Ενίσχυση της ευρωπαϊκής οικονομικής αυτονομίας και της αναπτυξιακής δυναμικής επιδιώκει ο καγκελάριος της Γερμανίας, Φρίντριχ Μερτς, προτείνοντας τη δημιουργία ενός πανευρωπαϊκού χρηματιστηρίου.
Μιλώντας στις 16 Οκτωβρίου ενώπιον της Βουλής στο Βερολίνο, ο Μερτς τόνισε ότι «οι κατακερματισμένες ευρωπαϊκές αγορές κεφαλαίου εμποδίζουν την ανάπτυξη και την καινοτομία», προειδοποιώντας παράλληλα πως η Ένωση διακινδυνεύει να στερηθεί την οικονομική της αυτονομία χωρίς σημαντικές μεταρρυθμίσεις.
«Τους επόμενους μήνες, ή και τα επόμενα λίγα χρόνια, θα κριθεί αν η Ευρώπη θα παραμείνει ανεξάρτητη οικονομική δύναμη στη διεθνή οικονομία ή αν θα καταλήξει να είναι έρμαιο των μεγάλων οικονομικών κέντρων της Ασίας ή της Αμερικής. Προτεραιότητά μας είναι να παραμείνουμε ενεργοί παίκτες στις παγκόσμιες αγορές και να ενισχύσουμε, όχι να αποδυναμώσουμε, την ανταγωνιστικότητα της Ευρώπης», επισήμανε χαρακτηριστικά.
Διεύρυνση αγορών για ευρωπαϊκές εταιρείες
Ο καγκελάριος υπογράμμισε την ανάγκη οι ευρωπαϊκές επιχειρήσεις να έχουν πρόσβαση σε ευρύτερες και βαθύτερες αγορές κεφαλαίου ώστε να μπορούν να αναπτυχθούν ταχύτερα.
Επικαλέστηκε μάλιστα το παράδειγμα της γερμανικής βιοτεχνολογικής εταιρείας BioNTech, η οποία εισήχθη στο Nasdaq το 2019.
«Χρειαζόμαστε ένα είδος ευρωπαϊκού χρηματιστηρίου, ώστε επιτυχημένες εταιρείες, όπως η BioNTech από τη Γερμανία, να μην είναι υποχρεωμένες να καταφεύγουν στο Χρηματιστήριο της Νέας Υόρκης. Μόνο έτσι η αξία που παράγεται από τη γερμανική και ευρωπαϊκή έρευνα μπορεί να παραμείνει εντός Ευρώπης. Καινοτομία, παραγωγή και ευημερία πρέπει να διαμορφώνονται εδώ, στη Γερμανία και στην Ευρώπη», τόνισε.
Πλήθος ευρωπαϊκών εταιρειών αναζητούν επενδυτές και ρευστότητα στην απέναντι όχθη του Ατλαντικού.
Το 2023, ο εδρεύων στο Δουβλίνο όμιλος δομικών υλικών CRH μετέφερε την κύρια εισαγωγή του στο Χρηματιστήριο της Νέας Υόρκης, εγκαταλείποντας το Λονδίνο και το Euronext Δουβλίνου.
Από τις αρχές του 2025, φαρμακευτικές εταιρείες από την Ευρώπη έχουν ενισχύσει την παρουσία τους στις Ηνωμένες Πολιτείες. Η AstraZeneca ανακοίνωσε άμεση εισαγωγή στο Χρηματιστήριο της Νέας Υόρκης, έπειτα από δέσμευση για επενδύσεις 50 δισ. δολαρίων στις ΗΠΑ, ενώ η Endivior, η Roche, η Novartis και η Sanofi προχώρησαν επίσης σε σημαντικές επεκτάσεις στην αμερικανική αγορά.
Θετική υποδοχή από τον επικεφαλής του Euronext
Θετικά αντέδρασε στην πρόταση του Μερτς ο διευθύνων σύμβουλος του ομίλου Euronext, Στέφαν Μπούτζα, δηλώνοντας: «Το Euronext έχει την πεποίθηση ότι στην Ευρώπη είναι πάντα δυνατή η επιτυχία μέσα από τη συνεργασία, αντί για την αποτυχία χωριστά. Το Euronext είναι έτοιμο να συμβάλει στο επόμενο στάδιο ενοποίησης των αγορών στην Ευρώπη, ώστε να δημιουργηθεί μια βαθύτερη δεξαμενή ρευστότητας για τη χρηματοδότηση της ανάπτυξης των ευρωπαϊκών επιχειρήσεων».
Στο επίκεντρο η ανταγωνιστικότητα ενόψει του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου
Οι τοποθετήσεις του Μερτς έγιναν λίγες ημέρες πριν το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο στις Βρυξέλλες (23 Οκτωβρίου), όπου οι ηγέτες της Ε.Ε. αναμένεται να συζητήσουν τρόπους επανεκκίνησης της ευρωπαϊκής ανταγωνιστικότητας.
Ο Γερμανός καγκελάριος σημείωσε: «Το πρόβλημα της Ευρώπης δεν είναι η έλλειψη γνώσης, αλλά η εφαρμογή. Συμφωνούμε, εντός της χώρας μας αλλά και με τους Ευρωπαίους εταίρους μας, πως πρέπει να συντονίσουμε τις δυνάμεις μας για την ανάκτηση της ανταγωνιστικότητάς μας. Στο Ευρωπαϊκό Συμβούλιο στις Βρυξέλλες σκοπεύω να θέσω εκ νέου το ζήτημα της υλοποίησης των σχεδιασμών».
Ο κ. Μερτς παρέπεμψε σε δύο πρόσφατες εκθέσεις που έχει αναθέσει η Ευρωπαϊκή Ένωση, με τη συγγραφή των πρώην Προέδρου της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας Μάριο Ντράγκι και του πρώην πρωθυπουργού της Ιταλίας Ενρίκο Λέττα.
Αμφότερες προειδοποιούν ότι η Ευρώπη συνεχίζει να υστερεί έναντι ΗΠΑ και Κίνας στην καινοτομία και την παραγωγικότητα.
Παραθέτοντας την έκθεση Ντράγκι, ο καγκελάριος σημείωσε: «Το να καλύψουμε το καινοτομικό χάσμα με τις ΗΠΑ και την Κίνα είναι ζωτικής σημασίας για τη διατήρηση της οικονομικής ισχύος της Ευρώπης».
Η έκθεση υπογραμμίζει τη χαμηλή αύξηση της παραγωγικότητας ως κεντρικό αίτιο της υστέρησης στην ανταγωνιστικότητα. «Ο Ντράγκι δείχνει ότι το μεγαλύτερο μέρος της διαφοράς ανάπτυξης μεταξύ Ε.Ε. και ΗΠΑ οφείλεται στην περιορισμένη αύξηση παραγωγικότητας στην Ευρώπη. Η παραγωγικότητα είναι το κλειδί για την ανταγωνιστικότητα».
Η έκθεση Λέττα για το μέλλον της ενιαίας αγοράς εισηγείται τη δημιουργία ενιαίας ευρωπαϊκής «πύλης» για εισαγωγές εταιρειών (IPO) αλλά και ειδικού τμήματος αγοράς κεφαλαίου με απλοποιημένες διαδικασίες για μικρές και μεσαίες επιχειρήσεις.
Προτείνει, επίσης, θεσμοθέτηση χρηματιστηρίου της Ε.Ε. για τεχνολογίες αιχμής, όπως η τεχνητή νοημοσύνη, η κβαντική τεχνολογία και η βιοτεχνολογία, ώστε τα ευρωπαϊκά startups ταχείας ανάπτυξης να έχουν πρόσβαση σε ευρείας κλίμακας κεφάλαια.
Η έκθεση υπογραμμίζει ότι πολλές νεοφυείς επιχειρήσεις δυσκολεύονται να αντλήσουν επαρκή κεφάλαια εντός της Ε.Ε., καθώς κανένα εθνικό χρηματιστήριο δεν προσφέρει το μέγεθος ούτε τις αποτιμήσεις των αμερικανικών, όπου οι δεξαμενές επενδυτών είναι μεγαλύτερες και οι αποτιμήσεις έως και 40% υψηλότερες.
Καταλήγοντας, ο κ. Μερτς απηύθυνε κάλεσμα για ταχεία προώθηση μεταρρυθμίσεων: «Η Ευρώπη πρέπει να καταργήσει τα περιττά γραφειοκρατικά εμπόδια και να επιταχύνει τις διαδικασίες λήψης αποφάσεων αν θέλει να ανακτήσει την ανταγωνιστικότητά της σε παγκόσμιο επίπεδο. Επιτρέψτε μου να επισημάνω τα βασικά σημεία: τερματισμός της υπερρρύθμισης, ταχύτερες διαδικασίες, ανοικτές αγορές, περισσότερη καινοτομία, περισσότερος ανταγωνισμός. Αυτοί είναι οι στόχοι που πρέπει να πετύχουμε».
