Ο Ουκρανός πρόεδρος Βολοντίμιρ Ζελένσκι ανέφερε την Τετάρτη 10 Δεκεμβρίου ότι μετά από συνομιλίες με Αμερικανούς αξιωματούχους, η Ουκρανία έχει καταλήξει σε συμφωνία ως προς βασικές πτυχές μιας στρατηγικής για την ανοικοδόμηση της χώρας μετά τον πόλεμο.
Σύμφωνα με την ουκρανική προεδρία, στο επίκεντρο των συνομιλιών ήταν το οικονομικό πλαίσιο για την ανοικοδόμηση. Στη συζήτηση για τον ορισμό ενός γενικού περιγράμματος συμμετείχαν ο σύμβουλος και γαμπρός του προέδρου των ΗΠΑ Ντόναλντ Τραμπ, Τζάρεντ Κούσνερ, ο υπουργός Οικονομικών των ΗΠΑ, Σκοτ Μπέσσεντ, και ο επικεφαλής της BlackRock, Λάρρυ Φινκ.
Οι οικονομικές παράμετροι αποτελούν βασικό στοιχείο των ειρηνευτικών διεργασιών, καθώς συνδέονται τόσο με τη μελλοντική άμυνα της Ουκρανίας όσο και με τον έλεγχο των εδαφών της.
Ο Ζελένσκι ανέφερε ότι οι βασικές αρχές του σχετικού οικονομικού κειμένου είναι απολύτως σαφείς και ότι το Κίεβο βρίσκεται σε πλήρη ευθυγράμμιση με την αμερικανική πλευρά. Επεσήμανε ακόμη πως για να είναι η ανοικοδόμηση ποιοτική και η οικονομική ανάπτυξη μετά τον πόλεμο απτή και μετρήσιμη, είναι απαραίτητο η πραγματική ασφάλεια να βρίσκεται στον πυρήνα του σχεδίου. Τόνισε ότι όταν υπάρχει ασφάλεια, τα υπόλοιπα έρχονται.
Στη συνάντηση μαζί του συμμετείχαν η πρωθυπουργός Γιούλια Σβιριντένκο, άλλοι Ουκρανοί αξιωματούχοι και ανώτατα στελέχη των ενόπλων δυνάμεων. Ο Ουκρανός πρόεδρος ανέφερε ότι δύο βασικές συμφωνίες καλύπτουν τα ζητήματα άμυνας και τα οικονομικά θέματα.
Το πλαίσιο αυτό, που αποτελείται από είκοσι (20) σημεία, παρουσιάζεται ως αναθεωρημένη εκδοχή της αρχικής πρότασης των 28 σημείων του προέδρου Τραμπ. Η αρχική εκδοχή προέβλεπε την παραχώρηση εδαφών (Κριμαία, Λουχάνσκ και Ντονέτσκ) στη Ρωσία, την παγίωση των γραμμών στη Χερσώνα και στη Ζαπορίζια, καθώς και συνταγματικού τύπου φραγμούς στην ένταξη της Ουκρανίας στο ΝΑΤΟ, μαζί με σχετικό κανόνα της Συμμαχίας που θα απαγόρευε την είσοδό της.
Περιελάμβανε επίσης περιορισμό του δυναμικού των ουκρανικών Ενόπλων Δυνάμεων στους 600.000 στρατιώτες, πιθανή ένταξη της Ουκρανίας στην Ευρωπαϊκή Ένωση (εφόσον πληροί τα κριτήρια), καθώς και την επιστροφή της Ρωσίας στην G8. Σύμφωνα με την ουκρανική πλευρά, οι πρόσφατες τροποποιήσεις στις συμφωνίες έχουν αφαιρέσει τα σημεία που θεωρήθηκαν δυσμενή για την Ουκρανία.
Ο Τζάρεντ Κούσνερ έχει αναδειχθεί σε κεντρικό πρόσωπο στη διαμόρφωση μιας ενδεχόμενης συμφωνίας μεταξύ Ουκρανίας και Ρωσίας, στο πλευρό του ειδικού απεσταλμένου του προέδρου Τραμπ, Στηβ Γουίτκοφ. Οι δύο τους συμμετείχαν πρόσφατα σε μια εποικοδομητική — όπως χαρακτηρίστηκε — συνεδρίαση στο Κρεμλίνο με τον Ρώσο πρόεδρο Βλαντίμιρ Πούτιν, η οποία ωστόσο δεν κατέληξε σε πλήρη συμφωνία ως προς τις εδαφικές ρυθμίσεις. Αργότερα, οι δύο Αμερικανοί συναντήθηκαν στη Φλόριντα με την ουκρανική αντιπροσωπεία. Προγενέστερα, ο Κούσνερ είχε διαδραματίσει ηγετικό ρόλο στη σύναψη εκεχειρίας στη Γάζα μεταξύ του Ισραήλ και της τρομοκρατικής οργάνωσης Χαμάς και είχε εμπλακεί στη διαδικασία αποκατάστασης της Γάζας.
Ένα ακόμη στοιχείο που εισήγαγαν οι Ηνωμένες Πολιτείες στα σχέδια ανασυγκρότησης της Ουκρανίας είναι η από κοινού επένδυση σε τομείς όπως τα σπάνια μέταλλα. Το επενδυτικό ταμείο που θα προκύψει προβλέπεται να τεθεί υπό την εποπτεία της Ουάσιγκτον και του Κιέβου, και θα παρακολουθεί τις νέες δραστηριότητες πάνω σε φυσικούς πόρους και στρατηγικά αγαθά όπως σπάνιες γαίες, πετρέλαιο, φυσικό αέριο και άλλα. Το Κίεβο φέρεται να αποδέχεται ότι το ήμισυ των μελλοντικών εσόδων από αυτούς τους πόρους θα διατεθεί για την ανοικοδόμηση.
Ανώτατοι αξιωματούχοι από τη Βρετανία, τη Γαλλία και τη Γερμανία είχαν επίσης συνομιλίες την Τετάρτη 10 Δεκεμβρίου με τον πρόεδρο Τραμπ, ο οποίος έχει συγκεντρώσει ισχυρή δημόσια υποστήριξη για την προσπάθειά του να θέσει τέλος στον πόλεμο. Οι συνομιλίες επικεντρώθηκαν στις αμερικανικές προσπάθειες για τον τερματισμό της σύγκρουσης στην Ουκρανία και χαρακτηρίστηκαν από τους Ευρωπαίους ως «κρίσιμη στιγμή» στην πορεία προς την ειρήνη.
Οι χώρες του λεγόμενου «Συνασπισμού των Προθύμων» που στηρίζουν την Ουκρανία, με επικεφαλής κράτη-μέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης, αναμένεται να συνεδριάσουν την Πέμπτη. Οι μέχρι τώρα διαπραγματεύσεις έχουν πραγματοποιηθεί στη Γενεύη, στη Φλόριντα και στη Μόσχα, χωρίς άμεσες συναντήσεις μεταξύ Ρωσίας και Ουκρανίας, γεγονός που υπογραμμίζει τον διαμεσολαβητικό ρόλο των Ηνωμένων Πολιτειών.
Ο Ζελένσκι είχε πρόσφατα, όπως ανακοινώθηκε από το Κίεβο, μια «μακρά και ουσιαστική» τηλεφωνική συνομιλία με τους Γουίτκοφ και Κούσνερ. Η Ουκρανία σκοπεύει σύντομα να παρουσιάσει στην αμερικανική πλευρά την αναθεωρημένη δική της εκδοχή του ειρηνευτικού πλαισίου, με έμφαση στην αναζήτηση συμβιβασμών ως προς τις εδαφικές ρυθμίσεις.
Ο Πούτιν αξιολόγησε τις συνομιλίες στη Μόσχα ως θετικές, επισημαίνοντας όμως ότι εξακολουθούν να υπάρχουν δυσκολίες στην επίτευξη συμφωνίας, ιδίως σχετικά με τις περιοχές επί των οποίων η Ρωσία διεκδικεί κυριαρχία.
Οι Ευρωπαίοι ηγέτες διατηρούν επιφυλάξεις, ζητώντας ειρήνη χωρίς παράδοση, σε μια περίοδο κατά την οποία ο Τραμπ παροτρύνει για ενίσχυση των ευρωπαϊκών αμυντικών δυνατοτήτων και ανάπτυξη εταιρικών σχέσεων πάνω σε φυσικούς πόρους, αντί της περαιτέρω αύξησης της αμερικανικής στρατιωτικής βοήθειας προς την Ουκρανία.
Της Kimberly Hayek
Με πληροφορίες από το Reuters
