Ο Διεθνής Οργανισμός Ατομικής Ενέργειας (ΔΟΑΕ) ανακοίνωσε την Παρασκευή ότι αποσύρει και τους τελευταίους επιθεωρητές του που παρέμεναν στο Ιράν.
Η κίνηση αυτή πραγματοποιείται εν μέσω κλιμακούμενης έντασης μεταξύ του πυρηνικού επιτηρητή του ΟΗΕ και του καθεστώτος της Τεχεράνης.
Σύμφωνα με τη σχετική ανακοίνωση, ομάδα επιθεωρητών του ΔΟΑΕ αναχώρησε με ασφάλεια από το Ιράν, επιστρέφοντας στην έδρα του Οργανισμού στη Βιέννη, αφού «παρέμειναν στην Τεχεράνη καθ’ όλη τη διάρκεια της πρόσφατης στρατιωτικής σύγκρουσης», όπως αναφέρει ο Οργανισμός στην πλατφόρμα X.
Σε επόμενη ανάρτηση, ο γενικός διευθυντής του ΔΟΑΕ Ραφαέλ Γκρόσι υπογράμμισε τη ζωτικής σημασίας ανάγκη να βρεθούν τρόποι ώστε ο Οργανισμός να μπορέσει να επαναλάβει το συντομότερο δυνατό τις ουσιαστικές δραστηριότητές του για παρακολούθηση και επαλήθευση στο Ιράν.
Από την έναρξη των ισραηλινών επιθέσεων στη χώρα, τρεις εβδομάδες πριν, ο ΔΟΑΕ δεν έχει καταφέρει να επιθεωρήσει καμία πυρηνική εγκατάσταση της Ισλαμικής Δημοκρατίας.
Οι Ηνωμένες Πολιτείες συναίνεσαν αργότερα στις βομβιστικές επιδρομές του Ισραήλ, οι οποίες έπληξαν μεταξύ άλλων πυρηνικές εγκαταστάσεις στο Φορντό, τη Νατανζ και το Εσφαχάν.
Μετά από αυτές τις αεροπορικές επιθέσεις, ο Αμερικανός υπουργός Άμυνας Πιτ Χέγκσεθ, ανώτατοι αξιωματούχοι των αμερικανικών υπηρεσιών πληροφοριών και ο πρόεδρος Ντόναλντ Τραμπ δήλωσαν ότι οι δυνατότητες του Ιράν για εμπλουτισμό ουρανίου έχουν υποστεί σοβαρό πλήγμα.
Στο μεσοδιάστημα, το Ιράν εξέδωσε διαδοχικές ανακοινώσεις καταδικάζοντας τον ΔΟΑΕ και κατηγορώντας τον κ. Γκρόσι για μεροληψία.
Ως απάντηση, η Τεχεράνη διέκοψε επίσημα τη συνεργασία με τον Οργανισμό στις αρχές της εβδομάδας, ενώ το ιρανικό κοινοβούλιο ενέκρινε ψήφισμα που απαγορεύει την είσοδο του ΔΟΑΕ στη χώρα, εκτός εάν διασφαλιστεί η προστασία των πυρηνικών εγκαταστάσεων.
Ο ΔΟΑΕ υπογράμμισε στις 2 Ιουλίου ότι το Ιράν δεν τον έχει ενημερώσει επίσημα για οποιαδήποτε απόφαση αναστολής συνεργασίας.
Το Ιράν κατηγορεί επίσης τον Οργανισμό ότι έδωσε το πρόσχημα για τις αεροπορικές επιδρομές, εκδίδοντας σχετική έκθεση στις 31 Μαΐου.
Η έκθεση αυτή οδήγησε σε ψήφισμα του διοικητικού συμβουλίου του ΔΟΑΕ, που χαρακτήρισε την Ισλαμική Δημοκρατία παραβάτη των υποχρεώσεών της βάσει της Συνθήκης Μη Διάδοσης των Πυρηνικών Όπλων. Ο κ. Γκρόσι δήλωσε ότι παραμένει σταθερός στις διαπιστώσεις της έκθεσης, απορρίπτοντας οποιονδήποτε ισχυρισμό ότι έδωσε διπλωματικό κάλυμμα για στρατιωτική δράση.
Πριν από τις επιδρομές, ο ΔΟΑΕ είχε επισημάνει ότι το Ιράν εμπλούτιζε ουράνιο σε ποσοστό έως και 60%, κυρίως στη μονάδα του Φορντό, η οποία βομβαρδίστηκε από τις ΗΠΑ στα τέλη Ιουνίου. Τον περασμένο μήνα, ο Οργανισμός εξέφρασε ανησυχία για τα περίπου 410 κιλά εμπλουτισμένου ουρανίου που διαθέτει το Ιράν, υπενθυμίζοντας ότι, βάσει της συμφωνίας του 2015, το όριο για τον εμπλουτισμό ήταν μικρότερο από 4%.
Το Ισραήλ και οι Ηνωμένες Πολιτείες υποστηρίζουν εδώ και χρόνια ότι το ιρανικό πυρηνικό πρόγραμμα στοχεύει στην κατασκευή πυρηνικών όπλων. Τον Ιούνιο, ο Ισραηλινός πρωθυπουργός Μπενιαμίν Νετανιάχου δήλωσε ότι οι αεροπορικές επιδρομές της χώρας του αποσκοπούσαν στο να αποτρέψουν το ιρανικό καθεστώς από την ταχεία απόκτηση τέτοιου οπλισμού.
Με την συμβολή του Τζακ Φίλιπς
