Τρίτη, 01 Ιούλ, 2025

Χαμομήλι: Ένα αρχαίο αιγυπτιακό ρόφημα που μπορεί να θεραπεύσει 100 παθήσεις

Τη χρυσή εποχή που οι θεοί ακόμα περιπλανιόνταν ανάμεσα στους θνητούς και δεν ήταν όλα τα βότανα ίσα, το χαμομήλι ήταν ο υπέρτατος άρχων που προοριζόταν μόνο για την ελίτ των Αιγυπτίων.

Καθώς δεν θεωρούνταν ένα κοινό βότανο, αλλά μια αληθινή προσφορά από τον ίδιο τον θεό Ήλιο (Ρα), οι Αιγύπτιοι το τοποθετούσαν ακόμα και στις μούμιες και στους ναούς των θεών.

Δεν ήταν οι μόνοι που τηρούσαν ευλαβική στάση απέναντι στο ‘ταπεινό’ χαμομήλι. Οι Αγγλοσάξονες το θεωρούσαν επίσης ιερό βότανο, μαζί με το μάραθο και την τσουκνίδα και έπιναν άφθονο τσάι από χαμομήλι για να διώξουν τα κακά πνεύματα και για να προσφέρουν στην ψυχή τους ένα ‘λουτρό χαράς’.

Ένα λαοφιλές βότανο 

Διαπερνώντας σύνορα και εποχές με την άνεση ενός έμπειρου χρονοταξιδιώτη, το χαμομήλι βρήκε το δρόμο του μέχρι το ισπανικό σέρυ, τα ρωμαϊκά τελετουργικά, ακόμη και μέχρι τα φλυτζάνια λογοτεχνικών θρύλων όπως ο Πήτερ Ράμπιτ και η Τίνκερ Μπελ.

Το βιογραφικό του χαμομηλιού περιλαμβάνει έναν εντυπωσιακό αριθμό χρήσεων, όντας κατάλληλο  για την αντιμετώπιση προβλημάτων που εκτείνονται από την αϋπνία και φθάνουν μέχρι το σκορβούτο. Είναι ο «ελβετικός σουγιάς» του κόσμου των φυτών.

Ακόμα και οι κηπουροί ψιθυρίζουν τα μυστικά τους, ενώ πίνουν μια κούπα τσάι χαμομηλιού, περιγράφοντας πιθανόν το μεγαλείο των πλούσιων κήπων του Παλατιού του Μπάκιγχαμ.

Οι ποικιλίες που ξεχωρίζουν είναι δύο: το δημοφιλέστατο γερμανικό χαμομήλι (Matricaria chamomilla) και το ρωμαϊκό ή αγγλικό χαμομήλι (Chamaemelum nobile).

Είτε ως τσάι, σε κάψουλες ή αλοιφές, το χαμομήλι συνεχίζει να καταπραΰνει τις μάζες, αποδεικνύοντας ότι κάποιοι θρύλοι απλά δεν σβήνουν ποτέ.

Το «παιδί για όλες τις δουλειές»

Για αιώνες, αυτό το «παιδί για όλες τις δουλειές» αντιμετωπίζει με επιτυχία πλήθος αρρωστιών, από ασήμαντες έως τις πιο βασανιστικές – την ποδάγρα, την ισχιαλγία και το πάντα ενοχλητικό έκζεμα, για να μην αναφέρουμε το καθημερινό δράμα των ελκών και των αιμορροΐδων.

Πράγματι, το βιογραφικό του λουλουδιού αυτού μοιάζει πιο πολύ με ιατρική εγκυκλοπαίδεια παρά με το προφίλ ενός φυτού.

Όσον αφορά την εξωτερική χρήση, είναι σχεδόν πανάκεια – μπορεί να καταπραΰνει τόσο μια λοίμωξη στο αυτί όσο και τα σημάδια από ανεμοβλογιά , ενώ είναι η ασφαλέστερη λύση όταν πρόκειται για ερεθισμούς των ματιών.

Φροντίζει τις σκασμένες θηλές των μητέρων που θηλάζουν, αλλά και τα εξανθήματα που προκαλούν οι πάνες στα μωρά τους και τις μολύνσεις και τις φλεγμονές μίας μύτης που ‘τρέχει’.

Ως ρόφημα, οι γονείς το χρησιμοποιούν για την αντιμετώπιση των κολικών, της λαρυγγοτραχειοβρογχίτιδας (ή Croup) και των παιδικών πυρετών.

Ακόμα, είναι ιδανικό καταπραϋντικό για γαστρεντερικά προβλήματα όπως το φούσκωμα, η αναγούλα και η ναυτία, καθώς και για τον νου, συμβάλλοντας στην ηρεμία, την καταπολέμηση της αϋπνίας και την απομάκρυνση των εφιαλτών.

Στη μάχη κατά της οστεοπόρωσης, το χαμομήλι ωθεί τα οστεοβλαστικά κύτταρα σε δράση.

Θεωρείται επίσης αντι-οιστρογόνο, πιθανώς επηρεάζοντας τους υποδοχείς οιστρογόνου, αν και αυτό δεν είναι ένα πεδίο που έχει αποδειχθεί πέραν αμφιβολίας.

Εν τούτοις, το χαμομήλι δεν είναι κατάλληλο για όλους, καθώς υπάρχουν και περιπτώσεις ανθρώπων που αντιδρούν με φτέρνισμα και δυσφορία στην επαφή μαζί του.

Της Nicole James

Το κρυφό κόστος των καθημερινών αποφάσεων

Το κόστος της ευκαιρίας είναι αυτό που παρατάς όταν επιλέγεις ένα πράγμα παρά κάτι άλλο.

Σε πολλές περιπτώσεις, ο υπολογισμός είναι εύκολος, και το ρίσκο είναι μικρό. Μπορεί, για παράδειγμα, να επιλέξετε ένα μιλκσέικ σοκολάτα αντί για βανίλια. Ακόμη και αν κάνατε αυτή την επιλογή κάθε φορά, δεν θα άλλαζε σημαντικά την πορεία της ζωής σας. Απλώς ανταλλάζεται μια άμεση απόλαυση για μια άλλη. Ένα από αυτά τα μονοπάτια δεν σας βάζει σε μια συγκεκριμένη τροχιά – μπορείτε πάντα να αλλάξετε την επιλογή σας την επόμενη φορά.

 

Ζυγίζοντας τις επιλογές

Οι οικονομολόγοι χρησιμοποιούν την ιδέα του κόστους ευκαιρίας για να βοηθήσουν τα άτομα και τις ομάδες να αποφασίσουν εν μέσω περίπλοκων εναλλακτικών. Το κόστος ευκαιρίας χρηματοδότησης ενός έργου, ας πούμε για παράδειγμα το φύτεμα 1000 δέντρων, είναι η αξία του αμέσως επόμενου καλύτερου έργου που δεν μπορείτε αυτή την στιγμή να χρηματοδοτήσετε – ίσως το χτίσιμο ενός κοινοτικού κήπου.

Λαμβάνοντας υπόψιν όλα τα μακροπρόθεσμα οφέλη της πορείας που δεν επιλέγεται βοηθάει τους ανθρώπους να δουν πως η κάθε επιλογή στον πραγματικό κόσμο έρχεται με ένα κόστος – όλη η αξία αυτού που δεν επιλέξατε. Όταν συγκρίνουμε αυτές τις αξίες από κοντά – η αξία της πρώτης μας επιλογής σε σχέση με την αξία της αμέσως επόμενης καλύτερης εναλλακτικής – μπορούμε να αποφασίσουμε ποιον συμβιβασμό θα κάνουμε.

Απλά και μόνο επειδή υπάρχει το κόστος της ευκαιρίας αυτό δεν σημαίνει ότι πρέπει να βλέπουμε τις επιλογές μας αρνητικά. Αν τα οφέλη του μονοπατιού που επιλέγετε υπερισχύουν του κόστους της ευκαιρίας, τότε πήρατε μια μεγαλειώδη απόφαση επειδή το καθαρό κέρδος είναι θετικό.

Υπάρχει ακόμη μια σημαντική ιδέα όσον αφορά το κόστος ευκαιρίας, και πραγματικά χτυπά στην καρδιά του ζητήματος για το οποίο γράφω αυτό το άρθρο. Το κόστος της ευκαιρίας οποιασδήποτε απόφασης συχνά φαίνεται μικρό. Επιτρέψτε μου να σας δώσω μερικά παραδείγματα:

  • Να βοηθήσω έναν φίλο μου να μετακομίσει ή να μείνω σπίτι και να κάνω τις δουλειές μου.
  • Να δω μια σειρά στην τηλεόραση ή να διαβάσω ένα βιβλίο.
  • Να καλέσω έναν γονιό όταν περπατάω ή να ακούσω ένα podcast.
  • Να φάω ένα μπισκότο ή ένα φρούτο.
  • Να βάλω ένα αντικείμενο στη θέση του ή να το αφήσω πάνω στον πάγκο.
  • Να αγοράσω κάτι καινούριο και καλύτερο ή να είμαι αρκεστώ σε αυτό που έχω
  • Να απαντήσω με θυμό ή με υπομονή

Αν δείτε την κάθε απόφαση μεμονωμένα ή ως εξαίρεση της μιας φοράς, είναι πολύ εύκολο να επιλέξετε την άμεση ευχαρίστηση παρά το μονοπάτι που εναρμονίζεται πιο πολύ με τις αξίες σας.

Ένα πράγμα που με βοήθησε ήταν να συνειδητοποιήσω πως αυτές οι αποφάσεις ποτέ δεν γίνονται μεμονωμένα. Όταν επιλέγεις το μονοπάτι της ικανοποίησης, της ανυπομονησίας, ή της ιδιοτέλειας μια μέρα, τότε γίνεται πιο εύκολο να κάνεις το ίδιο και μελλοντικά.

Από αυτή την προοπτική, μια καλύτερη μέθοδος ζυγιάσματος των συμβιβασμών είναι να ερωτηθείτε: Αν η επιλογή που θα κάνετε τώρα θα ήταν η προκαθορισμένη επιλογή από δω και στο εξής, τι θα επιλέγατε; Θέτοντας το ερώτημα κατά αυτόν τον τρόπο πολλαπλασιάζει το κόστος της ευκαιρίας σε όλες τις μελλοντικές αποφάσεις και, κάνοντας το, σας βοηθά να το μετρήσετε για τους επερχόμενους μήνες ή και χρόνια.

 

Η ζυγαριά των επιλογών

Το βάρος του κόστους της ευκαιρίας είναι πιο εύκολα αισθητό όταν συνειδητοποιήσετε πως δεν επιλέγετε μονάχα αυτή τη μία φορά – κάνετε μια επιλογή που επηρεάζει όλες τις μελλοντικές σας επιλογές:

  • Δεν λέτε απλά όχι σε έναν φίλο σήμερα – εξασθενείτε την αξία και την στενότητα εκείνης της φιλίας.
  • Δεν παρακολουθείτε απλά ένα σόου στην τηλεόραση – εγκαταλείπετε την ευκαιρία να αναπτυχθείτε διανοητικά.
  • Δεν παραλείπετε απλά ένα τηλεφώνημα στην μητέρα σας – επιτρέπετε στην απόσταση μεταξύ σας να μεγαλώσει.
  • Δεν τρώτε απλά ένα μπισκότο – γίνεστε λιγότερο υγιής και ίσως αυξήσετε το βάρος σας.
  • Δεν αφήνετε απλά ένα αντικείμενο στον πάγκο – επιλέγετε να ζείτε σε ένα ακατάστατο σπίτι.
  • Δεν αφήνεστε απλά στις ορμές σας και ξοδεύετε απλά αυτή τη μία φορά – προσπερνάτε καλύτερους τρόπους να επενδύσετε, να ξοδέψετε ή να χρησιμοποιήσετε τα χρήματα εκείνα στο μέλλον.
  • Δεν γίνεστε απλά ανυπόμονος και θυμωμένος σήμερα – γίνεστε αυτού του είδος ο άνθρωπος, κάτι το οποίο θα είναι δύσκολο να αλλάξετε όσο πιο πολύ προχωράτε σε αυτό το μονοπάτι.

Κοιτώντας το από αυτή την οπτική γωνία, κάθε μια από τις επιλογές μας γίνεται όλο και πιο σημαντική.

Το πραγματικό κόστος της ευκαιρίας περιλαμβάνει το άτομο το οποίο δεν θα γίνετε αν συνεχίσετε να κάνετε αυτή την επιλογή επανειλημμένα. Μπορεί να πείτε στον εαυτό σας, μόνο αυτή τη φορά – είναι απλά μια εξαίρεση. Αλλά είναι όντως; Πόσο συχνά έχετε πει στον εαυτό σας πως θα κάνετε κάτι αύριο, και όταν το αύριο έρχεται, και πάλι δεν θέλετε να το κάνετε;

Για πόσο καιρό φανταζόσασταν τον εαυτό σας να ωριμάζει και να γίνεται ένα συγκεκριμένο είδος ατόμου, που εξασκεί μια συγκεκριμένη σειρά από αξίες και αρετές; Και γιατί δεν έχει φτάσει αυτή η μέρα; Το πιο πιθανό είναι πως έχετε ξεγελάσει τον εαυτό σας κοιτάζοντας το κόστος της ευκαιρίας αυτής της μίας επιλογής. Σας προτρέπω να λάβετε υπόψιν ότι κάθε επιλογή μετράει περισσότερο από ότι φαντάζεστε. Στην πραγματικότητα, θα πρέπει να φανταστείτε πως η επιλογή σας σήμερα θα είναι η προκαθορισμένη σας επιλογή από εδώ και πέρα.

Από τον Mike Donghia

Πάνω από το 25% των ενηλίκων πάσχουν από ασυμπτωματική νόσο καρδιακής βαλβίδας χωρίς να το γνωρίζουν

Πάνω από το 25% των φαινομενικά υγιών ενηλίκων άνω των 60 ετών βρέθηκαν να πάσχουν από νόσο καρδιακής βαλβίδας παρά το γεγονός πως δεν είχαν συμπτώματα, σύμφωνα με νέα μελέτη.

«Τα ευρήματά μας δείχνουν ότι πάνω από το 38% αυτών των ενηλίκων είχαν κάποιου είδους νόσο καρδιακής βαλβίδας. Είναι ωστόσο καθησυχαστικό το ότι οι περισσότερες περιπτώσεις ήταν ήπιας μορφής», είπε σε συνέντευξη τύπου ο Βασίλειος Βασιλείου, καθηγητής καρδιακής ιατρικής στο Πανεπιστήμιο της Ανατολικής Αγγλίας στο Ηνωμένο Βασίλειο και συν-συγγραφέας της μελέτης.

Η μελέτη, που δημοσιεύθηκε την Τετάρτη στο περιοδικό Ευρωπαϊκής Καρδιολογίας–Καρδιολογικής Απεικόνισης, εξέτασε 4.500 άτομα ηλικίας άνω των 60 ετών στο Ηνωμένο Βασίλειο χωρίς προϋπάρχουσες καρδιακές παθήσεις.

Η νόσος της καρδιακής βαλβίδας συμβαίνει όταν μία από τις βαλβίδες της καρδιάς δυσλειτουργεί, επηρεάζοντας τη δυνατότητα της καρδιάς να κυκλοφορεί το αίμα επαρκώς.

«Αυτά τα προβλήματα μπορούν να καταπονήσουν περαιτέρω την καρδιά και να την κάνουν να δουλεύει πιο έντονα: Με τον καιρό, αυξάνεται ο κίνδυνος εμφράγματος, εγκεφαλικού και άλλων καρδιακών παθήσεων», είπε σε δήλωση Τύπου ο καθηγητής Μάικλ Φρενώ του Βασιλικού Νοσοκομείου του Μπρόμπτον και συν-συγγραφέας της μελέτης.

Τι είναι η νόσος καρδιακής βαλβίδας;

Η καρδιά έχει τέσσερεις βαλβίδες – την αορτική, την μιτροειδή, την πνευμονική και την τριγλώχινα – που διασφαλίζουν ότι το αίμα ρέει σωστά μέσα από την καρδιά και στο υπόλοιπο σώμα. Όταν μια βαλβίδα στενεύει ή δεν κλείνει σωστά, το αίμα μπορεί να διαρρεύσει προς την αντίθετη κατεύθυνση .

Το πρώτο σύμπτωμα της νόσου καρδιακής βαλβίδας είναι συνήθως η αίσθηση υπερβολικής κόπωσης. Άλλα συμπτώματα περιλαμβάνουν το αίσθημα λιποθυμίας ή απώλειας της συνείδησης, δυσκολία στην αναπνοή, πόνο στο στήθος, ‘φτερουγίσματα’ της καρδιάς ή αρρυθμία.

«Αυτή η μελέτη αποκαλύπτει πως πολλοί ηλικιωμένοι έχουν θέματα με τις βαλβίδες της καρδιάς, ακόμη και αν δεν εμφανίζουν συμπτώματα. Θα προτείναμε, αν οι άνθρωποι όντως αναπτύξουν συμπτώματα ή σημάδια που μπορεί να υποδεικνύουν καρδιακή πάθηση, να το κουβεντιάσουν με τον ιατρό τους», λέει ο κος Βασιλείου.

«Η διάγνωση της νόσου καρδιακής βαλβίδας βασίζεται κυρίως στο διαθωρακικό ηχοκαρδιογράφημα, ωστόσο αυτό συνήθως διενεργείται αν έχουν αναφερθεί συμπτώματα ή αν έχει εντοπιστεί ένα ασυνήθιστο φύσημα κατά τη διάρκεια κλινικής εξέτασης. Αυτό ίσως είναι δύσκολο να διακριθεί στους ηλικιωμένους, επειδή τα ήπια συμπτώματα καλύπτονται από τη μειωμένη σωματική ικανότητα και κινητικότητα», προσθέτει.

Στη μελέτη φάνηκε ότι ηλικία είναι ο σημαντικότερος παράγοντας που συνδέεται με την πάθηση, με μεγαλύτερη επίπτωση μέτριας έως και έντονης νόσου καρδιακής βαλβίδας στα άτομα άνω των 75 ετών και πάνω από το διπλάσιο σε άτομα άνω των 85 ετών.

Κοινές αιτίες της νόσου καρδιακής βαλβίδας περιλαμβάνουν την ηλικία, ρευματικό πυρετό λόγω μιας λοίμωξης του λαιμού από στρεπτόκοκκο που δεν θεραπεύτηκε, έμφραγμα και υψηλή αρτηριακή πίεση. Η νόσος καρδιακής βαλβίδας μπορεί να επιδεινωθεί με τον καιρό και οι περισσότερες μόνιμες θεραπείες περιλαμβάνουν εγχείρηση ή αλλαγή βαλβίδας.

Περιορισμοί της μελέτης

Οι ερευνητές αποδέχθηκαν αρκετούς περιορισμούς στη μελέτη τους. Πρώτον, η συμμετοχή ήταν εθελοντική, κάτι το οποίο θα μπορούσε να σημαίνει προκατειλημμένη επιλογή, καθώς ήταν πιθανότερο να συμμετέχουν στη μελέτη αυτοί που ένιωθαν χειρότερα από άλλους. Επιπροσθέτως, η μελέτη περιελάμβανε μονάχα ασθενείς από τρεις κομητείες του Ηνωμένου Βασιλείου, έτσι υπήρχε έλλειψη εθνικής ποικιλομορφίας.

«Απαιτείται επιπρόσθετη έρευνα για να χτίσουμε πάνω σε αυτές τις δυνατές βάσεις, καθώς και ανάπτυξη μεθόδων για να δοκιμάσουμε την αποτελεσματικότητα της ταυτοποίησης της νόσου σε αυτά τα άτομα», είπε σε δήλωση Τύπου ο Τζέιμς Λέιπερ, αναπληρωτής ιατρικός διευθυντής στο British Heart Foundation (φιλανθρωπικό ίδρυμα καρδιαγγειακής έρευνας στο Ηνωμένο Βασίλειο).

«Ενώ έχουμε κάνει μεγάλα βήματα, υπάρχουν ακόμη αρκετά πράγματα που πρέπει να γίνουν για να εξαλειφθεί η καρδιακή νόσος μια και καλή. Είναι απαραίτητο να συνεχίσουμε να χρηματοδοτούμε αυτήν τη σωτήρια έρευνα, ώστε λιγότεροι άνθρωποι να υποφέρουν.»

Της Megan Redshaw, J.D.

Μετάφραση: Βλαδίμηρος Αλεξάντρωφ

Επιμέλεια: Αλία Ζάε