Η διαχειρίστρια εταιρεία της Wikipedia απέτυχε στις 11 Αυγούστου να ανατρέψει δικαστικά τον βρετανικό Νόμο για την Ασφάλεια στο Διαδίκτυο (Online Safety Act – OSA), ο οποίος ενδέχεται να την υποχρεώσει να επαληθεύει τις ταυτότητες των χρηστών που συνεισφέρουν στην πλατφόρμα.
Όπως ανέφερε το Ίδρυμα Wikimedia, «αν η Wikipedia υπαχθεί στις υποχρεώσεις της Κατηγορίας 1, θα αναγκαστούμε να περιορίσουμε δραστικά τον αριθμό των Βρετανών που έχουν πρόσβαση στον ιστότοπο».
Αν η απόφαση παραμείνει σε ισχύ, σύμφωνα με ανακοίνωση του Ιδρύματος Wikimedia μετά την έκδοση της απόφασης, οι πρώτες αποφάσεις για την κατηγοριοποίηση των ιστοσελίδων από την Ofcom αναμένονται μέσα στο καλοκαίρι.
Το Ίδρυμα δήλωσε πως θα συνεχίσει να αναζητά λύσεις για την προστασία της Wikipedia και των δικαιωμάτων των χρηστών της όσο προχωρεί η εφαρμογή του νόμου.
Ο νόμος, που η βρετανική κυβέρνηση επαινεί ως τον πρώτο παγκοσμίως που θεσπίζει κανονισμούς για την ασφάλεια στο διαδίκτυο, τέθηκε σε ισχύ τον Οκτώβριο του 2023, ωστόσο οι διατάξεις που αφορούν το λεγόμενο «νόμιμο περιεχόμενο» ενεργοποιήθηκαν από τον Μάρτιο του 2025.
Ο OSA επιβάλλει στις διαδικτυακές πλατφόρμες να λαμβάνουν μέτρα για την προστασία των πολιτών από εγκληματικές δραστηριότητες, γεγονός που αναμένεται να έχει σημαντικές επιπτώσεις στη διακυβέρνηση του διαδικτύου.
Σύμφωνα με τον νόμο, οι ιστότοποι που επιτρέπουν αλληλεπίδραση χρηστών, συμπεριλαμβανομένων των φόρουμ, όφειλαν να έχουν ολοκληρώσει αξιολόγηση κινδύνου από παράνομες ενέργειες έως τις 16 Μαρτίου και να την έχουν υποβάλει στην Ofcom έως τις 31 Μαρτίου.
Η Ofcom προειδοποίησε πως η μη συμμόρφωση μπορεί να επιφέρει κυρώσεις, μεταξύ των οποίων πρόστιμα ύψους έως 18 εκατ. στερλινών ή το 10% των ετήσιων εσόδων μίας εταιρείας, ή και δικαστικές εντολές για αποκλεισμό της πρόσβασης στη Βρετανία.
Πρόσφατες διατάξεις του νόμου απαιτούν επίσης από τις πλατφόρμες τη λήψη αυστηρών μέτρων επαλήθευσης ηλικίας, ώστε να προστατεύονται οι ανήλικοι από περιεχόμενο που θεωρείται επιβλαβές—όπως εκφοβισμός, πορνογραφία, αυτοτραυματισμός και μισαλλοδοξία.
Αυτό πρακτικά συνεπάγεται ότι όλοι οι ενήλικοι χρήστες στο Ηνωμένο Βασίλειο καλούνται να αποδείξουν πως δεν είναι ανήλικοι για να μπορούν να επισκέπτονται ορισμένες ιστοσελίδες.
Ο επικεφαλής νομικός σύμβουλος του Ιδρύματος Wikimedia, Φιλ Μπράντλεϊ-Σμάιγκ, είχε δηλώσει τον Μάιο πως οι υποχρεώσεις της Κατηγορίας 1, αν επιβληθούν, θα «υπονομεύσουν σοβαρά το απόρρητο και την ασφάλεια των εθελοντών της Wikipedia, θα εκθέσουν την εγκυκλοπαίδεια σε χειραγώγηση και βανδαλισμούς, και θα αποσπάσουν πολύτιμους πόρους από τη διασφάλιση και τη βελτίωση της Wikipedia και των υπόλοιπων έργων του Wikimedia».
Αν και ο δικαστής Τζέρεμι Τζόνσον απέρριψε την προσφυγή, άφησε ανοιχτό το ενδεχόμενο η Wikimedia να επανέλθει δικαστικά στην περίπτωση που η Ofcom αποφασίσει να εντάξει τη Wikipedia στην Κατηγορία 1.
Τόνισε πως «η απόφασή μου δεν δίνει το πράσινο φως στην Ofcom ή στον αρμόδιο υπουργό να εφαρμόσουν ένα καθεστώς που θα παρεμποδίσει ουσιωδώς τη λειτουργία της Wikipedia».
Το Ίδρυμα χαιρέτισε το σχόλιο του δικαστή, υπογραμμίζοντας πως η Ofcom και η βρετανική κυβέρνηση έχουν ευθύνη να διασφαλίσουν την προστασία της Wikipedia.
Η Wikipedia επισημαίνει ότι τα κείμενα της συντάσσονται και εποπτεύονται από μία παγκόσμια κοινότητα σχεδόν 260.000 εθελοντών, οι οποίοι θέτουν και εφαρμόζουν τους κανόνες για τη διατήρηση της ουδετερότητας και της αξιοπιστίας της πλατφόρμας.
Μέσα σε 25 χρόνια, αυτό το ανθρωποκεντρικό μοντέλο εποπτείας καθιέρωσε τη Wikipedia ως μοναδικό αποθετήριο αξιόπιστης πληροφόρησης σε περισσότερες από 300 γλώσσες, με 65 εκατομμύρια λήμματα που προβάλλονται πάνω από 15 δισεκατομμύρια φορές τον μήνα διεθνώς.
Ο Λάρι Σάνγκερ, ένας από τους συνιδρυτές της Wikipedia, έχει κατηγορήσει την ιστοσελίδα ότι απομακρύνθηκε από την ουδετερότητα και έχει μετατραπεί σε εργαλείο αριστερής προπαγάνδας.
Ο Σάνγκερ, που ίδρυσε τη Wikipedia μαζί με τον Τζίμι Γουέιλς το 2001 και αποχώρησε τον επόμενο χρόνο, διατυπώνει συχνά ανοικτά την κριτική του προς τον ιστότοπο.
Σε συνέντευξή του στην εκπομπή «American Thought Leaders» του Epic TV το 2021, ο Σάνγκερ είχε πει: «Η Wikipedia κατέβαλε πραγματική προσπάθεια για ουδετερότητα περίπου στα πρώτα πέντε της χρόνια. Μετά ξεκίνησε μια μακρά, αργή διολίσθηση σε αυτό που εγώ αποκαλώ αριστερή προπαγάνδα».
Συμπλήρωσε: «Οποιοσδήποτε βρίσκεται στη δεξιά, ή ακόμη και εκφράζει αντίθετες απόψεις, συχνά βλέπει να υπάρχει στην Wikipedia άρθρο που διαστρεβλώνει χονδροειδώς τα επιτεύγματά του, συχνά παραλείπει βασικά στοιχεία της δουλειάς του και παρουσιάζει λανθασμένα τα κίνητρά του. Η Wikipedia τον παρουσιάζει ως συνωμοσιολόγο ή ακροδεξιό ή οτιδήποτε άλλο, ενώ οι φίλοι του και όσοι τον γνωρίζουν δεν θα τον περιέγραφαν έτσι».
Εκπρόσωπος της Ofcom δήλωσε στην Epoch Times μέσω ηλεκτρονικού ταχυδρομείου: «Λάβαμε υπόψη την απόφαση του δικαστηρίου και θα συνεχίσουμε να εργαζόμαστε για τα ζητήματα κατηγοριοποιημένων υπηρεσιών και τους σχετικούς πρόσθετους κανόνες ασφάλειας στο διαδίκτυο για αυτές τις εταιρείες».
Με την συμβολή των Reuters, Ιζαμπέλ βαν Μπρούγκεν, Γιαν Γεκιέλεκ
