Νέα έρευνα έχει βρει συσχετισμούς μεταξύ της άνοιας και καταστάσεων των ματιών όπως κακή όραση, μυωπία και καταρράκτη, αλλά η φύση του συσχετισμού τους δεν είναι ξεκάθαρη. Μελέτη που δημοσιεύθηκε στο JAMA Network Open της Τρίτη βρήκε πως εκτός του συσχετισμού, υπάρχει πιθανή αιτιολογική σχέση μεταξύ των δύο παθήσεων.
Πιο συγκεκριμένα, ερευνητές βρήκαν πως ο καταρράκτης μπορεί ακόμη και να διπλασιάσει τον κίνδυνο αγγειακής άνοιας. Ανακάλυψαν επίσης πιθανές διόδους στον εγκέφαλο που συνδέουν τα δύο.
Ο καταρράκτης συμβαίνει όταν ο φακός του ματιού γίνεται ομιχλώδης, εμποδίζοντας την όραση.
Η Γουίλα Μπρένοβιτς, επικεφαλής συγγραφέας της μελέτης και αναπληρωτής καθηγήτρια στο Τμήμα Επιδημιολογίας και Βιοστατιστικής στο Πανεπιστήμιο της Καλιφόρνια στο Σαν Φρανσίσκο, είπε στους Epoch Times πως η μελέτη παρέχει κάποια από τα πιο ουσιώδη αποδεικτικά στοιχεία μέχρι σήμερα πως ο καταρράκτης είναι παράγοντας κινδύνου για την άνοια. Ωστόσο, χρειάζονται καλά σχεδιασμένες τυχαιοποιημένες, ελεγχόμενες δοκιμές για να αποδειχθεί η αιτία.
Πιθανοί αιτιολογικοί σύνδεσμοι
Οι ερευνητές διεξήγαγαν μια μελέτη βασιζόμενη στην παρατήρηση για αν εξετάσουν τους συσχετισμούς μεταξύ των καταστάσεων και την συμπλήρωσαν με μια γενετική ανάλυση για να καθορίσουν τους αιτιολογικούς συνδέσμους. Ανέλυσαν υγειονομικά δεδομένα από πάνω από 308.000 συμμετέχοντες της UK Biobank για να καθορίσουν τους αιτιολογικούς συνδέσμους μεταξύ των προβλημάτων των ματιών, όπως ο καταρράκτης, η μυωπία και η κακή όραση, αλλά και των νευρολογικών καταστάσεων, όπως τις αλλαγές στη δομή του εγκεφάλου, την νόσο Αλτσχάιμερ και τις σχετικές άνοιες.
Η Έριν Φέργκιουσον, αντίστοιχη συγγραφέας, υποψήφια διδάκτωρ επιδημιολογίας και μεταφραστικής επιστήμης στο Πανεπιστήμιο της Καλιφόρνια στο Σαν Φρανσίσκο, είπε στους Epoch Times πως ενώ η εκτενής έρευνα έχει καθιερώσει έναν συσχετισμό μεταξύ των προβλημάτων όρασης και της άνοιας, παραμένει ασαφές το αν ο συσχετισμός αντικατοπτρίζει ένα πραγματικό αποτέλεσμα ή πρόκειται για πιθανή προκατάληψη.
Η κα Φέργκιουσον εξήγησε πως η αιτιότητα πρέπει να καθιερωθεί προτού λάβουμε υπόψιν κλινικής ή δημόσιας υγείας παρεμβάσεις. «Προτού κάνουμε οποιεσδήποτε κλινικές συστάσεις για ασθενείς, πρέπει να είμαστε πιο σίγουροι ότι παθήσεις των οφθαλμών, όπως ο καταρράκτης, προκαλούν άνοια», πρόσθεσε.
Οι αναλύσεις σχετικές με την παρατήρησή τους βρήκαν αρκετούς συσχετισμούς, περιλαμβανομένων των παρακάτω:
- Ο καταρράκτης συνδέεται με αύξηση του κινδύνου κάθε είδους άνοιας, νόσου του Αλτσχάιμερ και της αγγειακής άνοιας.
- Η κακή οπτική οξύτητα συνδέεται με αύξηση κινδύνου κάθε είδους άνοιας.
- Η διαβητική αμφιβληστροειδοπάθεια συνδέεται με υψηλότερο κίνδυνο κάθε είδους άνοιας.
Η γενετική ανάλυση βρήκε επίσης πιθανή αιτιότητα μεταξύ της γενετικής προδιάθεσης στον καταρράκτη και αύξησης κινδύνου αγγειακής άνοιας. Επιπλέον, ερευνητές βρήκαν πιθανές βιολογικές διόδους που ίσως να εξηγούν αυτούς τους συσχετισμούς.
«Βρήκαμε ότι ο καταρράκτης συνδέεται με μείωση του ολικού όγκου του εγκεφάλου και του όγκου της φαιάς ουσίας. Αυτός ο εκφυλισμός δεν είναι τυπικός του εκφυλισμού λόγω νόσου Αλτσχάιμερ», είπε η κα Φέργκιουσον.
Η κα Μπρένοβιτζ είπε πως αυτό επίσης υποδηλώνει πως ο καταρράκτης δεν συνεισφέρει στην νόσο Αλτσχάιμερ μέσα από τις συνηθισμένες διόδους που παρατηρούμε στην νόσο, αλλά θα μπορούσαν να συνδέονται με την γενική σμίκρυνση του εγκεφάλου ή με ζητήματα που επηρεάζουν τα αιμοφόρα αγγεία.
Εκτός από την σμίκρυνση του εγκεφάλου και του όγκου της φαιάς ουσίας, η μελέτη βρήκε επίσης πως κάποιες περιοχές της λευκής ουσίας εμφανίζονταν πιο φωτεινές στις εξετάσεις, κάτι το οποίο μπορεί να υποδηλώνει ζημιά στα μικρά αιμοφόρα αγγεία του εγκεφάλου. Οι συγγραφείς θεωρούν πως οι αγγειακοί μηχανισμοί μπορεί να συνδέουν τον καταρράκτη με την άνοια.
Η μελέτη δεν εξηγεί γιατί ο καταρράκτης μπορεί να συμβάλλει στην μείωση του όγκου του εγκεφάλου και της φαιάς ουσίας. Παρόλα αυτά, το μειωμένο σήμα προς τον εγκέφαλο λόγω της φθίνουσας όρασης και η επακόλουθη απώλεια λόγω του καταρράκτη μπορεί να συνεισφέρει στην φθίνουσα διανοητική ικανότητα και, εν τέλει, στην σμίκρυνση του εγκεφάλου.
Η βελτίωση της όρασης μπορεί να μειώσει τον κίνδυνο της άνοιας
Η πιθανή αιτιολογική σχέση που υποδηλώνει η μελέτη υποστηρίζεται από την ήδη υπάρχουσα βιβλιογραφία, συγκεκριμένα από μελέτες που δείχνουν πως η εγχείρηση για καταρράκτη μπορεί να μειώσει τον κίνδυνο άνοιας. «Αυτό [το εύρημα] μπορεί να σημαίνει ότι η αφαίρεση του καταρράκτη ή η πρόληψη του μπορεί να είναι εργαλεία για την μείωση του κινδύνου της άνοιας, όταν εφαρμόζεται», έκρινε η κα Φέργκιουσον.
Οι ερευνητές ελπίζουν πως τα ευρήματα της μελέτης θα χρησιμεύσουν ως σημείο έναρξης για περαιτέρω έρευνες στον τομέα και θα οδηγήσουν στην ανάπτυξη συγκεκριμένων κλινικών οδηγιών για τους ασθενείς.
Ωστόσο, η κα Φέργκιουσον δήλωσε πως προτού να μπορέσουμε να κάνουμε οποιεσδήποτε συστάσεις σε ασθενή πάνω στον τομέα, θα πρέπει πρώτα οι μελλοντικές έρευνες να αναγνωρίσουν ποιές συγκεκριμένες ομάδες ασθενών θα μπορούν να ωφεληθούν περισσότερο από αυτές τις συστάσεις. Πρόσθεσε πως από την στιγμή που η μελέτη περιλάμβανε κυρίως άτομα της λευκής φυλής, χρειάζεται περισσότερη έρευνα για να επιβεβαιώσουμε αυτά τα ευρήματα σε πιο ποικίλους πληθυσμούς.
Ο Δρ Τζόσουα Έρλιχ, ιατρός και αναπληρωτής καθηγητής στο Πανεπιστήμιο του Μίσιγκαν, είπε στους Epoch Times, «Ο αυξανόμενος όγκος εργασίας σε αυτόν τον τομέα υποδηλώνει τα πιθανά οφέλη της βελτιστοποίησης της όρασης στην μετέπειτα ζωή, όχι μόνο για να βελτιώσει το πώς βλέπουμε τον κόσμο, αλλά και αν επηρεάσει άλλες σημαντικές πτυχές της γήρανσης, συμπεριλαμβανομένης και της διανοητικής υγείας.» Ο Δρ Έλριχ δεν είχε σχέση με την μελέτη αλλά έχει υπάρξει συγγραφέας παρόμοιων ερευνών πάνω στα προβλήματα όρασης ως ρυθμιζόμενων παραγόντων κινδύνου για την άνοια.
Η κα Μπρένοβιτζ συμφώνησε με το σχόλιο του Δρ Έλριχ. Συμβούλευσε τους πιο ηλικιωμένους ενήλικες και τους ιατρούς τους να λάβουν υπόψιν τον συχνό οφθαλμικό έλεγχο, δεδομένης της σημασίας της καλής υγείας της όρασης στην ποιότητα της ζωής, την ανεξαρτησία και πιθανόν σε άλλους υγειονομικούς παράγοντες.
Της Rachel Ann T. Melegrito
