SINA MCCULLOUGH

Ακολουθήστε την Sina McCullough, Ph.D. στη διατροφή, στην αναζήτησή της για τις αλήθειες σχετικά με την τροφή και την υγεία. Επιστήμων από εκπαίδευση και δημοσιογράφος εκ φύσεως, η Σίνα δίνει στοιχεία και κατανοήσεις για μια ζωή με υγεία, χαρά, και ελευθερία.

Για δεκαετίες, οι επιστήμονες έβλεπαν τον εγκέφαλο ως μια μηχανή που τροφοδοτείται από ηλεκτρικούς παλμούς και νευρομεταγωγείς. Αλλά μήπως υπάρχει περισσότερο από αυτό; Μήπως χρησιμοποιεί επίσης και φως;

Ναι, πραγματικό φως—αχνές, πολύ αδύναμες εκπομπές φωτός που καλούνται βιοφωτόνια.

Έρευνες δείχνουν ότι ο εγκέφαλος χρησιμοποιεί βιοφωτόνια—αόρατα στο γυμνό μάτι αλλά μέρος ενός περίπλοκου δικτύου επικοινωνίας—για να συντονίσει την ίαση.

Το σώμα σας κυριολεκτικά λάμπει αυτήν την στιγμή, εκπέμποντας πολύ αδύναμα σήματα φωτός που χρησιμοποιούνται από τα νευρικά κύτταρα για να συντονίσουν την ίαση.

Λεωφόροι φωτός οπτικών ινών

Ο πρωτοπόρος βιοφυσικός Φριτζ-Άλμπερτ Ποπ έδειξε ότι οι ζώντες οργανισμοί εκπέμπουν μικροσκοπικές εκπομπές φωτός. Χρησιμοποιώντας ένα σωλήνα φωτοπολλαπλασιασμού — έναν πολύ ευαίσθητο αισθητήρα φωτός — έδειξε ότι το φως εμφανίζεται στο υπεριώδες, ορατό, και μέρος της σχεδόν υπέρυθρης περιοχής του ηλεκτρομαγνητικού φάσματος.

Ο Ποπ ονόμασε το μη θερμικό φως που βρίσκεται σε ζωντανά συστήματα βιοφωτόνια. Παρόλο που το φως είναι αδύναμο—σχεδόν 1.000 φορές λιγότερο έντονο από αυτό που μπορεί να ανιχνεύσει το ανθρώπινο μάτι—μπορεί να ιδωθεί με υπερευαίσθητες κάμερες. Εικόνες δημοσιεύθηκαν σε ένα επιστημονικό άρθρο του 2009 στο οποίο οι συγγραφείς έγραψαν: «Το ανθρώπινο σώμα κυριολεκτικά λάμπει».

Ανίχνευση πολύ αδύναμης εκπομπής φωτονίων έχει επίσης αναφερθεί για βακτήρια, μύκητες, σπόρους, και ζωικούς ιστούς.

Μετά την ανακάλυψη του Ποπ, βιοφυσικοί υπέθεσαν ότι τα βιοφωτόνια ίσως συντονίζουν κάποιες κυτταρικές λειτουργίες, τον μεταβολισμό, την αντιγραφή, και την ανάρρωση—σε αντίθεση με τα συμβατικά βιοχημικά μοντέλα για το πως λειτουργούν τα κύτταρα.

Αν και ακόμα βρίσκεται υπό συζήτηση, τα βιοφωτόνια ίσως χρησιμοποιούνται επίσης για επικοινωνία.

Για παράδειγμα, νευρώνες ίσως στέλνουν σήματα φωτός από ένα κύτταρο σε ένα άλλο χρησιμοποιώντας τους άξονές τους, σωλήνες που μεταφέρουν ηλεκτρικούς παλμούς, σαν λεωφόρους τύπου οπτικών ινών—παρόμοια με τα καλώδια που μεταφέρουν δεδομένα στα σύγχρονα δίκτυα επικοινωνιών.

Αν αυτό ακούγεται πολύ περίεργο, σκεφτείτε αυτό: Η ανάλυση βιοφωτονίων ήδη χρησιμοποιείται σε έρευνα καρκίνου. Επιστήμονες ανιχνεύουν καρκινικά κύτταρα αναλύοντας τις εκπομπές φωτός τους συγκρινόμενες με φως που εκπέμπεται από υγιή κύτταρα. Ο υγιής ιστός και άνθρωποι εκπέμπουν σταθερότερα βιοφωτόνια από ό,τι ο χαλασμένος ή οι άρρωστοι.

Πώς οι νευρώνες παράγουν φως

Επιστήμονες εξακολουθούν να συζητούν πώς ακριβώς προκύπτουν τα βιοφωτόνια στο σώμα, αλλά η επικρατούσα θεωρία δείχνει μεταβολικές διεργασίες, ειδικά εκείνες που περιλαμβάνουν αντιδραστικά είδη οξυγόνου (ROS).

Τα ROS είναι εξαιρετικά αντιδραστικά μόρια με βάση το οξυγόνο που, σε μεγάλες ποσότητες, μπορούν να βλάψουν τα κύτταρα. Ωστόσο, παίζουν επίσης σημαντικό ρόλο στις φυσιολογικές κυτταρικές λειτουργίες. Όταν τα ROS αλληλεπιδρούν με συγκεκριμένα κυτταρικά συστατικά, μπορούν να δημιουργήσουν «διεγερμένα» μόρια που απελευθερώνουν μικροσκοπικές λάμψεις φωτός — που ονομάζονται φωτόνια — όταν επιστρέψουν σε μια πιο σταθερή κατάσταση.

Τα μιτοχόνδρια, που συχνά αναφέρονται ως οι εστίες ισχύος του κυττάρου, μπορεί να είναι βασικοί συντελεστές στη δημιουργία αυτών των μικροσκοπικών εκρήξεων λαμπρότητας.

Για να κατανοήσετε πώς αυτά τα διεγερμένα μόρια εκπέμπουν φως, φανταστείτε ένα άτομο ως ένα μικροσκοπικό ηλιακό σύστημα με έναν πυρήνα στο κέντρο και τα ηλεκτρόνια να περιφέρονται γύρω του. Όταν ένα ηλεκτρόνιο απορροφά ενέργεια, πηδάει σε υψηλότερη τροχιά. Καθώς εγκαθίσταται πίσω σε μια χαμηλότερη τροχιά, εκπέμπει αυτή την επιπλέον ενέργεια με τη μορφή φωτός — σαν ένα μικροσκοπικό σόου πυροτεχνημάτων μέσα στο άτομο.

Ενώ η σύγχρονη κβαντομηχανική έχει βελτιώσει ουσιαστικά το «μοντέλο Bohr» — το οποίο δηλώνει ότι ένας θετικά φορτισμένος πυρήνας περιβάλλεται από αρνητικά ηλεκτρόνια που κινούνται γύρω από τον πυρήνα σε τροχιές που αντιστοιχούν σε διαφορετικά επίπεδα ενέργειας — η βασική ιδέα παραμένει: Τα ηλεκτρόνια που επιστρέφουν από μια ενεργοποιημένη κατάσταση σε μια χαμηλότερη κατάσταση εκπέμπουν φως.

Οι νευρώνες φαίνεται να χρησιμοποιούν μια παρόμοια διαδικασία, καθιστώντας δυνατό αυτές τις λεπτές λάμψεις ή βιοφωτόνια να παράγονται απευθείας στο σώμα μας.

Η θεραπευτική δύναμη του φωτός

Αυτά τα φωτεινά σήματα μπορεί να είναι σημαντικά για την ίαση.

Όταν ένα κύτταρο τραυματίζεται, ορισμένοι επιστήμονες πιστεύουν ότι εκπέμπει φως για να σηματοδοτήσει την δυσφορία, όπως η αποστολή ενός σήματος SOS. Σκεφτείτε πώς το σώμα σας επιδιορθώνει ενστικτωδώς ένα γδαρμένο γόνατο κατευθύνοντας τα κύτταρα του ανοσοποιητικού και τα θρεπτικά συστατικά στο σημείο του τραυματισμού. Οι νευρώνες μπορεί να χρησιμοποιήσουν μια παρόμοια στρατηγική, χρησιμοποιώντας το φως για να ξεκινήσουν την επισκευή.

Μερικοί επιστήμονες προτείνουν ότι διαφορετικά μήκη κύματος βιοφωτονίων που παράγονται στο σώμα μπορεί να ενεργοποιήσουν διαφορετικούς θεραπευτικούς μηχανισμούς, βοηθώντας τα κύτταρα να επισκευαστούν.

Αυτή η ιδέα συμφωνεί με τη φωτοβιοτροποποίηση, γνωστή και ως θεραπεία με κόκκινο φως, μια θεραπεία που εφαρμόζει συγκεκριμένα μήκη κύματος φωτός για την βοήθεια της ίασης. Έρευνες δείχνουν ότι το κόκκινο και το σχεδόν υπέρυθρο φως μπορούν να ενισχύσουν τη λειτουργία των μιτοχονδρίων, να μειώσουν τη φλεγμονή και να βελτιώσουν τη νευρική ανθεκτικότητα.

Οι επιστήμονες διερευνούν ενεργά τη θεραπεία με φως ως πιθανή θεραπεία για καταστάσεις όπως η νόσος του Αλτσχάιμερ, η νόσος του Πάρκινσον, η κατάθλιψη, οι εγκεφαλικές κακώσεις και το εγκεφαλικό. Εάν το εξωτερικό φως μπορεί να βοηθήσει στην θεραπεία του σώματος, ίσως είναι πιθανό το φως που παράγουμε μέσα μας να έχει παρόμοια επανορθωτική δύναμη.

Η σχέση μεταξύ φωτός και κυτταρικής λειτουργίας δεν περιορίζεται στη θεραπεία — σηματοδοτεί επίσης την αρχή της ζωής.

Παραδόξως, οι επιστήμονες απαθανάτισαν πραγματικές εικόνες του τι συμβαίνει όταν ένα ωάριο και ένα σπερματοζωάριο συναντώνται για πρώτη φορά: Εκπέμπεται μια λάμψη φωτός.

Αυτή η λάμψη, που συχνά ονομάζεται «σπινθήρας ψευδαργύρου», σηματοδοτεί την έναρξη μιας νέας ζωής. Είναι σαν τα κύτταρα να αναγνωρίζουν το ένα το άλλο μέσω του φωτός πριν καν αρχίσουν να διαιρούνται.

Αυτό εγείρει ένα ενδιαφέρον ερώτημα: Είναι το φως η αρχική γλώσσα του σώματος;

Παίρνουμε φως από το φαγητό;

Αν τα βιοφωτόνια είναι η γλώσσα που τα σώματά μας μιλάνε για να επικοινωνούν, τότε οι επιλογές μας—η δίαιτά μας, το περιβάλλον, οι σκέψεις, τα πιστεύω— ίσως προσδιορίσουν την σαφήνεια αυτής της συνομιλίας. Ο Ποπ περιέγραψε την κατανάλωση τροφής ως «να ρουφάς το φως από το φαγητό»—όχι μόνο μεταφορικά, αλλά σαν πραγματική διαδικασία εξαγωγής και χρήσης αποθηκευμένης ενέργειας φωτός σε βιοχημικό επίπεδο.

Τα φυτά αιχμαλωτίζουν την ενέργεια από το ηλιακό φως και την αποθηκεύουν σε χημικούς δεσμούς μέσω φωτοσύνθεσης. Όταν τρώτε φυτά, αυτοί οι δεσμοί σπάνε και οργανώνουν εκ νέου το σώμα, απελευθερώνοντας ενέργεια που τροφοδοτεί το σώμα.

Όπως οι νευρώνες παράγουν φως, εξάγουμε φως από την τροφή—ηλεκτρόνια αλλάζουν ενεργειακές καταστάσεις καθώς η τροφή αποσυντίθεται στο σώμα μας.

Ο Ποπ υπέθεσε ότι η ενέργεια που παίρνουμε από τα τρόφιμα είναι βασικά ενέργεια φωτός. Αυτό συμφωνεί με τη διάσημη εξίσωση του Άλμπερτ Αϊνστάιν, E = mc² (η ενέργεια ισούται με μάζα πολλαπλασιασμένη με την ταχύτητα του φωτός στο τετράγωνο)—η οποία αποκαλύπτει ότι η ίδια η μάζα είναι μια συμπυκνωμένη μορφή ενέργειας. Επομένως, παρόλο που η τροφή έχει φυσική μάζα, είναι τελικά αποθηκευμένο ηλιακό φως.

Ερευνητές ανακάλυψαν ότι ορισμένα τρόφιμα εκπέμπουν φως καλύτερης ποιότητας από άλλα. Μετρώντας αυτή την εκπομπή, οι επιστήμονες μπορούν να κάνουν διάκριση μεταξύ ντομάτας συμβατικής καλλιέργειας και βιολογικής καλλιέργειας, και μεταξύ βιολογικών αυγών και αυγών από κότες που εκτρέφονται συμβατικά.

Ένα άρθρο του 2023 ανέφερε ότι η εκπομπή φωτός υποδηλώνει τη φρεσκάδα και την ποιότητα των τροφίμων, αμφισβητώντας τη συμβατική ιδέα ότι μια θερμίδα είναι απλώς μια θερμίδα. Το φαγητό δεν είναι απλώς καύσιμο — είναι πληροφορίες με τη μορφή φωτός.

Η κατανάλωση φωτός υψηλής ποιότητας, καλά δομημένου, μπορεί κυριολεκτικά να ενισχύσει τη φωτεινή ενέργεια του σώματός σας, βελτιώνοντας την κυτταρική επικοινωνία και την αυτοΐαση.

Συμμετέχετε στην συζήτηση

Η ερώτηση αυτής της εβδομάδας:

Έχετε παρατηρήσει πώς το φως — είτε από τον ήλιο είτε από τεχνητές πηγές είτε μέσα στο σώμα σας — επηρεάζει τη διάθεση, την ενέργεια ή την εστίασή σας;
Μοιραστείτε τις σκέψεις σας στην ενότητα σχολίων!

 

Αποποίηση ευθύνης: Οι πληροφορίες που παρέχονται είναι μόνο για εκπαιδευτικούς σκοπούς και αντικατοπτρίζουν τη γνώμη της Sina McCullough, Ph.D., επιστήμονα και όχι γιατρού. Δεν προορίζονται για ιατρική συμβουλή ή υποκατάστατο καθοδήγησης από τον πάροχο υγειονομικής περίθαλψης. Πάντα να συμβουλεύεστε τον πάροχο υγειονομικής περίθαλψης πριν κάνετε αλλαγές στη διατροφή, τα φάρμακα ή τον τρόπο ζωής σας. Χρησιμοποιήστε αυτές τις πληροφορίες με δική σας ευθύνη.

Απόψεις που εκφράζονται σε αυτό το άρθρο είναι απόψεις του συγγραφέα και δεν αντικατοπτρίζουν απαραίτητα τις απόψεις της Epoch Times.

Δώρο της ελληνικής γης, η ‘ταπεινή’, αρωματική ρίγανη διακρίνεται για την προσφορά της τόσο στη γαστρονομία όσο και στην ιατρική, χάρη στις αξιοσημείωτες φαρμακευτικές της ιδιότητες, οι οποίες έχουν αναγνωριστεί εδώ και χιλιάδες χρόνια.

Από τον πονόδοντο, τη διάρροια και τις αναπνευστικές παθήσεις μέχρι την αρθρίτιδα, τον διαβήτη, τις νεφρικές διαταραχές, τις πνευμονοπάθειες και την επιληψία, η ρίγανη μπορεί να προσφέρει ανακούφιση και θεραπεία.

Οι αρχαίοι Αιγύπτιοι βασίζονταν στο έλαιο ρίγανης για τη συντήρηση των τροφίμων – τη χρησιμοποιούσαν επίσης ως αντίδοτο σε δηλητήρια. Οι αρχαίοι Έλληνες και οι Ρωμαίοι το θεωρούσαν σύμβολο χαράς και ευτυχίας και ο Ιπποκράτης το χρησιμοποιούσε ως αντισηπτικό.

Αν συνδυαστεί με βιταμίνη C ενισχύει την υγεία του μεταβολισμού, ενώ αν συνδυαστεί με μέλι ενισχύεται η αντιβακτηριακή της δράση.

 

Η ρίγανη ανήκει στην οικογένεια της μέντας (Lamiaceae) και περιλαμβάνει διάφορα είδη, αλλά το πιο ευρέως μελετημένο είναι το Origanum vulgare, κοινώς γνωστό ως ρίγανη ή άγρια μαντζουράνα.

Η ιστορία της ξεκινά το 3000 π.Χ., όταν χρησιμοποιήθηκε από τους Ασσύριους. Κατά τους ελληνικούς και ρωμαϊκούς χρόνους, ήταν ένα από τα πιο συχνά χρησιμοποιούμενα βότανα για ιατρικούς κυρίως  σκοπούς. Το όνομα της ρίγανης είναι ένας συνδυασμός των ελληνικών λέξεων «όρος» και «γανός», που μαζί σημαίνουν «χαρά των βουνών».

Οι αρχαίοι Έλληνες πίστευαν ότι οι αγελάδες που έβοσκαν σε χωράφια γεμάτα ρίγανη παρήγαγαν πιο γευστικό κρέας. Η Ελλάδα είναι διάσπαρτη με ρίγανη, και το άρωμα και η γεύση της ακόμα καθορίζουν την κουλτούρα του τόπου.

Χρησιμοποιείται ακόμα ως φυσική εναλλακτική λύση σε συνθετικά αντιμικροβιακά για τη συντήρηση τροφίμων όπως τυριά, λουκάνικα, κρέατα, φρούτα και λαχανικά.

Επίσης, για την παρασκευή τσαγιού εδώ και αιώνες, που προσφέρει ανακούφιση από το κρυολόγημα, τον πονόλαιμο και τα πεπτικά προβλήματα. Ένα αφέψημα ρίγανης – χωρίς την προσθήκη ζάχαρης ή μελιού – σταματά τη διάρροια αμέσως.

Το αιθέριο έλαιο της ρίγανης είναι τόσο συμπυκνωμένο που λίγες μόνο σταγόνες αρκούν για την τόνωση του οργανισμού μας.

Οφέλη για την υγεία

Η ρίγανη διακρίνεται για τις αντιοξειδωτικές, αντιφλεγμονώδεις και αντιμικροβιακές ιδιότητές της.

Ενώ η φρέσκια ρίγανη περιέχει αυτές τις βιοδραστικές ενώσεις, οι περισσότερες μελέτες χρησιμοποιούν το αιθέριο έλαιο ρίγανης, μία πιο συμπυκνωμένη μορφή, το οποίο μπορεί να χρησιμοποιηθεί τόσο εξωτερικά όσο και εσωτερικά, αλλά με προσοχή. Η ρίγανη πρέπει να αραιωθεί με ένα έλαιο φορέα για να χρησιμοποιηθεί με ασφάλεια. Αν εφαρμοστεί απευθείας στο δέρμα ή καταποθεί χωρίς την κατάλληλη αραίωση, μπορεί να προκαλέσει ερεθισμό. Συμβουλευτείτε έναν εξειδικευμένο επαγγελματία ή βοτανολόγο για την ασφαλή στοματική λήψη.

Καταπολεμά τις λοιμώξεις

Η ρίγανη χρησιμοποιείται ευρέως στην παραδοσιακή ιατρική για τη θεραπεία λοιμώξεων που κυμαίνονται από το κοινό κρυολόγημα και τη γρίπη έως τη βρογχίτιδα, τη λοίμωξη του ουροποιητικού συστήματος, τη φυματίωση και τις μολυσμένες πληγές.

Επιστημονικές έρευνες έχουν αποκαλύψει ότι τα αιθέρια έλαια της ρίγανης διαθέτουν ισχυρές αντιμικροβιακές ιδιότητες που είναι αποτελεσματικές κατά βακτηρίων, ιών και μυκήτων. Η δραστηριότητα αυτή αποδίδεται κυρίως στις φαινολικές ενώσεις του φυτού, την καρβακρόλη και τη θυμόλη, οι οποίες καταπολεμούν αποτελεσματικά βακτηριακά στελέχη ανθεκτικά στα φάρμακα, όπως το Escherichia coli (E. coli) και η σαλμονέλα. Κατά συνέπεια, η ρίγανη διερευνάται ως πιθανή λύση για την αντιμετώπιση της βακτηριακής αντοχής στα αντιβιοτικά.

Μελέτη που δημοσιεύθηκε στο Frontiers in Microbiology έδειξε ότι το αιθέριο έλαιο ρίγανης σκότωσε 13 πολυανθεκτικά στελέχη βακτηρίων, συμπεριλαμβανομένου του ανθεκτικού στη μεθικιλλίνη Staphylococcus aureus (MRSA), που απομονώθηκαν από θύματα μάχης. Καμία ένδειξη βακτηριακής αντοχής δεν αναπτύχθηκε ακόμη και μετά από 20 διαδοχικές χρήσεις.

Σε ποντικό με εγκαύματα τρίτου βαθμού εμβολιασμένα με βακτήρια, το αιθέριο έλαιο ρίγανης μείωσε σημαντικά τη βακτηριακή μόλυνση σε σύγκριση με τα τραύματα που δεν δέχθηκαν ανάλογη φροντίδα. Οι ερευνητές δήλωσαν ότι η ρίγανη μπορεί να προσφέρει ένα πλεονέκτημα έναντι των συμβατικών αντιβιοτικών.

Τα συμβατικά αντιβιοτικά συνήθως στοχεύουν ένα μόνο συστατικό των βακτηρίων και, ως εκ τούτου, μπορεί να χάσουν την αποτελεσματικότητά τους με την πάροδο του χρόνου. Το έλαιο ρίγανης δρα σε πολλαπλά μέρη των βακτηριακών κυττάρων, όπως η κυτταρική μεμβράνη, το κυτταρικό τοίχωμα, οι πρωτεΐνες, τα ένζυμα και το DNA. Αυτή η επίθεση κατά πολλαπλών στόχων εμπόδιζει τα βακτήρια να αναπτύξουν ανθεκτικότητα. Το έλαιο ρίγανης χρησιμοποιείται εδώ και αιώνες για τη συντήρηση τροφίμων και σε αντισηπτικές εφαρμογές χωρίς καμία ένδειξη ανάπτυξης βακτηριακής ανθεκτικότητας.

Το έλαιο της ρίγανης έχει καταπολεμήσει αποτελεσματικά και μυκητιασικές λοιμώξεις, σε προκλινικές μελέτες – για παράδειγμα, σταμάτησε την ανάπτυξη της Candida albicans σε μολυσμένα ποντίκια. Αυτή η ικανότητα το καθιστά πιθανά κατάλληλο ως φυσική θεραπεία κατά της υπερανάπτυξης μυκήτων, σύμφωνα με μελέτη μοριακής και κυτταρικής βιοχημείας.

Έχει μελετηθεί επίσης η ικανότητά του να καταπολεμά παρασιτικές λοιμώξεις. Μελέτη του 2024 ανέφερε ότι το αιθέριο έλαιο ρίγανης μείωσε τον πολλαπλασιασμό του παρασίτου Toxoplasma gondii κατά 84% σε 24 ώρες, χωρίς να βλάψει τα ανθρώπινα κύτταρα.

Βοηθά την καρδιά

Η ρίγανη χρησιμοποιείται εδώ και καιρό στην παραδοσιακή ιατρική για την υποστήριξη της καρδιακής υγείας, κάτι που υποστηρίζεται και από επιστημονικές μελέτες, που δείχνουν ότι η ρίγανη προάγει την καρδιαγγειακή υγεία βελτιώνοντας τα επίπεδα χοληστερόλης και μειώνοντας το οξειδωτικό στρες.

Μια ανασκόπηση τυχαιοποιημένων ελεγχόμενων δοκιμών του 2024 κατέληξε στο συμπέρασμα ότι η ρίγανη βελτίωσε σημαντικά τα επίπεδα χοληστερόλης, συμπεριλαμβανομένης της λιποπρωτεΐνης υψηλής πυκνότητας (HDL) ή «καλής» χοληστερόλης, και της λιποπρωτεΐνης χαμηλής πυκνότητας (LDL) ή «κακής» χοληστερόλης, σε ασθενείς με διαβήτη και μεταβολικό σύνδρομο.

Κλινική δοκιμή που δημοσιεύθηκε στο The Journal of International Medical Research ανέφερε ότι η συμπληρωματική χορήγηση εκχυλίσματος ρίγανης για τρεις μήνες είχε ως αποτέλεσμα την αύξηση της HDL χοληστερόλης, τη μείωση της LDL χοληστερόλης και τη μείωση της υψηλής ευαισθησίας C-αντιδρώσας πρωτεΐνης – ενός δείκτη που χρησιμοποιείται για την αξιολόγηση του κινδύνου καρδιακών παθήσεων. Τα αποτελέσματα αυτά υποδηλώνουν ότι η ρίγανη μπορεί να συμβάλει στην πρόληψη των καρδιακών παθήσεων, μειώνοντας τη φλεγμονή και βελτιώνοντας τον μεταβολισμό της χοληστερόλης.

Η καρβακρόλη και η θυμόλη, μαζί με άλλες ενώσεις όπως το ρο-κυμένιο και το γ-τερπινένιο, πιστεύεται ότι συμβάλλουν στις αντιοξειδωτικές και αντιφλεγμονώδεις ιδιότητες του αιθέριου ελαίου ρίγανης, βοηθώντας ενδεχομένως στη μείωση του οξειδωτικού στρες, της φλεγμονής και των επιπέδων της χοληστερόλης.

Βοηθά το πεπτικό σύστημα

Η ρίγανη χρησιμοποιείται στην παραδοσιακή ιατρική για την ανακούφιση των πεπτικών διαταραχών, του στομαχόπονου, της ναυτίας και του κοιλιακού πόνου.

Η ελληνική ρίγανη αναγνωρίζεται ως καρυκευτικό βότανο, δηλαδή χρησιμοποιείται για την ανακούφιση από τα αέρια. Στην Ευρωπαϊκή Φαρμακοποιία αναφέρεται ως φάρμακο για γαστρεντερικά προβλήματα και διέγερση της έκκρισης της χολής.

Μελέτες σε ποντίκια και αρουραίους έδειξαν ότι η θυμόλη, μια δραστική ένωση της ρίγανης, βοηθά στην αντιμετώπιση της κολίτιδας και των ελκών, ενώ μειώνει τους σπασμούς της τραχείας, σύμφωνα με μία ανασκόπηση του 2017. Σύμφωνα με ανασκόπηση του 2004, η θυμόλη τόνωσε την έκκριση αμυλάσης, ενός ενζύμου απαραίτητου για τη διάσπαση των αμύλων κατά την πέψη, στο ανθρώπινο σάλιο.

Αντιμετωπίζει τον διαβήτη

Καθώς παραδοσιακά χρησιμοποιείται για τη θεραπεία του διαβήτη, η ρίγανη μελετάται και ως μία εναλλακτική αντί των φαρμάκων για τον διαβήτη με λιγότερες παρενέργειες.

Μελέτη του 2014 ανέφερε ότι ποντίκια με διαβήτη τύπου 2 που έλαβαν θεραπεία με καρβακρόλη για 35 ημέρες παρουσίασαν σχεδόν φυσιολογικά επίπεδα γλυκόζης και ινσουλίνης στο αίμα σε σύγκριση με την ομάδα ελέγχου. Τα επίπεδα αιμοσφαιρίνης A1C (HbA1c), τα οποία υποδεικνύουν τη ρύθμιση του σακχάρου στο αίμα, μειώθηκαν σημαντικά, οδηγώντας σε αύξηση της συνολικής αιμοσφαιρίνης. Η καρβακρόλη απέδωσε σχεδόν εξίσου αποτελεσματικά με τη ροσιγλιταζόνη, ουσία αντιδιαβητικού φαρμάκου εγκεκριμένου από τον Οργανισμό Τροφίμων και Φαρμάκων των ΗΠΑ (FDA), χωρίς να παρατηρηθούν παρενέργειες.

Ο διαβήτης τύπου 1 χαρακτηρίζεται από την προοδευτική καταστροφή των β-κυττάρων που παράγουν ινσουλίνη στο πάγκρεας, με τις τρέχουσες θεραπείες να βασίζονται κυρίως στην αντικατάσταση της ινσουλίνης. Σε μελέτη του 2015, χορηγήθηκε εκχύλισμα ρίγανης σε ποντίκια που υποβλήθηκαν σε θεραπεία με στρεπτοζοτοκίνη για την πρόκληση διαβήτη τύπου 1. Το εκχύλισμα απέτρεψε την εμφάνιση διαβήτη σε ορισμένα ποντίκια. Η προληπτική θεραπεία αύξησε επίσης σημαντικά τα επίπεδα ινσουλίνης και διατήρησε μεγαλύτερο αριθμό υγιών β-κυττάρων χωρίς να εκδηλωθούν παρενέργειες.

Άλλα οφέλη

Αναστέλλει την ανάπτυξη καρκινικών κυττάρων: Προκαταρκτικές μελέτες δείχνουν ότι οι ενώσεις της ρίγανης αναστέλλουν την ανάπτυξη καρκινικών κυττάρων σε ορισμένες καρκινικές κυτταρικές σειρές, υποδεικνύοντας έναν πιθανό ρόλο στην πρόληψη και τη θεραπεία του καρκίνου, σύμφωνα με ανασκόπηση του 2023. Μια ανασκόπηση του 2021 πρότεινε ότι η ρίγανη μπορεί να προκαλέσει το θάνατο των καρκινικών κυττάρων. Απαιτούνται μελέτες σε ανθρώπους για την επιβεβαίωση αυτών των ευρημάτων.

Βελτιώνει το άσθμα: Σε τυχαιοποιημένη κλινική δοκιμή φάσης 2 του 2017, ασθματικοί ασθενείς που έλαβαν θεραπεία με καρβακρόλη για δύο μήνες παρουσίασαν βελτιωμένη πνευμονική λειτουργία και μειωμένα αναπνευστικά συμπτώματα.

Προλαμβάνει την παχυσαρκία: Μελέτη του 2024 για τη διατροφή διαπίστωσε ότι το εκχύλισμα ρίγανης μείωσε το σωματικό βάρος σε παχύσαρκα ποντίκια ρυθμίζοντας γονίδια που εμπλέκονται στο μεταβολισμό του λίπους. Η καρβακρόλη απέτρεψε επίσης την παχυσαρκία σε ποντίκια που τρέφονταν με δίαιτα υψηλής περιεκτικότητας σε λιπαρά σε σύγκριση με τους μάρτυρες, επηρεάζοντας την έκφραση γονιδίων που εμπλέκονται στη φλεγμονή, σύμφωνα με μελέτη του 2012.

Βελτιώνει την ψυχική υγεία: Η ρίγανη μείωσε το άγχος και τη γνωστική παρακμή που προκαλεί το χρόνιο απρόβλεπτο στρες σε ζώα, ένα μοντέλο που χρησιμοποιείται συχνά για τη μίμηση των ανθρώπινων διαταραχών που σχετίζονται με το στρες. Για παράδειγμα, μια μελέτη του 2022 για τον εγκέφαλο και τη συμπεριφορά, ανέφερε ότι ποντίκια που κατανάλωναν εκχύλισμα ρίγανης παρουσίασαν μειωμένο άγχος και βελτιωμένη νοητική λειτουργία. Τα ευρήματα αυτά υποδηλώνουν ότι η ρίγανη μπορεί να βοηθήσει στη διαχείριση του άγχους εξουδετερώνοντας τις νευροφλεγμονώδεις και μοριακές επιδράσεις του παρατεταμένου στρες.

Προστατεύει το συκώτι: Η καρβακρόλη, κύριο συστατικό του αιθέριου ελαίου ρίγανης, έχει δείξει ηπατοπροστατευτικές ιδιότητες. Μελέτη στο πεδίο Επιστήμη Τροφίμων & Διατροφή έδειξε ότι το εκχύλισμα ρίγανης βελτίωσε τη λιπώδη ηπατική νόσο σε παχύσαρκα ποντίκια. Επιπλέον, μία μελέτη του 2015 διαπίστωσε ότι η καρβακρόλη προσέφερε προστατευτικά αποτελέσματα σε αρουραίους με ηπατική βλάβη που προκλήθηκε από τοξίνες, βοηθώντας στην αποκατάσταση της ηπατικής λειτουργίας σε σχεδόν φυσιολογικά επίπεδα.

Μειώνει τον πόνο: Σύμφωνα με μελέτη του 2022, το αιθέριο έλαιο ρίγανης ανακούφισε τον πόνο σε ποντίκια κατά τη διάρκεια δοκιμών με φορμαλίνη και θερμή πλάκα.

Φίλοι και σύμμαχοι

Η ρίγανη συνδυάζεται καλά με άλλα θρεπτικά συστατικά που υποστηρίζουν το ανοσοποιητικό σύστημα, όπως το σκόρδο, το θυμάρι, το μέλι, το τζίντζερ και η βιταμίνη C, όπως έχουν δείξει μελέτες, προσφέροντας ενισχυμένη προστασία και θεραπεία σε πολλές περιπτώσεις.

Συνταγή για τη δημιουργία ελαίου ρίγανης

Αυτή η απλή συνταγή μετατρέπει τη ρίγανη σε ένα ευέλικτο φάρμακο για μικροκοψίματα και πονόλαιμους, ενώ μπορεί να χρησιμοποιηθεί και στη διατροφή, χαρίζοντας γεύση και άρωμα σε ψωμί, ζυμαρικά ή ψητά λαχανικά. Επιλέξτε βιολογικά συστατικά, εάν είναι δυνατόν.

Υλικά

• 1 φλιτζάνι φρέσκα φύλλα ρίγανης
• 1 φλιτζάνι ελαιόλαδο ή λάδι αβοκάντο

Εκτέλεση

Τρίψτε τη ρίγανη, ώστε να απομακρύνετε τα σκληρά μέρη. Πλύντε και στεγνώστε καλά τα φύλλα.

Τοποθετήστε τα φύλλα σε ένα γυάλινο βάζο και περιχύστε τα με λάδι μέχρι να σκεπαστούν πλήρως.

Σφραγίστε το βάζο και αφήστε το για 2 εβδομάδες, αναποδογυρίζοντας το απαλά κάθε λίγες ημέρες.

Σουρώστε το λάδι μέσα από ένα τουλπάνι και φυλάξτε το σε ένα καθαρό βάζο.

Αποθηκεύστε το λάδι σε δροσερό, σκοτεινό μέρος έως και 6 μήνες.
.
Κάνοντας τη ρίγανη μέρος της διατροφής σας

Η ρίγανη διατίθεται σε διάφορες μορφές, όπως φρέσκια, αποξηραμένη, αιθέριο έλαιο και εκχύλισμα. Έχει επίσης νανοτεχνολογικές εφαρμογές στα φαρμακευτικά προϊόντα.

Το να είναι η ρίγανη μέρος της καθημερινής διατροφής σας είναι το πιο απλό πράγμα, αφού ταιριάζει στα περισσότερα πιάτα: κρεατικά, ψάρια, λαχανικά, ντοματοσαλάτα ή ντάκο. Πραγματικά, αποτελεί αναπόσπαστο μέρος της ελληνικής κουζίνας – είναι σχεδόν συνώνυμα.

Η ελληνική ρίγανη και η ιταλική ρίγανη είναι οι πιο δημοφιλείς ποικιλίες για το μαγείρεμα. Η ελληνική είναι πιο πικάντικη, ενώ η ιταλική πιο γλυκιά.

Εκτός από τις παραδοσιακές χρήσεις της στο μαγείρεμα, μπορείτε να δοκιμάσετε και τις παρακάτω προτάσεις:

Σε σμούθι: Προσθέστε μια πρέζα αποξηραμένης ρίγανης στο πρωινό σας σμούθι, για αντιοξειδωτική δράση.

Μείγμα καρυκευμάτων: Αναμείξτε ρίγανη με άλλα βότανα και μπαχαρικά όπως σκόρδο, πάπρικα και θυμάρι για να δημιουργήσετε ένα καρύκευμα για όλες τις χρήσεις.

Αλμυρή επικάλυψη γιαουρτιού: Αναμείξτε ρίγανη με απλό γιαούρτι, χυμό λεμονιού και λίγο ελαιόλαδο για ένα γρήγορο και υγιεινό ντιπ ή γαρνιτούρα.

Αρτοσκευάσματα: Προσθέστε ρίγανη στη ζύμη του ψωμιού, της πίτσας ή των αλμυρών μπισκότων και κριτσινιών.

Μαρινάδα: Αναμείξτε ρίγανη με ελαιόλαδο, σκόρδο και χυμό λεμονιού για να δημιουργήσετε μια γρήγορη μαρινάδα για κοτόπουλο, ψάρι ή τόφου.

Τσάι: Βράστε 1 κουταλάκι του γλυκού αποξηραμένα φύλλα ρίγανης σε ζεστό νερό για 10 λεπτά.

Εκχύλισμα: Ευρέως διαθέσιμο σε μορφή χαπιού ή κάψουλας, το εκχύλισμα ρίγανης παρασκευάζεται με διάφορες μεθόδους εκχύλισης, όπως αλκοόλη, γλυκερίνη, λάδι, νερό ή διοξείδιο του άνθρακα. Το βάμμα είναι ένας άλλος τύπος ευρέως διαθέσιμου εκχυλίσματος.

Αιθέριο έλαιο: Η πιο ισχυρή μορφή ρίγανης, το αιθέριο έλαιο παρασκευάζεται με απόσταξη ατμού. Θα πρέπει πάντα να αραιώνεται με ένα έλαιο-φορέα, όπως λάδι καρύδας, jojoba ή ελιάς. Δοκιμάστε το πρώτα σε μια μικρή περιοχή του δέρματος και αποφύγετε την εσωτερική χρήση εκτός εάν επιβλέπεται από επαγγελματία υγείας. Μην το χρησιμοποιήσετε εάν είστε έγκυος ή θηλάζετε. Μπορεί επίσης να διαχέεται στον αέρα με έναν διαχυτήρα.

Αλκοόλ: Ορισμένες μάρκες κρασιού, βερμούτ, μπύρας και κβας περιέχουν και ρίγανη.

Ποιοτικά ζητήματα

Η ποιότητα των προϊόντων ρίγανης μπορεί να ποικίλλει σε μεγάλο βαθμό. Μια έκθεση της Ευρωπαϊκής Ένωσης του 2021 αποκάλυψε ότι το 48% των δοκιμασμένων δειγμάτων (142 από 295) ήταν ύποπτα για νοθεία.

Επιλέξτε βιολογική, μη ακτινοβολημένη ρίγανη όταν είναι δυνατόν.

Η φρέσκια ρίγανη φέρεται να περιέχει υψηλότερη περιεκτικότητα σε αντιοξειδωτικά σε σύγκριση με τις ποικιλίες που πωλούνται στο εμπόριο.

Για το έλαιο ρίγανης, επιλέξτε ψυχρής έκθλιψης επειδή η θερμότητα, τα χημικά και η επεξεργασία ραφιναρίσματος μπορεί να επηρεάσουν αρνητικά τις αντιοξειδωτικές και αντιμικροβιακές ιδιότητες. Επιλέξτε λάδι τυποποιημένο για την περιεκτικότητα σε καρβακρόλη, που σημαίνει ότι το προϊόν υποτίθεται ότι περιέχει ένα σταθερό και συγκεκριμένο ποσοστό καρβακρόλης.

Δοσολογία

Δεν υπάρχει τυποποιημένη συνιστώμενη ημερήσια δόση για τη ρίγανη. Ωστόσο, μία ή δύο σταγόνες ανά κουταλάκι του γλυκού ελαίου-φορέα είναι μια κοινή προσέγγιση για τη δοσολογία του αιθέριου ελαίου. Μην την καταναλώνετε εσωτερικά, εκτός εάν επιβλέπεται η λήψη από ιατρό. Όσον αφορά το τσάι, δοκιμάστε 1 κουταλάκι του γλυκού αποξηραμένα φύλλα βρασμένα σε ζεστό νερό για 10 λεπτά, έως και τρεις φορές την ημέρα.

Για καλύτερη απορρόφηση

Οι λιποδιαλυτές ενώσεις της ρίγανης απορροφώνται καλύτερα όταν το βότανο καταναλώνεται μαζί με υγιεινά λίπη, όπως το ελαιόλαδο.

Ειδικοί πληθυσμοί

Οι έγκυες και οι θηλάζουσες γυναίκες θα πρέπει να συμβουλεύονται τον γιατρό τους για τη χρήση ρίγανης, καθώς οι υψηλές δόσεις μπορεί να διεγείρουν τις συσπάσεις της μήτρας.

Άτομα με αλλεργίες σε φυτά της οικογένειας Lamiaceae, όπως η μέντα, ο βασιλικός και το φασκόμηλο, θα πρέπει να αποφεύγουν τη ρίγανη.

Τοξικότητα

Η ρίγανη έχει συσχετιστεί με ανεπιθύμητες ενέργειες όπως αγγειοοίδημα (πρήξιμο κάτω από το δέρμα), περιστοματική δερματίτιδα, αλλεργικές αντιδράσεις, αναστολή της συσσώρευσης των αιμοπεταλίων, υπογλυκαιμία και αποβολή. Υψηλές ποσότητες ρίγανης μπορεί να αυξήσουν τον κίνδυνο κοιλιακού πόνου, δυσκοιλιότητας ή διάρροιας, πονοκεφάλου, ναυτίας και αιμορραγίας. Μη λαμβάνετε μεγάλες δόσεις ρίγανης δύο εβδομάδες πριν από χειρουργική επέμβαση.

Η ρίγανη και το έλαιο ρίγανης είναι γενικά αναγνωρισμένα ως ασφαλή (GRAS) από τον FDA. Ήπια γαστρεντερική δυσφορία μπορεί να εμφανιστεί σε υψηλές δόσεις. Το έλαιο ρίγανης πρέπει πάντα να αραιώνεται για να αποφεύγονται ερεθισμοί ή αλλεργικές αντιδράσεις.

Αλληλεπιδράσεις

Η ρίγανη αλληλεπιδρά με τα ακόλουθα φάρμακα:

• Αντιπηκτικά του αίματος
• Φάρμακα για το διαβήτη
• Ανοσοκατασταλτικά

Η ρίγανη μπορεί να μειώσει την απορρόφηση του χαλκού, του ψευδαργύρου και του σιδήρου, αλλά χρειάζεται περισσότερη έρευνα για να καθοριστεί αν αυτό είναι κάτι ανησυχητικό.

Συμβουλευτείτε έναν πάροχο υγειονομικής περίθαλψης πριν χρησιμοποιήσετε ρίγανη, ειδικά αν λαμβάνετε φάρμακα.