Σε εξέλιξη-θρίλερ εξελίχθηκε η διαδικασία ανάδειξης του νέου καγκελαρίου στη Γερμανία, καθώς ο Φρήντριχ Μερτς, επικεφαλής του Χριστιανοδημοκρατικού Κόμματος (CDU), απέτυχε αρχικά να συγκεντρώσει την απαιτούμενη πλειοψηφία στην πρώτη ψηφοφορία της Μπούντεσταγκ, κάτι που είχε να συμβεί από το τέλος του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου. Ωστόσο, λίγες ώρες αργότερα, στη δεύτερη ψηφοφορία, η παράταξή του απέσπασε 325 ψήφους και ο Μερτς ανέλαβε επίσημα την καγκελαρία.
Η διαδικασία, που αναμενόταν τυπική και χωρίς ανατροπές, μετατράπηκε σε δοκιμασία για τον Μερτς, καθώς έγινε ο πρώτος υποψήφιος στην πρόσφατη γερμανική ιστορία που δεν εξασφάλισε την απόλυτη πλειοψηφία από τον πρώτο γύρο.
Στις εθνικές εκλογές του Φεβρουαρίου, το CDU αναδείχθηκε πρώτο με 22,5%, απέχοντας όμως από την αυτοδυναμία. Μετά από μακρές διαπραγματεύσεις, συμφώνησε σε σχηματισμό κυβέρνησης συνασπισμού με τους Σοσιαλδημοκράτες (SPD). Η εκλογή του Μερτς στη θέση του καγκελαρίου θεωρείτο δεδομένη, ωστόσο στον πρώτο γύρο συγκέντρωσε μόλις 310 ψήφους έναντι των 316 που απαιτούνταν, σύμφωνα με την πρόεδρο της Μπούντεσταγκ Γιούλια Κλόκνερ. Η δεύτερη ψηφοφορία τού άνοιξε τον δρόμο για τη νίκη.
Ενδεικτική της ρευστότητας που επικρατεί είναι η άρνηση του Μερτς να συνομιλήσει με το ακροδεξιό κόμμα Εναλλακτική για τη Γερμανία (AfD), αν και η σύμπραξη με αυτό θα του εξασφάλιζε άνετη πλειοψηφία. Η αρχηγός του AfD, Άλις Βάιντελ, έκανε λόγο για ένδειξη αστάθειας εντός του συνασπισμού CDU-SPD: «Ο Φρήντριχ Μερτς δεν μπορεί να συσπειρώσει ούτε καν τους δικούς του. Αυτό είναι το ακριβώς αντίθετο απ’ ό,τι χρειάζεται η Γερμανία: σταθερότητα», δήλωσε στην Epoch Times, ζητώντας την προκήρυξη νέων εκλογών ώστε η χώρα, όπως είπε, να αποκτήσει στιβαρή διακυβέρνηση.
Ενδιαφέρον προκάλεσε η παρουσία της πρώην καγκελαρίου Άνγκελα Μέρκελ στη Βουλή για να παρακολουθήσει τη διαδικασία. Ο Μερτς, παρουσιάζοντας το υπουργικό του συμβούλιο, δεσμεύτηκε: «Από αύριο οδεύουμε μπροστά με μεταρρυθμίσεις και επενδύσεις, για να πάμε τη Γερμανία μπροστά».
Ο συγγραφέας της πρόσφατης βιογραφίας του Φρήντριχ Μερτς, Φόλκερ Ρέζινγκ, χαρακτήρισε πρωτοφανές το αποτέλεσμα της πρώτης ψηφοφορίας, επισημαίνοντας πόσο εύθραυστη είναι η νέα πλειοψηφία και τα σημάδια αβεβαιότητας ακόμη και από μέλη του συνασπισμού.
Στις προεκλογικές του δεσμεύσεις, ο Μερτς είχε ως σημαία την τήρηση του αυστηρού συνταγματικού «φρένου χρέους» (Schuldenbremse), επισημαίνοντας μέσω του προγράμματος του CDU ότι «τα σημερινά χρέη είναι οι αυριανοί φόροι». Τον Ιανουάριο, είχε εξαγγείλει αυστηρότερους ελέγχους στα σύνορα μετά από αιματηρό περιστατικό στη Βαυαρία, ωστόσο αμέσως μετά τη νίκη του, φρόντισε να καθησυχάσει: «Κανείς μας δεν μιλά για κλειστά σύνορα».
Παράλληλα, τον Μάρτιο, ο νέος κυβερνητικός συνασπισμός CDU-SPD προώθησε ένα μεγαλόπνοο επενδυτικό πρόγραμμα: Τα δύο κόμματα ψήφισαν τη δημιουργία ταμείου ύψους 500 δισεκατομμυρίων ευρώ, με δανεισμό, για τη στήριξη των υποδομών και της οικονομίας στα επόμενα δώδεκα χρόνια.
Υπό το βάρος των αντιδράσεων, το AfD βρέθηκε στο στόχαστρο των αρχών: την περασμένη εβδομάδα, η γερμανική υπηρεσία εσωτερικής ασφαλείας χαρακτήρισε το κόμμα ως «εξτρεμιστικό», ενώ βάσει πρόσφατων δημοσκοπήσεων (Ipsos) το AfD εμφανίζεται να ενισχύει τα ποσοστά του. Ως απάντηση, οι επικεφαλής του, Τίνο Κρουπάλα και Άλις Βάιντελ, ανακοίνωσαν προσφυγή κατά του χαρακτηρισμού ζητώντας προστασία από «κατάχρηση εξουσίας» και αναφέροντας ότι πρόκειται για προσπάθεια περιθωριοποίησης της αντιπολίτευσης. Η αγωγή κατατέθηκε στο διοικητικό δικαστήριο της Κολωνίας.
Με τη συμβολή του Guy Birchall και πληροφορίες από το Reuters και το Associated Press
