Ο πρόεδρος της Νότιας Κορέας Γιουν Σουκ Γιολ εξελέγη το 2022 βάσει των προγραμματικών του δηλώσεων, υποσχόμενος να φέρει το έθνος του πιο κοντά στις Ηνωμένες Πολιτείες και να υιοθετήσει μια πιο ισχυρή στάση έναντι του Πεκίνου.
Αυτή η δέσμευση του κου Γιουν τίθεται τώρα σε δοκιμασία, καθώς μια αμερικανική εταιρεία παραστατικών τεχνών ενημερώθηκε ότι δεν μπορεί να δώσει παραστάσεις στη Νότια Κορέα ως αποτέλεσμα της επιρροής του Κομμουνιστικού Κόμματος της Κίνας (ΚΚΚ).
Η ιδέα των πολιτιστικών ανταλλαγών μεταξύ των Ηνωμένων Πολιτειών και της Νότιας Κορέας είναι κάτι που κορυφαίοι αξιωματούχοι, περιλαμβανομένου του κου Γιουν, έχουν προωθήσει προσωπικά για την ενίσχυση των δεσμών μεταξύ των δύο εθνών.
Κατά τη διάρκεια κρατικού δείπνου στον Λευκό Οίκο τον Απρίλιο, ο κος Γιουν είχε τραγουδήσει ακόμη και το κλασικό αμερικανικό τραγούδι “American Pie” και είχε δηλώσει ότι η σχέση των δύο χωρών είναι “μια συμμαχία αξιών”.
Ωστόσο, στην περίπτωση του Shen Yun Performing Arts με έδρα τη Νέα Υόρκη, το ΚΚΚ κατάφερε να συνεχίσει την εκστρατεία επιρροής που διεξάγει εδώ και δύο δεκαετίες σχεδόν στη Νότια Κορέα.
Οι τοπικοί διοργανωτές του Shen Yun λένε ότι και τα δύο μεγάλα θέατρα της Σεούλ έχουν μέχρι στιγμής απορρίψει την προσφορά της ομάδας για παραστάσεις ως αποτέλεσμα της πίεσης του ΚΚΚ.
Εσωτερικά έγγραφα που έχουν περιέλθει στην κατοχή της Epoch Times αποκαλύπτουν ότι η κινεζική πρεσβεία στη Νότια Κορέα διεξάγει εδώ και χρόνια μια εκστρατεία εκφοβισμού με στόχο τόσο τα θέατρα όσο και την κυβέρνηση της Νότιας Κορέας, απειλώντας με οικονομικές και πολιτικές συνέπειες εάν η χώρα επιτρέψει στο Shen Yun να δώσει παραστάσεις εκεί.
Το Shen Yun, το οποίο παρουσιάζει μέσω του χορού και της μουσικής τον αυθεντικό κινεζικό πολιτισμό όπως αυτός υπήρχε πριν από την κομμουνιστική κυριαρχία, δίνει παραστάσεις σε περισσότερες από 20 χώρες σε πέντε ηπείρους κάθε χρόνο.
Ωστόσο, το ΚΚΚ θεωρεί το Shen Yun “πολύ επικίνδυνο” για τη δική του ιδεολογία λόγω των προσπαθειών της εταιρείας παραστατικών τεχνών να αναβιώσει και να παρουσιάσει τον παραδοσιακό κινεζικό πολιτισμό, δήλωσε ο Τρέβορ Λούντον (Trevor Loudon), ειδικός σε θέματα κομμουνιστικής διείσδυσης.
Το καθεστώς θέλει ο κόσμος να πιστεύει ότι ο κινεζικός πολιτισμός είναι θεμελιωδώς σοσιαλιστικός, είπε.
Ο Χαν Μίνχο, πρώην διευθυντής του Υπουργείου Πολιτισμού, Αθλητισμού και Τουρισμού της Νότιας Κορέας, αποδίδει το γεγονός αυτό σε δεκαετίες κινεζικής διείσδυσης.
“Το Κομμουνιστικό Κόμμα της Κίνας έχει στρατολογήσει πολλές σημαντικές προσωπικότητες στην Κορέα τα τελευταία 30 χρόνια και σε διάφορα επίπεδα”, δήλωσε στην Epoch Times ο κος Χαν, ο οποίος ίδρυσε στην Κορέα την ομάδα πολιτών Citizens for Unveiling Confucius Institutes (Πολίτες για την αποκάλυψη των Ινστιτούτων Κομφούκιος), η οποία επιδιώκει το κλείσιμο του ομώνυμου προγράμματος διδασκαλίας της κινεζικής γλώσσας που χρηματοδοτείται από την κινεζική κυβέρνηση και λειτουργεί σε πολλές χώρες του κόσμου, της Ελλάδας περιλαμβανομένης.
Το γεγονός ότι το Shen Yun εμποδίζεται να παίξει στη Νότια Κορέα, είπε, αποτελεί απόδειξη ότι οι τακτικές επιρροής του καθεστώτος έχει αποδώσει.
“Όταν αυτό συμβαίνει επανειλημμένα, οι άνθρωποι αποκτούν την ιδέα ότι η υποταγή στις απαιτήσεις του ΚΚΚ είναι φυσική και απαραίτητη και μετά γίνεται σχεδόν αυτόματα”, λέει ο κος Χαν.
Ο κος Χαν είπε ότι το αν θα επιτραπεί ή όχι τελικά στο Shen Yun να δώσει παραστάσεις στη Νότια Κορέα αποτελεί και ένα “τεστ για το αν η Κορέα είναι πραγματικά σύμμαχος των Ηνωμένων Πολιτειών”.
“Η κυβέρνηση της Νότιας Κορέας δεν επιτρέπει στην αμερικανική εταιρεία Shen Yun να δώσει παραστάσεις στη Νότια Κορέα. Αυτό σημαίνει ότι πολλές άλλες χώρες μπορεί να θεωρήσουν τη Νότια Κορέα αναξιόπιστη”, είπε. “Θα φανεί ότι υποκύπτουμε στις απειλές της Κίνας”.
Μια μακρά ιστορία παρακωλύσεων
Ενώ το Shen Yun παίζει σε κορυφαίους χώρους σε όλο τον κόσμο, όπως το Lincoln Center της Νέας Υόρκης και το Palais des Congrès στο Παρίσι, στη Νότια Κορέα τα κορυφαία θέατρα είναι προσκείμενα στην κυβέρνηση. Ως αποτέλεσμα, το ΚΚΚ έχει βάλει στο στόχαστρό του τα θέατρα τόσο άμεσα όσο και μέσω της κυβέρνησης της Νότιας Κορέας.
Οι απειλές που έχει χρησιμοποιήσει το Πεκίνο, ήδη από την ίδρυση του θιάσου το 2006, κυμαίνονται από εκβιασμούς για βίζα μέχρι οικονομική ζημία και διπλωματικά πλήγματα, με Κινέζους αξιωματούχους να πραγματοποιούν επισκέψεις, να κάνουν τηλεφωνήματα ή να στέλνουν επιστολές για να ασκήσουν πίεση στα εκάστοτε θέατρα και κυβερνήσεις.
Το 2009, το Universal Arts Center στη Σεούλ υπαναχώρησε από ένα συμβόλαιο 12 ημέρες πριν από την προγραμματισμένη παράσταση του Shen Yun. Οι τοπικοί διοργανωτές έμαθαν αργότερα ότι η κινεζική πρεσβεία είχε απειλήσει να μην εκδώσει κινεζικές βίζες στο προσωπικό του χώρου και στον θίασο παραστατικών τεχνών του Universal Arts Center.
“Δεν προσπαθούμε να κάνουμε τα πράγματα δύσκολα για το Shen Yun. Αλλά η κινεζική κυβέρνηση πρόκειται να μας προκαλέσει ζημιές δεκάδων, ακόμα και εκατοντάδων δισεκατομμυρίων, οπότε τι μπορούμε να κάνουμε;”, απολογήθηκε αργότερα ο Μπόχι Παρκ, τότε συνταξιούχος αντιπρόεδρος του Ιδρύματος Tongil, στο οποίο ανήκει το θέατρο, στους τοπικούς διοργανωτές του Shen Yun, προσθέτοντας ότι ευχήθηκε στο Shen Yun “επιτυχία”.
Σε ένα περιστατικό που τράβηξε τη διεθνή προσοχή το 2016, η κινεζική πρεσβεία έγραψε τουλάχιστον δύο φορές στο Korean Broadcasting System, στο οποίο ανήκει ο χώρος KBS Hall στη Σεούλ, απαιτώντας να ακυρώσει το συμβόλαιο με το Shen Yun πριν από την παράσταση του θιάσου εκεί.
Το KBS, ως ο μεγαλύτερος εθνικός δημόσιος ραδιοτηλεοπτικός φορέας, είχε “δημιουργήσει φιλική σχέση συνεργασίας με μέσα ενημέρωσης όπως το CCTV”, ανέφεραν οι Κινέζοι αξιωματούχοι, σύμφωνα με μία από τις επιστολές με ημερομηνία Ιανουαρίου που εξασφάλισε η Epoch Times. Στη συνέχεια, ζήτησαν από τον χώρο να αρνηθεί την πρόσβαση του Shen Yun με δικαιολογία τη “σχέση Κίνας-Κορέας”.
Ο ραδιοτηλεοπτικός φορέας συμμορφώθηκε, παρά το γεγονός ότι χιλιάδες εισιτήρια είχαν ήδη πωληθεί. Στη δικαστική διαμάχη που ακολούθησε, ένα δικαστήριο στη Σεούλ αποφάσισε αρχικά υπέρ του Shen Yun, αλλά ανέτρεψε την απόφαση μόλις δύο ημέρες πριν από την παράσταση, λέγοντας ότι οι πιθανές οικονομικές αντιδράσεις της Κίνας στην KBS υπερτερούν κατά πολύ της όποιας φήμης και οικονομικής ζημίας που θα υπέστη η εταιρεία.
Ο Λούις Αν, συντονιστής του Shen Yun για τη Νότια Κορέα με έδρα το Σαν Φρανσίσκο, δήλωσε ότι το ΚΚΚ άσκησε “ισχυρή παρασκηνιακή πίεση”, ώστε να καταφέρει να αλλάξει την απόφαση του δικαστηρίου.
Η περίπτωση της KBS ήταν μόνο μία από μια ολόκληρη σειρά αιφνίδιων ακυρώσεων και ανατρεπόμενων αποφάσεων από τοπικά θέατρα, που αντιμετωπίζει ο καλλιτεχνικός θίασος της Νέας Υόρκης στη Νότια Κορέα κατά τη διάρκεια των παγκόσμιων περιοδειών του τα τελευταία 17 χρόνια.
Παρόμοιο περιστατικό έχει συμβεί και στην Ελλάδα, όταν το 2010 οι πιέσεις της κινεζικής πρεσβείας ανάγκασαν το Μέγαρο Μουσικής Αθηνών να ακυρώσει την τελευταία στιγμή τις προγραμματισμένες παραστάσεις του Shen Yun, παρά το γεγονός ότι η προπώληση των εισιτηρίων είχε ήδη ξεκινήσει. Η παράσταση μεταφέρθηκε τελικά στο θέατρο Badminton, με πολύ λίγο κόσμο όμως. Οι διοργανωτές για την Ελλάδα μήνυσαν το Μέγαρο Μουσικής και η υπόθεση εκκρεμεί ακόμα δικαστικά.
Τον Δεκέμβριο του 2012, καθώς τα μέλη του Μητροπολιτικού Συμβουλίου της Σεούλ συγκέντρωναν υπογραφές για να υποστηρίξουν την πρόταση του Shen Yun να εμφανιστεί στο Sejong Center, ο αντιδήμαρχος πολιτικών υποθέσεων της Σεούλ Κιμ Γιονγκ Τζου είπε στους τοπικούς διοργανωτές του Shen Yun ότι η πόλη αποφάσισε να εμποδίσει την παράσταση, “λαμβάνοντας υπόψη τη σχέση Κορέας-Κίνας” και ότι η υπογραφή της συστατικής επιστολής δεν θα είχε καμία χρησιμότητα, όπως διηγήθηκε αργότερα στους τοπικούς παρουσιαστές του Shen Yun το τότε μέλος του Συμβουλίου Γιουνγκ Τσαν Λη.
Η προσφορά ενοικίασης έπεσε στο κενό, προς “βαθιά απογοήτευση” του κου Λη.
Αλλά ενώ υπήρχαν προκλήσεις από την αρχή, το έτος 2022 σηματοδότησε μια καμπή προς το χειρότερο. Συνολικά, 13 τοπικά θέατρα που συνδέονται με την κυβέρνηση γύρισαν τελικά την πλάτη τους στο Shen Yun, περιλαμβανομένου ενός που είχε 10ετή σχέση με την εταιρεία.
Το Κέντρο Πολιτισμού και Τεχνών του Ιντσεόν αρνήθηκε την αίτηση ενοικίασης του Shen Yun για μια παράσταση τον Φεβρουάριο του 2023, αφού αναφέρθηκε η πιθανή επιδείνωση των σχέσεων με την Κίνα σε μια εσωτερική συνάντηση στο δημαρχείο, σύμφωνα με τους διοργανωτές.
Οι Κινέζοι αξιωματούχοι έχουν εδώ και καιρό την ευχαρίστηση να βλέπουν την κορεατική κυβέρνηση “να ακολουθεί τις εντολές τους”, δήλωσε ο κος Αν.
“Πάντα υποκλίνονται σε αυτούς”, είπε για τους προηγούμενους Κορεάτες αξιωματούχους.
“Το αδύναμο σημείο μιας ελεύθερης δημοκρατίας”
Η ανησυχία των τοπικών αξιωματούχων και του προσωπικού του θεάτρου δεν αποτελεί έκπληξη για τον Λη Τζι Γιονγκ, καθηγητή κινεζικών σπουδών στο Πανεπιστήμιο Keimyung με έδρα το Νταεγού.
Ο φόβος μήπως χάσουν τη δουλειά τους, βλάψουν τις διπλωματικές σχέσεις με την Κίνα ή υποστούν οικονομικές απώλειες έχει οδηγήσει σε αυτολογοκρισία, είπε.
“Ολόκληρη η κορεατική κοινωνία πρέπει να αναζητήσει το πρόσωπο της Κίνας στις ενέργειές της”, είπε.
Στις αρχές του 2019, όταν οι παρουσιαστές του Shen Yun επικοινώνησαν με το Κέντρο Σετζόνγκ, το μεγαλύτερο Κέντρο Τεχνών και Πολιτισμού της Σεούλ, σχετικά με μια πιθανή ενοικίαση, ο διευθυντής είπε ότι θα απολυόταν αν ενέκρινε το συμβόλαιο. Η κορεατική κυβέρνηση ήταν ενήμερη για το θέμα και το Κέντρο Σετζόνγκ δεν είχε την εξουσιοδότηση να δώσει έγκριση στη Shen Yun χωρίς άδεια από την κορυφή, είπε.
Οι Κινέζοι πράκτορες μελετούν προσεκτικά “τα αδύναμα σημεία μιας ελεύθερης δημοκρατίας”, είπε. “Επικεντρώνονται σε αυτά. Και αυτό λειτουργεί”.
Η κατάσταση στη Νότια Κορέα έχει τραβήξει τη διεθνή προσοχή.
Το Στέιτ Ντιπάρτμεντ των ΗΠΑ σε τρεις ξεχωριστές εκθέσεις – δύο εκθέσεις για τη Διεθνή Θρησκευτική Ελευθερία και μια έκθεση για τα ανθρώπινα δικαιώματα στη Νότια Κορέα – τόνισε τόσο το ζήτημα της Νότιας Κορέας που μπλοκάρει τις παραστάσεις του Shen Yun όσο και αυτό της επιρροής του ΚΚΚ.
“Το θέατρο ενήργησε αφού έλαβε επιστολή από την κινεζική πρεσβεία”, έγραψε το Στέιτ Ντιπάρτμεντ, αναφερόμενο στην ακύρωση του Shen Yun στο KBS Hall.
Τον Αύγουστο, η βουλευτής Μισέλ Στηλ (R-Calif.) έγραψε στον κο Γιουν ότι “θορυβήθηκε όταν άκουσε ότι υπάρχουν προσπάθειες από το [ΚΚΚ] να ασκήσει επιρροή για να εμποδίσει τις παραστάσεις στη Δημοκρατία της Κορέας”.
Η κα Στηλ έγραψε ότι “η Δημοκρατία της Κορέας, ως ελεύθερο και δημοκρατικό έθνος, υπήρξε ένας από τους σημαντικότερους συμμάχους των Ηνωμένων Πολιτειών στην προώθηση των κοινών αξιών της ανθρωπότητας”.
“Είναι καθήκον των δημοκρατικών κυβερνήσεων να υπερασπίζονται την ελευθερία απέναντι στην καταπίεση”, είπε.
Ο κος Λη, ο οποίος έχει μελετήσει σε βάθος την κινεζική πολιτική και οικονομία, δήλωσε ότι βλέποντας την έκταση της κινεζικής επιρροής στη χώρα του “ραγίζει [η] καρδιά του”.
Θέλει να δει την αθόρυβη επιρροή της κινεζικής παρέμβασης – όπως π.χ. εκδηλώνεται στα κωλύματα που προκαλεί στις παραστάσεις του Σεν Γιουν στη Νότια Κορέα – να φανερώνεται στον πληθυσμό της Νότιας Κορέας.
“Αν χάσουμε την ελευθερία μας, τότε χάνουμε τα πάντα”, δήλωσε.
Της Eva Fu
Επιμέλεια: Αλία Ζάε
