H εκεχειρία μεταξύ Ισραήλ και Ιράν διώχνει τα σύννεφα αβεβαιότητας για τις γεωπολιτικές επιπτώσεις στην οικονομία από την κρίση στη Μέση Ανατολή και ανοίγει το δρόμο στο οικονομικό επιτελείο να σχεδιάζει χωρίς άγνωστες παραμέτρους τις επόμενες κινήσεις του με κεντρικό άξονα το πακέτο της ΔΕΘ.
Οι οριστικές αποφάσεις για τις εξαγγελίες του πρωθυπουργού Κυριάκου Μητσοτάκη από τη Θεσσαλονίκη τον Σεπτέμβριο αναμένεται να ληφθούν τον Αύγουστο, ωστόσο η προεργασία για τη σύνθεση του πακέτου φοροελαφρύνσεων και συγκεκριμένων μέτρων που θα αφορούν το στεγαστικό, την ενίσχυση ευάλωτων ομάδων και τη διευκόλυνση της καθημερινότητας του πολίτη βρίσκεται σε πλήρη εξέλιξη. Τυπική προϋπόθεση για όλα αυτά είναι οι αποφάσεις του Eurogroup στις 7 Ιουλίου, όπου θα επικυρωθεί ο δημοσιονομικός χώρος που θα έχει στη διάθεσή της η χώρας μας από την αξιοποίηση της ρήτρας διαφυγής για τις αμυντικές δαπάνες, ο οποίος υπολογίζεται σε 500 εκατ. ευρώ για το 2026.
Η θετική εξέλιξη της εκεχειρία; μεταξύ Ισραήλ και Ιράν απομακρύνει την ανησυχία που προκαλούσε το ενδεχόμενο αναζωπύρωσης του πληθωρισμού από μία νέα κρίση στις τιμές των καυσίμων λόγω παράτασης και κλιμάκωσης του πολέμου. Το ενδεχόμενο αυτό θα μπορούσε να δημιουργήσει αποκλίσεις από τους αρχικούς σχεδιασμούς σε ό,τι αφορά την κατεύθυνση των ενισχύσεων, εφ’ όσον προέκυπτε ανάγκη στήριξης των νοικοκυριών για τους λογαριασμούς της ενέργειας, αναφέρουν στελέχη του οικονομικού επιτελείου. Επιπλέον, θα έπρεπε να υπολογιστούν και οι επιπτώσεις σε ό,τι αφορά τον ρυθμό ανάπτυξης, που θα άλλαζαν την εξίσωση για το ύψος του διαθέσιμου δημοσιονομικού χώρου.
Έτσι, η λήξη συναγερμού για τις εξελίξεις στο μέτωπο της Μέσης Ανατολής ανοίγει το δρόμο για τις τελικές αποφάσεις με βάση τα θετικά δεδομένα που δημιουργεί η ισχυρή ανάπτυξη της ελληνικής οικονομίας και η υπεραπόδοση εσόδων που προκαλεί σε συνδυασμό με τις αυξημένες εισπράξεις από τον περιορισμό της φοροδιαφυγής. Με βάση την πορεία εκτέλεσης του προϋπολογισμού, στο οικονομικό επιτελείο εκτιμούν ότι και εφέτος το πρωτογενές πλεόνασμα θα υπερβεί σημαντικά τον στόχο του 3,2% του ΑΕΠ.
Το πεντάμηνο Ιανουάριος-Μάιος, το πρωτογενές πλεόνασμα ανήλθε στα 5,34 δισ. ευρώ, σημαντικά περισσότερο από τον στόχο για πλεόνασμα 1,05 δισ. ευρώ. Την ίδια περίοδο πέρυσι ανερχόταν στα 3,2 δισ ευρώ, με αποτέλεσμα στο τέλος του 2024 να διαμορφωθεί στα 11,4 δισ. ευρώ ή 4,8% του ΑΕΠ. Οι περσινές δημοσιονομικές επιδόσεις αποτελούν, άλλωστε, την ισχυρή βάση επί της οποίας γίνονται οι υπολογισμοί για το πακέτο της ΔΕΘ, αφού από τις εξελίξεις αυτές προέκυψε επιπλέον δημοσιονομικός χώρος ύψους 1 δισ. ευρώ, ο οποίος μαζί με αυτόν από τη ρήτρα διαφυγής για τις αμυντικές δαπάνες θα αξιοποιηθεί για το πακέτο του Σεπτεμβρίου.
Βασικός άξονας των εξαγγελιών της ΔΕΘ θα είναι η μείωση των φορολογικών επιβαρύνσεων της μεσαίας τάξης, όπως έχει ήδη προδιαγράψει ο πρωθυπουργός και επισημαίνει στις παρεμβάσεις του ο υπουργός Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών Κυριάκος Πιερρακάκης. Η μείωση των φορολογικών συντελεστών για τα μεσαία εισοδήματα, αλλά και ελαφρύνσεις για χαμηλότερα εισοδηματικά κλιμάκια, θα είναι ο βασικός άξονας των παρεμβάσεων.
Σημαντικό βάρος στο πακέτο αναμένεται να έχουν τα μέτρα που εξετάζει το υπουργείο Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών για την αντιμετώπιση του στεγαστικού προβλήματος. Πρόκειται για κίνητρα προς τους ιδιοκτήτες ακινήτων να ανοίξουν ακίνητα που διαθέτουν προκειμένου να αυξηθεί η προσφορά τους, αλλά και ενισχύσεις προς τους ενοικιαστές. Η δέσμη μέτρων για το στεγαστικό θα πλαισιωθεί με τις αποφάσεις που επεξεργάζεται αυτή την περίοδο το υπουργείο Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών προκειμένου να ‘βγουν’ στην αγορά περισσότερα από 30.000 ακίνητα που βρίσκονται στην κατοχή των τραπεζών και των servicer, αλλά για λόγω πολεοδομικών και άλλων ζητημάτων δεν μπορούν να αξιοποιηθούν.
