Του Armen Nikogosian
Μετάφραση: Αλία Ζάε
Μέσα στα τελευταία 30 χρόνια, η Διαταραχή Αυτιστικού Φάσματος (ΔΑΦ), από σπάνιο ιατρικό φαινόμενο που ήταν κάποτε, έχει γίνει ένα σχετικά συνηθισμένο είδος αναπτυξιακής διαταραχής που επηρεάζει εκατομμύρια παιδιά. Οι συμβατικές ιατρικές και ψυχιατρικές μέθοδοι αντιμετώπισης περιορίζονται σε θεραπευτικές και φαρμακευτικές αγωγές μικρής αποτελεσματικότητας. Ωστόσο, οι έρευνες και η κλινική εργασία μερικών αφοσιωμένων γιατρών τις τελευταίες δεκαετίες δείχνουν ότι στην πραγματικότητα ο αυτισμός είναι ιάσιμος.
Υπολογίζεται ότι 1 στα 59 άτομα εμφανίζουν συμπτώματα ΔΑΦ. Το 35% των νεαρών ενηλίκων με ΔΑΦ δεν μπορούν να βρουν εργασία και εξαρτώνται οικονομικά από την οικογένειά τους ή την πρόνοια. Βάσει της μέχρι στιγμής συχνότητας εμφάνισης της ΔΑΦ, υπολογίζεται ότι θα παρουσιαστεί αύξηση των περιστατικών, της τάξεως του 15-20%, μέσα στην ερχόμενη δεκαετία. Λίγοι όμως δίνουμε σημασία σε αυτό, αν δεν έχουμε στην οικογένεια άτομα που πάσχουν από ΔΑΦ.
Η ΔΑΦ είναι μια συμπεριφορική και νευροαναπτυξιακή διαταραχή η οποία ιατρικά χαρακτηρίζεται από καθυστερήσεις και ποιοτικές διαφοροποιήσεις στον τρόπο επικοινωνίας και κοινωνικής αλληλεπίδρασης, καθώς και από την εμφάνιση επαναληπτικών μοτίβων στη συμπεριφορά και περιορισμένων ενδιαφερόντων. Στις μέρες μας, η συντριπτική πλειοψηφία των υγειονομικών θεωρεί τη ΔΑΦ ως μια υποκειμενική ψυχιατρική διάγνωση βασισμένη στη συμπεριφορά των παιδιών, παρά μια αντικειμενική ιατρική διάγνωση βασισμένη σε μετρήσεις των εσωτερικών κλινικών ανισορροπιών που οδηγούν σε αποκλίνουσες συμπεριφορές.
Αυτή η λεπτή αλλά καίρια διαφορά στον τρόπο που γίνεται η διάγνωση του αυτισμού έχει προκαλέσει αστοχίες στην επιλογή της κατάλληλης φαρμακευτικής αγωγής και στην ερμηνεία των αποτελεσμάτων της. Κατ’ επέκταση, η επιτυχία των ερευνών και της εκάστοτε θεραπευτικής αγωγής περιορίζεται.
Δεν υπάρχει ένας μοναδικός παράγοντας στον οποίο μπορούμε να αποδώσουμε την εμφάνιση αυτιστικών διαταραχών. Οι περιπτώσεις ποικίλουν και διαφέρουν μεταξύ τους όσο και ένας άνθρωπος από έναν άλλον. Αυτός είναι και ο βασικότερος λόγος για τον οποίο η φαρμακευτική βιομηχανία μπορεί να παράγει μόνο φάρμακα που αντιμετωπίζουν τα συμπτώματα και όχι τις αιτίες (όπως π.χ. αντιψυχωσικά φάρμακα για την καταστολή της ταραχής και διεγερτικά για την αντιμετώπιση της έλλειψης προσοχής).
Θα ήθελα να ξεκαθαρίσω ότι στο παρόν άρθρο δεν αναφέρομαι στους εφήβους και ενήλικους με ΔΑΦ, οι οποίοι είναι πολύ ικανοί και λειτουργικοί και οι οποίοι δεν έχουν κανέναν λόγο να αλλάξουν κάτι στον εαυτό τους. Αυτούς τους συγχαίρω για τη γενναιότητα και τις προσπάθειές τους να εξελιχθούν και τους συστήνω ως πρότυπο.
Υπάρχουν όμως πολλά παιδιά με ΔΑΦ που δεν μπορούν να κάνουν μια απλή συζήτηση με δικούς τους ανθρώπους και δεν μπορούν να κάνουν τους άλλους να καταλάβουν τις ανάγκες τους. Τον περισσότερο καιρό επιδίδονται σε επαναληπτικές δραστηριότητες που αφορούν μόνο τα ίδια και συνήθως αδυνατούν να πάνε να ψωνίσουν στη γειτονιά ή να βγουν για φαγητό με τους γονείς τους χωρίς να παθαίνουν πολλαπλές κρίσεις. Αυτά τα παιδιά δεν είναι σχεδόν καθόλου λειτουργικά και, αν δεν γίνει κάτι για αυτά, το πιθανότερο είναι ότι θα παραμείνουν εξαρτημένα από τους γονείς τους ή άλλους για την υπόλοιπη ζωή τους.
Η συμβατική ιατρική δεν μπορεί να βοηθήσει ιδιαίτερα σε αυτές τις περιπτώσεις. Σύμφωνα με τα δεδομένα και τη θεωρία της δεν υπάρχει θεραπεία για τον αυτισμό, ενώ τα συμπτώματα και οι συμπεριφορές των αυτιστικών παιδιών είναι αποτέλεσμα του αυτισμού τους. Όταν όμως η διάγνωση γίνεται βάσει των συμπτωμάτων οδηγούμαστε σε φαύλο κύκλο, όπου από τη μία τα συμπτώματα καθορίζουν την πάθηση (αυτιστική συμπεριφορά = αυτισμός), ενώ από την άλλη η πάθηση προκαλεί τα συμπτώματα (αυτισμός = αυτιστική συμπεριφορά). Με ένα τόσο παράλογο σκεπτικό δεν μας ξαφνιάζει που η συμβατική ιατρική αδυνατεί να συμβάλλει δημιουργικά στην αντιμετώπιση των νευροαναπτυξιακών διαταραχών και περιορίζεται στη σύσταση θεραπείας Εφαρμοσμένης Ανάλυσης της Συμπεριφοράς (ΕΑΣ) και ενδεχομένως και στη χορήγηση μιας κατασταλτικής φαρμακευτικής αγωγής. Όμως ο αυτισμός δεν είναι μια συγκεκριμένη νόσος την οποία κολλάει το παιδί σας και η οποία προκαλεί ορισμένα συμπτώματα. Με τον όρο αυτισμό ονομάζουμε ένα σύνολο παρόμοιων συμπεριφορών, οι οποίες μπορεί να οφείλονται σε πολύ διαφορετικούς παράγοντες. Ίσως η συγκέντρωση των ανάλογων συμπεριφορών κάτω από έναν κοινό όρο-ομπρέλα να μας διευκολύνει για να μιλάμε συμπεριληπτικά ή όταν σκεφτόμαστε γενικά, αλλά ας μην ξεχνάμε ότι είναι απλά ένας τίτλος.
Ο ρόλος της γενετικής
Την περασμένη δεκαετία, οι έρευνες της συμβατικής ιατρικής και τα περισσότερα κονδύλια που έλαβαν τα ερευνητικά κέντρα επικεντρώθηκαν στην ανακάλυψη των γονιδίων που ήταν υπεύθυνα για τον αυτισμό. Όμως, παρά τις μεγάλες επενδύσεις που έγιναν προς αυτή την κατεύθυνση, το ποσοστό των ατόμων των οποίων ο αυτισμός οφείλεται σε καθαρά γενετικά αίτια δεν βρέθηκε να άλλαξε. Δυστυχώς, παρόμοιες έρευνες, αν και ίσως ωφελήσουν τις επερχόμενες γενιές των αυτιστικών παιδιών, στο παρόν όχι μόνο δεν ωφέλησαν αλλά έβλαψαν κιόλας, στερώντας τις υπάρχουσες αποτελεσματικές θεραπείες από το απαραίτητο κεφάλαιο για την ταχύτερη εξέλιξη και βελτίωσή τους.
Θεραπείες Λειτουργικής Ιατρικής
Ας αρχίσουμε με δυο βασικά ερωτήματα:
Λαμβάνουν το σώμα και ο εγκέφαλος όλα τα θρεπτικά συστατικά (όπως βιταμίνες, μεταλλικά στοιχεία, λιπαρά ω-3, υγιεινές τροφές κλπ) που χρειάζονται για τη βέλτιστη απόδοσή τους; Δώστε στο παιδί σας καλά πράγματα.
Μήπως υπάρχει κάτι (π.χ. τοξίνες, κάποια μόλυνση, διαταραγμένο μικροβίωμα, ελεύθερες ρίζες, κυτταροκίνες, ισταμίνες κλπ) στο σώμα ή τον εγκέφαλο , που εμποδίζει την εύρυθμη λειτουργία τους; Διώξτε όλα τα κακά πράγματα.
Έχοντας τα παραπάνω υπόψη, μπορούμε κατ’ αρχάς να ανακαλύψουμε και να εξαλείψουμε τους παράγοντες που αποσταθεροποιούν τον οργανισμό.
Δεν αποδεχόμαστε τη συμβατική θεωρία, σύμφωνα με την οποία ο αυτισμός είναι μια συγκεκριμένη ‘οντότητα’ που προκαλεί ασθένεια. Αντιθέτως, αντιλαμβανόμαστε τον αυτισμό ως ονομασία μιας κατηγορίας ανθρώπων που παρουσιάζουν παρόμοιες διαταραχές στη συμπεριφορά και την ανάπτυξή τους. Παρέχοντας στο σώμα και στον εγκέφαλο τις ουσίες που χρειάζονται και εξαλείφοντας παράλληλα τις ουσίες που προκαλούν απορρύθμιση των συστημάτων και των οργάνων, αυξάνονται οι πιθανότητες να βελτιωθεί η εγκεφαλική λειτουργία και συνεπώς η ποιότητα ζωής αυτών των ανθρώπων.
Η σύγχρονη αντιμετώπιση της ΔΑΦ
Η σύγχρονη αντιμετώπιση της ΔΑΦ βασίζεται στην Εφαρμοσμένη Ανάλυση της Συμπεριφοράς (ΕΑΣ) και τις αρχές της ανταποκριτικής μάθησης. Τα στοιχεία που έχουμε μέχρι τώρα δείχνουν ότι αυτή η μέθοδος έχει καλά αποτελέσματα στα παιδιά με ΔΑΦ. Η εργοθεραπεία και η λογοθεραπεία επίσης παρουσιάζουν θετικά αποτελέσματα. Όλες αυτές οι μέθοδοι καλό είναι να συνεχίζονται για όσο καιρό το παιδί μαζί με την οικογένειά του συνεργάζονται με έναν έμπειρο ειδικό αναζητώντας τα αίτια και τους παράγοντες που έχουν προκαλέσει την εμφάνιση του αυτισμού.
Αίτια και παράγοντες που προκαλούν Διαταραχή Αυτιστικού Φάσματος
Οι έρευνες που υποδεικνύουν ότι η ΔΑΦ είναι μάλλον ένα είδος φλεγμονώδους νόσου σχετικής με κάποια δυσλειτουργία του ανοσοποιητικού συστήματος που προκαλείται από εξωγενείς παράγοντες αυξάνονται ολοένα σε αριθμό. Οι διάφοροι συνδυασμοί αυτών των τριών στοιχείων γίνονται οι αιτίες ή/και οι παράγοντες που συμβάλλουν στην εμφάνιση και ψυχιατρική διάγνωση της ΔΑΦ. Είναι μυριάδες οι εσωτερικές ανισορροπίες που επηρεάζουν άμεσα ή έμμεσα τις εγκεφαλικές λειτουργίες των αυτιστικών παιδιών.
Οξειδωτικό στρες και χρόνια φλεγμονή: Και τα δύο είναι παρόντα στη συντριπτική πλειοψηφία των παιδιών με ΔΑΦ. Πρόκειται για σημεία-κλειδιά όσον αφορά την αποτελεσματικότητα της θεραπείας.
Εντερική δυσβίωση με αυξημένη εντερική διαπερατότητα: Παθολογική αλλοίωση του εντερικού μικροβιώματος συνδυασμένη με το Σύνδρομο του Διαρρέοντος Εντέρου, τα οποία μπορεί να οδηγήσουν σε δυσλειτουργία του ανοσοποιητικού συστήματος ή στην εμφάνιση αυτοάνοσων νοσημάτων.
Μιτοχονδριακή δυσλειτουργία: Προβληματική λειτουργία του μέρους του κυττάρου που είναι υπεύθυνο για την κάλυψη των ενεργειακών αναγκών του ατόμου. Έχει διαμορφωθεί η θεωρία ότι σε αυτή την περίπτωση τα μιτοχόνδρια ενεργοποιούν φλεγμονές αντί να παρέχουν ενέργεια.
Ελλειμματική κάλυψη των αναγκών του οργανισμού σε θρεπτικές ουσίες: Σπάνια είναι η αιτία, αλλά συχνά συντελεί στην εμφάνιση και την εξέλιξη της διαταραχής. Η ελλιπής θρέψη του οργανισμού μπορεί να οφείλεται είτε σε διατροφικούς λόγους είτε σε προβληματική απορρόφηση ορισμένων ουσιών από το πεπτικό σύστημα είτε σε αλλοιώσεις των ενζύμων που εμπλέκονται στην αξιοποίηση των θρεπτικών ουσιών.
Διατροφικές ευαισθησίες και δυσανεξίες: Ισχύει ιδιαίτερα για τη γλουτένη και την καζεΐνη (πρωτεΐνη του γάλακτος), που είναι αρκετά πιθανό να προκαλέσουν δυσλειτουργία του ανοσοποιητικού και ανάφλεξη ή δυσλειτουργίες αντίστοιχες με αυτές που προκαλούν τα υποπροϊόντα των οπιούχων σε υπερευαίσθητα άτομα.
Διαταραγμένη αποτοξίνωση: Συνήθως είναι συνέπεια άλλων ανισορροπιών και πιο σπάνια το καθεαυτό αίτιο μιας ασθένειας.
Αυτοάνοσα ή δυσλειτουργία του ανοσοποιητικού: Οφείλονται κατά κανόνα σε επίμονα προβλήματα του πεπτικού συστήματος και αποτελούν παράγοντα μειωμένης ενέργειας και χρόνιων φλεγμονών. Κάθε παρέμβαση στο ανοσοποιητικό πρέπει να γίνεται με τη μέγιστη προσοχή.
Διαταραχές στην παραγωγή ορμονών και νευροδιαβιβαστών: Αυτές είναι φανερές στα χαμηλά επίπεδα ωκυτοκίνης (η ‘ορμόνη της αγάπης’), στα αυξημένα επίπεδα κορτιζόλης (η ‘ορμόνη του άγχους’), όπως και στα ακανόνιστα επίπεδα αδρεναλίνης, ντοπαμίνης και σεροτονίνης, που καθορίζουν κατά κύριο λόγο τις παρορμήσεις μας και την ποιότητα του ύπνου μας.
Συμπέρασμα
Σχεδόν όλα τα άτομα που βρίσκονται μέσα στο φάσμα του αυτισμού παρουσιάζουν ένα ή περισσότερα από τα προβλήματα που αναφέραμε πιο πάνω. Οι περίπλοκοι συνδυασμοί και αλληλεπιδράσεις των διαφόρων διαταραχών δημιουργούν τη σύνθετη κλινική εικόνα της ΔΑΦ. Πέραν αυτών, υπάρχουν και άλλες λιγότερο συνηθισμένες διαταραχές που κάνουν τη ΔΑΦ ακόμα πιο περίπλοκη.
Μπορεί ο αυτισμός να είναι σήμερα αντιμετωπίσιμος, χρειάζεται όμως να απαλλαγούμε από τις ξεπερασμένες ιδέες της ψυχιατρικής του 20ου αιώνα. Η καλύτερη θεραπεία συνίσταται στην έγκαιρη διάγνωση και παρέμβαση με ψυχολογική και επιμορφωτική εργασία (ΕΑΣ, ειδικό σχολείο, λογοθεραπεία και εργοθεραπεία), που επηρεάζουν το άτομο από ‘έξω’, συνδυασμένες με εις βάθος λειτουργική ιατρική έρευνα για την ανακάλυψη των οργανικών αιτιών και παραγόντων.
Ο γιατρός Armen Nikogosian ασκεί τη λειτουργική και ενοποιητική ιατρική στο Southwest Functional Medicine του Χέντερσον, στη Νεβάδα των ΗΠΑ. Έχει πιστοποίηση του διοικητικού συμβουλίου στην εσωτερική ιατρική και είναι μέλος του Ινστιτούτου Λειτουργικής Ιατρικής και της Ιατρικής Ακαδημίας Παιδιάτρων για Παιδιά με Ειδικές Ανάγκες. Ειδικεύεται στη θεραπεία περίπλοκων ιατρικών περιστατικών με έμφαση στον παιδικό αυτισμό και στα χρόνια εντερικά προβλήματα και αυτοάνοσα νοσήματα σε ενήλικες.
Τα άρθρα υγείας της Epoch Times έχουν καθαρά ενημερωτικό χαρακτήρα και σε καμία περίπτωση δεν μπορούν (ούτε και φιλοδοξούν) να υποκαταστήσουν την επαγγελματική ιατρική διάγνωση, θεραπεία και συμβουλή.
