Καθώς η Ιαπωνία δέχεται ένα πλήθος διεθνών τουριστών κατά την διάρκεια των καλοκαιρινών διακοπών, οι αξιωματούχοι υγείας αντιμετωπίζουν μια έξαρση λοιμώξεων που προκαλούνται από αυτό που είναι κοινώς γνωστό ως «σαρκοφάγο βακτήριο». Στο πρόγραμμα «Health 1+1» ο Σιαοσού Σον Λιν, Αμερικανός ειδικός στην ιολογία και μικροβιολόγος, μίλησε για τα συμπτώματα, τα χαρακτηριστικά και τις μεθόδους πρόληψης για αυτού του είδους τις λοιμώξεις.
Το «σαρκοφάγο βακτήριο» που αναφέρθηκε πρόσφατα στα μέσα ενημέρωσης στην πραγματικότητα αναφέρεται στον στρεπτόκοκκο ομάδας Α, είπε ο Λιν. Σε σοβαρές περιπτώσεις, αυτή η λοίμωξη απελευθερώνει ένζυμα που διαλύουν τους μύες και τους συνδετικούς ιστούς, εξού και το όνομα του. Αυτές οι σοβαρές περιπτώσεις μπορούν να οδηγήσουν σε καταστάσεις που συμπεριλαμβάνουν το σύνδρομο τοξικού στρεπτοκοκκικού σοκ (STSS), το οποίο έχει ποσοστό θνησιμότητας έως και 30%.
Από της 30 Ιουνίου, η Ιαπωνία έχει αναφέρει 1.144 περιπτώσεις STSS αυτό το έτος, σύμφωνα με αναφορά της ιαπωνικής εφημερίδας Γιομιούρι Σίμπουν. Είναι ο μεγαλύτερος αριθμός περιπτώσεων τα τελευταία 25 χρόνια. Κυβερνητικά στατιστικά δείχνουν πως, τα τελευταία πέντε χρόνια, ο ετήσιος αριθμός περιπτώσεων STSS ήταν τυπικά κάτω από 1.000. Το 2019, υπήρξαν 894 περιπτώσεις, οι οποίες μειώθηκαν σε 622 το 2021. Ωστόσο, ο αριθμός ανέβηκε ξανά, με 941 περιπτώσεις το 2023.
Ο αριθμός σοβαρών μολύνσεων στρεπτόκοκκου ομάδας Α στις Η.Π.Α. αυξάνεται την τελευταία δεκαετία, όπως δείχνουν δεδομένα των Κέντρων Ελέγχου και Πρόληψης Ασθενειών των Η.Π.Α. (CDC). Τα τελευταία πέντε χρόνια, οι Η.Π.Α. έχουν καταγράψει περίπου 20.000 με 27.000 περιπτώσεις διηθητικών λοιμώξεων στρεπτόκοκκου ομάδας Α ανά έτος, με αποτέλεσμα 1.800 με 2400 θανάτους ετησίως.
Η αύξηση των λοιμώξεων στρεπτόκοκκου ομάδας Α συνδέεται με την πανδημία του COVID-19, η οποία έχει εξασθενήσει το ανοσοποιητικό σύστημα πολλών ανθρώπων, είπε ο Λιν. Με την χαλάρωση των περιορισμών της πανδημίας, οι άνθρωποι τώρα εκθέτονται ξανά σε έναν μεγάλο αριθμό παθογόνων. Αυτοί με εξασθενημένο ανοσοποιητικό σύστημα βρίσκονται σε μεγαλύτερο κίνδυνο ανάπτυξης σοβαρής λοίμωξης από το βακτήριο του στρεπτόκοκκου ομάδας Α.
Συμπτώματα του συνδρόμου τοξικού στρεπτοκοκκικού σοκ
Πρώιμα συμπτώματα του STSS περιλαμβάνουν:
- Πυρετό και κρυάδες
- Μυϊκό πόνο
- Ναυτία και εμετό
- Σοβαρά συμπτώματα που μπορεί να αναπτυχθούν μέσε σε 24 με 48 ώρες από την αρχική μόλυνση περιλαμβάνουν:
- Χαμηλή αρτηριακή πίεση
- Ταχυκαρδία (αυξημένοι καρδιακοί παλμοί)
- Ταχύπνοια (αυξημένος αναπνευστικός ρυθμός)
- Οργανική ανεπάρκεια: Η νεφρική ανεπάρκεια μπορεί αν εκδηλωθεί ως ανικανότητα ούρησης, ενώ η ηπατική ανεπάρκεια μπορεί αν προκαλέσει σοβαρή αιμορραγία ή μώλωπες και ίκτερο (κιτρίνισμα του δέρματος και των ματιών).
Το STSS συμβαίνει όταν τοξικές πρωτεΐνες από τον στρεπτόκοκκο ομάδας Α εισέρχονται στην κυκλοφορία του αίματος και προκαλούν μια συστημική αντίδραση, είπε ο Λιν. Αυτές οι πρωτεΐνες μπορούν να προκαλέσουν υπερκυτοκιναιμία, οδηγώντας σε εκτενή διαστολή των αιμοφόρων αγγείων και απότομη πτώση της αρτηριακής πίεσης. Αυτό μπορεί, με την σειρά του, να έχει ως αποτέλεσμα σοκ και ανεπαρκή τροφοδοσία αίματος στα διάφορα όργανα.
Μόλις αναπτυχθεί το STSS, μπορεί να προοδεύσει ραγδαία, προκαλώντας σοβαρά συμπτώματα και πιθανώς να οδηγήσει σε θάνατο. Η πρώιμη διάγνωση και θεραπεία είναι κρίσιμα, είπε ο Λιν. Τα καλά νέα είναι πως ο στρεπτόκοκκος ομάδας Α έχει χαμηλή αντιβιοτική αντίσταση, καθιστώντας πολλά αντιβιοτικά αποτελεσματικά.
Χαρακτηριστικά της νεκρωτικής περιτονίτιδας
Μια σοβαρή κατάσταση που μπορεί να προκληθεί από μόλυνση με στρεπτόκοκκο ομάδας Α είναι η νεκρωτική περιτονίτιδα. Η περιτονία, η οποία βρίσκεται ανάμεσα στο δέρμα και τους μύες, λειτουργεί ως προστασία για τον μυϊκό ιστό. Αν τα βακτήρια εισέλθουν μέσω μιας πληγής στο δέρμα, μπορούν γρήγορα να εξαπλωθούν μέσω της περιτονίας, σύμφωνα με τον Λιν.
Ασθενείς με νεκρωτική περιτονίτιδα συνήθως βιώνουν ερυθρότητα, οίδημα και πόνο στην πληγείσα περιοχή. Ένα πιο προφανές κλινικό σημάδι είναι πως ακόμα και περιοχές του δέρματος χωρίς εμφανή κοκκίνισμα ή πρήξιμο είναι επώδυνες στην αφή, υποδηλώνοντας πως η βακτηριακή λοίμωξη εξαπλώνεται ραγδαία και μπορεί σύντομα να οδηγήσει σε νέκρωση των ιστών.
Η έγκαιρη θεραπεία είναι κρίσιμη για την νεκρωτική περιτονίτιδα, σημείωσε ο Λιν. Αν ο ιστός νεκρωθεί, τότε είναι απαραίτητος ο καθαρισμός (αφαίρεση του επηρεασμένου ιστού). Αυτή η διαδικασία είναι επώδυνη και έχει ως αποτέλεσμα μια μακρά, δύσκολη ανάρρωση με ουλές. Σε σοβαρές περιπτώσεις, ίσως απαιτείται ακρωτηριασμός.
Μέθοδοι θεραπείας και πρόληψης
Οι ιατροί αντιμετωπίζουν τις μολύνσεις με στρεπτόκοκκο ομάδας Α κυρίως με αντιβιοτικά όπως η πενικιλίνη και η κλινδαμυκίνη, είπε ο Λιν. Για πιο σοβαρές περιπτώσεις, πρόσθεσε, μπορεί να χρησιμοποιηθεί ενδοφλέβια ανοσοσφαιρίνη ως θεραπεία επείγουσας ανάγκης.
Ενώ τα αντιβιοτικά είναι η πρώτη γραμμή άμυνας, είναι συχνά ανεπαρκή από μόνα τους, και χρειάζεται επείγουσα εγχείρηση για την αφαίρεση του νεκρωμένου ιστού, σύμφωνα με τον Ιαπωνικό Υπουργείο Υγείας, Εργασίας και Πρόνοιας.
Προς το παρόν δεν υπάρχει κανένα διαθέσιμο εμβόλιο που να αποτρέπει τις μολύνσεις με στρεπτόκοκκο ομάδας Α.
Τα μικρά παιδιά, οι άνθρωποι άνω των 50 ετών και αυτοί με διαβήτη θεωρούνται ομάδες υψηλού κινδύνου λόγο του εξασθενημένου ανοσοποιητικού τους συστήματος, καθιστώντας τους πιο ευάλωτους σε μολύνσεις στρεπτόκοκκου ομάδας Α, είπε ο Λιν.
Ο κίνδυνος μόλυνσης με στρεπτόκοκκο ομάδας Α αυξάνεται με την ηλικία. Τα δεδομένα δείχνουν πως ο ρυθμός μόλυνσης είναι 8,3 περιπτώσεις ανά 100.000 άτομα στην ηλικιακή ομάδα 50 έως 64 ετών, ανεβαίνοντας σε 10,4 περιπτώσεις στην ηλικιακή ομάδα 65 έως 74 ετών, 11,2 περιπτώσεις στην ηλικιακή ομάδα 75 έως 80 ετών, φτάνοντας ως και 15,2 περιπτώσεις σε αυτούς 85 ετών και άνω.
Ο στρεπτόκοκκος ομάδας Α τυπικά μεταδίδεται μέσω σωματιδίων του αναπνευστικού ή με άμεση επαφή με μολυσμένες πληγές, είπε ο Λιν.
Για την πρόληψη μόλυνσης από αυτά τα «σαρκοφάγα βακτήρια», προτείνει τις ακόλουθες οδηγίες:
- Διατηρήστε μια καλή υγιεινή: Φοράτε μάσκες και πλένετε τακτικά τα χέρια σας.
- Δώστε προτεραιότητα στην υγεία: Να ξεκουράζεστε αρκετά, να έχετε μια ισορροπημένη διατροφή και να ενδυναμώνεται το ανοσοποιητικό σας σύστημα.
- Προστατέψτε τις ανοιχτές πληγές: Αποφύγετε το κολύμπι στη θάλασσα ή σε πισίνες εάν έχετε πληγές στο δέρμα.
- Ασφάλεια με τα θαλασσινά: Καταναλώστε μονάχα καλά μαγειρεμένα θαλασσινά και φοράτε γάντια όταν χειρίζεστε οστρακοειδή για να αποφύγετε κοψίματα και να μειώσετε τον κίνδυνο μόλυνσης.
Των Shan Lam και JoJo Novaes
