Ο Αμερικανός πρόεδρος Ντόναλντ Τραμπ είπε πως προειδοποίησε τους επικεφαλής Ιαπωνίας και Κίνας κατά της υποτίμησης των νομισμάτων τους που θα τους έδινε ένα ‘άδικο’ εμπορικό πλεονέκτημα.
«Κάλεσα … τον [Κινέζο επικεφαλής] Σι [Τζινπίνγκ], κάλεσα τους επικεφαλής της Ιαπωνίας για να πω: ‘Δεν μπορείτε να συνεχίζετε να μειώνετε και να διασπάτε το νόμισμά σας. Δεν μπορείτε να το κάνετε, επειδή είναι άδικο προς εμάς’», είπε ο πρόεδρος τη Δευτέρα στον Λευκό Οίκο καθώς υπέγραφε ένα εκτελεστικό διάταγμα για τον διπλασιασμό των δασμών σε κινεζικές εισαγωγές, από 10% σε 20%, χωρίς να διευκρινήσει πότε έλαβαν χώρα οι συνομιλίες.
«Δεν μπορείτε να το κάνετε επειδή είναι άδικο προς εμάς. Είναι πολύ δύσκολο για εμάς να φτιάξουμε τρακτέρ εδώ [από] την Caterpillar, όταν Ιαπωνία, Κίνα και άλλα μέρη ‘σκοτώνουν’ το νόμισμά τους, δηλαδή το μειώνουν. Έτσι, όλα αυτά προστίθενται, και ο τρόπος που το λύνεις πολύ εύκολα είναι με δασμούς.»
Η αγορά συναλλάγματος του Τόκυο αντέδρασε στα σχόλια του Τραμπ με μια απότομη αύξηση στην αγορά γεν, που για λίγο ώθησε το ιαπωνικό νόμισμα σε περίπου ¥148 ανά δολάριο Αμερικής την Τρίτη το πρωί. Στην συνέχεια συνέβη κάποια πώληση γεν, φέρνοντας την αναλογία συναλλάγματος σε ¥149 ανά δολάριο στις 5 μ.μ. τοπική ώρα, ακόμα ισχυρότερη από την αναλογία της προηγούμενης μέρας.
Σε συνέντευξη Τύπου, μετά από μια σύνοδο κορυφής την Τρίτη, ο Ιάπωνας υπουργός οικονομικών Κατσουνόμπου Κάτο, απέρριψε την ιδέα ότι η Ιαπωνία αποδυνάμωνε επίτηδες το γεν.
Ο Κάτο τόνισε πως το Τόκυο είχε παρέμβει στην αγορά συναλλάγματος πολλές φορές το 2022 και το 2024, όταν το γεν έφτασε σε ένα χαμηλό 38 ετών με σχεδόν ¥162 ανά δολάριο. Για την αντιμετώπιση της μείωσης, η ιαπωνική κυβέρνηση πούλησε δολάρια και αγόρασε γεν, μια κίνηση επιβεβαιωμένη από μια αναφορά του υπουργείου Οικονομικών των ΗΠΑ που εκτιμούσε ότι η Ιαπωνία πούλησε ¥9,8 τρισ. ($62 δισ.) σε δύο διαφορετικές παρεμβάσεις τον περασμένο Απρίλιο και Μάιο, ακολουθούμενες από ακόμα ένα πακέτο ¥5,5 τρισ. ($35 δισ.) τον Ιούλιο.
Ο Κάτο επιβεβαίωσε ότι η Ιαπωνία θα συνεχίσει να τηρεί τις δεσμεύσεις για τις συναλλαγματικές ισοτιμίες που ανέλαβε στη Σύνοδο Κορυφής των G7 και σε διμερή συνομιλία με τον υπουργό Οικονομικών των ΗΠΑ Σκοτ Μπέσεντ στις 29 Ιανουαρίου.
Η Ιαπωνία βρίσκεται στη «Λίστα Παρακολούθησης» μεγάλων εμπορικών εταίρων του Υπουργείου Οικονομικών των ΗΠΑ, δηλαδή χώρες που υπόκεινται σε αυξημένο έλεγχο συναλλάγματος. Στην τελευταία έκθεσή του, τον Νοέμβριο, το υπουργείο σημείωσε ότι η Ιαπωνία διατήρησε εμπορικό πλεόνασμα 65 δισ. δολαρίων με τις Ηνωμένες Πολιτείες κατά την περίοδο ανασκόπησης και είδε το παγκόσμιο πλεόνασμα του ισοζυγίου των τρεχουσών συναλλαγών της να αυξάνεται στο 4,2% του ΑΕΠ, από 2% που ήταν ένα χρόνο νωρίτερα.
Ενώ το υπουργείο Οικονομικών αναγνώρισε ότι οι νομισματικές παρεμβάσεις της Ιαπωνίας είναι διαφανείς, επανέλαβε ότι τέτοια μέτρα θα πρέπει να λαμβάνονται μόνο σε «πολύ εξαιρετικές περιπτώσεις, μετά από κατάλληλες διαβουλεύσεις».
Όσον αφορά την Κίνα, το υπουργείο Οικονομικών των ΗΠΑ σημείωσε ότι ενώ το ισοζύγιο των τρεχουσών συναλλαγών της είχε μειωθεί ελαφρά, στο 1,2% του ΑΕΠ, οι όγκοι των εξαγωγών της είχαν αυξηθεί σημαντικά, υποδεικνύοντας μείωση των τιμών εξαγωγής. Η έκθεση του Νοεμβρίου επανέλαβε την έκκληση για περισσότερη διαφάνεια στις συναλλαγματικές πρακτικές της Κίνας, συμπεριλαμβανομένου του να επιτραπεί στο κινεζικό γιουάν να αυξηθεί ή να υποχωρήσει μόνο 2%, σου πλαίσιο μιας πιθανής «καθημερινής επιδιόρθωσης», η οποία δεν θα έχει επίσημη εξήγηση.
Το 2019, ο Τραμπ διέταξε το υπουργείο Οικονομικών να χαρακτηρίσει την Κίνα ως χώρα άδικης νομισματικής διαχείρισης, για να απορρίψει αυτόν τον χαρακτηρισμό λίγους μήνες αργότερα, καθώς η Ουάσιγκτον και το Πεκίνο κατέληξαν σε εμπορική συμφωνία σύμφωνα με την οποία το δεύτερο θα αγόραζε επιπλέον αμερικανικά προϊόντα αξίας 200 δισ. δολαρίων. Μια ανάλυση από το Peterson Institute for International Economics δείχνει ότι η Κίνα αγόρασε περίπου το 60% όσων συμφώνησε.
Ο Μπέσεντ, ο οποίος αποκάλεσε την κινεζική οικονομία «λιγότερο ισορροπημένη οικονομία στην ιστορία του κόσμου» κατά την ακρόαση επιβεβαίωσης της Γερουσίας, δεν έχει ακόμη υποδείξει εάν οι Ηνωμένες Πολιτείες θα εφαρμόσουν εκ νέου τον χαρακτηρισμό. Εάν γίνει, ενδέχεται η Κίνα να αντιμετωπίσει κυρώσεις, όπως αποκλεισμό των κινεζικών εταιρειών από τους διαγωνισμούς για συμβάσεις της κυβέρνησης των ΗΠΑ.
Του Bill Pan
