Μια νέα έρευνα αποκαλύπτει ανησυχητικές διασυνδέσεις μεταξύ εξτρεμιστικών οργανώσεων και φαινομενικά ειρηνικών ανθρωπιστικών κινημάτων, με επίκεντρο την καμπάνια «Global March to Gaza» του 2025. Σύμφωνα με ισραηλινές κυβερνητικές αναφορές και διεθνείς έρευνες, πίσω από τις ανθρωπιστικές προθέσεις κρύβονται σύνθετα δίκτυα που συνδέουν οργανώσεις όπως η Χαμάς και η Μουσουλμανική Αδελφότητα με διεθνή κινήματα ακτιβισμού.
«Global March to Gaza»: Μια καμπάνια υπό αμφισβήτηση
Τον Ιούνιο του 2025, χιλιάδες ακτιβιστές από περισσότερες από 80 χώρες συγκεντρώθηκαν στην Αίγυπτο για την «Πορεία για την Γάζα», με στόχο τη «διάσπαση του ισραηλινού αποκλεισμού» της Γάζας. Η εκδήλωση, που παρουσιάστηκε ως ειρηνική ανθρωπιστική πρωτοβουλία, είχε ως επίσημο στόχο τη δημιουργία ανθρωπιστικού διαδρόμου και την παροχή βοήθειας στους Παλαιστινίους.
Ωστόσο, σύμφωνα με ισραηλινή κυβερνητική αναφορά, πίσω από την εκστρατεία κρύβονταν «άτομα με τεκμηριωμένους δεσμούς με τη Χαμάς και τη Μουσουλμανική Αδελφότητα». Η έρευνα υποστηρίζει ότι η εμφάνιση της Γκρέτα Τούνμπεργκ ως εικόνα του κινήματος αποτελούσε «προσπάθεια απόκρυψης της εξτρεμιστικής ιδεολογίας» που το διέπει.
Η ισραηλινή αναφορά εστιάζει σε συγκεκριμένα άτομα και τις σχέσεις τους με γνωστές τρομοκρατικές οργανώσεις. Ο Saif Abu Keshk, Παλαιστίνιος με βάση τη Βαρκελώνη και μέλος της οργανωτικής επιτροπής του Global Sumud Flotilla, συνελήφθη από αιγυπτιακές αρχές τον Ιούνιο του 2025. Σύμφωνα με την αναφορά, ο Abu Keshk συνεργαζόταν με τον Yahia Sarri, έναν εξέχοντα ιερωμένο της Μουσουλμανικής Αδελφότητας στην Αλγερία με άμεσους δεσμούς με τη Χαμάς.
Ο Muhammad Nadir al-Nuri, Μαλαισιανός πολίτης και ιδρυτής της Cinta Gaza Malaysia, φαίνεται να χρηματοδότησε διάφορες πρωτοβουλίες που ωφελούσαν οντότητες στη Γάζα συνδεδεμένες με τη Χαμάς. Φωτογραφήθηκε μαζί με τον Ghazi Hamad, ανώτερο στέλεχος του πολιτικού γραφείου της Χαμάς. Παράλληλα, μια έρευνα του 60 Minutes Australia αποκάλυψε ότι το Hizb ut-Tahrir, μια οργάνωση που χαρακτηρίζεται ως εξτρεμιστική και έχει απαγορευτεί στο Ηνωμένο Βασίλειο ως τρομοκρατική, έχει διεισδύσει σε προ-παλαιστινιακές διαμαρτυρίες σε αυστραλιανά πανεπιστήμια. Η έρευνα έδειξε ότι η οργάνωση χρησιμοποιεί «οργανώσεις-πρόσωπα» όπως το «Stand for Palestine» για να καλύψει τις εξτρεμιστικές της προθέσεις. Το Hizb ut-Tahrir, που ιδρύθηκε το 1953, στοχεύει στην επαναδημιουργία ενός παγκόσμιου ισλαμικού χαλιφάτου. Παρότι δηλώνει ότι απορρίπτει τη βία, εμπειρογνώμονες το χαρακτηρίζουν «φυτώριο εξτρεμισμού» και «ταινία μεταφοράς προς την τρομοκρατία».
Η αιγυπτιακή κυβέρνηση αντέδρασε αυστηρά στην «Πορεία για την Γάζα», συλλαμβάνοντας περισσότερους από 200 ανθρώπους και εκτοπίζοντας σχεδόν 500 ακτιβιστές. Οι αρχές στο Κάιρο επέμειναν ότι τέτοιες πορείες χρειάζονται προηγούμενη έγκριση, ιδιαίτερα για ευαίσθητες περιοχές όπως τα σύνορα της Ράφα. Από την πλευρά του, ο Ισραηλινός υπουργός Άμυνας Ίσραελ Κατς δήλωσε ότι αναμένει από τις αιγυπτιακές αρχές να «αποτρέψουν την άφιξη τζιχαντιστών διαδηλωτών» στα σύνορα Αιγύπτου-Ισραήλ. Περιέγραψε τους συμμετέχοντες ως «τζιχαντιστές διαδηλωτές», προειδοποιώντας ότι ο ισραηλινός στρατός θα αναλάβει δράση αν χρειαστεί.
Η έρευνα του NBC News για τις φιλοπαλαιστινιακές διαμαρτυρίες στις ΗΠΑ δεν βρήκε «σαφή στοιχεία που να συνδέουν οικονομικά τη Χαμάς ή ξένες κυβερνήσεις με τις αμερικανικές διαμαρτυρίες». Ωστόσο, αποκάλυψε ένα εκτεταμένο δίκτυο που περιλαμβάνει αριστερές αμερικανικές φιλανθρωπίες δισεκατομμυρίων δολαρίων και συνεργασία με τουλάχιστον μια ξένη οργάνωση, που η Γερμανία και το Ισραήλ έχουν απαγορεύσει.
Οι διαμαρτυρίες του 2024 στα πανεπιστήμια οργανώθηκαν από ομάδες όπως οι Students for Justice in Palestine και άλλες αντι-σιωνιστικές οργανώσεις.
Η σχέση μεταξύ της Χαμάς και της Μουσουλμανικής Αδελφότητας παραμένει πολύπλοκη. Η Χαμάς ιδρύθηκε αρχικά ως ο «ένοπλος βραχίονας της Αδελφότητας στη Γάζα», αλλά σταδιακά απομακρύνθηκε από τη θρησκευτική-ισλαμική προσέγγιση προς μια περισσότερο εθνικιστική κατεύθυνση. Παρ’ όλα αυτά, διατηρεί ιδεολογικούς δεσμούς με το ευρύτερο κίνημα της Αδελφότητας. Πρόσφατες αναλύσεις υποδεικνύουν ότι «η νομιμότητα που απολάμβανε κάποτε η Χαμάς λόγω της αντίστασής της στην ισραηλινή ‘κατοχή’ έχει μειωθεί σημαντικά από το μακελειό της 7ης Οκτωβρίου». Η οργάνωση κατηγορείται πλέον ότι «ξεπέρασε τα όρια της νόμιμης αντίστασης» και θεωρείται ότι προωθεί ξένη ατζέντα στον αραβικό κόσμο.
Η πολυπλοκότητα των σύγχρονων κινημάτων
Το διεθνές κλίμα έχει αλλάξει δραματικά μετά την έκθεση του ΟΗΕ του Σεπτεμβρίου 2025, η οποία κατηγόρησε το Ισραήλ για «γενοκτονία στη Γάζα». Η έκθεση της Επιτροπής Έρευνας του ΟΗΕ συμπέρανε ότι «οι ισραηλινές αρχές και δυνάμεις ασφάλειας έχουν τη γενοκτονική πρόθεση να καταστρέψουν, εν όλω ή εν μέρει, τους Παλαιστινίους στη Λωρίδα της Γάζας».
Παράλληλα, τον Μάρτιο του 2025 εμφανίστηκαν στη Γάζα εμφανίστηκαν διαμαρτυρίες κατά της Χαμάς, όπου χιλιάδες Παλαιστίνιοι κατήλθαν στους δρόμους φωνάζοντας «Έξω, έξω Χαμάς». Οι διαδηλωτές κάλεσαν την οργάνωση να παραδώσει την εξουσία, ενώ ένοπλοι μαχητές της Χαμάς διέλυσαν βίαια τη συγκέντρωση.
Η έρευνα αποκαλύπτει τη σύνθετη φύση των σύγχρονων ακτιβιστικών κινημάτων, όπου γνήσιες ανθρωπιστικές ανησυχίες συνυπάρχουν με πολιτικές ατζέντες και εξτρεμιστικές ιδεολογίες. Ο υπουργός Διασποράς και Καταπολέμησης του Αντισημιτισμού του Ισραήλ, Amichai Chikli, σχολίασε: «Αυτά τα άτομα δεν είναι ουδέτερα ούτε δρουν από ανθρωπισμό. Οι σύνδεσμοί τους αποκαλύπτουν ένα συντονισμένο ιδεολογικό και επιχειρησιακό μέτωπο που αξιοποιεί την ανθρωπιστική γλώσσα για να προωθήσει τους στόχους οργανώσεων χαρακτηρισμένων ως τρομοκρατικές».
Καθώς οι γεωπολιτικές εντάσεις συνεχίζουν να κλιμακώνονται, η ανάγκη για εξακρίβωση των πραγματικών κινήτρων πίσω από τα κοινωνικά κινήματα γίνεται όλο και πιο επιτακτική. Η διαφάνεια στη χρηματοδότηση, τους στόχους και τις μεθόδους των οργανώσεων παραμένει κρίσιμη για τη διαφύλαξη της ακεραιότητας των δημοκρατικών διαμαρτυριών.
