Οι Δημοσιογράφοι Χωρίς Σύνορα (RSF) κάλεσαν τη Δευτέρα το Πεκίνο να απελευθερώσει μια άρρωστη Κινέζα πολίτη-δημοσιογράφο που φυλακίστηκε για το ρεπορτάζ της σχετικά με την πανδημία COVID-19 και η υγεία της βρίσκεται σε κρίσιμη κατάσταση.
Η Ζανγκ, μια 38χρονη πρώην δικηγόρος, άρχισε να κάνει ρεπορτάζ επί τόπου στη Γουχάν, το επίκεντρο της επιδημίας στην Κίνα, στις αρχές Φεβρουαρίου του 2020. Της επιβλήθηκε ποινή φυλάκισης τεσσάρων ετών στις 28 Δεκεμβρίου του περασμένου έτους με την αιτιολογία ότι «έστηνε καυγάδες και προκαλούσε προβλήματα».
Το ρεπορτάζ της ήταν ανάμεσα σε ανθρώπους οι οποίοι ήταν αυτόπτεις μάρτυρες στα γεμάτα νοσοκομεία και τους άδειους δρόμους και οι αναφορές τους έδιναν μια πιο φρικτή εικόνα του επικέντρου της πανδημίας από την αφήγηση του Κινεζικού Κομμουνιστικού Κόμματος (ΚΚΚ).
Σε δεκάδες επισφαλή βίντεο από κινητά τηλέφωνα που ανέβηκαν στο YouTube, η Ζανγκ περιέγραψε λεπτομερώς τις επισκέψεις και τις συνεντεύξεις της σε νοσοκομεία, κέντρα καραντίνας και το Ινστιτούτο Ιολογίας της Γουχάν, τα οποία αμφισβήτησαν τη ρητορική του κινεζικού καθεστώτος.
Οι εμπειρογνώμονες των Ηνωμένων Εθνών για τα ανθρώπινα δικαιώματα στις 22 Νοεμβρίου δήλωσαν σχετικά με την κατάστασή της ότι μπορεί μόλις και μετά βίας να περπατήσει ή να σηκώσει το κεφάλι της χωρίς βοήθεια μετά από 17μηνη απεργία πείνας, η οποία είχε ως αποτέλεσμα σοβαρό υποσιτισμό, γαστρικό έλκος, προχωρημένο οίδημα των κάτω άκρων της και άλλες επιπλοκές στην υγεία της.
Η πρώην δικηγόρος που έγινε δημοσιογράφος αρνήθηκε να δηλώσει ένοχη και ξεκίνησε απεργία πείνας σε ένδειξη διαμαρτυρίας για τις κατηγορίες εναντίον της.
Σε δελτίο τύπου, η ομάδα υπεράσπισης της δημοσιογραφίας RSF ζήτησε την απελευθέρωση της Ζανγκ, λέγοντας ότι «τώρα αντιμετωπίζει επικείμενο θάνατο».
«Η Ζανγκ, 38 ετών, βρίσκεται κοντά στο θάνατο μετά από μια μερική απεργία πείνας που πραγματοποιεί για να διαμαρτυρηθεί για την αθωότητά της», ανέφερε η RSF. «Τον Νοέμβριο, την τελευταία φορά που επιτράπηκε στην οικογένειά της να την επισκεφθεί, η Ζανγκ, της οποίας το ύψος είναι 177 εκατοστά, ζύγιζε λιγότερο από 40 κιλά και δεν μπορούσε να περπατήσει σωστά ούτε καν να σηκώσει το κεφάλι της χωρίς βοήθεια».
Ο επικεφαλής του Γραφείου Ανατολικής Ασίας της RSF, Σεντρίκ Αλβιάνι, εξέδωσε ανακοίνωση με την οποία καλεί τη διεθνή κοινότητα να αυξήσει την πίεση στο κινεζικό καθεστώς ώστε «να χορηγήσει στην Ζανγκ Ζαν ιατρική αναστολή και να διασφαλίσει ότι θα απελευθερωθεί πριν να είναι πολύ αργά».
«Η Ζανγκ Ζαν διακινδύνευσε με θάρρος τη ζωή της κάνοντας ρεπορτάζ στη Γουχάν, σε μια εποχή που υπήρχαν πολύ λίγες πληροφορίες σχετικά με τον τρόπο μετάδοσης και τη σοβαρότητα του Covid-19, και θα έπρεπε να είχε τιμηθεί ως ήρωας αντί να κρατηθεί», δήλωσε ο Αλβιάνι.
Η κατηγορία της Ζανγκ για «διαμάχες και πρόκληση προβλημάτων» χρησιμοποιείται συχνά από το ΚΚΚ για τη δίωξη πολιτικών αντιφρονούντων.
Τον περασμένο μήνα, οι Ηνωμένες Πολιτείες ζήτησαν την απελευθέρωση της Ζανγκ, λέγοντας ότι η Ουάσινγκτον ανησυχεί βαθιά για την επιδείνωση της υγείας της.
«Σύμφωνα με πολλαπλές αναφορές που επικαλούνται σχόλια των συγγενών της, η κ. Ζανγκ είναι κοντά στο θάνατο», δήλωσε ο εκπρόσωπος του Στέιτ Ντιπάρτμεντ Νεντ Πράις στους δημοσιογράφους κατά τη διάρκεια ενημέρωσης.
«Έχουμε επανειλημμένα εκφράσει τις σοβαρές ανησυχίες μας για τον αυθαίρετο χαρακτήρα της κράτησής της και την κακομεταχείρισή της κατά τη διάρκειά της», πρόσθεσε. «Επαναλαμβάνουμε την έκκλησή μας προς τη ΛΔΚ για την άμεση και άνευ όρων απελευθέρωσή της και για το Πεκίνο να σεβαστεί την ελευθερία του Τύπου και το δικαίωμα των ανθρώπων να εκφράζονται ελεύθερα».
Η μητέρα της Ζανγκ, Ζανγκ Τζου, δήλωσε ότι η κόρη της είπε ότι δεν θα σταματήσει τη διαμαρτυρία της μέχρι να καθαρίσει το όνομά της από το δικαστήριο.
«Δεν νομίζω ότι μπορεί να αντέξει για πολύ καιρό», έγραψε η Ζανγκ Τζου στις 30 Οκτωβρίου. «Εύχομαι ο κόσμος να θυμάται πώς μοιάζει αν δεν καταφέρει να επιβιώσει τον ερχόμενο κρύο χειμώνα».
Η Rita Li συνέβαλε σε αυτό το άρθρο.