Αυστηρότερα κριτήρια και μεγαλύτερες καθυστερήσεις για τη μόνιμη διαμονή στο Ηνωμένο Βασίλειο θα αντιμετωπίζουν πλέον οι μετανάστες, σύμφωνα με τις προτάσεις της βρετανικής κυβέρνησης που παρουσιάστηκαν τη Δευτέρα.
Η υπουργός Εσωτερικών Σαμπάνα Μαχμούντ, μιλώντας στο συνέδριο του Εργατικού Κόμματος στο Λίβερπουλ, προειδοποίησε ότι «η διαίρεση στη χώρα θα ενταθεί αν το κόμμα της αγνοήσει τις ανησυχίες των πολιτών για το αυξανόμενο κύμα μετανάστευσης».
Η ίδια περιέγραψε μια σειρά αυστηρών προϋποθέσεων για όσους επιδιώκουν καθεστώς απεριόριστης άδειας παραμονής.
Το Υπουργείο Εσωτερικών δεν έχει διευκρινίσει αν οι νέοι κανόνες θα επηρεάσουν όσους ήδη έχουν κατοχυρώσει το συγκεκριμένο καθεστώς.
Εάν ισχύσουν οι αλλαγές, οι μετανάστες που επιθυμούν να παραμείνουν στη Βρετανία θα πρέπει να αποδείξουν άριστη γνώση της αγγλικής, λευκό ποινικό μητρώο, να εργάζονται και να καταβάλλουν εθνικές ασφαλιστικές εισφορές, καθώς και να μην λαμβάνουν κοινωνικά επιδόματα.
Αναφερόμενη στη διαδήλωση κατά της μαζικής μετανάστευσης που έγινε στο Λονδίνο στις 13 Σεπτεμβρίου, η Μαχμούντ — κόρη μεταναστών από το Πακιστάν — τόνισε: «Θα ήταν εύκολο να τα αποδώσουμε όλα σε μια οργισμένη μειονότητα, κληρονόμους των παλιών «skinheads» και των «paki-bashers»· και πράγματι, υπήρχαν μερικοί από αυτούς. Όμως αν τα απορρίψουμε όλα ως τέτοια, τότε αγνοούμε κάτι βαθύτερο, κάτι μεγαλύτερο, που διαδραματίζεται σε όλη τη χώρα. Η αφήγηση για το ποιοι είμαστε αμφισβητείται πλέον».
Το εργατικό κίνημα «έχασε»
Τα επίσημα στοιχεία ανεβάζουν τους συμμετέχοντες στο συλλαλητήριο που οργάνωσε ο πολιτικός ακτιβιστής Τόμι Ρόμπινσον στις 150.000.
Στην ομιλία της προς τους συνέδρους, η Μαχμούντ προειδοποίησε ότι «οι εργατικές τάξεις θα εγκαταλείψουν τους Εργατικούς και θα αναζητήσουν παρηγοριά στις ψεύτικες υποσχέσεις του Φάρατζ, εάν η κυβέρνηση δεν κάνει περισσότερα για να αντιμετωπίσει τις ευρύτατες ανησυχίες για τη μετανάστευση».
Συνέχισε λέγοντας: «Θα στραφούν σε κάτι μικρότερο, πιο περιορισμένο, λιγότερο φιλόξενο, και η διαίρεση στη χώρα θα βαθύνει. Η πρόκληση που έχουμε μπροστά μας είναι όχι απλώς να κερδίσουμε τις εκλογές, αλλά να κρατήσουμε τη χώρα ενωμένη και να υπερασπιστούμε την πίστη μας σε μια μεγαλύτερη Βρετανία, όχι σε μια μικρή Αγγλία».
Η νεοδιορισμένη υπουργός Εσωτερικών, που ανέλαβε μόλις πριν από τρεις εβδομάδες, επεσήμανε επίσης: «Ο πατριωτισμός, μια δύναμη για το καλό, μετατρέπεται τώρα σε κάτι πιο στενό, πιο κοντά στον εθνο-εθνικισμό». Σύμφωνα με την κυβέρνηση, διαβούλευση με το κοινό για τις νέες προτάσεις στο καθεστώς απεριόριστης άδειας παραμονής θα ξεκινήσει αργότερα φέτος.
Τεστ καλού χαρακτήρα
Στην «Λευκή Βίβλο» που δημοσιεύτηκε τον Μάιο, το Εργατικό Κόμμα δεσμεύτηκε να διπλασιάσει το διάστημα αναμονής για τη μονιμοποίηση στους δέκα χρόνια για τη συντριπτική πλειονότητα των μεταναστών.
Ωστόσο, στη νέα πρόταση, το διάστημα αυτό μπορεί να μειωθεί εφόσον οι υποψήφιοι αποδείξουν ότι έχουν προσφέρει εθελοντική εργασία στις τοπικές κοινότητές τους, όπως εξήγησε η Μαχμούντ.
Μέχρι σήμερα, όσοι έρχονται στη Βρετανία με προσωρινή άδεια εργασίας μπορούν να ζητήσουν μονιμοποίηση έπειτα από πέντε χρόνια διαμονής.
Υπάρχει ήδη σχετική παράμετρος «καλού χαρακτήρα» στη διαδικασία αίτησης, ενώ απαιτείται και γνώση αγγλικών, ουαλικών ή σκωτσέζικων γαελικών. Η πλειονότητα των μεταναστών δεν έχει δικαίωμα λήψης επιδομάτων μέχρι να λάβει το καθεστώς εγκατεστημένου κατοίκου, το οποίο χορηγήθηκε σε μεγάλο αριθμό ατόμων μετά το Brexit — κύμα που έμεινε γνωστό ως «Boris wave», από τον τότε πρωθυπουργό Μπόρις Τζόνσον που χαλάρωσε τα κριτήρια για τους πολίτες της Ε.Ε.
Περίπου το 10% όσων λαμβάνουν το επίδομα universal credit είναι πολίτες της Ε.Ε. με καθεστώς εγκατεστημένου, ενώ άλλο 2,7% αφορά άτομα εκτός Ε.Ε. με μόνιμο δικαίωμα παραμονής. Το νέο τεστ υπηκοότητας ενδέχεται να πλήξει κυρίως όσους μπαίνουν στη χώρα παράνομα και ζητούν άσυλο – σήμερα περίπου 120.000 αιτούντες άσυλο λαμβάνουν universal credit.
Σύμφωνα με ανακοίνωση του Υπουργείου Εσωτερικών τη Δευτέρα, το νέο σύστημα θα «μειώσει τη συνολική μετανάστευση, θα ενισχύσει την κοινωνική ένταξη και θα ελαφρύνει την πίεση στις δημόσιες υπηρεσίες».
Αμφισβήτηση στο περιθώριο
Το βράδυ της Δευτέρας, σε παράλληλη εκδήλωση έξω από το κυρίως συνέδριο, η Μαχμούντ δέχτηκε κριτική για τις νέες προτάσεις, σύμφωνα με το πρακτορείο PA Media.
Υπερασπίστηκε τα αυστηρά κριτήρια λέγοντας: «Καταλαβαίνω πως κάποιοι νομίζουν ότι η ύπαρξη τέτοιων προϋποθέσεων μπορεί να δημιουργήσει πολίτες δύο ταχυτήτων ή να είναι υπερβολικά απαιτητική. Όμως για μένα είναι σωστό μια χώρα να ορίζει ότι, πριν μπορέσεις να παραμείνεις για πάντα, υπάρχουν κάποια πράγματα που πρέπει να κάνεις. Είναι σχέση αμοιβαιότητας, μια δοσοληψία και από τις δύο πλευρές».
Αναφέρθηκε μάλιστα στην αύξηση του αντιμουσουλμανικού ρατσισμού λέγοντας: «Για την κλίμακα που βρίσκεται σήμερα, δεν έχω αντιμετωπίσει ποτέ ξανά κάτι τέτοιο στη ζωή μου». Συμπλήρωσε: «Αυτό που συμβαίνει τώρα είναι βαθύτερο και πολύ πιο διάχυτο, μοιάζει να είναι παντού αυτή την περίοδο».
Η τελευταία δημοσκόπηση της Ipsos Mori δείχνει πως το Reform UK κερδίζει σε δημοφιλία, με περίπου 34% να δηλώνει ότι θα το ψήφιζε στις επόμενες βουλευτικές εκλογές, οι οποίες αναμένονται το 2029. Μετά από μόλις 18 μήνες στην κυβέρνηση, οι Εργατικοί υποχωρούν στο 20-22%, ενώ οι Συντηρητικοί κυμαίνονται σε ιστορικά χαμηλά με 14-17%.
Ο Φάρατζ ανακοίνωσε στο συνέδριο του Reform νωρίτερα αυτόν τον μήνα ότι θα καταργούσε εντελώς το καθεστώς απεριόριστης παραμονής—απόφαση που ο Στάρμερ χαρακτήρισε ρατσιστική. Η ίδια η Reform ξεκαθάρισε ότι η πολιτική της θα ίσχυε και για όσους έχουν ήδη καθεστώς εγκατεστημένου, θέτοντας εκατομμύρια ανθρώπους υπό τον κίνδυνο απέλασης.
