Μια ασυνήθιστα ισχυρή ηλιακή καταιγίδα που πλήττει τη Γη θα μπορούσε να δημιουργήσει βόρειο σέλας στις Ηνωμένες Πολιτείες αυτό το Σαββατοκύριακο και ενδεχομένως να διαταράξει την ηλεκτροδότηση και τις επικοινωνίες.
Πριν από το χτύπημα της ηλιακής καταιγίδας, το Κέντρο Πρόβλεψης Διαστημικού Καιρού (SWPC) της Εθνικής Υπηρεσίας Ωκεανών και Ατμόσφαιρας (NOAA) εξέδωσε την πρώτη προειδοποίηση για σοβαρή γεωμαγνητική καταιγίδα από τον Ιανουάριο του 2005.
Η ηλιακή έκρηξη έφτασε στη Γη το απόγευμα της Παρασκευής, ώρες νωρίτερα από το αναμενόμενο. Οι επιπτώσεις αναμένεται να διαρκέσουν μέχρι το Σαββατοκύριακο και ενδεχομένως μέχρι την επόμενη εβδομάδα.
Η γεωμαγνητική καταιγίδα έχει χαρακτηριστεί ως G4, η δεύτερη ισχυρότερη μορφή του είδους της και είναι αποτέλεσμα ενός τεράστιου και «πολύπλοκου» σμήνους ηλιακών κηλίδων στην περιοχή 3664 της NOAA, σύμφωνα με το SWPC. Το σμήνος των ηλιακών κηλίδων φέρεται να έχει διάμετρο περίπου 16 φορές μεγαλύτερη από τη Γη.
Η πιο έντονη ηλιακή καταιγίδα στην καταγεγραμμένη ιστορία, το 1859, προκάλεσε σέλας στην Κεντρική Αμερική και πιθανώς ακόμη και στη Χαβάη. «Δεν προβλέπουμε κάτι τέτοιο», αλλά θα μπορούσε να το προσεγγίσει, δήλωσε ο προγνώστης διαστημικού καιρού της NOAA Σων Νταλ.
Οι γεωμαγνητικές καταιγίδες προκαλούνται όταν οι Στεμματικές Εκτινάξεις Μάζας (ΣΕΜ) αλληλεπιδρούν με το μαγνητικό πεδίο της Γης. Σύμφωνα με δελτίο Τύπου της SWPC την Πέμπτη, οι επιστήμονες παρατήρησαν τουλάχιστον πέντε κατευθυνόμενες προς τη Γη ΣΕΜ από την τεράστια ηλιακή κηλίδα. Αργότερα ο αριθμός αυτός αναθεωρήθηκε σε επτά.
Ο φυσικός Κηθ Στρονγκ περιέγραψε στο X (πρώην Twitter) τη γεωμαγνητική καταιγίδα ως «ηλιακό τσουνάμι»:
«Περιμένουμε το ένα κύμα μετά το άλλο από στεμματικές εκτοξεύσεις μάζας να πλήξουν [sic] τη Γη στις 11 και 12 Μαΐου. Είναι πιθανό να σημειωθούν ταχύτητες ηλιακού ανέμου περίπου 800 km/s. Ισχυρές και εκτεταμένες γεωμαγνητικές καταιγίδες πιθανόν με σέλας ορατό σε χαμηλότερα από το κανονικό γεωγραφικά πλάτη. Μείνετε συντονισμένοι.»
Καθώς οι γεωμαγνητικές καταιγίδες προκαλούνται όταν οι ΣΕΜ αλληλεπιδρούν με το μαγνητικό πεδίο της Γης, ενδέχεται να διαταράξουν τη λειτουργία των δορυφόρων, τα δίκτυα ηλεκτρικής ενέργειας, τα συστήματα επικοινωνίας και πολλά άλλα.
«Οι γεωμαγνητικές καταιγίδες μπορούν να επηρεάσουν τις υποδομές σε κοντινή γήινη τροχιά και στην επιφάνεια της Γης, διαταράσσοντας δυνητικά τις επικοινωνίες, το δίκτυο ηλεκτρικής ενέργειας, την πλοήγηση, το ραδιόφωνο και τις δορυφορικές λειτουργίες», δήλωσε η SWPC.
Η SWPC δήλωσε ότι έχει ενημερώσει τους διαχειριστές αυτών των συστημάτων ώστε να λάβουν μέτρα προστασίας.
«Οι φορείς εκμετάλλευσης των υποδομών έχουν ειδοποιηθεί να αναλάβουν δράση για τον μετριασμό τυχόν επιπτώσεων. Πιθανά αυξημένα και συχνότερα προβλήματα ελέγχου τάσης – κανονικά μετριάζονται. Αυξημένη πιθανότητα ανωμαλιών ή επιπτώσεων στις δορυφορικές λειτουργίες. Πιθανές συχνότερες και μεγαλύτερες περίοδοι υποβάθμισης του GPS», δήλωσε το κέντρο.
«Οι περισσότεροι άνθρωποι εδώ στον πλανήτη Γη δεν θα χρειαστεί να κάνουν τίποτα», δήλωσε ο Ρομπ Στήνμπεργκ, επιστήμονας του SWPC.
Ωστόσο, μια γεωμαγνητική καταιγίδα τόσο σοβαρή όσο αυτή μπορεί επίσης «να προκαλέσει θεαματικές επιδείξεις σέλαος στη Γη».
Η SWPC δήλωσε ότι το σέλας θα μπορούσε να παρατηρηθεί στις Ηνωμένες Πολιτείες «μέχρι την Αλαμπάμα και τη Βόρεια Καλιφόρνια».
Αλλά ήταν δύσκολο να προβλεφθεί και οι ειδικοί, όπως ο κος Στήνμπεργκ, τόνισαν ότι δεν θα ήταν οι έντονες χρωματικές ‘κουρτίνες’ που συνήθως συνδέονται με το βόρειο σέλας, αλλά περισσότερο σαν πιτσιλιές πρασινωπών αποχρώσεων.
«Αυτό είναι πραγματικά το δώρο του διαστημικού καιρού – το σέλας», δήλωσε ο κος Στήνμπεργκ. Ο ίδιος και οι συνάδελφοί του δήλωσαν ότι οι καλύτερες εικόνες του σέλαος μπορεί να προέρχονται από κάμερες τηλεφώνων, οι οποίες είναι καλύτερες στην καταγραφή του φωτός από ό,τι το γυμνό μάτι.
Το συνέβαλε σε αυτό το ρεπορτάζ.
Του Samyarup Chowdhury, με τη συμβολή του Associated Press
Πηγή: NTD News
Επιμέλεια: Αλία Ζάε
