ΟΥΑΣΙΓΚΤΟΝ—Ο ιός COVID-19 προήλθε από κινεζικό εργαστήριο και διέρρευσε ακούσια, καταλήγει νέα έκθεση της αμερικανικής Γερουσίας.
Ο ιός, SARS-CoV-2, διέρρευσε από το Ινστιτούτο Ιολογίας της Γουχάν (Wuhan Institute of Virology – WIV), το οποίο εξετάζει κορονοϊούς νυχτερίδων, δύο φορές το 2019, λένε οι ερευνητές που συνέταξαν την έκθεση.
«Η πλειονότητα των πληροφοριών υποστηρίζει την αληθοφάνεια ενός ακούσιου περιστατικού συνδεόμενου με την έρευνα, το οποίο πιθανότατα προήλθε από την αποτυχία περιορισμού της βιοασφάλειας κατά τη διάρκεια της έρευνας που σχετίζεται με το εμβόλιο SARS-CoV-2», αναφέρει η έκθεση 301 σελίδων, η οποία δημοσιεύθηκε στις 17 Απριλίου.
Ο γερουσιαστής Ρότζερ Μάρσαλ (R-Kan.), μέλος της Επιτροπής Υγείας της Γερουσίας, έδωσε στη δημοσιότητα την έκθεση, η οποία εκπονήθηκε από ομάδα στην οποία συμμετείχαν ο Δρ Ρόμπερτ Κάντλεκ, ένας επί μακρόν πρώην κυβερνητικός αξιωματούχος στον τομέα της υγείας, ο οποίος διαδραμάτισε καθοριστικό ρόλο στην ανάπτυξη των εμβολίων COVID-19, και στελέχη της Επιτροπής Υγείας, Παιδείας, Εργασίας και Συντάξεων της Γερουσίας των ΗΠΑ, όπου ο Μάρσαλ προεδρεύει της Υποεπιτροπής Πρωτοβάθμιας Υγείας και Συνταξιοδοτικής Ασφάλειας. Η τελική έκθεση επικαιροποιεί μια ενδιάμεση έκθεση που δημοσιεύτηκε το φθινόπωρο του 2022.
Οι ερευνητές ξεκίνησαν με δύο υποθέσεις, δήλωσε ο Μάρσαλ στους δημοσιογράφους σε μια ενημέρωση. Η μία ήταν ότι ο ιός ξεκίνησε από ζώα προτού διαχυθεί στον άνθρωπο, γνωστή ως φυσική προέλευση. Η άλλη ήταν μια διαρροή από το εργαστήριο της Γουχάν, που βρίσκεται στην ίδια πόλη όπου εντοπίστηκαν τα πρώτα κρούσματα του COVID-19 στα τέλη του 2019.
«Εξάντλησαν κάθε στοιχείο που μπορούσαν να βρουν, κάθε πηγή μάρτυρα με την οποία μπορούσαν να μιλήσουν, για να καταλήξουν σε συμπεράσματα», δήλωσε ο Μάρσαλ.
Η ομάδα συμβούλων του Κάντλεκ πέρασε περίπου 18 μήνες διερευνώντας την προέλευση του COVID-19 και κατέληξε στο συμπέρασμα ότι τα διαθέσιμα στοιχεία υποστηρίζουν διαρροή από εργαστήριο.
Πιο συγκεκριμένα, είναι πιθανό να υπήρξε διαρροή αερολύματος που προκάλεσε μόλυνση του προσωπικού του εργαστηρίου ή ο ιός μπορεί να απελευθερώθηκε στο εξωτερικό περιβάλλον λόγω αστοχιών στη βιοσυγκράτηση. Μια θεωρία περιστρέφεται γύρω από τα καθαριστικά που προκαλούν διάβρωση των συγκολλημένων ραφών στο εργαστήριο, μια πιθανότητα που αναφέρεται σε πολλά έγγραφα του 2019 σχετικά με την αναβάθμιση του εργαστηρίου.
«Τα διπλώματα ευρεσιτεχνίας αντιμετώπιζαν σφάλματα βιοσυγκράτησης με ερμάρια μεταφοράς ζώων, αυτόκλειστα βιοασφάλειας, διαρροές αεροστεγών θυρών και υπερβολικά διαβρωτικά απολυμαντικά που επηρεάζουν τον εργαστηριακό εξοπλισμό από ανοξείδωτο χάλυβα και τις δομές βιοσυγκράτησης», αναφέρεται στην έκθεση.
Τόσο εγχώριοι όσο και ξένοι φορείς έχουν εκφράσει εδώ και χρόνια ανησυχίες σχετικά με τη βιοασφάλεια του WIV. Ένα τηλεγράφημα του 2018 του αμερικανικού υπουργείου Εξωτερικών, για παράδειγμα, (pdf) ανέφερε ότι το τότε νεοεισαχθέν εργαστήριο βιοασφάλειας επιπέδου τέσσερα στην εγκατάσταση είχε «σοβαρή έλλειψη» εκπαιδευμένων τεχνικών για την ασφαλή λειτουργία του εργαστηρίου.
Οι ερευνητές του εργαστηρίου, πριν από την πανδημία, ανέφεραν ότι πειραματίζονταν σε ποντίκια, νυχτερίδες και φοινικόπτερο για να βρουν κορονοϊούς που ήταν πιο ικανοί να μολύνουν τον άνθρωπο, και μερικές φορές πειραματίζονταν σε συνθήκες υπο-βιόασφάλειας επιπέδου τέσσερα. Μια πιο πρόσφατη σύνοψη έδειξε ότι οι επιστήμονες διεξήγαγαν πειράματα που ενίσχυαν τη λειτουργία ενός κορονοϊού νυχτερίδας. Η άρνηση του WIV να αποκαλύψει τα πλήρη αποτελέσματα των πειραμάτων του είχε ως αποτέλεσμα οι αξιωματούχοι των ΗΠΑ να τερματίσουν μια επιχορήγηση μετά την έναρξη της πανδημίας.
Τα ζητήματα βιοασφάλειας που σχετίζονται με την έρευνα στα εργαστήρια μπορούν να εκτυλιχθούν με διάφορους τρόπους, ενώ οι περισσότερες λοιμώξεις που αποκτώνται στα εργαστήρια λόγω παραλείψεων δεν προσδιορίζονται ποτέ οριστικά, όπως έχουν δηλώσει στο παρελθόν οι ερευνητές.
Κινέζικες εκθέσεις, ανακοινώσεις και ειδοποιήσεις προσφέρθηκαν ως υποστήριξη για τη θεωρία της διαρροής από το εργαστήριο, συμπεριλαμβανομένης μιας προσπάθειας τον Νοέμβριο του 2019 να προμηθευτεί ένας κλίβανος αποτέφρωσης αέρα στο εργαστήριο. Αυτό υποδηλώνει «κάποια ανησυχία για τον κίνδυνο διαφυγής μολυσματικού αερολύματος», αναφέρουν οι ερευνητές στη νέα έκθεση. Σημείωσαν επίσης ότι το προσωπικό του WIV υποβλήθηκε σε ένα διορθωτικό μάθημα κατάρτισης για τη βιοασφάλεια τον ίδιο μήνα.
Τα χαρακτηριστικά του SARS-CoV-2 υποδηλώνουν ότι ο ιός ήταν τεχνητός, συμπεριλαμβανομένης της παρουσίας μιας θέσης διάσπασης φουρίνης στην ίδια θέση που είχε προταθεί σε πρόταση επιχορήγησης από την EcoHealth Alliance, καταλήγει η έκθεση. Η EcoHealth διοχέτευσε χρήματα των Αμερικανών φορολογουμένων σε επιστήμονες στη Γουχάν.
Δύο διαρροές
Σύμφωνα με την έκθεση, ενδέχεται να έχουν σημειωθεί περισσότερες από μία διαρροές στο εργαστήριο.
Δεδομένα από μολύνσεις στη Γουχάν στις αρχές της πανδημίας δείχνουν ότι υπήρχαν διαφορετικά επιδημιολογικά μοτίβα εκεί, δήλωσαν Κινέζοι ερευνητές. Τα πρώιμα στελέχη του COVID-19 είχαν διαφορές, συμπεριλαμβανομένου διαφορετικού αριθμού μεταλλάξεων, «γεγονός που υποδηλώνει ότι δύο γενεαλογικές γραμμές του ίδιου ιού μπορεί να εμφανίστηκαν ταυτόχρονα και να εξελίχθηκαν σε διαφορετικά μονοπάτια ή διαδοχικά διαχωρισμένα από κάποια χρονική περίοδο», αναφέρει η έκθεση.
Σύμφωνα με αποχαρακτηρισμένες εκθέσεις των αμερικανικών κυβερνητικών υπηρεσιών πληροφοριών και κινεζικές ειδήσεις, τα πρώτα κρούσματα σε ξένους επισκέπτες στην Κίνα καταγράφηκαν τον Νοέμβριο του 2019. Η μοντελοποίηση έδειξε ότι η επιδημία ξεκίνησε τον Οκτώβριο ή τον Νοέμβριο του 2019. Κινέζοι αξιωματούχοι ανέλαβαν δράση ακόμη νωρίτερα το 2019, όπως η διεξαγωγή μιας άσκησης που λέγεται ότι προσομοίαζε την ανακάλυψη επιβάτη αεροπορικής εταιρείας με κορονοϊό, στις 18 Σεπτεμβρίου 2019, και λίγο αργότερα άρχισαν να προμηθεύονται διαγνωστικά τεστ.
Ο Κάντλεκ και οι άλλοι αμερικανοί ερευνητές λένε ότι μια διαρροή μπορεί να είχε συμβεί πριν από τον Σεπτέμβριο του 2019, παρακινώντας τις ενέργειές αυτές. Στη συνέχεια, μια δεύτερη διαρροή έλαβε χώρα στα τέλη του 2019, υποστηρίζουν, λίγο πριν οι Κινέζοι ερευνητές αρχίσουν πιθανότατα να αναπτύσσουν ένα εμβόλιο COVID-19, το οποίο δοκιμάστηκε από τον Φεβρουάριο του 2020.
Ο Μάρσαλ αναγνώρισε ότι θα μπορούσε να έχει υπάρξει μόνο μία διαρροή, αλλά δήλωσε ότι άλλα στοιχεία υποστηρίζουν τη θεωρία των δύο διαρροών, συμπεριλαμβανομένου του τρόπου με τον οποίο τα γονιδιωματικά δεδομένα από το WIV τέθηκαν εκτός λειτουργίας το φθινόπωρο του 2019, περίπου την ίδια εποχή που ξένοι αθλητές που πήγαν στη Γουχάν για τους στρατιωτικούς Ολυμπιακούς Αγώνες αρρώστησαν με συμπτώματα που προκαλούνται από τον COVID-19.
Ο γερουσιαστής εξέφρασε το παράπονο του για τη δυσκολία που αντιμετώπισε η ομάδα να αποκτήσει στοιχεία από κυβερνητικές υπηρεσίες των ΗΠΑ, όπως το Στέιτ Ντιπάρτμεντ.
«Μια άλλη πιθανή διαρροή από το εργαστήριο φαίνεται να είναι η πιο λογική εξήγηση σε αυτή την αναδρομική εξέταση”, δήλωσε. “Υπάρχουν βασικά σημεία δεδομένων που αποκρύπτονται και θα μπορούσαν να μας βοηθήσουν να το αποδείξουμε, αλλά δεν μπορούμε να λάβουμε αυτά τα δεδομένα».
Οι Κινέζοι αξιωματούχοι, εν τω μεταξύ, συνέχισαν το μοτίβο της λογοκρισίας βασικών δεδομένων.
«Πολλά από τα αποδεικτικά κενά στην κατανόηση του κόσμου για την εμφάνιση του SARS είναι αποτέλεσμα της λογοκρισίας της ΛΔΚ και της σκόπιμης καταστροφής και απόκρυψης στοιχείων», ανέφεραν οι ερευνητές στην έκθεση, χρησιμοποιώντας το ακρωνύμιο της επίσημης ονομασίας του καθεστώτος, Λαϊκή Δημοκρατία της Κίνας.
Απελευθερώθηκε;
Η έκθεση αναφέρει ότι τα διαθέσιμα στοιχεία υποδηλώνουν διαρροή από εργαστήριο και όχι εσκεμμένο περιστατικό.
Ενώ το εργαστήριο της Γουχάν είχε τακτικά επαφές με κορυφαίους αξιωματούχους του Κομμουνιστικού Κόμματος της Κίνας, δεν υπάρχουν ενδείξεις ότι ο ιός απελευθερώθηκε σκόπιμα, υποστηρίζει ο Μάρσαλ.
«Νομίζω ότι υπάρχουν κάποιοι άνθρωποι εκεί έξω που υποθέτουν το χειρότερο, και δεν υπάρχουν στοιχεία που να υποστηρίζουν ότι ήταν σκόπιμο», δήλωσε ο Μάρσαλ. «Όλα τα στοιχεία δείχνουν ότι δεν ήταν σκόπιμο».
«Υπήρξε συγκάλυψη; Ναι», πρόσθεσε.
Ο Μάρσαλ είπε ότι υποθέτει ότι οι δοκιμές μολυσματικών ιών που έγιναν στο εργαστήριο γίνονταν για να μπορέσει η Κίνα να δημιουργήσει τα δικά της εμβόλια κατά των ιών.
Φυσική προέλευση
Κανένα από τα διαθέσιμα στοιχεία δεν υποστηρίζει τη θεωρία της φυσικής προέλευσης, καταλήγει η έκθεση. Αυτό σημαίνει ότι δεν υπάρχουν αποδείξεις ότι κάποια ζώα είχαν μολυνθεί από τον SARS-CoV-2 πριν από τα πρώτα κρούσματα ανθρώπων.
Η θεωρία της φυσικής προέλευσης εξακολουθεί να είναι δημοφιλής σε ορισμένους ιολόγους, μεταξύ των οποίων και πολλοί που συνεδρίασαν στις αρχές της πανδημίας για να συντάξουν τις μελέτες που περιέγραφαν τη θεωρία του εργαστηρίου ως «απίθανη» και «θεωρία συνωμοσίας».
Μια πρώιμη έκδοση μίας από τις μελέτες σημείωνε ότι η έρευνα που αφορούσε τους κορονοϊούς των νυχτερίδων γινόταν σε εργαστήρια βιοασφάλειας επιπέδου δύο εδώ και χρόνια και «πρέπει επομένως να εξετάσουμε την πιθανότητα μιας σκόπιμης ή ακούσιας απελευθέρωσης του SARS-CoV-2».
Ορισμένοι από τους επιστήμονες ανέφεραν σε προδημοσιευμένη μελέτη ότι πρόσφατα δημοσιευμένα κινεζικά δεδομένα δείχνουν ότι ορισμένα ζώα ήταν παρόντα σε μια ψαραγορά της Γουχάν το 2019, συμπεριλαμβανομένων ειδών που έκτοτε έχουν εξεταστεί θετικά αλλού στον COVID-19. Οι επιστήμονες δήλωσαν ότι τα ευρήματα υποστηρίζουν τη θεωρία της φυσικής προέλευσης, η οποία τυπικά θέτει την αγορά ως το σημείο εκκίνησης μιας διάχυσης.
Οι Κινέζοι επιστήμονες, που ανέφεραν τα ίδια δεδομένα, σημείωσαν ότι δεν έδειξαν να ανιχνεύεται ιός σε επιχρίσματα από ζώα της αγοράς. Είπαν ότι τα ευρήματα υποστηρίζουν ένα λεγόμενο γεγονός υπερδιάδοσης στην αγορά, με υψηλά επίπεδα εξάπλωσης μεταξύ των ανθρώπων, αλλά ότι η προέλευση του COVID-19 «μένει να προσδιοριστεί».