Αν και ορισμένες χώρες έχουν απομακρυνθεί από την πυρηνική ενέργεια, η επισφάλεια στις τιμές και τον ανεφοδιασμό άλλων μορφών ενέργειας φαίνεται πως αναζωπυρώνει το ενδιαφέρον για τα πυρηνικά.
Σύμφωνα με τον Διεθνή Οργανισμό Ενέργειας (ΔΟΕ), μια κλιμακούμενη παγκόσμια ενεργειακή κρίση, η οποία ξεκίνησε το 2021, έχει οδηγήσει τις τιμές του φυσικού αερίου και του πετρελαίου σε δυσθεώρητα ύψη, έχει αυξήσει τον πληθωρισμό και έχει επιβραδύνει την οικονομική ανάπτυξη,
Η κρίση οφείλεται σε ένα σύνολο παραγόντων, όπως η αυξανόμενη ζήτηση ενέργειας μετά την οικονομική ανάκαμψη, οι καιρικές συνθήκες, οι καθυστερημένες εργασίες συντήρησης λόγω της πανδημίας, οι μειωμένες επενδύσεις των εταιρειών πετρελαίου και φυσικού αερίου και, φυσικά, οι πολιτικές εντάσεις.
Για την Ευρώπη, ο ρωσο-ουκρανικός πόλεμος ήταν ένα ισχυρό ενεργειακό πλήγμα, καθώς είχε εξαρτηθεί σε πολύ μεγάλο βαθμό από το ρωσικό φυσικό αέριο, ενώ παράλληλα χώρες όπως η Γερμανία είχαν εγκαταλείψει εντελώς την πυρηνική ενέργεια.
Στις ΗΠΑ, οι κυβερνήσεις Τραμπ και Μπάιντεν τα τελευταία χρόνια έχουν επίσης τονίσει την ανάγκη να μειωθεί η εξάρτηση της χώρας από τις εισαγωγές ενέργειας από το εξωτερικό, με την κυβέρνηση Μπάιντεν να πιέζει επιπλέον για πηγές ενέργειας καθαρότερες από τον άνθρακα και το φυσικό αέριο.
Όπως αναφέρει ο ΔΟΕ, η Ευρώπη, οι Ηνωμένες Πολιτείες και άλλα δυτικά έθνη έχουν ξεκινήσει σημαντικά προγράμματα για την ενίσχυση της ενεργειακής απόδοσης και την προώθηση των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας.
Οι ΗΠΑ χρηματοδοτούν τα πυρηνικά
Στις 20 Ιουλίου, η επιτροπή πιστώσεων της αμερικανικής Γερουσίας ενέκρινε ομόφωνα το νομοσχέδιο για τις πιστώσεις του οικονομικού έτους 2024 για την ενέργεια και το νερό, διαθέτοντας 2,7 δισεκατομμύρια δολάρια (περίπου 2,4 δισ. ευρώ) για την πυρηνική ενέργεια.
Το νομοσχέδιο περιλαμβάνει πρόσθετη χρηματοδότηση για τους μικρούς αρθρωτούς αντιδραστήρες (SMR) και την προηγμένη διαθεσιμότητα πυρηνικών καυσίμων, με στόχο τη μείωση της εξάρτησης της χώρας από ξένες πηγές ουρανίου, αναφέρεται στην ανακοίνωση.
«Αυτό το νομοσχέδιο αυξάνει τις αμερικανικές επενδύσεις σε βασικά αμυντικά προγράμματα κατά 6%, αναβαθμίζει τις επενδύσεις μας στην πυρηνική ενέργεια και στην παραγωγή των πηγών καυσίμων της εδώ στην πατρίδα μας και μειώνει τις άσκοπες μη αμυντικές δαπάνες», δήλωσε ο γερουσιαστής Τζον Κένεντι (R-La.), τακτικό μέλος της υποεπιτροπής πιστώσεων για την ενέργεια και την ανάπτυξη υδάτων.
Οι νέες τεχνολογίες πυρηνικής ενέργειας, όπως οι SMR και οι μικροαντιδραστήρες, επιδιώκουν να αντικαταστήσουν τα μεγάλα, ογκώδη πυρηνικά εργοστάσια των παλαιών εποχών με αντιδραστήρες που έχουν πολύ μικρότερο αποτύπωμα και θα μπορούσαν να εφαρμοστούν σε απομακρυσμένες βιομηχανικές επιχειρήσεις, έργα εξόρυξης, στρατιωτικές βάσεις και περιοχές ανακούφισης από καταστροφές.
Ξαναφέρνοντας την πυρηνική ενέργεια στο προσκήνιο
Προσθέτοντας μια νέα προοπτική στη συζήτηση, ο Τζέημς Γουώκερ, Διευθύνων Σύμβουλος της NANO Nuclear Energy, υποστηρίζει ότι οι μικροαντιδραστήρες θα μπορούσαν να φέρουν επανάσταση στην παγκόσμια παραγωγή ενέργειας.
Ο κος Γουώκερ και ο ιδρυτής και εκτελεστικός πρόεδρος της εταιρείας Τζέι Τζιανγκ Γιου μίλησαν στην Epoch Times για τις δυνατότητες των μικροαντιδραστήρων στην παροχή καθαρής, προσιτής και αξιόπιστης ενέργειας σε απομακρυσμένες περιοχές.
Οι αντιδραστήρες που σχεδιάζουν θα έχουν το μέγεθος ενός εμπορευματοκιβωτίου, το οποίο, όπως είπαν, αποτελεί σκόπιμη σχεδιαστική επιλογή.
«Αν σκεφτείτε ένα εμπορευματοκιβώτιο ISO [ναυτιλίας] 20 ποδιών, ο πυρήνας μας και το μηχάνημα μας θα περιέχονται σε δύο από αυτά», δήλωσε ο κος Γουώκερ. «Ο λόγος για τον οποίο εργαζόμαστε στις διαστάσεις ενός εμπορευματοκιβωτίου ISO είναι για να μπορούμε να έχουμε αποστολές σε όλο τον κόσμο χρησιμοποιώντας μεγάλα πλοία, τρένα και φορτηγά.»
Η εταιρεία δεν στοχεύει μόνο στις Ηνωμένες Πολιτείες, αλλά επεκτείνεται και σε άλλα μέρη του κόσμου. Ο κος Γουώκερ ανέφερε την Ευρώπη και την Αφρική ως σημαντικές αγορές για την εταιρεία.
Στην Αφρική, για παράδειγμα, μεγάλα τμήματα της ηπείρου είναι απομακρυσμένα από το δίκτυο, γεγονός που εμποδίζει την ανάπτυξη. Οι μικροαντιδραστήρες θα μπορούσαν να τροφοδοτήσουν εγκαταστάσεις όπως μονάδες αφαλάτωσης ή νοσοκομεία σε απομακρυσμένες περιοχές.
Παλαιοί θεοί και πυρηνική ενέργεια
Για την προώθηση της αποστολής τους να ξαναφέρουν την πυρηνική ενέργεια στο προσκήνιο, ο κος Γιου δήλωσε ότι ήταν σημαντική η ονοματοδότηση των δύο αντιδραστήρων τους.
Τα προϊόντα της NANO Nuclear που βρίσκονται σε τεχνική ανάπτυξη ονομάζονται «Ζευς»(ένας αντιδραστήρας μπαταρίας στερεού πυρήνα) και «Όντιν» (ένας αντιδραστήρας ψυκτικού υγρού χαμηλής πίεσης), καθένα από τα οποία αντιπροσωπεύει προηγμένες εξελίξεις σε φορητούς, κατά παραγγελία ικανούς, προηγμένους πυρηνικούς μικροαντιδραστήρες, όπως είπαν.
«Ποιος ονομάζει τους αντιδραστήρες του Δία και Όντιν;» είπε ο κος Γιου. «Κανείς δεν το κάνει αυτό. Είμαστε νέοι. Είμαστε νέοι επιχειρηματίες και μια νέα γενιά στην πυρηνική βιομηχανία. Ο κόσμος δεν ενδιαφέρεται για όλα τα τεχνικά ονόματα, οπότε γιατί να μην τον ονομάσουμε Δία; Ο κόσμος θέλει ηλεκτρική ενέργεια χωρίς άνθρακα. Αυτό είναι το μόνο που τους ενδιαφέρει.»
Τόσο ο κος Γουώκερ όσο και ο κος Γιου φέρνουν μοναδική τεχνογνωσία στην εταιρεία.
Ο κος Γουώκερ, με το υπόβαθρό του στην πυρηνική μηχανική και τη φυσική, εργάστηκε για το Υπουργείο Άμυνας του Ηνωμένου Βασιλείου, όπου ήταν επικεφαλής και διαχειριστής του έργου για την κατασκευή του νέου πυρηνικού χημικού εργοστασίου της Ρολς-Ροϊς και εργάστηκε για την επόμενη γενιά υποβρυχίων με πυρηνική ενέργεια.
Ο κος Γιου, ο οποίος ίδρυσε την εταιρεία, χρησιμοποίησε την εμπειρία του στη Γουώλ Στρητ και την επιχειρηματική του διάθεση για να συγκεντρώσει την ομάδα, ώστε οι αντιδραστήρες της NANO να αποτελέσουν μια ανατρεπτική λύση για την κάλυψη των μελλοντικών ενεργειακών αναγκών χωρίς άνθρακα.
Μελλοντικά, η NANO Nuclear Energy στοχεύει να οριστικοποιήσει τα σχέδια των μικροαντιδραστήρων της μέχρι το τέλος του έτους και αναμένει να προχωρήσει σε φυσικές δοκιμές και επιδείξεις αμέσως μετά.
Παρά τη χρονοβόρα διαδικασία αδειοδότησης, μόλις τεθεί σε λειτουργία γύρω στο 2030, ο κος Γουώκερ αναμένει ευρεία παγκόσμια εφαρμογή της τεχνολογίας, ιδίως σε περιοχές όπως η Αφρική και η Ασία, όπου μεγάλες εκτάσεις γης βρίσκονται μακριά από το δίκτυο.
Είναι η πυρηνική ενέργεια αναπόδεικτη;
Η παγκόσμια ενεργειακή κρίση έχει οδηγήσει σε επανεκτίμηση των ενεργειακών πολιτικών και προτεραιοτήτων, επιταχύνοντας ενδεχομένως τη μετάβαση στις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας.
Τόσο ο κος Γουώκερ όσο και ο κος Γιου είναι κατηγορηματικοί ότι η πυρηνική ενέργεια – και ειδικότερα οι μικροαντιδραστήρες και οι SMR – θα υιοθετηθούν ευρέως λόγω του κόστους τους σε σύγκριση με το φυσικό αέριο και τον άνθρακα, μαζί με την προοπτική παροχής ενέργειας σε απομακρυσμένες περιοχές.
Ενώ οι Ηνωμένες Πολιτείες επενδύουν στην πυρηνική ενέργεια, δεν υπάρχει ομοφωνία των δυτικών χωρών όσον αφορά την ενεργειακή πορεία τους.
Ο Αυστραλός υπουργός Κλίματος και Ενέργειας Κρις Μπόουεν υποστήριξε πρόσφατα ότι η πυρηνική ενέργεια δεν πρέπει να συμπεριληφθεί ως πηγή ενέργειας για την Αυστραλία, επικαλούμενος το κόστος, την ευελιξία και τα ζητήματα αποβλήτων. Έφτασε στο σημείο να χαρακτηρίσει την πυρηνική ενέργεια ως «μη αποδεδειγμένη» σε ομιλία του στο Συμβούλιο Καθαρής Ενέργειας.
«Η παραγωγή της είναι αργή και όταν έχει παραχθεί δεν μπορεί εύκολα να ενεργοποιηθεί και να απενεργοποιηθεί, οπότε είναι ουσιαστικά άχρηστη από την άποψη της κορύφωσης και της σταθεροποίησης», είπε. «Παρά τα όσα λέγονται, είναι αναπόδεικτη.»
Υποστήριξε ότι οι ανανεώσιμες πηγές ενέργειας, παρά τις προκλήσεις της αποθήκευσης και της μεταφοράς, εξακολουθούν να είναι πιο αποδοτικές για την Αυστραλία.
Η Γερμανία εγκαταλείπει την πυρηνική ενέργεια
Ο κος Γουώκερ δήλωσε ότι ο δρόμος που ακολουθεί η Γερμανία τα τελευταία χρόνια θα πρέπει να αποτελέσει παράδειγμα προς αποφυγήν για τις άλλες χώρες. Η Γερμανία έκλεισε φέτος τον τελευταίο πυρηνικό σταθμό της και εξαιτίας αυτού, η χώρα αναγκάστηκε να αυξήσει την καύση ορυκτών καυσίμων.
Η Γερμανία βασίστηκε επίσης στην αγορά ενέργειας από χώρες όπως η Γαλλία, η οποία εξαρτάται σε μεγάλο βαθμό από την πυρηνική ενέργεια και είναι εξαγωγέας ηλεκτρικής ενέργειας.
Σε αντίθεση με τη Γερμανία, πάνω από το 60% της ηλεκτρικής ενέργειας της Γαλλίας το 2022 προήλθε από πυρηνικούς σταθμούς, σημειώνοντας το υψηλότερο μερίδιο της πυρηνικής ενέργειας στη συνολική παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας παγκοσμίως.
Ακόμη και η έφηβη ακτιβίστρια για το κλίμα Γκρέτα Τούνμπεργκ επέκρινε τη Γερμανία για το κλείσιμο των πυρηνικών εργοστασίων της και την αντικατάστασή τους με άνθρακα και φυσικό αέριο.
Θετικές προοπτικές
Παρά τον σκεπτικισμό του Αυστραλού υπουργού και τη Γερμανία που γυρίζει την πλάτη στην πυρηνική ενέργεια, ο κος Γουώκερ είναι βέβαιος για την αποδοτικότητα των μικροαντιδραστήρων, ιδίως σε σύγκριση με την ενέργεια που παράγεται από ντίζελ.
Μιλώντας για την τρέχουσα στάση των Ηνωμένων Πολιτειών, ο κος Γουώκερ δήλωσε ότι «οι ΗΠΑ κινούνται προς την αντίθετη κατεύθυνση. Έχουν επενδύσει σε μεγάλο βαθμό στην πυρηνική τους υποδομή, με τεράστια χρηματοδότηση απευθείας στην πυρηνική ενέργεια, ώστε να αποφύγουν την εξάρτηση από εχθρικά έθνη.»
Ο κος Γιου ανέφερε ότι οι Ηνωμένες Πολιτείες «επιθυμούν να ενισχύσουν την ενεργειακή τους κυριαρχία αντί να βασίζονται σε ξένες πηγές ουρανίου. Γινόμαστε μάρτυρες διακομματικής υποστήριξης σε εταιρείες προηγμένης πυρηνικής τεχνολογίας όπως η NANO Nuclear.»
Τι γίνεται με την ασφάλεια;
Ένα ζήτημα για να γίνει η πυρηνική ενέργεια και πάλι αποδεκτή είναι να διαλυθούν οι μύθοι σχετικά με το πόσο ασφαλή είναι η χρήση της.
«Δυστυχώς, η πυρηνική ενέργεια ξεκίνησε την πορεία της στενά συνδεδεμένη με την κυβέρνηση, η οποία δεν ενδιαφέρθηκε να επικοινωνήσει την πραγματικότητα αυτής της τεχνολογίας», δήλωσε ο κος Γουώκερ. «Δεν υπήρξε ποτέ μια εκστρατεία δημοσίων σχέσεων για να την υποστηρίξει, με αποτέλεσμα να δημιουργηθούν πολλοί μύθοι σχετικά με την ασφάλεια και την παραγωγή αποβλήτων.»
Ορισμένοι περιβαλλοντολόγοι και κλιματικές ομάδες είναι απολύτως κατά της πυρηνικής ενέργειας, περιλαμβανομένης της Greenpeace, η οποία δηλώνει ότι «η πυρηνική ενέργεια δεν έχει θέση σε ένα ασφαλές, καθαρό και βιώσιμο μέλλον», προσθέτοντας ότι είναι «και ακριβή και επικίνδυνη».
Ο κος Γιου είπε ότι η πυρηνική ενέργεια «χρησιμοποιήθηκε κακώς από την αρχή ως όπλο καταστροφής, ενώ στην πραγματικότητα η πυρηνική ενέργεια είναι μια πηγή ενέργειας βασικού φορτίου, που θα μπορούσε να δημιουργήσει την ενέργεια χωρίς άνθρακα που χρειαζόμαστε για την καταπολέμηση της υπερθέρμανσης του πλανήτη».
Ο κος Γουώκερ ήταν της ίδιας άποψης, επισημαίνοντας ότι η πυρηνική ενέργεια έχει ένα εξαιρετικό ιστορικό ασφάλειας, ακόμη και σε σύγκριση με την αιολική και την ηλιακή ενέργεια.
«Η πυρηνική ενέργεια είναι στην πραγματικότητα η ασφαλέστερη μορφή ενέργειας. Αν εξετάσουμε τους θανάτους που προκαλούνται ανά γιγαβατώρα, είναι ασφαλέστερη από την αιολική και την ηλιακή ενέργεια», δήλωσε ο κος Γουώκερ. «Είναι επίσης ο μόνος τύπος καυσίμου ή πηγής ενέργειας όπου όλα τα απόβλητά σας υπολογίζονται μέχρι και το τελευταίο άτομο. Είναι μια ενέργεια που έχει μηδενικές εκπομπές διοξειδίου του άνθρακα και είναι περίπου 1.000 φορές πιο πυκνή από το πετρέλαιο.»
Σε μελέτη του Πανεπιστημίου της Οξφόρδης αναφέρεται ότι «τα ορυκτά καύσιμα είναι οι πιο βρώμικες και επικίνδυνες πηγές ενέργειας, ενώ η πυρηνική ενέργεια και οι σύγχρονες ανανεώσιμες πηγές ενέργειας είναι κατά πολύ ασφαλέστερες και καθαρότερες».
Εξετάζοντας τα δεδομένα της μελέτης, προκύπτει ότι, λαμβάνοντας υπόψη τους κινδύνους που σχετίζονται με τις εκπομπές αερίων του θερμοκηπίου, η πυρηνική ενέργεια αποδεικνύεται ασφαλέστερη και καθαρότερη και από την υδροηλεκτρική ενέργεια και από την ενέργεια από βιομάζα.
Του Chase Smith
Επιμέλεια: Αλία Ζάε
