Σκεφτείτε χάος, αλλά με τους καλύτερους δυνατούς τρόπους. Δρόμοι γεμάτοι με αυτοκίνητα που κορνάρουν, πεζοδρόμια γεμάτα με πολυάσχολο κόσμο και μικροπωλητές, συν μικρές Βέσπα και άλλα μηχανάκια, μέσα σε όλο αυτό. Στα αριστερά, ίσως μια αντιλογία, σε πλήρως ιταλικό ύφος, με υψωμένες φωνές, και χέρια σε κίνηση. Στα δεξιά, μια ελαφρώς ανυπόμονη ουρά για την καλύτερη πίτσα που μπορείτε να φανταστείτε. Το άρωμα της ζύμης και σάλτσας και τυριού στον φούρνο με ξύλα αιωρείται σε όλη την σκηνή.
Είτε την αγαπάτε είτε όχι, η Νάπολη είναι από τις πιο δυναμικές πόλεις στον κόσμο. Η τρίτη μεγαλύτερη αστική περιοχή της Ιταλίας εκτείνεται κατά μήκος της θάλασσας, υπό τις αχνίζοντες κορυφές του όρους Βεζούβιου, ενός ενεργού ηφαιστείου. Οι Ναπολιτάνοι, που φαίνεται να παίρνουν την ενέργειά τους από αυτήν την μαγματική κορυφή, ζουν (και αγαπούν) τις ζωές τους με μια ένταση και επιθυμία που δεν θα συναντήσετε ίσως πουθενά αλλού στην Ευρώπη. Είναι πολλά, για 24 ώρες, αλλά εδώ είναι ένας οδηγός για να βιώσετε όσο περισσότερο «la passione nella vita» (επιθυμία για ζωή) το δυνατόν σε μόνο μία μέρα.
Άφιξη
Το διεθνές αεροδρόμιο Καποντιτσίνο της Νάπολης (ΝΑP) είναι πολύ κοντά στην καρδιά της πόλης. Συχνά θα δείτε ή θα ακούσετε μεγάλα αεροπλάνα να απογειώνονται ή να προσγειώνονται καθώς εξερευνείτε τον αστικό πυρήνα. Είναι απλώς ένα ακόμα στοιχείο στην αισθητηριακή υπερφόρτωση την τελείως τυπική για μια επίσκεψη εδώ.
Ένας βασικός προορισμός για χαμηλού κόστους εταιρείες όπως EasyJet και Ryanair, ένας αριθμός ιταλικών εταιρειών επίσης προσγειώνονται εδώ από ευρωπαϊκά κέντρα όπως Αθήνα, Άμστερνταμ, Μόναχο, και Παρίσι. Αλλά αν πετάτε τους θερμότερους μήνες, ίσως μπορέσετε να βρείτε μια απευθείας πτήση από Βόρεια Αμερική, με εποχικές, άμεσες πτήσεις που συνδέουν πόλεις όπως Σικάγο, Φιλαδέλφεια, Νέα Υόρκη, Μόντρεαλ, και Ατλάντα.
Μόλις φτάσετε, το να πάτε στην πόλη είναι γρήγορο. Ένα δημόσιο λεωφορείο (με όνομα Alibus) θα σας πάει στον Κεντρικό Σταθμό σε περίπου 15 λεπτά—ή για τον λιμένα, περίπου 35 λεπτά. Ένα εισιτήριο για τον σταθμό κοστίζει πέντε ευρώ. Οι υπηρεσίες διαμοίρασης αυτοκινήτου δεν είναι συνήθεις. Αν επιλέξετε ταξί, σιγουρευτείτε να κανονίσετε μια τιμή που μοιάζει δίκαιη πριν καθίσετε πίσω.
Ένα σημείωμα για την γλώσσα
Αν και οι κάτοικοι εδώ είναι αναμφισβήτητα Ιταλοί, μια ισχυρή τοπική ταυτότητα επιμένει. Αυτό εκτείνεται και στην γλώσσα. Τα Ναπολιτάνικα συνδυάζουν Λατινικά με άλλες ιστορικές επιρροές: Ελληνικά, Ισπανικά, ακόμα και Γαλλικά. Ευτυχώς, οι περισσότεροι – ειδικά αυτοί στον τομέα υπηρεσιών, όπως υπάλληλοι σε πολλές πιτσαρίες – μιλάνε καλά Αγγλικά.
Πρωί
Η Νάπολη εξερευνάται καλύτερα σε επίπεδο δρόμου—αν και θα πρότεινα να την γνωρίσετε σε καλά μετριασμένες δόσεις. Αν πήρατε το Alibus στον κεντρικό σταθμό τρένων της Νάπολης, απλώς αρχίστε να περπατάτε. Κάθε τετράγωνο στην πορεία σας θα είναι μια ολόκληρη όπερα, από μόνο του. Κωμωδία, όχι τραγωδία—θόρυβοι, κίνηση και ενδιαφέρουσες αφηγήσεις ανεξαρτήτως που θα κοιτάξετε.
Πηγαίνετε προς τα νοτιοδυτικά, λίγο πολύ κατά μήκος της ακτής του κόλπου της Νάπολης. Περπατώντας στον κύριο δρόμο του Κόρσο Ουμπέρτο θα σας πάρει περίπου 45 λεπτά αν φτάσετε στο Βασιλικό Παλάτι της Νάπολης.
Μόλις πριν φτάσετε, κάντε μια μικρή στάση στην Γκαλλερία Ουμπέρτο Ι, για να κοιτάξετε ψηλά στους γυάλινους τρούλους. Ονομασμένη (όπως ο δρόμος στον οποίον βρίσκεται) για τον Βασιλιά Ουμπέρτο, μονάρχη της Ιταλίας τον καιρό της κατασκευής, αυτό το εμπορικό σύμπλεγμα ολοκληρώθηκε το 1890. Ήταν βασικό μέρος του «risanamento», ενός μεγάλης κλίμακας προγράμματος ανακαίνισης που μεταφράζεται «κάντε υγιές ξανά.»
Σήμερα, είναι μέρος του ιστορικού κέντρου της Νάπολης, ενός αναγνωρισμένου μέρους Παγκόσμιας Κληρονομιάς UNESCO. Λίγα λεπτά περπάτημα μέσα του θα σας αναζωογονήσει και θα διώξει την όποια κούραση από την μακριά πτήση. Πολλές μέρες, ένας λαμπερός νότιος Ιταλικός ήλιος ρέει κάτω από το καμπύλο γυαλί, στα καταστήματα και καφετερίες εντός.
Τώρα ίσως είναι μια καλή στιγμή να πάρετε ένα γρήγορο πρωινό σνακ. Ίσως μόνο έναν διπλό εσπρέσσο που θα πιείτε, στο ιταλικό ύφος, όρθιοι στο μπαρ, και ίσως μαζί με μια σφολιατέλα, ένα συνηθισμένο, τραγανό προϊόν, συχνά γεμιστό με ρικόττα.
Μετά, βγείτε από την Γκαλλερία και βρείτε το Θέατρο Σαν Κάρλο, απέναντι, που άνοιξε το 1737. «Αυτή είναι η παλαιότερη συνεχώς σε λειτουργία όπερα στον κόσμο», μου είπε ένας οδηγός σε πρόσφατη επίσκεψη. «Έχω καλές μνήμες από εκεί, που πήγαινα με τον πατέρα μου, να δούμε τον Παβαρόττι.»
Μετά, είναι μόνο λίγα τετράγωνα έως το Βασιλικό Παλάτι της Νάπολης. Ένα πιθανό πρόβλημα—είναι ένα μέρος που θα μπορούσατε να περάσετε ολόκληρη μέρα. Προσπαθείστε να κινηθείτε γρήγορα, παρατηρώντας την ιστορία. Χτισμένο το 1600, όπως πολλά Ευρωπαϊκά παλάτια, είχε αρκετές ανακαινίσεις και αλλαγές ανά τους αιώνες.
Σίγουρα αξιόλογο: να περπατήσετε στην Μεγάλη Σκάλα και μέσα στα Βασιλικά Διαμερίσματα, που είναι ανοιχτά στο κοινό. Είναι μέρος όπου μπορείτε να φανταστείτε πως γενιές βασιλιάδων και βασιλισσών και πριγκήπων και πριγκηπισσών ζούσαν και εργάζονταν, με σχετική λάμψη.
Μια (πολύ) μικρή ιστορία της πίτσας
Δεν υπάρχει αμφιβολία, πραγματικά: Η Νάπολη είναι η γενέτειρα της πίτσας. Αν και οι ρίζες αυτού του πλέον διάσημου γεύματος πηγαίνουν πίσω στους αρχαίους Έλληνες, ήταν κυρίως φθηνό φαγητό για τις μάζες. Κάποια παγκόσμια εγκαίνια έλαβαν χώρα το 1889, όταν, λέει ο θρύλος, η Βασίλισσα Μαργαρίτα ζήτησε πίτσα στην επίσκεψή της εδώ.
Η επιλογή της; Συνδυασμός βασιλικού, μοτσαρέλλας, και τομάτας. Η πίτσα Μαργαρίτα παραμένει η πιο δημοφιλής και παραδοσιακή στην πόλη, και η φήμη και μορφή της έχει διαδοθεί σε όλο τον κόσμο.
Απόγευμα
Έως τώρα, οι απογευματινές ώρες θα έχουν φτάσει. Έτσι είναι σίγουρα ώρα για γεύμα. Η Νάπολη ήταν από καιρό μια από τις μεγάλες γαστρονομικές πόλεις της Ιταλίας, εν μέρει λόγω των γόνιμων εδαφών που την περιβάλλουν, με ηφαιστειακά εδάφη εμπλουτισμένα από τον Βεζούβιο.
Από το παλάτι, είναι 15 λεπτά, με αργό περπάτημα, ως την La Vera Pizza Fritta da Gennaro. Η Νάπολη είναι η γενέτειρα της πίτσας, και οι παρασκευαστές εδώ θα σας πουν ότι ακόμα κάνουν την καλύτερη. Και όποιος έχει επισκεφθεί, και απόλαυσε ένα κομμάτι, θα το επιβεβαιώσει αναμφίβολα.
Σε κάποιες εκδοχές της ιστορίας, η βαθιά τηγανισμένη μορφή της πίτας είναι η αρχική πίτσα. Είναι σίγουρα ένα από τα καλύτερα και κάτι που δεν βρίσκεται σε πολλά μέρη εκτός της νότιας Ιταλίας. Πηγαίνετε στον Τζεννάρο για αυτό το γρήγορο και πολύ γευστικό πιάτο.
Είναι απλώς μια τρύπα στον τοίχο, και μπορείτε να παρακολουθήσετε το προσωπικό να αλείφει την σάλτσα (από τοπικές τομάτες) και την μοτσαρέλα βουβαλιού (φρέσκια, από νεροβούβαλους της περιοχής) σε μια συνήθως μαλακή αλλά όχι πολύ χοντρή βάση. Διπλώνοντας τα υλικά μέσα, το τηγανίζουν ολόκληρο σε λάδι. Το αποτέλεσμα; Ζεστό και αχνιστό και τόσο τέλεια νόστιμο. Καθίστε και εκτιμήστε αυτό το απλό γεύμα σε ένα από τα μικρά εξωτερικά τραπέζια.
Μετά, κάψτε τις θερμίδες μέσω του δικτύου μικρών δρόμων που φτιάχνουν το διπλανό Quartieri Spagnoli. Εδώ είναι η Νάπολη στο πλέον Ναπολιτάνικο ύφος, όλο θόρυβος και παράπονο και ζωτικότητα, όλα στην επιφάνεια. Χωρίς καμία ευρυχωρία, η περιοχή είχε κατασκευαστεί αρχικά τον 16ο αιώνα για φιλοξενία στρατιωτών—το όνομά της σημαίνει «Ισπανικοί Στρατώνες.»
Υπάρχουν πολλά εδώ: τοιχογραφίες και αγορές. Ρούχα που στεγνώνουν στα μπαλκόνια πάνω. Βέσπες που τρέχουν γύρω από εμπόρους που σπρώχνουν καρότσια. Περισσότερες αλυσίδες μακαρονάδας από όσες μπορείτε να μετρήσετε, στριμωγμένες σε κάθε γωνία. Τα πράγματα μπορεί να γίνουν εντόνως θορυβώδη την νύχτα, όταν φοιτητές γεμίζουν τους δρόμους, ψάχνοντας Απερόλ του ενός ευρώ, έτσι αν αυτό δεν είναι η ιδανική σκηνή σας, ολοκληρώστε την περιπλάνησή σας τώρα.
Μετά, υψωθείτε πάνω από όλα. Οι δρόμοι της Νάπολης χτίστηκαν σε έναν απότομο λόφο, και τέσσερα τραμ μεταφέρουν εκατομμύρια ανθρώπους στην κορυφή. Από τους Ισπανικούς Στρατώνες, είτε με το Κεντρικό Τραμ, ή λίγο πιο πέρα, με το Τραμ Μοντεσάντο, θα πάτε εκεί.
Οι γειτονιές της κορυφής στο τέλος θα μοιάζουν τελείως γαλήνιες σε σύγκριση με τον θόρυβο κάτω. Περπατήστε λίγο, στην γενική κατεύθυνση του Μπελβεντέρε ντι Σαν Μαρτίνο. Όταν φτάσετε, θα βρείτε όλη την Νάπολη στα πόδια σας.
Αυτή είναι η καλύτερη θέα της πόλης, η καμπύλη της θάλασσας στα δεξιά, η άνοδος του Βεζούβιου απέναντι, με ντόπιους ίσως σε παγκάκια, να τρώνε ένα πολύ νυχτερινό βραδινό, ή να πίνουν ένα ποτό, και έναν κιθαρίστα να παίζει στο υπόβαθρο.
Βράδυ
Περπατήστε πίσω στην κατηφόρα του λόφου—ή, αν είστε κουρασμένοι (και είναι πιθανό μετά από μια τέτοια μέρα), πάρτε το τραμ. Πάρτε τον χρόνο σας, κοιτώντας τριγύρω στην Βία Τολέδο. Είναι ο πιο δημοφιλής εμπορικός δρόμος της πόλης.
Ο Ισπανός διοικητής, Πέδρο ντε Τολέδο, έχτισε τον δρόμο στο πρώτο μισό του 16ου αιώνα. Σήμερα, μπορείτε να βρείτε τα πάντα από προϊόντα μάρκας έως τοπικά αναμνηστικά. Για τα τελευταία, σας προτείνω κάποια ζωγραφισμένα με το χέρι κεραμικά, ή ακόμα ένα μικρό μπουκάλι τοπικού λιμοντσέλο.
Μείνετε στην περιοχή για βραδινό. Όντας στην Νάπολη, έχετε πολλές επιλογές για ένα πολύ καλό γεύμα. Κάτι απλό και γευστικό. Όπως σπαγγέτι αλλέ βοντζόλε, ένα χαρακτηριστικό ναπολιτάνικο: σπαγγέτι με μύδια, σκόρδο, μαϊντανό, και ελαιόλαδο.
Με αρκετό καύσιμο για την όπερα, το Σαν Κάρλο (επίσημα: Το Πραγματικό Θέατρο του Σαν Κάρλο) είναι δίπλα. Παλιότερο, για δεκαετίες, από την Λα Σκάλα ή την Λα Φενίτσε, το θέατρο ακόμα έχει όμορφες παραστάσεις, όπως μια τοπική συμφωνική ορχήστρα και μπαλέτο. Πηγαίνετε νωρίς για να δείτε τον επιβλητικό σχεδιασμό.
Μετά, απολαύστε την παράσταση. Το καλύτερο θα ήταν μια ιταλική όπερα. Μετά, περπατήστε πίσω σε ένα μαγευτικά χαοτικό βράδυ της Νάπολης, με όλη την κωμωδία και τραγωδία και χαρά από την παράσταση, να ενδυναμώνει τα βήματά σας στην νύχτα. Και ίσως ένα βραδινό ποτό Negroni πριν τον ύπνο σας περιμένει στην στροφή.
του Τιμ Τζόνσον
