Ενός λεπτού σιγή τηρήθηκε σήμερα στη Χιροσίμα, ακριβώς την ώρα που είχε γίνει η ρίψη ατομικής βόμβας στην ιαπωνική πόλη πριν από 80 χρόνια, κατά τη διάρκεια ετήσιας τελετής, με τη συμμετοχή εκατό και πλέον χωρών, και την ένταση μεταξύ ΗΠΑ και Ρωσίας να οξύνεται.
Στις 6 Αυγούστου 1945, στις 08:15, οι ένοπλες δυνάμεις των ΗΠΑ έπλητταν με ατομική βόμβα τη Χιροσίμα, σκοτώνοντας περίπου 140.000 ανθρώπους.
Τρεις ημέρες αργότερα, δεύτερη ατομική βόμβα ριχνόταν από αμερικανικό αεροσκάφος στο Ναγκασάκι, στο νότιο τμήμα της Ιαπωνίας, σκοτώνοντας άλλους 74.000 ανθρώπους.
Οι βομβαρδισμοί αυτοί, που επέσπευσαν το τέλος του Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου, είναι οι μοναδικές περιπτώσεις στην Ιστορία που χρησιμοποιήθηκαν πυρηνικά όπλα σε καιρό πολέμου.
Με πολλούς από τους συμμετέχοντες να καταθέτουν στεφάνια σε κενοτάφιο στη μνήμη των θυμάτων, η Χιροσίμα για ακόμη μια φορά παροτρύνει τον κόσμο να εγκαταλείψει τα πυρηνικά όπλα.
«Οι ΗΠΑ και η Ρωσία κατέχουν το 90% των πυρηνικών κεφαλών παγκοσμίως και, με φόντο την εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία και τις εντάσεις στη Μέση Ανατολή, παρατηρούμε τάση ενίσχυσης των στρατών», τόνισε ο δήμαρχος Καζούμι Ματσούι.
«Ορισμένοι ηγέτες δέχονται την ιδέα ότι ‘τα πυρηνικά όπλα είναι απαραίτητα για την εθνική άμυνά τους’, αψηφώντας με κατάφωρο τρόπο τα διδάγματα που θα όφειλε να έχει αντλήσει η διεθνής κοινότητα από τις τραγωδίες της Ιστορίας. Απειλούν να υπονομεύσουν τα πλαίσια εδραίωσης της ειρήνης», συνέχισε.
Ο κος Ματσούι προσκάλεσε τον Αμερικανό πρόεδρο τον περασμένο μήνα να μεταβεί στη Χιροσίμα, όταν εκείνος συνέκρινε τους αεροπορικούς βομβαρδισμούς στο Ιράν με τις ρίψεις των ατομικών βομβών στην Ιαπωνία το 1945.
«Η χώρα μας, το μοναδικό έθνος που υπέστη βομβαρδισμούς με ατομικές βόμβες σε καιρό πολέμου, έχει αποστολή να ηγηθεί των διεθνών προσπαθειών για έναν κόσμο απαλλαγμένο από τα πυρηνικά όπλα», δήλωσε στη Χιροσίμα ο Ιάπωνας πρωθυπουργός Σιγκέρου Ισίμπα.
Αντιπρόσωποι 120 χωρών και περιοχών, καθώς και της Ευρωπαϊκής Ένωσης, παρέστησαν στη σημερινή εκδήλωση, σύμφωνα με τον δήμο της Χιροσίμα. Η Γαλλία αντιπροσωπεύτηκε από τον δεύτερο στην ιεραρχία της πρεσβείας της.
Οι πυρηνικές δυνάμεις – η Ρωσία, η Κίνα, το Πακιστάν – απουσίασαν. Το Ιράν, που κατηγορείται από τη Δύση και το Ισραήλ πως επιδιώκει να αποκτήσει πυρηνικό οπλοστάσιο, κάτι που αρνείται η Τεχεράνη, αναμενόταν να αντιπροσωπευτεί.
Αντίθετα με την παράδοση, η Ιαπωνία ανέφερε πως δεν «επέλεξε προσκεκλημένους» στις τελετές μνήμης, αλλά «ειδοποίησε» όλες τις χώρες και τις περιοχές. Η Παλαιστίνη και η Ταϊβάν – το Τόκυο επισήμως δεν αναγνωρίζει ούτε τη μία ούτε την άλλη – ανακοίνωσαν την παρουσία τους, για πρώτη φορά.
Το Σάββατο, στο Ναγκασάκι, αναμένεται επίσης αριθμός-ρεκόρ χωρών που θα συμμετάσχουν στη δική του τελετή μνήμης, ανάμεσά τους και η Ρωσία, που θα δώσει το παρόν για πρώτη φορά μετά την εισβολή του στρατού της στην Ουκρανία τον Φεβρουάριο του 2022.
«Σε αυτή την περίοδο εντάσεων και μεγεθυνόμενων συγκρούσεων», η Χιροσίμα και το Ναγκασάκι παραμένουν «μάρτυρες της φρίκης που προκαλούν τα πυρηνικά όπλα», τόνισε σήμερα σε ανακοίνωσή του ο Πάπας Λέων ΙΔ΄.
Η Χιροσίμα τώρα είναι μητρόπολη που ευημερεί, με 1,2 εκατομμύρια κατοίκους. Όμως τα συντρίμμια του κτηρίου πάνω στο οποίο βρίσκεται ο μεταλλικός σκελετός του θόλου στο κέντρο της πόλης συνεχίζουν να θυμίζουν τη φρίκη.
Κόσμος επισκέφτηκε σήμερα το κενοτάφιο για να προσευχηθεί.
Ανάμεσά τους ήταν η Τακάκο Χιράνο, 69 ετών, που έχασε τους γονείς της εξαιτίας των συνεπειών της ατομικής βόμβας. «Δεν πρέπει ποτέ να γίνουν ξανά βομβαρδισμοί με ατομικά όπλα […] Οι κάτοικοι της Χιροσίμα κάνουν ό,τι καλύτερο μπορούν για να διαδοθεί το μήνυμα [της ειρήνης] και να μαρτυρούν τα δεινά που υποστήκαμε», είπε.
«Οι γονείς και οι παππούδες μου ήταν θύματα της βόμβας, ο παππούς μου πέθανε λίγο καιρό μετά, ο πατέρας και η μητέρα μου πέθαναν εξαιτίας καρκίνων»· Ογδόντα χρόνια μετά, «κόσμος ακόμη υποφέρει», είπε η Γιόσι Γιοκοχάμα, 96 ετών, που πήγε στην τελετή μαζί με τον εγγονό της, Χιρόκι Γιοκοχάμα.
Ο τελευταίος σχολίασε: «Αισθάνομαι πως είναι ανάγκη να ακουστεί περισσότερο, να μάθουμε την ιστορία της στα παιδιά μας».
Η Nihon Hidankyo, συλλογικότητα των επιζώντων της βόμβας, που έλαβε το βραβείο Νόμπελ Ειρήνης το 2024, κάλεσε τα κράτη να εξαλείψουν τα πυρηνικά όπλα, επικαλούμενη μαρτυρίες των θυμάτων της Χιροσίμα και του Ναγκασάκι, των λεγόμενων χιμπακούσα.
Τον Μάρτιο, σύμφωνα με το ιαπωνικό υπουργείο Υγείας, απέμεναν 99.130 χιμπακούσα, με μέσο όρο ηλικίας τα 86 χρόνια.
«Αν και ο αριθμός τους μειώνεται κάθε χρόνο, το αιώνιο μήνυμά τους, αυτό της ειρήνης, δεν θα μας αφήσει ποτέ […] Εσείς, οι κάτοικοι της Χιροσίμα, δεν ανοικοδομήσατε μόνο μια πόλη: ανοικοδομήσατε την ελπίδα. Και καλλιεργήσατε το όραμα ενός κόσμου χωρίς πυρηνικά όπλα», ανέφερε σε ανακοίνωσή του ο γενικός γραμματέας του ΟΗΕ, Αντόνιο Γκουτέρες.
Ο Γιουκίγιο Κοκούφου, 75 ετών, αφηγήθηκε πως η μητέρα του υπέστη φρικιαστικά εγκαύματα, ενώ ο μεγαλύτερος αδελφός του, 18 μηνών, πέθανε ακαριαία. Η ευχή του ήταν:
«Ελπίζω ειλικρινά πως δεν θα υπάρξουν ποτέ νέοι χιμπακούσα […] Μιλούν για πυρηνική αποτροπή, ελπίζω πως όλος ο κόσμος θα σκεφτεί περισσότερο πώς θα γίνει να υπάρξει ειρήνη.»
