Η υπουργός Εξωτερικών της Αυστραλίας, Πένι Γουόνγκ, υπερασπίστηκε την αντίδραση της κυβέρνησης στην είσοδο πολεμικών πλοίων του Πολεμικού Ναυτικού του Λαϊκού Απελευθερωτικού Στρατού της Κίνας (Peoples Liberation Army-Navy-PLA-N) στην αποκλειστική οικονομική ζώνη (ΑΟΖ) της Αυστραλίας, κατά τη διάρκεια ακρόασης στη Γερουσία στις 27 Φεβρουαρίου.
Η Γουόνγκ τόνισε ότι η προσέγγιση της κυβέρνησης είναι «ψύχραιμη και συνεπής, όχι απερίσκεπτη και αλαζονική», καθώς γινόταν εμφανές πως η ομάδα των τριών πολεμικών πλοίων της Κίνας πραγματοποιούσε περίπλου της αυστραλιανής ηπείρου. Οι Ένοπλες Δυνάμεις της Αυστραλίας ανέφεραν ότι τα πλοία βρίσκονταν στη νότια Μεγάλη Αυστραλιανή Πεδιάδα, έχοντας προηγουμένως διασχίσει την ανατολική ακτή της χώρας και εκτελέσει ασκήσεις με πραγματικά πυρά στη Θάλασσα της Τασμανίας.
Υπό την πίεση του εκπροσώπου της αντιπολίτευσης για θέματα Εσωτερικών, Τζέιμς Πάτερσον, η υπουργός Εξωτερικών επισήμανε πως η κυβερνητική προσπάθεια σταθεροποίησης των σχέσεων με την Κίνα δεν σήμαινε ότι δεν θα προέκυπταν προβλήματα. Διευκρίνισε ότι στόχος ήταν η ύπαρξη απευθείας διαλόγου με το Πεκίνο για τη διαχείριση αναπόφευκτων διαφορών, χωρίς αυτές να διαταράσσουν τη δυνατότητα επικοινωνίας μεταξύ των δύο χωρών.
Αποκάλυψε επίσης ότι είχε θέσει το ζήτημα στον Κινέζο ομόλογό της, Ουάνγκ Γι, στο περιθώριο της συνόδου των υπουργών Εξωτερικών της G20 στο Γιοχάνεσμπουργκ της Νότιας Αφρικής το προηγούμενο Σαββατοκύριακο. Σύμφωνα με την ίδια, είχε εκφράσει τη βαθιά ανησυχία της για το γεγονός ότι η Κίνα δεν είχε ενημερώσει εγκαίρως την Αυστραλία για τις δραστηριότητες των πολεμικών της πλοίων, κάτι που δεν ανταποκρινόταν στις προσδοκίες της κυβέρνησης.
Αντιπαράθεση με την αντιπολίτευση
Η Γουόνγκ αντέκρουσε επίσης τις κατηγορίες του Πάτερσον, υποστηρίζοντας πως η αντιπολίτευση εκμεταλλευόταν το ζήτημα για πολιτικά οφέλη. Επικαλέστηκε το γεγονός ότι ο αρχηγός της αντιπολίτευσης, Πίτερ Ντάτον, είχε ζητήσει επίσημη ενημέρωση από την κυβέρνηση μόλις τέσσερις ημέρες μετά το περιστατικό, αφήνοντας να εννοηθεί ότι αν το θέμα ήταν τόσο σημαντικό για τον ίδιο, θα είχε κινηθεί γρηγορότερα.
Παράλληλα, κατηγόρησε την προηγούμενη κυβέρνηση του Συνασπισμού ότι είχε αφήσει «ένα τεράστιο κενό στον Ειρηνικό» και υποστήριξε πως η Κίνα θα συνέχιζε να δρα με τον δικό της τρόπο, όπως και ο Ντάτον δεν θα σταματούσε να υιοθετεί πολεμοχαρή ρητορική. Υπενθύμισε παλαιότερη δήλωση του αρχηγού της αντιπολίτευσης, σύμφωνα με την οποία θεωρούσε αδιανόητο η Αυστραλία να μην εμπλακεί σε πόλεμο.
Επιπλέον, η υπουργός Εξωτερικών κατηγόρησε τον Ντάτον για αντιφατική στάση, καθώς, όπως είπε, από τη μία εμφανιζόταν «φιλοκινεζικός» ενώπιον των ψηφοφόρων του στις εκλογικές περιφέρειες Μένζις και Μπένελονγκ, και από την άλλη χρησιμοποιούσε επιθετική ρητορική στην Καμπέρα. Αναφέρθηκε επίσης στην προεκλογική τακτική του Συνασπισμού, κατηγορώντας τον για αδιαφορία ως προς τις συνέπειες που είχαν οι ενέργειές του στους Αυστραλούς εξαγωγείς και στην κινεζοαυστραλιανή κοινότητα.
Υπενθύμισε ότι το 2020, όταν η αυστραλιανή κυβέρνηση είχε ζητήσει διεθνή έρευνα για την προέλευση της COVID-19, το Πεκίνο είχε επιβάλει κυρώσεις ύψους 20 δισεκατομμυρίων δολαρίων σε αυστραλιανά προϊόντα και είχε διακόψει τη διπλωματική επικοινωνία με την κυβέρνηση Μόρισον. Σημείωσε ότι η απαγόρευση της Huawei από το δίκτυο 5G, καθώς και η παρεμπόδιση κινεζικών επενδύσεων σε κρίσιμους τομείς, είχαν εντείνει την ένταση μεταξύ των δύο χωρών. Αναφέρθηκε επίσης στην επιρροή της Κίνας μέσω της κινεζικής εφαρμογής κοινωνικής δικτύωσης WeChat, γεγονός που είχε επηρεάσει αρνητικά την εκλογική απόδοση του Φιλελεύθερου Κόμματος στις εκλογές του 2022 καθώς η κινεζική διασπορά απομακρύνθηκε από το κόμμα.
Αμφισβητήσεις για την άσκηση με πραγματικά πυρά
Η αντιπολίτευση αύξησε την πίεση στην κυβέρνηση σχετικά με τις επίσημες δηλώσεις που είχαν γίνει για την άσκηση των κινεζικών πολεμικών πλοίων, καθώς υπήρχαν διαφορές ανάμεσα σε αυτές και στις αναφορές του Υπουργείου Άμυνας.
Στις 26 Φεβρουαρίου, ο πρωθυπουργός Άντονι Αλμπανέζε είχε δηλώσει πως οι πολιτικές και στρατιωτικές υπηρεσίες ενημερώθηκαν περίπου την ίδια στιγμή. Ωστόσο, ο αρχηγός των Αυστραλιανών Ενόπλων Δυνάμεων, Ντέιβιντ Τζόνστον, αποκάλυψε ότι η πρώτη ειδοποίηση προήλθε από την Airservices Australia και ότι η ενημέρωση από τον στρατό της Νέας Ζηλανδίας ήρθε μία ώρα αργότερα.
Ο Ντάτον επέκρινε τον πρωθυπουργό για αντιφατικές δηλώσεις, υποστηρίζοντας ότι είτε είχε ελλιπή ενημέρωση, είτε «επινόησε τα γεγονότα», είτε δεν είχε τον έλεγχο της κατάστασης.
Επιπλέον, τέθηκαν αμφιβολίες για το αν όντως πραγματοποιήθηκε η άσκηση με πραγματικά πυρά. Ο υπουργός Άμυνας Ρίτσαρντ Μαρλς δήλωσε στο ABC ότι η κυβέρνηση δεν ήταν ακόμη βέβαιη αν η άσκηση πραγματοποιήθηκε στις 21 Φεβρουαρίου ή αν τα κινεζικά πλοία είχαν απλώς ανακοινώσει την πρόθεσή τους να τη διεξάγουν.
Νεοζηλανδική φρεγάτα που παρακολουθούσε την κινεζική ναυτική δύναμη ανέφερε ότι είχε παρατηρήσει συμπεριφορά «συμβατή με άσκηση πραγματικών πυρών», καθώς τα πλοία ανέπτυξαν και ανέκτησαν έναν πλωτό στόχο. Ωστόσο, ούτε οι ένοπλες δυνάμεις της Αυστραλίας ούτε της Νέας Ζηλανδίας είχαν καταφέρει να επιβεβαιώσουν αν όντως πραγματοποιήθηκαν πυρά.
Ο Νεοζηλανδός υπουργός Εξωτερικών, Γουίνστον Πίτερς, εξέφρασε την άποψη ότι η συνάντησή του με τον Ουάνγκ ενδέχεται να οδήγησε το Πεκίνο στο να εξετάσει το ζήτημα της έγκαιρης ενημέρωσης των συμμάχων του. Δήλωσε ότι έθεσε το θέμα στο πλαίσιο της στενής συνεργασίας μεταξύ των δύο χωρών από την υπογραφή της συμφωνίας συνεργασίας το 2008 και εξέφρασε την πεποίθηση ότι η Κίνα εξετάζει τρόπους για να διορθώσει αυτή την αποτυχία στο μέλλον.
Του Rex Widerstrom