Ας κλείσουμε τα μάτια και ας φανταστούμε την καλύτερη εκδοχή του εαυτού μας. Πώς μας φαίνεται κάτι τέτοιο; Πώς συμπεριφερόμαστε;
Πιθανότατα ο καθένας βλέπει κάτι διαφορετικό όταν δοκιμάζουμε αυτού του είδους το πείραμα. Κάποιοι από εμάς μπορεί να φανταστούμε τον εαυτό μας με πολλά χρήματα, με φήμη ή εξουσία. Μπορεί να πιστεύουμε ότι αυτά τα χαρακτηριστικά είναι απαραίτητα για να γίνουμε ο καλύτερος εαυτός μας.
Ωστόσο νομίζω ότι είναι σημαντικό να θυμόμαστε ότι τα άτομα με χρήματα, φήμη και εξουσία μπορούν να είναι είτε καλοί, γενναιόδωροι και συμπονετικοί, είτε καταστροφικοί και κακόβουλοι. Στη συνέχεια πρέπει να ρωτήσουμε: Μπορούμε να γίνουμε η καλύτερη εκδοχή του εαυτού μας εάν ενεργούμε ως κακοί άνθρωποι; Φυσικά, αν με ρωτάτε, η απάντηση είναι ένα μεγάλο όχι!
Ανεξαρτήτως από το τι μπορεί να αποκτήσουμε στη ζωή, πρέπει να είμαστε καλοί για να μπορέσουμε να γίνουμε η καλύτερη εκδοχή του εαυτού μας. Πρόσφατα συνάντησα έναν πίνακα του Ρομαντικού ζωγράφου Φίλιπ Τζέιμς ντε Λούτερμπουργκ, με τίτλο «Ο Άγγελος που Βάζει Δεσμά στον Σατανά», ο οποίος μου θύμισε τον εσωτερικό αγώνα που πρέπει να υπομείνουμε για να γίνουμε ο καλύτερος εαυτός μας.
«Ο Άγγελος που βάζει Δεσμά στον Σατανά»
Ο πίνακας του Λούτερμπουργκ είναι μια πολύχρωμη απεικόνιση ενός αγγέλου που πατάει στα πλευρά του Σατανά. Συνήθως, είναι ο Αρχάγγελος Μιχαήλ που απεικονίζεται να νικά τον Σατανά με αυτόν τον τρόπο (όπως στο παράδειγμα του Γκουίντο Ρένι), και έτσι θα αναφερθούμε στον άγγελο ως Μιχαήλ.
Ο Μιχαήλ είναι το επίκεντρο του πίνακα. Το παστέλ ροζ ύφασμα που ρέει γύρω από το γκρι της πανοπλίας του, τον βοηθά να ξεχωρίζει στο φόντο του ουρανού.
Η στάση του σώματός του είναι δυναμική: Το δεξί του πόδι στηρίζεται σε έναν βράχο πίσω του, ενώ το αριστερό του πόδι πατάει στα πλευρά του Σατανά. Τα απλωμένα φτερά του συμπληρώνουν τόσο το χρώμα όσο και την κίνηση του υφάσματος που ρέει γύρω του. Τα χρυσαφένια μαλλιά του μιμούνται το χρώμα του κλειδιού που κρατάει στο δεξί του χέρι προς την μεριά του ουρανού και το αριστερό του χέρι βαστάει τις αλυσίδες που δένουν τον Σατανά.
Ο Σατανάς απεικονίζεται σε στάση ήττας. Το σώμα του συστρέφεται από την πίεση του ποδιού του Μιχαήλ, ενώ πιάνει τις αλυσίδες που έχει βάλει ο αρχάγγελος στο λαιμό του. Το άλλο του χέρι πιάνει ένα φίδι που τυλίγεται γύρω από το μπράτσο του και το κεφάλι του, το οποίο ο Λούτερμπουργκ απεικονίζει ως κρανίο, γυρίζει για να κοιτάξει τον Μιχαήλ.
Ο Σατανάς δεν ξεχωρίζει πολύ από το περιβάλλον του. Αν ρίξουμε μια πλάγια μάτια στην εικόνα, θα παρατηρήσουμε ότι το πάνω μέρος του σώματός του σχεδόν δεν διακρίνεται από το φόντο. Είναι αρκετά ενδιαφέρον το γεγονός πως το σώμα του Σατανά ξεχωρίζει περισσότερο του περιβάλλοντος, στην περιοχή όπου ο Μιχαήλ τοποθετεί το πόδι του.
Τα συμπληρωματικά (σε αντίθεση) χρώματα του σιωπηλού πράσινου και του έντονου κόκκινου κατακλύζουν το κάτω μισό της σύνθεσης. Τα πόδια του Σατανά μετατρέπονται σε ουρές πράσινων φιδιών, ένα από τα οποία κατεβαίνει στην άγρια, κόκκινη ζέστη της κόλασης από κάτω του. Το άλλο πόδι τυλίγεται σε μεγάλη απόσταση, στην αριστερή πλευρά της σύνθεσης.
Θέτοντας υπό έλεγχο την Καταστροφή
Ποια σοφία θα μπορούσε να περιέχει αυτός ο πίνακας στο να μας βοηθήσει να γίνουμε η καλύτερη εκδοχή του εαυτού μας;
Είναι εύκολο να σκεφτεί κανείς ότι αυτός ο πίνακας αντιπροσωπεύει μια μάχη μεταξύ του καλού και του κακού ανάμεσα στον παράδεισο και την κόλαση και ότι αυτή η μάχη υπάρχει σε ένα μέρος «εκεί έξω», μακριά από εμάς. Ωστόσο, ας αφιερώσουμε μια στιγμή για να στρέψουμε το βλέμμα μας στο εσωτερικό και να σκεφτούμε ότι αυτός ο πίνακας αντιπροσωπεύει έναν αγώνα που συμβαίνει μέσα μας.
Ο Λούτερμπουργκ απεικονίζει τον Σατανά με ένα κρανίο για κεφάλι. Συνήθως, τα κρανία στην τέχνη αντιπροσωπεύουν τον θάνατο ή την καταστροφή. Το ένα από τα φιδίσια πόδια του Σατανά κατεβαίνει στην κόλαση και το άλλο συστρέφεται στο βάθος του πίνακα. Κρατά επίσης ένα φίδι στο αριστερό του χέρι. Αυτά τα φιδίσια στοιχεία αντιπροσωπεύουν τον πειρασμό. Έτσι, μπορούμε να συμπεράνουμε ότι ο Σατανάς αντιπροσωπεύει τον θάνατο, την καταστροφή, τον πειρασμό ή ακόμα και μια σχέση μεταξύ αυτών των στοιχείων: θάνατος και καταστροφή που προκύπτει από τον πειρασμό. Αυτοί οι πειρασμοί εξαπλώθηκαν στον κόσμο γύρω μας και μας συνδέουν με την κόλαση, όπως τα φιδίσια πόδια του Σατανά.
Εάν ο Σατανάς αντιπροσωπεύει τα κακά στοιχεία, τότε, σύμφωνα με τον πίνακα που αναλύουμε, το κακό θα αντιστοιχεί σε εκείνους τους πειρασμούς που προκαλούν θάνατο και καταστροφή. Πώς θα μπορούσαμε, με σκοπό να ανακαλύψουμε τους καλύτερους εαυτούς μας, να ελέγξουμε τους καταστροφικούς πειρασμούς μέσα μας;
Ο Μιχαήλ θα αντιπροσώπευε τον έλεγχο του πειρασμού που προκαλεί τον θάνατο και την καταστροφή. Ελέγχει τον Σατανά με το πόδι και τις αλυσίδες του. Ο Μιχαήλ, ένας άγγελος που αντιπροσωπεύει την καλοσύνη του ουρανού, μπορεί και βάζει τα δεσμά στον Σατανά, που είναι η ενσάρκωση του κακού. Κρατά ένα κλειδί ψηλά στο φως του ουρανού. Είναι άραγε αυτό το κλειδί που τοποθετεί τον Σατανά στη θέση του και τον κρατά αιχμάλωτο; Μήπως αυτό υποδηλώνει ότι μέσω του ουρανού μπορεί να νικηθεί το κακό;
Το κλειδί μπορεί όχι μόνο να είναι αυτό που κλειδώνει τον Σατανά και τους πειρασμούς του, αλλά μπορεί επίσης να συμβολίζει το κλειδί που μας απελευθερώνει από τη φυλακή του πειρασμού.
Στην αρχή αυτού του άρθρου, ασχοληθήκαμε με ένα πείραμα σκέψης. Ρωτήσαμε ποια θα ήταν η καλύτερη εκδοχή του εαυτού μας. Σύμφωνα με τη σοφία που μπορεί να προσφέρει αυτός ο πίνακας, θα μπορούσε η καλοσύνη του ουρανού να διαμορφώσει την καλύτερη εκδοχή του εαυτού μας; Είναι η καλοσύνη του ουρανού το κλειδί με το οποίο κλειδώνουμε και τις καταστροφικές μας τάσεις αλλά και απελευθερωνόμαστε από τον πειρασμό;
Οι παραδοσιακές τέχνες περιέχουν συχνά πνευματικές αναπαραστάσεις και σύμβολα, τα νοήματα των οποίων μπορούν να χαθούν στα σύγχρονα μυαλά μας. Στη σειρά μας «Αγγίζοντας το Έσω: Η προσφορά της κλασικής τέχνης στην ψυχή», ερμηνεύουμε τις εικαστικές τέχνες με τρόπους που μπορεί να είναι ηθικά διορατικοί για εμάς σήμερα. Δεν υποθέτουμε ότι θα παρέχουμε απόλυτες απαντήσεις σε ερωτήματα με τα οποία έχουν ασχοληθεί γενιές, αλλά ελπίζουμε ότι οι ερωτήσεις μας θα εμπνεύσουν ένα στοχαστικό ταξίδι για να γίνουμε πιο αυθεντικοί, συμπονετικοί και θαρραλέοι άνθρωποι.
Ο Έρικ Μπες είναι ασκούμενος αναπαραστατικός καλλιτέχνης και υποψήφιος διδάκτωρ στο Ινστιτούτο Διδακτορικών Σπουδών για τις Οπτικές Τέχνες (IDSVA).
Ακολουθήστε μας στο Telegram @epochtimesgreece
Ακολουθήστε μας στο Facebook @epochtimesgreece
Ακολουθήστε μας στο SafeChat @epochtimesgreece
