Το αμερικανικό Υπουργείο Εξωτερικών ενέκρινε στις 18 Νοεμβρίου την ενδεχόμενη πώληση συντήρησης και συναφούς εξοπλισμού του αντιαεροπορικού συστήματος Patriot στην Ουκρανία, με την αξία της συμφωνίας να εκτιμάται στα 105 εκατ. δολάρια.
Στην προτεινόμενη αγορά περιλαμβάνεται η αναβάθμιση των ουκρανικών εκτοξευτών M901 στη νέα διαμόρφωση M903, καθώς και πρόσθετες υπηρεσίες, ανταλλακτικά, εκπαίδευση και τεχνική υποστήριξη.
Σύμφωνα με ανακοίνωση της Υπηρεσίας Συνεργασίας Αμυντικής Ασφάλειας (DSCA), βασικοί ανάδοχοι του προγράμματος θα είναι οι εταιρείες RTX Corporation και Lockheed Martin. Η DSCA ενημέρωσε το Κογκρέσο για την έγκριση της πώλησης, σημειώνοντας ότι δεν μεταβάλλει την υφιστάμενη στρατιωτική ισορροπία στην περιοχή και δεν επηρεάζει αρνητικά τις αμυντικές δυνατότητες των ΗΠΑ.
«Η συγκεκριμένη πώληση θα ενισχύσει τους στόχους εξωτερικής πολιτικής και εθνικής ασφάλειας των Ηνωμένων Πολιτειών, βελτιώνοντας την ασφάλεια μιας συμμαχικής χώρας που συμβάλλει στη διατήρηση της πολιτικής σταθερότητας και της οικονομικής προόδου στην Ευρώπη», αναφέρει η DSCA.
Το σύστημα Patriot
Το Patriot (Phased Array Tracking Radar for Intercept on Target) αποτελεί αντιαεροπορικό σύστημα πυραύλων μεσαίας και μεγάλης εμβέλειας και συγκαταλέγεται στα πλέον εξελιγμένα αμυντικά συστήματα των ΗΠΑ.
Η πρώτη του επιχειρησιακή χρήση καταγράφηκε το 1991 στον Πόλεμο του Κόλπου, προσφέροντας προστασία στη Σαουδική Αραβία, το Κουβέιτ και το Ισραήλ. Το 2003 ενεργοποιήθηκε και κατά την αμερικανική εισβολή στο Ιράκ. Το κινητό αυτό σύστημα περιλαμβάνει ισχυρό ραντάρ, σταθμό ελέγχου, γεννήτρια ισχύος, εκτοξευτές και βοηθητικά οχήματα.
Αν και σχεδιάστηκε πριν από την εμφάνιση υπερηχητικών όπλων στα πεδία των συγκρούσεων, η Raytheon δεν έχει επιβεβαιώσει δημοσίως την αποτελεσματικότητα του Patriot έναντι βλημάτων που κινούνται με υπερηχητική ταχύτητα.
Το 2023, οι ΗΠΑ υποστήριξαν ότι σύστημα Patriot κατέρριψε ρωσικό πύραυλο Kinzhal, ωστόσο παραμένει ασαφές αν τη στιγμή εκείνη ο συγκεκριμένος πύραυλος ταξίδευε με υπερηχητική ταχύτητα.
Ο πρόεδρος της Ουκρανίας, Βολοντίμιρ Ζελένσκι, σε ανάρτησή του στην πλατφόρμα X στις 10 Νοεμβρίου, εξέφρασε την πρόθεσή του να παραγγείλει 25 συστήματα Patriot από τις ΗΠΑ, αναγνωρίζοντας τόσο το υψηλό κόστος όσο και τον χρόνο που απαιτείται για την κατασκευή ενός τόσο μεγάλου αριθμού μονάδων.
«Οι Ευρωπαίοι εταίροι μας μπορούν να βοηθήσουν εδώ, δανείζοντάς μας συστήματά τους προσωρινά και λαμβάνοντας πίσω τα δικά μας όταν τα παραλάβουμε από τους κατασκευαστές. Η παραγωγή αυτών των συστημάτων διαρκεί χρόνια και δεν θα θέλαμε να περιμένουμε τόσο», ανέφερε ο Ζελένσκι.
Η τιμή μιας νέας πυροβολαρχίας Patriot ξεπερνά το 1 δισ. δολάρια, εκ των οποίων 400 εκατ. αφορούν το σύστημα και 690 εκατ. τους πυραύλους, σύμφωνα με ανάλυση του 2022 από το Κέντρο Στρατηγικών και Διεθνών Μελετών (CSIS).
Σε δήλωσή του στις 2 Νοεμβρίου, ο Ουκρανός πρόεδρος ευχαρίστησε τη Γερμανία και τον καγκελάριο Φρίντριχ Μερτς για την παράδοση των συστημάτων. «Η Ουκρανία διαθέτει πλέον περισσότερα Patriot», δήλωσε ο Ζελένσκι. «Περισσότερα συστήματα βρίσκονται πλέον στη χώρα και τίθενται σε λειτουργία. Ωστόσο, απαιτούνται ακόμη περισσότερα για την προστασία βασικών υποδομών και πόλεων σε ολόκληρη την επικράτεια της Ουκρανίας».
Στις 17 Ιουλίου, ο ανώτατος διοικητής των Συμμαχικών Δυνάμεων Ευρώπης του ΝΑΤΟ, στρατηγός Αλέξις Γκρινκβιτς, έκανε γνωστό ότι βρίσκονται σε εξέλιξη συντονισμένες ενέργειες για τη μεταφορά πρόσθετων συστημάτων Patriot από τη Γερμανία στην Ουκρανία.
Ο Γερμανός υπουργός Άμυνας, Μπόρις Πιστόριους, επιβεβαίωσε την 1η Αυγούστου ότι η Ουκρανία θα παραλάβει δύο αντιαεροπορικά συστήματα Patriot.
Η ανακοίνωση αυτή ήρθε μερικές εβδομάδες μετά την πρόταση του προέδρου Ντόναλντ Τραμπ για ένα πλαίσιο μεταφοράς οπλικών συστημάτων από Ευρωπαίους συμμάχους στην Ουκρανία, με ταυτόχρονη δέσμευση να αγοράσουν μεταγενέστερα νέα αμερικανικά συστήματα ώστε να διασφαλιστεί η μελλοντική στρατιωτική υποστήριξη.
Ο Πιστόριους τόνισε: «Η Γερμανία θα πραγματοποιήσει την πρώτη μεταφορά οπλικών συστημάτων προς την Ουκρανία βάσει αυτού του πλαισίου, αποστέλλοντας δύο συστήματα Patriot καθώς και επιπρόσθετα εξαρτήματα τους επόμενους δύο με τρεις μήνες.
Σε αντάλλαγμα, έχει επιτευχθεί συμφωνία με το αμερικανικό Υπουργείο Άμυνας ώστε η Γερμανία να παραλάβει πρώτη τα νέα, τελευταίας γενιάς συστήματα Patriot με ταχύτερες διαδικασίες. Η χρηματοδότηση θα καλυφθεί από τη Γερμανία».
Πρωτοβουλία PEARL
Το ΝΑΤΟ συντονίζει τις παραδόσεις οπλικών συστημάτων στην Ουκρανία μέσω της πρωτοβουλίας Prioritized Ukraine Requirements list (PEARL), που επιτρέπει στους συμμάχους να αποστέλλουν πολεμικό υλικό και πυρομαχικά για τα συστήματα Patriot, με στόχο την ενίσχυση της αντιαεροπορικής άμυνας της χώρας.
Στις 4 Αυγούστου, η Ολλανδία ανακοίνωσε πρώτη αμυντικό πακέτο ύψους 579 εκατ. δολαρίων στο πλαίσιο της πρωτοβουλίας PEARL, ενώ ακολούθησαν η Δανία, η Νορβηγία και η Σουηδία, δεσμεύοντας συνολικά 500 εκατ. δολάρια.
Πρόσφατα, η Δανία, η Νορβηγία και η Σουηδία ενώθηκαν με τις άλλες σκανδιναβικές χώρες Φινλανδία και Ισλανδία, καθώς και τις βαλτικές Εσθονία, Λετονία και Λιθουανία, διαθέτοντας επιπλέον 500 εκατ. δολάρια σε στρατιωτικό εξοπλισμό και πυρομαχικά για το Κίεβο, προερχόμενα από αμερικανικά αποθέματα.
Ο γενικός γραμματέας του ΝΑΤΟ, Μαρκ Ρούτε, χαιρέτισε τις τελευταίες εξαγγελίες, υπογραμμίζοντας: «Οι βόρειοι και οι βαλτικοί μας σύμμαχοι ενισχύουν τη χρηματοδότηση για ένα νέο πακέτο κρίσιμου στρατιωτικού εξοπλισμού προς την Ουκρανία.
Αυτός ο εξοπλισμός είναι εξαιρετικά σημαντικός καθώς η Ουκρανία οδεύει προς τους χειμερινούς μήνες, ενώ οι παραδόσεις μέσω της PEARL ρέουν προς τη χώρα. Οι σύμμαχοι στο ΝΑΤΟ θα συνεχίσουν να παρέχουν ουσιαστικό εξοπλισμό και προμήθειες».
Με τη συμβολή των Ράιαν Μόργκαν και Reuters
