Το καρπάτσιο (carpaccio) είναι ένα πιάτο με πολύ λεπτές φέτες ωμού κρέατος ή ψαριού (όπως βοδινό, μοσχάρι, ελάφι, σολομό ή τόνο), το οποίο σερβίρεται συνήθως ως ορεκτικό.
Να μία από τις συνταγές που θα θελήσετε να φτιάξετε περισσότερες από μία φορές. Το καρπάτσο (carpaccio) μας επιτρέπει να ετοιμάζουμε ένα υπέροχο πιάτο σε πολύ σύντομο χρονικό διάστημα, διασφαλίζοντας επίσης ότι παίρνουμε και όλες τις βιταμίνες και τις πρωτεΐνες των υλικών, αφού αυτά δεν μαγειρεύονται.
Αυτό το καρπάτσο τόνου είναι ένα πολύ εκλεπτυσμένο πιάτο, πολύ εύκολο στην παρασκευή του, το οποίο διατηρεί τη γεύση του τόνου στο μέγιστο.
Υλικά
Τόνος (σε ένα κομμάτι) περίπου 400 γρ
100 γραμμάρια μανιταριών
1 ντομάτα
1 σκελίδα σκόρδου
κρέμα βαλσάμικου
λεμόνι
μουστάρδα
Πιπέρι
Μαϊντανός
Αλάτι
Εκτέλεση
Για να μπορέσουμε να κόψουμε τον τόνο σε όσο πιο λεπτές φέτες γίνεται, πρέπει πρώτα να τον σκληρύνουμε. Γι’ αυτό τον καθαρίζουμε καλά, τον τυλίγουμε σε πλαστική μεμβράνη και τον φυλάμε στο ψυγείο.
Ψιλοκόβουμε το σκόρδο και τον μαϊντανό. Όταν δούμε ότι ο τόνος μπορεί να κοπεί χωρίς να τον ξεκολλήσουμε, θα τον βγάλουμε από το ψυγείο. Με ένα πολύ κοφτερό μαχαίρι θα κόψουμε πολύ λεπτές φέτες και θα τις τακτοποιήσουμε σε ένα πιάτο.
Αλατοπιπερώνουμε και τώρα σκεπάζουμε τον τόνο για να είναι πιο ζουμερός. Καθαρίζουμε τις ντομάτες, τις κόβουμε σε φέτες ίδιου πάχους με τον τόνο, και τις σκεπάζουμε.
Καθαρίζουμε καλά τα μανιτάρια και κάνουμε το ίδιο. Με το σκόρδο και τον μαϊντανό θα φτιάξουμε μια βινεγκρέτ (προσθέτοντας χυμό λεμονιού). Όταν είναι έτοιμη, η σάλτσα θα καλύψουμε με αυτήν όλο τον τόνο. Τη διατηρούμε στο ψυγείο μέχρι να έρθει η ώρα του σερβιρίσματος.
Το καρπάτσο τόνου συνδυάζεται ιδανικά είναι λευκό κρασί.
Ο αρχηγός του στρατού του Ισραήλ δήλωσε στις 15 Απριλίου ότι το Ισραήλ θα απαντήσει στην επίθεση του Ιράν με πυραύλους και μη επανδρωμένα αεροσκάφη, αλλά δεν είναι σαφές το πώς και το πότε.
Ο Χέρζι Χαλέβι, επικεφαλής των Ισραηλινών Αμυντικών Δυνάμεων, δήλωσε στους δημοσιογράφους ότι τα χτυπήματα του Ιράν «θα λάβουν απάντηση», χωρίς να δώσει περισσότερες διευκρινίσεις. Μίλησε κατά τη διάρκεια επίσκεψης στην αεροπορική βάση Νεβατίμ, η οποία σύμφωνα με το Ισραήλ υπέστη ελαφρές ζημιές από την ιρανική επίθεση.
«Το Ιράν ήθελε να βλάψει τις στρατηγικές δυνατότητες του κράτους του Ισραήλ – αυτό είναι κάτι που δεν είχε συμβεί στο παρελθόν. Ήμασταν προετοιμασμένοι για την επιχείρηση “Σιδηρά Ασπίδα” -προετοιμασία που έφερε το Ιράν να αντιμετωπίσει και αεροπορική υπεροχή», είπε. «Την περασμένη Δευτέρα, είδαμε τι οργανώνεται και πιστεύουμε ότι το κράτος του Ισραήλ είναι πολύ ισχυρό και ξέρει πώς να το αντιμετωπίσει μόνο του, αλλά με μια απειλή τόσο πολυάριθμη και τόσο μακριά, είμαστε πάντα ευτυχείς που έχουμε [τις Ηνωμένες Πολιτείες] μαζί μας.
«Κοιτώντας μπροστά, εξετάζουμε τα βήματά μας, και αυτή η εκτόξευση τόσων πολλών πυραύλων, πυραύλων κρουζ και UAV στο έδαφος του κράτους του Ισραήλ θα αντιμετωπιστεί με απάντηση».
Ο πρωθυπουργός Μπενιαμίν Νετανιάχου συσκέπτεται με κορυφαίους αξιωματούχους για να συζητήσουν μια πιθανή απάντηση στην επίθεση του Ιράν που περιλαμβάνει εκατοντάδες μη επανδρωμένα αεροσκάφη, βαλλιστικούς πυραύλους και πυραύλους κρουζ. Οι παγκόσμιοι ηγέτες έχουν παροτρύνει το Ισραήλ να μην προβεί σε αντίποινα, ενώ Αμερικανοί αξιωματούχοι έχουν υποστηρίξει ότι ο αμυντικός μηχανισμός του Ισραήλ ήταν εξαιρετικά επιτυχής στην αντιμετώπιση της επίθεσης του Ιράν και αναχαίτισε το 99% των πυραύλων και των μη επανδρωμένων αεροσκαφών του.
Η επίθεση του Ιράν στις 13 Απριλίου ήταν η πρώτη φορά που η Τεχεράνη στόχευσε άμεσα το Ισραήλ από τότε που ανέλαβε το σημερινό καθεστώς το 1979. Ωστόσο, η χώρα έχει εμπλακεί σε επιθέσεις δι’ αντιπροσώπων τόσο κατά του Ισραήλ όσο και κατά των Ηνωμένων Πολιτειών που προέρχονται από διάφορες χώρες της Μέσης Ανατολής.
Ακύρωση πτήσεων από αεροπορικές εταιρείες
Στις 15 Απριλίου, πολλές αεροπορικές εταιρείες ακύρωσαν ή καθυστέρησαν εκ νέου πτήσεις μετά την ιρανική επίθεση με πυραύλους και drone. Η United Airlines και η Air Canada, κυρίως, ακύρωσαν ορισμένες πτήσεις προς το Τελ Αβίβ καθώς και πτήσεις προς την Ιορδανία.
Περίπου δώδεκα ακόμη εταιρείες ανακοίνωσαν ότι θα διακόψουν τις πτήσεις προς τη χώρα εν μέσω αυξημένων εντάσεων.
Περισσότερες προειδοποιήσεις
Ιρανοί αξιωματούχοι δήλωσαν ότι η επίθεση πραγματοποιήθηκε ως απάντηση σε ισραηλινή αεροπορική επιδρομή την 1η Απριλίου σε συριακό συγκρότημα που άφησε πίσω της δύο Ιρανούς στρατηγούς και άλλους αξιωματούχους νεκρούς.
Κατά τη διάρκεια του Σαββατοκύριακου, η Τεχεράνη απηύθυνε περισσότερες προειδοποιήσεις προς το Ισραήλ να μην απαντήσει, ενώ σημείωσε ότι οποιαδήποτε παρέμβαση των ΗΠΑ στην κλιμακούμενη σύγκρουση θα αντιμετωπιστεί επίσης με απάντηση. Όλα τα περιουσιακά στοιχεία και οι βάσεις των ΗΠΑ στην περιοχή θα μπορούσαν να αποτελέσουν στόχο, δήλωσε ένας αξιωματούχος.
«Η απάντησή μας θα είναι πολύ μεγαλύτερη από την αποψινή στρατιωτική δράση, εάν το Ισραήλ προβεί σε αντίποινα κατά του Ιράν», δήλωσε ο αρχηγός του επιτελείου των ενόπλων δυνάμεων υποστράτηγος Μοχάμαντ Μπαγκερί σε άρθρα που δημοσιεύθηκαν στις 14 Απριλίου στα κρατικά μέσα ενημέρωσης. Υποστήριξε ότι το Ιράν προειδοποίησε τις Ηνωμένες Πολιτείες μέσω της Ελβετίας ότι οποιαδήποτε υποστήριξη ισραηλινής αντεπίθεσης κατά του Ιράν θα οδηγήσει σε στοχοποίηση αμερικανικών περιουσιακών στοιχείων.
Μετά την εκτόξευση των μη επανδρωμένων αεροσκαφών και των πυραύλων, οι Φρουροί της Επανάστασης του Ιράν απηύθυναν άμεση προειδοποίηση προς τις Ηνωμένες Πολιτείες μέσω του κρατικού IRNA ότι «η κυβέρνηση των ΗΠΑ προειδοποιείται ότι οποιαδήποτε υποστήριξη ή συμμετοχή σε βλάβη των συμφερόντων του Ιράν θα ακολουθηθεί από αποφασιστική και λυπηρή απάντηση από τις ένοπλες δυνάμεις του Ιράν».
Ο εκπρόσωπος του Συμβουλίου Εθνικής Ασφαλείας των ΗΠΑ Τζον Κίρμπι σχολίασε στις 15 Απριλίου σχετικά με το αν οι Ηνωμένες Πολιτείες έχουν ενημερωθεί ή αναμένουν να ενημερωθούν για τυχόν σχέδια ισραηλινής απάντησης.
«Θα αφήσουμε τους Ισραηλινούς να μιλήσουν γι’ αυτό», δήλωσε στους δημοσιογράφους. «Δεν εμπλεκόμαστε στη διαδικασία λήψης αποφάσεων σχετικά με μια πιθανή απάντηση».
Η ιρανική επίθεση στις 13 Απριλίου ήταν η πρώτη φορά που το Ιράν εξαπέλυσε άμεση στρατιωτική επίθεση κατά του Ισραήλ, παρά τις δεκαετίες εχθρότητας που χρονολογούνται από την Ισλαμική Επανάσταση του 1979. Η επίθεση έγινε λιγότερο από δύο εβδομάδες μετά από ένα ύποπτο ισραηλινό χτύπημα στη Συρία που σκότωσε δύο Ιρανούς στρατηγούς σε ένα ιρανικό προξενικό κτίριο.
Ο στρατός του Ισραήλ δήλωσε ότι το σύστημά του Arrow, το οποίο καταρρίπτει βαλλιστικούς πυραύλους εκτός ατμόσφαιρας, χειρίστηκε τις περισσότερες αναχαιτίσεις και σημείωσε ότι εμπλέκονται «στρατηγικοί εταίροι».
Ο Αμερικανός υπουργός Άμυνας Λόιντ Όστιν ανέφερε σε ανακοίνωσή του ότι οι αμερικανικές στρατιωτικές δυνάμεις «αναχαίτισαν δεκάδες πυραύλους και UAVs καθ’ οδόν προς το Ισραήλ, που εκτοξεύτηκαν από το Ιράν, το Ιράκ, τη Συρία και την Υεμένη», αναφερόμενος σε έναν όρο που χρησιμοποιείται για μη επανδρωμένα αεροσκάφη.
«Κατόπιν δικής μου εντολής, για την υποστήριξη της άμυνας του Ισραήλ, ο αμερικανικός στρατός μετέφερε αεροσκάφη και αντιτορπιλικά βαλλιστικής αντιπυραυλικής άμυνας στην περιοχή κατά τη διάρκεια της περασμένης εβδομάδας», ανέφερε ο πρόεδρος Τζο Μπάιντεν σε ξεχωριστή δήλωση το περασμένο Σαββατοκύριακο. «Χάρη σε αυτές τις αναπτύξεις και την εξαιρετική ικανότητα των μελών των υπηρεσιών μας, βοηθήσαμε το Ισραήλ να καταρρίψει σχεδόν όλα τα εισερχόμενα μη επανδρωμένα αεροσκάφη και πυραύλους».
Το Ισραήλ και το Ιράν βρίσκονταν σε πορεία σύγκρουσης καθ’ όλη τη διάρκεια του εξάμηνου πολέμου του Ισραήλ κατά των τρομοκρατών της Χαμάς στη Λωρίδα της Γάζας, αφού μέλη της οργάνωσης πραγματοποίησαν διασυνοριακή επίθεση που άφησε πίσω της περισσότερους από 1.200 αμάχους νεκρούς. Περισσότεροι από 250 άνθρωποι απήχθησαν κατά τη διάρκεια του περιστατικού της 7ης Οκτωβρίου 2023, σύμφωνα με αξιωματούχους. Η κυβέρνηση του Ισραήλ εξακολουθεί να διαπραγματεύεται με τη Χαμάς για την απελευθέρωση των υπόλοιπων ομήρων.
Ο Απρίλιος είναι ο τελευταίος μήνας κατά τον οποίο έχουμε την ευκαιρία να δούμε την παράσταση «Σκιές στο πεντάγραμμο» από τον θίασο σκιών του Ηλία Καρελλά. Συμπληρωματικά, γίνονται και δύο εργαστήρια σχετικά με την παράσταση: το πρώτο μας προσκαλεί να γίνουμε «μάστορες του Καραγκιόζη» και να κατασκευάσουμε τη φιγούρα του αγαπημένου μας ήρωα όπως τη φανταζόμαστε, ενώ στο δεύτερο τα παιδιά ξεναγούνται στα μυστικά των οργάνων της ελληνικής παράδοσης και της Ανατολής.
Ο καταξιωμένος σκιοπαίκτης και οι συνεργάτες του ετοίμασαν και παρουσίασαν στο Μέγαρο Μουσικής Αθηνών, τον χειμώνα που μας πέρασε, μια διαφορετική παράσταση, στην οποία ο Καραγκιόζης ζει μια μουσική περιπέτεια! Για να βγει σώος και να γλιτώσει μια όμορφη, μαγεμένη υψίφωνο πρέπει να κάνει μια βουτιά μέσα στην ιστορία της μουσικής, διαπερνώντας είδη όπως η κλασική μουσική, άγνωστα δημοτικά, το ρεμπέτικο, το μπαρόκ, η όπερα, αλλά και τραγούδια της ξενιτιάς ακόμα… Και όλα αυτά ερμηνευμένα από μία ορχήστρα παραδοσιακών οργάνων, με το σαντούρι και την υπέροχη φωνή της Αρετής Κετιμέ, με λάφτα, σάζι, αλλά και σαξόφωνο, κιθάρα και ακορντεόν.
Στιγμιότυπο από την παράσταση «Σκιές στο πεντάγραμμο».
Παρακολουθώντας τις προσπάθειες του Καραγκιόζη, οι μικροί του φίλοι και οι συνοδοί τους θα ανακαλύψουν πώς μια άρια μετατρέπεται σε αμανέ στο μουσικό σταυροδρόμι Δύσης και Ανατολής, όπου οι πιο απροσδόκητοι συνδυασμοί μπορούν να συμβούν – αρκεί να έχεις την τόλμη να τους φανταστείς! Οι «Σκιές στο πεντάγραμμο» μας δείχνουν έμπρακτα ότι η μουσική ενώνει, με το χιούμορ και την έλλειψη προκαταλήψεων να δρουν ως ισχυρές συγκολλητικές ουσίες.
Το χιούμορ του Καραγκιόζη του Ηλία Καρελλά κρατά την παράσταση στο ύψος των περιστάσεων: πνευματώδες και παιγνιώδες πάντα, αρνείται να ξεπέσει στην χυδαιότητα και τον άσκοπο θόρυβο, προσφέροντας χίλιες δυο αφορμές στα παιδιά να ανακαλύψουν και να γελάσουν με τα τερτίπια της γλώσσας μας.
Καθώς η παράσταση είναι πολυεπίπεδη, περιλαμβάνει και μία ξενάγηση στην ιστορία του θεάτρου σκιών, όπως αυτό ξεκίνησε στις χώρες της Ανατολής μέχρι να έρθει και στη χώρα μας με τον Καραγκιόζη. Η γνωριμία αυτή ξεκινά πριν αρχίσει η παράσταση, αφού για να φτάσουμε στη σκηνή, πρέπει να περάσουμε από έναν μαγικό κόσμο, γεμάτο φώτα και σκιές, όπου μας περιμένουν και μας υποδέχονται φιγούρες από διάφορες εποχές και σημεία του κόσμου: μια πλούσια συλλογή που προσφέρεται στο κοινό των «Σκιών» και διευκολύνει τη μεταφορά του στον τόπο όπου οι νόμοι του θεάτρου αντικαθιστούν αυτούς της καθημερινότητας.
Οι τελευταίες παραστάσεις των «Σκιών στο πεντάγραμμο» είναι στις 13, 20 και 27 Απριλίου, ημέρα Σάββατο, στις 18:00.
Το εργαστήριο κατασκευής Καραγκιόζη θα λάβει χώρα το Σάββατο20 Απριλίου, στις 16:00-17:00, λίγο πριν από την παράσταση.
Η γνωριμία με τα μουσικά όργανα της Ανατολής και της ελληνικής παράδοσης θα λάβει χώρα το Σάββατο 27 Απριλίου, στις 16:00-17:00.
Τα δέντρα είναι απαραίτητα στη ζωή μας. Γνωρίζουμε τη σημασία τους στην παραγωγή του πολύτιμου για τον ανθρώπινο οργανισμό οξυγόνου και απολαμβάνουμε τα άλλα οφέλη που μας προσφέρουν. Αλλά καταλαβαίνουμε πραγματικά τι είδους οντότητες είναι
Αρκετοί πολιτισμοί ανά τους αιώνες έχουν αντιμετωπίσει τα δέντρα με τον δέοντα σεβασμό, ως έμβια και έμψυχα πλάσματα. Ορισμένοι, όπως οι Ιάπωνες για παράδειγμα, αντιμετωπίζουν ορισμένα είδη δέντρων ως θεότητες. Πολλοί ιαπωνικοί ναοί έχουν υπέροχα δέντρα διακοσμημένα με ειδικές τελετουργικές κορδέλες με επιγραφές. Οι Ιάπωνες είναι σίγουροι ότι η Ψυχή ζει σε αυτά τα δέντρα. Το κόνταμα είναι αυτό που οι Ιάπωνες αποκαλούν την ψυχή ενός δέντρου και την ηχώ του.
Στην αρχαία Ελλάδα, πίστευαν ότι στα δέντρα κατοικούσαν νύμφες, οι δρυάδες και οι αμαδρυάδες, που γεννιούνταν με τα δέντρα και αναπτύσσονταν μαζί τους και ευλαβείς ή απλώς σώφρονες άνθρωποι τα προστάτευαν. Όσοι τα αντιμετώπιζαν με περιφρόνηση και τα κακοποιούσαν ανεξέλεγκτα έρχονταν αντιμέτωποι με την οργή και την αναπόφευκτη τιμωρία των θεών και των νυμφών, όπως ο αλαζονικός Ερυσίχθονας, που θέλησε να κόψει τα δέντρα ενός άλσους που είχαν αφιερώσει οι Πελασγοί στη θεά Δήμητρα, αλλά τιμωρήθηκε από τη θεά με ασίγαστη πείνα.
Στη Ρωσία, η βελανιδιά ήταν σεβαστή και αντιμετωπιζόταν με ευλάβεια. Κάτω από τη βελανιδιά, γίνονταν δικαστήρια και παίρνονταν οι αποφάσεις από τους κοινοτικούς άρχοντες. Το δέντρο «παρακινούσε» τον άρχοντα να πάρει τη σωστή απόφαση. Αυτό σημαίνει ότι οι άνθρωποι παλιά επικοινωνούσαν με τα δέντρα και κατανοούσαν την ομιλία τους;
Γεγονότα από τη ζωή
Στην περιοχή του Νίζνυ Τατζίλ στην Ρωσία, στις αρχές της δεκαετίας του 1990, κάποιοι εργάτες έκοψαν ένα ξέφωτο. Ένας από τους ξυλοκόπους, στα «διαλείμματα για τσιγάρο», είχε μια ενδιαφέρουσα δραστηριότητα – μετρούσε τους ετήσιους δακτυλίους των κομμένων δέντρων. Πολλά δέντρα ήταν 80-90 ετών. Ο περίεργος ξυλοκόπος παρατήρησε το εξής: κάθε δέντρο είχε πολλούς ελαττωματικούς δακτυλίους ακριβώς στη μέση. Το χρώμα τους έδειχνε άρρωστο και ήταν στενοί και στραβοί. Ο ξυλοκόπος μέτρησε τα χρόνια κατά τα οποία σχηματίστηκαν οι ελαττωματικοί δακτύλιοι και αποδείχθηκε ότι ήταν την περίοδο 1941-1945: τα χρόνια του Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου.
Δακτύλιοι σε κομμένο κορμό δέντρου. (wal_172619 από Pixabay)
Το συμπέρασμα είναι εκπληκτικό: τα δέντρα που επέζησαν από τα τρομερά χρόνια του πολέμου, είχαν υποφέρει επίσης εκείνη την περίοδο.
Στα νησιά του Σολομώντα, οι άνθρωποι δεν κόβουν δέντρα όταν θέλουν να καθαρίσουν χώρο για τα χωράφια τους. Πηγαίνουν σε εκείνο το μέρος με όλη τη φυλή και βρίζουν τα δέντρα. Μετά από λίγες μέρες, τα δέντρα αρχίζουν να μαραίνονται. Αργά αλλά σταθερά, τα δέντρα δίνουν τη θέση τους στους ανθρώπους. Το δέντρο συμφωνεί με τη θέληση του ανθρώπου. Πόσο σοφοί είναι οι ιθαγενείς! Αντιμετωπίζουν το δέντρο ως ίσο, μπαίνουν σε ίση μάχη για την επικράτεια με το δέντρο, κατανοώντας τη νοοτροπία του. Και το δέντρο ανταποκρίνεται με τη δική του ελεύθερη βούληση.
Τα δέντρα μεταδίδουν σήματα
Επιστήμονες διεξήγαγαν το εξής πείραμα: μια μεγάλη καρυδιά χτυπήθηκε αλύπητα στα κλαδιά της με ξύλα. Στη συνέχεια, πραγματοποίησαν εργαστηριακή ανάλυση του φυλλώματος του χτυπημένου δέντρου και διαπίστωσαν ότι μέσα σε λίγα λεπτά μετά το χτύπημα, άλλαξε η χημική σύσταση των φύλλων. Το ποσοστό της τανίνης, μιας ουσίας που έχει επιζήμια επίδραση στα παράσιτα, είχε αυξηθεί ραγδαία στο φύλλωμα της καρυδιάς. Επιπλέον, λόγω της υψηλής περιεκτικότητας σε τανίνες, τα φύλλα του δέντρου έγιναν μη βρώσιμα για τα ζώα. Τι απέγινε η βελανιδιά που φύτρωνε εκεί κοντά και δεν την σκότωσε κανείς; Η βελανιδιά έλαβε σήμα συναγερμού από την καρυδιά – και το ποσοστό τοξικής τανίνης στο φύλλωμά της επίσης αυξήθηκε απότομα.
Οι καρυδιές και οι αμυγδαλιές είναι από τα σημαντικότερα δέντρα της Βυτίνας. (arcadiaportal.gr)
Πολυάριθμα πειράματα που έγιναν από Άγγλους επιστήμονες έχουν δείξει ότι τα δέντρα, με κάποιον ακατανόητο τρόπο, μεταδίδουν σήματα το ένα στο άλλο. Ίσως το κάνουν αυτό χρησιμοποιώντας ένα είδος web system; Ή μήπως απλώς φωνάζουν στη δική τους ειδική γλώσσα, η οποία δεν είναι προσβάσιμη στους ανθρώπους;
Τα δέντρα έχουν νευρικό σύστημα, απλά είναι διαφορετικό. Νιώθουν, γνωρίζουν, κατανοούν, θυμούνται, αντιδρούν σε όλα όσα συμβαίνουν γύρω τους. Πονούν όταν τα κόβουν, όταν σπάνε τα κλαδιά τους ή όταν σκίζονται τα φύλλα και τα άνθη τους.
Τα δέντρα καταλαβαίνουν
Ο διάσημος Αμερικανός βοτανολόγος Λούθερ Μπέρμπανκ (1849-1926), προκειμένου να δημιουργήσει μια νέα ποικιλία φυτών, μίλησε με έναν κάκτο για αρκετή ώρα, επαναλαμβάνοντας: «Δεν χρειάζεσαι αγκάθια, δεν έχεις τίποτα να φοβηθείς. Θα σε προστατεύσω.»
Ο Λούθερ Μπέρμπανκ (και το καπέλο του) ανάμεσα στους κάκτους χωρίς αγκάθια. (Συλλογή Πολιτιστικής Κληρονομιάς της Βιβιλιοθήκης της Κομητείας Σονόμα)
Τελικά, ο Μπέρμπανκ ‘έπεισε’ τον κάκτο να αναπτυχθεί χωρίς αγκάθια – και, μάλιστα, η ποικιλία που προέκυψε ήταν σε θέση να μεταδώσει νέες πληροφορίες στους απογόνους της. Ο επιστήμονας δημιούργησε πολλά άλλα ακόμα είδη φυτών, δέντρων και φρούτων, όπως για παράδειγμα δαμάσκηνα χωρίς σπόρους. Και αυτό απλώς μιλώντας με τα φυτά σαν να είναι όντα με ίδια με τη δική του ευφυΐα.
Ο Μπέρμπανκ ανέπτυξε πάνω από 200 ποικιλίες οπωροφόρων φυτών, περιλαμβανομένων νέων ποικιλιών οπωροφόρων δέντρων: δαμασκηνιές, καρυδιές, αμυγδαλιές, αχλαδιές, ροδακινιές, κερασιές και μηλιές. Όλα φέρουν το όνομά του μέχρι σήμερα.
Τα δέντρα θυμούνται
Ήδη από την αρχαιότητα, οι άνθρωποι είχαν παρατηρήσει ότι κάθε δέντρο έχει συνείδηση, άρα και ψυχή. Υπάρχουν μαρτυρίες για αυτό σε πολλά αρχαία χρονικά. Οι αρχαίοι συγγραφείς αναφέρονται σε ακόμα πιο αρχαία στοιχεία και κείμενα. Πολλοί λαοί πίστευαν ότι η ανθρώπινη ψυχή μπορούσε να ζήσει στα δέντρα. Πιστεύεται ότι η ψυχή του Βούδα έζησε 23 ζωές σε σώματα δέντρων πριν ενσαρκωθεί σε ανθρώπινο σώμα.
Αποδεικνύεται ότι τα δέντρα βιολογικά δεν διαφέρουν πολύ από τους εκπροσώπους του ζωικού κόσμου. Το μόνο «αλλά» που εμποδίζει την ανθρωπότητα να αναγνωρίσει τα δέντρα και τα φυτά ως πλήρως νοήμονα όντα είναι ότι δεν μπορούν να κινηθούν. Από άλλες απόψεις, είναι συγκρίσιμα με ένα άτομο και μάλιστα, ίσως έχουν και ηθική υπεροχή.
ΓΙΟΧΑΝΕΣΜΠΟΥΡΓΚ – Η επιρροή της Κίνας στη ζωή ενάμιση δισεκατομμυρίων Αφρικανών έχει αυξηθεί τόσο που είναι πλέον διάχυτη σε κάθε πτυχή των αφρικανικών κοινωνιών.
Το αποτύπωμα του κινεζικού κομμουνιστικού καθεστώτος βρίσκεται σε όλη την ήπειρο σχεδόν σε κάθε τομέα της οικονομίας, από τη γεωργία και τους φυσικούς πόρους μέχρι το εμπόριο και τις υλικοτεχνικές υποδομές. Οι κινεζικές εταιρείες έχουν επίσης επενδύσει στη μεταποίηση, τις υπηρεσίες και τα ακίνητα.
Στο πρώτο μέρος του άρθρου, παρουσιάστηκαν οι μέθοδοι που χρησιμοποίησε η Κίνα για να σταθεροποιήσει τη θέση της στις αφρικανικές οικονομίες, καθώς και τα συμφέροντά της στον τομέα του ορυκτού πλούτου της Αφρικής. Στο δεύτερο μέρος, παρουσιάστηκαν οι σχολές εκπαίδευσης που ιδρύει το ΚΚΚ στις αφρικανικές χώρες και το πώς τις εκμεταλλεύεται για να επηρεάζει το πολιτικό γίγνεσθαι των χωρών όπου οι σχολές αυτές φιλοξενούνται. Το τρίτο μέρος εξετάζει την εξάπλωση των στρατιωτικών δομών του στην αφρικανική ήπειρο.
Η εξάπλωση του κινεζικού στρατιωτικού αποτυπώματος
Η επέκταση της Κίνας στην Αφρική τα τελευταία χρόνια χαρακτηρίζεται επίσης από αυξημένη στρατιωτική συνεργασία με χώρες της ηπείρου.
Ο στρατός του ΚΚΚ εκπαιδεύει χιλιάδες Αφρικανούς στρατιώτες και αξιωματικούς και φιλοδοξεί να δημιουργήσει και μια δεύτερη βάση στην Αφρική.
Αναλυτές και εργαζόμενοι στον τομέα των ανθρωπίνων δικαιωμάτων ανησυχούν ότι η Κίνα προετοιμάζει στρατιωτικούς αξιωματικούς για την καταστολή των εγχώριων διαφωνιών, ακόμη και για να ηγηθούν πραξικοπημάτων εναντίον κυβερνήσεων που θεωρούνται «πολύ κοντά στη Δύση».
Ωστόσο, δεν προκαλεί σε όλους ανησυχία η αυξανόμενη στρατιωτική εμπλοκή της Κίνας στην Αφρική .
«Γιατί είναι πρόβλημα το να εκπαιδεύει η Κίνα τις αφρικανικές δυνάμεις ασφαλείας, αλλά δεν είναι πρόβλημα όταν η Αμερική ή το Ηνωμένο Βασίλειο κάνουν το ίδιο;», ρωτά η ανεξάρτητη πολιτική αναλύτρια Λιντίγουε Μακχούλου, με έδρα το Γιοχάνεσμπουργκ.
«Οι Ηνωμένες Πολιτείες έχουν 20 βάσεις στην Αφρική – απ’ όσο γνωρίζω, η Κίνα έχει μόνο μία», δήλωσε στους Epoch Times.
Η Ουάσιγκτον έχει, πράγματι, έντονη στρατιωτική παρουσία στην Αφρική εδώ και δεκαετίες, επεκτείνοντας σημαντικά το στρατιωτικό της στίγμα μετά την κήρυξη του «πολέμου κατά της τρομοκρατίας» από τον πρόεδρο Τζορτζ Μπους, μετά τις τρομοκρατικές επιθέσεις της 11ης Σεπτεμβρίου 2001.
Τον Μάρτιο του 2023, ο στρατηγός Μάικλ Λάνγκλεϊ, επικεφαλής της αμερικανικής Διοίκησης Αφρικής (AFRICOM), δήλωσε στο Κογκρέσο ότι υπήρχαν μόλις δύο «μόνιμες» αμερικανικές «προωθημένες επιχειρησιακές τοποθεσίες» στην Αφρική: Το στρατόπεδο Λεμονιέ στο Τζιμπουτί και ένας «κόμβος ανεφοδιασμού» στη Νήσο Αναλήψεως στον νότιο Ατλαντικό Ωκεανό.
«Η Διοίκηση διαθέτει επίσης 12 ακόμα θέσεις στην Αφρική», ανέφερε στην κατάθεση που είχε προετοιμάσει. «Αυτές οι τοποθεσίες έχουν ελάχιστη μόνιμη αμερικανική παρουσία και διαθέτουν εγκαταστάσεις χαμηλού κόστους και περιορισμένες προμήθειες, ώστε αυτοί οι αφοσιωμένοι Αμερικανοί να εκτελούν κρίσιμες αποστολές και να ανταποκρίνονται γρήγορα σε καταστάσεις έκτακτης ανάγκης.»
Αλλά ένας από τους κορυφαίους αμυντικούς και στρατιωτικούς αναλυτές της Αφρικής, ο Χέλμοντ Χάιτμαν, ο οποίος είναι επίσης πρώην υψηλόβαθμο μέλος του στρατού της Νότιας Αφρικής, δήλωσε στους Epoch Times ότι οι Ηνωμένες Πολιτείες έχουν 18 «βάσεις ή φυλάκια», εκτός από το στρατόπεδο Λεμονιέ και το νησί της Ανάληψης, στην ήπειρο.
Ο Κινέζος υπουργός Εξωτερικών Γουάνυ Γι επισκέφθηκε πρόσφατα την Αίγυπτο, την Τυνησία, το Τόγκο και την Ακτή Ελεφαντοστού – όλες παράκτιες αφρικανικές χώρες – προκαλώντας εικασίες ότι η Κίνα ενδιαφέρεται να κατασκευάσει μια δεύτερη στρατιωτική βάση στην ήπειρο.
Η υψηλού επιπέδου κινεζική επίσκεψη πραγματοποιήθηκε περίπου την ίδια στιγμή που οι Γάλλοι απέσυραν τα στρατεύματά τους από τη Δυτική Αφρική και την περιοχή του Σαχέλ, ενώ σημειώθηκε και μια αντίστοιχη αύξηση των θανάτων που σχετίζονται με την τρομοκρατία.
Οι τελευταίοι Γάλλοι στρατιώτες επιβιβάζονται σε γαλλικό στρατιωτικό αεροπλάνο, εγκαταλείποντας τον Νίγηρα. Νιαμέι, 22 Δεκεμβρίου 2023. (Boureima Hama/AFP μέσω Getty Images)
Ο κος Χάιτμαν δήλωσε ότι η συνεχιζόμενη στρατιωτική παρουσία του Ηνωμένου Βασιλείου στην Κένυα δεν είναι επίσης καθόλου σίγουρη.
«Μπορείτε να στοιχηματίσετε ότι η Κίνα παρακολουθεί στενά αυτές τις εξελίξεις, για να δει αν οι Αμερικανοί και οι Βρετανοί θα θα αποχωρήσουν, όπως οι Γάλλοι, από την αφρικανική αρένα. Αυτή θα ήταν η ιδανική στιγμή για να βασιστεί η Κίνα στα υπάρχοντα συστήματα και την υπάρχουσα ενιαία βάση της», είπε.
Η Κίνα εγκαινίασε την πρώτη της, και μέχρι στιγμής μοναδική, στρατιωτική βάση στην Αφρική στο Τζιμπουτί το 2017, συμμετέχοντας σε αποστολές κατά της πειρατείας και εξασφαλίζοντας ασφαλή διέλευση στα κινεζικά πλοία που εμπορεύονται με την Αφρική.
Άλλα έθνη, περιλαμβανομένων των Ηνωμένων Πολιτειών, διατηρούν επίσης στρατιωτικές βάσεις στο Τζιμπουτί για τους ίδιους λόγους. Η Ουάσιγκτον χρησιμοποιεί επίσης την εγκατάστασή της στο Τζιμπουτί για να εξαπολύει πλήγματα κατά της τρομοκρατικής οργάνωσης al-Shabaab στη γειτονική Σομαλία.
Η κα Μακχούλου πρότεινε ότι η δυνητική στρατιωτική επέκταση της Κίνας στην Αφρική μπορεί να επηρεαστεί από γεγονότα του παρελθόντος, όπως το ξέσπασμα συγκρούσεων στην πλούσια σε πετρέλαιο Λιβύη το 2011, κατά το οποίο περίπου 35.000 Κινέζους εργάτες αποκλείστηκαν στη χώρα:
«Οι πολλές χιλιάδες Κινέζοι που βρίσκονται τώρα στην Αφρική και εργάζονται σε μεγάλης κλίμακας έργα και σε ορυχεία σε ορισμένα αρκετά επικίνδυνα μέρη, αποτελούν ικανή δικαιολογία για να κατασκευάσει η κυβέρνηση της Κίνας μία ακόμα μεγάλη στρατιωτική βάση στην Αφρική. Μπορείτε να στοιχηματίσετε ότι η επόμενη κρίση που θα θέσει σε κίνδυνο τους Κινέζους εργαζόμενους είναι προ των πυλών και το Πεκίνο δεν θέλει άλλη μια καταστροφή δημοσίων σχέσεων όπως αυτή που συνέβη στη Λιβύη.»
Όμως ο Άλεξ Βάινς, διευθυντής του προγράμματος για την Αφρική στη βρετανική δεξαμενή σκέψης Chatham House, δεν πιστεύει ότι το Πεκίνο είναι έτοιμο να δημιουργήσει άλλη μια μεγάλη στρατιωτική βάση στην Αφρική:
«Είναι πιο πιθανό να επιδιώξει η Κίνα να επεκτείνει τις υπάρχουσες πολιτικές λιμενικές υποδομές και να κατασκευάσει εγκαταστάσεις διπλής χρήσης στα αφρικανικά λιμάνια στα οποία έχει επενδύσει. Η Κίνα θα αναβαθμίσει τα λιμάνια ώστε να τα χρησιμοποιεί και το πολεμικό κινεζικό ναυτικό, μαζί με τα εμπορικά πλοία της Κίνας», δήλωσε.
Κινέζοι και Ιβοριανοί τεχνικοί εργάζονται στο εργοτάξιο ενός νέου τερματικού σταθμού εμπορευματοκιβωτίων στο λιμάνι του Αμπιτζάν. Ακτή Ελεφαντοστού, 27 Μαρτίου 2019. (Issouf Sanogo/AFP μέσω Getty Images)
Το 2022, ο Κούι Τζιαν Τσουν, πρέσβης του Πεκίνου στη Νιγηρία, δήλωσε ότι η Κίνα έχει κατασκευάσει 100 λιμάνια στην Αφρική από το 2000.
Ο κος Χάιτμαν δήλωσε επίσης ότι είναι πιθανό η Κίνα, αντί να επενδύσει σε μια στρατιωτική βάση «ακόμα», να αυξήσει την «επαγγελματική στρατιωτική εκπαίδευση» των αφρικανικών δυνάμεων ασφαλείας:
«Το Κομμουνιστικό Κόμμα της Κίνας θέλει να κερδίσει τις καρδιές και τα μυαλά στην Αφρική, και αν κερδίσει τις καρδιές και τα μυαλά δεκάδων χιλιάδων αφρικανών αστυνομικών και αξιωματικών του στρατού… Λοιπόν, αυτό θα είναι μια μεγάλη νίκη.»
Ο κος Ναντούλυα δήλωσε ότι η Κίνα βλέπει την εκπαίδευση της αφρικανικής αστυνομίας και των στρατιωτών ως «μια ευκαιρία να προωθήσει το κυβερνητικό της μοντέλο και παράλληλα να εμβαθύνει τους δεσμούς της με τα κυβερνώντα πολιτικά κόμματα της Αφρικής».
Όπως είπε στους Epoch Times, «η Κίνα έχει αυτόν τον όρο που ονομάζεται ‘στρατιωτικό πολιτικό έργο’. Αυτός ο όρος δείχνει ότι το ΚΚΚ δεν έχει κανένα πρόβλημα να είναι γνωστό το ότι χρησιμοποιεί τον Λαϊκό Απελευθερωτικό Στρατό για να διατηρείται στην εξουσία. Το στρατιωτικό πολιτικό έργο περιγράφει όλες τις δραστηριότητες του ΛΑΣ για τη διαμόρφωση του πολιτικού περιβάλλοντος, ούτως ώστε να επιτευχθούν οι πολιτικοί, ιδεολογικοί και στρατιωτικοί στόχοι που θέτει το ΚΚΚ. Το Πεκίνο εξάγει ενεργά αυτό το μοντέλο στην Αφρική, μέσω της ‘πολιτικής στρατιωτικής εκπαίδευσης’ στις αφρικανικές δυνάμεις ασφαλείας».
Οι Αφρικανοί απόφοιτοι του Nanjing Army Command College περιλαμβάνουν 10 αρχηγούς άμυνας, 8 υπουργούς άμυνας και αρκετούς πρώην προέδρους, όπως ο Λωράν Καμπίλα της Λαϊκής Δημοκρατίας του Κονγκό, ο Ζοάο Μπερνάρντο Βιέιρα της Γουινέας-Μπισάου και ο Τζακάγια Κικουέτε της Τανζανίας.
Κανένας από αυτούς δεν ήταν γνωστός για την προσήλωσή του στις δημοκρατικές αρχές, αλλά ο κος Χάιτμαν δήλωσε ότι «ωχριούν σε σύγκριση» με δύο σημερινούς προέδρους που εκπαιδεύτηκαν στο ίδιο ίδρυμα, τον Ησαΐα Αφουέρκι της Ερυθραίας και τον Έμερσον Μνανγκάγκουα της Ζιμπάμπουε.
Και οι δύο φέρονται να έχουν διαπράξει εκτεταμένες θηριωδίες κατά των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, συμπεριλαμβανομένων βασανιστηρίων και δολοφονιών πολιτικών αντιπάλων τους.
Ο πρόεδρος της Ερυθραίας Ησαΐας Αφουέρκι, ο οποίος εκπαιδεύτηκε στην κινεζική ιδεολογία. (Luis Tato/AFP μέσω Getty Images)
Ο πρόεδρος της Ζιμπάμπουε Έμερσον Μνανγκάγκουα, ο οποίος έλαβε την ίδια εκπαίδευση. (Luis Tato/AFP μέσω Getty Images)
Ο κος Ναντούλυα δήλωσε ότι 94 ανώτεροι αξιωματικοί της Μοζαμβίκης έχουν σπουδάσει στη Ναντζίνγκ, συμπεριλαμβανομένου του μακροβιότερου αρχηγού άμυνας του Μαπούτο, του στρατηγού Λάγος Λίντιμο, και των ομολόγων τους στην Αγκόλα, το Καμερούν, τη Γκάνα, τη Ναμίμπια, τη Νιγηρία, το Νότιο Σουδάν, το Σουδάν, την Τανζανία και την Ουγκάντα.
Το 2024, χιλιάδες Αφρικανοί στρατιωτικοί πρόκειται να εκπαιδευτούν σε εγκαταστάσεις που διαχειρίζεται η Κεντρική Στρατιωτική Επιτροπή του ΚΚΚ.
Η βασικότερη διαφορά μεταξύ της στρατιωτικής εκπαίδευσης που παρέχεται από τις δυτικές δυνάμεις στους Αφρικανούς και αυτής που παρέχεται από την Κίνα, λέει ο κος Χάιτμαν, είναι «απλή»:
«Οι Ηνωμένες Πολιτείες, για παράδειγμα, εκπαιδεύουν τους Αφρικανούς στρατιώτες για να αντιμετωπίσουν εξωτερικούς εχθρούς. Η Κίνα εκπαιδεύει Αφρικανούς στρατιώτες για να καταπιέζουν και να αντιμάχονται, στην πραγματικότητα, τον ίδιο τους το λαό.»
Ο κος Ναντούλυα πηγαίνει ακόμα πιο πέρα, ισχυριζόμενος ότι «ο ΛΑΣ εμμένει στην αρχή του απόλυτου κομματικού ελέγχου του στρατού – με άλλα λόγια ‘το κόμμα κρατά το όπλο’. Το ίδιο το ΚΚΚ παραδέχεται ότι με αυτόν τον τρόπο διατηρεί την εξουσία από το 1949. Ο ΛΑΣ δεν είναι ένας εθνικός στρατός του τύπου που περιγράφεται στα περισσότερα αφρικανικά συντάγματα και τους νόμους που διέπουν τις ένοπλες δυνάμεις. Είναι ένας ‘πολιτικός στρατός’ και η ραχοκοκαλιά του ΚΚΚ. Τα ένστολα μέλη του είναι πιστά στο κόμμα και θεματοφύλακες των αξιών, της ιστορίας και του πνεύματος του κόμματος, και όχι στο σύνταγμα, την κυβέρνηση ή το κράτος. Το ΚΚΚ είναι υπεράνω και των τριών».
Σύμφωνα με την έρευνά του, 50 από τις 54 χώρες της Αφρικής συμμετέχουν τακτικά στην κινεζική ‘πολιτική στρατιωτική εκπαίδευση’.
Ένας ανώτερος αξιωματικός της Εθνικής Άμυνας της Νότιας Αφρικής δήλωσε στους Epoch Times: «Θα θέλαμε πολύ να στείλουμε τους αξιωματικούς μας στο West Point, επειδή η εκπαίδευση εκεί είναι πολύ ανώτερη. Αλλά είναι γεγονός ότι η Κίνα προσφέρει περισσότερες ευκαιρίες εκπαίδευσης από οποιονδήποτε άλλον».
Στη δεκαετία του 1990, κατά τη διάρκεια ενός κύματος δημοκρατίας, οι αφρικανικές χώρες – ακόμη και εκείνες που κυβερνώνταν από πρώην απελευθερωτικά κινήματα, όπου ήταν κανόνας τα πολιτικά κόμματα να ελέγχουν τον στρατό – υιοθέτησαν νέα μοντέλα που απομάκρυναν τον στρατό από την κομματική πολιτική και μετέφεραν την υποταγή τους στο σύνταγμα.
Ωστόσο, η δημοκρατία έχει ατονήσει στην Αφρική την τελευταία δεκαετία και το μοντέλο κόμματος-στρατού της Κίνας θέλγει όλο και περισσότερο τα αφρικανικά κόμματα που «επικεντρώνονται στην επιβίωση του καθεστώτος».
Διαδηλωτές κατά του πραξικοπήματος καλύπτονται καθώς η αστυνομία των ΜΑΤ προσπαθεί να τους διαλύσει με κανόνια νερού κατά τη διάρκεια διαδήλωσης κατά της στρατιωτικής διακυβέρνησης στο Χαρτούμ. Σουδάν, 30 Ιουνίου 2022. (-/AFP μέσω Getty Images)
Το χταπόδι είναι ένα αγαπημένο θαλασσινό, που το έχουμε συνδέσει κυρίως με το καλοκαίρι, σε ένα ταβερνάκι πάνω στη θάλασσα, να συνοδεύει το ούζο ή το τσίπουρο. Εκτός αυτού, αποτελεί ιδανικό έδεσμα για όσους έχουν αποφασίσει να νηστέψουν. Οι τρόποι μαγειρέματός του ποικίλλουν. Ψητό στα κάρβουνα είναι εξαιρετικό, αλλά και μαγειρευτό ως στιφάδο ή γιουβέτσι είναι εξίσου νόστιμο.
Μια ενδιαφέρουσα παραλλαγή είναι ως ανοιξιάτικο λαδερό κατσαρόλας με αγκινάρες.
Χταπόδι με αγκινάρες
Υλικά
1 μεγάλο χταπόδι, 1½ κιλό περίπου
12 αγκινάρες φρέσκες και καθαρισμένες, κομμένες στη μέση (ή από βάζο)
1 μάτσο φρέσκα κρεμμυδάκια μαζί με το πράσινο, κομμένα σε ροδέλες
1 μέτριο κρεμμύδι χοντροκομμένο
1 σκελίδα σκόρδο ψιλοκομμένη
1 μεγάλο σφηνάκι ούζο
1 κ. γλ. μαραθόσπορο ξερό, κοπανισμένο στο γουδί
1 φλιτζάνι έξτρα παρθένο ελαιόλαδο
1 μικρό ματσάκι μαϊντανό ψιλοκομμένο
1 ματσάκι άνηθο (ή μάραθο) ψιλοκομμένο
1 κ. σ. κορνφλάουρ
χυμό και ξύσμα από 1 λεμόνι
αλάτι & πιπέρι φρεσκοτριμμένο
Εκτέλεση
1. Σε κατσαρόλα βάζετε το χταπόδι να βράσει σκέτο, χωρίς νερό, με λίγο αλάτι, σε χαμηλή φωτιά. Μόλις μαλακώσει, το κόβετε σε χοντρά κομμάτια.
2. Σε χαμηλή, φαρδιά κατσαρόλα ζεσταίνετε το ελαιόλαδο και σοτάρετε το κρεμμύδι, τα κρεμμυδάκια και το σκόρδο μαζί με το μαραθόσπορο, μέχρι να μαραθούν. Αν έχετε φρέσκες αγκινάρες, θα τις ρίξετε σε αυτήν τη φάση.
3. Προσθέτετε και το χταπόδι και ανακατεύετε. Σβήνετε με το ούζο, αλατίζετε και χαμηλώνετε τη φωτιά. Αν έχετε αγκινάρες σε βαζάκι, θα τις ρίξετε τώρα. Μαγειρεύετε σε χαμηλή φωτιά, το φαγητό σκεπασμένο, μέχρι να μαλακώσουν τα λαχανικά. Ρίχνετε τον άνηθο και τον μαϊντανό.
4. Διαλύετε το κορνφλάουρ σε 4 κουτ. σούπας νερό μαζί με το χυμό του λεμονιού και το ξύσμα. Ρίχνετε το μίγμα στην κατσαρόλα, κουνάτε να πάει παντού και συνεχίζετε για 1 λεπτό το μαγείρεμα. Σερβίρετε το φαγητό ζεστό.
ΓΙΟΧΑΝΕΣΜΠΟΥΡΓΚ – Η επιρροή της Κίνας στη ζωή ενάμιση δισεκατομμυρίων Αφρικανών έχει αυξηθεί τόσο που είναι πλέον διάχυτη σε κάθε πτυχή των αφρικανικών κοινωνιών.
Το αποτύπωμα του κινεζικού κομμουνιστικού καθεστώτος βρίσκεται σε όλη την ήπειρο σχεδόν σε κάθε τομέα της οικονομίας, από τη γεωργία και τους φυσικούς πόρους μέχρι το εμπόριο και τις υλικοτεχνικές υποδομές. Οι κινεζικές εταιρείες έχουν επίσης επενδύσει στη μεταποίηση, τις υπηρεσίες και τα ακίνητα.
Στο πρώτο μέρος του άρθρου, παρουσιάστηκαν οι μέθοδοι που χρησιμοποίησε η Κίνα για να σταθεροποιήσει τη θέση της στις αφρικανικές οικονομίες, καθώς και τα συμφέροντά της στον τομέα του ορυκτού πλούτου της Αφρικής. Στο δεύτερο μέρος θα δούμε πώς το ΚΚΚ εκμεταλλεύεται τις σχολές που ιδρύει στις αφρικανικές χώρες.
Εξάγοντας στρατιωτικά και πολιτικά μοντέλα
Στην προσπάθειά του να ισχυροποιήσει περαιτέρω τη θέση του στην Αφρική, το κινεζικό καθεστώς ιδρύει «σχολές πολιτικής εκπαίδευσης για τους σημερινούς και μελλοντικούς Αφρικανούς ηγέτες” σε όλη την ήπειρο, με τους αξιωματούχους του ΚΚΚ να διδάσκουν ότι τα κυβερνώντα κόμματα πρέπει να είναι ανώτερα από τις κυβερνήσεις και τα δικαστήρια.
Το πρώτο από αυτά, και το πρώτο που δημιουργήθηκε από το ΚΚ Κίνας σε ξένο έδαφος γενικότερα, ιδρύθηκε το 2022 στην Κιμπάχα της ανατολικής Τανζανίας.
Η πολιτική οργάνωση που ίδρυσε ο κος Νυερέρε το 1977, το Κόμμα της Επανάστασης ή Chama Cha Mapinduzi (CCM), και ο προκάτοχός του, η Αφρικανική Εθνική Ένωση της Ταγκανίκα, κυβέρνησαν την Τανζανία χωρίς διακοπή από την ανεξαρτησία της χώρας πριν από 62 χρόνια.
Οι υποψήφιοι πρόεδροι του CCM κερδίζουν πάντα τις εκλογές με συντριπτική διαφορά. Σήμερα το 94% των μελών του κοινοβουλίου είναι μέλη του CCM.
Η Σχολή Ηγεσίας Νυερέρε χρηματοδοτήθηκε από κινεζικά κρατικά κονδύλια. Όμως στην ιστοσελίδα του, το ίδρυμα, που αυτοαποκαλείται «σύγχρονη κομματική σχολή», αναφέρει ότι «ιδρύθηκε από κοινού» από τα Πρώην Απελευθερωτικά Κινήματα της Νότιας Αφρικής (FLMSA).
Αυτά είναι το CCM, το Αφρικανικό Εθνικό Κογκρέσο της Νότιας Αφρικής (ANC), το Απελευθερωτικό Μέτωπο της Μοζαμβίκης (FRELIMO), το Λαϊκό Κίνημα για την Απελευθέρωση της Αγκόλας (MPLA), η Λαϊκή Οργάνωση της Νοτιοδυτικής Αφρικής (SWAPO), η οποία κυβερνά τη Ναμίμπια, και το Πατριωτικό Μέτωπο της Αφρικανικής Εθνικής Ένωσης της Ζιμπάμπουε (ZANU-PF).
Τα κόμματα αυτά κυβερνούν τις αντίστοιχες χώρες επί δεκαετίες, με την κυριαρχία τους να ενισχύεται συχνά μέσω της διαφθοράς, της νοθείας στις εκλογές και της βίαιης καταστολής της αντιπολίτευσης.
Ώρα διαλείμματος. Στο φόντο, ο τοίχος είναι γεμάτος με προεκλογικές αφίσες, καθώς είναι περίοδος προεδρικών εκλογών στην Τανζανία. Νταρ ες Σαλάμ, 25 Οκτωβρίου 2015. (Daniel Hayduk/AFP μέσω Getty Images)
«Η κινεζική κυβέρνηση προφανώς επέλεξε αυτές τις χώρες ως εταίρους για την πρώτη λεγόμενη σχολή ηγεσίας στην Αφρική, επειδή όλες εμφανίζουν χαρακτηριστικά αυταρχικών κρατών, με τα κυβερνώντα κόμματα να βρίσκονται στην εξουσία για μεγάλο χρονικό διάστημα», επισημαίνει ο Κόμπους βαν Στάντεν, συνιδρυτής του China Global South Project στο Γιοχάνεσμπουργκ.
«Τα κυβερνώντα κόμματα αυτών των χωρών ταυτίζονται έντονα με την Κίνα. Όπως και το ΚΚΚ, αυτές οι κυβερνητικές ελίτ διατηρούν αυστηρό έλεγχο των υπηρεσιών ασφαλείας. Συγκεντρώνουν όλη την εξουσία στο κράτος, με ελάχιστη έως καθόλου διάθεση για ανεξάρτητη εποπτεία. Όλες αυτές είναι χώρες που προηγουμένως κυβερνούνταν από λευκά αποικιακά καθεστώτα ή καθεστώτα απαρτχάιντ.
»Έτσι, αυτή η σχολή, όπως και τα 61 Ινστιτούτα Κομφούκιου της Κίνας που λειτουργούν σε 46 αφρικανικές χώρες, έχει σχεδιαστεί ως αντίπαλο δέος στα δυτικά ιδεώδη της δημοκρατίας, αλλά και για την προώθηση της κινεζικής κουλτούρας και γλώσσας στην Αφρική», δηλώνει ο κος βαν Στάντεν, προσθέτοντας:
«Όταν ιδρύει αυτά τα ιδρύματα, η Κίνα λέει έμμεσα στους Αφρικανούς: ‘Γιατί να ακολουθήσετε αυτό που η ρατσιστική Δύση λέει ότι είναι ο καλύτερος τρόπος πολιτικής διακυβέρνησης; Γιατί να μιλάτε μόνο αγγλικά και γαλλικά, τις γλώσσες των αποικιοκρατών, όταν μπορείτε να μιλάτε και κινέζικα, που είναι η γλώσσα του μέλλοντος;’»
Ο κος Ναντούλυα λέει ότι τα Ινστιτούτα Κομφούκιος αποτελούν «πιο διακριτικές” προσπάθειες του Πεκίνου να αποκτήσει επιρροή στην Αφρική, αλλά ότι τελικά βρίσκονται υπό τον έλεγχο του ΚΚΚ.
«Τα Ινστιτούτα Κομφούκιος ιδρύονται μέσω συνεργασιών μεταξύ κινεζικών πανεπιστημίων, πανεπιστημίων της χώρας υποδοχής και της Hanban. Η Hanban είναι μια υπηρεσία του κινεζικού υπουργείου Παιδείας και συνδέεται με το ΚΚΚ. Επίσημη αποστολή της είναι η προώθηση της κινεζικής γλώσσας και του κινεζικού πολιτισμού», εξηγεί και προσθέτει:
«Τα Ινστιτούτα Κομφούκιος εδρεύουν σε αφρικανικά πανεπιστήμια, αλλά χρηματοδοτούνται και ελέγχονται από τη Hanban.»
Ο κος βαν Στάντεν υποστηρίζει ότι τα Ινστιτούτα Κομφούκιος και η Σχολή Νυερέρε δείχνουν ότι η Κίνα είναι πρόθυμη να «παίξει ένα μακροπρόθεσμο παιχνίδι για την οικοδόμηση επιρροής» στην Αφρική.
«Είμαι βέβαιος ότι η σχολή στην Τανζανία δεν θα είναι η τελευταία του είδους της στην Αφρική», λέει.
Ένας καθηγητής κινεζικής γλώσσας μιλάει με φοιτητές στο Ινστιτούτο Κομφούκιος του Πανεπιστημίου του Λάγκος στη νοτιοανατολική Νιγηρία, στις 6 Απριλίου 2016. (Pius Utomi Ekpei/AFP μέσω Getty Images)
Ο καθηγητής Ίμπο Μαντάζα, γνωστός ακαδημαϊκός της Νότιας Αφρικής και συνεργάτης του Ινστιτούτου Έρευνας Εξωτερικής Πολιτικής στη Φιλαδέλφεια, δήλωσε στους Epoch Times ότι η σχολή αποτελεί «κραυγαλέα απόδειξη” ότι το Πεκίνο εξάγει το μοντέλο διακυβέρνησής του.
«Είναι μέρος της προσπάθειάς του να αντιπαρατεθεί στην υπό δυτική ηγεσία παγκόσμια τάξη, να εγκαθιδρύσει μια Νέα Τάξη Πραγμάτων, και ένα βασικό μέρος αυτής της Νέας Τάξης Πραγμάτων στο μέλλον θα είναι ένα πολιτικό μπλοκ στην Αφρική που είτε θα προσποιείται ότι αγνοεί τον αυταρχισμό είτε θα είναι το ίδιο αυταρχικό», λέει.
Σε συνέντευξή της στους Epoch Times, η διευθύντρια της Σχολής Νυερέρε, Μαρσελίνα Τσιγιορίγκα, η οποία είναι επίσης ηγετικό μέλος του CCM, δήλωσε ότι στον πυρήνα του ιδρύματος «βρίσκεται η προώθηση της οικονομικής και κοινωνικής ανάπτυξης της Αφρικής και ο τερματισμός της φτώχειας. Ο καλύτερος τρόπος για να το πετύχουμε αυτό είναι να εκπαιδεύσουμε καλύτερους ηγέτες».
Ο Κόλιν Νγκουτζαπέουα, στέλεχος του κυβερνώντος κόμματος SWAPO της Ναμίμπια, συμμετείχε σε ένα εκπαιδευτικό πρόγραμμα της Σχολής Νυερέρε το 2023.
Δήλωσε στους Epoch Times: «Είπαν ότι ήταν ειδικοί στην πολιτική θεωρία από την Κεντρική Σχολή του ΚΚΚ στο Πεκίνο. Μέσα σε λίγες ημέρες μας μίλησαν για το πώς κυβερνούν και γιατί η Κίνα ως κράτος είναι τόσο επιτυχημένη. Βασικά το μήνυμά τους ήταν ότι η πραγματική ανάπτυξη σε μια χώρα μπορεί να συμβεί μόνο όταν το κυβερνών κόμμα έχει τον απόλυτο έλεγχο των πάντων και ότι μόνο η ακραία πειθαρχία στο κόμμα μπορεί να αποτρέψει την κατάρρευση των πραγμάτων από ξένους».
Ο κος Νγκουτζαπέουα πρόσθεσε ότι οι «Κινέζοι θεωρητικοί» εξήγησαν ότι «η διακυβέρνηση είναι πετυχημένη μόνο εάν τα κυβερνώντα κόμματα και οι κυβερνήσεις είναι ένα και το αυτό και μιλούν με μια φωνή».
Ο Κινέζος υπουργός Εξωτερικών Γιανγκ Τζιετσί και ο αντιπρόεδρος του Μπουρούντι Ιβ Σαχινγκούρου (αριστερά) εγκαινιάζουν τις εργασίες για την κατασκευή ενός σχολείου κατά τη διάρκεια της επίσκεψης του κου Γιανγκ στην Μπουζουμπούρα του Μπουρούντι. (Esdras Ndikumana/AFP μέσω Getty Images)
Ο κος βαν Στάντεν δήλωσε ότι η ιδρυτική αρχή του ΚΚ Κίνας είναι ο «απόλυτος κομματικός έλεγχος της κυβέρνησης».
«Η Κίνα δεν επιθυμεί καθόλου την πολυκομματική δημοκρατία στην Αφρική. Οι Κινέζοι θέλουν τη σταθερότητα που επιφέρει η συνεργασία με ένα μόνο κόμμα, για πάντα. Δεν τους αρέσει οτιδήποτε ανατρέπει το κλίμα. Το ΚΚΚ θέλει την απολυταρχία στην Αφρική. Θέλει de facto μονοκομματική διακυβέρνηση στην Αφρική, διότι αυτό το διευκολύνει να επιτύχει τους στόχους του στην Αφρική», τόνισε.
Ο κος Μαντάζα είπε: «Υπάρχει καλύτερος τρόπος για να αποκτήσουν πρόσβαση οι Κινέζοι στον τεράστιο ορυκτό πλούτο της Αφρικής από το να κυβερνούν τις αφρικανικές χώρες καθεστώτα που ταυτίζονται με το ΚΚΚ; Που είναι στενά συνδεδεμένα με το ΚΚΚ;»
Η σχολή στην Κιμπάχα δέχεται μόνο «ανερχόμενα, συνήθως νεαρά» μέλη των αφρικανικών κυβερνητικών κομμάτων, σύμφωνα με την κα Τσιγιορίγκα.
«Το γεγονός ότι οι πολιτικοί της αντιπολίτευσης δεν επιτρέπονται στις εγκαταστάσεις είναι χαρακτηριστικό για αυτό που συμβαίνει εδώ: Προετοιμασία των μελλοντικών πολιτικών ηγετών για να είναι σύμμαχοι του Πεκίνου και εχθροί της Δύσης», δηλώνει ο κος Μαντάζα.
Η κα Τσιγιορίγκα αρνείται ότι το ίδρυμα «διδάσκει αυριανούς δικτάτορες» και ότι είναι «φερέφωνο της κινεζικής προπαγάνδας».
Λέει: «Είναι αναμφισβήτητο ότι το μοντέλο ανάπτυξης της Κίνας είναι ένα επιτυχημένο μοντέλο τα τελευταία 20 και πλέον χρόνια. Δεν μαθαίνει μόνο η Αφρική από την Κίνα, αλλά όλος ο κόσμος. Η οικονομική επιτυχία της Κίνας οφείλεται στο γεγονός ότι είχε την ισχυρή ηγεσία του ΚΚΚ. Πρέπει να βαδίσουμε στα χνάρια τους.»
Ερωτηθείσα γιατί στη σχολή της εγγράφονται μόνο μέλη των κυβερνητικών ελίτ και αποκλείονται τα μέλη των κομμάτων της αντιπολίτευσης, η κα Τσιγιορίγκα υποστήριξε ότι τα κόμματα της αφρικανικής αντιπολίτευσης είναι «εναντίον» της Κίνας και «φιλοδυτικά».
«Γιατί να δεχτούμε αυτούς τους αντιδραστικούς στη σχολή μας;» ρωτά. «Απλώς θα προκαλέσουν προβλήματα.»
Στρατιώτες του Λαϊκού Απελευθερωτικού Στρατού της Κίνας (ΛΑΣ), οι οποίοι έχουν αναπτυχθεί για ειρηνευτικές αποστολές των Ηνωμένων Εθνών στην Αφρική, παρατάσσονται στη βάση τους στην επαρχία Χενάν της Κίνας, στις 15 Σεπτεμβρίου 2007. (Peter Parks/AFP μέσω Getty Images)
Ο κος Ναντούλυα δήλωσε ότι ο σκοπός της συνεργασίας του κινεζικού καθεστώτος με τα πρώην απελευθερωτικά κινήματα της Αφρικής «δεν ήταν ποτέ μυστικός».
«Μαζί με το ΚΚΚ, αυτά τα κυβερνητικά κόμματα αντιπροσωπεύουν ένα ενιαίο μέτωπο. Αυτό το ‘ενιαίο μέτωπο’ είναι μια στρατηγική του ΚΚΚ που συγκεντρώνει υποστήριξη σε όλο τον κόσμο για να προωθήσει τα συμφέροντα του ΚΚΚ και της Κίνας και να απομονώσει τους θεωρούμενους εχθρούς», λέει.
«Έτσι, αυτό που κάνει η Κίνα, αργά αλλά σταθερά στην ήπειρο με τις εκπαιδευτικές της εγκαταστάσεις, είναι να δημιουργήσει μια ‘σοδειά’ Αφρικανών που συμφωνούν με τον τρόπο πολιτικής διακυβέρνησης του ΚΚΚ. Αυτό με τη σειρά του θα ανοίξει ένα προσοδοφόρο μέτωπο για την Κίνα στην Αφρική του μέλλοντος.»
Ο κος Μαντάζα τόνισε ότι στην κούρσα για πρόσβαση στους πόρους της Αφρικής, οι οποίοι περιλαμβάνουν ορυκτά απαραίτητα για την κατασκευή των σύγχρονων ηλεκτρονικών συσκευών, των ηλεκτρικών οχημάτων και των οπλικών συστημάτων, η Κίνα κάνει «τα πάντα» για να κερδίσει τις καρδιές και τα μυαλά των νέων Αφρικανών.
«Η ιδέα είναι μακροπρόθεσμα ότι οι μορφωμένοι Αφρικανοί θα στραφούν προς την Κίνα και όχι προς την Ευρώπη και την Αμερική για ηγεσία, σχέδια για κοινωνική, οικονομική και πολιτική ανάπτυξη και πνευματικά κίνητρα», είπε.
Ο κος Μαντάζα πρόσθεσε ότι αυτή η προσέγγιση αποτελεί, από μόνη της, ένα αποικιακό μοντέλο.
«Η αποικιοκρατία δεν περιορίζεται στην κλοπή γης, χρυσού, διαμαντιών, άνθρακα κλπ. Είναι επίσης η συστηματική και συστημική κατήχηση των ιθαγενών, και ιδίως των ηγετών τους, προκειμένου οι αποικιοκράτες να επιτύχουν πολιτιστική κυριαρχία και εκμετάλλευση.»
Σήμερα, η σημαία του ΚΚΚ κυματίζει μαζί με τις σημαίες των πρώην απελευθερωτικών κινημάτων της Αφρικής στην είσοδο της σχολής στην Κιμπάχα.
«Αυτή η σημαία βρίσκεται εκεί για διάφορους λόγους», δήλωσε ο κος Μαντάζα. «Ένας από αυτούς είναι συμβολικός, καθώς συμβολίζει τη συνεργασία της Κίνας με την Αφρική. Αλλά οι Αφρικανοί θα πρέπει να θυμούνται ότι και οι πρώην αποικιοκράτες τους είχαν την τάση να φυτεύουν τις σημαίες τους σε όλη την ήπειρο και να κατασκευάζουν φανταχτερά κτίρια.»
Κινεζικές εταιρείες, όπως η μεταλλευτική εταιρεία La Sino-Congolaise Des Mines Societe Anonyme, επενδύουν σε μεγάλο βαθμό στην Αφρική. (Mercedes-Benz/Reuters)
Συχνά χρησιμοποιείται η γλυπτική για τη διατήρηση σπουδαίων μορφών και ιστοριών διαμέσου των αιώνων. Πιο δημοφιλή θέματά της έχουν υπάρξει οι μυθολογικές σκηνές και οι προσωπογραφίες πολιτικών ηγετών ή θρησκευτικών μορφών. Ωστόσο, δεν είναι όλα τα θέματα που νικούν τον χρόνο επιφανείς προσωπικότητες. Στην περίπτωση του Απακανθιζομένου – ή Σπινάριο – η μορφή που έχει διατηρηθεί, θαυμαστεί και αντιγραφεί πολλάκις από τα ελληνιστικά χρόνια μέχρι και τις μέρες μας είναι αυτή ενός μικρού αγοριού, το οποίο προσπαθεί να βγάλει ένα αγκάθι από το πόδι του.
Η μορφή του, καθιστή και σκυφτή πάνω από την πληγωμένη πατούσα του, βαθιά συγκεντρωμένη στην προσπάθειά της, έχει εμπνεύσει ανά τους αιώνες πολλούς καλλιτέχνες, γλύπτες και ζωγράφους, που επιχείρησαν να αναπαράγουν με ποικίλους τρόπους και υλικά όλες τις αποχρώσεις της κίνησης και των συναισθημάτων του παιδιού.
Ο παλαιότερος Απακανθιζόμενος
Σπινάριο ή Απακανθιζόμενος, 1ος ή 3ος αι. π.Χ. Χαλκός, 73 εκ. Μουσεία Καπιτωλίου, Ρώμη. (Attapola/Shutterstock)
Η πιο γνωστή εκδοχή του Απακανθιζομένου είναι το χάλκινο γλυπτό που βρίσκεται στα Μουσεία του Καπιτωλίου στη Ρώμη. Αυτό το αριστούργημα εικάζεται ότι είναι και το πρωτότυπο, αν και είναι αρκετά πιθανόν να υπάρχουν και προγενέστερα έργα που δεν έχουν διασωθεί ή ανακαλυφθεί. Αν και ορισμένοι μελετητές τοποθετούν τη δημιουργία του περί τον 3ο αιώνα π.Χ., το ίδρυμα που το φιλοξενεί ισχυρίζεται ότι είναι πιο σωστό να θεωρήσουμε τον 1ο αιώνα π.Χ. ως εποχή της δημιουργίας του.
Από εικαστική άποψη, συνδυάζει στοιχεία από αρκετές καλλιτεχνικές περιόδους, με το σώμα του να εμφανίζει ελληνιστικές επιδράσεις από τον 3ο αι. π.Χ. και το κεφάλι να θυμίζει περισσότερο την ελληνική κλασική τέχνη του 5ου αι. π.Χ. Το βλέμμα του αγοριού είναι προσηλωμένο στην πατούσα του, όπου έχει καρφωθεί ένα αγκάθι. Τα λεπτά χαρακτηριστικά του αντιπαραβάλλονται με λυρισμό στην ένταση των μυών του.
Στην αρχαιότητα, το γλυπτό αυτό ήταν ευρέως γνωστό και ενέπνευσε πολλά αντίγραφα, αλλά στους πιο σύγχρονους χρόνους παρατηρήθηκε για πρώτη φορά στα τέλη του 12ου αιώνα, όταν βρισκόταν έξω από το Παλάτι του Λατερανού στη Ρώμη. Το 1471, ο Πάπας Σίξτος Δ΄ δώρισε τον Spinario και άλλα χάλκινα γλυπτά στον λαό της Ρώμης. Τοποθετήθηκαν στον λόφο του Καπιτωλίου, βάζοντας τα θεμέλια για τα ομώνυμα μουσεία του. Το γλυπτό αυτό αποτέλεσε κομβικό έργο για την ανάπτυξη της ιταλικής Αναγέννησης και ήταν ένα από τα έργα που αντιγράφηκαν περισσότερο εκείνη την περίοδο.
Μοναδικά χαρακτηριστικά
Ο Απακανθιζόμενος των Μουσείων του Καπιτωλίου είναι ένα μοναδικό έργο από πολλές απόψεις. Αφ’ ενός, είναι σπάνιο για ένα χάλκινο άγαλμα μεγάλης κλίμακας από την αρχαιότητα να έχει επιβιώσει άθικτο μέχρι τις μέρες μας, αφ΄ ετέρου, σε αντίθεση με τα περισσότερα γλυπτά της ελληνιστικής και ρωμαϊκής εποχής που ανήκουν σε μια συγκεκριμένη ιστορία, δεν συνδέεται με μια δεδομένη αφήγηση.
Υπάρχουν διάφορες ερμηνείες σχετικά με τη στάση του αγοριού. Ορισμένες ιστορικές αναγνώσεις περιγράφουν τον Απακανθιζόμενο ως ένα πιστό βοσκόπουλο που, ενώ πηγαίνει να παραδώσει μια ανακοίνωση στη Ρωμαϊκή Σύγκλητο, αναγκάζεται να σταματήσει εξαιτίας ενός αγκαθιού που μπήκε στο πόδι του. Στα χρόνια της Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας, λεγόταν ότι απεικονίζει τον Ασκάνιους, έναν θρυλικό Τρώα πρίγκιπα που θεωρείτο πρόγονος του Ιουλίου Καίσαρα. Σήμερα, ορισμένοι ειδικοί πιστεύουν ότι απεικονίζει απλώς ένα αγόρι που αφαιρεί ένα αγκάθι που σφηνώθηκε στο πόδι του όταν πατούσε σταφύλια την περίοδο του τρύγου.
Ρωμαϊκό αντίγραφο από μάρμαρο, 1ος αιώνα μ.Χ. Βρετανικό Μουσείο. (Public Domain)
Ένα εξαίρετο αρχαίο αντίγραφο από μάρμαρο βρίσκεται στο Βρετανικό Μουσείο. Αυτή η ρωμαϊκή εκδοχή χρονολογείται από τον πρώτο αιώνα μ.Χ. και δείχνει το αγόρι καθισμένο σε έναν βράχο, ολότελα αφοσιωμένο σε αυτό που προσπαθεί να κάνει. Η απόλυτη συγκέντρωσή του αναγκάζει τον θεατή να τον κοιτάξει με ανάλογη προσήλωση. Λέγεται ότι αυτό το κομμάτι έχει βρεθεί σε ανασκαφή στον Εσκουιλίνο λόφο, έναν από τους επτά λόφους της Ρώμης. Κάποια στιγμή, είτε από τον αρχικό καλλιτέχνη είτε από άλλο χέρι αργότερα, το μάρμαρο τρυπήθηκε ώστε να περάσει σωλήνας για σιντριβάνι, μετατρέποντας το γλυπτό σε διακοσμητικό στοιχείο κήπου. Πράγματι, ένας βουκολικός κήπος είναι ένα ιδανικό περιβάλλον για τον Απακανθιζόμενο, καθώς η εικόνα του λεπτοκαμωμένου αγοριού παραπέμπει έντονα σε ένα όμορφο εξοχικό τοπίο.
Ο Απακανθιζόμενος του Antico
Πιερ Τζάκοπο Αλάρι Μπονακόλσι (Antico), «Spinario» (Αγόρι που τραβάει ένα αγκάθι από το πόδι του), περ. 1501. Χαλκός, με επιχρύχωση στα μαλλιά και επαργύρωση στα μάτια, 20 εκ. Μητροπολιτικό Μουσείο Τέχνης, Νέα Υόρκη. (Public Domain)
Στο Μητροπολιτικό Μουσείο Τέχνης της Νέας Υόρκης βρίσκεται μια αναγεννησιακή εκδοχή του Απακανθιζομένου, η οποία είναι ένας μικρός θησαυρός.
Δημιουργήθηκε από τον γλύπτη-χρυσοχόο Πιερ Τζάκοπο Αλάρι Μπονακόλσι (Pier Jacopo Alari Bonacolsi, περ.1460-1528), γνωστό και ως Antico, και θεωρείται το καλύτερο σωζόμενο δείγμα των πολλών παραλλαγών του έργου.
Είναι πιθανόν να κατασκευάστηκε για την επιφανή προστάτιδα των τεχνών Ιζαμπέλα ντ’ Έστε, η οποία με τον γάμο της έγινε μέλος της οικογένειας Γκονζάγκα, που κυβερνούσε τότε τη Μάντοβα. Ο Antico ήταν ο γλύπτης της αυλής τους. Ο καλλιτέχνης ήταν διάσημος για τις παραλλαγές των μεγάλων αρχαίων αγαλμάτων σε πολύτιμα χάλκινα αγαλματίδια.
Ο «Spinario» (Αγόρι που τραβάει ένα αγκάθι από το πόδι του) του Μητροπολιτικού Μουσείου έχει ως πρότυπο το έργο του Καπιτωλίου, αλλά διαθέτει πιο λεπτές αποχρώσεις. Πρόκειται για ένα όμορφο και εξιδανικευμένο έργο, ζωντανό και αληθοφανές.
Ο Antico δείχνει το αγόρι να τραβάει ένα αγκάθι από τη φτέρνα του, αντί από το μπροστινό μέρος της πατούσας του. Το ανασηκωμένο πόδι έχει καμπυλωμένα δάχτυλα που δείχνουν να αναμένουν τον σωματικό πόνο, ενώ το άλλο πόδι ισορροπεί στο έδαφος, αγγίζοντάς το ελάχιστα. Το λείο σώμα του, το οποίο δεν είναι γωνιώδες όπως στο γλυπτό του Καπιτωλίου, έρχεται σε αντίθεση με τον τραχύ κορμό δέντρου που χρησιμοποιεί το αγόρι ως κάθισμα. Τα σγουρά μαλλιά του παιδιού είναι επιχρυσωμένα και τα μάτια του επάργυρα.
Πιερ Τζάκοπο Αλάρι Μπονακόλσι (Antico), «Spinario» (Αγόρι που τραβάει ένα αγκάθι από το πόδι του), περ. 1501. Χαλκός, με επιχρύχωση στα μαλλιά και επαργύρωση στα μάτια, 20 εκ. Μητροπολιτικό Μουσείο Τέχνης, Νέα Υόρκη. (Public Domain)
Στον κατάλογο «Italian Renaissance and Baroque Bronzes in the Metropolitan Museum of Art», η επιμελήτρια Ντενίζ Άλλεν γράφει:
«Η καμπύλη της πλάτης του αγοριού επαναλαμβάνεται στο βαθύ τόξο της σπονδυλικής στήλης και αντανακλάται στις κυματοειδείς προεξοχές της βραχώδους βάσης στην οποία κάθεται το παιδί. Η εξαίσια συγχορδία μεταξύ γραμμής και μορφής κλείνει με τη χαριτωμένη ενορχήστρωση της χειρονομίας, του βλέμματος και της στάσης που επικεντρώνεται στα δάχτυλα του αγοριού, καθώς αυτά αιωρούνται προσεκτικά πάνω από την αιχμή του αγκαθιού που είναι μπηγμένο στη φτέρνα του.»
Το έργο αυτό σχεδιάστηκε για να φαίνεται από κάτω, οπότε θα τοποθετούνταν σε ράφι πάνω από το επίπεδο των ματιών. Λόγω του μικρού του μεγέθους, προοριζόταν επίσης να κρατιέται στο χέρι για προσεκτικότερη ενατένιση.
Ο Απακανθιζόμενος συνέχισε να ασκεί ισχυρή επιρροή στις τέχνες καθ’ όλη τη διάρκεια του 17ου και του 18ου αιώνα. Οι επισκέπτες της Ρώμης απέτιαν φόρο τιμής στο χάλκινο γλυπτό του Καπιτωλίου στο πλαίσιο του Grand Tour. Αντίγραφα συνέχισαν να κυκλοφορούν ευρέως, ενώ η μορφή του σκυφτού αγοριού βρήκε άρχισε να εμφανίζεται και σε σχέδια και πίνακες ζωγραφικής.
Pieter Claesz, «Νεκρή φύση vanitas με τον Απακανθιζόμενο», 1628. Λάδι σε πάνελ, 70 x 80 εκ. Rijksmuseum, Άμστερνταμ. (Public Domain)
Παράδειγμα αποτελεί ο πίνακας του Pieter Claesz «Νεκρή φύση vanitas με τον Απακανθιζόμενο» (περ. 1596/97–1660), μία περίπλοκη ελαιογραφία που βρίσκεται στο Rijksmuseum, στο Άμστερνταμ. Αυτό το έργο αποτελεί μία σύνθεση ποικίλων αντικειμένων, τα οποία ο καλλιτέχνης έχει αποδώσει με μεγάλη φροντίδα και τα οποία όλα παραπέμπουν στις τέχνες και τις επιστήμες. Πάνω από ένα σύνολο που αποτελείται από μία πανοπλία, μουσικά όργανα, ένα τετράδιο σχεδίου, συγγράμματα και εργαλεία ζωγραφικής μεταξύ άλλων, δεσπόζει η λευκή φιγούρα ενός εκμαγείου του Απακανθιζομένου.
Σύμφωνα με τον πρώην επιμελητή του Rijksmuseum Γιαν Πιετ Φίλντ Κοκ, «συχνά οι ζωγράφοι του βορρά του 16ου και του 17ου αιώνα χρησιμοποιούσαν παρόμοια εκμαγεία και αντίγραφα ως μοντέλα για τους πίνακές τους, τα οποία πρέπει να θεωρούσαν ιδανικά δείγματα κλασικής τέχνης».
Πέτερ Πάουλ Ρούμπενς, μελέτες από το γλυπτό του Καπιτωλίου (περ. 1601-1601). Βρετανικό Μουσείο, Λονδίνο. (Public Domain)
Στα χρόνια της δόξας του, ο Ναπολέων θέλησε να κάνει δικό του τον γνήσιο Απακανθιζόμενο. Έτσι, το 1798, το γλυπτό του Καπιτωλίου παρέλασε στους δρόμους του Παρισιού μαζί με άλλα αριστουργήματα τέχνης που λεηλατήθηκαν από τον Βοναπάρτη. Μετά την ήττα του αυτοκράτορα, ο Απακανθιζόμενος επέστρεψε στη Ρώμη, όπου και παραμένει μέχρι σήμερα.
«Αν η μουσική δεν υμνεί το Θεό, τότε είναι απλά θόρυβος» – Γιόχαν Σεμπάστιαν Μπαχ
Τη Δευτέρα 22 Απριλίου και την Παρασκευή 26 Απριλίου, το αθηναϊκό κοινό θα έχει την ευκαιρία να παρακολουθήσει στην αίθουσα του Φιλολογικού Συλλόγου Παρνασσός δύο συναυλίες αφιερωμένες σε έναν συνθέτη του οποίου το έργο διαπνέεται από βαθιά θρησκευτικότητα, από δύο βιρτουόζους πιανίστες: τον Ρώσο Αντρέι Γκαβρίλοφ και την Ελληνίδα Αλεξάνδρα Παπαστεφάνου αντίστοιχα.
Αντρέι Γκαβρίλοφ
Ο πιανίστας Αντρέι Γκαβρίλοφ γεννήθηκε στη Μόσχα το 1955 σε οικογένεια καλλιτεχνών. Ο πατέρας του Βλαντίμιρ Γκαβρίλοφ ήταν διαπρεπής ζωγράφος και η μητέρα του Ασανέττα Εγουισενιάν ήταν πιανίστα. Σε ηλικία 6 ετών μπήκε στο Κεντρικό Μουσικό Σχολείο της Μόσχας με καθηγήτρια την Τατιάνα Κέστνερ και στη συνέχεια στο Ωδείο της Μόσχας με καθηγητή τον Λεβ Ναούμοφ. Το 1974, ο ταλαντούχος δεκαοχτάχρονος σπουδαστής κέρδισε το πρώτο βραβείο στον Διεθνή Διαγωνισμό Πιάνου της Μόσχας. Την ίδια χρονιά έκανε ένα θριαμβευτικό διεθνές ντεμπούτο στο Φεστιβάλ του Σάλτσμπουργκ, όπου αντικατέστησε τον ασθενή Σβιατοσλάβ Ρίχτερ. Στη συνέχεια έγιναν φίλοι και έπαιζαν μαζί σε συναυλίες, τόσο στη Ρωσία όσο και στην Ευρώπη, σουίτες του Χαίντελ.
Σε ηλικία 23 ετών, ο Γκαβρίλοφ έκανε την πρώτη του περιοδεία με τη Φιλαρμονική του Βερολίνου με 30 συναυλίες σε όλο τον κόσμο. Ένα χρόνο αργότερα, ενώ προετοιμαζόταν για την επόμενη περιοδεία του με τον Χέρμπερτ φον Κάραγιαν, του απαγόρευσαν τις εμφανίσεις στο εξωτερικό.
Ο Αντρέι Γκαβρίλοφ ξαναρχίζει τη διεθνή του καριέρα με συναυλίες σε αίθουσες όπως το Carnegie Hall της Νέας Υόρκης και Royal Festival Hall και Queen Elisabeth Hall του Λονδίνου. Έχει συμπράξει με διάσημες ορχήστρες και μαέστρους όπως οι Sir Neville Marriner, Evgeny Svetlanov, Bernard Haitink, Claudio Abbado, Vladimir Ashkenazi, Riccardo Muti, Seiji Ozawa… Έχει ηχογραφήσει για τις ΕΜΙ, Deutsche Grammophon, Decca και Melodiya, ενώ τα τελευταία χρόνια έχει δημιουργήσει ιδιωτική δισκογραφική εταιρία. Το ρεπερτόριό του περιλαμβάνει έργα των Γ. Σ. Μπαχ, Ντομένικο Σκαρλάττι, Χαίντελ, Χάυντν, Μότσαρτ, Μπετόβεν, Σούμπερτ, Σοπέν, Μπραμς, Λιστ, Γκριγκ, Τσαϊκόβσκυ, Σκριάμπιν, Ραχμάνινοβ, Ραβέλ, Μπεργκ, Σοστακόβιτς, Χίντεμιτ, Μπρίττεν και Σνίτκε.
Οι ερμηνείες του Αντρέι Γκαβρίλοφ προκαλούν συζητήσεις. Την περίοδο 1994-2001 σταμάτησε τη συναυλιακή δραστηριότητα και έζησε μοναχικά στο νησί Φίτζι. Στη συνέχεια εγκαταστάθηκε στην Ελβετία και άρχισε εκ νέου τις συναυλίες, ενσωματώνοντας νέες ιδέες στα έργα που ερμηνεύει. Το 2021 εξέδωσε την αυτοβιογραφία του με τίτλο: Andrei, Fina and Pitch:Scenes from a Mysician’s Life.
ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ
Γ. Σ. Μπαχ, Το Καλώς Συγκερασμένο Κλειδοκύμβαλο (πρώτος τόμος)
Πρελούδιο και φούγκα αρ. 1 σε Ντο μείζονα BWV 846
Πρελούδιο και φούγκα αρ. 2 σε ντο ελάσσονα BWV 847
Πρελούδιο και φούγκα αρ. 3 σε Ντο δίεση μείζονα BWV 848
Πρελούδιο και φούγκα αρ. 4 σε ντο δίεση ελάσσονα BWV 849
Πρελούδιο και φούγκα αρ. 5 σε Ρε μείζονα BWV 850
Πρελούδιο και φούγκα αρ. 6 σε ρε ελάσσονα BWV 851
Πρελούδιο και φούγκα αρ. 7 σε Μι ύφεση μείζονα BWV 852
Πρελούδιο και φούγκα αρ. 8 σε μι ύφεση ελάσσονα BWV 853
Πρελούδιο και φούγκα αρ. 9 σε Μι μείζονα BWV 854
Πρελούδιο και φούγκα αρ. 10 σε μι ελάσσονα BWV 855
Πρελούδιο και φούγκα αρ. 11 σε φα μείζονα BWV 856
Πρελούδιο και φούγκα αρ. 12 σε φα ελάσσονα BWV 857
Διάλειμμα
Πρελούδιο και φούγκα αρ. 13 σε Φα δίεση μείζονα BWV 858
Πρελούδιο και φούγκα αρ. 14 σε φα δίεση ελάσσονα BWV 859
Πρελούδιο και φούγκα αρ. 15 σε Σολ μείζονα BWV 860
Πρελούδιο και φούγκα αρ. 16 σε σολ ελάσσονα BWV 861
Πρελούδιο και φούγκα αρ. 17 σε Λα ύφεση μείζονα BWV 862
Πρελούδιο και φούγκα αρ. 18 σε σολ δίεση ελάσσονα BWV 863
Πρελούδιο και φούγκα αρ. 19 σε Λα μείζονα BWV 864
Πρελούδιο και φούγκα αρ. 20 σε λα ελάσσονα BWV 865
Πρελούδιο και φούγκα αρ. 21 σε Σι ύφεση μείζονα BWV 866
Πρελούδιο και φούγκα αρ. 22 σε σι ύφεση ελάσσονα BWV 867
Πρελούδιο και φούγκα αρ. 23 σε Σι μείζονα BWV 868
Πρελούδιο και φούγκα αρ. 24 σε σι ελάσσονα BWV 869
* * * * *
Αλεξάνδρα Παπαστεφάνου
Γεννημένη σε μουσική οικογένεια, κόρη της Τερψιχόρης Παπαστεφάνου, διευθύντριας της ιστορικής Χορωδίας Τρικάλων, η Αλεξάνδρα Παπαστεφάνου αποφοίτησε από την τάξη της Αλίκης Βατικιώτη του Ωδείου Αθηνών. Από μικρή ηλικία, μελετούσε παράλληλα θεωρητικά και σύνθεση με τον Γ. Α. Παπαϊωάννου. Συνέχισε τις σπουδές της με την Olga Zhukova στο Ωδείο Τσαϊκόφσκι της Μόσχας, με τον Peter Solymos στη Μουσική Ακαδημία Franz Liszt στη Βουδαπέστη και, με υποτροφία του Ιδρύματος Αλέξανδρος Ωνάση, στο Πανεπιστήμιο Bloomington της Ιντιάνα κοντά στον θρυλικό δάσκαλο και πιανίστα György Sebők. Έχει επίσης πάρει μαθήματα από τον Άλφρεντ Μπρέντελ, ο οποίος πολύ νωρίς είχε επαινέσει την ερμηνεία της των έργων του J. S. Bach. H Παπαστεφάνου υπήρξε φιναλίστ στον Διεθνή Διαγωνισμό Πιάνου Clara Haskil στην Ελβετία και έλαβε τα βραβεία Liebstoeckl και Fazioli στον Διεθνή Διαγωνισμό Πιάνου της Γενεύης, καθώς και το Βραβείο Σπύρος Μοτσενίγος από την Ακαδημία Αθηνών.
Το ποικίλο ρεπερτόριο της Παπαστεφάνου εκτείνεται από συνθέτες της εποχής του μπαρόκ έως σύγχρονους συνθέτες (George Crumb, György Ligeti, Karlheinz Stockhausen, Toru Takemitsu) και την μουσική τζαζ. Έχει ερμηνεύσει και ηχογραφήσει έργα για πιάνο των Ελλήνων συνθετών Δημήτρη Μητρόπουλου, Νίκου Σκαλκώτα, Γ. Α. Παπαϊωάννου, Γιώργου Κουμεντάκη, Περικλή Κούκου και Βαγγέλη Κατσούλη. Η Παπαστεφάνου εμφανίζεται – πάντα με ενθουσιώδεις κριτικές – με συμφωνικές ορχήστρες, σόλο ρεσιτάλ και συγκροτήματα μουσικής δωματίου σε όλη την Ευρώπη (Γερμανία, Γαλλία, Μεγάλη Βρετανία, Ολλανδία, Λουξεμβούργο, Ισπανία, Τσεχία, Ρωσία, Φινλανδία και Ουγγαρία), Ηνωμένες Πολιτείες και Καναδά.
Τα τελευταία χρόνια, εξαιτίας της πολύχρονης ενασχόλησής της σε βάθος με το έργο του J. S. Bach ξεκίνησε την ηχογράφηση των απάντων έργων του για πληκτροφόρα όργανα, την οποία συνεχίζει. Το βιβλίο της «JS Bach, ο Μουσικός του Απείρου» για την αισθητική, το νόημα και την απόδοση της μουσικής του Μπαχ κυκλοφόρησε στην ελληνική γλώσσα τον Φεβρουάριο του 2022 (εκδόσεις Παπαγρηγορίου-Νάκας), ενώ τον Δεκέμβριο του 2023 κυκλοφόρησε από τις ίδιες εκδόσεις το βιβλίο της «Μικρά κείμενα για τους νέους μουσικούς». Έχει ερμηνεύσει όλα τα έργα του J. S. Bach στο πιάνο και έχει παρουσιάσει επανειλημμένα σε ρεσιτάλ ολόκληρο το Καλώς Συγκερασμενο Κλειδοκύμβαλο, τις Παρτίτες, τις Τοκκάτες, τις Παραλλαγές Goldberg, την Τέχνη της Φούγκας και τη Μουσική Προσφορά .
Το 2018, η Αλεξάνδρα Παπαστεφάνου ξεκίνησε τη δισκογραφία των απάντων του J. S. Bach με το «Καλώς Συγκερασμενο Κλειδοκύμβαλο», για τη βρετανική δισκογραφική εταιρεία First Hand Records [FHR65], με διθυραμβικές διεθνείς κριτικές . Της απονεμήθηκε το βραβείο «Καλύτερης Ηχογράφησης 2018» για το άλμπουμ αυτό από την Ένωση Ελλήνων Κριτικών Θεάτρου και Μουσικής «για τη βιρτουόζικη και εκφραστικά άψογη προσέγγιση ενός μνημείου της παγκόσμιας πιανιστικής λογοτεχνίας». Οι Γαλλικές Σουΐτες [FHR70] και οι Παραλλαγές Goldberg [FHR110) του J. S. Bach, που κυκλοφόρησαν το 2020 και το 2021 αντίστοιχα, πάλι για τη First Hand Records, κατατάχθηκαν μεταξύ των καλύτερων ηχογραφήσεων των έργων, σύμφωνα με τις κριτικές του Gramophone και του BBC Music Magazine. Το 2020 δισκογράφησε όλα τα έργα για πιάνο του Schumann που γράφτηκαν το 1839: «Schumann 1839, Year of Piano» [FHR112]. Τον Φεβρουάριο του 2023 κυκλοφόρησε το τελευταίο της CD «Tears from Babylon», με δικές της μεταγραφές για πιάνο από καντάτες του J. S. Bach και έργων του για εκκλησιαστικό όργανο [FHR141]. Παράλληλα με την σταδιοδρομία της ως ερμηνεύτρια ασχολείται και με την σύνθεση.
Το άλμπουμ «Minerals» με έργα της για σόλο πιάνο κυκλοφορεί ψηφιακά από τη δισκογραφική Εταιρεία Subways Music και το άλμπουμ «Πασιφάη», μια συλλογή δικών της τραγουδιών σε στίχους του Έλληνα σουρεαλιστή ποιητή Μίλτου Σαχτούρη, κυκλοφορεί σε φυσική και ψηφιακή μορφή από την Polyphoniki Records.
ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ
Α’ ΜΕΡΟΣ
Παρτίτα Αρ 1 σε Σι ύφεση μείζονα
Παρτίτα Αρ 3 σε Λα Ελασσόνα
Αγγλική Σουίτα Αρ 2 σε Λα Ελασσόνα
Β’ ΜΕΡΟΣ
Παρτίτα Αρ 4 σε Ρε μείζονα
Αγγλική Σουίτα Αρ 3 σε Σολ Ελάσσονα
* * * * *
Και οι δύο συναυλίες ξεκινούν στις 20:30.
Τιμές εισιτηρίων: 30-12 ευρώ. Έκπτωση 10% με την αγορά εισιτηρίων και για τα δύο ρεσιτάλ.
ΓΙΟΧΑΝΕΣΜΠΟΥΡΓΚ – Η επιρροή της Κίνας στη ζωή ενάμιση δισεκατομμυρίων Αφρικανών έχει αυξηθεί τόσο που είναι πλέον διάχυτη σε κάθε πτυχή των αφρικανικών κοινωνιών.
Το αποτύπωμα του κινεζικού κομμουνιστικού καθεστώτος βρίσκεται σε όλη την ήπειρο σχεδόν σε κάθε τομέα της οικονομίας, από τη γεωργία και τους φυσικούς πόρους μέχρι το εμπόριο και τις υλικοτεχνικές υποδομές. Οι κινεζικές εταιρείες έχουν επίσης επενδύσει στη μεταποίηση, τις υπηρεσίες και τα ακίνητα.
Σήμερα η Κίνα ελέγχει περίπου το 12% της βιομηχανικής παραγωγής της Αφρικής, κάτι που μεταφράζεται σε σχεδόν 500 εκατομμύρια δολάρια ετησίως, σύμφωνα με έρευνα του Κέντρου Πολιτικής για τον Νέο Νότο (Policy Center for the New South). Οι εταιρείες της ΛΔΚ επικρατούν στην αγορά των κατασκευαστικών έργων, με ποσοστό σχεδόν 50%.
Η σφυρηλάτηση δεσμών μεταξύ του κινεζικού κράτους και της Αφρικής χρονολογούνται από τη δεκαετία του 1950, όταν το ΚΚ Κίνας άρχισε να προμηθεύει τα διάφορα απελευθερωτικά αφρικανικά κινήματα με όπλα, χρήματα, στρατιωτική εκπαίδευση και πολιτική καθοδήγηση.
Έτσι δημιουργήθηκε μια στέρεη βάση, πάνω στην οποία εδραιώθηκε η σταδιακή εισροή των κινεζικών εταιρειών στις σύγχρονες αφρικανικές οικονομίες. Πολλοί από τους σημερινούς Αφρικανούς ηγέτες είχαν εκπαιδευτεί στην Κίνα – κι αν όχι αυτοί, τότε οι πατέρες τους.
Προκειμένου να αποκτήσει πρόσβαση στον ορυκτό πλούτο της Αφρικής, το ΚΚ Κίνας πολλές φορές αναγκάζεται να στηρίξει αυταρχικά καθεστώτα. Παραδείγματος χάριν, στη Ζιμπάμπουε όπου στην εξουσία βρίσκεται η Αφρικανική Εθνική Ένωση της Ζιμπάμπουε – Πατριωτικό Μέτωπο, που κατηγορείται για διαφθορά και δολοφονίες των πολιτικών της αντιπάλων, η Κίνα έχει στην ιδιοκτησία της πολλά ορυχεία πολύτιμων μετάλλων και ορυκτών.
Επιπλέον, η ΛΔΚ εδραιώνει και τη στρατιωτική της παρουσία στην Αφρική, με τη διεξαγωγή τακτικών διηπειρωτικών εκπαιδευτικών ασκήσεων στρατού και ναυτικού.
(Επάνω) Ο πρόεδρος της Ζιμπάμπουε Έμερσον Μνανγκάγκουα (δεξιά) και ο Κινέζος υπουργός Εξωτερικών Γουάνγκ Γι συναντώνται στο Κρατικό Μέγαρο στη Χαράρε. Ζιμπάμπουε, 13 Ιανουαρίου 2020. (Κάτω) Το προσωπικό του Λαϊκού Απελευθερωτικού Στρατού της Κίνας παρευρίσκεται στην τελετή εγκαινίων της νέας στρατιωτικής βάσης της Κίνας στο Τζιμπουτί την 1η Αυγούστου 2017. (Jekesai Njikizana/AFP μέσω Getty Images, STR/AFP μέσω Getty Images)
Τον Αύγουστο του 2023, η 96η επέτειος ίδρυσης του κινεζικού Λαϊκού Απελευθερωτικού Στρατού (ΛΑΣ) εορτάστηκε σχεδόν σε κάθε αφρικανική χώρα.
46 αφρικανικές χώρες φιλοξενούν 61 Ινστιτούτα Κομφούκιος – τα κινεζικά κέντρα εκπαίδευσης που έχουν σχεδιαστεί ως αντίπαλο δέος στα δυτικά δημοκρατικά ιδεώδη και τα οποία προωθούν τον κινεζικό πολιτισμό και γλώσσα ανά τον κόσμο.
Στην Τανζανία, το Πεκίνο έχει ιδρύσει μία «Σχολή Ηγεσίας», στην οποία αξιωματούχοι του κόμματος διδάσκουν σε Αφρικανούς ηγέτες αντιδημοκρατικούς τρόπους διακυβέρνησης.
«Η Κίνα χρησιμοποιεί τη μόρφωση και την εκπαίδευση ξένου στρατιωτικού προσωπικού για την προώθηση του δικού της κυβερνητικού προτύπου, την καλλιέργεια στενών σχέσεων με ξένους στρατούς και κυβερνήσεις και την οικοδόμηση μιας κοινής αντίληψης για την ασφάλεια, λέει ο Πωλ Ναντούλυα, ερευνητής του Αφρικανικού Κέντρου Στρατηγικών Μελετών, στους Epoch Times, προσθέτοντας:
«Πολλοί απόφοιτοι αυτών των προγραμμάτων αναλαμβάνουν αργότερα ηγετικές θέσεις στις χώρες τους, είτε στον στρατό είτε στην κυβέρνηση.»
Το καθεστώς του Σι Τζινπίνγκ παροτρύνει μερικές από τις μεγαλύτερες οικονομίες της Αφρικής, όπως είναι η Νότιος Αφρική, η Νιγηρία και η Αιθιοπία, να εγκαταλείψουν το αμερικανικό δολάριο ως νόμισμα παγκόσμιων συναλλαγών και να υιοθετήσουν το κινεζικό νόμισμα αντ’ αυτού.
Η Πρωτοβουλία ‘Μία ζώνη, ένας δρόμος’ (Belt-and-Road Initiative, BRI), που συστήθηκε το 2013, άνοιξε τον δρόμο στις κινεζικές επενδύσεις στη Μαύρη Ήπειρο, οδηγώντας στη δημιουργία κολοσσιαίων έργων υποδομής, τα οποία έχουν χαρίσει στην Κίνα πρόσβαση σε σπάνια ορυκτά που στηρίζουν την οικονομική της ανάπτυξη των τελευταίων δύο δεκαετιών.
Ο σταθμός ηλεκτροπαραγωγής Java 7 στο Σέρανγκ της επαρχίας Μπάντεν της Ινδονησίας, στις 29 Οκτωβρίου 2020. Η Κίνα σχεδιάζει να χρηματοδοτήσει δεκάδες ξένες μονάδες άνθρακα από τη Ζιμπάμπουε έως την Ινδονησία. (Ronald Siagian/AFP μέσω Getty Images)
Ο τρόπος που παρουσιάστηκε το εν λόγω πρόγραμμα ήταν ως μία πρωτοβουλία που θα βοηθούσε την ανάπτυξη των φτωχότερων χωρών, κυρίως μέσω της δημιουργίας δρόμων, σιδηροδρομικών δικτύων, λιμένων και άλλων μεγάλων έργων υποδομής.
Ωστόσο, πολλοί ξένοι αναλυτές θεωρούν ότι η Πρωτοβουλία ‘Μία ζώνη, ένας δρόμος’ είναι ένας τρόπος για να αποκτήσει η Κίνα πολιτικό και οικονομικό πλεονέκτημα σε περισσότερες από 150 αναπτυσσόμενες χώρες, πολλές από τις οποίες βρίσκονται στην Αφρική, καθώς και πρόσβαση στις πλουτοπαραγωγικές πηγές τους.
Μέχρι τώρα, η Κίνα έχει κάνει μεγάλες επενδύσεις σε βιομηχανίες εξόρυξης στην Αφρική, ιδίως σε χώρες όπως η Λαϊκή Δημοκρατία του Κονγκό, η Γκάνα, η Ναμίμπια, η Νιγηρία, η Νότιος Αφρική και η Ζάμπια.
Ο Κρις Μάρολενγκ, διεθνής αναλυτής στον μη κερδοσκοπικό οργανισμό Good Governance Africa με έδρα το Γιοχάνεσμπουργκ, λέει ότι η μεγαλύτερη μέχρι τώρα επιτυχία της Κίνας στην Αφρική είναι το ότι εδραιώθηκε ως ένας ‘κολοσσός της εξόρυξης’ στην ήπειρο, διασφαλίζοντας την πρόσβασή της σε μέταλλα και ορυκτά, που θα γίνονται ολοένα και πιο σημαντικά στο μέλλον.
«Ό,τι κι αν λέτε για την Κίνα και τις παραβιάσεις των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και τις καταπιεστικές μεθόδους του ΚΚΚ, μόνο αυτή μπόρεσε να προβλέψει πόσο σημαντική πρόκειται να γίνει η Αφρική για τον κόσμο που προχωρά μπροστά», δήλωσε ο κος Μάρολενγκ στους Epoch Times, προσθέτοντας ότι το έργο των ΗΠΑ στην Αφρική αφορά κυρίως την καταπολέμηση του AIDS και της τρομοκρατίας. Όσο ευγνώμονες κι αν νιώθουν οι Αφρικανοί για αυτό, είναι «περισσότερο ευγνώμονες για τον σεβασμό» που τους δείχνουν οι Κινέζοι.
«Για το Πεκίνο, οι αφρικανικές χώρες και οι ηγέτες τους είναι πραγματικοί συνέταιροι στα αναπτυξιακά τους σχέδια», επεσήμανε ο κος Μάρολενγκ. «Ενώ οι ΗΠΑ και άλλες δυτικές χώρες μάς έκαναν κηρύγματα για τη δημοκρατία και τα ανθρώπινα δικαιώματα, το Πεκίνο έλεγε: ‘Θέλουμε να συνεργαστούμε μαζί σας και θέλουμε να αγοράσουμε τα ορυκτά σας και δεν μας ενδιαφέρει το πώς κυβερνάτε τις χώρες σας. Αυτό δεν μας αφορά’.»
Ένας μικρός Κονγκολέζος κοιτάζει πινακίδα που διαφημίζει ένα εμπορικό κέντρο κινεζικών προϊόντων στην Κινσάσα. Λαϊκή Δημοκρατία του Κονγκό, 3 Νοεμβρίου 2006. (Lionel Healing/AFP μέσω Getty Images)
Σε αναζήτηση ορυκτών
Σε αντίθεση με τις δυτικές εταιρείες, η Κίνα επένδυσε στις αφρικανικές βιομηχανίες ορυκτών και μετάλλων παρά την πολιτική αστάθεια, τις συγκρούσεις και τη διαφθορά που κυριαρχούν στο μεγαλύτερο μέρος της ηπείρου.
Από τα μισά της δεκαετίας του 2000 μέχρι πριν από περίπου πέντε χρόνια, πολλές πολυεθνικές εταιρείες εξόρυξης πούλησαν στην Κίνα τις μετοχές τους στην Αφρική.
Παραδείγματος χάριν, το 2016 πολλές αμερικανικές εταιρείες δεν κατάφεραν να κρατήσουν τα ορυχεία κοβαλτίου τους στη Λαϊκή Δημοκρατία του Κονγκό. Η Κίνα κινήθηκε γρήγορα και τα πήρε εκείνη, αυξάνοντας την παρουσία της σε μία από τις πιο πλούσιες σε αυτό το ορυκτό περιοχές.
Η αρχή έγινε όταν η αμερικανική Freeport-McMoRan δέχθηκε 2,65 δισεκατομμύρια δολάρια από την China Molybdenum για το πλειοψηφικό πακέτο μετοχών του Tenke Fungurume, του τεράστιου ορυχείου χαλκού και κοβαλτίου κοντά στο Κολβέζι, στα νότια της χώρας.
Το 2019, η China Molybdenum αγόρασε άλλο ένα πακέτο μετοχών για 1,14 δισεκατομμύρια δολάρια. Αυτό σήμαινε ότι ο μεγαλύτερος γεωπολιτικός αντίπαλος των ΗΠΑ είχε πλέον σχεδόν τον απόλυτο έλεγχο ενός εκ των σημαντικότερων στρατηγικά ορυκτών παγκοσμίως.
Σύμφωνα με επιστημονικές αναλύσεις, η Λαϊκή Δημοκρατία του Κονγκό, που μαστίζεται από τις συγκρούσεις, είναι η πλουσιότερη χώρα στον κόσμο όσον αφορά τους φυσικούς της πόρους, με άθικτα αποθέματα ακατέργαστων ορυκτών αξίας άνω των 24 τρισεκατομμυρίων δολαρίων.
Η Λαϊκή Δημοκρατία του Κονγκό παράγει τα τρία τέταρτα του παγκόσμιου κοβαλτίου, σύμφωνα με την Υπηρεσία Πληροφοριών για τα Ορυκτά Benchmark.
Η Γεωλογική Επιθεώρηση των ΗΠΑ (USGS), ένα επιστημονικό τμήμα του Υπουργείου Εσωτερικών, λέει ότι το κοβάλτιο είναι ένα μέταλλο με «πολυάριθμες και ποικίλες εμπορικές, βιομηχανικές και στρατιωτικές χρήσεις, πολλές από τις οποίες είναι στρατηγικής και ζωτικής σημασίας».
Κυρίως χρησιμοποιείται στα ηλεκτρόδια των επαναφορτιζόμενων μπαταριών και αποτελεί αναντικατάστατο μέταλλο για την κατασκευή των μπαταριών των ηλεκτρικών αυτοκινήτων.
Η αύξηση των τελευταίων και ο αναμενόμενος τετραπλασιασμός μέχρι το 2030 των εγχειρημάτων της Global Battery Alliance (Παγκόσμια Συμμαχία Μπαταρίας) προβλέπεται να επιφέρουν κατακόρυφη αύξηση της ζήτησης για κοβάλτιο.
Κονγκολέζοι εργάτες δίπλα σε σάκους με μείγμα κοβαλτίου και χαλκού στο εργοστάσιο επεξεργασίας STL, κατά τη διάρκεια μιας ημέρας συντήρησης, την 1η Δεκεμβρίου 2011. (Phil Moore/AFP μέσω Getty Images)
Το κοβάλτιο είναι απαραίτητο και για την κατασκευή υπολογιστών και κινητών τηλεφώνων.
Η Γεωλογική Επιθεώρηση των ΗΠΑ λέει ότι χρησιμοποιείται επίσης σε υπερκράματα και σε χάλυβες υψηλής ταχύτητας, μέταλλα που συναντάμε συχνά σε μέρη αυτοκινήτων, σύγχρονα οπλικά συστήματα και κινητήρες αεριοστροβίλου.
Σύμφωνα με ορισμένους φυσικούς, το κοβάλτιο θα μπορούσε μελλοντικά να χρησιμοποιείται και για την κατασκευή ‘βρώμικων πυρηνικών βομβών’, καθώς είναι άριστος εκπομπέας ακτίνων γάμμα.
Έρευνα που δημοσίευσε το 2020 ο Άντριου Γκάλλεϋ της Γεωλογικής Επιθεώρησης των ΗΠΑ δείχνει ότι το μεγαλύτερο μέρος της βιοτεχνικής παραγωγής κοβαλτίου είτε ήταν επεξεργασμένο στη Λαϊκή Δημοκρατία του Κονγκό από κινεζικές εταιρείες είτε είχε εξαχθεί στην Κίνα.
«Από το 2000 μέχρι το 2020, η ζήτηση κοβαλτίου για την παραγωγή μπαταριών 26πλασιάστηκε. Το 82% αυτής της ανάπτυξης συνέβη στην Κίνα και η επεξεργασία κοβαλτίου στην Κίνα αυξήθηκε κατά 78 φορές», γράφει ο κος Γκάλεϋ.
«Η μειωμένη βιομηχανική παραγωγή των ορυχείων κοβαλτίου στις αρχές και τα μέσα της δεκαετίας του 2000, έκανε πολλές κινεζικές εταιρείες να αγοράζουν το μετάλλευμα από χειρώνακτες ανθρακωρύχους κοβαλτίου στη Λαϊκή Δημοκρατία του Κονγκό, πολλοί από τους οποίους ήταν παιδιά.»
Κατά τη διάρκεια πρόσφατου διαδικτυακού σεμιναρίου του Ατλαντικού Συμβουλίου, η Σίρλεϋ Χάρτζις, συνεργάτιδα του Εργαστηρίου Ψηφιακής Εγκληματολογικής Έρευνας του Συμβουλίου, δήλωσε ότι η αποτυχία των Ηνωμένων Πολιτειών να διατηρήσουν το μερίδιό τους στον τομέα του κοβαλτίου προκάλεσε την απώλεια «οικονομικών και διπλωματικών επενδύσεων δεκαετιών στη Λαϊκή Δημοκρατία του Κονγκό».
«Η ζήτηση για μέταλλα και ορυκτά όπως το κοβάλτιο εκτοξεύεται στα ύψη και προφανώς η Κίνα και η Ρωσία χαμογελούν. Έχουν απρόσκοπτη πρόσβαση σε ορυκτά και φθηνό εργατικό δυναμικό. Διαθέτουν πολιτική επιρροή σε πολλές αφρικανικές κυβερνήσεις. Υπάρχουν τεράστια προβλήματα διακυβέρνησης στην Αφρική. Τα χρησιμοποιούν όλα αυτά προς όφελός τους», δήλωσε η κα Χάρτζις.
Η Μόσχα έχει προσλάβει χιλιάδες μισθοφόρους σε όλη την ήπειρο για τη φύλαξη των ορυκτών πόρων, καθώς και των παράνομων εξορυκτικών έργων.
(Επάνω) Εργάτες σκάβουν σε ορυχείο χρυσού στην Τσούτζα της Λαϊκής Δημοκρατίας του Κονγκό, στις 23 Φεβρουαρίου 2009. Το Κονγκό είναι πλούσιο σε ορυκτούς πόρους όπως χρυσός, διαμάντια, κασσίτερος και κοβάλτιο. (Κάτω) Ένας ανθρακωρύχος κρατάει μια πέτρα κοβαλτίου στο βιοτεχνικό ορυχείο Σαμπάρα κοντά στο Κολβέζι, στη Λαϊκή Δημοκρατία του Κονγκό, στις 12 Οκτωβρίου 2022. (Lionel Healing, Junior Kannah/AFP μέσω Getty Images)
Η υπόθεση της Λαϊκής Δημοκρατίας του Κονγκό, δήλωσε ο Τόμπυ Σάπσακ, ένας άλλος Νοτιοαφρικανός εμπειρογνώμονας τεχνολογίας, αναδεικνύει «δεκαετίες αμερικανικής παραμέλησης» της σημασίας της Αφρικής και των ορυκτών της.
«Η κυβέρνηση Μπάιντεν έχει συνειδητοποιήσει τι τεράστιο στρατηγικό λάθος ήταν αυτό, και προσπαθεί να διορθώσει τα πράγματα και να κάνει ανοίγματα προς την Αφρική. Αλλά μπορεί να είναι πολύ αργά, επειδή μεγάλο μέρος της Αφρικής φαίνεται να είναι ήδη αφιερωμένο στο Πεκίνο και τη Μόσχα”, δήλωσε στους Epoch Times, προσθέτοντας:
«Οι ΗΠΑ προσπαθούν να αναπληρώσουν το χαμένο έδαφος σε ένα απελπισμένο παιχνίδι.»
Η Στρατηγική των ΗΠΑ προς την υποσαχάρια Αφρική, που κυκλοφόρησε από τον πρόεδρο Τζο Μπάιντεν τον Αύγουστο του 2022, αναγνώρισε ότι η ήπειρος διαθέτει τα ορυκτά που θα τροφοδοτήσουν τον σύγχρονο κόσμο.
Μιλώντας κατά τη διάρκεια του διαδικτυακού σεμιναρίου του Ατλαντικού Συμβουλίου, ο Νίι Σίμοντς, ανώτερος συνεργάτης του GeoTech Center στην Ουάσιγκτον, δήλωσε:
«Η επόμενη βιομηχανική επανάσταση θα βασιστεί στα κρίσιμα και στα σπάνια ορυκτά. Πολλά από αυτά τα ορυκτά, όπως το κολτάνιο, έχουν στρατηγική σημασία, επειδή οι περισσότερες σύγχρονες τεχνολογίες σχετίζονται με την άμυνα. Δεν θα υπήρχαν οι σημερινές τεχνολογίες, όπως οι δορυφόροι, οι ημιαγωγοί, οι οπτικές ίνες, οι συσκευές αξονικής τομογραφίας, οι μπαταρίες ηλεκτρικών οχημάτων και τα smartphone, χωρίς αυτά τα ορυκτά. Επίσης δεν θα υπήρχαν στον βαθμό που υπάρχουν σήμερα χωρίς χώρες όπως η Λαϊκή Δημοκρατία του Κονγκό, η Νότια Αφρική, η Ζιμπάμπουε, η Γκάνα, η Νιγηρία και η Ναμίμπια.»
Η κα Χάρτζις, από τη μεριά της, επεσήμανε ότι οι ημιαγωγοί και τα κάρτες μνήμης flash έχουν γίνει «απαραίτητα για τη σύγχρονη πολιτική και αμυντική τεχνολογία», τροφοδοτώντας τα πάντα, από «τα smartphone μέχρι τα αυτοκινούμενα αυτοκίνητα, και η σημασία τους μεγαλώνει καθημερινά».
Η κα Χάρτζις είναι επίσης ειδικός σε θέματα εθνικής ασφάλειας και έχει περάσει πάνω από μια δεκαετία μελετώντας την εσωτερική πολιτική και τις εξωτερικές υποθέσεις της Κίνας και της Ταϊβάν.
Στο διαδικτυακό σεμινάριο, χρησιμοποίησε το παράδειγμα του νέου stealth μαχητικού F-35 Lightning των Ηνωμένων Πολιτειών, το οποίο περιέχει ημιαγωγούς και τσιπ μνήμης flash.
Ένα μαχητικό αεροσκάφος F-35 απογειώνεται για εκπαιδευτική αποστολή από την αεροπορική βάση Χιλ στο Όγκντεν της Γιούτα, στις 15 Μαρτίου 2017. (George Frey/Getty Images)
«Το μαχητικό αεροσκάφος χρειάζεται μια τεράστια ποσότητα στρατηγικών υλικών. Μόλις τεθεί σε λειτουργία η κβαντική πληροφορική, θα απαιτηθούν επίσης σημαντικές ποσότητες χρυσού και άλλων κρίσιμων ορυκτών», δήλωσε η κα Χάρτζις.
Οι ημιαγωγοί και οι κβαντικοί υπολογιστές μπορούν να παραχθούν μόνο με κρίσιμα και σπάνια ορυκτά, που βρίσκονται σε μεγάλες ποσότητες στην Αφρική.
«Μιλάμε εδώ για ορυκτά όπως το κέριουμ, το σκάνδιο και το λανθάνιο. Κανείς δεν έχει ακούσει γι’ αυτά, αλλά έχουν γίνει απαραίτητα στον σύγχρονο κόσμο», εξήγησε ο κος Σάπσακ, προσθέτοντας:
«Όλα αυτά χρησιμοποιούνται σε υπολογιστές, έξυπνες τηλεοράσεις, πολεμικά όπλα υψηλής ποιότητας, ηλεκτρικά οχήματα, συστήματα καθαρής ενέργειας, συστήματα επικοινωνιών – ό,τι θέλετε. Αν αφαιρέσετε αυτά τα ορυκτά, καταρρέουν οι περισσότερες αλυσίδες εφοδιασμού ηλεκτρονικών ειδών.»
Η Κίνα σήμερα έχει «σχεδόν το μονοπώλιο» σε αυτά τα κρίσιμα υλικά, καθώς κατέχει το 90% της παγκόσμιας αγοράς κρίσιμων ορυκτών, πολλά από τα οποία εισάγει από την Αφρική.
«Η Κίνα και σε μικρότερο βαθμό η Ρωσία παίρνουν αυτά τα ακατέργαστα ορυκτά από την Αφρική και τα επεξεργάζονται, πράγμα που σημαίνει ότι ο κόσμος έχει πρόσβαση σε αυτά μέσω της Κίνας και της Ρωσίας σε πολλές περιπτώσεις», δήλωσε ο κος Σάπσακ.
Αυτό το μονοπώλιο θα μπορούσε εύκολα να διαταράξει τις παγκόσμιες αλυσίδες εφοδιασμού ημιαγωγών και ηλεκτρικών οχημάτων στο μέλλον.
Πρόσφατη έρευνα του Κέντρου Στρατηγικών και Διεθνών Σπουδών στην Ουάσιγκτον επικεντρώθηκε στην προοπτική να εμπλακούν περισσότερο οι Ηνωμένες Πολιτείες στους τομείς των ορυκτών της Αφρικής.
«Το μέλλον των ημιαγωγών, της μνήμης flash και των ηλεκτρικών οχημάτων απαιτεί ασφαλή και συνεπή πρόσβαση σε αυτά τα ορυκτά. Η καθιέρωση εναλλακτικών πόρων που είναι οικονομικά βιώσιμοι, όπως αυτοί στην Αφρική, θα διαφοροποιήσει τις παγκόσμιες αλυσίδες εφοδιασμού, μειώνοντας παράλληλα την εξάρτηση από ένα έθνος ή μια περιοχή», καταλήγει η έκθεση.
«Η ήπειρος κατέχει περίπου το 85%του παγκόσμιου μαγγανίου, το 80% της πλατίνας και του χρωμίου, το 47% του κοβαλτίου, το 21% του γραφίτη και το 6 % του χαλκού.»
Η κα Χάρτζις δήλωσε ότι για να εξασφαλίσουν ζωτικής σημασίας πόρους για τις δυτικές αλυσίδες εφοδιασμού και την εθνική ασφάλεια, οι Ηνωμένες Πολιτείες θα πρέπει να «ενθαρρύνουν και να ενισχύσουν τις συνεργατικές συμπράξεις του ιδιωτικού τομέα με αφρικανικές χώρες που μοιράζονται τις ίδιες αρχές για τη δημοκρατία και το κράτος δικαίου».
Νεαρός διαδηλωτής κρατάει μια ρωσική σημαία με το έμβλημα της Ρωσίας κατά τη διάρκεια μιας πορείας υπέρ της παρουσίας της Ρωσίας και της Κίνας στο Μπανγκούι, πρωτεύουσα της Κεντροαφρικανικής Δημοκρατίας, στις 22 Μαρτίου 2023. (Barbara Debout/AFP μέσω Getty Images)
Όμως, εάν οι Ηνωμένες Πολιτείες επιμείνουν να συνεργάζονται μόνο με αφρικανικές χώρες που μοιράζονται αυτές τις αξίες, δήλωσε ο Σίζουε Μπόφου-Γουόλς, λέκτορας διεθνών σχέσεων στο Πανεπιστήμιο Wits του Γιοχάνεσμπουργκ, «θα κλείσουν πάρα πολλές πόρτες».
«Η Λαϊκή Δημοκρατία του Κονγκό, για παράδειγμα, σίγουρα δεν είναι η ‘λαϊκή δημοκρατία’ του Κονγκό. Η Ζιμπάμπουε, μια χώρα πλούσια σε πολλά από τα ορυκτά που χρειάζεται ο κόσμος, τελεί υπό αμερικανικές κυρώσεις επειδή το καθεστώς του [προέδρου Έμερσον] Μνανγκάγκουα είναι ένοχο για διαφθορά και καταπάτηση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων.
»Ο κατάλογος των αφρικανικών χωρών που είναι πλούσιες σε ορυκτά και μοιράζονται την αμερικανική εκδοχή της δημοκρατίας και του κράτους δικαίου είναι πολύ μικρός.»
Παρ’ όλα αυτά, οι Ηνωμένες Πολιτείες σημειώνουν πρόοδο στην εξασφάλιση πρόσβασης σε αφρικανικά αποθέματα ορυκτών σπάνιων γαιών, κυρίως μέσω του σχεδίου Lobito Corridor της Ουάσιγκτον.
Ο μελλοντικός σιδηρόδρομος μήκους 1000 μιλίων θα καλύπτει την Αγκόλα, τη Λαϊκή Δημοκρατία του Κονγκό και τη βορειοδυτική Ζάμπια.
«Είναι σαφές ότι οι Ηνωμένες Πολιτείες αποφάσισαν να κατασκευάσουν τον σιδηρόδρομο προς το μεγαλύτερο λιμάνι της Αγκόλας στον Ατλαντικό λόγω του ανταγωνισμού τους με την Κίνα για τα ορυκτά σπάνιων γαιών της Αφρικής», δήλωσε η Κάντις Μουρ, ειδική στις σχέσεις ΗΠΑ-Αφρικής στο Πανεπιστήμιο Wits στο Γιοχάνεσμπουργκ.
«Φυσικά, οι Ηνωμένες Πολιτείες προσπαθούν επίσης να κερδίσουν τις καρδιές και τα μυαλά στην Αφρική και το έργο βοηθά και σε αυτό το μέτωπο, επειδή θα ενισχύσει την ανάπτυξη, το εμπόριο και τις επενδύσεις σε ένα πολύ σημαντικό στρατηγικά τμήμα της Αφρικής, για να μην αναφέρουμε τη δημιουργία χιλιάδων θέσεων εργασίας για τους ντόπιους», επεσήμανε στους Epoch Times.
Αντί να εξάγουν κρίσιμα υλικά στην Κίνα, δήλωσε ο κος Σίμοντς, οι αφρικανικές χώρες θα μπορούσαν να χρησιμοποιήσουν αυτούς τους νόμους για να υποστηρίξουν την ανάπτυξη της δικής τους νομοθεσίας, πλαισίου και δικτύων του οικοσυστήματος των προμηθευτών που απαιτούνται για την επεξεργασία των δικών τους ορυκτών και μετάλλων.
Είπε ότι η κυβέρνηση Μπάιντεν έχει κάνει κάποια σημαντικά βήματα για την επαναπροσέγγιση των αφρικανικών χωρών, χρησιμοποιώντας το παράδειγμα της οικονομικής στήριξης της κυβέρνησης των ΗΠΑ για ένα εργοστάσιο επεξεργασίας κρίσιμων ορυκτών στην Τανζανία.
Η κα Χάρτζις προέτρεψε τους δυτικούς υπεύθυνους χάραξης πολιτικής να υποστηρίξουν τις πολυεθνικές τους για την προώθηση της ανάπτυξης στην Αφρική, εστιάζοντας στην κατασκευή, τον σχεδιασμό τσιπ, τον έλεγχο ποιότητας και τον τομέα της έρευνας και της ανάπτυξης:
«Μπορούν να δημιουργήσουν κίνητρα για τις αμερικανικές και άλλες δυτικές εταιρείες να επεκτείνουν τις αλυσίδες εφοδιασμού ημιαγωγών, μνήμης flash ή ηλεκτρικών οχημάτων σε αφρικανικές χώρες.»
Η κα Χάρτζις δήλωσε ότι έχει ήδη σημειωθεί πρόοδος σε αυτό το μέτωπο: η Microsoft έχει δύο στην Κένυα και τη Νιγηρία και η IBM έχει δύο στην Κένυα και τη Νότια Αφρική.
Η αντιπρόεδρος Καμάλα Χάρις (αριστερά) και ο σύζυγός της Ντάγκλας Έμχοφ φτάνουν στο διεθνές αεροδρόμιο Κοτόκα στην Άκρα της Γκάνας, στις 26 Μαρτίου 2023. Η κυβέρνηση Μπάιντεν έχει κάνει σημαντικά βήματα για την προσέγγιση των αφρικανικών χωρών, λέει εμπειρογνώμονας. (Nipah Dennis/AFP μέσω Getty Images)
