Εγγραφή στο Newsletter της Epoch Times
Μετάφραση: Αλία Ζάε
Νιου Χόουπ, Νέα Υόρκη – «Σε ένα αμφιθέατρο, ο θεατής που βρίσκεται στις πίσω θέσεις λαμβάνει τον ήχο εξίσου τέλεια με τον θεατή που κάθεται μπροστά», αναφέρει ο Τζέιμς Χ. Σμιθ, εκπαιδευτής και ιδρυτής του ατελιέ αρχιτεκτονικής φωτογραφίας και σχεδίου Cartio. Τα αρχαιοελληνικά αμφιθέατρα «δεν προέκυψαν έτσι απλά, αλλά ήταν προϊόντα σχεδιασμού υψηλού επιπέδου.»
Ο Σμιθ τώρα σχεδιάζει σπίτια στη Νέα Υόρκη, αλλά μεγάλωσε στην Αυστραλία. Ο πατέρας του ήταν πιλότος, και επισκέφθηκε μαζί του πολλά μέρη στα νεανικά του χρόνια. Πάντα θα θυμάται το ταξίδι τους στην Ελλάδα, όταν ήταν ακόμα παιδί. Περπατώντας στην Αθήνα παρατήρησε τα όμορφα αγάλματα και τις αρχιτεκτονικές διακοσμήσεις. Θυμάται πλατείες, 3 μέτρα κάτω από το επίπεδο του δρόμου, όπου αποκαλύπτονταν αρχαία ερείπια. Η αρχιτεκτονική, ενσωματωμένη όπως ήταν στην ύφανση της πόλης, του άφησε μια ανεξίτηλη εντύπωση.
«Όλη η τέχνη και η αρχαία σοφία βρισκόταν σε κοινή θέα, παρούσα στην καθημερινότητα των ανθρώπων», λέει για την αρχαία αρχιτεκτονική της πόλης.
Ο Σμιθ εξηγεί ότι οι αρχαίοι Έλληνες φιλόσοφοι εγκαθίδρυσαν ένα πνευματικό βασίλειο διανόησης που επηρέασε τα σχέδια των κατοπινών κλασικών αρχιτεκτόνων. Παραδείγματος χάριν, ο Πλάτων εισήγαγε υψηλότερες αλήθειες όπως και την ιδέα της σύνδεσης ανάμεσα στον ανθρώπινο και τον θεϊκό κόσμο.
«Υπάρχει ομορφιά και τάξη στα υψηλότερα βασίλεια απ’ όπου προερχόμαστε», λέει ο Σμιθ για τη φιλοσοφία του Πλάτωνα. «Οι αναλογίες, ο ρυθμός, το χρώμα, ο χώρος, το φως, η γεωμετρία και ο διάκοσμος συνδυάζονταν με τέτοιο τρόπο ώστε να δημιουργείται ενότητα, τάξη και ομορφιά. Αυτά τα προσεκτικά σχεδιασμένα κτίρια διεγείρουν την ψυχή καθώς μας συνδέουν με την ίδια τη φύση της δημιουργίας.»
Ο Παρθενώνας αποπνέει αυτήν τη βαθιά αίσθηση.
«Είναι εντυπωσιακό, τόσο τολμηρό και όμορφο», να κάθεσαι στην Ακρόπολη κοιτάζοντας την πόλη από ψηλά, λέει ο Σμιθ. «Υπάρχει μια πραγματική, μεγαλοπρεπής παρουσία σε αυτό».
Ο Σμιθ πιστεύει ότι η κλασική αρχιτεκτονική εξυπηρετεί ένα ανώτερο σκοπό.
«Η ζωή που βιώνεται ανάμεσα σε κτίρια εμπνευσμένα από την κλασική αρχιτεκτονική είναι ζωή σε ημιθεϊκό περιβάλλον, όπου το ανθρώπινο στοιχείο εναρμονίζεται με το θεϊκό», δηλώνει.
Όταν υποχωρεί ο θόρυβος, εμφανίζεται η ομορφιά
Στη διάρκεια των πρώτων χρόνων της ενήλικης ζωής του, ο Σμιθ εξερεύνησε διάφορες πνευματικές σχολές. Ένας καλός του φίλος του συνέστησε το Φάλουν Ντάφα, μια κινέζικη σχολή τσιγκόνγκ που άλλαξε τη ζωή του.
Όταν ο Σμιθ ξεκίνησε να μελετά και να κάνει τις ήπιες ασκήσεις του Φάλουν Ντάφα, είχε κατάγματα στην πλάτη. Μέσα σε λίγες εβδομάδες τα τραύματά του θεραπεύτηκαν. Η στάση του ίσιωσε και ο ύπνος του βελτιώθηκε. Αλλά δεν ήταν μόνο το σώμα του που ευεργετήθηκε.
«Το Φάλουν Ντάφα άρχισε να καθαρίζει το μυαλό μου», λέει. «Σταδιακά, με την πάροδο του χρόνου, όλος ο θόρυβος που υπήρχε στο βάθος του μυαλού μου απομακρύνθηκε». Το παρομοιάζει με τη ζωή στην πόλη, όπου συνηθίζουμε τις κόρνες των αυτοκινήτων και τους άλλους θορύβους. Όταν όμως πηγαίνουμε στην εξοχή, όλα είναι γαλήνια.
«Η καλλιέργεια είναι έτσι. Ο νους καθαρίζει και ανοίγει. Μέσα από αυτήν τη διαδικασία, όταν καθάρισε η ομίχλη, άρχισα να παρατηρώ περισσότερο την ομορφιά.»
Στο πρώτο του ταξίδι στην Ιταλία, για παράδειγμα, έμεινε έκθαμβος από την ομορφιά ενός κτιρίου με αριστοκρατική πρόσοψη από τραβερτίνη, το οποίο αντίκρυσε μπαίνοντας σε μια πλατεία.
«Δεν ήταν πολυτελές. Απλώς η ομορφιά του ήταν γεμάτη κομψότητα». Αποδίδει την εμπειρία του στην πνευματική του άσκηση, που του χάρισε τη νοητική νηφαλιότητα και εσωτερική ηρεμία ώστε να μπορεί να απολαμβάνει την απλή ομορφιά.
«Όντας σε αυτήν τη γαλήνια νοητική κατάσταση, η ομορφιά, η δύναμη της κλασικής αρχιτεκτονικής, με άγγιξε αληθινά. Είναι κάτι που συνδέεται κατευθείαν με την καρδιά μας», ομολογεί. Αυτό το ταξίδι τού ενέπνευσε την επιθυμία να γίνει αργότερα ένας Νεοκλασικός σχεδιαστής.
Μαθήματα από την Αναγέννηση
«Η αρχιτεκτονική ενσωματώνει τις εικαστικές τέχνες», λέει ο Σμιθ, που ήταν γλύπτης πριν σπουδάσει αρχιτεκτονική. «Μαθαίνει από και συνδέει την ομορφιά της ζωγραφικής και της γλυπτικής, ενσωματώνοντάς τες στη ζωή των ανθρώπων.»
Λέει ότι εκτός από τις εικαστικές τέχνες τον βοήθησε και η φωτογραφία να κατανοήσει το σχέδιο [design].
«Η φωτογραφία μάς δίνει μια θεμελιώδη κατανόηση του σχεδίου. Η γραμμή, ο τόνος, η υφή, το σχήμα και το χρώμα είναι οι βασικές αρχές της συνολικής σύνθεσης στη φωτογραφία», και μπορούν να χρησιμοποιηθούν εξίσου και στον σχεδιασμό ενός σπιτιού.
Παρομοίως, κατά τη διάρκεια της Αναγέννησης, οι αρχιτέκτονες μάθαιναν τις βασικές αρχές της σύνθεσης μελετώντας σχέδιο, ζωγραφική και γλυπτική.
«Η εκμάθηση των εικαστικών τεχνών έθετε τις βάσεις για την κατανόηση του πώς συγκλίνουν οι κανόνες της τέχνης στην αρχιτεκτονική», εξηγεί ο Σμιθ.
Η ολιστική προσέγγιση της Χρυσής Εποχής με τη μελέτη πολλών κλάδων βρίσκεται σε αντίθεση με τη σύγχρονη μοντερνιστική προσέγγιση. Παραδείγματος χάριν, στη δεύτερη παραλείπεται η ευρύτερη εκπαίδευση. Ο σπουδαστής σπάνια μαθαίνει τις βασικές αρχές που διέπουν το πεδίο του σχεδιασμού.
«Στα τρία χρόνια των προκαταρκτικών μου σπουδών και στα δυο των μεταπτυχιακών, δεν θυμάμαι να είχαμε ούτε ένα μάθημα για την αισθητική της σύνθεσης. Η λέξη «αναλογία» χρησιμοποιούταν μόνο για να γίνει κριτική στο έργο κάποιου φοιτητή, χωρίς να διδαχθούμε ποτέ τις αρχές της», λέει ο Σμιθ, ο οποίος φοίτησε σε μια από τις κορυφαίες σχολές σχεδιασμού της Αυστραλίας. «Δεν διδαχθήκαμε τη βασική γραμματική της γλώσσας που προσπαθούσαμε να μάθουμε.»
«Η ομορφιά είναι κάτι που προσφέρει απόλαυση στους ανθρώπους», λέει ο Σμιθ. Στο παρελθόν οι σχολές συστηματικά δίδασκαν και δημιουργούσαν ομορφιά. Όμορφα αρχιτεκτονικά έργα είναι παρόντα σε όλη την Ευρώπη. Σε ένα πρόσφατο ταξίδι, επισκέφθηκε τις Βερσαλλίες. Ενώ οι τέχνες στην Ιταλία, μετά από την εποχή της Αναγέννησης, φορτώθηκαν με υπερβολικά διακοσμητικά στοιχεία, σύμφωνα με τον Σμιθ ο βασιλιά Λουδοβίκος ΙΔ΄ εξέλιξε την κομψότητα της εποχής στη Γαλλία.
«Ο βασιλιάς Λουδοβίκος ΙΔ΄ διατήρησε την απλότητα της Αναγέννησης εκλεπτύνοντάς την, κάνοντάς την πιο καλόγουστη, πιο κομψή και με περισσότερες λεπτές διαφοροποιήσεις». Αυτό είναι το αρχιτεκτονικό στυλ που εμπνέει τα σχέδια του Σμιθ αυτή την εποχή.
Ο Λουδοβίκος ΙΔ΄ έθεσε το πρότυπο και οι διάδοχοί του το συνέχισαν. Για παράδειγμα, ο Λουδοβίκος ΙΕ΄ έχτισε το μικρό Τριανόν, ένα κάστρο νεοκλασικού ρυθμού που βρίσκεται στις Βερσαλλίες.
«Έχει μια ευπρέπεια ή ευγένεια. Οι αναλογίες του είναι απλές. Το κτίσμα είναι ευφυές», αναφέρει ο Σμιθ. «Τα γαλλικά παράθυρα του δίνουν μια καθετότητα, κομψά διακοσμημένη. Μιλούν μέσα μου. Με κάνουν να νιώθω πιο έντιμος και πιο ζωντανός».
Πιστεύει ότι αυτή η διεγερτική επίδραση είναι μια στιγμή κατά την οποία συνδεόμαστε με τον αληθινό μας εαυτό που προέρχεται από τα υψηλότερα πεδία, σύμφωνα με τον Πλάτωνα.
«Η κλασική αρχιτεκτονική δημιουργεί ευγενή, έντιμα και αξιοπρεπή περιβάλλοντα που αγγίζουν τον αληθινό μας εαυτό που βρίσκεται μέσα μας και μας θυμίζουν τον γνήσιο χαρακτήρα μας.»
Ο J.H. White είναι δημοσιογράφος που αρθρογραφεί για την τέχνη, τον πολιτισμό και την ανδρική μόδα και ζει στη Νέα Υόρκη.
Ακολουθήστε μας στο SafeChat @epochtimesgreece
Ακολουθήστε μας στο Facebook @epochtimesgreece
