Εγγραφή στο Newsletter της Epoch Times
Μετάφραση: Αλία Ζάε
Στην ελληνική μυθολογία, ο Κάδμος θεωρείται ο πρώτος ήρωας. Ακολουθώντας τις συμβουλές των θεών έγινε ο ιδρυτής και πρώτος βασιλιάς της Θήβας.
Ο Κάδμος ήταν γιος του βασιλιά Αγήνορα και της βασίλισσας Τηλέφασσας. Όταν ήταν νέος, ο Δίας μεταμορφωμένος σε λευκό ταύρο έκλεψε την αδερφή του Ευρώπη και την πήγε στην Κρήτη. Η Ευρώπη έγινε η πρώτη βασίλισσα του νησιού και αργότερα μητέρα του βασιλιά Μίνωα.
Η οικογένειά της όμως αγνοούσε την τύχη της. Ο Αγήνορας έστειλε τους γιους του να την ψάξουν με την εντολή να μην γυρίσουν αν δεν την βρουν.
Οι γιοι του βασιλιά απέτυχαν στην αποστολή τους και, αδυνατώντας να επιστρέψουν στην πατρίδα, αποφάσισαν να εγκατασταθούν στην Ελλάδα. Όμως ο Κάδμος δεν ήθελε να εγκαταλείψει την προσπάθεια ακόμα και πήγε στο μαντείο των Δελφών για να ζητήσει από τους θεούς να τον βοηθήσουν στην αναζήτησή του.
Ωστόσο, το μαντείο τού είπε να σταματήσει να ψάχνει την αδελφή του. Αντ΄ αυτού, έπρεπε να ιδρύσει μια νέα πόλη. Την τοποθεσία θα την έβρισκε ακολουθώντας μια αγελάδα με ένα μισοφέγγαρο στο πλευρό της. Εκεί όπου η αγελάδα θα σταματούσε για να ξεκουραστεί, εκεί έπρεπε να χτίσει την πόλη.
Ο Κάδμος ακολούθησε τον χρησμό του μαντείου. Βρήκε την αγελάδα, την ακολούθησε και όταν το ζώο σταμάτησε για να ξεκουραστεί, το θυσίασε στη θεά Αθηνά για να την ευχαριστήσει για την καθοδήγηση που του προσέφερε. Για να τελέσει τη θυσία, έστειλε τους συντρόφους του να φέρουν καθαρό νερό. Αυτοί ανακάλυψαν μια πηγή, την οποία φυλούσε ένας δράκος, που τους επιτέθηκε και τους σκότωσε. Όταν ο Κάδμος βρήκε τα νεκρά τους σώματα, βρήκε και τον δράκο. Για να εκδικηθεί τον θάνατο των συντρόφων του, αλλά και για να μπορέσει να πάρει το νερό που χρειαζόταν για τη θυσία, ο Κάδμος πολέμησε τον δράκο και τον νίκησε.
Επιστρέφοντας στο μέρος όπου θα θυσίαζε την αγελάδα, παρουσιάστηκε η Αθηνά μπροστά του και του είπε να πάρει τα δόντια του δράκου και να τα φυτέψει στη γη. Ο Κάδμος έκανε όπως του είπε η θεά.
Από τα φυτεμένα δόντια ξεπετάχτηκε μια φυλή πολεμιστών, που αμέσως άρχισαν να πολεμούν μεταξύ τους. Πολέμησαν μέχρις ότου έμειναν μόνο πέντε ζωντανοί. Αυτοί συμφιλιώθηκαν, έλαβαν την ονομασία Σπαρτοί και βοήθησαν τον Κάδμο να χτίσει την πόλη της Θήβας.
«Ο Κάδμος σκοτώνει τον δράκο»
Στον πίνακα «Ο Κάδμος σκοτώνει τον δράκο», ο Ολλανδός ζωγράφος του 16ου αιώνα Χέντρικ Γκόλτζιους [Hendrick Goltzius] αναπαριστά τη σκηνή στην οποία ο Κάδμος βρίσκει και σκοτώνει τον δράκο.
Ο Κάδμος είναι ντυμένος με το δέρμα κάποιου ζώου, που μάλλον κυνήγησε και σκότωσε ο ίδιος. Έτσι, καταλαβαίνουμε ότι είναι ένας άφοβος άντρας που μπορεί να αντιμετωπίζει και να υπερνικά τους κινδύνους του περιβάλλοντός του προκειμένου να επιβιώσει.
Χωρίς να νιώθει φόβο, ο ήρωας κρατά ένα δόρυ που ετοιμάζεται να μπήξει στο στόμα του κεντρικού κεφαλιού του τρικέφαλου δράκου, ο οποίος στέκεται έξω από τη σκοτεινή σπηλιά του.
Το σώμα του δράκου είναι κατατρυπημένο από βέλη, κάτι που υπαινίσσεται τις αποτυχημένες απόπειρες των συντρόφων του Κάδμου να υπερασπιστούν τους εαυτούς τους. Το πάνω κεφάλι του δράκου κοιτάζει ψηλά και έξω από το πλάνο της σύνθεσης. Το κάτω κεφάλι του καταπίνει το κεφάλι ενός από τους συντρόφους του Κάδμου.
Στο έδαφος κείτεται νεκρός ένας από αυτούς τους συντρόφους. Κόκκαλα ζώων και ανθρώπων, που είχε ο δράκος παλιότερα σκοτώσει, βρίσκονται σκορπισμένα ολόγυρα.
Προσεγγίζοντας άφοβα τους σύγχρονους κινδύνους
Ποια βαθύτερη σοφία θα μπορούσε να μας δώσει αυτός ο πίνακας και η ιστορία του Κάδμου;
Ο Γκόλτζιους μας δείχνει τον Κάδμο άφοβο. Ο ήρωας πετά το δόρυ του κατά πάνω στον κίνδυνο που κατέστρεψε τους συντρόφους του. Ο δράκος συνιστά θανατηφόρο κίνδυνο όχι μόνο για τον Κάδμο και τους άντρες του, αλλά και για πολλούς άλλους, όπως μπορούμε να φανταστούμε από τα διάσπαρτα κόκκαλα στο κάτω μέρος της εικόνας. Ο Κάδμος όμως δεν αποφεύγει τον κίνδυνο, αλλά στρέφεται προς αυτόν.
Πολλοί κίνδυνοι ελλοχεύουν και στη σύγχρονη ζωή. Οι τέχνες μας και τα μέσα ενημέρωσης προωθούν τα ναρκωτικά, το αλκοόλ, το ανήθικο σεξ και την λατρεία του χρήματος. Αυτά είναι, εν μέρει, οι δικοί μας δράκοι.
Είμαι σίγουρος ότι όλοι μας έχουμε δει συνανθρώπους μας να αναλώνουν τον πολύτιμο και περιορισμένο χρόνο τους στη γη σε αυτούς τους κινδύνους. Πολλοί από εμάς τους έχουμε και οι ίδιοι αντιμετωπίσει.
Ο πολιτισμός που έχουμε δημιουργήσει ενθαρρύνει τον δρόμο μας προς το δράκο, όχι όμως για να τον σκοτώσουμε αλλά για να σκοτωθούμε από αυτόν. Πολλοί από εμάς θυσιάζουμε τους εαυτούς μας σε αυτόν, και συνειδητά και ασυνείδητα.
Όσο περισσότερο γινόμαστε τα θύματα αυτών των κινδύνων, τόσο περισσότερο γινόμαστε και θύματα του φόβου και τόσο λιγότερες πιθανότητες έχουμε να βρούμε και να ακολουθήσουμε το θεϊκό μονοπάτι που μας περιμένει.
Πώς θα αντιμετώπιζε ο Κάδμος τους σημερινούς κινδύνους;
Όταν βρήκε τα νεκρά σώματα των συντρόφων του, θα μπορούσε να έχει φύγει, αλλά δεν το έκανε. Έμεινε και πολέμησε τον κίνδυνο που απειλούσε και κατέστρεφε τόσες ζωές.
Τι είναι αυτό που βοήθησε τον Κάδμο να πετύχει εκεί που οι σύντροφοί του και οι υπόλοιποι άντρες απέτυχαν;
Δεν μπορούμε να ξέρουμε με σιγουριά το γιατί ο Κάδμος ήταν ο μόνος ικανός να σκοτώσει τον δράκο. Είναι όμως βέβαιο πως δυο παράγοντες που συνετέλεσαν στην επιτυχία του ήταν η έλλειψη φόβου και η προθυμία του να δεχθεί την καθοδήγηση των θεών.
Πιστεύω λοιπόν πως έχοντας τους θεούς στο πλευρό του και διατηρώντας μια άφοβη στάση, ο Κάδμος θα μπορούσε να στραφεί και στους σημερινούς κινδύνους, όπως κάνει και στον πίνακα. Όχι για να γίνει θύμα τους, αλλά για να τους εξουδετερώσει.
Μια άφοβη στάση δεν σημαίνει μια απερίσκεπτη στάση. Αν και θα μπορούσε να πετάξει το δόρυ του από μακριά, ο ήρωας βρήκε το θάρρος να πλησιάσει κοντά για να μπορέσει να πετύχει το σωστό σημείο. Καταλάβαινε τον εχθρό του και ήξερε τι έπρεπε να κάνει για να τον νικήσει.
Μόνο αφού ο Κάδμος κατατρόπωσε τον δράκο, του παρουσιάζεται η θεά Αθηνά και τον συμβουλεύει πώς να φυτέψει τα δόντια, να κερδίσει τη φυλή των Σπαρτών και να χτίσει τη νέα του πόλη. Ίσως κι εμείς θα έπρεπε να νικήσουμε ό,τι μας απειλεί και να χτίσουμε κάτι καινούριο από τα συντρίμμια του.
Πώς θα μπορούσαμε όμως αρχικά να αναγνωρίσουμε τους κινδύνους που μας παραμονεύουν; Πώς θα μπορούσαμε να αξιολογήσουμε το μονοπάτι μας σωστά, ώστε να είμαστε βέβαιοι ότι βαδίζουμε με το θεϊκό στο πλευρό μας; Πώς θα μπορούσαμε να συγκεντρώσουμε το κουράγιο μας και να διώξουμε τον φόβο μας, ώστε να στραφούμε προς τους κινδύνους που μας απειλούν προκειμένου να τους καταλάβουμε και να τους καταστρέψουμε οριστικά, για να μπορέσουμε να συνεχίσουμε να χτίζουμε όχι μόνο πόλεις και πολιτισμούς, αλλά και ζωές αντάξιες του θεϊκού;
Η παραδοσιακή τέχνη συχνά περιέχει πνευματικές αναπαραστάσεις και συμβολισμούς με νοήματα απρόσιτα στον σύγχρονο νου. Στη σειρά «Φτάνοντας μέσα: Τι προσφέρει η παραδοσιακή τέχνη στην καρδιά» ερμηνεύουμε τις εικαστικές τέχνες με τρόπο ηθικά καίριο για τους σημερινούς ανθρώπους. Δεν έχουμε απόλυτες απαντήσεις στα βαθιά ερωτήματα που έχουν απασχολήσει γενιές και γενιές. Ελπίζουμε μόνο πως οι ερωτήσεις μας μπορούν να εμπνεύσουν κάποιους στοχασμούς που θα μας βοηθήσουν να γίνουμε περισσότερο αυθεντικοί, συμπονετικοί και θαρραλέοι άνθρωποι.
Ο Eric Bess είναι εικαστικός – παραστατικός καλλιτέχνης και υποψήφιος για διδακτορικό στις Οπτικές Τέχνες στο Ινστιτούτο Διδακτορικών Σπουδών (Institute for Doctoral Studies in the Visual Arts / IDSVA).
Ακολουθήστε μας στο Telegram @epochtimesgreece
Ακολουθήστε μας στο Facebook @epochtimesgreece
Ακολουθήστε μας στο SafeChat @epochtimesgreece
