Οι Ηνωμένες Πολιτείες και η Ουκρανία σκοπεύουν να υπογράψουν μια βασική συμφωνία ορυκτών σπάνιων γαιών την επόμενη εβδομάδα.
Η συμφωνία χορηγεί στην Ουάσιγκτον έσοδα από την εκμετάλλευση σπάνιων ορυκτών, υδρογονανθράκων, πετρελαίου και φυσικού αερίου από το Κίεβο με αντάλλαγμα τη συνεχιζόμενη βοήθεια εθνικής ασφάλειας.
Μιλώντας σε δημοσιογράφους στον Λευκό Οίκο, ο πρόεδρος των ΗΠΑ Ντόναλντ Τραμπ είπε ότι η Ουάσιγκτον και το Κίεβο πιθανότατα θα οριστικοποιήσουν τη συμφωνία την επόμενη εβδομάδα, υπό την προϋπόθεση ότι το Κίεβο θα παραμείνει προσηλωμένο σε αυτήν.
«Έχουμε μια συμφωνία για τα ορυκτά, που υποθέτω ότι θα υπογραφεί την Πέμπτη, την επόμενη Πέμπτη, σύντομα… Υποθέτω ότι θα τηρήσουν τη συμφωνία, οπότε θα δούμε», είπε ο Τραμπ.
Η παρούσα συμφωνία, μία από τις διάφορες εκδοχές που έχουν προτείνει οι ΗΠΑ, επιδιώκεται ως μέσο για την ανάκτηση των χρημάτων που έχουν ξοδέψει οι Ηνωμένες Πολιτείες για να βοηθήσουν την άμυνα της Ουκρανίας ενάντια στη συνεχιζόμενη ρωσική εισβολή.
Ο πρόεδρος της Ουκρανίας Βολοντίμιρ Ζελένσκι είχε επικρίνει τους αρχικούς όρους, οι οποίοι όπως είπε δεν παρείχαν εγγυήσεις ασφαλείας στην Ουκρανία σε περίπτωση μελλοντικής επίθεσης της Ρωσίας, και ήταν απρόθυμος να δώσει τον πλούτο που έχει η Ουκρανία χωρίς συγκεκριμένες υποσχέσεις εκ μέρους των Ηνωμένων Πολιτειών. Παρόλ’ αυτά, συμφώνησε με το σχέδιο του Τραμπ για κατάπαυση του πυρός και δεσμεύτηκε να προχωρήσει τη συμφωνία για τις σπάνιες γαίες όταν η κυβέρνηση Τραμπ ανέστειλε κάθε είδους βοήθεια προς την χώρα του.
Μέχρι τώρα, από την εισβολή της Ρωσίας το 2022, οι Ηνωμένες Πολιτείες έχουν παράσχει στην Ουκρανία άμεση βοήθεια αξίας περίπου 120 δισεκατομμυρίων δολαρίων, κυρίως σε μορφή όπλων που μεταφέρθηκαν απευθείας από τις ΗΠΑ στα ουκρανικά αποθέματα.
Όταν πιέστηκε να αποκαλύψει λεπτομέρειες σχετικά με τη συμφωνία για τα ορυκτά, ο Τραμπ παρέπεμψε στον υπουργό Οικονομικών των ΗΠΑ Σκοτ Μπέσσεντ, ο οποίος είπε ότι μια συμφωνία που μοιάζει σε μεγάλο βαθμό με την πρώτη εκδοχή θα υπογραφεί πιθανότατα στα τέλη της επόμενης εβδομάδας.
«Εξακολουθούμε να δουλεύουμε τις λεπτομέρειες», είπε ο Μπέσσεντ. «Στόχος μας είναι η 26η Απριλίου περίπου.»
«Είναι ουσιαστικά αυτό στο οποίο είχαμε συμφωνήσει προηγουμένως, όταν ο πρόεδρος [Ζελένσκι] ήταν εδώ… Νομίζω ότι είναι μια συμφωνία 80 σελίδων και αυτό είναι που θα υπογραφεί.»
Ο Τραμπ είχε προτείνει ότι η Ουκρανία θα έδινε στις Ηνωμένες Πολιτείες σπάνιες γαίες και κρίσιμα κοιτάσματα ορυκτών αξίας 500 δισεκατομμυρίων δολαρίων, αλλά οι λεπτομέρειες παραμένουν ασαφείς. Η πιο πρόσφατη εκδοχή της συμφωνίας που δημοσιοποιήθηκε δεν επιδιώκει να ανακτήσει την προηγούμενη χρηματική βοήθεια των ΗΠΑ και θα δημιουργήσει ένα κοινό ταμείο ανασυγκρότησης ΗΠΑ-Ουκρανίας που θα τροφοδοτεί τα κέρδη των Ηνωμένων Πολιτείων από την ουκρανική ανάπτυξη ορυκτών.
Η Ουκρανία διαθέτει τα μεγαλύτερα αποθέματα τιτανίου, ουρανίου και άλλων σπάνιων ορυκτών της Ευρώπης, αλλά μεγάλο μέρος αυτού του πλούτου βρίσκεται επί του παρόντος σε ρωσικά κατεχόμενα εδάφη. Ωστόσο, αυτό που μπορεί να προσφέρει το Κίεβο είναι τα απαραίτητα μέσα για την απεξάρτηση των αλυσίδων εφοδιασμού κρίσιμων γαιών των ΗΠΑ από την Κίνα.
Σύμφωνα με τον Μπέσσεντ, τα έσοδα από τους φυσικούς πόρους της Ουκρανίας θα επανεπενδυθούν σε βασικούς τομείς που θα οδηγήσουν στην οικονομική επέκταση, διασφαλίζοντας ότι οι χώρες που δεν υποστήριξαν την άμυνα της Ουκρανίας δεν θα επωφεληθούν από την ανοικοδόμησή της.
Ο Ζελένσκι είπε σε τηλεοπτική δήλωση την Πέμπτη ότι οι συνομιλίες για τη συμφωνία είχαν σημειώσει πρόοδο και ότι μια οικονομική εταιρική σχέση θα ωφελήσει και τις δύο χώρες. Υπογράμμισε επίσης ότι το Κίεβο έχει αποδεχθεί την έκκληση της Ουάσιγκτον για άνευ όρων κατάπαυση του πυρός.
«Η Ουκρανία αποδέχτηκε αμέσως αυτήν την προσφορά, πριν από περισσότερο από ένα μήνα. Η Ρωσία την έχει αγνοήσει μέχρι στιγμής και… αυτό είναι το βασικό πρόβλημα», είπε.
Οι μέχρι τώρα προσπάθειες του Τραμπ για προσωρινή κατάπαυση του πυρός έχουν αποδειχθεί άκαρπες.
Ο Πούτιν όχι μόνον δεν έχει συμφωνήσει σε κατάπαυση του πυρός, αλλά ενέτεινε τις ρωσικές επιθέσεις κατά της Ουκρανίας, σε μια προφανή προσπάθεια να αυξήσει τα κέρδη της Ρωσίας στο πεδίο της μάχης προτού δεσμευτεί για διαπραγματεύσεις.
Μια αρχική συμφωνία μερικής κατάπαυσης του πυρός, στην οποία είχαν συμφωνήσει τόσο η ηγεσία της Ουκρανίας όσο και αυτή της Ρωσίας τον περασμένο μήνα, επεδίωκε να σταματήσει τις επιθέσεις σε μη στρατιωτικές ενεργειακές υποδομές για 30 ημέρες. Ωστόσο, η περιορισμένη παύση έληξε άδοξα, με ένα χτύπημα σε εγκατάσταση πετρελαίου σε ρωσικό κατεχόμενο έδαφος και τους αξιωματούχους των δύο εμπλεκόμενων χωρών να αλληλοκατηγορούνται για την παραβίαση της εκεχειρίας.
Σύμφωνα με δηλώσεις του Ρώσου προέδρου, οι προϋποθέσεις για τον τερματισμό του πολέμου περιλαμβάνουν την παραχώρηση τεσσάρων ανατολικών επαρχιών της Ουκρανίας στη Ρωσία, την οριστική απόφαση για μη ένταξη της Ουκρανίας στο ΝΑΤΟ, και την απαγόρευση παραμονής ξένων στρατευμάτων σε ουκρανικό έδαφος για οποιονδήποτε λόγο.
Ο Τραμπ επανέλαβε την Πέμπτη ότι ελπίζει να διαμορφωθεί μια συμφωνία κατάπαυσης του πυρός σύντομα παρά τις οπισθοδρομήσεις.
«Θέλουμε να σταματήσουν οι θάνατοι και οι δολοφονίες», δήλωσε.
