Η Ρωσία προσφέρει στήριξη στην κυβέρνηση των Ταλιμπάν στην Καμπούλ για την αντιμετώπιση του Ισλαμικού Κράτους (ISIS), την ώρα που η Μόσχα εξετάζει τρόπους ενίσχυσης της οικονομικής της παρουσίας στο Αφγανιστάν.
Ο Ζαμίρ Καμπούλοφ, ειδικός απεσταλμένος του Ρώσου προέδρου για το Αφγανιστάν, ανέφερε σε συνέντευξή του στο κρατικό ρωσικό πρακτορείο Ria Novosti στις 2 Μαΐου ότι η Ρωσία ενδέχεται να συνεργαστεί στενότερα με το καθεστώς των Ταλιμπάν. Όπως δήλωσε, το Ισλαμικό Κράτος παραμένει κοινός εχθρός για τη Μόσχα και την Καμπούλ.
Ο Καμπούλοφ, ο οποίος έχει διατελέσει και πρέσβης της Ρωσίας στο Αφγανιστάν, εκτίμησε πως οι προσπάθειες των Ταλιμπάν στην καταπολέμηση του παραρτήματος του ISIS στο Αφγανιστάν είναι αξιόλογες. Σύμφωνα με τον ίδιο, η οργάνωση αποτελεί «κοινό εχθρό για τη Ρωσία και το Αφγανιστάν» και η Μόσχα σκοπεύει να παράσχει «κάθε δυνατή βοήθεια στις αφγανικές αρχές μέσω εξειδικευμένων δομών».
Από την πτώση της υποστηριζόμενης από τις ΗΠΑ κυβέρνησης στο Αφγανιστάν το καλοκαίρι του 2021, οι Ταλιμπάν προσπαθούν να εδραιώσουν τον έλεγχό τους στη χώρα. Στο πλαίσιο αυτό, βρίσκονται συχνά σε σύγκρουση με το τοπικό παρακλάδι του Ισλαμικού Κράτους, γνωστό ως ISIS-Khorasan ή ISIS-K.
O ISIS έχει αναλάβει ευθύνη και για επιθέσεις εντός της Ρωσίας, μεταξύ των οποίων και η πολύνεκρη επίθεση στον συναυλιακό χώρο Crocus City Hall, τον Μάρτιο του 2024, κατά την οποία ένοπλοι άνοιξαν πυρ εναντίον του πλήθους και προκάλεσαν πυρκαγιές, με απολογισμό 145 νεκρούς και εκατοντάδες τραυματίες.
Παρά τις αρχικές ρωσικές υποψίες περί ουκρανικής εμπλοκής στην επίθεση, το Κρεμλίνο έχει εντείνει τις εκκλήσεις για συνεργασία με την Καμπούλ με στόχο την αντιμετώπιση του ISIS.
Η Ρωσία είχε εντάξει στο παρελθόν τους Ταλιμπάν στον κατάλογο τρομοκρατικών οργανώσεων, ωστόσο αφαίρεσε τον χαρακτηρισμό τον προηγούμενο μήνα, εξέλιξη που ανοίγει τον δρόμο για στενότερη συνεργασία. Σε σχετική ανακοίνωση του ρωσικού ΥΠΕΞ στις 17 Απριλίου επισημάνθηκε ότι η άρση του χαρακτηρισμού «δημιουργεί τις προϋποθέσεις για την καθιέρωση μιας πλήρους εταιρικής σχέσης με την Καμπούλ, προς όφελος των λαών της Ρωσίας και του Αφγανιστάν».
Αναφορικά με το ενδεχόμενο πλήρους διπλωματικής αναγνώρισης του καθεστώτος των Ταλιμπάν, ο Καμπούλοφ σημείωσε ότι η συνεργασία μεταξύ των δύο πλευρών «συνεχίζεται ντε φάκτο», υπονοώντας ότι η απομάκρυνση των τελευταίων εμποδίων – όπως η άρση του χαρακτηρισμού της τρομοκρατικής οργάνωσης – μπορεί να οδηγήσει σε εξομάλυνση των σχέσεων.
Ο Καμπούλοφ αναφέρθηκε επίσης σε ενδεχόμενη διεύρυνση των εξαγωγών καυσίμων από τη Ρωσία προς το Αφγανιστάν, σημειώνοντας ότι το ζήτημα αυτό, καθώς και άλλες οικονομικές σχέσεις, θα βρεθούν στο επίκεντρο του Russia–Islamic World Kazan Forum, αργότερα εντός του μήνα.
Η Μόσχα φαίνεται να επιδιώκει και πρόσβαση στους φυσικούς πόρους του Αφγανιστάν, καθώς η χώρα διαθέτει σημαντικά κοιτάσματα σπάνιων γαιών και άλλων πολύτιμων ορυκτών. Ο Καμπούλοφ επεσήμανε ότι στο αφγανικό υπέδαφος υπάρχουν «υδρογονάνθρακες, πολύτιμοι λίθοι και σπάνιες γαίες», αλλά είναι πρόωρο να συζητηθούν συγκεκριμένες επενδυτικές προοπτικές χωρίς πρώτα να ολοκληρωθούν οι γεωλογικές έρευνες.
Υπογράμμισε επίσης ότι η εξόρυξη λιθίου, μεταξύ άλλων, απαιτεί μεγάλες ποσότητες νερού – κάτι που δεν αφθονεί στο Αφγανιστάν.
