Μία διακομματική έκθεση του Κογκρέσου των Ηνωμένων Πολιτειών, που δημοσιεύθηκε χθες, Τετάρτη, αποκάλυψε ότι το Κομμουνιστικό Κόμμα της Κίνας (ΚΚΚ) χειραγωγεί τις αγορές κρίσιμων ορυκτών με στόχο την προώθηση των σχεδίων του.
Η Επιτροπή της Βουλής των Αντιπροσώπων για το ΚΚΚ δημοσίευσε την έκθεση με τίτλο Predatory Pricing («Αρπακτική Τιμολόγηση»), ύστερα από πολύμηνη έρευνα για τους τρόπους με τους οποίους χειραγωγεί τις αγορές το Πεκίνο.
Ο πρόεδρος της επιτροπής, Τζον Μούλενααρ (R-Mich.), τόνισε σε ανακοίνωσή του την εξάρτηση του κόσμου – από τα κινητά τηλέφωνα μέχρι τα μαχητικά αεροσκάφη – από ορυκτά που η Κίνα χειρίζεται για ίδιον όφελος και επεσήμανε ότι, όπως φάνηκε τον περασμένο μήνα με τον κινεζικό κανονισμό για τις σπάνιες γαίες, η Κίνα κρατά ένα «όπλο» στραμμένο κατά της αμερικανικής οικονομίας, κάτι που απαιτεί άμεση δράση.
Ο Μούλενααρ κατηγόρησε το Πεκίνο για αρπακτικές πρακτικές που οδήγησαν Αμερικανούς εργαζομένους στην ανεργία, ανάγκασαν μεταλλευτικές επιχειρήσεις να κλείσουν και έθεσαν σε κίνδυνο την εθνική ασφάλεια των ΗΠΑ.
Η έρευνα αποκάλυψε ότι το κινεζικό καθεστώς επιδότησε τις κρατικές μεταλλευτικές του εταιρείες με δεκάδες δισεκατομμύρια δολάρια, ενώ τους παρείχε και δάνεια μηδενικού επιτοκίου για την απόκτηση μεταλλευτικών περιουσιακών στοιχείων σε όλο τον κόσμο.
Σύμφωνα με τα ευρήματα, το Πεκίνο ακολουθά μια πολυετή στρατηγική για να εδραιώσει την κυριαρχία του στην εφοδιαστική αλυσίδα των σπάνιων γαιών, προσελκύοντας δυτικές εταιρείες να συνεργαστούν με κινεζικές, και στη συνέχεια διαθέτοντας τα προϊόντα σε τιμές πολύ χαμηλότερες από τις τρέχουσες της αγοράς, βγάζοντας τους ανταγωνιστές από το ‘παιχνίδι’.
Αφού το Πεκίνο εδραίωσε την κυριαρχία του, χρησιμοποίησε τη μονοπωλιακή δύναμη που απέκτησε ως γεωπολιτικό όπλο, συνεχίζει η έκθεση, σημειώνοντας ότι διαπιστώθηκε και ότι το Πεκίνο έχει θεσπίσει νομικό πλαίσιο για τον έλεγχο της αναφοράς τιμών των ορυκτών, αυξομειώνοντας τις τιμές ανάλογα με τα εθνικά του συμφέροντα.
Η Κίνα διατηρεί σκόπιμα χαμηλές τις τιμές των σπάνιων γαιών ώστε να αποτρέπει τους δυτικούς επενδυτές από το να εισέλθουν στην αγορά. Παράλληλα, συμπιέζει τις τιμές κρίσιμων ορυκτών, όπως το λίθιο, που αποτελεί βασικό συστατικό των επαναφορτιζόμενων μπαταριών και των ηλεκτρικών οχημάτων.
Σύμφωνα με την έκθεση, οι κινεζικές μεταλλευτικές επιχειρήσεις αναμένεται να κυριαρχούν στην παραγωγή λιθίου έως το 2030. Όταν οι τιμές είναι χαμηλές, το καθεστώς επιδοτεί τις εταιρείες του για να αποκτούν νέα μεταλλευτικά περιουσιακά στοιχεία, ισχυροποιώντας τον έλεγχο τους στην παγκόσμια εφοδιαστική αλυσίδα.
Η έρευνα συνοψίζει ότι η κινεζική κυβέρνηση υπό το ΚΚΚ έχει προχωρήσει σε συντονισμένο, πολυετές σχέδιο για να ελέγξει τις αγορές κρίσιμων ορυκτών και να τις υποτάξει στη βούλησή της.
Η έκθεση υπενθύμισε ότι στις 9 Οκτωβρίου, το κινεζικό υπουργείο Εμπορίου εισήγαγε παγκόσμιο καθεστώς αδειοδότησης εξαγωγών για προϊόντα σπάνιων γαιών· ωστόσο, σύμφωνα με την έρευνα, το μέτρο αυτό αποτελεί αποκορύφωμα πολιτικών και επενδυτικών κινήσεων δεκαετιών.
Μεταξύ των προτάσεων που διατυπώνονται στην έκθεση περιλαμβάνεται η ενοποίηση της χρηματοδότησης και των προγραμμάτων βιομηχανικής βάσης των κρίσιμων ορυκτών υπό έναν ενιαίο φορέα, όπως έναν «υπεύθυνο κρίσιμων ορυκτών».
Η έκθεση συνιστά επίσης ενίσχυση της δραστηριότητας εξόρυξης και ανακύκλωσης, καθώς και επιτάχυνση των αδειοδοτήσεων χωρίς να παραβλέπονται τα απαραίτητα περιβαλλοντικά μέτρα.
Μεταξύ άλλων, προτείνεται να ληφθούν μέτρα ώστε να αποτρέπονται οι εισαγωγές σε αθέμιτα χαμηλές τιμές που βλάπτουν τις αμερικανικές βιομηχανίες, να αναπτυχθούν ομοσπονδιακά εργαλεία για την παρακολούθηση κόστους και τιμών, και να ενισχυθεί ο συντονισμός με τους συμμάχους σε θέματα κρίσιμων ορυκτών.
Η επιτροπή προτείνει ακόμη τη δημιουργία Στρατηγικού Αποθέματος Πόρων, κατά τα πρότυπα του ομοσπονδιακού αποθέματος πετρελαίου, καθώς και τη θέσπιση φορολογικής ελάφρυνσης για τα κρίσιμα ορυκτά, τη στήριξη χαμηλότοκων δανείων για σχετικά έργα και την ανάπτυξη αμερικανικού εργατικού δυναμικού στις σπάνιες γαίες.
Της Jill McLaughlin
