Οι δασμοί που επιβάλλονται από τις Ηνωμένες Πολιτείες στην Ευρωπαϊκή Ένωση φτάνουν το 30%, δημιουργώντας επιπρόσθετη πίεση σε έναν ήδη βεβαρυμένο ενεργειακό τομέα. Η εφαρμογή αυτών των δασμών αποτελεί μέρος ενός ευρύτερου εμπορικού πλαισίου που έχει εξελιχθεί τα τελευταία χρόνια, επηρεάζοντας σημαντικά την ανταγωνιστικότητα της ευρωπαϊκής βιομηχανίας.
Υπό αυτές τις συνθήκες, η Ευρωπαϊκή Ένωση καλείται να αντιμετωπίσει ένα σύνθετο πλέγμα οικονομικών και γεωπολιτικών προκλήσεων, που περιλαμβάνουν τις εμπορικές σχέσεις με τις Ηνωμένες Πολιτείες, το υψηλό ενεργειακό κόστος και τις πολιτικές επιλογές σχετικά με την αμυντική ενίσχυση και τη φορολόγηση των επιχειρήσεων.
Σύμφωνα με τον κο Ευάγγελο Μυτιληναίο, επικεφαλής του ομίλου METLEN, η περίοδος ευημερίας που ξεκίνησε στην Ευρώπη με το Σχέδιο Μάρσαλ το 1947 και την ευρωπαϊκή ενοποίηση τη δεκαετία του 1950 βρίσκεται πλέον σε σημείο καμπής. Όπως επισημαίνει, όλα δείχνουν πως αυτός ο ιστορικός κύκλος οδεύει προς το τέλος του και τίθεται το ερώτημα για την κατεύθυνση της ενωμένης Ευρώπης.
Οι προκλήσεις περιλαμβάνουν την προειδοποίηση των Ηνωμένων Πολιτειών για πιθανή επιβολή γενικευμένων δασμών της τάξης του 30%, την ίδια στιγμή που το ευρώ έχει ενισχυθεί σχεδόν κατά 15% έναντι του δολαρίου από την αρχή του έτους. Παράλληλα, οι ευρωπαϊκές βιομηχανίες καλούνται να αυξήσουν την ανταγωνιστικότητά τους, ενώ αντιμετωπίζουν υπερτριπλάσιο ενεργειακό κόστος σε σχέση με τις Ηνωμένες Πολιτείες, τόσο στο φυσικό αέριο όσο και στο ηλεκτρικό ρεύμα.
Ο κος Μυτιληναίος σχολιάζει ότι η απάντηση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής στις πιέσεις αυτές περιέχει προτάσεις για οριζόντια φορολόγηση επιχειρήσεων – χωρίς να προσδιορίζεται το ύψος της επιβάρυνσης – καθώς και αύξηση της φορολογίας στα προϊόντα καπνού κατά 14 δισεκατομμύρια ευρώ. Τέτοιες κινήσεις, σύμφωνα με τον ίδιο, δεν αντανακλούν επαρκή κατανόηση των σημερινών οικονομικών και γεωπολιτικών συνθηκών.
Παράλληλα, η προώθηση στρατιωτικών δαπανών στο πλαίσιο της ενίσχυσης του ΝΑΤΟ συνοδεύεται από τάσεις εγκατάλειψης της δημοσιονομικής πειθαρχίας που όριζε το Σύμφωνο Σταθερότητας. Ωστόσο, δεν έχει ακόμη επιτευχθεί συμφωνία με τις ΗΠΑ για μία αμοιβαία επωφελή εμπορική συμφωνία, παρά τις πολύμηνες διαβουλεύσεις και τις δηλώσεις για πρόοδο.
Η έλλειψη απτών αποτελεσμάτων, σε συνδυασμό με τις διαρροές δηλώσεων χωρίς ουσία, αυξάνει τη σύγχυση και την αβεβαιότητα για το μέλλον της ευρωπαϊκής πολιτικής. Ο κος Μυτιληναίος τονίζει ότι η Ευρώπη στο παρελθόν είχε την ικανότητα να προχωρά μέσα από κρίσεις, όμως σήμερα η διαδικασία ενοποίησης φαίνεται να έχει χάσει τη δυναμική της. Ο ίδιος προειδοποιεί για τον κίνδυνο αποσύνθεσης, όχι λόγω έλλειψης δυνατοτήτων, αλλά εξαιτίας ανεφάρμοστων γραφειοκρατικών πολιτικών και ιδεολογικών αγκυλώσεων.
Προτείνει, ως άμεσες ενέργειες, τη διαπραγμάτευση μιας νέας εμπορικής συμφωνίας με τις Ηνωμένες Πολιτείες και την υιοθέτηση των προτάσεων των Μάριο Ντράγκι και Ενρίκο Λέτα για την ενίσχυση της ανταγωνιστικότητας και τη δημιουργία μιας πραγματικά ενιαίας και λειτουργικής αγοράς.
«Ας μην αυταπατόμαστε: η πολυαναμενόμενη υπαρξιακή κρίση της Ευρωπαϊκής Ένωσης είναι ήδη εδώ», σημειώνει χαρακτηριστικά σε ανάρτησή του. Όπως αναφέρει, πρόκειται για κρίση με πολλές διαστάσεις – οικονομική, γεωπολιτική και κοινωνική – η οποία ενδέχεται να προκαλέσει σοβαρές πολιτικές συνέπειες για το μέλλον της Ένωσης.
