Νέες και εκτεταμένες κινητοποιήσεις πυροδότησε στην Τουρκία η σύλληψη του δημάρχου Κωνσταντινούπολης Εκρέμ Ιμάμογλου, πολιτικού αντιπάλου του προέδρου Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν. Οι διαδηλώσεις συνεχίστηκαν για έκτη συνεχόμενη νύκτα την Δευτέρα 24 Μαρτίου, αψηφώντας την απαγόρευση συναθροίσεων που επέβαλε η κυβέρνηση.
Ο 54χρονος δήμαρχος Ιμάμογλου, κορυφαίο στέλεχος του αντιπολιτευόμενου Ρεπουμπλικανικού Λαϊκού Κόμματος (CHP), συνελήφθη στις 19 Μαρτίου αντιμετωπίζοντας κατηγορίες διαφθοράς και σύνδεσης με τρομοκραία. Αν και οι κατηγορίες περί τρομοκρατίας έχουν πλέον απορριφθεί, παραμένει προφυλακισμένος στις φυλακές Σηλυβρίας με τις κατηγορίες οικονομικών αδικημάτων, τις οποίες αρνείται πλήρως.
Παρά την απουσία του Ιμάμογλου, το CHP πραγματοποίησε την Κυριακή 23 Μαρτίου εσωκομματικές εκλογές, ανακηρύσσοντας τον συλληφθέντα δήμαρχο ως επίσημο υποψήφιο για τις προεδρικές εκλογές του 2028. Η διαδικασία, στην οποία συμμετείχαν περίπου 1,7 εκατομμύρια μέλη αλλά και πολλά εκατομμύρια ανεξάρτητοι ψηφοφόροι, χαρακτηρίστηκε ως «ψήφος αλληλεγγύης» προς τον φυλακισμένο πολιτικό.
Έντονη καταδίκη από την αντιπολίτευση
Ο ηγέτης της αξιωματικής αντιπολίτευσης Οζγκιούρ Οζέλ χαρακτήρισε τις κατηγορίες εις βάρος του Ιμάμογλου ως «αστήρικτες και αβάσιμες» και απηύθυνε έκκληση στους πολίτες να συνεχίσουν τις κινητοποιήσεις. Καλώντας σε μποϊκοτάζ επιχειρήσεων και ΜΜΕ που στηρίζουν τον Ερντογάν, ο κ. Οζέλ τόνισε χαρακτηριστικά: «Όποιον άδικα φυλακίζει ο Ταγίπ Ερντογάν, τον υπερασπιζόμαστε εμείς σε αυτή την πλατεία, για τη δημοκρατία και την Τουρκία».
Η απάντηση του Ερντογάν
Από την πλευρά του, ο πρόεδρος Ταγίπ Ερντογάν κατηγόρησε το CHP για υποκίνηση βίας στις κινητοποιήσεις. «Παρακολουθήσαμε με έκπληξη τα γεγονότα που πυροδοτήθηκαν μετά την έκκληση του βασικού κόμματος της αντιπολίτευσης να βγει ο κόσμος στους δρόμους», δήλωσε μετά τη συνεδρίαση του υπουργικού συμβουλίου στην Άγκυρα. Ο Τούρκος πρόεδρος χαρακτήρισε τις διαδηλώσεις «κίνημα βίας» που οδήγησε σε τραυματισμούς 123 αστυνομικών και καταστροφές δημόσιας και ιδιωτικής περιουσίας. «Θα λογοδοτήσουν πολιτικά στο κοινοβούλιο και νομικά στα δικαστήρια», πρόσθεσε.
Χιλιάδες συλλήψεις και εντάσεις στους δρόμους
Σύμφωνα με τον υπουργό Εσωτερικών Αλί Γερλικαγιά, έχουν ήδη πραγματοποιηθεί συνολικά 1.133 συλλήψεις κατά τις πρώτες πέντε ημέρες των διαδηλώσεων. Ο ίδιος κατηγόρησε μερίδα διαδηλωτών για «τρομοκρατία στους δρόμους» και απειλή για την εθνική ασφάλεια.
Διπλωματικές επιπτώσεις και αντίκτυπος στις σχέσεις με την ΕΕ
Η σύλληψη του Ιμάμογλου προκάλεσε έντονη διεθνή αντίδραση. Ειδικότερα, αναβλήθηκε η 82η συνάντηση της Κοινοβουλευτικής Επιτροπής Ευρωπαϊκής Ένωσης-Τουρκίας, καθώς, σύμφωνα με τη σχετική ανακοίνωση των Ευρωπαίων αξιωματούχων Εμμανουήλ Κεφαλογιάννη, Μελίσσα Καμαρά και Τζοάνα Σόιρινγκ-Βίελγκους, «οι τρέχουσες συνθήκες δεν επιτρέπουν τη διεξαγωγή της συνάντησης». Συζητήσεις για το κράτος δικαίου, την ελευθερία έκφρασης και τις σχέσεις ΕΕ-Τουρκίας αναμένεται να επηρεαστούν έντονα από τα πρόσφατα γεγονότα.
Στον απόηχο μίας δύσκολης περιόδου, με τον πρόεδρο Ερντογάν πλέον να μην μπορεί να είναι εκ νέου υποψήφιος στις προεδρικές εκλογές του 2028 λόγω συνταγματικών περιορισμών μετά τη θητεία του από το 2002, η πολιτική αντιπαράθεση στην Τουρκία αναμένεται να ενταθεί ακόμα περισσότερο. Το πολιτικό τοπίο γίνεται ολοένα και πιο πολωμένο, εντείνοντας τις ανησυχίες για τη σταθερότητα στη χώρα, τόσο σε εγχώριο όσο και σε διεθνές επίπεδο.
