Την αλήθεια για το νερό μέσα από δέκα ερωτήσεις και απαντήσεις επιδιώκει να αποκαταστήσει το Υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας με σχετική ενημέρωση, ύστερα από τις έντονες αντιδράσεις που έχει προκαλέσει το σχετικό νομοσχέδιο που βρίσκεται προς ψήφιση στη Βουλή. Το ΥΠΕΝ ξεκαθαρίζει ότι «δεν υπάρχει καμία ιδιωτικοποίηση», καθώς όπως τονίζει, το νερό «είναι και θα παραμείνει υπό δημόσιο έλεγχο». Στόχος του νομοσχεδίου είναι «περισσότερο και καλύτερο νερό για τους πολίτες».
1- Η αντιπολίτευση καταγγέλλει ότι θέλετε να ιδιωτικοποιήσετε το νερό. Ισχύει κάτι τέτοιο;
– Όχι. Δεν υπάρχει καμία ιδιωτικοποίηση. Το νερό ήταν, είναι και θα παραμείνει υπό δημόσιο έλεγχο. Δεν υπάρχει καμία πρόθεση και δεν είναι σωστό να ιδιωτικοποιηθεί το νερό. Το νερό δεν είναι εμπορεύσιμο προϊόν. Η νομολογία του ΣτΕ προσδιορίζει τον δημόσιο χαρακτήρα των φορέων παροχής υπηρεσιών ύδατος.
– Για πρώτη φορά, όμως, στο νόμο που φέρνει η κυβέρνηση με το άρθρο 1 της αιτιολογικής έκθεσης και το άρθρο 3 του νομοσχεδίου, θωρακίζεται ο δημόσιος χαρακτήρας των παρόχων ύδατος.
– Δεν εκχωρούμε καμία αρμοδιότητα υδατικής πολιτικής προς μια Ρυθμιστική Αρχή. Αναφέρεται ρητά ότι το Υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας είναι ο αρμόδιος φορέας που χαράσσει την πολιτική για την προστασία και τη διαχείριση των υδάτων.
– Στο άρθρο 1 του νομοσχεδίου αναφέρεται ρητά ότι μεταφέρεται η αρμοδιότητα «εποπτείας και ελέγχου» και μόνο.
2- Άρα, γιατί υπάρχει ανάγκη νομοθετικής ρύθμισης;
Διότι χρειάζεται να διασφαλίσουμε διαφάνεια και λογοδοσία, ιδιαίτερα επειδή οι πάροχοι ύδατος είναι δημόσια μονοπώλια. Πρέπει να εξασφαλίσουμε χαμηλές τιμές και το ότι η τιμολόγηση του νερού γίνεται σύμφωνα με το νόμο, ενώ η ποιότητά του πρέπει να καταμετράται συστηματικά και σύμφωνα με τις ευρωπαϊκές οδηγίες.
3- Ποιες είναι οι παθογένειες, οι οποίες πρέπει να εκλείψουν;
– Είναι αρκετές. Ενδεικτικά αναφέρονται οι εξής: Μεγάλος κατακερματισμός των υπηρεσιών ύδατος σε πολλούς παρόχους (295 αυτή τη στιγμή).
– Ανεπαρκής έλεγχος των οικονομικών στοιχείων των παρόχων υπηρεσιών ύδατος και των βασικών κέντρων κόστους.
– Ανεπαρκή στοιχεία: Μόλις το 42% των οργανισμών υποβάλει συστηματικά τα στοιχεία που υποχρεούται από τον νόμο στην πλατφόρμα του συστήματος.
– Ανομοιομορφία σε ό,τι αφορά το ποσοστό ανάκτησης του κόστους των υπηρεσιών ύδρευσης και αποχέτευσης. Το επίπεδο ανάκτησης του κόστους των παρόχων υπηρεσιών ύδρευσης και αποχέτευσης, πλην ΕΥΔΑΠ-ΕΥΑΘ που είναι πιο οργανωμένες, κυμαίνεται από 21% έως 202%.
– Το 2019, το συνολικό ποσοστό απωλειών των παρόχων φτάνει έως και το 62% και κατά μέσο όρο έχουμε απώλειες που φτάνουν το 35,6%, σε ό,τι αφορά το πόσιμο νερό. Υπάρχουν ΔΕΥΑ που δηλώνουν ότι έχουν 65% απώλειες στο νερό.
– Έλλειψη συστηματικής αποτύπωσης της κατάστασης του δικτύου ύδρευσης και αποχέτευσης, ώστε να μπουν σε σειρά προτεραιότητας τα απαιτούμενα έργα.
– Έλλειψη κυρώσεων σε περίπτωση μη συμμόρφωσης με τους κανόνες κοστολόγησης και τιμολόγησης των υπηρεσιών ύδατος.
– Πρόσθετο στοιχείο: 2015 – 2019, Κυβέρνηση Τσίπρα, ΣΥΡΙΖΑ-ΑΝΕΛ: Επιβλήθηκαν στις ΔΕΥΑ συνολικά 9 πρόστιμα. Αντίθετα την τελευταία τριετία, κατά τη διακυβέρνηση της χώρας από την κυβέρνηση Μητσοτάκη, έχουν επιβληθεί 62 πρόστιμα.
4- Αφού η διαχείριση του νερού στην Ελλάδα γίνεται από δημόσιους παρόχους, τι τη θέλουμε τη Ρυθμιστική Αρχή;
Σε πολλές ευρωπαϊκές χώρες όπου η διαχείριση του νερού γίνεται από δημόσιους φορείς, υπάρχουν Ανεξάρτητες Ρυθμιστικές Αρχές. Η ρύθμιση της αγοράς δεν χρειάζεται μόνο για τη ρύθμιση του ανταγωνισμού μεταξύ ιδιωτών. Χρειαζόμαστε και δημιουργούμε ισχυρούς δημόσιους φορείς διαχείρισης ύδατος.
5- Με δεδομένο ότι κι εσείς λέτε πως οι πάροχοι είναι φυσικά μονοπώλια, γιατί απαιτείται ρύθμιση;
Προχωρούμε σε μια δομική μεταρρύθμιση, για να αλλάξουν τα κακώς κείμενα προς όφελος των πολιτών και του δημοσίου συμφέροντος. Όλα έρχονται στο φως, η ποιότητα, οι απώλειες και η υπερανάκτηση του κόστους του νερού όποτε συμβαίνει. Η κυβέρνηση πιστεύει ότι μόνο μια ισχυρή, δημόσια και ανεξάρτητη αρχή μπορεί να ασκεί αποφασιστικά έλεγχο για την ασφάλεια και την ποιότητα του νερού, ιδιαίτερα όταν έχουμε δημόσιους μονοπωλιακούς οργανισμούς!
6- Δηλαδή δεν γίνεται να παραμείνει ο δημόσιος έλεγχος διαχείρισης των υδάτων στη Γενική Διεύθυνση Περιβάλλοντος του Υπουργείου;
Δίνουμε την εποπτεία σε μια Ανεξάρτητη Δημόσια Ρυθμιστική Αρχή. Και αυτός είναι δημόσιος έλεγχος. Οι Ανεξάρτητες Αρχές είναι αυτό που λέει το όνομά τους: ανεξάρτητες! Δεν υπάγονται σε ιεραρχικό έλεγχο εκ μέρους του αρμόδιου υπουργού. Τα μέλη τους έχουν λειτουργική ανεξαρτησία. Άλλωστε, η Ρυθμιστική Αρχή ΔΕΝ έχει αρμοδιότητα τιμολόγησης, παρά μόνο εποπτείας και ελέγχου, τίποτα άλλο.
7- Ποιες αρχές ελέγχουν την ασφάλεια του πόσιμου νερού, πώς και πότε;
Το Υπουργείο Υγείας είναι υπεύθυνο για τον έλεγχο της ποιότητας του πόσιμου νερού, με την αντίστοιχη νομοθεσία για το πόσιμο νερό σε εφαρμογή της αντίστοιχης ενωσιακής, από την οποία έχουμε ζητήσει να προστεθούν κυρώσεις σε περιπτώσεις μη συμμόρφωσης.
Πλέον, μέσα από τα στοιχεία και τους δείκτες που υποχρεώνουμε τους παρόχους να υποβάλλουν στην Αρχή, μπαίνει μια τάξη και εξασφαλίζεται διαφάνεια και έλεγχος αναφορικά με την τήρηση των υποχρεώσεων συστηματικής παρακολούθησης από τους παρόχους της ποιότητας του πόσιμου νερού.
8- Τι ποινές προβλέπονται για μη τήρηση κείμενης νομοθεσίας;
Αυτή τη στιγμή δεν υπάρχει καν σύστημα κυρώσεων για τη μη τήρηση της κείμενης νομοθεσίας. Επί ημερών του ΣΥΡΙΖΑ, το 2017, θεσπίστηκε η ΚΥΑ τιμολόγησης, η οποία δεν περιέχει καθόλου κυρώσεις.
Σήμερα, καλύπτουμε αυτό το κενό με το άρθρο 18, θεσπίζοντας συγκεκριμένες άμεσες και έμμεσες κυρώσεις με σκοπό την προστασία των δικαιωμάτων των Ελλήνων πολιτών σε ένα φυσικό αγαθό. Θωρακίζουμε τον έλεγχο του κράτους επί των υπηρεσιών ύδατος με σκοπό την προστασία της υγείας των πολιτών και την προστασία του περιβάλλοντος. Ταυτόχρονα, διασφαλίζεται η ορθολογική χρήση των οικονομικών πόρων και συγκρατείται το κόστος για τον πολίτη, σύμφωνα με τους κανόνες που θέτει η Πολιτεία.
9- Τι αλλάζει σε όλα τα παραπάνω με τη νέα Ρυθμιστική Αρχή;
Η νέα Εθνική Ρυθμιστική Αρχή Υδάτων έχει ως στόχο την αποτελεσματική αντιμετώπιση των προβλημάτων και των διοικητικών κενών που υπάρχουν.
Η νέα Εθνική Ρυθμιστική Αρχή στοχεύει σε 3 βασικούς άξονες:
1. Αύξηση της λογοδοσίας των δημοσίων και δημοτικών Παρόχων Υπηρεσιών Ύδατος, με προώθηση της αποτελεσματικότητας και της διαφάνειας των υπηρεσιών.
2. Ενίσχυση της εποπτείας των δημοσίων και δημοτικών Παρόχων Υπηρεσιών Ύδατος, με γνώμονα την αποτελεσματική και οικονομικά συμφέρουσα διαχείριση για τους πολίτες.
3. Συμμόρφωση των δημόσιων και δημοτικών Παρόχων Υπηρεσιών Ύδατος με τη σχετική νομοθεσία και επιβολή προστίμων, όπου διαπιστώνονται παραβάσεις.
Διασφαλίζεται:
– Η ποιότητα των υπηρεσιών, λαμβάνοντας υπόψη τη σχέση κόστους – αποτελεσματικότητας.
– Ο καθορισμός ενός σαφούς και διαφανούς συστήματος κοστολόγησης και τιμολόγησης, βάσει προκαθορισμένων κριτηρίων, προς όφελος των καταναλωτών.
– Η αύξηση της αποτελεσματικότητας των υπηρεσιών, μέσω της υποχρέωσης σύνταξης πενταετών επιχειρησιακών σχεδίων και ετήσιου προγραμματισμού.
10- Τι επιτυγχάνεται με αυτές τις αλλαγές;
– Λειτουργικό και σύγχρονο σύστημα διακυβέρνησης μέσω μιας Εθνικής Στρατηγικής για την προστασία και τη διαχείριση των επιφανειακών και υπογείων υδάτων.
– Η προώθηση συνθηκών ίσης πρόσβασης και η ασφάλεια εφοδιασμού και εξοικονόμησης ύδατος. Με λίγα λόγια, περισσότερο και καλύτερο νερό για τους πολίτες.
Το θέμα των διαρροών στη σήραγγα έχει αντιμετωπιστεί αποτελεσματικά και έχουν ήδη γίνει επεμβάσεις αφαίρεσης των όποιων οξειδώσεων και διαβρώσεων στις σιδηροτροχιές, οι οποίες σε κάθε περίπτωση δεν έθεταν προβλήματα λειτουργικότητας και ασφάλειας του ΜΕΤΡΟ τονίζει σε ανακοίνωση της η Αττικό Μετρό και προσθέτει:
«Σήμερα η σιδηροτροχιά και η ηλεκτροφόρος τροχιά έχουν πλήρως αποκατασταθεί, χωρίς να παρατηρούνται νέες διαρροές ή επανεμφάνιση οξειδώσεων».
Ολόκληρη η ανακοίνωση της Αττικό Μετρό
«Σχετικά με σημερινά δημοσιεύματα στα ΜΜΕ [20.03.2023], σας ενημερώνουμε για τα ακόλουθα:
Το τμήμα της σήραγγας στην περιοχή του σταθμού «Πειραιάς», στο οποίο πρόσφατα εμφανίστηκαν μικρές διαρροές νερού με μορφή «στραγγιδίων», κατασκευάστηκε το καλοκαίρι του 2017.
Το έργο παραδόθηκε για χρήση στη ΣΤΑΣΥ ΑΕ στις 07.10.22.
Προ της έναρξης της λειτουργίας του τμήματος της επέκτασης της Γραμμής 3 του Μετρό «ΜΑΝΙΑΤΙΚΑ – ΠΕΙΡΑΙΑΣ – ΔΗΜΟΤΙΚΟ ΘΕΑΤΡΟ» ουδέποτε είχαν παρατηρηθεί διαρροές σε αυτό το τμήμαούτε οξειδώσεις στις τροχιές και όλες οι μετρήσεις που διενεργήθηκαν βρέθηκαν εντός των επιτρεπτών ορίων.
Εμφανίστηκαν μετά την έναρξη της λειτουργίας και αμέσως η ΑΤΤΙΚΟ ΜΕΤΡΟ Α.Ε. ζήτησε από τον Ανάδοχο, μέσω διαδοχικών επιστολών, να προβεί στις απαιτούμενες διορθωτικές ενέργειες.
Επισημαίνεται ότι οι Διεθνείς Προδιαγραφές κατασκευής σηράγγων ΜΕΤΡΟ δεν αποκλείουν την πιθανή, περιορισμένης έκτασης, παρουσία υγρασιών, ενώ ταυτόχρονα ο σταθμός «Πειραιάς» είναιστεγανός.
Το θέμα των διαρροών στη σήραγγα έχει αντιμετωπιστεί αποτελεσματικά και έχουν ήδη γίνει επεμβάσεις αφαίρεσης των όποιων οξειδώσεων και διαβρώσεων στις σιδηροτροχιές, οι οποίες σε κάθε περίπτωση δεν έθεταν προβλήματα λειτουργικότητας και ασφάλειας του ΜΕΤΡΟ.
Σήμερα η σιδηροτροχιά και η ηλεκτροφόρος τροχιά έχουν πλήρως αποκατασταθεί, χωρίς να παρατηρούνται νέες διαρροές ή επανεμφάνιση οξειδώσεων.
Κατά τα λοιπά οι όποιες βλάβες αναφέρονται από την ΣΤΑ.ΣΥ. Α.Ε. δεν είναι ασυνήθεις στην έναρξη λειτουργίας τέτοιων σύνθετων έργων όπως το Μετρό, είναι επουσιώδεις και αντιμετωπίζονται το ταχύτερο δυνατό από την Ανάδοχο Κοινοπραξία, στο πλαίσιο της εγγύησης του Έργου, υπό την επίβλεψη της ΑΤΤΙΚΟ ΜΕΤΡΟ Α.Ε. και δεν δημιουργούν κανένα πρόβλημα ασφάλειας στη λειτουργία του συστήματος.
Καταλήγοντας, το φαινόμενο των περιορισμένης έκτασης διαρροών και οξειδώσεων που εμφανίστηκε μετά τη θέση σε λειτουργία του έργου και οι όποιες επουσιώδεις βλάβες αναφέρονται από την ΣΤΑ.ΣΥ Α.Ε. αντιμετωπίζονται εγκαίρως και επιτυχώς.
Το έργο της επέκτασης του Μετρό στον Πειραιά είναι απόλυτα αξιόπιστο και ασφαλές σε αντίθεση με όσα αναφέρονται στα σχετικά δημοσιεύματα.
Η ΑΤΤΙΚΟ ΜΕΤΡΟ Α.Ε. διαθέτει εμπειρία πάνω από τριάντα χρόνια στην κατασκευή έργων Μετρό, με κύριο γνώμονα την ασφάλεια και την λειτουργικότητα των υποδομών της».
Μ. Χρυσοχοΐδης: Η σύμβαση 717 υπεγράφη το 2014 και είχε χρόνο ολοκλήρωσης δύο έτη
«Θρηνούμε όλοι και αποτελεί καθήκον η διερεύνηση της αλήθειας», ανέφερε ο Μιχάλης Χρυσοχοΐδης, ο οποίος διετέλεσε υπουργός Μεταφορών επί 18 μήνες (από το δεύτερο ήμισυ του 2013 έως το 2015), κατά την αρχική τοποθέτησή του για τη σύμβαση 717 στην Επιτροπή Θεσμών και Διαφάνειας.
Ο κ. Χρυσοχοΐδης σημείωσε ότι «από το 2010 συγκροτήθηκαν ομάδες εργασίας στην ΕΡΓΟΣΕ με σκοπό την αποτύπωση της υφιστάμενης κατάστασης της σηματοδότησης και της τηλεδιοίκησης καθώς και της ηλεκτροκίνησης του σιδηροδρόμου. Συγκεκριμένα, το 2010 συγκροτήθηκαν δύο ομάδες εμπειρογνωμόνων της ΕΡΓΟΣΕ. Το 2011 παρέδωσαν τα πορίσματά τους και το ίδιο έτος συγκροτήθηκε ομάδα εργασίας της ΕΡΓΟΣΕ για τη σύνταξη των τευχών δημοπράτησης του έργου που αφορούσε την ανάταξη και αναβάθμιση του συστήματος σηματοδότησης και τηλεδιοίκησης. Το 2012 η ΕΡΓΟΣΕ συνέταξε τα τεύχη δημοπράτησης και τα υπέβαλλε για παρατηρήσεις στον ΟΣΕ που ήταν ο διαχειριστής της γραμμής και ο οποίος τα ενέκρινε. Ακολούθησε η έγκριση σκοπιμότητας του έργου από την αντίστοιχη Αρχή Μεταφορών και την αντίστοιχη διεύθυνση της ΕΕ με ταυτόχρονη έγκριση της χρηματοδότησης του έργου από το Ταμείο Συνοχής. Το έργο εγκρίθηκε για τη σκοπιμότητά του από όλα τα καθ’ ύλην εθνικά και ευρωπαϊκά όργανα και πήρε τον δρόμο της δημοπράτησης το 2014 με προϋπολογισμό 52.753.300 ευρώ, χωρίς αναθεώρηση και ΦΠΑ».
«Στον διαγωνισμό που ακολούθησε ανάδοχος αναδείχθηκε ο υποψήφιος με τη χαμηλότερη προσφορά και μετά την έκπτωση το ύψος του έργου διαμορφώθηκε στο ποσό των 41.297.147 ευρώ, χωρίς αναθεώρηση και ΦΠΑ. Ακολουθήθηκε η ενημέρωση της Βουλής και ο έλεγχος νομιμότητας από το Ελεγκτικό Συνέδριο που ενέκρινε τη σύμβαση. Έτσι, τέλη Σεπτεμβρίου 2014 η διοίκηση της ΕΡΓΟΣΕ υπέγραψε τη σύμβαση για ανάταξη και αναβάθμιση του συστήματος σηματοδότησης και τηλεδιοίκησης του άξονα Αθήνα-Θεσσαλονίκη-Προμαχώνας. Ο χρόνος υλοποίησης ήταν 2 έτη, δηλαδή παράδοση τέλος Σεπτεμβρίου 2016. Η πρώτη δουλειά του αναδόχου, σύμφωνα με τη σύμβαση και την ειδική συγγραφή υποχρεώσεων, ήταν να κάνει λεπτομερή καταγραφή του υφιστάμενου δικτύου και του εξοπλισμού, ώστε στη συνέχεια να μπορεί να γίνει ο προγραμματισμός για την ανάταξη και αναβάθμιση του δικτύου», πρόσθεσε.
Ο κ. Χρυσοχοΐδης τόνισε ότι «το έργο ήταν απόλυτα αναγκαίο, διότι εν μέσω μνημονίων και κρίσης η Ελλάδα, σε συνεργασία με την ΕΕ, αποφάσισε τον εκσυγχρονισμό του δικτύου από το Ρίο έως τον Προμαχώνα». Σύμφωνα με τον ίδιο, είναι γνωστό ότι «το σύστημα του σιδηροδρομικού δικτύου είχε υποστεί δολιοφθορές σε συστήματα που είχαν τοποθετηθεί, δημιουργώντας σημαντικά ζητήματα ασφάλειας και λειτουργικότητας που έπρεπε να αντιμετωπιστούν. Γι’ αυτό, από ΟΣΕ και ΕΡΓΟΣΕ αποφασίστηκε να γίνουν οι γρηγορότερες εργασίες στα συστήματα ασφαλείας του δικτύου. Το έργο έπρεπε να ολοκληρωθεί το συντομότερο δυνατόν».
Ο πρώην υπουργός διευκρίνισε πως «ανάταξη σημαίνει ότι έχουμε πάνω στη γραμμή πολλά διαφορετικά συστήματα από διαφορετικούς παρόχους, εκ των οποίων ορισμένα είναι εκτός λειτουργίας, είτε εξαιτίας βλαβών είτε κλοπής υλικών, που πρέπει να γίνουν και πάλι λειτουργικά τόσο μεμονωμένα όσο και ως σύνολο. Αναβάθμιση σημαίνει ότι, μετά την ανάταξή τους, ο ανάδοχος θα πρέπει να τα αναβαθμίσει και να λειτουργούν και σε επίπεδο ασφαλείας σύμφωνα με τους ευρωπαϊκούς κανονισμούς και οδηγίες. Τα παλαιά συστήματα σηματοδότησης είναι προφανές ότι δεν είχαν πιστοποίηση όπως απαιτούσαν οι πιο σύγχρονοι κανονισμοί της ΕΕ». Η δε τηλεδιοίκηση, σύμφωνα με τον ίδιο, «είναι η απεικόνιση και οι εξ αποστάσεως χειρισμοί των συστημάτων λειτουργίας και ασφαλείας».
Ο κ. Χρυσοχοΐδης επεσήμανε ότι «τον Γενάρη του 2015 ανέλαβε η νέα κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ- ΑΝΕΛ για να υλοποιήσει εντός του συμβατικού χρόνου την εκτέλεση της σύμβασης, με χρόνο ολοκλήρωσης τον Σεπτέμβριο του 2016». Στη συνέχεια κατέθεσε στα πρακτικά χρονολόγιο όλων των γεγονότων που προανέφερε.
Χρ. Σπίρτζης: Ο ΣΥΡΙΖΑ παρέδωσε εγκατεστημένο το σύστημα gsmr – Μεθοδεύσεις και σκόπιμη παραπληροφόρηση με διάχυση ευθυνών
Για μεθοδεύσεις με άθλια δημοσιεύματα με στόχο να διαχυθούν οι ευθύνες, παραπληροφόρηση αλλά και ψέματα είτε από άγνοια είτε από σκοπιμότητα, έκανε λόγο στην Επιτροπή Θεσμών της βουλής, ο πρώην υπουργός Υποδομών Μεταφορών και Δικτύων και βουλευτής του ΣΥΡΙΖΑ, Χρήστος Σπίρτζης, στην οποία είχαν κληθεί όλοι οι πρώην και νυν αρμόδιοι υπουργοί να ενημερώσουν σχετικά με την πορεία και την εξέλιξη των έργων της σύμβασης 717.
«Δεν είμαστε όλοι ίδιοι ούτε έχουμε όλοι ευθύνη», ανέφερε ο κ. Σπίρτζης, τονίζοντας ότι «υπάρχουν ευθύνες -και είναι προσωποποιημένες- οι οποίες οδήγησαν σε απαξίωση τον σιδηρόδρομο», ανέφερε χαρακτηριστικά. Ο κ. Σπίρτζης χαρακτήρισε [τη σύμβαση] πολύ κακή, πλημμελή και μη συμβατή με τη νέα τεχνολογία, η οποία οδήγησε στην ανάγκη συμπληρωματικής σύμβασης, ενώ υποστήριξε ότι η κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ παρέδωσε εγκατεστημένο το σύστημα gsmr.
«Είναι προφανές ότι από την επόμενη μέρα του δυστυχήματος υπήρχε μεθόδευση να διαχυθούν οι ευθύνες πριν καν ταφούν τα 57 παιδιά. Υπήρχε μία προσπάθεια με άθλια δημοσιεύματα και μπαράζ ανακοινώσεων. Η σημερινή συνεδρίαση με μόνη συζήτηση τη σύμβαση 717 με ευθύνη της ΝΔ αδικεί τη Βουλή. Δεν είμαστε όλοι ίδιοι ούτε έχουμε όλοι ευθύνη. Η λογική του όλοι ίδιοι είμαστε και όλοι έχουμε ευθύνη οδηγεί στο κανείς δεν έχει ευθύνη. Και υπάρχουν πολιτικές ευθύνες και είναι οι συντηρητικές πολιτικές σε όλη την Ευρώπη που οδήγησαν σε παθογένειες. Πολλά ακούγονται, που περισσότερο παραπληροφορούν παρά φωτίζουν την υπόθεση και λέγονται ψέματα είτε από άγνοια είτε από σκοπιμότητα και μάλιστα από επίσημα χείλη», τόνισε ο κ. Σπίρτζης.
Όπως υποστήριξε, «το σύστημα gsmr παραδόθηκε τον Ιούλιο του 2019 εγκατεστημένο και έγιναν όλες οι δοκιμές και οι εκπαιδεύσεις όλων των εργαζομένων και έμεινε μόνο η πιστοποίηση, αλλά μέχρι σήμερα δυστυχώς δεν μπήκε σε λειτουργία».
«Έγγραφο της Κοινοπραξίας των εργοληπτών, που ζητάνε απομείωση των εγγυητικών τους στο 72%, αποδεικνύει ότι δεν μπορεί να μη έχουμε υλοποιήσει το έργο. Στους κανόνες του δημόσιου χρήματος δεν μπορεί να γίνει. Αν το κάνει κάποια υπηρεσία πρέπει να πάνε φυλακή. Αν απομειώσουν εγγυητικές περισσότερο από το ποσοστό του έργου που έχει υλοποιηθεί είναι για να πάνε φυλακή. Αν το έκανε κανείς αυτό εδώ, πρέπει να τον στείλουμε φυλακή. Επίσης, στο πρακτικό 9/10/2020 λέει ότι το ποσοστό υλοποίησης του έργου είναι στο 74%. Στη συμπληρωματική, που έχει υπογραφεί το 2023, έχει υλοποιηθεί σε ποσοστό 17% ενώ είχε 14 μήνες χρόνο περαίωσης», επεσήμανε και συνέχισε: «Η 717 ήταν μια κακή σύμβαση με ελλιπείς μελέτες, με αμφιβόλου ακρίβειας προϋπολογισμό και αυτό το επιβεβαιώνει, όχι ο ΣΥΡΙΖΑ και ο Σπίρτζης, αλλά η ΕΔΕΛ και το ελεγκτικό Συνέδριο. Το πόρισμα της ΕΔΕΛ αναφέρει απίστευτα κενά της σύμβασης και γι’ αυτό έκρινε τον αναθεωρητικό πίνακα. Οι λόγοι καθυστέρησης, όπως αναλύονται σε σειρά από τις εισηγήσεις της υπηρεσίας προς το Διοικητικό Συμβούλιο, είναι ότι οι μελέτες που έπρεπε να γίνουν δεν έχουν σχέση με τη πραγματικότητα και ότι ο υπάρχων ηλεκτρονικός εξοπλισμός είναι παλιός και δεν υποστηρίζεται από τους κατασκευαστές. Δηλαδή υπήρχαν υλικά που δεν παράγονταν πια και έπρεπε ο ανάδοχος να τα αντικαταστήσει. Αδυναμία διασύνδεσης του νέου υφιστάμενου ηλεκτρονικού εξοπλισμού. Ακούω ότι αυτά που δεν έχουν εγκατασταθεί από τον 717 δεν μπορούσαν να συνεργαστούν. Όχι, αυτά που προϋπήρχαν εγκατεστημένα δεν μπορούσαν να συνεργαστούν με τα νέα συστήματα. Υπήρχε μη συμβατότητα μεταξύ αναλογικών και ψηφιακών. Το ελεγκτικό συνέδριο λέει ότι “συνεπώς από τα ως άνω έγγραφα προκύπτει ότι στις συμπληρωματικές εργασίες της ελεγχόμενης πρώτης συμπληρωματικής σύμβασης εργασιών δεν περιλαμβάνονται στην αρχική σύμβαση και είναι αναγκαίες για την εκτέλεση του. Αντίθετα, από τα στοιχεία του φακέλου προκύπτει ότι η μελέτη με βάσει την οποία προσδιορίστηκε το τεχνικό αντικείμενο του έργου και οι λύσεις που επιλέχθηκαν ήταν πλημμελείς”».
Ακόμα, ανέφερε ότι «από κανένα στοιχείο του φακέλου δεν προκύπτει ότι η ομάδα αυτή προέβη σε οποιαδήποτε επικοινωνία με τις εταιρείες -προμηθευτές της ΕΡΓΟΣΕ, δηλαδή δεν επικοινώνησαν καν με τους προμηθευτές των συστημάτων για το αν υπάρχουν τα υλικά. Στις 29/12/2017 η Ρυθμιστική αρχή, μετά από πολύ καιρό διαπραγματεύσεων απαντά ότι δεν επιτρέπει την εκτέλεση των εργασιών και ότι περιμένει, για να μπορέσει να υπογράψει η ΕΡΓΟΣΕ τη συμπληρωματική σύμβαση και να κάνει και την αναθεώρηση του πίνακα, να έχει απόφαση του ελεγκτικού συνεδρίου. Το ελεγκτικό συνέδριο βγάζει 3 αποφάσεις, με τις δύο πρώτες να είναι απορριπτικές ενώ η τρίτη εγκρίνεται για άλλο λόγο και απαντά θετικά στην 1/8/2018. Τα ίδια ακριβώς και χειρότερα λέει το πόρισμα της ΕΔΕΛ», σημείωσε και συμπλήρωσε: «Όταν έχουμε ένα συγχρηματοδοτούμενο έργο και έχουμε συμπληρωματική σύμβαση, προκειμένου να δοθεί η χρηματοδότηση από ευρωπαϊκούς πόρους με έκδοση απόφαση έγκρισης από τη διαχειριστική, η ΕΔΕΛ κάνει τακτικό έλεγχο, όχι μόνο στην αρχική σύμβαση, αλλά και στη συμπληρωματική και στον ανακεφαλαιωτικό πίνακα».
Ο κ. Σπίρτζης συνέχισε: «Από τις 10 Οκτωβρίου του 2018 ως τις 8 Νοεμβρίου 2018 πραγματοποιείται εξονυχιστικός έλεγχος από την ΕΔΕΛ όχι μόνο για τα οικονομικά και την καλή διαχείριση, αλλά και επί τόπου, του έργου και τα οριστικά αποτελέσματά του διαβιβάζονται στην ΕΡΓΟΣΕ στις 8 Φεβρουαρίου 2018. Όμως η Κοινοπραξία λέει ότι δεν μπορεί να συμμορφωθεί με τις υποδείξεις της ΕΔΕΛ για συνυπογραφή των μελετών. Η ΕΔΕΛ είχε βάλει πρόστιμο 2,5 εκ ευρώ στην ΕΡΓΟΣΕ λόγω της κακής σύμβασης που είχε».
Παράλληλα, ανέφερε ότι «η ΕΡΓΟΣΕ δεν μπορούσε να κάνει τίποτα άλλο εκτός από το να υλοποιεί τη σύμβαση που είχε και να παλεύει να περάσει με νομιμότητα τη συμπληρωματική σύμβαση, γιατί αν τελείωνε τη σύμβαση 717 χωρίς τη συμπληρωματική σύμβαση θα είχαμε ένα έργο το οποίο δεν θα μπορούσε να λειτουργήσει, θα έπρεπε να γίνει άλλος διαγωνισμός, θα έχανε η χώρα τα λεφτά γιατί δεν θα ήταν λειτουργικό το έργο και θα συνέχιζε αυτό που γινόταν στο παρελθόν, δηλαδή διαγωνισμοί που δεν θα υλοποιούνταν».
Επίσης είπε ότι «κάποιος εξοπλισμός που μπήκε ήταν υποχρέωση της κοινοπραξίας από το 2019, από τη στιγμή που η Κοινοπραξία έδινε τις μελέτες είχε και όλη την ευθύνη για τις όποιες αλλαγές είτε είχε υπογράψει είτε δεν είχε υπογράψει». Όπως τόνισε, «τον Οκτώβρη του 2019 που άλλαξε η διοίκηση υπήρχε μία σύμβαση, η πρώτη -η κύρια- που είχε υλοποιηθεί στο 72% συν μία συμπληρωματική σύμβαση, που είχε περάσει όλους τους ελέγχους που προβλέπονται και για τα συγχρηματοδοτούμενα έργα και από το ελεγκτικό συνέδριο και είχε χρόνο υλοποίησης 14 μήνες».
Απαντώντας στον υπουργό Επικρατείας Γιώργο Γεραπετρίτη σχετικά με το ποσοστό ολοκλήρωσης του έργου, ο κ. Σπίρτζης αντέτεινε ότι «η απορρόφηση χρημάτων είναι πάντα ίση ή λιγότερη από το υλοποιημένο έργο και, σύμφωνα με τη σύμβαση που είχε εκτελεστεί, είχαν γίνει επιμετρήσεις από την υπηρεσία, πρωτόκολλα αφανών εργασιών».
«Σύμφωνα με τα πρωτοκόλλα, οι απορροφήσεις για την 717 ήταν: το 2014 μηδέν, το 2015 ήταν 9,73% , το 2016 ήταν 11,56, το 2017 ήταν 2,16% το 2018 ήταν 5,54%, κάτι που αποδεικνύει ότι το έργο δεν είχε σταματήσει ποτέ. Το έργο σταμάτησε από τον ανάδοχο μετά τον Φεβρουάριο του 2019 και μπορούσε να είχε ξεκινήσει μετά την παράδοση των μελετών και την έγκρισή τους από την ΕΡΓΟΣΕ», υπογράμμισε και πρόσθεσε: «Καταθέτω επίσης το έγγραφο που δείχνει ότι μετά τις 14 Φεβρουαρίου του 2023 το ποσοστό υλοποίησης ήτανε στο 77% και ενώ υπεγράφη, τελικά δεν ξέρω για ποιο λόγο καθυστέρησε. Νομίζω ότι θα μπορούσε να έχει υπογραφεί από τον Μάιο του 2021 η συμπληρωματική σύμβαση. Αλλά έστω και τον Μάιο, είχε 14 μήνες υλοποίησης. Στις 23 Φεβρουαρίου, η συμπληρωματική είχε υλοποιηθεί σε ποσοστό μόλις 17%».
Σημείωσε επίσης ότι «το Δεκέμβριο του 2019, με κυβέρνηση της ΝΔ, η Διαχειριστική Αρχή με έγγραφό της χτυπάει καμπανάκι για το ότι δε έχει υπογραφεί η συμπληρωματική σύμβαση», τονίζοντας ότι «η διοίκηση της ΕΡΓΟΣΕ απέστειλε σε κάποια φάση τη συμπληρωματική τελική σύμβαση, γιατί ζήτησαν κάποιες αλλαγές οι ανάδοχοι στο 717, στο ελεγκτικό συνέδριο και είναι κόλαφος η απάντηση του».
«Κατέθεσα όλα τα έγγραφα για το τι ακριβώς κάναμε για την 717 του 2014, η οποία ήταν δυστυχώς μία πλημελέστατη και κακή σύμβαση και νομίζω ότι ταλαιπωρείται η χώρα για τις αμαρτίες πριν το 2014. Δεν ρίχνω ευθύνη στον κ. Χρυσοχοϊδη για αυτό. Δεν ήταν καν υπηρεσία του υπουργείου ο διαγωνισμός και νομίζω ότι πρέπει να ανταποκριθείτε στο αίτημα μας να έρθουν στην Επιτροπή και για την 717 και για όλα τα άλλα όλες οι διοικήσεις της ΕΡΓΟΣΕ. Υποκλινόμενος και με απόλυτο σεβασμό απέναντι στις 57 οικογένειες που ζουν το δράμα τους, κλείνω με την ευχή να μας ξανακαλέσετε για να μπορέσουμε να δούμε όλες τις πτυχές του δυστυχήματος των Τεμπών και να πούμε αλήθειες με πραγματικά στοιχεία και όχι με λογική επικοινωνιακού τύπου ή κομματική, πολιτική ή προσωπική σκοπιμότητα» κατέληξε ο κ. Σπίρτζης.
Κ. Αχ. Καραμανλής: Παραλάβαμε τη σύμβαση σηματοδότησης 717 στο 18% και την φτάσαμε στο 70%
Τις πέντε δικλείδες ασφαλείας που υπήρχαν ώστε να μη συμβεί το πολύνεκρο σιδηροδρομικό δυστύχημα στα Τέμπη, αλλά δεν τηρήθηκαν, ανέδειξε κατά την τοποθέτησή του ο τέως υπουργός Υποδομών και Μεταφορών, Κώστας Καραμανλής, στην Επιτροπή Θεσμών και Διαφάνειας της Βουλής.
Αναφέρθηκε σε «ανακρίβειες και ψεύδη» που συσκοτίζουν τα γεγονότα, όπως «ο απολύτως ψευδής ισχυρισμός» ότι δεν υπήρχε σύστημα τηλεδιοίκησης στο σταθμό της Λάρισας.
Κατέθεσε έγγραφα σύμφωνα με τα οποία η κρίσιμη σύμβαση της τηλεδιοίκησης και της σηματοδότησης (717) όταν ανέλαβε το χαρτοφυλάκιό του ήταν «κολλημένη» και του παραδόθηκε από τον προκάτοχό του στο 18%, ενώ επί της θητείας του αυτή προχώρησε στο 70%, «δυστυχώς όμως όχι στο 100% ακόμη».
Απέναντι στα όσα υποστήριξε προηγουμένως ο πρώην υπουργός του ΣΥΡΙΖΑ, Χρήστος Σπίρτζης, ο κ. Καραμανλής αντέτεινε: «Είναι μία σύμβαση που, αν είχε ολοκληρωθεί, τότε σαφώς η λειτουργία του σιδηροδρομικού δικτύου θα ήταν ασφαλέστερη. Η πραγματικότητα είναι ότι παραλάβαμε το έργο βαλτωμένο και το προχωρήσαμε από το 18% στο 70%. Η προηγούμενη κυβέρνηση παρέδωσε λειτουργικό μόνο το 18% και εν συνεχεία αντιμετώπισε δυσκολίες και το εγκατέλειψε. Από το 2017 ως το 2019 δεν έγινε απολύτως τίποτα».
Σχετικώς με την υπόθεση της HELLENIC TRAIN, είπε ότι ενώ ο ΣΥΡΙΖΑ πούλησε στην ιταλική εταιρεία την ΤΡΑΙΝΟΣΕ αντί 45 εκατ., αφού προηγουμένως διέγραψε από την ΤΡΑΙΝΟΣΕ 692 εκατ. χρέη προς το Δημόσιο, η σημερινή κυβέρνηση ήταν αυτή που την υποχρέωσε να επιβεβαιώνει τα δρομολόγια που πραγματικά εκτελεί, να πληρώνει για τη μίσθωση της σιδηροδρομικής υποδομής και να πραγματοποιήσει επενδύσεις (με 600 εκατ. όφελος για το Δημόσιο) εκτός από τη συμμετοχή στα κέρδη, αφού συμφώνησε το ελληνικό Δημόσιο να λαμβάνει το 20% των κερδών της εταιρείας ετησίως.
Μίλησε για τον λόγο της παραίτησής του και απευθύνθηκε σε προσωπικούς τόνους στη Βουλή, λέγοντας ότι για τις παθογένειες δεκαετιών φέρει κι ίδιος μερίδιο πολιτικής ευθύνης. «Παραιτήθηκα γιατί στον τομέα της πολιτικής μου εποπτείας συνέβη μια ανείπωτη τραγωδία. Παραιτήθηκα ενάντια στην πεπατημένη της πολιτικής πρακτικής σε τέτοιες περιστάσεις: να θέσω σε διαθεσιμότητα ή να ζητήσω τις παραιτήσεις των υφισταμένων μου. Δεν το έπραξα. Ανέλαβα εγώ την πολιτική ευθύνη. Και αυτό το έκανα από εκεί, από τον τόπο της τραγωδίας», είπε.
Οι δικλείδες ασφαλείας που δεν τηρήθηκαν
Κατά την τοποθέτησή του ενώπιον της Επιτροπής, ο κ. Καραμανλής, με βάση τα «όσα αναληθώς προβάλλονται, ότι δήθεν δεν υπήρχαν δικλείδες ασφαλείας», σημείωσε ότι «υπήρχαν δικλείδες ασφαλείας. Δυστυχώς απεδείχθησαν ανεπαρκείς. Γι’ αυτό και ενισχύονται. Όμως υπήρχαν» και ειδικότερα ανέφερε:
– Δικλείδα ασφαλείας ήταν το τοπικό σύστημα τηλεδιοίκησης που υπήρχε και έπρεπε να χρησιμοποιηθεί. Όμως δεν χρησιμοποιήθηκε.
– Δικλείδα ασφαλείας ήταν ο δεύτερος σταθμάρχης και ο τρίτος σταθμάρχης που έπρεπε να είναι στη θέση τους. Όμως δεν ήταν.
– Δικλείδα ασφαλείας ήταν ο γενικός κανονισμός κινήσεως του ΟΣΕ που αγνοήθηκε.
– Δικλείδα ασφαλείας ήταν τα πρωτόκολλα για το πώς ακριβώς έπρεπε να γίνουν οι αναγγελίες για το δρομολόγιο. Όμως δεν ακολουθήθηκαν.
– Δικλείδα ασφαλείας ήταν ότι επί 12 λεπτά περίπου, υπήρχε η δυνατότητα να δει κανείς στον πίνακα ότι το τραίνο βρίσκεται σε λανθασμένη πορεία. Δυστυχώς, όμως, αυτοί που έπρεπε να το δουν, δεν το είδαν.
Ανακρίβειες και ψεύδη
Με πρώτη την κατηγορηματική διάψευση του ισχυρισμού ότι δεν υπήρχε σύστημα τηλεδιοίκησης στο σταθμό της Λάρισας, ο τέως υπουργός Μεταφορών, αφού ξεκαθάρισε ότι ο σταθμός της Λάρισας διαθέτει τοπικό σύστημα τηλεδιοίκησης, προχώρησε σε αναλυτική παρουσίαση ακόμη πέντε σημείων, που αναφέρονται στον δημόσιο διάλογο και θολώνουν την εικόνα γύρω από το τραγικό δυστύχημα.
Για το σύστημα της τηλεδιοίκησης στον σταθμό της Λάρισας είπε ότι είναι εγκατεστημένο από τον Νοέμβριο του 2022 και χρησιμοποιήθηκε έως και τις 22:12 τη νύχτα της 28ης Φεβρουαρίου, δηλαδή έως μία ώρα και κάτι πριν από την ώρα του δυστυχήματος. Αυτό φανερώθηκε από το «μαύρο κουτί» του συστήματος. Επαναχρησιμοποιήθηκε δοκιμαστικά τις πρώτες πρωινές ώρες της 1ης Μαρτίου, μετά το δυστύχημα, και λειτούργησε κανονικά, αποκλείοντας την περίπτωση τεχνικής βλάβης. Συνεπώς ο σταθμάρχης, σύμφωνα με τα στοιχεία που έχουν προκύψει μέχρι τώρα, και μπορούσε και έπρεπε να έχει χαράξει τη διαδρομή ηλεκτρονικά, ώστε να μη γίνει λάθος. Όπως ακριβώς έκαναν οι σταθμάρχες που κάθονταν στην ίδια θέση, στον ίδιο σταθμό, νωρίτερα την ίδια μέρα. Δυστυχώς δεν το έκανε.
Τη χάραξε χειροκίνητα και επιπλέον ξέχασε σε λάθος θέση ένα από τα κλειδιά, με τα γνωστά τραγικά αποτελέσματα.
Ακριβώς επειδή είχε τοπικό σύστημα τηλεδιοίκησης που λειτουργούσε, μπορούσε επί 12 λεπτά να δει ότι το τραίνο βρισκόταν σε λάθος πορεία. «Αλλά ούτε αυτό το είδε. Ενώ η αναγκαία τεχνολογία υπήρχε. Αυτή είναι η αλήθεια», είπε ο κ. Καραμανλής.
– Δεύτερον, σχετικώς με αυτό που ακούγεται ότι «αν είχε έστω ολοκληρωθεί το ETCS, θα είχε αποτραπεί το δυστύχημα, τόνισε ότι «ούτε αυτό είναι βέβαιο, καθώς και το συγκεκριμένο ηλεκτρονικό σύστημα ασφαλείας, θα προέβλεπε την εναλλακτική της χειροκίνητης λειτουργίας». Όπως έγινε στην προκειμένη περίπτωση, όπου ενώ ήταν διαθέσιμο το τοπικό σύστημα τηλεδιοίκησης, ο σταθμάρχης το παρέκαμψε και έκανε τη χάραξη της διαδρομής χειροκίνητα.
Είπε ότι από τη στιγμή, λοιπόν, που ο σταθμάρχης εγκατέλειψε την τηλεδιοίκηση και έδωσε εντολή παράκαμψης του κόκκινου σηματοδότη, όποιο σύστημα και να υπήρχε δεν θα λειτουργούσε. «Και το ETCS και τη σηματοδότηση, θα τα απενεργοποιούσε η ίδια η εντολή του σταθμάρχη. Θα υπήρχαν περισσότερες δυνατότητες να αποτραπεί το δυστύχημα; Ναι. Θα είχε αποτραπεί; Δυστυχώς αυτό δεν το γνωρίζουμε. Γιατί όλα τα συστήματα, ακόμα και τα πιο άρτια, καταλήγουν στους ανθρώπους που τα χειρίζονται. Ή, όπως σε αυτή την περίπτωση δυστυχώς, στους ανθρώπους που επιλέγουν να μην τα χειρίζονται» ανέφερε χαρακτηριστικά.
Εξήγησε ότι το ETCS δεν είναι σε ευρεία χρήση, όπως αναληθώς διαδίδεται, και προσέθεσε ότι σήμερα στην Ευρωπαϊκή Ένωση είναι ήδη εγκατεστημένο στο σύνολο του σιδηροδρομικού δικτύου σε δύο μόνο χώρες, το Λουξεμβούργο και την Ολλανδία. «Όταν ολοκληρωθούν οι εργασίες που βρίσκονται σε εξέλιξη στην Ελλάδα, θα είμαστε μία από τις ελάχιστες χώρες στην Ευρωπαϊκή Ένωση που θα έχουν ETCS στο 100% του ηλεκτροδοτούμενου δικτύου τους», επεσήμανε ο κ. Καραμανλής, ο οποίος επικαλέστηκε τη Σύμβαση 10005 που αναφέρεται στην εγκατάσταση του ETCS, υπεγράφη το 2007 και αφορούσε 54 σταθμούς και 550 χλμ. δικτύου. Έως το 2020, δηλαδή σε περίοδο 12 ετών, η εξέλιξη του έργου ήταν μηδενική- ούτε ένα πρωτόκολλο παράδοσης/παραλαβής. Από το 2020 έως σήμερα παραδόθηκαν στον ΟΣΕ 21 σταθμοί και 145 χλμ. δίκτυο. Συμπερασματικά τόνισε ότι επομένως μέσα σε τρία χρόνια το έργο προχώρησε, σε αντίθεση με την προηγούμενη περίοδο, κατά τη διάρκεια της οποίας δίνονταν απλώς διαδοχικές παρατάσεις».
– Τρίτον, αναφέρθηκε στους ισχυρισμούς ότι «αν είχαμε ραδιοκάλυψη GSMR, θα μπορούσαν να προλάβουν το κακό» και στον ισχυρισμό ιδίως στελεχών της αντιπολίτευσης ότι το σύστημα είχε παραδοθεί και η κυβέρνηση της ΝΔ επί 3,5 χρόνια απλώς αμελούσε να το χρησιμοποιήσει για να απαντήσει ότι παραλείπουν να διευκρινίσουν ότι από το εν λόγω σύστημα έλειπε η απαραίτητη πριν από τη χρήση του αξιολόγηση και πιστοποίηση. «Αυτά τα στάδια προχώρησαν την τελευταία τριετία, με την ολοκλήρωση της αξιολόγησης και την έκδοση πιστοποιητικού συμμόρφωσης του συστήματος ραδιοκάλυψης. Το GSMR, που υποτίθεται ότι δεν χρησιμοποιείται, είναι αυτό μέσω του οποίου έγιναν οι διάλογοι μεταξύ διαφόρων σταθμών που ακούσαμε επανειλημμένως τις τελευταίες ημέρες στα δελτία ειδήσεων», εξήγησε.
– Τέταρτον, ο κ. Καραμανλής επεσήμανε πως, όταν ισχυρίζονται πως έως το 2019 υπήρχε ένας «Πύργος Ελέγχου» που θα απέτρεπε το δυστύχημα, αυτό που υποθέτει ότι θα εννοούν είναι το άτυπο κέντρο της οδού Καρόλου, «αφού Πύργος Ελέγχου ούτε υπάρχει ούτε υπήρχε ποτέ φυσικά στο σιδηρόδρομο». Διευκρίνισε ότι αυτό το άτυπο κέντρο που υπήρχε, λειτουργεί και σήμερα αλλά χωρίς εκπροσώπους της Hellenic Train, η οποία πλέον είναι ιδιωτική εταιρεία.
Σκοπός του κέντρου αυτού, εξήγησε, είναι κυρίως η παρακολούθηση των δρομολογίων για να καταγράφονται για παράδειγμα ενδεχόμενες καθυστερήσεις τους και προσέθεσε πως αυτό το οποίο ονομάζουν «δευτεροβάθμιο κέντρο ελέγχου» ή ακόμα και «Πύργο Ελέγχου» στην ουσία δεν είναι τίποτα περισσότερο από ένα κέντρο τηλεφωνικής παρακολούθησης των διαφόρων δρομολογίων και όχι κάτι περισσότερο.
– Πέμπτον, για αυτό που διατείνονται, ότι δήθεν «μέχρι το 2019 υπήρχε και δεύτερος σταθμάρχης τις νύχτες σε κάθε σταθμό, μέτρο που καταργήθηκε από αυτήν την κυβέρνηση», είπε χαρακτηριστικά πως δεν υπάρχει τίποτα πιο αναληθές και κατέθεσε στα πρακτικά τις βάρδιες των ετών 2017, 2018 και 2019 με έναν σταθμάρχη. Σημείωσε επιπλέον πως αυτό το οποίο προέκυψε από την ανάκριση, είναι ότι την κρίσιμη ώρα έπρεπε να βρίσκονται στο σταθμαρχείο όχι μόνο ένας αλλά δύο ακόμη σταθμάρχες, οι οποίοι αδικαιολόγητα έφυγαν νωρίτερα.
Η Σύμβαση 717 του 2014
Μιλώντας για τη σύμβαση της τηλεδιοίκησης, ο τέως υπουργός Μεταφορών εξήγησε ότι αντικείμενο της σύμβασης, που υπεγράφη το 2014, ήταν αφενός η σηματοδότηση 52 σταθμών και η ανάταξη 3 κέντρων τηλεδιοίκησης και αφετέρου οι λοιπές εργασίες επιδομής, τεχνικών έργων και τηλεπικοινωνιών. Ανάδοχος αναδείχθηκε η κοινοπραξία «ΤΟΜΗ – ALSTOM», με συνολικό τίμημα 41 εκατομμύρια ευρώ και προθεσμία ολοκλήρωσης του έργου έως την 26/9/2016.
Η σύμβαση ξεκίνησε να υλοποιείται. Τρεις μήνες μετά, όμως, έγιναν εκλογές και άλλαξε η κυβέρνηση. Πρακτικά, όλη η αρχική συμβατική διάρκεια του έργου βρίσκεται εντός περιόδου της κυβέρνησης ΣΥΡΙΖΑ. Σύντομα, προέκυψε η ανάγκη συμπληρωματικής σύμβασης, προκειμένου να ανταποκρίνονται τα υφιστάμενα συστήματα στις νέες προδιαγραφές ασφαλείας. Πέρασαν, όμως, άλλα 3 χρόνια προκειμένου να φτάσουμε στη σύνταξη της 1ης Συμπληρωματικής Σύμβασης, το Δεκέμβριο του 2017, με επιπλέον κόστος 13,3 εκατομμύρια ευρώ.
Εισήχθη προς έλεγχο στο Ελεγκτικό Συνέδριο και εγκρίθηκε τον Ιούνιο του 2018. Όμως, ούτε τότε ξεκίνησε το έργο. Το ότι το έργο είχε βαλτώσει δεν το αμφισβητεί κανείς. Ακολούθησαν καταγγελίες από τον βουλευτή της τότε κυβερνητικής πλειοψηφίας, Νίκο Νικολόπουλο που προκάλεσαν τον έλεγχο της Επιτροπής Δημοσιονομικού Ελέγχου (ΕΔΕΛ), καθώς το έργο είναι συγχρηματοδοτούμενο από το ΕΣΠΑ. Από τον έλεγχο προέκυψε πληθώρα ζητημάτων, το σοβαρότερο εκ των οποίων ήταν η ανάγκη εγκατάστασης νέου εξοπλισμού τηλεμετρίας».
«Λίγους μήνες αργότερα, ανέλαβε η δική μας κυβέρνηση. Κατ’ όνομα παραλάβαμε το 33%, στην πραγματικότητα όμως το 18%. Σύμφωνα με τα επίσημα στοιχεία, έως τα τέλη του 2016 που σταμάτησε το έργο, παραδόθηκαν 17 από τους 52 σταθμούς, δηλαδή ποσοστό 32,69%. Όμως σε αυτό το παραδοτέο, υπήρχαν δυστυχώς σοβαρές αστοχίες. Αποτέλεσμα ήταν ότι σημαντικό μέρος του έπρεπε να ανακατασκευαστεί. Συνακόλουθα, από το παραδοτέο, λειτουργικό ήταν μόνο το 18%. Επιπλέον, μεταξύ των ετών 2017-2019 το παραδοτέο έργο ήταν μηδενικό. Οι βουλευτές του ΣΥΡΙΖΑ, που αναφέρονται σε ποσοστό εκτέλεσης 68%, προφανώς εννοούν την κάλυψη των χρηματοδοτικών αναγκών του έργου. Άλλωστε, η ολοκλήρωση ενός συστήματος σηματοδότησης πιστοποιείται με την έκδοση Πρωτοκόλλου Παράδοσης-Παραλαβής μεταξύ ΕΡΓΟΣΕ-ΟΣΕ και μόνο. Άλλο λοιπόν η απορρόφηση και άλλο η εκτέλεση του έργου», είπε συγκεκριμένα ο κ. Καραμανλής.
Επιπλέον, τόνισε ότι ένα από τα βασικά προβλήματα των συμβάσεων -ειδικά των σιδηροδρομικών- είναι ο κατακερματισμός ή «για να το πω πιο απλά, το “σπάσιμο” των εργολαβιών κάτι που φαίνεται ειδικά και στη σύμβαση 717».
Ενημέρωσε ότι το φθινόπωρο του 2019 πρώτο μέλημα της νέας κυβέρνησης ήταν η προσπάθεια επανεκκίνησης αυτού του τόσου κρίσιμου έργου και αναφέρθηκε στις ενέργειες στις οποίες προχώρησε λέγοντας τα εξής:
«Οι παρατηρήσεις της Επιτροπής Δημοσιονομικού Ελέγχου (ΕΔΕΛ) και η επικαιροποιημένη τεχνική πρόταση, που έπρεπε να είχε υπογραφεί το 2018 και υπεγράφη επί των ημερών μας, πράγματι ενσωματώθηκαν στο τελικό σχέδιο της 1ης Συμπληρωματικής Σύμβασης. Στη συνέχεια, έγινε ο αναγκαίος έλεγχος από το ΤΕΕ. Έγινε έλεγχος και από την Εθνική Αρχή Διαφάνειας. Και επιλύσαμε, σταδιακά, το ζήτημα των επανορθωτικών μέτρων της αναδόχου εταιρίας. Αυτά τα βήματα έγιναν εν μέσω δυσκολιών, όχι μόνο επειδή τα θέματα ήταν πολύπλοκα, αλλά και επειδή αντιμετωπίζαμε πλέον τις πρωτόγνωρες δυσκολίες της πανδημίας. Τελικά, στα τέλη του 2020, μετά από αίτημα της ΕΡΓΟΣΕ, εγκρίθηκε η 4η Τροποποίηση της Απόφασης Ένταξης για τη χρηματοδότηση του έργου από το ΥΜΕΠΕΡΑΑ.
»Και το 2021 υπογράφηκε η Συμπληρωματική Σύμβαση, με την οποία στην πραγματικότητα επανεκκινείται επιτέλους το έργο.
Το 2016 υλοποιήθηκε, όπως είδαμε, το 32,69% του έργου από το οποίο μόνο το 18% ήταν πιστοποιημένο, από το 2017 έως το 2019 δεν έγινε απολύτως τίποτα και από το 2021 έως σήμερα έχουμε φτάσει στο 90% της υλοποίησης του έργου, από το οποίο το 70% έχει πλέον πιστοποιηθεί και είναι λειτουργικό.
Μεταξύ των σταθμών που παραδόθηκαν την τελευταία 3ετία με το σύστημα τηλεδιοίκησης περιλαμβάνεται και ο σταθμός της Λάρισας. Παραδόθηκε το Νοέμβριο του 2022, όπως προκύπτει από το σχετικό πρωτόκολλο διοικητικής παραλαβής».
Μάλιστα είπε ότι «από τις 23/12/2022, όπως προκύπτει από έγγραφο του ΟΣΕ και το οποίο αφορά το τμήμα ανόδου από Λάρισα προς Θεσσαλονίκη, οι σταθμάρχες υποχρεωτικά πρέπει να χαράσσουν τη διαδρομή αυτόματα στον πίνακα τηλεδιοίκησης. Η χειροκίνητη χάραξη επιτρέπεται μόνον όταν δεν λειτουργεί το σύστημα τηλεδιοίκησης».
Αυξήθηκε η χρηματοδότηση και η στελέχωση του ΟΣΕ
Δεδομένου ότι υπήρξαν αναφορές σε υποχρηματοδότηση του ΟΣΕ από την κυβέρνηση της ΝΔ, ο κ. Καραμανλής είπε ότι η πραγματικότητα είναι άλλη και συγκεκριμένα ανέφερε ότι για ολόκληρη σχεδόν την περασμένη δεκαετία, ο ΟΣΕ λάμβανε σταθερά 45 εκατ. ανά έτος ως χρηματοδότηση, ενώ από το 2022 η ετήσια αυτή χρηματοδότηση αυξήθηκε κατά 66% και έφτασε τα 75 εκατομμύρια. Επιπλέον δε, προβλέφθηκαν 270 εκατομμύρια από το Ταμείο Ανάκαμψης, για την αναβάθμιση των υποδομών του ΟΣΕ.
Σχετικώς με τη στελέχωση του Οργανισμού, ο κ. Καραμανλής είπε συγκεκριμένα ότι η αλήθεια είναι ότι, από το 2009 και μετά, ο αριθμός των εργαζομένων στον ΟΣΕ και ειδικότερα αυτός των σταθμαρχών έβαινε συνεχώς μειούμενος, μια πορεία όμως που ανακόπηκε το 2022. Μειώθηκαν αρχικά οι υπάλληλοι, διότι υπήρξε μεγάλος αριθμός συνταξιοδοτήσεων, αλλά ουδείς από την προηγουμένη κυβέρνηση είχε προνοήσει να προγραμματίσει προσλήψεις, είπε και αντέτεινε ότι αυτή η κυβέρνηση το προχώρησε με διαγωνισμούς ΑΣΕΠ το 2022 και το 2023.
«Βεβαίως, όπως όλοι γνωρίζουμε, οι διαδικασίες του ΑΣΕΠ είναι αδιάβλητες αλλά δυστυχώς χρονοβόρες. Όμως οι προσλήψεις προχώρησαν. Με έναν διαγωνισμό που καλύπτει 117 θέσεις υπαλλήλων, εκ των οποίων οι 36 σταθμάρχες, και με έναν δεύτερο που καλύπτει 100 θέσεις υπαλλήλων, εκ των οποίων οι 22 σταθμάρχες. Επί ΣΥΡΙΖΑ, έγιναν μόλις 24 προσλήψεις, εκ των οποίων οι 13 ήταν σταθμάρχες. Κι ακριβώς επειδή υπήρχαν άμεσες ανάγκες αλλά οι διαδικασίες του ΑΣΕΠ καθυστερούν, για το ενδιάμεσο διάστημα έγιναν και άλλες κινήσεις. Πέρα από την κινητικότητα, προχωρήσαμε και στην πρόσληψη 200 εργαζομένων με δελτίο παροχής υπηρεσιών, εκ των οποίων οι 73 ήταν σταθμάρχες. Έτσι, μετά από 13 χρόνια που ο αριθμός των υπαλλήλων συνεχώς μειωνόταν, από το 2022 άρχισε ξανά να αυξάνεται. Διακόσιοι υπάλληλοι με συμβάσεις ορισμένου χρόνου και πρόβλεψη 227 θέσεων μέσω ΑΣΕΠ. Σύνολο, 427 νέες θέσεις εργασίας», διευκρίνισε.
HELLENIC TRAIN
Ο τέως υπουργός Μεταφορών, αναφέρθηκε επίσης στην υπόθεση της HELLENIC TRAIN, λέγοντας πως το 2017 η κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ αποφάσισε να διαγράψει από την ΤΡΑΙΝΟΣΕ 692 εκατομμύρια χρέη προς το Δημόσιο και στη συνέχεια να την πουλήσει έναντι του πολύ χαμηλού τιμήματος των 45 εκατομμυρίων ευρώ, δηλαδή λιγότερο από την ετήσια επιδότηση του ελληνικού Δημοσίου για την εκτέλεση μεταφορικού έργου μέσω σιδηροδρόμων. Αντιπαρέβαλλε ότι η ΝΔ ήταν αυτή που το 2022 υποχρέωσε την ΤΡΑΙΝΟΣΕ -πλέον Hellenic Train- για πρώτη φορά να επιβεβαιώνει τα δρομολόγια που πραγματικά εκτελεί, να πληρώνει για τη μίσθωση της σιδηροδρομικής υποδομής και να πραγματοποιήσει επενδύσεις, με συνολικό όφελος για το ελληνικό Δημόσιο που φθάνει τα 600 εκατομμύρια ευρώ εκτός από τη συμμετοχή στα κέρδη, αφού συμφωνήσαμε το ελληνικό Δημόσιο να λαμβάνει το 20% των κερδών της εταιρείας ετησίως.
Ο παραιτηθείς υπουργός τόνισε ακόμη ότι «όλοι όσοι βρισκόμαστε στη Βουλή έχουμε ένα χρέος απέναντι στις οικογένειες των θυμάτων, αλλά και απέναντι στην κοινωνία που πενθεί: Να αναλάβουμε ο καθένας τις ευθύνες του, να πούμε όλη την αλήθεια και να αφήσουμε επιτέλους έξω από ένα τέτοιο θέμα τις μικροκομματικές αντιπαραθέσεις. Οφείλουμε να δούμε με ειλικρίνεια όλα τα λάθη και να κάνουμε ό,τι χρειάζεται για να μην επαναληφθούν ποτέ», εξηγώντας ότι η τοποθέτησή του, η πρώτη μετά από την παραίτηση του, στη Βουλή είναι επιλογή του που λογοδοτεί στην πολιτική και προσωπική του ηθική. «Την ώρα του πένθους οφείλουμε σεβασμό και σιωπή. Γι’ αυτό σιώπησα. Αλλά ήταν και υποχρέωσή μου, σεβόμενος τους θεσμούς, η πρώτη τοποθέτησή μου να γίνει στο Εθνικό Κοινοβούλιο. Όλο αυτό το διάστημα έχουν μιλήσει πολλοί. Λίγοι μίλησαν με νηφαλιότητα, αίσθημα ευθύνης και πυξίδα την αλήθεια. Οι περισσότεροι δυστυχώς ενέδωσαν στην πολιτική σκοπιμότητα και τη δημαγωγία. Λίγες ώρες μετά την τραγωδία παραιτήθηκα από τη θέση του υπουργού Υποδομών και Μεταφορών. Πρέπει να διερευνήσουμε ποια λάθη και ποιες παραλείψεις έγιναν, ποιοι τα έκαναν, σε ποιο επίπεδο και τι πρέπει να γίνει για να μη συμβεί ποτέ ξανά τέτοια τραγωδία. Το οφείλουμε στη μνήμη αυτών που χάθηκαν. Είναι χρέος όλων μας να φωτιστεί η αλήθεια», είπε χαρακτηριστικά.
Ολοκληρώνοντας δε την τοποθέτησή του, ο κ. Καραμανλής τόνισε ότι «στον τομέα των σιδηροδρόμων προσπαθήσαμε να τις αντιμετωπίσουμε με την αναδιοργάνωση που πρόσφατα νομοθετήσαμε, η πραγματικότητα όμως είναι ότι οι παθογένειες δεκαετιών χρειάζονται χρόνο για να εξαλειφθούν. Δεν θα ήμουν ειλικρινής και συνεπής με τα “πιστεύω” μου, εάν υποστήριζα ότι γι’ αυτά δεν φέρω κι εγώ μερίδιο πολιτικής ευθύνης. Δεν συμφωνώ με όσους λένε ότι τα έκαναν όλα τέλεια και δεν μπορούν να βρουν πουθενά λάθος. Είναι λογικές του χθες. Αν πραγματικά θέλουμε να συμβάλλουμε, ο καθένας από τη σκοπιά του, στην αντιμετώπιση των χρόνιων παθογενειών, πρέπει να συμφωνήσουμε στα στοιχειώδη και τα αυτονόητα. Μόνο έτσι θα δείξουμε έμπρακτα ότι απαντάμε στα μεγάλα “γιατί” που δικαιολογημένα βάζουν οι συμπολίτες μας. Το τελευταίο που πιστεύω ότι προσδοκούν από εμάς είναι να μετατρέψουμε μια τέτοια τραγωδία σε πεδίο κομματικής αντιπαράθεσης» τόνισε τέλος ο τέως υπουργός Μεταφορών.
Γ. Γεραπετρίτης: Τον Οκτώβριο του 2023 θα έχουμε 100% σε όλο το δίκτυο τα συστήματα σηματοδότησης και τηλεδιοίκησης – Στη Λάρισα είχαμε και έχουμε τοπικό σύστημα αυτόματης χάραξης
«Πρόθεση της κυβέρνησης και η σχεδόν απόλυτη συμφωνία των εργαζομένων είναι η άμεση επανεκκίνηση του σιδηροδρόμου. Η παραμονή του σιδηροδρόμου εκτός λειτουργίας είναι στην πραγματικότητα καταδικαστική για το ίδιο το μέσο, όχι για τις κλοπές αλλά γιατί απαξιώνεται στις συνειδήσεις των πολιτών. Εγώ ο ίδιος θα ταξιδέψω με το τρένο». Αυτό ανέφερε ο υπουργός Επικρατείας, αρμόδιος και για θέματα Υποδομών και Μεταφορών, Γιώργος Γεραπετρίτης, κατά την πρώτη τοποθέτησή του στην Επιτροπή Θεσμών και Διαφάνειας σχετικά με την πορεία και την εξέλιξη των έργων της σύμβασης 717 για την τηλεδιοίκηση-σηματοδότηση των σιδηροδρόμων και την ασφάλεια των σιδηροδρομικών μεταφορών.
Ο κ. Γεραπετρίτης, μετά τις τοποθετήσεις των πρώην και του τέως υπουργού Υποδομών και Μεταφορών, παρατήρησε ότι «από αυτήν τη συζήτηση δεν πρέπει να μείνουν κενά και ερωτηματικά γιατί οι πολίτες θέλουν να μάθουν τι συνέβη και τι θα γίνει στο μέλλον». Σημείωσε πως «στα περισσότερα σημεία από όσα ανέφερε ο πρώην υπουργός Χρήστος Σπίρτζης ως προς τα αντικειμενικά δεδομένα και στη διάγνωση των προβλημάτων συμφωνούμε. Διαφωνούμε, όμως, στα σημεία εκείνα που αφορούν την παράδοση, τι μέρος του έργου παραδόθηκε από την προηγούμενη κυβέρνηση και ποιοι είναι οι χρόνοι αδράνειας που μεσολάβησαν μεταξύ των διαδοχικών κυβερνήσεων».
Ο υπουργός Επικρατείας τόνισε ότι «σκοπός της σημερινής συνεδρίασης δεν είναι η ανάδειξη ποινικών ευθυνών αλλά η ανάδειξη πολιτικών παραλείψεων, που άμεσα ή έμμεσα συνδέονται με το τραγικό δυστύχημα» και επεσήμανε τρία σημεία:
– Το ζήτημα της ολοκλήρωσης της ηλεκτρονικής αναβάθμισης των συστημάτων ασαφαλείας. Τα συστήματα ενδοεπικοινωνιών και πέδησης και η ολοκλήρωσή τους.
– Τι λειτουργούσε και λειτουργεί στον σταθμό της Λάρισας.
– Οι ελλείψεις προσωπικού στον ΟΣΕ.
Ειδικότερα, για το σύστημα ολοκλήρωσης της ηλεκτρονικής αναβάθμισης των συστημάτων ασφαλείας, ο κ. Γεραπετρίτης υπογράμμισε ότι «έχουν ειπωθεί πολλά. Η πραγματικότητα είναι ότι η σύμβαση 717 του Σεπτεμβρίου 2014 είχε χρόνο ολοκλήρωσης τα δύο έτη. Το 2016 δεν είχε παραδοθεί παρά μόνο ένα μικρό μέρος. Από τους 17 σταθμούς, οι μισοί σταθμοί χρειάστηκαν να ανασκευαστούν, αφού ανέλαβε η νέα κυβέρνηση της ΝΔ, καθώς διαπιστώθηκε ότι υπήρχαν σοβαρότατα κενά σε ό,τι αφορά την αλληλεπίδραση των υποδομών. Το 2016 είχε παραδοθεί ένα πολύ μικρό μέρος του έργου. Δεν προκύπτει από πουθενά ότι συνεχίστηκε το έργο το 2017» και κάλεσε τον ΣΥΡΙΖΑ να καταθέσει έγγραφα παραλαβής λειτουργικότητας.
Για την ενδοεπικοινωνία, ανέφερε πως πράγματι παραδόθηκε το σύστημα το 2019, αλλά έπρεπε να ακολουθήσει μία χρονοβόρα διαδικασία για την αξιολόγηση και πιστοποίησή του, που δεν προβλεπόταν στην αρχική σύμβαση. Η πιστοποίηση ολοκληρώθηκε και έλαβε την έγκριση από τη ΡΑΣ για τον παρα-τρόχιο εξοπλισμό, δηλαδή τον εξοπλισμό που βρίσκεται στις γραμμές και στις ράγες και εκκρεμεί ο εξοπλισμός που βρίσκεται μέσα στα τρένα. Σήμερα, οι σταθμάρχες συνομιλούν μέσω του συστήματος GRMAR, παραμένει όμως το σύστημα της επικοινωνίας με τους μηχανοδηγούς.
Για το σύστημα αυτόματης πέδησης, ο υπουργός σημείωσε ότι «βεβαίως και υπάρχει σε πολλές χώρες της ΕΕ, αλλά αυτό που έχουμε πει είναι ότι μόνο σε δύο ή τρεις χώρες λειτουργεί σε επίπεδο 100% του δικτύου τους. Η Ελλάδα θα είναι η τέταρτη χώρα που θα το έχει σε όλο το δίκτυο της χώρας και που θα είναι μία πολύ σημαντική αναβάθμιση.
Για το χρονοδιάγραμμα, τόνισε ότι «θα υπάρξει μία πολύ σημαντική επιτάχυνση του έργου παράδοσης των ηλεκτρονικών συστημάτων και θα έχουμε το 100% σε χρήση στο τέλος Σεπτεμβρίου του 2023. Από τον Οκτώβριο του 2023 όλα τα συστήματα σηματοδότησης και τηλεδιοίκησης θα είναι εγκατεστημένα και σε λειτουργία».
Σχετικά με το τι λειτουργούσε στον σταθμό της Λάρισας, ο κ. Γεραπετρίτης είπε ότι αυτήν τη στιγμή υφίσταται ένα τοπικό κέντρο τηλεδιοίκησης που μπορεί να κάνει αυτόματη χάραξη και οι σταθμάρχες είναι υποχρεωμένοι να κάνουν αυτόματη χάραξη. Βεβαίως, πράγματι είναι τοπικό σύστημα τηλεδιοίκησης και όχι καθολικό. Όταν παραληφθούν και τα υπόλοιπα σημεία θα έχουμε τα υπερτοπικά κέντρα, που θα μπορούν να ελέγχουν περισσότερους σταθμούς. Σήμερα, όμως, που μιλάμε, έχουμε το τοπικό κέντρο της Λάρισας, το οποίο περίπου για 5,5 χιλιόμετρα βόρεια της Λάρισας και 3 χιλιόμετρα νότια της Λάρισας κάνει την αυτόματη χάραξη.
Ο υπουργός μίλησε για «ανοίκεια συμπεριφορά συνειδητής παραπλάνησης όταν ορισμένοι πηγαίνουν στο Κέντρο, που σήμερα είναι υπό εξέλιξη οι εργασίες του και θα καταστεί σε υπέρ-τοπικό επίπεδο λειτουργίας τον Σεπτέμβριο, και το εμφανίζουν -που σήμερα λόγω εργασιών είναι σε μία οικοδομική κατάσταση- ότι δήθεν ο σταθμός δεν έχει τοπικό δίκτυο τηλεδιοίκησης». Επεσήμανε ότι «το τοπικό σύστημα τηλεδιοίκησης λειτουργούσε εκείνη την ημέρα του δυστυχήματος και λειτουργεί και σήμερα» και κάλεσε «συμπολίτευση και αντιπολίτευση να πάμε μαζί στον σταθμό της Λάρισας για να δούμε εάν λειτουργεί η τοπική χάραξη ή όχι».
Επίσης, κατέθεσε (επισυναπτόμενα έγγραφα) την επίσημη ανάλυση του ηλεκτρονικού αρχείου καταγραφής σηματοδότησης από το Κέντρο της Λάρισας το κρίσιμο εκείνο βράδυ. Από αυτό προκύπτει ότι «μέχρι τις 10:12 συντελέστηκαν πέντε αυτόματες χαράξεις σε όλα τα δρομολόγια (που αναφέρονται αναλυτικά) και δυστυχώς έγινε χειροκίνητη δρομολόγηση της αμαξοστοιχίας 62. Άρα το κρίσιμο εκείνο βράδυ λειτουργούσε απολύτως το τοπικό σύστημα και όφειλε να είχε γίνει αυτόματη χάραξη».
Ο κ. Γεραπετρίτης υπογράμμισε ότι έγινε μία μεγάλη προσπάθεια από την παρούσα κυβέρνηση για την αναπλήρωση του προσωπικού του ΟΣΕ από τις απώλειες που υπήρξαν λόγω συνταξιοδοτήσεων. Αναγνώρισε ότι «το προσωπικό δεν ήταν επαρκές, είναι όμως προφανές -παρά ταύτα- ότι προσελήφθησαν 200 άτομα με δελτίο παροχής υπηρεσιών, εκ των οποίων 57 σταθμάρχες και 13 κλειδούχοι, οι οποίοι έλαβαν την προβλεπόμενη εκπαίδευση. Και είναι σε διαδικασία εξέλιξης η πρόσληψη 117 ατόμων, εκ των οποίων 36 σταθμάρχες, και επίκειται και μία άλλη προκήρυξη για άλλα 100 άτομα. Θα κατατεθεί νομοθετική ρύθμιση όπου θα επιταχυνθεί η διαδικασία πρόσληψης των 100 εργαζομένων, αφού θα γίνει από τον υφιστάμενο κατάλογο ώστε να προσληφθούν τώρα συνολικά 217 άτομα, θα ανανεωθούν οι συμβάσεις των περισσοτέρων από τα 400 άτομα που απασχολούνται με ΔΠΥ και εξετάζουμε την επαναφορά φυλάκων διαβάσεων που ήταν συμβασιούχοι και έληξε η σύμβαση εργασίας τους. Άρα να ενισχύσουμε άμεσα με έμπειρο προσωπικό όλες τις κρίσιμες θέσεις που έχουμε στον ΟΣΕ».
Όμως, ο κ. Γεραπτερίτης έθεσε και ορισμένα ερωτήματα:
1. Πότε ενσωματώθηκε στην έννομη ελληνική τάξη το 4ο σιδηροδρομικό πακέτο ασφάλειας της ΕΕ; Αυτό έγινε από την κυβέρνηση της ΝΔ.
2. Αυτή την εβδομάδα θα φέρουμε μία διάταξη που θα αναβαθμίζει σε καθολικό κακούργημα την κλοπή σιδηροδρομικού υλικού και την κλεπταποδοχή. Η διάταξη αυτή που τιμωρούσε ως κακούργημα αυτά τα αδικήματα υπήρχε έως την αλλαγή του Ποινικού Κώδικα που έκανε η κυβέρνηση του ΣΥΡΙΖΑ.
3. Ποιο 72% της τηλεδιοίκησης λειτουργούσε, όπως μας είπε ο κ. Σπίρτζης; Πού είναι τα πρωτόκολλα παραλαβής; Μπορείτε να μας τα καταθέσετε; Όχι τις εκταμιεύσεις που κάνατε, αλλά τα πρωτόκολλα λειτουργικής παραλαβής.
4. Την περίοδο της προηγούμενης κυβέρνησης, επί τεσσεράμισι χρόνια και ενώ έφθινε το προσωπικό του ΟΣΕ, έγιναν 24 προσλήψεις, δηλαδή πέντε προσλήψεις ανά έτος.
5. Από το 2016, που ο κ. Σπίρτζης διαπίστωσε ότι η σύμβαση 717 ήταν κακή, τι έγινε μέχρι το 2019; Και γιατί μία κακή σύμβαση την παρατείνουμε έξι φορές; Υπάρχει κάποιος λόγος;
«Έχω απόλυτη συνείδηση των δυσκολιών των ελληνοτουρκικών σχέσεων, όμως όπως και να το δει κανείς, σήμερα είναι μια πολύ σημαντική μέρα», υπογράμμισε ο υπουργός Εξωτερικών Νίκος Δένδιας σε δηλώσεις του σε δημοσιογράφους, σχολιάζοντας τις σημερινές ανακοινώσεις με τον Τούρκο ομόλογό του Μεβλούτ Τσαβούσογλου.
«Για να το κατανοήσει κανείς, αρκεί να σκεφτεί που βρισκόμασταν πριν από λίγες εβδομάδες», υπογράμμισε χαρακτηριστικά.
Μετά από διμερή συνάντηση, που πραγματοποιήθηκε νωρίτερα σήμερα στο περιθώριο της Διάσκεψης Δωρητών για την Τουρκία και την Συρία στις Βρυξέλλες, ο κ. Δένδιας με τον κ. Τσαβούσογλου ανακοίνωσαν ότι η Τουρκία θα στηρίξει και θα ψηφίσει υπέρ της Ελλάδας στην εκστρατεία της για τη θέση μη-μόνιμου μέλους στο Συμβούλιο Ασφαλείας των Ηνωμένων Εθνών ’25-’26. Η Ελλάδα θα στηρίξει την τουρκική υποψηφιότητα για τη γενική γραμματεία του Διεθνούς Ναυτιλιακού Οργανισμού (ΙΜΟ)
Ο κ. Δένδιας μίλησε στους δημοσιογράφους προσερχόμενος στην έκθεση των έργων του Αλβανού Πρωθυπουργού Έντι Ράμα, η οποία εγκαινιάζεται σήμερα στο Ζάππειο.
«Είναι μεγάλη χαρά που εδώ στο Ζάππειο, ένα κτίριο γεμάτο συμβολισμούς, εγκαινιάζουμε την έκθεση έργων του Πρωθυπουργού Έντι Ράμα», ανέφερε ο κ. Δένδιας.
Για δέκατη ημέρα βρίσκεται στο βήμα του μάρτυρα ο δικαστικός πραγματογνώμονας, ο οποίος ερεύνησε τις συνθήκες που μετέβαλαν σε τραγωδία με 104 νεκρούς την πυρκαγιά στην Ανατολική Αττική τον Ιούλιο του 2018.
Ο επιπυραγός Δημήτρης Λιότσιος που δέχεται ερωτήσεις από την πλευρά της υπεράσπισης των κατηγορουμένων, αναφέρθηκε και σήμερα στην εικόνα χάους και αλαλούμ που διαπίστωσε ότι υπήρχε ως προς τα εναέρια μέσα . Ο μάρτυρας είπε πως, με βάση τα στοιχεία που συγκέντρωσε , τις κρίσιμες ώρες της φονικής πυρκαγιάς υπήρχαν διαθέσιμα 13 εναέρια μέσα και αυτό ήταν σε γνώση του ΕΣΚΕ.
Η συνήγορος υπεράσπισης του τότε αρχηγού του Πυροσβεστικού Σώματος Σωτήρη Τερζούδη επισήμανε στον μάρτυρα ότι υπάρχουν διαφορές μεταξύ καταθέσεων πιλότων εναέριων και των καταγραφών στο χειρόγραφο ημερολόγιο του Συντονιστικού Κέντρου Δασοπυρόσβεσης. Του είπε επίσης πως σε καταθέσεις τους στον ανακριτή πιλότοι δήλωσαν πως αν πετούσαν την ημέρα εκείνη, λόγω των καιρικών συνθηκών πιθανότατα θα είχε συμβεί ατύχημα
“Μα μόνο με λιακάδα δηλαδή μπορούν να πετούν τα συγκεκριμένα ελικόπτερα; Έγινε προσπάθεια να απογειωθούν και δήλωσαν αδυναμία; Τώρα τι μπορώ να πω εγώ υποθετικά..” απάντησε ο μάρτυρας ο οποίος επανέλαβε πως θα μπορούσαν να πετάξουν συγκεκριμένα εναέρια μέσα και ότι δεν προέκυψε πως επιχείρησαν και δεν τα κατάφεραν.
Ο μάρτυρας κατά την εξέταση του οποίου προέκυψαν διαφορές στις καταγραφές του χειρόγραφου ημερολόγιου του Συντονιστικού Κέντρου Δασοπυρόσβεσης και στις καταθέσεις των πιλότων των πυροσβεστικών, είπε, για ακόμη μία φορά, πως από νωρίς υπήρχε εικόνα της κατάστασης.
Επικαλέστηκε μάλιστα ο κ. Λιότσιος, μια φωτογραφία που είχε ανέβει στις 17.03 σε λογαριασμό σε μέσο κοινωνικής δικτύωσης ο κατηγορούμενος πρώην επικεφαλής της Γενικής Γραμματείας Πολιτικής Προστασίας από το το ΕΣΚΕ. “εκείνη την ώρα ήταν όλοι συγκεντρωμένοι και οι πληροφορίες ήταν σε γνώση όλων” επεσήμανε ο επιπυραγός.
Η ζωή της ένα καλειδοσκόπιο του 20ου αιώνα. Aν ζούσε σήμερα, θα ήταν 100 ετών. Ο θρύλος της ελληνικής λογοτεχνίας, η πολυγραφότατη, πολυμεταφρασμένη, τιμημένη με πλήθος διακρίσεων στην Ελλάδα και στο εξωτερικό συγγραφέας που αγαπήθηκε από γενεές αναγνωστών για το έργο της και τη συναρπαστική διαδρομή μιας ζωής βιωμένης ως το μεδούλι, ζωντανεύει στην έκθεση «Ο μεγάλος περίπατος της Άλκης», στο Μουσείο Μπενάκη της οδού Πειραιώς. Σε συνεργασία με το υπουργείο Πολιτισμού στο πλαίσιο του «Λογοτεχνικού Έτους 2023 Άλκη Ζέη».
Συγκίνηση και χαρά αποπνέει η εργοβιογραφική αυτή έκθεση με την αγαπημένη συγγραφέα (1923-2020) πανταχού παρούσα μέσα από μεγάλα φωτογραφικά πορτρέτα της. Χαμογελαστή ακόμα και στις εξορίες της, με θετική ενέργεια για τη ζωή, βλέμμα παιχνιδιάρικο και με μια υποβόσκουσα αίσθηση του χιούμορ που την χαρακτήριζε, για τον εαυτό της και προς πάσα κατεύθυνση.
Το νήμα της ζωής και του έργου της συνδέει στην έκθεση ο εμπνευσμένος σχεδιασμός της φωτογράφου Μαρίας Στέφωση, η οποία έστησε στη μεγάλη αίθουσα του μουσείου το πλούσιο υλικό με τρόπο που ξεδιπλώνει χρονολογικά τον μεγάλο περίπατο της Άλκης. Ξεκινάμε από τις πρώτες εκδόσεις όλων των βιβλίων της, από το «Καπλάνι της Βιτρίνας», το πρώτο της βιβλίο που έγραψε το 1963 στη Μόσχα και κυκλοφόρησε από τις εκδόσεις Θεμέλιο του Μίμη Δεσποτίδη έως το τελευταίο «Ο νυχτερινός περίπατος της γιαγιάς» από τις εκδόσεις Μεταίχμιο το 2020. Συνεχίζουμε μπροστά σ΄έναν εντυπωσιακό τοίχο ενός πολύχρωμου παζλ εξωφύλλων με τα μεταφρασμένα βιβλία της. Σε μια προθήκη φυλάσσονται ανέκδοτα χειρόγραφα της μαζί με τα μετάλλια και τις διακρίσεις. Τα μεγάλα τυπώματα φωτογραφιών της ζωής της περιβάλουν όλη την αίθουσα υπογραμμίζοντας με επιλεγμένα αποσπάσματα γραπτών της, τον στοχασμό και τη φρεσκάδα του βλέμματος της. Άνθρωποι και καταστάσεις που την καθόρισαν στα χρόνια της Κατοχής και της Αντίστασης, άνθρωποι του πνεύματος και των γραμμάτων που συνέβαλαν στην λογοτεχνική διαμόρφωση της. Οικογενειακές φωτογραφίες με τον σκηνοθέτη Γιώργο Σεβαστίκογλου και τα παιδιά τους, την Ειρήνη και τον Πέτρο, δίπλα σε εκείνες με διανοούμενους με τους οποίους συνεργάστηκε -Μάριο Πλωρίτη, Ζυλ Ντασέν, Μελίνα Μερκούρη, Μάνο Ζαχαρία, Σπύρο Πλασκοβίτης, η θεία της Διδώ Σωτηρίου (σύζυγος του Πλάτωνα Σωτηρίου, δίδυμου αδελφού της μητέρας της), η αδελφή της Λενιώ με την οποία «έζησαν σαν δίδυμες» και η «κολλητή» της Άλκης Ζέη Ζωρζ Σαρρή, αιώνια φίλη της από τα γυμνασιακά τους χρόνια.
Ρώμη, 1952.
Σε άλλη ενότητα, φωτογραφίες από τα νεανικά θεατρικά της βήματα (είχε σπουδάσει υποκριτική στη δραματική σχολή του Εθνικού Ωδείου Αθηνών) που εγκατέλειψε νωρίς, επιλέγοντας τη συγγραφή. Ο κινηματογραφικός « Μεγάλος περίπατος της Άλκης» της σκηνοθέτιδας Μαργαρίτας Μαντά που προβάλλεται σε μια μικρή αίθουσα στην έκθεση, ο χάρτης του μεγάλου περίπατου της συγγραφέως στην Ιστορία και στον γεωγραφικό χώρο, εξόριστη μετά τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο από την γενέθλια Αθήνα, κατ’ αρχάς στη Χίο. Μετά, οι προσπάθειες στη Ρώμη για την απόκτηση σοβιετικής βίζας ώστε να επανασυνδεθεί με τον Γιώργο Σεβαστίκογλου, ο οποίος είχε διαφύγει στην Τασκένδη ως πολιτικός πρόσφυγας το 1948, μετά την ήττα του ΔΣΕ στον εμφύλιο. Στη συνέχεια, η μετεγκατάστασή τους στη Μόσχα και αργότερα, στα χρόνια της απριλιανής δικτατορίας στο Παρίσι, απ’ όπου επέστρεψαν οριστικά στην Ελλάδα το 1980.
Ζωή μυθιστορηματική, που φέρνει στο νου τα λόγια του αιώνιου φίλου της, ποιητή Τίτου Πατρίκιου: «Όταν κανείς αρχίσει να αναφέρεται στην Άλκη δεν μπορεί να σταματήσει, γιατί και η ζωή και το έργο της είναι τεράστια».
Ο επισκέπτης μπορεί να κάνει μια μικρή ανάπαυλα στην ημικυκλική κατασκευή με τις κερκίδες στο κέντρο της έκθεσης, πριν συνεχίσει την διαδρομή του μεγάλου περιπάτου στην πολυκύμαντη ζωή της Άλκης Ζέη και το εμβληματικό της έργο. Έργο στο οποίο διαχειρίζεται τη γοητεία των νιάτων, της Ιστορίας, τη γοητεία της Αριστεράς, στους αγώνες της οποίας συμμετείχε από τα νιάτα της μέσα από τις γραμμές της ΕΠΟΝ, απέναντι στην οποία όμως στάθηκε και πολύ κριτική.
Αγάπησε και αγαπήθηκε από τα νέα παιδιά και συνέτεινε στη διαμόρφωση του νεανικού αναγνωστικού κοινού, μεταδίδοντας χωρίς διδακτισμό το στοιχείο της αλληλεγγύης, της φιλίας, αξίες που η ίδια διαφύλαξε σ’ όλη της τη ζωή. «Στο Παρίσι, κατά τη διάρκεια της δικτατορίας, διαπίστωσα με έκπληξη ότι τα παιδιά των φίλων αντιστασιακών δεν είχαν ιδέα τι ήταν η Κατοχή και η Αντίσταση για τις οποίες αγωνίστηκαν οι γονείς τους. Κι ήταν ο λόγος που το 1971 έγραψα τον ”Μεγάλο περίπατο του Πέτρου”. Ήθελα να το εξηγήσω στα παιδιά με τρόπο που δεν θα τα βαρύνει», είχε πει η συγγραφέας.
Άλλωστε, όπως έχει γράψει η Άλκη Ζέη για τη σχέση του συγγραφικού έργου της με την Ιστορία: «Από τα μικρά μου χρόνια ως σήμερα, ας μην πω με ακρίβεια πόσα είναι γιατί θα τρομάξω κι εγώ η ίδια, έζησα έναν πόλεμο, δύο εμφύλιους πολέμους, δύο δικτατορίες και δύο προσφυγιές. Δεν τα έζησα σαν απλός παρατηρητής, αλλά παίρνοντας ενεργό μέρος κάθε φορά κι έτσι και να ήθελα, δεν θα μπορούσε το συγγραφικό μου έργο να μην επηρεαστεί από τα γεγονότα αυτά που συγκλόνισαν τον τόπο μας. Άθελά μου η ζωή μου μπλέχτηκε μέσα στην ιστορία κι έγινα κι εγώ ένα κομμάτι της. Το συγγραφικό μου, λοιπόν, έργο, θέλω δεν θέλω, είναι γεμάτο ιστορία… Αν πέτυχα να κάνω τα παιδιά να την ακούσουν τουλάχιστον, το μέλλον θα δείξει».
Η έκθεση «Ο μεγάλος περίπατος της Άλκης» θα διαρκέσει έως 30/4/2023
Λίγες ημέρες απέμειναν για την έναρξη της υποβολή των φορολογικών δηλώσεων για τα εισοδήματα που απέκτησαν οι φορολογούμενοι το 2022. Σύμφωνα με πληροφορίες, λίγες λεπτομέρειες έχουν απομείνει και λίγο πριν ή λίγο μετά τις 25 Μαρτίου – σε κάθε περίπτωση πριν από το τέλος του μήνα – θα ανοίξει η ηλεκτρονική πλατφόρμα στο myAADE.
Σύμφωνα με τη νομοθεσία, καταληκτική ημερομηνία για την υποβολή των φορολογικών δηλώσεων του 2023 είναι η 30η Ιουνίου 2023. Η πρώτη δόση του επιπλέον φόρου που ενδεχομένως θα προκύψει θα πρέπει να πληρωθεί έως την 31η Ιουλίου.
Η εξόφληση του φόρου εισοδήματος θα γίνει σε οκτώ (8) ισόποσες μηνιαίες δόσεις με την τελευταία να είναι προγραμματισμένη να πληρωθεί τον Φεβρουάριο του 2024. Σε περίπτωση που κάποιος φορολογούμενος θελήσει να πληρώσει εφάπαξ τον φόρο, τότε θα λάβει έκπτωση επί του συνολικού ποσού ύψους 3%.
Οι κωδικοί για το βασικό έντυπο της εφορίας σχεδόν στο σύνολό τους παραμένουν αμετάβλητοι και έτσι και φέτος οι 8.500.000 φορολογούμενοι δεν θα αντιμετωπίσουν ιδιαίτερα προβλήματα κατά τη συμπλήρωσή τους. Επίσης, το ίδιο θα συμβεί και με τη φορολόγηση των εισοδημάτων καθώς οι φορολογικές κλίμακες παραμένουν ίδιες για τα εισοδήματα που αποκτήθηκαν πέρυσι και θα δηλωθούν φέτος.
Το νέο στοιχείο της φετινής φορολογικής δήλωσης είναι ότι το έντυπο Ε3 θα είναι προσυμπληρωμένο με τα έσοδα και τα έξοδα που έχουν δηλώσεις επιχειρήσεις και επαγγελματίες στα ηλεκτρονικά βιβλία myData. Οι προσυμπληρωμένοι κωδικοί δεν θα είναι κλειδωμένοι αλλά ανοιχτοί ώστε οι φορολογούμενοι να έχουν τη δυνατότητα διορθώσεων στα ποσά που έχουν προσυμπληρωθεί.
Σημειώνεται ότι τα εισοδήματα με βάση τις βεβαιώσεις αποδοχών από μισθούς και συντάξεις καθώς και οι φόροι που αναλογούν και παρακρατήθηκαν είναι προσυμπληρωμένα και δυνατότητα διόρθωσης δεν υπάρχει.
Τι πρέπει να γνωρίζει κάθε φορολογούμενος πριν τη συμπλήρωση των δηλώσεων
* Κοινές δηλώσεις συζύγων: Σε περίπτωση που γίνεται κοινή δήλωση των συζύγων, πραγματοποιείται ξεχωριστή βεβαίωση του φόρου και εν συνεχεία εκδίδονται δύο ξεχωριστές πράξεις προσδιορισμού φόρου, μία για τον κάθε σύζυγο. Πιστωτικά ποσά του ενός συζύγου δεν συμψηφίζονται με τυχόν χρεωστικά του άλλου και στην περίπτωση που έχουν και οι δύο πιστωτικά ποσά επιστρέφονται στον κάθε δικαιούχο χωριστά. Ο φόρος των συζύγων που προκύπτει από την κοινή τους δήλωση βεβαιώνεται στη Δ.Ο.Υ. του υπόχρεου, ακόμη και στις περιπτώσεις που οι σύζυγοι έχουν διαφορετική Δ.Ο.Υ. λόγω του ότι ένας εκ των δύο (ή και οι δύο) ασκεί επιχειρηματική δραστηριότητα ή λόγω διαφορετικής φορολογικής κατοικίας. Ως εκ τούτου, οι πράξεις προσδιορισμού φόρου που εκδίδονται με την υποβολή κοινής δήλωσης αναγράφουν και στους δύο συζύγους τη Δ.Ο.Υ. του υπόχρεου συζύγου.
* Χωριστές δηλώσεις συζύγων: Οι σύζυγοι υποβάλουν χωριστή δήλωση εφόσον το έχουν δηλώσει, η καταληκτική ημερομηνία έχει παρέλθει καθώς ήταν η 28η Φεβρουαρίου. Υποχρεωτικά χωριστές δηλώσεις υποβάλλονται στις περιπτώσεις που έχει διακοπεί η έγγαμη συμβίωση κατά τον χρόνο υποβολής της δήλωσης ή ο ένας από τους δύο συζύγους είναι σε κατάσταση πτώχευσης ή έχει υποβληθεί σε δικαστική συμπαράσταση.
* Σύμφωνο συμβίωσης: Τα φυσικά πρόσωπα που έχουν συνάψει σύμφωνο συμβίωσης δύνανται να υποβάλλουν κοινή δήλωση για τα εισοδήματά τους και έχουν την ίδια φορολογική αντιμετώπιση με τους έγγαμους.
* Κάτοικοι εξωτερικού: Σε περίπτωση που φορολογικός κάτοικος Ελλάδας μετέφερε την κατοικία του στο εξωτερικό εντός του 2022, η δήλωση υποβάλλεται εμπρόθεσμα καθ’ όλη τη διάρκεια του φορολογικού έτους και το αργότερο έως τις 31.12.2023.
* Δηλώσεις αποβιωσάντων: Υποβάλλονται για τα εισοδήματα που απέκτησαν το έτος 2022 μέχρι την ημερομηνία του θανάτου τους από τους νόμιμους κληρονόμους τους στην αρμόδια Δ.Ο.Υ. εμπρόθεσμα έως 31.12.2023.
* Ανήλικο τέκνο: Στην περίπτωση που ανήλικο άγαμο τέκνο υποβάλλει ξεχωριστή φορολογική δήλωση και παράλληλα αποκτά και εισοδήματα άλλης κατηγορίας, όπως για παράδειγμα εισόδημα από ακίνητη περιουσία, αυτά αναγράφονται στη δήλωση του υπόχρεου γονέα.
* Δηλώσεις με επιφύλαξη: Υποβάλλονται ηλεκτρονικά μέσω της ψηφιακής πύλης myAADE και εντός χρονικού διαστήματος 30 ημερών από την ημερομηνία υποβολής της δήλωσης οφείλουν οι φορολογούμενοι να προσκομίσουν στη Δ.Ο.Υ. τα απαραίτητα δικαιολογητικά, τα οποία αποδεικνύουν τους ισχυρισμούς τους και τον λόγο της επιφύλαξης, προκειμένου να εκκαθαριστούν οι δηλώσεις και να εκδοθούν οι πράξεις διοικητικού προσδιορισμού φόρου από τη Δ.Ο.Υ. προθεσμίας των 90 ημερών από την υποβολή της δήλωσης. Σε περίπτωση που τα απαιτούμενα δικαιολογητικά δεν προσκομιστούν εντός της προαναφερθείσας προθεσμίας των 30 ημερών, οι δηλώσεις εκκαθαρίζονται, χωρίς να ληφθεί υπόψη η επιφύλαξη.
* Τροποποιητικές δηλώσεις: Για αναδρομικά ποσά μισθών, συντάξεων, επιδομάτων και λοιπών αναδρομικών ποσών φορολογικού έτους 2015 και επόμενων, για την καταβολή των οποίων αποστέλλεται σχετική πληροφορία στη φορολογική διοίκηση από τον καταβάλλοντα αυτά, υποβάλλονται μέσω της ψηφιακής πύλης myAADE.
* Νέοι φορολογούμενοι: Όσοι θα υποβάλουν για πρώτη φορά φορολογική δήλωση θα πρέπει να αποκτήσουν κωδικούς πρόσβασης. Οι νέοι που συμπλήρωσαν το 18ο έτος της ηλικίας τους το 2022 και απέκτησαν οποιουδήποτε ύψους πραγματικό ή τεκμαρτό εισόδημα υποβάλλουν τη δική τους φορολογική δήλωση. Οι 18αρηδες ενηλικιώνονται και φορολογικά και αποκτούν την πρώτη τους επαφή με την Εφορία εφόσον:
– Δεν συγκατοικούν στο ίδιο σπίτι με τους γονείς τους αλλά διαμένουν σε κατοικία στην οποία κατέχουν έστω ένα μικρό ποσοστό πλήρους κυριότητας ή επικαρπίας ή σε κατοικία που τους παραχωρήθηκε δωρεάν από τους γονείς τους ή από κάποιον φίλο τους.
– Κατέχουν οποιοδήποτε άλλο περιουσιακό στοιχείο που λαμβάνεται υπόψη ως τεκμήριο διαβίωσης, όπως αυτοκίνητο.
– Απέκτησαν εντός του 2022 οποιασδήποτε μορφής εισόδημα, όπως από μισθούς, επιδόματα, ενοίκια, αγροτικές ή επιχειρηματικές δραστηριότητες, υπεραξίες από μετοχές, ομόλογα, αμοιβαία κεφάλαια κ.λπ.
– Ίδρυσαν εντός του 2022 επιχείρηση στο όνομά τους.
– Προχώρησαν εντός του 2022 σε έναρξη ελευθέριου επαγγέλματος.
– Είναι έγγαμοι τη στιγμή της υποβολής της φορολογικής δήλωσης.
Εξαίρεση από την τελευταία υποχρέωση υποβολής δήλωσης, έχουν μόνον όσοι 18αρηδες το προηγούμενο έτος δεν είχαν καθόλου εισοδήματα, ούτε περιουσιακά στοιχεία που να αποτελούν τεκμήρια (κατοικία, αυτοκίνητο κ.λπ.), εφόσον φιλοξενήθηκαν σε σπίτια γονέων ή είναι φοιτητές και λόγω σπουδών διαμένουν με ενοίκιο σε άλλη πόλη από αυτή στην οποία ζουν οι γονείς τους.
Νέες μορφές παρενόχλησης στον χώρο της εργασίας έχει δημιουργήσει η νέα ψηφιακή εποχή. Μία από αυτές τις μορφές, που είναι αναδυόμενη στην Ελλάδα, έχει να κάνει με τα social media. Για παράδειγμα, δίνεται εντολή στον εργαζόμενο να προωθήσει μέσω του δικού του προφίλ δημοσιεύσεις της εταιρείας ή στελεχών της και μάλιστα με τρόπο πιεστικό. Για να μπει ένα φρένο σε αυτήν την κατάσταση η Ανεξάρτητη, πλέον, Αρχή Επιθεώρησης Εργασίας, με εγκύκλιο διευκρινίζει το πλαίσιο έκθεσης του εργαζομένου στα ψηφιακά κοινωνικά δίκτυα (social media) του εργοδότη και γίνεται σαφές ότι είναι θεμιτή και κατοχυρωμένη η ενδεχόμενη άρνησή του να συμπεριληφθεί σε δημοσιεύσεις, πόσο μάλλον να αλληλοεπιδρά με αναρτήσεις και περιεχόμενο που αφορά στη δραστηριότητα της όποιας επιχείρησης. Όπως αναφέρει ο διοικητής της Ανεξάρτητης Αρχής Επιθεώρησης Εργασίας, Γιώργος Τζιλιβάκης, δημιουργήθηκε η ανάγκη για τη σύνταξη της εγκυκλίου καθώς υπήρχαν το τελευταίο διάστημα τέτοιου είδους καταγγελίες στην Ελλάδα στα γραφεία του πρώην ΣΕΠΕ (Σώμα Επιθεώρησης Εργασίας).
«Ο εργαζόμενος προστατεύεται από την επεξεργασία προσωπικών δεδομένων του σε όλο το χρονικό διάστημα της εργασιακής σχέσης. Προστατεύονται τόσο οι υποψήφιοι όσο και οι απασχολούμενοι. Το ίδιο αφορά και τους απασχολούμενους που η εργασιακή τους σχέση έχει λήξει κι έχουν αποχωρήσει από τον εργοδότη για οποιοδήποτε λόγο. Είναι σημαντικό να καταστεί σαφές ότι η άρνηση του εργαζομένου στην επεξεργασία των προσωπικών δεδομένων του αφορά εκείνα τα στοιχεία τα οποία δεν είναι απολύτως απαραίτητο να ληφθούν υπόψη για τη σύναψη της σύμβασης εργασίας ή για την εκτέλεσή της. Για τα στοιχεία που δεν είναι απαραίτητα για την εκτέλεση της εργασίας του -όπως φωτογραφίες που τον ταυτοποιούν στα social media- το δικαίωμα άρνησης του εργαζόμενου προστατεύεται από τον νόμο, ο οποίος για οποιαδήποτε επεξεργασία που ξεφεύγει από τους παραπάνω σκοπούς (σύναψη και εκτέλεσης της σύμβασης) απαιτεί την ελεύθερη και ρητή συγκατάθεση του εργαζομένου. Η συγκατάθεσή του, για επεξεργασία δεδομένων προσωπικού χαρακτήρα, ανακαλείται ελεύθερα ανά πάσα στιγμή τόσο εύκολα όσο παρασχέθηκε», δηλώνει στο Αθηναϊκό-Μακεδονικό Πρακτορείο Ειδήσεων ο κ. Τζιλιβάκης.
Ο ίδιος εξηγεί ότι ο νόμος ορίζει πως η συγκατάθεση μπορεί να παρέχεται είτε σε έντυπη ή σε ηλεκτρονική μορφή και πρέπει να διακρίνεται σαφώς από τη σύμβαση εργασίας. Ο εργοδότης πρέπει να ενημερώνει τον εργαζόμενο εγγράφως ή ηλεκτρονικά για τον σκοπό της επεξεργασίας και το δικαίωμά του να ανακαλέσει τη συγκατάθεσή του. Παράλληλα, αν ο εργαζόμενος έχει υπογράψει σχετικές φόρμες συναίνεσης κατά την πρόσληψη, ο κ. Τζιλιβάκης σημειώνει ότι όσο εύκολα δόθηκαν τόσο εύκολα μπορούν να ανακληθούν.
Παράλληλα, η νέα εγκύκλιος διευκρινίζει πως σε ό,τι αφορά τη νομιμότητα χρήσης των κοινωνικών δικτύων (Facebook, LinkedIn, Twitter, Instagram κ.ά.) ως εργαλείων εξέτασης του προφίλ του υποψήφιου εργαζομένου, ενόψει πρόσληψης, είναι θεμιτή σε ορισμένες περιπτώσεις που σχετίζονται μόνο με επαγγελματικούς σκοπούς, οπότε ο εργοδότης νομιμοποιείται να προσπελάσει και να ελέγξει, βάσει εννόμου συμφέροντος, τις διαθέσιμες πληροφορίες που ο ίδιος ο εργαζόμενος έχει δημοσιοποιήσει στο δημόσια ορατό προφίλ του, όπως σπουδές και προηγούμενη εργασιακή εμπειρία. Ωστόσο, όπως τονίζεται σε σχετική ανακοίνωση, δεν επιτρέπεται φυσικά στον εργοδότη να αξιολογεί τις προσωπικές αναρτήσεις και, σε κάθε περίπτωση, κάθε γνώση πληροφορίας που αποκτάται, μέσω των κοινωνικών δικτύων, για τα χόμπι, φιλικές και κοινωνικές συναναστροφές των εργαζομένων, την οικογενειακή κατάστασή τους, τις θρησκευτικές ή τις πολιτικές πεποιθήσεις ή τις σεξουαλικές προτιμήσεις τους, δεν πρέπει να αποτελεί αιτία διάκρισης ούτε να κοινοποιείται σε τρίτους.
«Σε περίπτωση που ο εργαζόμενος προβεί σε καταγγελία προκειμένου να ασκήσει το νόμιμο δικαίωμά του για προστασία δεδομένων προσωπικού χαρακτήρα και δεχτεί αντίποινα από τον εργοδότη του, είτε με χειροτέρευση της εργασιακής του θέσης είτε με καταγγελία της σύμβασης εργασίας του είτε δεχτεί παρενόχληση (mobbying) για την απόφασή του αυτή, η εργατική νομοθεσία τον προστατεύει επίσης και μπορεί να ζητήσει την παρέμβαση της Επιθεώρησης Εργασίας, με αίτηση διενέργειας εξέτασης εργατικής διαφοράς», επισημαίνει ο διοικητής της Ανεξάρτητης Αρχής Επιθεώρησης Εργασίας στο ΑΠΕ-ΜΠΕ.
Ποια είναι, όμως, τα περιθώρια της Ανεξάρτητης Αρχής σε αυτές τις περιπτώσεις; «Η Επιθεώρηση Εργασίας θα γνωμοδοτήσει αιτιολογημένα και θα επιδιώξει την επίλυση της εργατικής διαφοράς. Ωστόσο, πρέπει να γίνει σαφές στους εργαζομένους ότι το πόρισμα της Επιθεώρησης δεν είναι δικαστική απόφαση για να εξαναγκάσει τον εργοδότη να συμμορφωθεί. Παρά ταύτα, η πλειοψηφία των εργοδοτών συμμορφώνεται με τα πορίσματα και τις υποδείξεις της, με αποτέλεσμα να αποφεύγεται η δικαστική διαμάχη και να επιλύεται συμβιβαστικά η εργατική διαφορά, γεγονός το οποίο συντελεί στη διατήρηση αρμονικών εργασιακών σχέσεων. Η Επιθεώρηση Εργασίας διαθέτει τη δυνατότητα επιβολής διοικητικών κυρώσεων, οι οποίες, μάλιστα, είναι πολύ υψηλές στις περιπτώσεις που συντρέχει διακριτική μεταχείριση ή παρενόχληση στην εργασία, με προσβολή της αξιοπρέπειας του εργαζομένου. Παρ’ όλα αυτά, πριν από τις τελικές κυρώσεις, η αρχική προσέγγιση έχει καθοδηγητικό και συμβουλευτικό χαρακτήρα», εξηγεί ο κ. Τζιλιβάκης.
Τουρισμός όλο τον χρόνο, υψηλού οικονομικού επιπέδου ταξίδια, άνθρωποι που γνωρίζουν τον προορισμό και είτε επανέρχονται ιδιωτικά, είτε μιλούν για αυτόν λειτουργώντας ως “πρεσβευτές”, αναδεικνύοντας τον από “στόμα σε στόμα” (word of mouth) είναι μόνο μερικά από τα πλεονεκτήματα της βιομηχανίας MICE (Meetings, Incentives, Conferences & Exhibitions) σε ό,τι αφορά την τουριστική ανάπτυξη.
Ωστόσο, μπορεί η προσοχή όλων όταν γίνεται λόγος για MICE τουρισμό, να στρέφεται και να επικεντρώνεται στα συνέδρια αλλά ένα σημαντικό κομμάτι του είναι τα επαγγελματικά ταξίδια και τα ταξίδια κινήτρων (Incentive and Corporate), τα οποία όπως επισημαίνουν οι άνθρωποι που ασχολούνται με τον συγκεκριμένο κλάδο μπορούν να βοηθήσουν την ανάδειξη μικρότερων πόλεων και γενικότερα προορισμών, αρκεί ο ίδιος ο κόσμος, κυρίως οι επαγγελματίες, να αντιληφθούν τη σημασία αυτής της μερίδας τουριστών.
Εκτός από την Αθήνα και τη Θεσσαλονίκη, η Μύκονος είναι επίσης ένας προορισμός που επενδύει σε αυτόν το κομμάτι του MICE τουρισμού, καθώς φέρνει κόσμο στο νησί εκτός σεζόν, σε καλά επίπεδα κινείται η Ρόδος και η Καλαμάτα με το Costa Navarino αλλά μεγάλη δυναμική και προοπτικές ανάπτυξης έχουν και τα Ιωάννινα, η Καβάλα και η Αλεξανδρούπολη.
Σε ένα ταξίδι Incentive ή corporate, τα στελέχη μιας εταιρείας για παράδειγμα μπορεί να χρειάζονται μια αίθουσα για να κάνουν ορισμένα meetings και στη συνέχεια να ζήσουν την εμπειρία του ράφτινγκ στον Βοϊδομάτη ή τον Νέστο, ως μέρος ενός μιας συνολικής διαδικασίας που απαιτούν αυτού του είδους τα ταξίδια.
Την ίδια ώρα οι εταιρείες αναζητούν νέες ιδέες και τόπους που μπορούν να συνδυάσουν πολλές δραστηριότητες και αυτό ανοίγει ένα μεγάλο “παράθυρο ευκαιρίας” για τους μικρότερους προορισμούς που θέλουν να προσελκύσουν επισκέπτες, όπως επισημαίνει μιλώντας στο Αθηναϊκό και Μακεδονικό Πρακτορείο Ειδήσεων, η Ελένη Σωτηρίου, Γενική Διευθύντρια του Thessaloniki Convention Bureau (TCB), του Γραφείου Προσέλκυσης Συνεδρίων για τη Θεσσαλονίκη.
«Ένας νεοεισερχόμενος προορισμός είναι πιο δύσκολο να ανταποκριθεί καθαρά στο συνέδριο αλλά υπάρχει κι ένα άλλο κομμάτι της συγκεκριμένης αγοράς, που είναι τα λεγόμενα Insetives and corporate ταξίδια, όπως λέγονται, δηλαδή τα ταξίδια κινήτρων και τα άλλα επαγγελματικά ταξίδια που αφορούν συνήθως μικρότερες ομάδες που μπορεί να είναι από 20 μέχρι 200 άτομα για παράδειγμα, με συγκεκριμένες ανάγκες, που επικεντρώνονται περισσότερο στη γνωριμία με τον προορισμό. Δηλαδή έχουν συνήθως ένα κομμάτι που αφορά την εταιρική συνάντηση και στη συνέχεια δραστηριότητες στη φύση, που θα κάνουν το λεγόμενο bonding κτλ. Οπότε εκεί φυσικά οι μικρότεροι προορισμοί είναι επιλέξιμοι, διότι διευκολύνουν αυτές τις διαδικασίες, καθώς είναι πιο δύσκολο σε μια μεγάλη πόλη να κάνεις τέτοια πράγματα. Επίσης, οι μικρότεροι προορισμοί έχουν ανεπτυγμένο αυτό το κομμάτι που σχετίζεται και με τον leisure τουρισμό και είναι πιο εύκολο να το αναπτύξουν, πριν φτάσουμε στις υποδομές των συνεδριακών κέντρων και όλα τα σχετικά», σημειώνει η κ.Σωτηρίου και προσθέτει: «Τα περισσότερα από αυτά τα ταξίδια έχουν συνήθως υψηλό μπάτζετ, δηλαδή για παράδειγμα μπορεί μια τράπεζα να διοργανώσει ένα ταξίδι για τους διευθυντές της, οπότε εκεί μιλάμε για άλλα μεγέθη. Είναι μια αγορά που μπορεί κάποιος προορισμός να προσεγγίσει και να το κάνει με τα δικά του συγκριτικά πλεονεκτήματα που έχει να προσφέρει. Υπάρχει μεγάλη ανάγκη, και είναι μια αγορά που επανέκαμψε πιο γρήγορα μετά την πανδημία γιατί αφορά ταξίδια μικρότερων ομάδων. Επίσης, είναι μια αγορά που πλέον έχει περιορίσει τα ταξίδια εντός Ευρώπης, γιατί οι πτήσεις είναι μικρότερης διάρκειας, το οικονομικό ρίσκο μειώνεται και οι συμμετέχοντες νοιώθουν μεγαλύτερη ασφάλεια. Υπάρχει δηλαδή ένα παράθυρο ευκαιρίας». Εκείνο που πρέπει να κάνουν οι προορισμοί από την πλευρά τους, σύμφωνα με την διευθύντρια του TCB, είναι «να αναπτύξουν την εξωστρέφεια, να συμμετέχουν στις εκθέσεις, να καταλάβουν πώς κινείται η αγορά, ο ανταγωνισμός και να καταλάβουν και οι ίδιοι πώς πρέπει να κινηθούν».
«Οι μικροί προορισμοί με το Incentive μπορούν να εκτοξευθούν, δυστυχώς όμως δεν το αντιλαμβάνονται. Δεν αντιλαμβάνονται την αξία που μπορεί να δώσουν τέτοια ταξίδια στον προορισμό», επισημαίνει η Μαρία Παπαδάκη, β΄αντιπρόεδρος του Hapco and Des (Hellenic Association of Professional Congress Organizers & Destination Events Specialists – Σύνδεσμος Ελλήνων Επαγγελματιών Εκδηλώσεων και Οργανωτών Συνεδρίων).
«Καταρχήν εμείς ταξιδεύουμε όλο τον χρόνο και διαθέτουμε υψηλού budget τουρίστες ενώ απευθυνόμαστε κυρίως σε 5αστερα και 4αστερα ξενοδοχεία. Στη Μύκονο για παράδειγμα, που όλη την ξέρουν ως high end προορισμό, εμείς δουλεύουμε Μάιο Σεπτέμβριο και Οκτώβριο και σε αυτό βοήθησε το γεγονός ότι οι αεροπορικές επέκτειναν τις πτήσεις και φυσικά ότι υπάρχουν ξενοδοχεία που μπορούν να διαθέσουν 600 δωμάτια και αίθουσες. Τα ταξίδια αυτά είναι μικρής διάρκειας και το budget τους υπολογίζονται στα 2.000 με 2.500 ευρώ το άτομο», σημειώνει η κ.Παπαδάκη.
Όπως αναφέρει, τα Ιωάννινα είναι μια πόλη με μεγάλη δυναμική σε αυτόν τον τομέα γιατί διαθέτουν ξενοδοχεία, αεροδρόμιο και φυσική ομορφιά.
«Όλοι επιζητούν κάτι καινούργιο, διαφορετικό, μια νέα ιδέα. Η Κρήτη επίσης, έχει πολλές δυνατότητες να αναπτύξει και αυτό το κομμάτι του τουρισμού αλλά είναι τόσο προσκολλημένη στο tour operating που δεν μπορεί να αντιληφθεί τη δύναμη του MICE. Ξέρουμε όλοι ότι χρειαζόμαστε καλές αεροπορικές συνδέσεις και συνεδριακά κέντρα για να αναπτύξουμε τον MICE τουρισμό αλλά χρειάζεται και κάτι ακόμη εξίσου σημαντικό: Να εκπαιδεύουμε τους τουριστικούς προορισμούς για να κατανοήσουν τι σημαίνει MICE», επισημαίνει η κ.Παπαδάκη και τονίζει: «Για να γίνει πιο αντιληπτό αυτό, να σας πω ότι για παράδειγμα στη Μύκονο, υπάρχουν ξενοδοχεία που τον Μάιο και τον Ιούνιο το 80% των πελατών τους είναι MICE. Η Ρόδος επίσης είναι ένας προορισμός που αναπτύσσει αυτό το κομμάτι, όπως και το Costa Navarino όπου υπάρχει σύνδεση με τσάρτσερ αλλά μεγάλη δυναμική έχουν και τα Ιωάννινα, όπως επίσης και η Καβάλα και η Αλεξανδρούπολη», προσθέτει η κ.Παπαδάκη.
Τα Ιωάννινα ανερχόμενος MICE προορισμός
«Τα Ιωάνιννα έχουν αποκτήσεις καλύτερες υποδομές για Mice tourism. Είναι ένας σημαντικός κλάδος και είναι καλή ευκαιρία να “πάρουν μπρος” και οι πιο μικρές πόλεις», επισημαίνει ο Γιώργος Λώλης αντιδήμαρχος Τουρισμού του δήμου Ιωαννιτών. «Στα Ιωάννινα έχουμε τρία 5αστερα ξενοδοχεία. Το ένα διαθέτει 13 αίθουσες και μπορεί να φιλοξενήσει μέχρι περίπου 2000 άτομα, το άλλο 9 αίθουσες και μπορεί να εξυπηρετήσει μέχρι 700 άτομα και ένα τρίτο που διαθέτει 8 αίθουσες και μπορεί να εξυπηρετήσει μέχρι περίπου 1500 άτομα. Φυσικά υπάρχουν και άλλα μικρότερα ξενοδοχεία που μπορούν να φιλοξενήσουν μικρά συνέδρια ενώ βλέπουμε ότι και οι καινούργιες ξενοδοχειακές εγκαταστάσεις μεριμνούν να έχουν συνεδριακές αίθουσες», σημειώνει ο κ.Λώλης και συμπληρώνει: «Τα Ιωάννινα έχουν αναπτύξει πολύ το συνεδριακό τουρισμό. Έχει τύχει να γίνονται συγχρόνως τρία συνέδρια στην πόλη. Έχουμε επίσης και πολλά ιατρικά συνέδρια και σε αυτό έχει βοηθήσει πολύ και το πανεπιστήμιο. Αυτήν τη στιγμή η πόλη είναι στο peak του εσωτερικού συνεδριακού τουρισμού. Tο επόμενο στάδιο είναι τα διεθνή συνέδρια. Άλλωστε είμαστε ένας μητροπολιτικός κόμβος, απέχουμε πολύ λίγο από θάλασσα και από το βουνό και οι επισκέπτες, όχι μόνο όσοι έρχονται για συνέδρια αλλά και για επαγγελματικά ταξίδια και ταξίδια κινήτρων, μπορούν να κάνουν πολλές δραστηριότητες. Ακόμη υπάρχει ωστόσο, ένας σκεπτικισμός από τους επαγγελματίες αλλά εκτιμώ ότι τα Ιωάννινα θα ανέβουν ακόμη περισσότερο και θα αναπτύξουν και αυτόν τον κλάδο του τουρισμού, που φέρνει κόσμο όλο τον χρόνο στην πόλη».
