Σαρακοστιανά πιάτα για πιο ελαφριά κουζίνα

Η κυρά-Σαρακοστή

Η λαογραφία μας αναπαριστά τη Σαρακοστή ως μια γυναίκα χωρίς στόμα και με επτά πόδια, φτιαγμένη από χαρτόνι ή ζυμάρι. Η κυρά-Σαρακοστή δεν έχει στόμα αφ’ ενός γιατί δεν πρέπει να τρώει αφ’ ετέρου για να μη λέει περιττά λόγια. Τα μάτια της είναι κλειστά για να βλέπει εσωτερικά στην ψυχή και τα χέρια σταυρωμένα σε προσευχή. Έχει επτά πόδια, όσα και τα Σάββατα της Σαρακοστής. Έτσι μετριέται και ο χρόνος που μένει μέχρι τη μεγάλη γιορτή του Πάσχα: κάθε Σάββατο της κόβουμε από ένα πόδι. Το τελευταίο πόδι, που της κόβουμε το Μεγάλο Σάββατο, το τυλίγουμε μέσα σε ένα ξερό σύκο ή δαμάσκηνο, το αναμιγνύουμε ανάμεσα σε άλλα κι όποιος το βρει του φέρνει γούρι!

Η κυρά-Σαρακοστή έχει ήδη χάσει μερικά από τα πόδια της. Η νηστεία, που θα κρατήσει μέχρι τις 16 Απριλίου, χρειάζεται ποικιλία και φαντασία. Γνωρίζοντας ποιες τροφές επιτρέπεται να καταναλώνουμε και ποιες όχι, μπορούμε να πειραματιστούμε άφοβα!

Τα νηστίσιμα

Όποιος θέλει να νηστέψει τη Σαρακοστή, περιορίζει το διαιτολόγιό του σε συγκεκριμένες τροφές. Θα μπορούσαμε να παρομοιάσουμε το νηστίσιμο μενού με το vegan, αφού οι τροφές που αποκλείονται είναι το κρέας, το ψάρι και όλα τα ζωικά παράγωγα. Επιπλέον όμως η νηστεία απαγορεύει και το λάδι και το κρασί, που καταναλώνονται μόνο τα Σάββατα, πλην του Μεγάλου Σαββάτου. Επίσης, το ψάρι επιτρέπεται να καταναλωθεί την Κυριακή των Βαΐων και την 25^η Μαρτίου.

Τα δημητριακά και οι σπόροι: Ψωμί, παξιμάδια, ζυμαρικά, ρύζι, βρώμη, κινόα, κριθάρι, πλιγούρι, όλα τα άλευρα γενικά.

Τα όσπρια: Κουκιά, ρεβίθια, φάβα, φακές, φασόλια. Ο συνδυασμός οσπρίων με κάποιο δημητριακό, όπως ρύζι, σου δίνει πρωτεΐνες υψηλής βιολογικής αξίας, απαραίτητες σε περίοδο νηστείας που στερούμαστε τις κλασικές πρωτεϊνούχες τροφές – δηλαδή, το κρέας, τα γαλακτοκομικά, τα αυγά και το ψάρι.

Τα θαλασσινά: Καλαμάρια, θράψαλα, σουπιές, χταπόδια, στρείδια, μύδια, καλόγνωμες, φούσκες, αχιβάδες, πίνες, πετροσωλήνες, χτένια, γυαλιστερές, στρειδόχτενα, κυδώνια, χάβαρα, στρόμπες, πορφύρες, σαλιγκάρια της θάλασσας, αλλά και αστακοί, καραβίδες, γαρίδες και καβούρια. Η πληθώρα των θαλασσινών εγγυάται μεγάλη ποικιλία στα σαρακοστιανά μαγειρέματα.

Τα φρούτα και τα λαχανικά: Εννοείται ότι όλα τα φρούτα και τα λαχανικά περιλαμβάνονται στο σαρακοστιανό μενού και μπορούμε να τα απολαύσουμε είτε ωμά είτε μαγειρεμένα. Προτιμήστε όσα είναι στην εποχή τους και μην ξεχνάτε τα αποξηραμένα φρούτα, που ικανοποιούν και την επιθυμία μας για κάτι γλυκό.

Οι ξηροί καρποί: Μπορείτε να τους καταναλώνετε άφοβα, αλλά πάντα με μέτρο γιατί έχουν αρκετές θερμίδες. Μια χούφτα αρκεί για να πάρουμε τις απαραίτητες θρεπτικές ουσίες. Οι περισσότεροι -κυρίως οι ωμοί- είναι πλούσιοι σε πολυακόρεστα λιπαρά οξέα, πρωτεΐνες, αντιοξειδωτικά, ιχνοστοιχεία (ασβέστιο, κάλιο, μαγνήσιο, σίδηρο και χαλκό), φυτικές ίνες και βιταμίνες.

Τα φυτικά έλαια: Το λάδι επιτρέπεται μόνο τα Σάββατα (εξαιρείται το Μεγάλο Σάββατο).

Γλυκά: Για τη νηστεία δεν χρειάζεται να στερηθείτε τα γλυκά. Υπάρχουν πολλά που είναι κατάλληλα για την περίοδο της Σαρακοστή, όπως ο χαλβάς από ταχίνι, τα γλυκά κουταλιού, οι μαρμελάδες και το παστέλι, ενώ δεν είναι λίγες και οι συνταγές για πίτες, πιτάκια και μπισκοτάκια νηστίσιμα, όπως μηλοπιτάκια και ταχινόπιτα. Όσοι δεν νηστεύουν το λάδι, έχουν λίγη μεγαλύτερη ευελιξία στις ζαχαροπλαστικές τους δημιουργίες.

Σαρακοστιανή κολοκυθόσουπα βελουτέ

Υλικά

• 1 1/2 κιλό κολοκύθα κομμένη σε κύβους
• 2 κρεμμύδια χοντροκομμένα
• 2 κλωνάρια σέλερι κομμένα σε κύβους
• 2 πατάτες σε κύβους
• 3 καρότα σε χοντρές ροδέλες
• 1/2 φλιτζάνι ελαιόλαδο
• 1 κουταλιά πάπρικα ή λίγο κύμινο
• Αλάτι – πιπέρι
• Κρουτόν (για το γαρνίρισμα)

Εκτέλεση

Σε μια κατσαρόλα βάζουμε το ελαιόλαδο, όπου θα σοτάρουμε τα κρεμμύδια και διαδοχικά ρίχνουμε την κολοκύθα, τις πατάτες, τα καρότα και την πάπρικα ή το κύμινο. Συμπληρώνουμε με ζεστό νερό ώστε να σκεπάσει τα υλικά και αλατοπιπερώνουμε.

Αφήνουμε τα λαχανικά να βράσουν για 20 λεπτά περίπου. Αποσύρουμε από τη φωτιά, προσθέτουμε σέλερι και τα χτυπάμε στο μπλέντερ μέχρι να αποκτήσουν υφή κρέμας, ελέγχοντας πάντα το νερό και το αλάτι.  Τέλος, τη βράζουμε ξανά και τη σερβίρουμε γαρνίροντας με κρουτόν.

Συμβουλή:  Πριν χτυπήσουμε τη σούπα στο μπλέντερ, μπορούμε να προθέσουμε  γάλα καρύδας.

Μύδια με μαυρομάτικα φασόλια, λεμόνι και σκόρδο

Υλικά

• 500 γρ. φρέσκα μύδια
• 200 γρ. γρ. μαυρομάτικα φασόλια
• 2 μέτριες πράσινες πιπεριές, ψιλοκομμένες
• 3 σκελίδες σκόρδο, κομμένες σε φέτες
• 3 κ.σ. μάραθο, ψιλοκομμένο
• 1 κ.σ.άνηθο, ψιλοκομμένο
• 1 φρέσκο κρεμμυδάκι, ψιλοκομμένο
• 1 κ.σ. μουστάρδα, απαλή
• 50 γρ. λευκό κρασί
• 100 γρ. νερό
• ¾ κ.γ. αλεύρι
• 2 λεμόνια
• 40 γρ. ελαιόλαδο
• Φρεσκοτριμμένο μαύρο πιπέρι
• Αλάτι

Εκτέλεση

• Βράζουμε τα φασόλια για 20′ ή μέχρι να μαλακώσουν και τα σουρώνουμε.
• Σε μεγάλη κατσαρόλα σοτάρουμε με το ελαιόλαδο την πιπεριά και τα σκόρδα για 1’, προσθέτουμε το κρασί, τη μουστάρδα, ανακατεύουμε καλά και προσθέτουμε τα φασόλια με αλάτι και πιπέρι.
• Σε ένα μπολάκι διαλύουμε το αλεύρι στο νερό, τα ρίχνουμε στην κατσαρόλα, προσθέτουμε τα μύδια και κλείνουμε το καπάκι.
• Μαγειρεύουμε για 2’, βάζουμε τον χυμό από 1-2 λεμόνια, τον άνηθο και τον μάραθο, ανακατεύουμε και αποσύρουμε.
• Σερβίρουμε αμέσως με επιπλέον λεμόνι.

 ΣΗΜΕΙΩΣΕΙΣ ΓΙΑ ΤΗ ΣΥΝΤΑΓΗ

– Την ίδια συνταγή μπορούμε να τη δοκιμάσουμε με σουπιές, τις οποίες μαγειρεύουμε ως συνήθως, μέχρι να μαλακώσουν και κατόπιν ακολουθούμε τα βήματα της συνταγής.

– Αν θέλουμε να φτιάξουμε μύδια αχνιστά, απλά παραλείπουμε τα φασόλια.

(πηγές: olivemagazine.gr, funkycook.gr , ediva.gr)

Την επόμενη Παρασκευή: «Η κουζίνα των μοναχών»

Καλό Σαββατοκύριακο!