Στο νησί Σικόκου της Ιαπωνίας, σε ένα φωτεινό εργαστήριο, ειδικευμένες τεχνίτριες δημιουργούν με κόπο μοναδικά σχέδια σε σκληρές μπάλες γνωστές ως τεμάρι.
Η ιδιαίτερη τεχνική κατασκευής και κεντήματος που χρησιμοποιούν για τη δημιουργία των σχεδίων είναι κινεζικής καταγωγής και εισήχθη στην Ιαπωνία περίπου τον 7ο αιώνα. Τα πρώτα τεμάρι ήταν παιχνίδια για παιδιά, αλλά σήμερα έχουν εξελιχθεί σε περίτεχνα έργα τέχνης μεγάλης αξίας, τα οποία παράγονται και φυλάσσονται ως πολύτιμα αντικείμενα.
Στα ιαπωνικά, τεμάρι σημαίνει «μπάλα χειρός», αλλά είναι πιθανόν η ονομασία να προήλθε από τη λέξη κεμάρι που σημαίνει «κλωτσιά μπάλας». Η δημοτικότητά τους διήρκεσε πολλούς αιώνες και το παιχνίδι εξελίχθηκε και διαδόθηκε.
Αρχικά, μόνο οι ευγενείς έπαιζαν με τα τεμάρι, τα οποία κατασκευάζονταν από τα απομεινάρια των παλιών κιμονό, που ράβονταν μεταξύ τους με μεταξωτή κλωστή. Με την πάροδο του χρόνου, η λειτουργική ραφή έγινε διακοσμητική, ώσπου τελικά οι μπάλες εξελίχθηκαν σε έργα τέχνης γεμάτα με όμορφα κεντημένα σχέδια.
Κάθε περιοχή της Ιαπωνίας ανέπτυξε τις δικές της μεθόδους δημιουργίας τεμάρι. Η Έικο Αράκι, δεξιοτέχνις του τεμάρι, που έχει διατηρήσει τις παραδόσεις του νησιού Σικόκου, λέει: «Η ιστορία του τεμάρι πηγαίνει πίσω περισσότερο από χίλια χρόνια. Είναι μέρος του αρχαίου πολιτισμού της Ιαπωνίας. Τα τεμάρι από την επαρχία Καγκάουα, γνωστά ως σανούκι-καγκάρι, άρχισαν να παράγονται κατά την περίοδο Έντο (1603-1868).»
Τα τεμάρι είναι αποκλειστικά χειροποίητα. Ο Τομόε Μιζομπούτσι, δάσκαλος του τεμάρι, εξηγεί:
«Το πιο δύσκολο κομμάτι είναι να δημιουργήσεις τον πυρήνα της μπάλας. Φτιάχνεται από φλοιούς ρυζιού και λεπτό χαρτί και στη συνέχεια τυλίγεται με κλωστές. Ακόμα και μετά από χρόνια εξάσκησης, δεν γίνεται πάντα τέλεια.»
Μετά την προετοιμασία της βάσης, τοποθετούνται πάνω της οι κλωστές σήμανσης, δημιουργώντας ένα εφέ σφαίρας. Στη συνέχεια, οι τεχνίτες ξεκινούν μια μακρά διαδικασία κεντήματος των μοτίβων. Η κατασκευή μίας μπάλας μπορεί να διαρκέσει αρκετές εβδομάδες ή και μήνες ακόμα, αναλόγως την πολυπλοκότητα του σχεδίου.
Για τα τεμάρι χρησιμοποιούνται βαμβακερές κλωστές, οι οποίες βάφονται με φυσικές φυτικές βαφές, δημιουργώντας μια παλέτα 140 αποχρώσεων. Το κέντημα πάνω σε μια σκληρή μπάλα απαιτεί εντατική εργασία, ενώ για να αποκτήσει κανείς δεξιοτεχνία χρειάζονται έως και δέκα χρόνια πρακτικής.
«Όταν ξεπεραστούν οι πρώτες δυσκολίες της κατασκευής και αρχίζουν οι άνθρωποι να απολαμβάνουν τη διαδικασία, μένουν στη βιοτεχνία για μεγάλο χρονικό διάστημα», λέει η Έικο Αράκι.
Ορισμένα τεμάρι με περίπλοκα μοτίβα μπορεί να κοστίζουν εκατοντάδες δολάρια, αλλά υπάρχουν και πιο προσιτές παραλλαγές που κυμαίνονται από $10 έως $40. Τα μικρά τεμάρι μπορούν να χρησιμοποιηθούν και ως διακοσμητικά για την Πρωτοχρονιά, ενώ κάποιοι τεχνίτες προσθέτουν αρωματικά βότανα.
«Τα τεμάρι είναι ένας τρόπος να δείξεις στους ανθρώπους ότι τα πιο όμορφα πράγματα μπορούν να δημιουργηθούν μόνο με το χέρι», δηλώνει η Έικο Αράκι.
Πηγή: NTD Ρωσίας, με πληροφορίες από το zmescience.com.
