Σχολιασμός
Ο πρωθυπουργός του Καναδά Μαρκ Κάρνεϋ έχει αρχίσει να περιγράφει αυτό που αποκαλεί «ασφαλιστικές δικλίδες» για την ανανεωμένη προσέγγιση του Καναδά με την Κίνα. Η τεχνητή νοημοσύνη (ΑΙ), τα κρίσιμα ορυκτά και η άμυνα, όπως υποστηρίζει, θα παραμείνουν εκτός πεδίου για βαθιά συνεργασία. Η διαφοροποίηση του εμπορίου, εν τω μεταξύ, παρουσιάζεται ως συνετή αντιστάθμιση έναντι της υπερβολικής εξάρτησης από τις Ηνωμένες Πολιτείες.
Σε πρώτη ανάγνωση, αυτό ακούγεται λογικό. Στην πράξη, όμως, στηρίζεται σε μια εσφαλμένη υπόθεση· ότι η Κίνα μπορεί να προσεγγιστεί επιλεκτικά, τμηματικά, χωρίς στρατηγικές συνέπειες.
Όμως, η Κίνα δεν λειτουργεί με αυτόν τον τρόπο. Το Πεκίνο δεν διαχωρίζει την οικονομία από την ισχύ, την τεχνολογία από την επιρροή ή το εμπόριο από τον εξαναγκασμό. Η τεχνητή νοημοσύνη, τα κρίσιμα ορυκτά, οι ακαδημαϊκές ανταλλαγές, η πρόσβαση στην αγορά και η πίεση στην κινεζική διασπορά δεν αποτελούν ανεξάρτητους τομείς. Είναι ενοποιημένα εργαλεία κρατικής πολιτικής. Η ιδέα ότι ο Καναδάς μπορεί να χαράξει καθαρά όρια γύρω από την προσέγγισή του συνιστά παρεξήγηση της φύσης του καθεστώτος με το οποίο έχει να κάνει.
Αυτό δεν είναι εικασία. Ο Καναδάς έχει ήδη βιώσει πώς οι οικονομικοί δεσμοί μετατρέπονται σε μοχλό πίεσης. Το είδαμε με τους αυθαίρετους δασμούς στην ελαιοκράμβη. Το είδαμε με την κράτηση Καναδών πολιτών. Το βλέπουμε στις διαρκείς προσπάθειες ξένης παρέμβασης και στον εκφοβισμό Καναδών κινεζικής καταγωγής που μιλούν δημόσια. Αυτά δεν ήταν παρεξηγήσεις ή πρόσκαιρες παρεκκλίσεις. Ήταν μηνύματα.
Το βαθύτερο ζήτημα είναι η επιβολή. Οι ασφαλιστικές δικλίδες έχουν σημασία μόνο αν η υπέρβασή τους συνεπάγεται συνέπειες. Ωστόσο, ο Καναδάς δυσκολεύεται να επιβάλει κόστος όταν το Πεκίνο ανταποδίδει ή παραβιάζει κανόνες. Καθυστερεί στην εφαρμογή μητρώου ξένων πρακτόρων. Διστάζει να αντιμετωπίσει άμεσα την παρέμβαση. Προσφέρει διαβεβαιώσεις στις πληττόμενες κοινότητες, αλλά σπάνια αποφασιστική δράση. Η διακήρυξη «κόκκινων γραμμών» είναι εύκολη. Η υπεράσπισή τους είναι δυσκολότερη. Μέχρι σήμερα, ο Καναδάς δεν έχει δείξει ότι είναι έτοιμος να πράξει το δεύτερο.
Ο πρωθυπουργός του Καναδά παρουσιάζει επίσης τη διαφοροποίηση ως διόρθωση της υπερβολικής εξάρτησης από τις Ηνωμένες Πολιτείες. Η διαφοροποίηση είναι λογική. Η εξίσωση της Ουάσιγκτον και του Πεκίνου ως συγκρίσιμων κινδύνων δεν είναι. Οι Ηνωμένες Πολιτείες είναι ένας ατελής σύμμαχος, αλλά δεν αποτελούν αντίπαλη δύναμη που επιδιώκει να υπονομεύσει την καναδική κυριαρχία ή τους δημοκρατικούς θεσμούς. Μας συνδέουν κοινά συμφέροντα, αξίες και αμυντικές ρυθμίσεις. Η Κίνα είναι ένας στρατηγικός ανταγωνιστής που λειτουργεί υπό αυταρχικό σύστημα και χρησιμοποιεί την πρόσβαση ως μοχλό, ενώ η αμοιβαιότητα, αν υφίσταται, εφαρμόζεται επιλεκτικά.
Από οπτική άμυνας και ασφάλειας, οι κίνδυνοι είναι οξύτεροι ακριβώς στους τομείς που κατονομάζει ο Κάρνεϋ. Η τεχνητή νοημοσύνη και τα κρίσιμα ορυκτά δεν είναι απλώς εμπορικά περιουσιακά στοιχεία. Αποτελούν θεμέλια της μελλοντικής στρατιωτικής ικανότητας, της ανθεκτικότητας των εφοδιαστικών αλυσίδων και της διαλειτουργικότητας των συμμαχιών. Η εισαγωγή κινεζικού κεφαλαίου, επιρροής ή μοχλών αγοράς σε αυτά τα οικοσυστήματα δημιουργεί μακροπρόθεσμα στρατηγική ευαλωτότητα, ακόμη κι αν η αρχική συνεργασία εμφανίζεται περιορισμένη ή ως μια απλή συναλλαγή.
Υπάρχει επίσης μια συμμαχική διάσταση που δεν μπορεί να αγνοηθεί. Η αξιοπιστία του Καναδά στο πλαίσιο των Five Eyes και του ΝΑΤΟ στηρίζεται στην κρίση και την αξιοπιστία, όχι στη ρητορική. Οι σύμμαχοι θα προσπεράσουν τη γλώσσα των «ασφαλιστικών δικλίδων» και θα αξιολογήσουν τη συμπεριφορά. Μια στάση που μοιάζει οικονομικά ευκαιριακή και στρατηγικά αμφίσημη κινδυνεύει να διαβρώσει την εμπιστοσύνη ακριβώς τη στιγμή που η συνοχή μεταξύ των δημοκρατικών κρατών έχει τη μεγαλύτερη σημασία.
Τίποτε από αυτά δεν υποστηρίζει την απομόνωση ή την αποδέσμευση. Ο Καναδάς θα εμπορεύεται με την Κίνα. Η διπλωματία θα συνεχιστεί. Ο διάλογος είναι αναγκαίος. Όμως η συνεργασία πρέπει να εδράζεται στον ρεαλισμό, όχι στην ελπίδα ότι η προσεκτική διατύπωση μπορεί να εξουδετερώσει τον δομικό κίνδυνο. Πρέπει να βασίζεται στην παραδοχή ότι ο ανταγωνισμός θα είναι διαρκής, ότι η συμπεριφορά θα είναι ασύμμετρη και ότι το Πεκίνο θα εκμεταλλεύεται πρόθυμα κάθε άνοιγμα.
Αν ο Καναδάς είναι πράγματι σοβαρός ως προς τη διαφοροποίηση, ο ασφαλέστερος δρόμος βρίσκεται σε χώρες με κοινές αντιλήψεις: την Ευρώπη, την Ιαπωνία, τη Νότια Κορέα, αξιόπιστα κράτη του Ινδο-Ειρηνικού και δημοκρατικές οικονομίες όπου οι εμπορικοί δεσμοί δεν λειτουργούν ταυτόχρονα ως εργαλεία εξαναγκασμού. Αυτές οι σχέσεις μπορεί να αναπτύσσονται πιο αργά και να μην είναι άμεσα προσοδοφόρες, αλλά δεν φέρουν τα ίδια στρατηγικά βάρη.
Οι ασφαλιστικές δικλίδες δεν συνιστούν στρατηγική. Είναι αξιόπιστες μόνο στον βαθμό που υπάρχει βούληση να επιβληθούν. Χωρίς αυτή την αποφασιστικότητα, ο Καναδάς κινδυνεύει να παρασυρθεί σε μια σχέση που προσφέρει βραχυπρόθεσμη οικονομική άνεση με μακροπρόθεσμο στρατηγικό κόστος. Ασφαλιστικές δικλίδες χωρίς αποφασιστικότητα δεν είναι προστασία. Είναι προσποίηση.
Του Bryan Brulotte
Οι απόψεις που εκφράζονται σε αυτό το άρθρο ανήκουν στον συγγραφέα και δεν αντικατοπτρίζουν απαραίτητα τις απόψεις της εφημερίδας The Epoch Times.
