Ένας νεαρός άνδρας που βοήθησε περίπου 5 εκατομμύρια Κινέζους να παρακάμψουν το «Μεγάλο Τείχος Προστασίας της Κίνας» είναι καταζητούμενος από το κινεζικό καθεστώς και έχει υποβάλει αίτηση για πολιτικό άσυλο στην Ολλανδία.
Ο Γκαν Γουενγουέι, 31 ετών, από την πόλη Γούχαν, συνελήφθη τον Αύγουστο του περασμένου έτους από την κινεζική αστυνομία για πώληση λογισμικού VPN σε εκείνους που ήθελαν να παρακάμψουν τους περιορισμούς του διαδικτύου στην Κίνα.
Ως νεαρός εθισμένος στο διαδίκτυο, ο Γκαν δούλευε σε ένα ίντερνετ καφέ αφού εγκατέλειψε το δημοτικό σχολείο, προκειμένου να περιηγείται στο διαδίκτυο δωρεάν.
«Πάντα είχα την ανάγκη να έχω πρόσβαση στο Google, το Twitter και σε άλλες ξένες ιστοσελίδες και μέσα ενημέρωσης», ανέφερε ο Γκαν σε συνέντευξή του στο NTD, το αδελφό μέσο της Epoch Times, που πραγματοποιήθηκε στην κινεζική γλώσσα, στις 4 Μαρτίου.
«Στη συνέχεια, συνειδητοποίησα ότι υπήρχαν κι άλλοι σαν εμένα που χρειάζονταν πρόσβαση σε ξένα μέσα ενημέρωσης, όπως το YouTube και άλλες ξένες ιστοσελίδες. Δεν ήξεραν πώς να το κάνουν και δεν καταλάβαιναν την τεχνολογία. Έτσι, αποφάσισα να μπω σε αυτήν τη βιομηχανία μόνος μου», δήλωσε.
Το «Μεγάλο Τείχος Προστασίας της Κίνας» δημιουργήθηκε το 1998. Το διαχειρίζεται το υπουργείο Δημόσιας Ασφάλειας του κομμουνιστικού καθεστώτος για να ελέγχει το περιεχόμενο που βλέπει ο κόσμος στην Κίνα. Το τείχος αποκλείει μεγάλες ιστοσελίδες και κοινωνικά δίκτυα όπως το Google, το Facebook, το YouTube και το Yahoo.
Η πράξη της παρακάμψης της λογοκρισίας του διαδικτύου μέσω λογισμικού VPN είναι συνήθως γνωστή ως «παράκαμψη του τείχους».
Σύμφωνα με μια εκτίμηση του 2019 από τον Λι Ζιαν, καθηγητή και ειδικό στο δίκαιο του διαδικτύου στην Κίνα από το Chinese University of Hong Kong, περίπου 20 με 30 εκατομμύρια χρήστες του διαδικτύου στην Κίνα χρησιμοποιούσαν VPN.
Στα πρώτα στάδια της καριέρας του, ο Γκαν συμμετείχε σε μια ομάδα στο Telegram που περιελάμβανε περίπου 100 άτομα, οι οποίοι βοηθούσαν ο ένας τον άλλον να περιηγούνται στο Τείχος και να αντιμετωπίζουν τις τεχνικές προκλήσεις που προέκυπταν.
«Τα τελευταία 10 χρόνια, υπήρξαν περίοδοι που χάναμε επαφή ή που κάποιοι αποχωρούσαν, αλλά γενικά διατηρούσαμε σταθερή επικοινωνία με περίπου 30 άτομα», είπε. «Αυτά τα 30 άτομα σχηματίζουν μια ομάδα αμοιβαίας υποστήριξης, σχεδόν σαν ένα επαγγελματικό σωματείο. Όταν υπήρχαν τεχνικές προκλήσεις, τις λύναμε μαζί και αν υπήρχαν προβλήματα προμήθειας, τα αντιμετωπίζαμε ως ομάδα.»
Ο Γκαν εκτίμησε ότι η ομάδα του είχε λάβει σχεδόν 5 εκατομμύρια παραγγελίες για πακέτα λογισμικού VPN στην Κίνα τον τελευταίο χρόνο.
«Για λόγους ασφαλείας, διαγράφω τα δεδομένα μου κάθε μήνα και κρατάω μόνο περίπου ένα μήνα δεδομένων, περίπου 400.000 παραγγελίες», δήλωσε.
Ο Γκαν ανέφερε συγκεκριμένα ότι λόγω του τείχους προστασίας της κινεζικής κυβέρνησης, οι περισσότεροι διεθνείς πάροχοι VPN δεν μπορούν να χρησιμοποιηθούν ουσιαστικά στην Κίνα. Ο κύκλος των Κινέζων παρόχων VPN έχει τα δικά του εργαλεία και μεθόδους. Ωστόσο, αυτές οι μέθοδοι υπόκεινται σε καταστολή και οι αρχές συχνά ανανεώνουν τις τεχνικές τους για να τις μπλοκάρουν.
«Τα κινεζικά VPN δεν είναι στην πραγματικότητα αυτά που εμείς, οι Κινέζοι που ζούμε στο εξωτερικό, παραδοσιακά κατανοούμε ως VPN. Δεν υπάρχουν παραγγελίες από το εξωτερικό. Όλες οι παραγγελίες προέρχονται από Κινέζους χρήστες», είπε.
Σύλληψη και εκβιασμός από την αστυνομία
Ο Γκαν, που ήταν αυτοαπασχολούμενος, συνελήφθη από την αστυνομία του Σεντζέν στις 15 Αυγούστου 2024, στο σπίτι του στη Γούχαν.
«Όταν με συνέλαβαν, δεν υπήρχαν αποδεικτικά στοιχεία», ανέφερε ο Γκαν. «Με ξεγέλασαν για να ανοίξω την πόρτα του σπιτιού μου και ξαφνικά με έπιασαν, μου έβαλαν χειροπέδες και έκαναν έρευνα στο σπίτι, κάνοντάς το άνω κάτω. Δεν έδειξαν καμία ταυτότητα ούτε παρουσίασαν οποιαδήποτε επίσημα έγγραφα σύλληψης.»
Η κάμερα του αυτοκινήτου του Γκαν, που ήταν παρκαρισμένο έξω από το σπίτι του, κατέγραψε βίντεο με την αστυνομία να τον απομακρύνει.
Στην ανάκρισή του, στις 15 Αυγούστου, οι αστυνομικοί τού είπαν ότι μπορούσε να πληρώσει κάποια χρήματα πρώτα για να «διορθώσει τα λάθη του».
«Είπα τότε ότι θα μπορούσα να δανειστώ χρήματα από τους φίλους μου. Την επόμενη μέρα, είπα σε έναν φίλο ότι χρειαζόμουν επειγόντως χρήματα, περίπου 1,5 εκατομμύρια γουάν (190.000 ευρώ). Ο φίλος μου τότε ήρθε και μου έφερε τα χρήματα», ανέφερε.
Αφού κρατήθηκε για 28 μέρες, ο Γκαν αφέθηκε ελεύθερος με εγγύηση από το Γραφείο Δημόσιας Ασφάλειας του Σεντζέν και επέστρεψε στη Γούχαν.
Δεν περίμενε ότι έναν μήνα αργότερα, η αστυνομία από το Σιατζίν, μια φτωχή επαρχία στην ανατολική επαρχία Σάντονγκ, θα τον συλλάμβανε ξανά.
«Στο κέντρο διαχείρισης της υπόθεσης του Σεντζέν Νανσάν, οι αστυνομικοί του Σιατζίν συγκρούστηκαν με την αστυνομία του Σεντζέν, προσπαθώντας να μας πάρουν όλους στο Σάντονγκ», είπε. «Επαναλάμβαναν ότι αν πληρώναμε πρόστιμο περίπου 1 εκατομμύριο γιουάν (130.000 ευρώ), θα μας βοηθούσαν να αποφύγουμε τις κατηγορίες.»
Υποσχόμενος ότι θα ομολογούσε και ότι θα προσπαθούσε να συγκεντρώσει τα χρήματα, ο Γκαν αφέθηκε ελεύθερος και επέστρεψε στη Γούχαν. Περισσότεροι από 30 άνθρωποι εμπλέκονταν στην υπόθεση, με τέσσερεις από αυτούς να έχουν συλληφθεί.
Η μονάδα κυβερνοασφάλειας του Γραφείου Δημόσιας Ασφάλειας του Σιατζίν έχει πραγματοποιήσει επανειλημμένες εθνικές συλλήψεις παρόχων VPN τα τελευταία χρόνια, σύμφωνα με δημοσιεύματα της Voice of America (Φωνή της Αμερικής). Οι αξιωματικοί του Σιατζίν επιβάλλουν στη συνέχεια υψηλά πρόστιμα με αντάλλαγμα την αποφυγή κατηγοριών, μια πρακτική που αποκαλείται «ψαρεύοντας στο εξωτερικό».
Ο Λιν Σενγκλιάνγκ, Κινέζος ακτιβιστής για τα ανθρώπινα δικαιώματα με έδρα την Ολλανδία, έχει συλλέξει προσωπικές πληροφορίες αρκετών αστυνομικών της Μονάδας Κυβερνοασφάλειας που εμπλέκονται στην υπόθεση και τις έχει καταχωρίσει στη βάση δεδομένων «Λίστα Κακοποιών» του.
Ο Λιν δήλωσε ότι οι αρχές της κομητείας Σιατζίν συλλαμβάνουν άτομα που εργάζονται στη βιομηχανία VPN σε ολόκληρη τη χώρα για να συμπληρώσουν τα οικονομικά της.
«Το εκλαμβάνουν ως έναν τρόπο να παράγουν έσοδα, επιλύοντας τοπικά οικονομικά ζητήματα, ενώ τα άτομα μπορούν επίσης να χρησιμοποιήσουν αυτό το έργο για να συσσωρεύσουν προσωπικό πλούτο», δήλωσε στην Epoch Times στις 5 Μαρτίου.
Μια έκθεση του 2024 δείχνει ότι η πόλη Ντετζού, στην οποία βρίσκεται η κομητεία Σιατζίν, κατατάσσεται στη 10η θέση τόσο στο ΑΕΠ όσο και στο κατά κεφαλήν ΑΕΠ μεταξύ των 16 πόλεων σε επίπεδο νομού στην επαρχία Σάντονγκ. Μια στατιστική από τα τρία πρώτα τρίμηνα του 2023 δείχνει ότι η Σιατζίν κατατάσσεται τελευταία σε φορολογικά έσοδα μεταξύ των 11 νομών και περιφερειών της Ντετζού, κάτι που την καθιστά την πιο φτωχή κομητεία της Ντετζού.
Ο Τζου Καϊφέι, ο αναπληρωτής επικεφαλής της Μονάδας Κυβερνοασφάλειας που εμφανίστηκε στον κατάλογο των κακοποιών, επαινέθηκε επίσης ιδιαίτερα σε ένα άρθρο στον λογαριασμό WeChat της Δημόσιας Ασφάλειας της Σιατζίν.
«Από τότε που το υπουργείο Δημόσιας Ασφάλειας ξεκίνησε την επιχείρηση ‘Παράκαμψη τείχους προστασίας και διατάραξη δικτύου’, ο Τζου Καϊφέι ηγήθηκε της έρευνας και του χειρισμού μιας σειράς υποθέσεων, συμπεριλαμβανομένης της υπόθεσης ‘11.20 Παροχή εργαλείων για εισβολή και παράνομο έλεγχο συστημάτων πληροφοριών υπολογιστών’», αναφέρεται στο άρθρο του WeChat, σε ένα στιγμιότυπο οθόνης που παραχώρησε ο Λιν.
«Αυτές οι προσπάθειες έκλεισαν με επιτυχία αρκετές παράνομες ιστοσελίδες που λειτουργούσαν για περισσότερα από τρία χρόνια, εμπλέκοντας πάνω από 500.000 χρήστες επαναφόρτισης σε εθνικό επίπεδο και κατάσχοντας περισσότερα από 40 εκατομμύρια γιουάν (5.090.000 ευρώ) σε παράνομα κεφάλαια», αναφέρει το άρθρο.
«Ως αξιωματούχος κυβερνοασφάλειας, ο Τζου πάντα τηρούσε την αρχή του ελέγχου του Κόμματος για την ασφάλεια του διαδικτύου και ήταν αφοσιωμένος στο να εργάζεται στην πρώτη γραμμή της καταπολέμησης των παράνομων δραστηριοτήτων και εγκλημάτων.»
Δρόμος διαφυγής
Στις 13 Δεκεμβρίου 2024, ο Γκαν έλαβε κλήση να παρουσιαστεί στο Γραφείο Δημόσιας Ασφάλειας του Σιατζίν στις 16 Δεκεμβρίου για κατάθεση.
Γνωρίζοντας ότι οι αρχές ήταν έτοιμες να σφίξουν τον κλοιό και ότι αν δεν κατάφερνε να συγκεντρώσει τα χρήματα ίσως καταδικαζόταν σε φυλάκιση, ο Γκαν αποφάσισε να δραπετεύσει.
Όπως ανέφερε σε ανάρτησή του στην ιστοσελίδα του, «αφότου αφέθηκα ελεύθερος με εγγύηση, μου είχε επιβληθεί περιορισμός στην έξοδο από τη χώρα. Ευτυχώς, το διαβατήριό μου δεν κατασχέθηκε!»
Ο Γκαν αφηγήθηκε ότι νοίκιασε ένα αυτοκίνητο από τη Γούχαν για να πάει στη Γκουανγκσί (χωρίς να κατέβει από το αυτοκίνητο πουθενά εντός της Κίνας για να αποφύγει την επιτήρηση) και στη συνέχεια ταξίδεψε σε μια νοτιοανατολική ασιατική χώρα. «Με τη βοήθεια υπαλλήλων των τελωνείων, πλαστογράφησα τα αρχεία εισόδου και εξόδου και κατάφερα να ενεργοποιήσω το διαβατήριό μου!»
Στη συνέχεια, η σύζυγός του και το παιδί του ταξίδεψαν στο εξωτερικό, πετώντας προς τη Σιγκαπούρη, όπου συναντήθηκαν, και από εκεί πήγαν μαζί στη Σερβία. Από εκεί, πήραν φορτηγό για να φτάσουν στην Ευρωπαϊκή Ένωση, με τελικό προορισμό την Ολλανδία, φτάνοντας στο Άμστερνταμ στις 26 Ιανουαρίου. Αυτή τη στιγμή διαμένουν σε καταυλισμό προσφύγων στο Τίλμπουργκ, περιμένοντας την έγκριση της αίτησής τους για άσυλο.
Η παράκαμψη του τείχους προστασίας ως «νοητικό ναρκωτικό»
Αναφερόμενος στις 5 εκατομμύρια παραγγελίες που καταγράφει κάθε χρόνο η επιχείρησή του και στην υψηλή ζήτηση για VPN από τους Κινέζους, ο Γκαν δήλωσε ότι η παράκαμψη του «Μεγάλου Τείχους Προστασίας της Κίνας» είναι σαν «νοητικό ναρκωτικό της ελευθερίας».
«Αν κάποιος γευτεί την ελευθερία, δεν μπορεί να επιστρέψει εύκολα, είτε παρακολουθώντας το YouTube είτε συμμετέχοντας σε ακαδημαϊκές έρευνες είτε για επαγγελματικούς λόγους», είπε. «Μόλις γευτεί την ελευθερία, δεν θα ξαναπαρακολουθήσει ποτέ τα τοξικά μέσα του κινεζικού Κομμουνιστικού Κόμματος, όπως τα νέα της CCTV (Κεντρική Τηλεόραση Κίνας).»
Ο Γκαν ανέφερε ως παράδειγμα την αλλαγή ενός πελάτη που χρησιμοποίησε το προϊόν του για να παρακάμψει το τείχος του διαδικτύου. Ο πελάτης, ο οποίος αρχικά δεν καταλάβαινε γιατί τόσα πολλά κανάλια στο YouTube επικρίνουν το κινεζικό καθεστώς, άρχισε να χρησιμοποιεί το VPN πριν από επτά χρόνια. Τα τελευταία δύο χρόνια, ο πελάτης ανέφερε ότι η αντίληψή του άρχισε να διευρύνεται και ότι κατανοούσε καλύτερα την εγκεφαλική πλύση που πραγματοποιεί η Κίνα και τον τρόπο με τον οποίο το καθεστώς ελέγχει τις σκέψεις των πολιτών.
«Πριν, αυτός ο πελάτης ήταν ένας ‘μικρός ροζ’ [υποστηρικτής του ΚΚΚ], αλλά στη συνέχεια συνειδητοποίησε [τι συμβαίνει] και αυτό έφερε μια σημαντική αλλαγή στη στάση του», δήλωσε ο Γκαν. «Δηλαδή, αν κάποιος βρίσκεται σε ένα περιβάλλον με ελευθερία λόγου, αυτό ενισχύει την προσωπική του ανάπτυξη, καθώς και την εξέλιξη των σκέψεών του.»
Για τον λόγο αυτό, ο Γκαν πιστεύει ότι η επιχείρησή του θα συνεχίσει να αναπτύσσεται.
«Η χρήση ενός VPN είναι σαν ένα νοητικό ναρκωτικό. Μόλις το ξεκινήσεις, δεν μπορείς να το σταματήσεις και όταν δεν μπορείς να το σταματήσεις, θα συνεχίσεις να το αγοράζεις και να χρησιμοποιείς διάφορους τρόπους για να παρακάμψεις το Τείχος Προστασίας», τόνισε.
Το δώρο της (διαδικτυακής) ελευθερίας
Η επιχείρηση του Γκαν στην Κίνα έχει ανασταλεί μετά τη σύλληψή του και τη διαφυγή του από τη χώρα. Αυτή τη στιγμή, στην Ολλανδία, ο Γκαν χρειάζεται να του παραχωρηθεί καθεστώς πρόσφυγα προτού μπορέσει να ιδρύσει μια επιχείρηση και να συνεχίσει τη δραστηριότητά του στον τομέα των VPN.
«Θα ήθελα να ζητήσω συγνώμη από τους πελάτες μας που χρησιμοποίησαν το λογισμικό μας και επηρεάστηκαν από την αναστάτωση της υπηρεσίας μετά τη σύλληψη μας», είπε. «Αυτό δεν ήταν κάτι που έγινε από σκοπού, αλλά μια αναγκαστική επιλογή.»
Ο Γκαν παρότρυνε τους Κινέζους χρήστες του διαδικτύου να εκτιμούν την ελευθερία που έχουν να παρακάμπτουν το Μεγάλο Τείχος της Κίνας.
«Από ό,τι έχω παρατηρήσει, το Μεγάλο Τείχος γίνεται όλο και πιο αυστηρό», ανέφερε.
Προβλέπει ότι το ΚΚΚ μπορεί να καθιερώσει ένα σύστημα λευκής λίστας στο μέλλον.
«Αυτή τη στιγμή, οι άνθρωποι μπορούν να παρακάμψουν το Μεγάλο Τείχος, απλώς επειδή η Κίνα χρησιμοποιεί ένα σύστημα μαύρης λίστας», εξήγησε. «Το σύστημα μαύρης λίστας σημαίνει ότι απαγορεύονται ορισμένοι οργανισμοί, όπως το NTD, η Google και το Twitter.»
«Ωστόσο, αν περάσουν σε σύστημα λευκής λίστας, αυτό θα σημαίνει ότι θα επιτρέπεται η πρόσβαση μόνο σε συγκεκριμένες ιστοσελίδες και οι χρήστες δεν θα μπορούν να βρουν εναλλακτικές διαδρομές. Αυτό θα καθιστούσε την παράκαμψη του τείχους πολύ πιο δύσκολη — όχι αδύνατη, αλλά εξαιρετικά δύσκολη.»
«Γι’ αυτό ελπίζω οι άνθρωποι να εκτιμούν την ελευθερία που έχουν αποκτήσει με κόπο», κατέληξε.
Της Cindy Li
Με τη συμβολή του ρεπόρτερ του NTD Chang Chun
