Τρίτη, 30 Απρ, 2024

Προσπαθώντας να φιμωθεί η τέχνη με απειλές και βανδαλισμούς

Ο διεθνούς κλάσεως θίασος παραστατικών τεχνών Shen Yun έγινε και πάλι στόχος απειλών και βανδαλισμού στις ΗΠΑ, που στόχο έχουν να παρεμποδίσουν τη συνέχιση των παραστάσεών του. Αποτελούν μέρος μίας σειράς εχθρικών ενεργειών κατά του θιάσου εκ μέρους του κινεζικού καθεστώτος, το οποίο αντιδρά στο περιεχόμενο των χορογραφιών, που αφ’ ενός αναδεικνύουν τον παραδοσιακό πολιτισμό της Κίνας και αφ’ ετέρου αναφέρονται και στις σύγχρονες διώξεις που λαμβάνουν χώρα στην πάλαι ποτέ Αυτοκρατορία του Κέντρου, στοχεύοντας τον πνευματικό πολιτισμό και περιστέλλοντας την ελευθερία συνείδησης των Κινέζων πολιτών.

Άλλες μέθοδοι που έχει χρησιμοποιήσει το Κομμουνιστικό Κόμμα της Κίνας  κατά του Shen Yun περιλαμβάνουν την υπονόμευση, τις διπλωματικές πιέσεις και τον οικονομικό εκβιασμό σε κυβερνήσεις και θέατρα ανά τον κόσμο, προκειμένου να ακυρώσουν ή να αρνηθούν να φιλοξενήσουν τον θίασο της Νέας Υόρκης.

Καθώς οι τακτικές αυτές δεν απέδωσαν τα επιθυμητά αποτελέσματα, με το Shen Yun να γίνεται δεκτό και να αγκαλιάζεται από θέατρα και κοινό σε όλον τον κόσμο, φαίνεται πως το κόμμα άρχισε να αναζητά άλλα μέσα, όπως το τρύπημα των ελαστικών των λεωφορείων μεταφοράς των καλλιτεχνών, ακόμα και απειλές για βόμβα, που είναι η πιο πρόσφατη προσπάθεια κατά του θιάσου.

Κύμα απειλών και βανδαλισμών

Τα πρώτα περιστατικά ήταν μία σειρά απειλών για βόμβα – ψεύτικες, όπως  αποδείχθηκε – μέσα σε διάστημα λίγων εβδομάδων, τόσο στα κεντρικά γραφεία του Shen Yun στη Νέα Υόρκη όσο και σε θέατρα όπου θα γίνονταν παραστάσεις του θιάσου.

Η πρώτη απειλή έλαβε χώρα στις 14 Μαρτίου, μέσω μηνύματος ηλεκτρονικού ταχυδρομείου που έγραφε ότι έχει τοποθετηθεί μία βόμβα με τηλεπυροκροτητή στο Ντράγκον Σπρινγκς, όπου βρίσκονται τα γραφεία και οι εγκαταστάσεις του Shen Yun. Ωστόσο, δεν βρέθηκαν καθόλου εκρηκτικά. Αντιπρόσωπος του Shen Yun είπε ότι το FBI έχει αναλάβει την υπόθεση και ότι ακόμα δεν έχει εξακριβωθεί η ταυτότητα του αποστολέα του μηνύματος. Το όνομα που χρησιμοποίησε ως αποστολέας στον λογαριασμό του ήταν κινεζικό.

Ακολούθησαν απειλές σε θέατρα στην Καλιφόρνια (ΗΠΑ), το Βανκούβερ (Καναδάς) και την Ταϊβάν και προειδοποιήσεις ότι, εάν δεν ακυρώνονταν οι προγραμματισμένες παραστάσεις του Shen Yun, θα ενεργοποιούνταν βόμβες που είχαν τοποθετηθεί στα θέατρα για να τις εμποδίσουν.

«Έχουμε βάλει σε διάφορα σημεία του θεάτρου βόμβες», έγραφε το μήνυμα που απεστάλη στο θέατρο της Καλιφόρνια. «Αν δεν θέλετε να εκραγούν, απορρίψτε άμεσα το αίτημα του Θιάσου Παραστατικών Τεχνών Shen Yun να παίξει στο θέατρό σας!»

Και πάλι το όνομα του αποστολέα ήταν κινεζικό, διαφορετικό όμως από εκείνο του αποστολέα του μηνύματος προς τις εγκαταστάσεις του Shen Yun στο Ντράγκον Σπρινγκς.

Εκείνη την περίοδο, συνέβη και ένα περιστατικό βανδαλισμού κατά του θιάσου, όταν κάποιος τρύπησε τα λάστιχα δύο λεωφορείων μεταφοράς του Shen Yun στην Κόστα Μέσα της Καλιφόρνια. Αυτό επανελήφθη και στις ΗΠΑ και στον Καναδά, αναγκάζοντας τον θίασο να προσλάβει φύλακες σε 24ωρη βάση για να προστατέψει τα οχήματά του.

Από τις 26 Μαρτίου, τα γραφεία στο Ντράγκον Σπρινγκς έχουν λάβει πολλά ακόμα απειλητικά ηλεκτρονικά μηνύματα στην κινεζική γλώσσα. Ένα από αυτά έγραφε: «Σύντομα θα μπούμε στον Ναό του Ντράγκον Σπρινγκς στο Σαγουανγκούνκ Ριτζ, στη Νέα Υόρκη, πυροβολώντας τους περαστικούς και πετώντας χειροβομβίδες στο πλήθος!»

 Γιατί το ΚΚΚ φοβάται το Shen Yun

«Το Shen Yun δείχνει στον κόσμο το βάθος και τη μεγαλοπρέπεια του αυθεντικού κινεζικού πολιτισμού, πριν πάρει την εξουσία το ΚΚΚ. Για πολλούς, προσφέρει επίσης ένα όραμα του πόσο υπέροχη θα μπορούσε να ξαναγίνει η Κίνα χωρίς το ΚΚΚ», εξηγεί η Γινγκ Τσεν, μαέστρος της συμφωνικής ορχήστρας του Shen Yun. «Αυτό είναι το τελευταίο πράγμα που θα ήθελε το ΚΚΚ να διαδίδεται τόσο ξεκάθαρα στα θέατρα διεθνώς, έτσι τα τελευταία 15 χρόνια δεν έχουν πάψει να προσπαθούν να σταματήσουν το Shen Yun, όπου κι αν πηγαίνει.»

»Αρχικά, δοκίμασαν να απειλήσουν τις κυβερνήσεις για να αποτρέψουν το Shen Yun. Όταν είδαν ότι αυτό δεν έχει αποτέλεσμα, επιτέθηκαν στα λάστιχα των λεωφορείων μας… Όταν είδαν ότι ούτε έτσι μπορούν να μας σταματήσουν, άρχισαν να διαδίδουν κακόβουλες φήμες στο διαδίκτυο και να στέλνουν τρελά email στους διευθυντές των θεάτρων. Τώρα, πέφτουν ακόμα πιο χαμηλά, απειλώντας με μαζικές δολοφονίες και βόμβες στα θέατρα και τα γραφεία μας.»

Τον Ιανουάριο, το Κέντρο Πληροφόρησης για το Φάλουν Ντάφα δημοσίευσε μία αναλυτική αναφορά σχετικά με την 20ετή αυτή δίωξη του Shen Yun, όπου παρουσιάζονται περισσότερα από 130 περιστατικά παρενόχλησης, δολιοφθοράς, παραπληροφόρησης και σωματικής επίθεσης από Κινέζους κρατικούς υπαλλήλους ή συνεργάτες τους σε 38 χώρες.

Στην πρώτη γραμμή της εκστρατείας του ΚΚΚ κατά του Shen Yun βρίσκεται το διπλωματικό προσωπικό των πρεσβειών και προξενείων ανά τον κόσμο, που μέσω της παραπληροφόρησης, του οικονομικού εκβιασμού και άλλων απειλών πιέζει τα θέατρα και τις κυβερνήσεις να μην δέχονται τις παραστάσεις του Shen Yun. Η κλίμακα αυτής της προσπάθειας μέσω της διπλωματικής οδού – εμφανής σε 81 από τις 135 καταγεγραμμένες περιπτώσεις παρέμβασης – καταδεικνύει το μέγεθος και την εμπλοκή της κυβέρνησης του Πεκίνου στην εκστρατεία.

Πηγή: Κέντρο Πληροφόρησης για το Φάλουν Ντάφα

Μετάφραση & επιμέλεια: Αλία Ζάε

Η διαχρονική δύναμη του Απακανθιζομένου

Συχνά χρησιμοποιείται η γλυπτική για τη διατήρηση σπουδαίων μορφών και ιστοριών διαμέσου των αιώνων. Πιο δημοφιλή θέματά της έχουν υπάρξει οι μυθολογικές σκηνές και οι προσωπογραφίες πολιτικών ηγετών ή θρησκευτικών μορφών. Ωστόσο, δεν είναι όλα τα θέματα που νικούν τον χρόνο επιφανείς προσωπικότητες. Στην περίπτωση του Απακανθιζομένου – ή Σπινάριο – η μορφή που έχει διατηρηθεί, θαυμαστεί και αντιγραφεί πολλάκις από τα ελληνιστικά χρόνια μέχρι και τις μέρες μας είναι αυτή ενός μικρού αγοριού, το οποίο προσπαθεί να βγάλει ένα αγκάθι από το πόδι του.

Η μορφή του, καθιστή και σκυφτή πάνω από την πληγωμένη πατούσα του, βαθιά συγκεντρωμένη στην προσπάθειά της, έχει εμπνεύσει ανά τους αιώνες πολλούς καλλιτέχνες, γλύπτες και ζωγράφους, που επιχείρησαν να αναπαράγουν με ποικίλους τρόπους και υλικά όλες τις αποχρώσεις της κίνησης και των συναισθημάτων του παιδιού.

Ο παλαιότερος Απακανθιζόμενος

"Spinario," first century B.C. Bronze; 28 3/4 inches. Capitoline Museums, Rome. (Attapola/Shutterstock)
Σπινάριο ή Απακανθιζόμενος, 1ος ή 3ος αι. π.Χ. Χαλκός, 73 εκ. Μουσεία Καπιτωλίου, Ρώμη. (Attapola/Shutterstock)

 

Η πιο γνωστή εκδοχή του Απακανθιζομένου είναι το χάλκινο γλυπτό που βρίσκεται στα Μουσεία του Καπιτωλίου στη Ρώμη. Αυτό το αριστούργημα εικάζεται ότι είναι και το πρωτότυπο, αν και είναι αρκετά πιθανόν να υπάρχουν και προγενέστερα έργα που δεν έχουν διασωθεί ή ανακαλυφθεί. Αν και ορισμένοι μελετητές τοποθετούν τη δημιουργία του περί τον 3ο αιώνα π.Χ., το ίδρυμα που το φιλοξενεί ισχυρίζεται ότι είναι πιο σωστό να θεωρήσουμε τον 1ο αιώνα π.Χ. ως εποχή της δημιουργίας του.

Από εικαστική άποψη, συνδυάζει στοιχεία από αρκετές καλλιτεχνικές περιόδους, με το σώμα του να εμφανίζει ελληνιστικές επιδράσεις από τον 3ο αι. π.Χ. και το κεφάλι να θυμίζει περισσότερο την ελληνική κλασική τέχνη του 5ου αι. π.Χ. Το βλέμμα του αγοριού είναι προσηλωμένο στην πατούσα του, όπου έχει καρφωθεί ένα αγκάθι. Τα λεπτά χαρακτηριστικά του αντιπαραβάλλονται με λυρισμό στην ένταση των μυών του.

A detail of "Spinario" or "Thorn-Puller." (<a href="https://commons.wikimedia.org/wiki/File:Spinario_Musei_Capitolini_MC1186_n3.jpg">Marie-Lan Nguyen</a>/<a href="https://creativecommons.org/licenses/by/2.5/deed.en">CC BY 2.5 DEED</a>)
Λεπτομέρεια του Σπινάριο ή Απακανθιζομένου. Μουσεία Καπιτωλίου, Ρώμη. (Marie-Lan Nguyen/CC BY 2.5 DEED)

 

Στην αρχαιότητα, το γλυπτό αυτό ήταν ευρέως γνωστό και ενέπνευσε πολλά αντίγραφα, αλλά στους πιο σύγχρονους χρόνους παρατηρήθηκε για πρώτη φορά στα τέλη του 12ου αιώνα, όταν βρισκόταν έξω από το Παλάτι του Λατερανού στη Ρώμη. Το 1471, ο Πάπας Σίξτος Δ΄ δώρισε τον Spinario και άλλα χάλκινα γλυπτά στον λαό της Ρώμης. Τοποθετήθηκαν στον λόφο του Καπιτωλίου, βάζοντας τα θεμέλια για τα ομώνυμα μουσεία του. Το γλυπτό αυτό αποτέλεσε κομβικό έργο για την ανάπτυξη της ιταλικής Αναγέννησης και ήταν ένα από τα έργα που αντιγράφηκαν περισσότερο εκείνη την περίοδο.

Μοναδικά χαρακτηριστικά

Ο Απακανθιζόμενος των Μουσείων του Καπιτωλίου είναι ένα μοναδικό έργο από πολλές απόψεις. Αφ’ ενός, είναι σπάνιο για ένα χάλκινο άγαλμα μεγάλης κλίμακας από την αρχαιότητα να έχει επιβιώσει άθικτο μέχρι τις μέρες μας, αφ΄ ετέρου, σε αντίθεση με τα περισσότερα γλυπτά της ελληνιστικής και ρωμαϊκής εποχής που ανήκουν σε μια συγκεκριμένη ιστορία, δεν συνδέεται με μια δεδομένη αφήγηση.

Υπάρχουν διάφορες ερμηνείες σχετικά με τη στάση του αγοριού. Ορισμένες ιστορικές αναγνώσεις περιγράφουν τον Απακανθιζόμενο ως ένα πιστό βοσκόπουλο που, ενώ πηγαίνει να παραδώσει μια ανακοίνωση στη Ρωμαϊκή Σύγκλητο, αναγκάζεται να σταματήσει εξαιτίας ενός αγκαθιού που μπήκε στο πόδι του. Στα χρόνια της Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας, λεγόταν ότι απεικονίζει τον Ασκάνιους, έναν θρυλικό Τρώα πρίγκιπα που θεωρείτο πρόγονος του Ιουλίου Καίσαρα. Σήμερα, ορισμένοι ειδικοί πιστεύουν ότι απεικονίζει απλώς ένα αγόρι που αφαιρεί ένα αγκάθι που σφηνώθηκε στο πόδι του όταν πατούσε σταφύλια την περίοδο του τρύγου.

Marble, Roman copy of “Spinario” from the first century, at The British Museum, London. (Public Domain)
Ρωμαϊκό αντίγραφο από μάρμαρο, 1ος αιώνα μ.Χ. Βρετανικό Μουσείο. (Public Domain)

 

Ένα εξαίρετο αρχαίο αντίγραφο από μάρμαρο βρίσκεται στο Βρετανικό Μουσείο. Αυτή η ρωμαϊκή εκδοχή χρονολογείται από τον πρώτο αιώνα μ.Χ. και δείχνει το αγόρι καθισμένο σε έναν βράχο, ολότελα αφοσιωμένο σε αυτό που προσπαθεί να κάνει. Η απόλυτη συγκέντρωσή του αναγκάζει τον θεατή να τον κοιτάξει με ανάλογη προσήλωση. Λέγεται ότι αυτό το κομμάτι έχει βρεθεί σε ανασκαφή στον Εσκουιλίνο λόφο, έναν από τους επτά λόφους της Ρώμης. Κάποια στιγμή, είτε από τον αρχικό καλλιτέχνη είτε από άλλο χέρι αργότερα, το μάρμαρο τρυπήθηκε ώστε να περάσει σωλήνας για σιντριβάνι, μετατρέποντας το γλυπτό σε διακοσμητικό στοιχείο κήπου. Πράγματι, ένας βουκολικός κήπος είναι ένα ιδανικό περιβάλλον για τον Απακανθιζόμενο, καθώς η εικόνα του λεπτοκαμωμένου αγοριού παραπέμπει έντονα σε ένα όμορφο εξοχικό τοπίο.

Ο Απακανθιζόμενος του Antico

"Spinario" ("Boy Pulling a Thorn From His Foot"), circa 1501, by Antico. Bronze, partially gilt (hair) and silvered (eyes); 7 3/4 inches. The Metropolitan Museum of Art, New York City. (Public Domain)
Πιερ Τζάκοπο Αλάρι Μπονακόλσι (Antico), «Spinario» (Αγόρι που τραβάει ένα αγκάθι από το πόδι του), περ. 1501. Χαλκός, με επιχρύχωση στα μαλλιά και επαργύρωση στα μάτια, 20 εκ. Μητροπολιτικό Μουσείο Τέχνης, Νέα Υόρκη. (Public Domain)

 

Στο Μητροπολιτικό Μουσείο Τέχνης της Νέας Υόρκης βρίσκεται μια αναγεννησιακή εκδοχή του Απακανθιζομένου, η οποία είναι ένας μικρός θησαυρός.

Δημιουργήθηκε από τον γλύπτη-χρυσοχόο Πιερ Τζάκοπο Αλάρι Μπονακόλσι (Pier Jacopo Alari Bonacolsi, περ.1460-1528), γνωστό και ως Antico, και θεωρείται το καλύτερο σωζόμενο δείγμα των πολλών παραλλαγών του έργου.

Είναι πιθανόν να κατασκευάστηκε για την επιφανή προστάτιδα των τεχνών Ιζαμπέλα ντ’ Έστε, η οποία με τον γάμο της έγινε μέλος της οικογένειας Γκονζάγκα, που κυβερνούσε τότε τη Μάντοβα. Ο Antico ήταν ο γλύπτης της αυλής τους. Ο καλλιτέχνης ήταν διάσημος για τις παραλλαγές των μεγάλων αρχαίων αγαλμάτων σε πολύτιμα χάλκινα αγαλματίδια.

Ο «Spinario» (Αγόρι που τραβάει ένα αγκάθι από το πόδι του) του Μητροπολιτικού Μουσείου έχει ως πρότυπο το έργο του Καπιτωλίου, αλλά διαθέτει πιο λεπτές αποχρώσεις. Πρόκειται για ένα όμορφο και εξιδανικευμένο έργο, ζωντανό και αληθοφανές.

Ο Antico δείχνει το αγόρι να τραβάει ένα αγκάθι από τη φτέρνα του, αντί από το μπροστινό μέρος της πατούσας του. Το ανασηκωμένο πόδι έχει καμπυλωμένα δάχτυλα που δείχνουν να αναμένουν τον σωματικό πόνο, ενώ το άλλο πόδι ισορροπεί στο έδαφος, αγγίζοντάς το ελάχιστα. Το λείο σώμα του, το οποίο δεν είναι γωνιώδες όπως στο γλυπτό του Καπιτωλίου, έρχεται σε αντίθεση με τον τραχύ κορμό δέντρου που χρησιμοποιεί το αγόρι ως κάθισμα. Τα σγουρά μαλλιά του παιδιού είναι επιχρυσωμένα και τα μάτια του επάργυρα.

Another angle of "Spinario" ("Boy Pulling a Thorn From His Foot"). The Metropolitan Museum of Art, New York City. (Public Domain)
Πιερ Τζάκοπο Αλάρι Μπονακόλσι (Antico), «Spinario» (Αγόρι που τραβάει ένα αγκάθι από το πόδι του), περ. 1501. Χαλκός, με επιχρύχωση στα μαλλιά και επαργύρωση στα μάτια, 20 εκ. Μητροπολιτικό Μουσείο Τέχνης, Νέα Υόρκη. (Public Domain)

 

Στον κατάλογο «Italian Renaissance and Baroque Bronzes in the Metropolitan Museum of Art», η επιμελήτρια Ντενίζ  Άλλεν γράφει:

«Η καμπύλη της πλάτης του αγοριού επαναλαμβάνεται στο βαθύ τόξο της σπονδυλικής στήλης και αντανακλάται στις κυματοειδείς προεξοχές της βραχώδους βάσης στην οποία κάθεται το παιδί. Η εξαίσια συγχορδία μεταξύ γραμμής και μορφής κλείνει με τη χαριτωμένη ενορχήστρωση της χειρονομίας, του βλέμματος και της στάσης που επικεντρώνεται στα δάχτυλα του αγοριού, καθώς αυτά αιωρούνται προσεκτικά πάνω από την αιχμή του αγκαθιού που είναι μπηγμένο στη φτέρνα του.»

Το έργο αυτό σχεδιάστηκε για να φαίνεται από κάτω, οπότε θα τοποθετούνταν σε ράφι πάνω από το επίπεδο των ματιών. Λόγω του μικρού του μεγέθους, προοριζόταν επίσης να κρατιέται στο χέρι για προσεκτικότερη ενατένιση.

Ο Απακανθιζόμενος συνέχισε να ασκεί ισχυρή επιρροή στις τέχνες καθ’ όλη τη διάρκεια του 17ου και του 18ου αιώνα. Οι επισκέπτες της Ρώμης απέτιαν φόρο τιμής στο χάλκινο γλυπτό του Καπιτωλίου στο πλαίσιο του Grand Tour. Αντίγραφα συνέχισαν να κυκλοφορούν ευρέως, ενώ η μορφή του σκυφτού αγοριού βρήκε άρχισε να εμφανίζεται και σε σχέδια και πίνακες ζωγραφικής.

ZoomInImage
Pieter Claesz, «Νεκρή φύση vanitas με τον Απακανθιζόμενο», 1628. Λάδι σε πάνελ, 70 x 80 εκ. Rijksmuseum, Άμστερνταμ. (Public Domain)

 

Παράδειγμα αποτελεί ο πίνακας του Pieter Claesz «Νεκρή φύση vanitas με τον Απακανθιζόμενο» (περ. 1596/97–1660), μία περίπλοκη ελαιογραφία που βρίσκεται στο Rijksmuseum, στο Άμστερνταμ. Αυτό το έργο αποτελεί μία σύνθεση ποικίλων αντικειμένων, τα οποία ο καλλιτέχνης έχει αποδώσει με μεγάλη φροντίδα και τα οποία όλα παραπέμπουν στις τέχνες και τις επιστήμες. Πάνω από ένα σύνολο που αποτελείται από μία πανοπλία, μουσικά όργανα, ένα τετράδιο σχεδίου, συγγράμματα και εργαλεία ζωγραφικής μεταξύ άλλων, δεσπόζει η λευκή φιγούρα ενός εκμαγείου του Απακανθιζομένου.

Σύμφωνα με τον πρώην επιμελητή του Rijksmuseum Γιαν Πιετ Φίλντ Κοκ, «συχνά οι ζωγράφοι του βορρά του 16ου και του 17ου αιώνα χρησιμοποιούσαν παρόμοια εκμαγεία και αντίγραφα ως μοντέλα για τους πίνακές τους, τα οποία πρέπει να θεωρούσαν ιδανικά δείγματα κλασικής τέχνης».

Two studies the "Spinario" after the bronze sculpture, circa 1601–1602, by Peter Paul Rubens. The British Museum, London. (Public Domain)
Πέτερ Πάουλ Ρούμπενς, μελέτες από το γλυπτό του Καπιτωλίου (περ. 1601-1601). Βρετανικό Μουσείο, Λονδίνο. (Public Domain)

 

Στα χρόνια της δόξας του, ο Ναπολέων θέλησε να κάνει δικό του τον γνήσιο Απακανθιζόμενο. Έτσι, το 1798, το γλυπτό του Καπιτωλίου παρέλασε στους δρόμους του Παρισιού μαζί με άλλα αριστουργήματα τέχνης που λεηλατήθηκαν από τον Βοναπάρτη. Μετά την ήττα του αυτοκράτορα, ο Απακανθιζόμενος επέστρεψε στη Ρώμη, όπου και παραμένει μέχρι σήμερα.

Της Michelle Plastrik

Επιμέλεια: Αλία Ζάε