Για χρόνια, το κομμουνιστικό καθεστώς της Κίνας κατηγορείται ότι τροφοδοτεί την επιδημία φεντανύλης στις ΗΠΑ, μια εκτίμηση που επανήλθε στο προσκήνιο όταν ο πρόεδρος Ντόναλντ Τραμπ επέβαλε δασμούς σε προϊόντα από Κίνα, Μεξικό και Καναδά, επικαλούμενος τον ρόλο τους στην κρίση των ναρκωτικών.
Η πλειονότητα της φεντανύλης που διακινείται στις ΗΠΑ παράγεται στο Μεξικό με χρήση χημικών προδρόμων που εισάγονται από την Κίνα. Σύμφωνα με δελτίο Τύπου του Λευκού Οίκου τον Φεβρουάριο, το Κομμουνιστικό Κόμμα της Κίνας (ΚΚΚ) υποστηρίζει ενεργά αυτές τις επιχειρήσεις μέσω φορολογικών επιστροφών και επιδοτήσεων, ενώ διατηρεί μερίδια σε εταιρείες που εμπλέκονται στη διακίνηση φεντανύλης και των προδρόμων της.
Τα τελευταία χρόνια, παρατηρείται αύξηση της διακίνησης φεντανύλης προς τις ΗΠΑ και μέσω του βόρειου συνόρου με τον Καναδά. Παρά το γεγονός ότι πολλοί Αμερικανοί γνωρίζουν ότι η φεντανύλη εισάγεται παράνομα, λίγοι κατανοούν πώς χρηματοδοτείται αυτή η διακίνηση και πώς τα παράνομα κέρδη κυκλοφορούν στο αμερικανικό χρηματοπιστωτικό σύστημα.
Πρόσφατη έκθεση του υπουργείου Οικονομικών των ΗΠΑ διαπίστωσε ότι Κινέζοι διακινητές παράνομων κεφαλαίων μετέφεραν πάνω από 300 δισεκατομμύρια δολάρια μέσω αμερικανικών τραπεζών τα τελευταία πέντε χρόνια, βοηθώντας τα μεξικανικά καρτέλ να αποκρύψουν τα κέρδη τους.
Πώς η Κίνα διευκολύνει τη νομιμοποίηση χρημάτων
Οι αυξανόμενοι δεσμοί μεταξύ Κινέζων διακινητών παράνομων κεφαλαίων και μεξικανικών καρτέλ ή άλλων εγκληματικών ομάδων οφείλονται εν μέρει σε νόμους του Μεξικού και της Κίνας που περιορίζουν τις χρηματοοικονομικές ροές, σύμφωνα με έκθεση του Δικτύου Επιβολής Χρηματοοικονομικών Εγκλημάτων (Financial Crimes Enforcement Network – FinCEN) του υπουργείου Οικονομικών των ΗΠΑ.
Στο Μεξικό, οι ισχύουσες διατάξεις απαγορεύουν την κατάθεση μεγάλων ποσών σε δολάρια σε μεξικανικές τράπεζες, γεγονός που δυσχεραίνει την κίνηση δολαρίων των καρτέλ μέσω του χρηματοπιστωτικού συστήματος της χώρας, οδηγώντας τα στη χρήση επαγγελματιών διακινητών παράνομων κεφαλαίων στις ΗΠΑ.
Στην Κίνα, οι αυστηροί έλεγχοι συναλλάγματος περιορίζουν την ποσότητα ξένου νόμισματος που μπορούν να αγοράσουν οι πολίτες και απαγορεύουν απευθείας μεταφορές γουάν στο εξωτερικό χωρίς έγκριση, δημιουργώντας μεγάλη ζήτηση για δολάρια εκτός επίσημων καναλιών.
Ως αποτέλεσμα, η ζήτηση των Κινέζων για δολάρια και η ανάγκη των καρτέλ να νομιμοποιήσουν μετρητά δημιούργησαν αυτή την εγκληματική συμμαχία. Τα καρτέλ πωλούν τα δολάρια τους σε κινεζικά δίκτυα νομιμοποίησης χρημάτων, τα οποία στη συνέχεια τα διαθέτουν σε Κινέζους πολίτες που θέλουν να παρακάμψουν τους περιορισμούς συναλλάγματος.
Σύμφωνα με την έκθεση του FinCEN, τα δίκτυα αυτά προτιμώνται από τα μεγαλύτερα καρτέλ, όπως τα μεξικανικά Jalisco New Generation και Σιναλόα, λόγω της ταχύτητας, της αποτελεσματικότητας και της προθυμίας τους να αναλάβουν οικονομικές απώλειες ή κινδύνους εκ μέρους των καρτέλ.
Κινέζοι φοιτητές ως «μεσάζοντες»
Τα δίκτυα νομιμοποίησης χρημάτων περιλαμβάνουν Κινέζους υπηκόους που δραστηριοποιούνται τόσο στις ΗΠΑ όσο και στο εξωτερικό και συχνά στρατολογούν μέλη της κινεζικής ή άλλων διασπορών για να λειτουργούν ως μεταφορείς μετρητών, «μεσάζοντες» ή διαμεσολαβητές. Τα τελευταία χρόνια, ολοένα περισσότερο στρατολογούνται Κινέζοι φοιτητές που ζουν στις ΗΠΑ.
Καθώς οι ξένοι φοιτητές συχνά αντιμετωπίζουν δυσκολίες στην εύρεση νόμιμης εργασίας, είναι πιο ευάλωτοι στο να συμμετάσχουν σε τέτοιες δραστηριότητες, μερικοί χωρίς να συνειδητοποιούν ότι παραβαίνουν τον νόμο, θεωρώντας ότι απλώς βοηθούν άλλους Κινέζους να αποκτήσουν δολάρια και ταυτόχρονα να βγάλουν κάποια χρήματα, σύμφωνα με την έκθεση. Ορισμένοι συνεχίζουν να συμμετέχουν στις επιχειρήσεις νομιμοποίησης χρημάτων ακόμη και μετά την αποφοίτησή τους.
Καρτέλ Σινάλοα: Παράδειγμα νομιμοποίησης χρημάτων
Τα κινεζικά δίκτυα χρησιμοποιούν ποικίλα σχήματα για να αποκρύψουν τα παράνομα κεφάλαια. Μία συνηθισμένη μέθοδος είναι οι «καθρεφτικές συναλλαγές», όπου τα καρτέλ παραδίδουν δολάρια στις ΗΠΑ και οι συνεργάτες στο Μεξικό μεταφέρουν άμεσα το ισοδύναμο σε πέσος στους λογαριασμούς των καρτέλ, κρατώντας μια μικρή προμήθεια. Καμιά φορά χρησιμοποιείται και κρυπτονόμισμα αντί μετρητών.
Χρησιμοποιούνται επίσης «μεσάζοντες», όπως φοιτητές, για να ανοίγουν τραπεζικούς λογαριασμούς και να καταθέτουν παράνομα κεφάλαια, καλύπτοντας τη δραστηριότητά τους με κοινά επαγγέλματα όπως «φοιτητής» και καταθέτοντας τακτικά μετρητά ή μεταφορές με την ένδειξη «δίδακτρα» ή «διαβίωση».
Μια άλλη μέθοδος είναι η «νομιμοποίηση μέσω εμπορίου», όπου οι «μεσάζοντες» αγοράζουν ηλεκτρονικά είδη και άλλα προϊόντα πολυτελείας στις ΗΠΑ και τα πωλούν μέσω διαδικτυακών πλατφορμών ή τα εξάγουν σε άλλες χώρες, νομιμοποιώντας έτσι τα παράνομα κεφάλαια των καρτέλ.
Τον Ιούνιο του 2024, το υπουργείο Δικαιοσύνης των ΗΠΑ κατηγόρησε συνεργάτες του καρτέλ Σιναλόα στο Λος Άντζελες ότι συνωμότησαν με κινεζικά δίκτυα νομιμοποίησης χρημάτων για να νομιμοποιήσουν πάνω από 50 εκατομμύρια δολάρια από ναρκωτικά. Μεταξύ Οκτωβρίου 2019 και Οκτωβρίου 2023, μέλη του καρτέλ εισήγαγαν μεγάλες ποσότητες ναρκωτικών, όπως φεντανύλη, κοκαΐνη και μεθαμφεταμίνη, στις ΗΠΑ, παράγοντας τεράστια έσοδα σε δολάρια.
Οι κατηγορούμενοι φέρονται να χρησιμοποίησαν πολλαπλές μεθόδους νομιμοποίησης, συμπεριλαμβανομένων αγορών πολυτελών προϊόντων ή αυτοκινήτων, επενδύσεων σε κρυπτονόμισμα και καταθέσεων μικρών ποσών σε πολλούς λογαριασμούς ώστε οι τράπεζες να μην αναφέρουν μεγάλες καταθέσεις στην κυβέρνηση.
Δίκτυα συνδεδεμένα με το ΚΚΚ
Έγγραφα της αμερικανικής κυβέρνησης υποδεικνύουν ότι τα κινεζικά δίκτυα νομιμοποίησης χρημάτων έχουν στενούς δεσμούς με το Πεκίνο και προωθούν τους πολιτικούς και οικονομικούς στόχους του. Έκθεση του 2024 από τη Βουλή των Αντιπροσώπων των ΗΠΑ αναφέρει ότι το ΚΚΚ τροφοδοτεί την κρίση φεντανύλης στις ΗΠΑ μέσω επιδοτήσεων, προστατεύει διακινητές φεντανύλης και επωφελείται άμεσα από τη διακίνηση. Επιπλέον, στην έκθεση παρατίθεται ότι «κινεζικές οργανωμένες εγκληματικές ομάδες με δεσμούς στο ΚΚΚ έχουν γίνει οι κορυφαίοι νομιμοποιητές χρημάτων στον κόσμο».
Ο ειδικός σε θέματα νομιμοποίησης χρημάτων και χρηματοδότησης τρομοκρατίας Τζον Κασσάρα δήλωσε ενώπιον του Κογκρέσου το 2023 ότι το ΚΚΚ είναι ο «μεγαλύτερος φορέας νομιμοποίησης χρημάτων στον κόσμο». Στο βιβλίο του, «China – Specified Unlawful Activities: CCP Inc., Transnational Crime and Money Laundering» («Κίνα – Καθορισμένες Παράνομες Δραστηριότητες: ΚΚΚ Α.Ε., Διακρατικό Έγκλημα και Νομιμοποίηση Χρημάτων»), αποκαλύπτει τις μεθόδους νομιμοποίησης χρημάτων του κομμουνιστικού καθεστώτος, σημειώνοντας ότι η διεθνής κοινότητα και η κυβέρνηση των ΗΠΑ έχουν παραμείνει σιωπηλές για την έκταση της συμμετοχής της Κίνας σε διακρατικό έγκλημα και νομιμοποίηση χρημάτων.
Ο Κασσάρα επισήμανε ότι δεν θα έπρεπε να υπάρχει σιωπή για το θέμα.
