Η μαχητική οργάνωση Εργατικό Κόμμα του Κουρδιστάν (PKK), η οποία βρίσκεται σε σύγκρουση με το τουρκικό κράτος εδώ και περισσότερο από τέσσερις δεκαετίες, αποφάσισε να διαλυθεί και να βάλει τέλος στον ένοπλο αγώνα της, μετέδωσε σήμερα το πρακτορείο ειδήσεων Firat που πρόσκειται στην εν λόγω οργάνωση.
Η απόφαση του PKK αναμένεται ότι θα έχει εκτεταμένες συνέπειες στην πολιτική και την ασφάλεια της περιοχής, μεταξύ άλλων και στη γειτονική Συρία, όπου οι κουρδικές δυνάμεις είναι σύμμαχοι των δυνάμεων των ΗΠΑ.
Το πρακτορείο ειδήσεων Firat μετέδωσε τη δήλωση με την οποία έκλεισε το συνέδριο που πραγματοποίησε το PKK την περασμένη εβδομάδα στο βόρειο Ιράκ, απαντώντας έτσι σε έκκληση για τη διάλυσή του που είχε κάνει στις 27 Φεβρουαρίου ο φυλακισμένος ηγέτης του, ο Αμπντουλάχ Οτσαλάν.
Η έκκληση αυτή του Οτσαλάν, ο οποίος είναι εδώ και 26 χρόνια φυλακισμένος στο νησί-φυλακή του Ιμραλί, στα ανοικτά της Κωνσταντινούπολης, έγινε έπειτα από μια μεσολάβηση την οποία είχε αρχίσει το φθινόπωρο ο κύριος σύμμαχος του προέδρου Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν, ο εθνικιστής Ντεβλέτ Μπαχτσελί, μέσω του φιλοκουρδικού κόμματος DEM.
Το PKK είχε απαντήσει ευνοϊκά την 1η Μαρτίου στο αίτημα του ιστορικού ηγέτη του ανακοινώνοντας άμεση κατάπαυση του πυρός με τις τουρκικές δυνάμεις.
Ο Ερντογάν είχε δηλώσει τότε πως η έκκληση του Αμπντουλάχ Οτσαλάν ήταν μια «ιστορική ευκαιρία» για τους Τούρκους και τους Κούρδους. Σύμφωνα με ορισμένες εκτιμήσεις, οι τελευταίοι αντιπροσωπεύουν το 20% των 85 εκατομμυρίων κατοίκων της Τουρκίας.
«Το 12ο Συνέδριο του PKK αποφάσισε να διαλύσει την οργανωτική δομή του PKK και να βάλει τέλος στη μέθοδο του ένοπλου αγώνα», αναφέρει στην ανακοίνωσή της η ένοπλη κουρδική οργάνωση.
Η ανακοίνωση δεν έχει σχολιασθεί μέχρι στιγμής από το γραφείο του τούρκου προέδρου Ερντογάν ούτε από το τουρκικό υπουργείο Εξωτερικών.
Περισσότεροι από 40.000 άνθρωποι έχουν σκοτωθεί στη σύγκρουση αφότου το PKK άρχισε το 1984 την εξέγερσή του. Έχει χαρακτηρισθεί τρομοκρατική οργάνωση από την Τουρκία και τους δυτικούς συμμάχους της.
Η απόφαση του PKK να διαλυθεί είναι ένα σημαντικό βήμα, λέει εκπρόσωπος του κυβερνώντος κόμματος
Εκπρόσωπος του κόμματος AKP του προέδρου της Τουρκίας Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν δήλωσε σήμερα ότι η απόφαση του Εργατικού Κόμματος του Κουρδιστάν (PKK) να διαλυθεί είναι ένα σημαντικό βήμα προς μια «Τουρκία απαλλαγμένη από την τρομοκρατία».
Σε ανάρτησή του σε μέσα κοινωνικής δικτύωσης, ο Ομέρ Τσελίκ δηλώνει πως η διαδικασία της διάλυσης του PKK θα παρακολουθηθεί επισταμένως από τους κρατικούς θεσμούς και πως όλες οι εξελίξεις θα αναφέρονται στον πρόεδρο Ερντογάν.
Η συγκεκριμένη και πλήρης εφαρμογή της απόφασης του PKK, «με το κλείσιμο όλων των κλάδων του PKK και των παράνομων δομών του», θα είναι ένα «σημείο καμπής», πρόσθεσε ο Τσελίκ.
Διπλωμάτες και αξιωματούχοι από αρκετές κορυφαίες αφρικανικές οικονομίες ανέφεραν ότι οι Ηνωμένες Πολιτείες και η Κίνα ασκούν έντονες πιέσεις, οδηγώντας τις χώρες τους σε ένα «αδιέξοδο δίλημμα», καθώς οι δύο υπερδυνάμεις βρίσκονται σε έναν εμπορικό πόλεμο που απειλεί να επιβαρύνει περαιτέρω τις ήδη εύθραυστες οικονομίες της περιοχής.
Ανώτερα κυβερνητικά στελέχη από τη Νότια Αφρική, την Αίγυπτο, την Κένυα και τη Νιγηρία δήλωσαν ότι το Πεκίνο έχει προειδοποιήσει πως θα προβεί σε αντίποινα κατά των χωρών που θα υπογράψουν εμπορικές συμφωνίες με τις Ηνωμένες Πολιτείες «εις βάρος της Κίνας».
Πολλοί εμπορικοί εταίροι των ΗΠΑ, συμπεριλαμβανομένων αρκετών αφρικανικών κρατών, βρίσκονται σε διαπραγματεύσεις με την κυβέρνηση του προέδρου Ντόναλντ Τραμπ μετά την ανακοίνωση για την επιβολή παγκόσμιων δασμών στις 2 Απριλίου.
Στόχος τους είναι να επιτύχουν συμφωνίες που θα μπορούσαν να οδηγήσουν σε άρση ή μείωση των δασμών, ανάλογα με τις παραχωρήσεις που είναι διατεθειμένες να κάνουν προς τον Λευκό Οίκο.
Ο Τραμπ επέβαλε ιδιαίτερα υψηλούς δασμούς στις αφρικανικές εισαγωγές, που σε ορισμένες περιπτώσεις κυμαίνονται μεταξύ 30% και 50%, υποστηρίζοντας πως είναι απαραίτητοι για τη διόρθωση εμπορικών ανισορροπιών που επιβαρύνουν τις Ηνωμένες Πολιτείες.
Ο ίδιος ανέφερε πως οι ανταποδοτικοί δασμοί θα ενισχύσουν την ανταγωνιστικότητα των ΗΠΑ, θα διαφυλάξουν την κυριαρχία τους και θα ενδυναμώσουν την εθνική και οικονομική τους ασφάλεια.
Ωστόσο, αφρικανικά κράτη προειδοποίησαν πως οι υψηλοί φόροι στις εξαγωγές τους προς τις ΗΠΑ αναμένεται να στερήσουν δισεκατομμύρια δολάρια από ήδη επιβαρυμένους προϋπολογισμούς, λόγω του χρέους, του πληθωρισμού, του κόστους εκβιομηχάνισης και των συνεπειών της πανδημίας COVID-19.
Χώρες όπως το Λεσότο, που αντιμετωπίζει δασμούς 50% στις εξαγωγές του προς τις ΗΠΑ, εκτιμούν ότι αυτό μπορεί να οδηγήσει σε κατάρρευση της κλωστοϋφαντουργίας, ενώ η Νότια Αφρική, με δασμούς 31%, δήλωσε πρόθυμη να συνομιλήσει με την Ουάσιγκτον.
Κυβερνητικός αξιωματούχος στην Πρετόρια, μιλώντας ανώνυμα στην εφημερίδα The Epoch Times, ανέφερε ότι οποιαδήποτε κίνηση ερμηνευθεί ως «κατευνασμός» προς τον Τραμπ ενδέχεται να προκαλέσει έντονη δυσαρέσκεια στο Πεκίνο.
Όπως εξήγησε, πρόκειται για μια εύθραυστη ισορροπία, καθώς οι δασμοί Τραμπ επιφέρουν οικονομική πίεση και αναγκάζουν τις αφρικανικές χώρες να αναζητήσουν νέες εμπορικές συμφωνίες — κάτι που, αν αφορά στενότερη συνεργασία με τις ΗΠΑ, είναι πιθανό να δυσαρεστήσει την Κίνα. Παράλληλα, όπως πρόσθεσε, η ενίσχυση του εμπορίου με το Πεκίνο ενδέχεται να θεωρηθεί προδοσία από την Ουάσιγκτον. «Δεν μπορούμε να κερδίσουμε. Είναι ένα αδιέξοδο δίλημμα», σημείωσε χαρακτηριστικά.
Απειλές και ανησυχία
Διπλωμάτες από την Κένυα και τη Νιγηρία, επίσης υπό καθεστώς ανωνυμίας, δήλωσαν ότι Κινέζοι αξιωματούχοι είχαν προειδοποιήσει τις κυβερνήσεις τους να μην υποκύψουν σε αυτό που το Πεκίνο χαρακτηρίζει «εκφοβισμό» από την πλευρά της κυβέρνησης Τραμπ.
Σύμφωνα με Νιγηριανό αξιωματούχο, το Πεκίνο έκανε σαφές ότι προσδοκά την υποστήριξη της Αφρικής στον εμπορικό πόλεμο, προειδοποιώντας ότι θα υπάρξουν συνέπειες για όποιον υπογράψει συμφωνίες που πλήττουν τα κινεζικά συμφέροντα.
Παρόμοιο μήνυμα μετέφερε και το Υπουργείο Εμπορίου της Κίνας, δηλώνοντας πως αντιτίθεται κατηγορηματικά σε οποιαδήποτε συμφωνία επιτευχθεί εις βάρος των κινεζικών συμφερόντων, και διαμηνύοντας ότι σε μια τέτοια περίπτωση το Πεκίνο θα προβεί σε αμοιβαία αντίμετρα.
Εργάτριες μικροεξόρυξης συλλέγουν χαλίκι από τον ποταμό Λουκούσι ψάχνοντας για κασιτερίτη στο Μανόνο, στη Λαϊκή Δημοκρατία του Κονγκό, στις 17 Φεβρουαρίου 2022. (Junior Kannah/AFP μέσω Getty Images)
Η Ίνα Γκάους, πολιτική αναλύτρια στο Πανεπιστήμιο Free State της Νότιας Αφρικής, εκτίμησε πως η απειλή κινεζικών αντιποίνων οδηγεί τα αφρικανικά κράτη σε ένα κομβικό σημείο. Όπως σημείωσε, η σύγκρουση μεταξύ των δύο μεγαλύτερων οικονομικών δυνάμεων του πλανήτη εμπλέκει πλέον και την Αφρική, όπου η Κίνα διατηρεί σημαντική επιρροή επί δεκαετίες. Κατά την ίδια, οι αφρικανικές χώρες δεν μπορούν να χάσουν εμπορικές σχέσεις ούτε με τις ΗΠΑ ούτε με την Κίνα, ωστόσο οι εντεινόμενες πιέσεις από την Ουάσιγκτον και το Πεκίνο τις φέρνουν αντιμέτωπες με διλήμματα χωρίς ορατή διέξοδο.
Αναλυτές διεθνών σχέσεων και εμπειρογνώμονες εμπορίου επισημαίνουν ότι η Κίνα ανησυχεί πως η κυβέρνηση Τραμπ χρησιμοποιεί τους δασμούς ή ακόμη και την απειλή τους για να διαβρώσει την επιρροή του Πεκίνου στην Αφρική.
Η σκακιέρα των πρώτων υλών
Η Κίνα αποτελεί μακράν τον σημαντικότερο εμπορικό εταίρο των περισσότερων αφρικανικών χωρών. Σύμφωνα με το China Global South Project, που εδρεύει στην Ουάσιγκτον και το Γιοχάνεσμπουργκ, το εμπόριο Κίνας–Αφρικής έφθασε τα 295 δισεκατομμύρια δολάρια το 2024, σημειώνοντας αύξηση 6,1% σε σχέση με το προηγούμενο έτος.
Κατά την ίδια χρονιά, το συνολικό εμπόριο αγαθών των ΗΠΑ με την Αφρική ανήλθε σε περίπου 71,6 δισ. δολάρια, σύμφωνα με το Γραφείο Εκπροσώπου Εμπορίου των ΗΠΑ (U.S. Trade Representative-USTR). Σε αυτό περιλαμβάνονται εξαγωγές αμερικανικών αγαθών ύψους 32,1 δισ. δολαρίων, αυξημένες κατά 11,9% σε σύγκριση με το 2023, και εισαγωγές από την Αφρική ύψους 39,5 δισ. δολαρίων, αυξημένες κατά 1,9%.
Το εμπορικό έλλειμμα των ΗΠΑ με την Αφρική ανήλθε σε 7,4 δισ. δολάρια το 2024, σημειώνοντας μείωση 26,4% σε σχέση με το 2023.
Ο Ντιακά Νγκόμ, ειδικός στην εξωτερική πολιτική και επικεφαλής του Ινστιτούτου Διατλαντικής Νότου–Νότου στη Σενεγάλη, παρατήρησε ότι η αμερικανική παρουσία στην Αφρική ήταν έως σήμερα «έντονα στρατιωτική και βασισμένη στην παροχή βοήθειας», παρά οικονομικής φύσεως.
Όπως είπε, οι ΗΠΑ έχουν χρησιμοποιήσει αφρικανικά κράτη κυρίως ως βάσεις κατά της τρομοκρατίας. Αν και έχουν γίνει επενδύσεις σε μεγαλύτερες αφρικανικές οικονομίες, ιδίως υπό την προεδρία Μπάιντεν, η Κίνα θεωρείται σταθερός και αξιόπιστος εμπορικός εταίρος, σε αντίθεση με την Ουάσιγκτον. Ο Νγκόμ πρόσθεσε ότι οι δασμοί Τραμπ θα μπορούσαν να διευρύνουν το οικονομικό χάσμα υπέρ της Κίνας, εκτός εάν υπάρξει επωφελής συμβιβασμός μεταξύ των αφρικανικών κρατών και της Ουάσιγκτον.
Ο Λευκός Οίκος έχει δηλώσει πως δεσμεύεται υπέρ του εμπορίου που θα ωφελεί τόσο την Αφρική όσο και τις Ηνωμένες Πολιτείες.
Η οικονομική στρατηγική και η αναζήτηση ελιγμών
Ο Ντιακά Νγκομ, ειδικός σε θέματα εξωτερικής πολιτικής και επικεφαλής του Ινστιτούτου Νότου-Νότου στον Ατλαντικό στη Σενεγάλη, ανέφερε ότι η εικόνα της Κίνας στην Αφρική παραμένει «ισχυρή», κυρίως λόγω της Πρωτοβουλίας «Μία Ζώνη, Ένας Δρόμος» (BRI), μέσω της οποίας το Πεκίνο έχει επενδύσει δισεκατομμύρια δολάρια σε έργα υποδομών στην ήπειρο. Ωστόσο, σημείωσε πως αυτά τα δάνεια έχουν αφήσει πολλές χώρες με υψηλά επίπεδα χρέους προς την Κίνα.
Η BRI, σύμφωνα με την καθηγήτρια πολιτικής επιστήμης Λόρεν Παρεμοέρ από το Πανεπιστήμιο του Κέιπ Τάουν, έχει επιτρέψει στο Πεκίνο να εξασφαλίσει πρόσβαση στο «πολύτιμο πετράδι του στέμματος» των φυσικών πόρων της Αφρικής. Όπως ανέφερε, είναι ευρέως κατανοητό ότι τόσο η Κίνα όσο και οι ΗΠΑ επιδιώκουν πρόσβαση σε κρίσιμα ορυκτά και πολύτιμα μέταλλα της ηπείρου, ανεξαρτήτως εμπορικού πολέμου.
Η Παρεμοέρ υποστήριξε επίσης ότι ένας από τους κύριους στρατηγικούς στόχους του Πεκίνου στην Αφρική είναι να αποτρέψει τους γεωπολιτικούς του αντιπάλους —ιδίως τις Ηνωμένες Πολιτείες αλλά και ισχυρά ευρωπαϊκά κράτη όπως το Ηνωμένο Βασίλειο, η Γαλλία και η Γερμανία— από το να αποκτήσουν εκτεταμένη πρόσβαση στα κρίσιμα ορυκτά της ηπείρου.
Τα ορυκτά αυτά αποτελούν βασικά συστατικά για προϊόντα όπως υπολογιστές, κινητά τηλέφωνα και ηλεκτρικά οχήματα, ενώ χρησιμοποιούνται εκτενώς και από την αμυντική βιομηχανία. Η Κίνα διατηρεί σχεδόν μονοπωλιακή θέση στην παγκόσμια αγορά αυτών των πρώτων υλών, κυρίως χάρη στις επενδύσεις της σε εξορυκτικές δραστηριότητες στην Αφρική.
Αυτό το γεγονός έχει προκαλέσει ανησυχία στις Ηνωμένες Πολιτείες για ενδεχόμενες ελλείψεις, με τον πρόεδρο Ντόναλντ Τραμπ να δίνει προτεραιότητα στη διασφάλιση επαρκούς πρόσβασης σε αυτά τα ορυκτά για τις ανάγκες της χώρας του στο μέλλον. Χώρες όπως η Λαϊκή Δημοκρατία του Κονγκό και η Νότια Αφρική διαθέτουν τεράστια αποθέματα σπάνιων γαιών και μετάλλων, κρίσιμα για την ενεργειακή ασφάλεια των επόμενων δεκαετιών.
Ο Φρεντ Στάνλεϋ, ερευνητής στο Africa-China Centre for Policy Advisory με έδρα την Γκάνα, ανέφερε ότι το Κομμουνιστικό Κόμμα της Κίνας φοβάται πως η ενίσχυση των εμπορικών σχέσεων της Αφρικής με άλλες χώρες —και ιδιαίτερα τις Ηνωμένες Πολιτείες— θα οδηγήσει τελικά στο να χάσει η Κίνα την πρόσβαση στους φυσικούς πόρους της ηπείρου. Κατά τον ίδιο, αυτή ήταν ανέκαθεν η βασική στρατηγική της Κίνας στην Αφρική, όμως οι πρόσφατες κινήσεις του Τραμπ ίσως αλλάξουν τους κανόνες του παιχνιδιού.
Όπως δήλωσε, οι δασμοί και οι πολιτικές του Τραμπ προκαλούν ανατροπές στις υφιστάμενες σχέσεις και ενδέχεται να οδηγήσουν την Αφρική σε στενότερους δεσμούς με γεωπολιτικούς ανταγωνιστές της Κίνας, γεγονός που θα μπορούσε να υπονομεύσει τις επενδύσεις του Πεκίνου. Υπενθύμισε ότι οι περισσότερες αφρικανικές χώρες επιδιώκουν καλύτερο εμπόριο με όλους, δεδομένου ότι δεν έχουν την πολυτέλεια να επιλέγουν αυστηρά τους οικονομικούς τους εταίρους. Παρόλα αυτά, παραδέχθηκε πως η νέα πραγματικότητα, που διαμορφώνεται μεταξύ άλλων και από τους αμερικανικούς δασμούς, ενδέχεται να διαταράξει τις μέχρι πρότινος στενές σχέσεις Αφρικής–Κίνας.
Παρότι τα κρίσιμα ορυκτά εξαιρέθηκαν από τον πρώτο γύρο των «ανταποδοτικών» δασμών του Τραμπ, ειδικοί εκτιμούν ότι αυτές οι εξαιρέσεις ίσως δεν αποδειχθούν αρκετές ώστε να αποφευχθούν ελλείψεις, εφόσον η Κίνα συνεχίσει να επιβάλλει περιορισμούς στις εξαγωγές τους.
Ένας άνδρας λιώνει ψήγματα καθαρού χρυσού που προέρχονται από διάφορα ορυχεία της περιοχής, σε μια αγορά χρυσού στη Γκέιτα της Τανζανίας, στις 28 Μαΐου 2022. (Luis Tato/AFP μέσω Getty Images)
Ο Μπάμπα Μούσα, Νιγηριανός ειδικός σε θέματα οικονομικής πολιτικής στο West African Institute for Financial and Economic Management, δήλωσε στην εφημερίδα ότι τα αφρικανικά κράτη επιθυμούν να διαφοροποιήσουν τις εμπορικές τους σχέσεις και να περιορίσουν την εξάρτησή τους από την Κίνα. Όπως είπε, η Αφρική οφείλει να αξιοποιήσει τους φυσικούς της πόρους στις διαπραγματεύσεις με τις ΗΠΑ, επιδιώκοντας συμφωνίες αμοιβαίου οφέλους. Τα κρίσιμα ορυκτά, καθώς και πολύτιμα μέταλλα όπως ο χρυσός και η πλατίνα, μπορούν να αποτελέσουν ισχυρά διαπραγματευτικά εργαλεία, προσέθεσε, σημειώνοντας ότι η Κίνα θα πρέπει να αποδεχθεί αυτή τη νέα πραγματικότητα.
Ο Μούσα εκτίμησε ότι η απόφαση του Παναμά να αποχωρήσει από την BRI υπό πίεση της κυβέρνησης Τραμπ πιθανόν συνέβαλε στην αυξανόμενη ανησυχία του Πεκίνου. Όπως ανέφερε, εφόσον ο Παναμάς μπόρεσε να αποχωρήσει, τότε το ίδιο θα μπορούσαν να πράξουν και χώρες της Αφρικής.
Κατά τον ίδιο, το Πεκίνο θέλει να διατηρήσει τον ρόλο του ως ο μεγαλύτερος διμερής εμπορικός εταίρος της Αφρικής «με κάθε κόστος». Εάν η Κίνα προχωρήσει σε αντίποινα εναντίον αφρικανικής χώρας που ενισχύσει τις εμπορικές της σχέσεις με τον Τραμπ, είτε περιορίζοντας επενδύσεις είτε αποσύροντας χρηματοδότηση σε έργα υποδομών, η χώρα αυτή θα υποστεί σημαντικό πλήγμα, προειδοποίησε.
Κατέληξε λέγοντας ότι τα αφρικανικά κράτη βρίσκονται πλέον μεταξύ δύο υπερδυνάμεων και πρέπει να ισορροπήσουν προσεκτικά τα ενδεχόμενα κέρδη από τις Ηνωμένες Πολιτείες έναντι των πιθανών απωλειών από την Κίνα. Όπως χαρακτηριστικά ανέφερε, ο εμπορικός πόλεμος πρόκειται να καθορίσει σε μεγάλο βαθμό το οικονομικό και γεωπολιτικό μέλλον της Αφρικής, και να κρίνει αν οι ισχυρές δυνάμεις της ηπείρου θα στραφούν προς τη Δύση ή προς την Ανατολή.
«Η μέση οδός δεν υπάρχει πια», σημείωσε. «Ο Τραμπ φρόντισε γι’ αυτό».
Το Κατάρ, στις 11 Μαΐου, αρνήθηκε ότι είχε λάβει τελική απόφαση να δωρίσει στον πρόεδρο των ΗΠΑ Ντόναλντ Τραμπ ένα μεγάλο τζετ για χρήση ως Air Force One κατά τη διάρκεια μιας προγραμματισμένης επίσκεψης αυτή την εβδομάδα, λέγοντας ότι η ιδέα ήταν ακόμη «υπό εξέταση».
Συγκεκριμένα, ο Αλί αλ Ανσαρί, εκπρόσωπος Τύπου του Κατάρ, δήλωσε: «Οι αναφορές ότι ένα τζετ δωρίζεται από το Κατάρ στην κυβέρνηση των Ηνωμένων Πολιτειών κατά την επερχόμενη επίσκεψη του Προέδρου Τραμπ είναι ανακριβείς».
«Η πιθανή μεταφορά ενός αεροσκάφους για προσωρινή χρήση ως Air Force One εξετάζεται επί του παρόντος μεταξύ του υπουργείου Άμυνας του Κατάρ και του υπουργείου Άμυνας των ΗΠΑ, ωστόσο, το θέμα παραμένει υπό εξέταση από τις αντίστοιχες νομικές υπηρεσίες και δεν έχει ληφθεί καμία απόφαση», ανέφερε η δήλωση.
Η δήλωση του Κατάρ έγινε με αφορμή ρεπορτάζ της 11ης Μαΐου του ABC News που ισχυρίστηκε ότι ο Τραμπ ετοιμαζόταν να δεχτεί ένα υπερπολυτελές μεγάλο τζετ Boeing 747-8 από τη βασιλική οικογένεια του Κατάρ κατά τη διάρκεια επίσκεψής του στο εξαιρετικά πλούσιο κράτος του Κόλπου.
Η εκτιμώμενη αξία του αεροπλάνου προσεγγίζει τα 400 εκατομμύρια δολάρια.
Το ρεπορτάζ ανέφερε ότι το αεροπλάνο θα παραδιδόταν στο υπουργείο Άμυνας, όπου θα αναδιαμορφωνόταν κατάλληλα ώστε να πληροί τις απαιτήσεις που ισχύουν για οποιοδήποτε αεροπλάνο μεταφέρει τον πρόεδρο. Στη συνέχεια, θα χρησίμευε ως Air Force One για το υπόλοιπο της θητείας του Τραμπ, πριν παραδοθεί στην Προεδρική Βιβλιοθήκη Τραμπ.
Σύμφωνα με το ρεπορτάζ, η κυβέρνηση προετοίμασε μια ανάλυση υποστηρίζοντας ότι η αποδοχή του δώρου θα ήταν νόμιμη, καθώς δεν θα δοθεί απευθείας στον Τραμπ, αλλά στο Πεντάγωνο και αργότερα στην Προεδρική Βιβλιοθήκη Τραμπ.
Όταν ρωτήθηκε μέσω email για την αναφορά, ο Λευκός Οίκος δεν επιβεβαίωσε ούτε διέψευσε την ιστορία, αλλά έστειλε στην Epoch Times μια δήλωση από τη γραμματέα Τύπου, Κάρολαϊν Λέβιτ.
«Οποιοδήποτε δώρο δίνεται από ξένη κυβέρνηση γίνεται πάντα αποδεκτό σε πλήρη συμμόρφωση με όλους τους ισχύοντες νόμους. Η κυβέρνηση του προέδρου Τραμπ έχει δεσμευτεί για πλήρη διαφάνεια», ανέφερε η δήλωση.
Η ρήτρα περί αποδοχών του Συντάγματος των ΗΠΑ ορίζει ότι «κανένα πρόσωπο που κατέχει οποιοδήποτε αξίωμα κερδοσκοπικού χαρακτήρα ή εμπιστοσύνης υπό [τις Ηνωμένες Πολιτείες] δεν θα δέχεται, χωρίς τη συγκατάθεση του Κογκρέσου, […] οποιοδήποτε δώρο, αποδοχές, αξίωμα ή τίτλο οποιουδήποτε είδους, από οποιονδήποτε βασιλιά, πρίγκιπα ή ξένο κράτος».
Επί του παρόντος, δύο αεροπλάνα υπηρετούν ως Air Force One, συγκεκριμένα δύο τροποποιημένα Boeing 747. Είναι άνω των 30 ετών και η Boeing έχει καθυστερήσει πολύ στο έργο αντικατάστασής τους.
Η παράδοση του πρώτου αεροπλάνου αναμένεται το 2027, ενώ η παράδοση του δευτέρου έχει προγραμματιστεί για το 2028.
Η έκθεση προκάλεσε έντονη κριτική από τους Δημοκρατικούς.
Ο βουλευτής Τζέρρυ Νάντλερ (Δ-Ν.Υ.), το Δημοκρατικό μέλος της Επιτροπής Δικαιοσύνης της Βουλής των Αντιπροσώπων, υποστήριξε ότι η Ρήτρα Αποδοχών απαγoρεύει στον Τραμπ να δεχτεί το αεροπλάνο χωρίς την έγκριση του Κογκρέσου.
«Η Ρήτρα Αποδοχών του Συντάγματος δεν αφήνει περιθώρια αμφιβολίας: κανένας Πρόεδρος δεν μπορεί να δεχτεί ούτε ένα μεμονωμένο όφελος, πληρωμή ή χάρη από μια ξένη κυβέρνηση χωρίς πρώτα να λάβει τη ρητή συγκατάθεση του Κογκρέσου», δήλωσε ο Νάντλερ. «Οτιδήποτε λιγότερο αποτελεί κατάφωρη παραβίαση του όρκου του Προέδρου και μια βαθιά προδοσία της εμπιστοσύνης του κοινού.»
Η Ινδία και το Πακιστάν εξακολουθούν να τηρούν την εκεχειρία που συμφωνήθηκε στις 10 Μαΐου, μετά από τέσσερις ημέρες σφοδρών ανταλλαγών πυρών που είχαν ως αποτέλεσμα σχεδόν 70 νεκρούς και αποτελούν τη σοβαρότερη στρατιωτική σύγκρουση μεταξύ των δύο χωρών εδώ και σχεδόν τρεις δεκαετίες.
Στις 11 Μαΐου, ο ινδικός στρατός προειδοποίησε το Πακιστάν να μην παραβιάσει την εκεχειρία, στέλνοντας επίσημο μήνυμα μέσω της στρατιωτικής «κόκκινης γραμμής» και δηλώνοντας πως θα υπάρξει απάντηση σε περίπτωση επανάληψης των επιθέσεων, σύμφωνα με ανώτατο Ινδό αξιωματικό.
Παρά τις εκατέρωθεν κατηγορίες για παραβιάσεις το βράδυ του Σαββάτου, η εκεχειρία φαινόταν να τηρείται την Κυριακή, χωρίς αναφορές σε νέες επιθέσεις.
Ο υποστράτηγος Ρατζίβ Γκάι, επικεφαλής των επιχειρήσεων του ινδικού στρατού, δήλωσε κατά τη διάρκεια ενημέρωσης Τύπου ότι οι συμφωνίες αυτού του είδους «συχνά απαιτούν χρόνο για να αποδώσουν επί του πεδίου». Επεσήμανε δε ότι οι ινδικές ένοπλες δυνάμεις βρίσκονται σε κατάσταση «υψηλότατης επιφυλακής».
Επιπλέον, ανέφερε ότι το απόγευμα του Σαββάτου υπήρξε επικοινωνία με τον Πακιστανό ομόλογό του, ο οποίος κάλεσε για άμεση παύση των εχθροπραξιών και διαπραγμάτευση εκεχειρίας.
Εκπρόσωποι του Πακιστάν δεν σχολίασαν άμεσα τις δηλώσεις της Ινδίας.
Η κυβέρνηση των ΗΠΑ, από την πλευρά της, βρισκόταν σε άμεση επαφή με τις δύο χώρες, επιδιώκοντας αποκλιμάκωση. Αν και η αμερικανική διπλωματία φέρεται να συνέβαλε στην επίτευξη της συμφωνίας, λίγες ώρες μετά την ανακοίνωσή της καταγράφηκαν βολές του πυροβολικού σε περιοχές του ινδικού Κασμίρ, το οποίο είχε αποτελέσει επίκεντρο των συγκρούσεων.
Σύμφωνα με τοπικές αρχές, το βράδυ της 10ης Μαΐου ακούστηκαν ριπές από αντιαεροπορικά συστήματα σε πόλεις κοντά στα σύνορα υπό καθεστώς συσκότισης, παρόμοιες με εκείνες των προηγούμενων ημερών. Η Ινδία κατηγόρησε το Πακιστάν για παραβίαση της εκεχειρίας.
Όπως ανέφερε ο Ινδός υφυπουργός Εξωτερικών, Βίκραμ Μίσρι, λίγο μετά τις 11 μ.μ. ώρα Νέου Δελχί, «εδώ και αρκετές ώρες υπάρχουν επαναλαμβανόμενες παραβιάσεις της συμφωνίας που επιτεύχθηκε νωρίτερα το βράδυ μεταξύ των επικεφαλής στρατιωτικών επιχειρήσεων των δύο χωρών». Τόνισε ότι αυτό συνιστά παραβίαση της συνεννόησης.
Το Πακιστάν απάντησε ότι παραμένει προσηλωμένο στην τήρηση της εκεχειρίας και απέδωσε στην Ινδία την ευθύνη για την αναζωπύρωση της έντασης.
Ο Πακιστανός πρωθυπουργός, Σαχμπάζ Σαρίφ, απευθυνόμενος στο έθνος το ίδιο βράδυ, δήλωσε «νίκη» και κατηγόρησε την Ινδία ως επιτιθέμενη πλευρά. Όπως υποστήριξε, η Ινδία επιχείρησε να πλήξει πακιστανικά σύνορα με μη επανδρωμένα αεροσκάφη και πυραύλους, προκαλώντας θύματα μεταξύ αμάχων και καταστρέφοντας τζαμιά. Συμπλήρωσε ότι η πακιστανική απάντηση ήταν «αντίστοιχη» των επιθέσεων.
Στις 11 Μαΐου, ο αρχηγός του ινδικού στρατού φέρεται να έδωσε εντολή στους διοικητές να προχωρήσουν σε «δράση με φυσικά μέσα» σε περίπτωση παραβίασης των συμφωνηθέντων.
Ο Αμερικανός πρόεδρος Ντόναλντ Τραμπ, σε ανάρτησή του στις 10 Μαΐου, συνεχάρη τους ηγέτες των δύο χωρών για τη συμφωνία παύσης πυρός και υποσχέθηκε να ενισχύσει «σημαντικά» το εμπόριο με Ινδία και Πακιστάν. Δήλωσε επίσης υπερήφανος που οι ΗΠΑ συνέβαλαν στην επίτευξη της συμφωνίας, προσθέτοντας πως προτίθεται να συνεργαστεί με τις δύο πλευρές για την εξεύρεση λύσης στο ζήτημα του Κασμίρ.
Η περιοχή του Κασμίρ, που βρίσκεται στα Ιμαλάια, διεκδικείται εξ ολοκλήρου από τις δύο χώρες, αν και κάθε μία ελέγχει μόνο ένα τμήμα της. Η Ινδία, όπου υπερτερούν αριθμητικά οι ινδουιστές, και το Πακιστάν, όπου πλειοψηφούν οι μουσουλμάνοι, έχουν εμπλακεί σε δύο πολέμους μέχρι τώρα με αντικείμενο την περιοχή.
Η Ινδία κατηγορεί το Πακιστάν ότι στηρίζει ένοπλους αυτονομιστές στο ινδικό Κασμίρ. Το Πακιστάν, από την πλευρά του, δηλώνει ότι παρέχει μόνο ηθική, πολιτική και διπλωματική υποστήριξη στους μαχητές.
Απαντώντας στον Τραμπ, το πακιστανικό υπουργείο Εξωτερικών δήλωσε ότι οποιαδήποτε δίκαιη και βιώσιμη λύση στο ζήτημα του Τζαμού και Κασμίρ πρέπει να διασφαλίζει τα θεμελιώδη δικαιώματα του λαού της περιοχής, περιλαμβανομένου του αναφαίρετου δικαιώματος στην αυτοδιάθεση.
Ο πρωθυπουργός Σαρίφ, μέσω ανάρτησής του στην πλατφόρμα Χ, εξέφρασε τη «βαθιά ευγνωμοσύνη» του προς τον Αμερικανό πρόεδρο για την «πολύτιμη πρότασή του» να συμβάλει στην ειρήνευση της Νότιας Ασίας.
Παρά την εκεχειρία, η ινδική πολεμική αεροπορία ανέφερε το μεσημέρι της 11ης Μαΐου ότι συνεχίζονται οι στρατιωτικές επιχειρήσεις. Ο υποστράτηγος Γκάι δήλωσε ότι σε προηγούμενες αεροπορικές επιδρομές κατά στόχων στο πακιστανικό Κασμίρ και εντός του Πακιστάν, σκοτώθηκαν περισσότεροι από 100 μαχητές, μεταξύ των οποίων και ηγετικά στελέχη.
Σύμφωνα με τις ίδιες πηγές, καταστράφηκαν εννέα εγκαταστάσεις εκπαίδευσης και υποδομές οργανώσεων, περιλαμβανομένων στόχων της οργάνωσης Λάσκαρ-ε-Τάιμπα, την οποία η Ινδία κατηγορεί για επιθέσεις στο έδαφός της και στο Κασμίρ.
Πακιστανικές πηγές ανέφεραν ότι καταγράφηκαν πυρά στην περιοχή Μπίμπερ του Κασμίρ, το βράδυ της 10ης Μαΐου, χωρίς να υπάρξουν θύματα.
Οι υπουργοί Εξωτερικών πολλών ευρωπαϊκών χωρών θα συναντηθούν σήμερα στο Λονδίνο για «κεφαλαιώδους σημασίας» συζητήσεις για την Ουκρανία, δύο ημέρες μετά το τελεσίγραφο που έδωσαν οι σύμμαχοι στη Ρωσία να δεχθεί εκεχειρία 30 ημερών.
Ο Βρετανός υπουργός Εξωτερικών Ντέηβιντ Λάμμυ θα υποδεχθεί τους ομολόγους του από τη Γερμανία, την Πολωνία και την Ισπανία. Τη Γαλλία θα εκπροσωπήσει ο υπουργός αρμόδιος για θέματα Ευρώπης, Μπενζαμέν Χαντάντ, και την ΕΕ η επικεφαλής της διπλωματίας της, Κάγια Κάλας, ενώ παρών θα είναι και ένας εκπρόσωπος της Ιταλίας για τη συνάντηση του λεγόμενου σχήματος της «Βαϊμάρης», που συστάθηκε τον Φεβρουάριο και έχει συνεδριάσει έξι φορές έκτοτε.
Αυτές οι «κεφαλαιώδους σημασίας συζητήσεις» θα επικεντρωθούν «στις κοινές προσπάθειες με στόχο την ενίσχυση της ευρωπαϊκής ασφάλειας και μια δίκαιη και με διάρκεια ειρήνη στην Ουκρανία», επεσήμανε σε ανακοίνωσή του το Φόρεϊν Όφις.
«Πρέπει να παραμείνουμε ενωμένοι, σύμμαχοι στην προστασία της κυριαρχίας, της ειρήνης και της Ουκρανίας», τόνισε ο Λάμι.
Σύμφωνα με τον ίδιο, οι Ευρωπαίοι ηγέτες είναι αντιμέτωποι με μια «πρόκληση» η οποία «δεν αφορά μόνο το μέλλον της Ουκρανίας», αλλά είναι κρίσιμη για «την ύπαρξη της Ευρώπης στο σύνολό της».
Ο Βρετανός υπουργός Εξωτερικών συνομίλησε χθες, Κυριακή, με τον Αμερικανό ομόλογό του, Μάρκο Ρούμπιο, ο οποίος τον διαβεβαίωσε ότι «πρώτη προτεραιότητα (της Ουάσιγκτον) είναι ο τερματισμός των συγκρούσεων και μια άμεση εκεχειρία», σύμφωνα με την εκπρόσωπο του Στέιτ Ντιπάρτμεντ Τάμμυ Μπρους.
Η διάσκεψη αυτή πραγματοποιείται δύο ημέρες μετά την επίσκεψη στο Κίεβο του Γάλλου προέδρου Εμμανουέλ Μακρόν, του Γερμανού καγκελαρίου Φρήντριχ Μερτς, του Πολωνού πρωθυπουργού Ντόναλντ Τουσκ και του Βρετανού πρωθυπουργού Κηρ Στάρμερ, στο πλαίσιο της «Συμμαχίας των προθύμων».
Η Ουκρανία και οι Ευρωπαίοι σύμμαχοί της, σε συνεννόηση με τις ΗΠΑ, απηύθυναν τελεσίγραφο στη Μόσχα να δεχθεί «πλήρη και άνευ όρων εκεχειρία» 30 ημερών από σήμερα, απειλώντας ότι σε διαφορετική περίπτωση θα επιβάλουν νέες «μαζικές κυρώσεις» στη Ρωσία.
Ο Λάμμυ επεσήμανε ότι το Λονδίνο θα ανακοινώσει σήμερα «νέες κυρώσεις εις βάρος των παραγόντων που υποστηρίζουν την παράνομη εισβολή» στην Ουκρανία.
Χωρίς να απαντήσει στο τελεσίγραφο, ο Ρώσος πρόεδρος Βλαντίμιρ Πούτιν δήλωσε έτοιμος «για διαπραγματεύσεις χωρίς προϋποθέσεις» με την Ουκρανία, προτείνοντας αυτές να διεξαχθούν την Πέμπτη στην Κωνσταντινούπολη.
Ο Ουκρανός ομόλογός του, Βολοντίμιρ Ζελένσκι, κάλεσε χθες τον Πούτιν να τον συναντήσει «προσωπικά» την Πέμπτη στην Κωνσταντινούπολη.
Από την πλευρά του ο Αμερικανός πρόεδρος Ντόναλντ Τραμπ ζήτησε χθες, Κυριακή, από την Ουκρανία και τη Ρωσία να συναντηθούν «αμέσως» χωρίς να περιμένουν μια εκεχειρία.
Οι έρευνες υδρογονανθράκων στην Ελλάδα και η ενεργειακή ασφάλεια στην ευρύτερη περιοχή της Ανατολικής Μεσογείου συζητήθηκαν μεταξύ άλλων στη συνάντηση που είχε ο υπουργός Περιβάλλοντος και Ενέργειας, κος Σταύρος Παπασταύρου το Σάββατο, στις ΗΠΑ, με το μέλος της αμερικανικής Βουλής των Αντιπροσώπων και αντιπρόεδρο της υποεπιτροπής Ενέργειας, κο Ρ. Βέμπερ.
Σε σχετική του ανάρτηση στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης, ο κος Παπασταύρου ανέφερε τα εξής:
«Είχα τη χαρά να συναντήσω το μέλος του Κογκρέσου και του Ρεπουμπλικανικού Κόμματος από το Τέξας, αντιπρόεδρο της Υποεπιτροπής Ενέργειας, Congressman Randy Weber.
»Μιλήσαμε για τις διεθνείς εξελίξεις που επηρεάζουν την αγορά ενέργειας, αλλά και για το στρατηγικό βάθος των ελληνοαμερικανικών σχέσεων.
»Τον ευχαριστώ για την εποικοδομητική συζήτηση και τον περιμένω στην Ελλάδα για να τη συνεχίσουμε!»
Σύμφωνα με πηγές του ΥΠΕΝ, η συζήτηση επικεντρώθηκε σε πέντε άξονες:
1. Έρευνα υδρογονανθράκων στην Ελλάδα και συγκεκριμένα στις θαλάσσιες περιοχές νότια της Πελοποννήσου και της Κρήτης, οι οποίες έχουν παρόμοια γεωλογικά χαρακτηριστικά με σημεία της Μεσογείου όπου έχουν ανακαλυφθεί σημαντικά κοιτάσματα.
2. Ενεργειακή ασφάλεια και διαφοροποίηση από το ρωσικό φυσικό αέριο. Επισημάνθηκε ο ρόλος της Ελλάδας ως διαύλου για την τροφοδοσία της περιοχής, αλλά και της Ουκρανίας με αξιοποίηση των υποδομών υγροποιημένου φυσικού αερίου, τις οποίες χρησιμοποιούν και αμερικανικές εταιρείες.
3. Τριμερής συνεργασία Ελλάδας, Κύπρου, Ισραήλ με τις ΗΠΑ στην ενέργεια.
4. Νομοθετικές πρωτοβουλίες στο Κογκρέσο των ΗΠΑ για την Ανατολική Μεσόγειο: συγκεκριμένα συζητήθηκε το νομοσχέδιο Eastern Mediterranean Energy and Security Partnership Enhancement Act, το οποίο ενισχύει την συνεργασία με τις Ηνωμένες Πολιτείες.
5. Ανάπτυξη δικτύων και πράσινη μετάβαση, προώθηση της συνεργασίας για επενδύσεις σε υποδομές ανανεώσιμων πηγών ενέργειας και υδρογόνου.
Ο πρόεδρος των Ηνωμένων Πολιτειών, Ντόναλντ Τραμπ, ανακοίνωσε στις 11 Μαΐου ότι προτίθεται να υπογράψει εκτελεστικό διάταγμα το οποίο, όπως υποστήριξε, θα μειώσει τις τιμές των συνταγογραφούμενων φαρμάκων «σχεδόν αμέσα».
Σε ανάρτησή του στην πλατφόρμα Truth Social, ο Τραμπ ανέφερε ότι η υπογραφή του διατάγματος θα πραγματοποιηθεί το πρωί της επομένης στον Λευκό Οίκο, χαρακτηρίζοντας το συγκεκριμένο μέτρο ως ένα από τα πιο καθοριστικά στην ιστορία των Ηνωμένων Πολιτειών. Υποστήριξε ότι οι τιμές στα φάρμακα και τα φαρμακευτικά προϊόντα θα μειωθούν κατά 30% έως 80%, ενώ παράλληλα εκτίμησε πως οι τιμές θα αυξηθούν διεθνώς, στο πλαίσιο μιας προσπάθειας εξισορρόπησης που, όπως είπε, θα αποκαταστήσει τη «δικαιοσύνη υπέρ της Αμερικής».
Η πρόταση βασίζεται στην εφαρμογή πολιτικής «ευνοούμενου έθνους», σύμφωνα με την οποία οι ΗΠΑ θα πληρώνουν την ίδια τιμή με εκείνη της χώρας που εξασφαλίζει τη χαμηλότερη τιμή παγκοσμίως για κάθε φάρμακο.
Το μέτρο αφορά κυρίως τους ασφαλισμένους στο πρόγραμμα «Medicare Part B», το οποίο παρέχει κάλυψη μέσω μηνιαίας εισφοράς. Η συγκεκριμένη πολιτική υποχρεώνει τις φαρμακευτικές εταιρείες να προσφέρουν στο Medicare τις χαμηλότερες τιμές που ισχύουν σε επιλεγμένες ανεπτυγμένες χώρες για σειρά ακριβών φαρμάκων.
Ο Τραμπ δεν παρέλειψε να ασκήσει κριτική στη φαρμακοβιομηχανία, κατηγορώντας τις εταιρείες ότι για χρόνια μετέφεραν το κόστος της έρευνας και ανάπτυξης αποκλειστικά στους Αμερικανούς καταναλωτές. Υποστήριξε ότι τα επιχειρήματα περί υψηλού κόστους ανάπτυξης χρησιμοποιούνταν για να δικαιολογηθεί μια επιβάρυνση που, όπως ανέφερε, «έπεφτε αδικαιολόγητα στις πλάτες των Αμερικανών». Δήλωσε επίσης πως, σε αντίθεση με το παρελθόν, η σημερινή Ρεπουμπλικανική παράταξη δεν επηρεάζεται από τις δωρεές της φαρμακοβιομηχανίας και πως προτίθεται να πράξει το σωστό, ακόμα και αν αυτό αποτελεί θέση που παραδοσιακά υποστηρίζεται από τους Δημοκρατικούς.
Σύμφωνα με έκθεση του 2024 του υπουργείου Υγείας και Ανθρωπίνων Υπηρεσιών των ΗΠΑ, οι Αμερικανοί πληρώνουν, κατά μέσο όρο, περισσότερο από τη διπλάσια τιμή για φάρμακα σε σχέση με άλλες χώρες, με ακόμη μεγαλύτερες διαφορές στα πιο ακριβά σκευάσματα.
Το νέο εκτελεστικό διάταγμα επαναφέρει το σχέδιο του 2020 της κυβέρνησης Τραμπ, το οποίο είχε παρόμοιες προβλέψεις αλλά δεν εφαρμόστηκε, καθώς βρισκόταν σε διαδικασία υλοποίησης όταν εκείνος αποχώρησε από την εξουσία. Βάσει του σχεδίου, το Medicare Part B πρέπει να εξασφαλίζει τη χαμηλότερη διαθέσιμη τιμή για κάθε φάρμακο που πωλείται και σε άλλες επιλεγμένες χώρες, με αναπροσαρμογή ανάλογα με τον όγκο πωλήσεων και το ΑΕΠ κάθε κράτους.
Το αρχικό σχέδιο της κυβέρνησης Τραμπ, που προβλεπόταν να εφαρμοστεί πιλοτικά επί επτά έτη, εκτιμάται πως θα εξοικονομούσε 87,8 δισ. δολάρια για την ομοσπονδιακή κυβέρνηση, τις πολιτείες και τους ασφαλισμένους του Medicare, σύμφωνα με το Γραφείο Αναλογιστών του Οργανισμού Medicare και Medicaid.
Ωστόσο, το 2020, η πρόταση αντιμετώπισε τέσσερις αγωγές και μια πανεθνική προσωρινή δικαστική εντολή, η οποία εμπόδισε την εφαρμογή της εντός του προβλεπόμενου χρονοδιαγράμματος.
Η ιδέα του «ευνοούμενου έθνους» για τη διαμόρφωση τιμών έχει υιοθετηθεί και από ορισμένους νομοθέτες και από τα δύο κόμματα, ανεξάρτητα από το εκτελεστικό διάταγμα του Τραμπ.
Συγκεκριμένα, οι γερουσιαστές Τζος Χόουλυ (R-Mo.) και Πήτερ Γουέλτς (D-Vt.) παρουσίασαν στις 5 Μαΐου σχέδιο νόμου που θα απαγορεύει στις φαρμακοβιομηχανίες να πωλούν συνταγογραφούμενα φάρμακα στις ΗΠΑ σε τιμές υψηλότερες από τον μέσο όρο των τιμών που ισχύουν στον Καναδά, τη Γαλλία, τη Γερμανία, την Ιαπωνία, την Ιταλία και το Ηνωμένο Βασίλειο.
Η προτεινόμενη νομοθεσία προβλέπει χρηματική ποινή δέκα φορές μεγαλύτερη από τη διαφορά ανά μονάδα πώλησης μεταξύ της αμερικανικής τιμής και του μέσου όρου των παραπάνω χωρών.
Ο Χόουλυ δήλωσε ότι το σχέδιο νόμου φιλοδοξεί να συνεχίσει την προσπάθεια που ξεκίνησε η κυβέρνηση Τραμπ το 2020, προσθέτοντας πως στόχος είναι να περιοριστεί η ισχύς της φαρμακοβιομηχανίας και να καταστούν ξανά προσιτά τα φάρμακα για τους Αμερικανούς πολίτες. Από την πλευρά του, ο Γουέλτς επεσήμανε ότι κανείς δεν θα πρέπει να αναγκάζεται να επιλέξει ανάμεσα στην ιατροφαρμακευτική του περίθαλψη και στην κάλυψη βασικών αναγκών διαβίωσης, καταγγέλλοντας τις πολλαπλές διαφορές στις τιμές των φαρμάκων μεταξύ ΗΠΑ και άλλων χωρών.
Στις Βρυξέλλες βρίσκεται ο υπουργός Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών Κυριάκος Πιερρακάκης προκειμένου να συμμετάσχει στις συνεδριάσεις του Eurogroup και ECOFIN σήμερα Δευτέρα και αύριο Τρίτη, αντίστοιχα.
Στο Eurogroup θα συζητηθεί εκτενώς η υλοποίηση της πορείας της Τραπεζικής Ένωσης της Ευρώπης. Στο πλαίσιο αυτό, θα πραγματοποιηθεί ακρόαση της προέδρου του Εποπτικού Συμβουλίου της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας, το οποίο είναι το αρμόδιο όργανο για την εποπτεία των συστημικών πιστωτικών ιδρυμάτων στην Ευρωζώνη. Οι υπουργοί Οικονομικών θα ενημερωθούν για την προετοιμασία της ετήσιας συνεδρίασης του Ευρωπαϊκού Μηχανισμού Σταθερότητας, η οποία θα λάβει χώρα τον Ιούνιο. Στη διευρυμένη σύνθεση του Eurogroup, θα συζητηθούν οι παγκόσμιες οικονομικές εξελίξεις, με αιχμή και τα βασικά σημεία από τις συναντήσεις της ομάδας των G7. Βάρος θα δοθεί επίσης στην πρόοδο του σχεδίου για την εισαγωγή του ψηφιακού ευρώ.
Στη συνεδρίαση του ECOFIN που θα διεξαχθεί αύριο Τρίτη, θα τεθεί στο τραπέζι η ανακοίνωση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για την Ένωση Αποταμιεύσεων και Επενδύσεων που στοχεύει στην ενίσχυση της ανταγωνιστικότητας, απλούστευσης και βελτίωσης του επιχειρηματικού περιβάλλοντος στην Ευρωπαϊκή Ένωση.
Οι υπουργοί Οικονομικών θα ανταλλάξουν απόψεις για τη χρηματοδότηση της ευρωπαϊκής άμυνας και την ενίσχυση της ευρωπαϊκής αμυντικής βιομηχανίας, εστιάζοντας στον υπό επεξεργασία κανονισμό SAFE, που προβλέπει κοινή δράση για την άμυνα και την ασφάλεια στην Ευρώπη. Στην ημερήσια διάταξη του ECOFIN περιλαμβάνεται και συζήτηση για τον οικονομικό και χρηματοοικονομικό αντίκτυπο της επιθετικότητας της Ρωσίας κατά της Ουκρανίας.
Επιπλέον, θα πραγματοποιηθεί η τακτική ενημέρωση από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή για τις τρέχουσες νομοθετικές προτάσεις για τις χρηματοπιστωτικές υπηρεσίες. Θα τεθεί προς εξέταση η Οδηγία που αφορά στους κανόνες ΦΠΑ για τις εξ αποστάσεως πωλήσεις εισαγόμενων αγαθών και τον ΦΠΑ εισαγωγών. Στην ημερήσια διάταξη είναι και η έγκριση των τροποποιημένων Σχεδίων Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας της Ισπανίας, της Σλοβακίας, της Πορτογαλίας και της Ολλανδίας.
Στο περιθώριο των συνεδριάσεων του Eurogroup και του ECOFIN, ο κος Πιερρακάκης θα έχει συναντήσεις με Ευρωπαίους αξιωματούχους και ομολόγους του.
Ο πρόεδρος της Ουκρανίας, Βολοντίμιρ Ζελένσκι, δήλωσε στις 11 Μαΐου ότι είναι διατεθειμένος να συναντηθεί με τον Ρώσο πρόεδρο Βλαντίμιρ Πούτιν στην Τουρκία, στις 15 Μαΐου, τονίζοντας εκ νέου ότι η έναρξη οποιασδήποτε ουσιαστικής ειρηνευτικής διαδικασίας προϋποθέτει πλήρη, έστω και προσωρινή, κατάπαυση του πυρός.
Σε ανάρτησή του στην πλατφόρμα X, ο Ουκρανός πρόεδρος χαρακτήρισε θετική ένδειξη το γεγονός ότι η Ρωσία δείχνει πλέον να εξετάζει σοβαρά την προοπτική τερματισμού του πολέμου, προσθέτοντας ότι η διεθνής κοινότητα ανέμενε καιρό μια τέτοια εξέλιξη. Σύμφωνα με τον ίδιο, το πρώτο βήμα για τον τερματισμό κάθε πολέμου είναι η κατάπαυση του πυρός.
Αργότερα την ίδια ημέρα, ο Ζελένσκι επανέλαβε πως η Ουκρανία αναμένει μια «πλήρη και διαρκή κατάπαυση του πυρός» από την επόμενη κιόλας ημέρα, προκειμένου να υπάρξει το κατάλληλο έδαφος για διπλωματικές διαβουλεύσεις. Την ίδια στιγμή, επιβεβαίωσε ότι αποδέχεται τη διεξαγωγή συνάντησης με τον Πούτιν στην Τουρκία, εκφράζοντας την ελπίδα πως αυτή τη φορά η ρωσική πλευρά δεν θα αναζητήσει προσχήματα.
Την ίδια ημέρα, η Ρωσία προχώρησε σε μαζικές επιθέσεις με μη επανδρωμένα αεροσκάφη κατά ουκρανικών στόχων, σηματοδοτώντας το τέλος της μονομερούς τριήμερης «παύσης πυρός» που είχε ανακοινώσει.
Η ουκρανική Πολεμική Αεροπορία ανέφερε ότι στις 11 Μαΐου η Ρωσία εξαπέλυσε 108 επιθετικά και εκπαιδευτικά drone από έξι διαφορετικά σημεία. Από αυτά, 60 καταρρίφθηκαν και 41 απέτυχαν να πλήξουν στόχους, χάρη σε ουκρανικά αντίμετρα. Και οι δύο πλευρές αλληλοκατηγορήθηκαν για παραβίαση της εκεχειρίας, με το ρωσικό υπουργείο Άμυνας να κάνει λόγο για 14.000 ουκρανικές παραβιάσεις. Η Ουκρανία, από την πλευρά της, χαρακτήρισε την παύση πυρός «φάρσα», τονίζοντας πως ποτέ δεν είχε συμφωνήσει σε αυτήν.
Ο Ζελένσκι έκανε γνωστή την πρόθεση της Ουκρανίας να στηρίξει πρόταση για άνευ όρων κατάπαυση του πυρός διάρκειας 30 ημερών, αρχής γενομένης από τις 12 Μαΐου, εκφράζοντας την προσδοκία ότι η Ρωσία θα δεσμευτεί σε μια «πλήρη, διαρκή και αξιόπιστη» εκεχειρία. Υπογράμμισε επίσης ότι «δεν έχει νόημα να συνεχίζεται η αιματοχυσία ούτε μία ημέρα παραπάνω».
Νωρίτερα, ο Βλαντίμιρ Πούτιν είχε καλέσει σε άμεσες ειρηνευτικές συνομιλίες στην Κωνσταντινούπολη στις 15 Μαΐου, χωρίς προϋποθέσεις, στις οποίες, όπως δήλωσε, θα μπορούσε να συμφωνηθεί και η εκεχειρία.
Η πίεση προς τη Μόσχα αυξήθηκε περαιτέρω στις 10 Μαΐου, όταν οι ηγέτες της Γαλλίας, της Γερμανίας, της Πολωνίας και του Ηνωμένου Βασιλείου απηύθυναν κοινή δήλωση, καλώντας τη Ρωσία να αποδεχθεί την πρόταση για 30ήμερη κατάπαυση του πυρός, προκειμένου να δημιουργηθεί περιθώριο για διαπραγματεύσεις. Επανέλαβαν επίσης τη στήριξή τους στις εκκλήσεις του Αμερικανού προέδρου Ντόναλντ Τραμπ για ειρηνευτική συμφωνία.
Λίγες ώρες μετά τις δηλώσεις Πούτιν, ο Ντόναλντ Τραμπ έγραψε στην πλατφόρμα Truth Social ότι πρόκειται για μια «δυνητικά σπουδαία ημέρα για τη Ρωσία και την Ουκρανία» και πρόσθεσε ότι θα συνεχίσει να εργάζεται με αμφότερες τις πλευρές για να διασφαλίσει την υλοποίηση της συμφωνίας, ενώ επανέλαβε την πρόθεση των ΗΠΑ να επικεντρωθούν στην «ανασυγκρότηση και το εμπόριο».
Σε δηλώσεις του στη ρωσική κρατική τηλεόραση, ο εκπρόσωπος του Κρεμλίνου, Ντμίτρι Πεσκόφ, χαρακτήρισε την πρόταση Πούτιν «πολύ σοβαρή», προσθέτοντας ότι αντικατοπτρίζει μια ειλικρινή πρόθεση εξεύρεσης ειρηνικής λύσης. Όπως είπε, στόχος των συνομιλιών είναι η αντιμετώπιση των βαθύτερων αιτίων της σύγκρουσης και η διασφάλιση των συμφερόντων της Ρωσικής Ομοσπονδίας.
Ο πρόεδρος της Τουρκίας, Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν, επικοινώνησε τηλεφωνικά με τον πρόεδρο της Γαλλίας, Εμμανουέλ Μακρόν, στις 11 Μαΐου, και δήλωσε ότι η Άγκυρα είναι έτοιμη να διευκολύνει την ειρηνευτική διαδικασία, περιλαμβανομένης της φιλοξενίας των διαβουλεύσεων.
Σύμφωνα με ανακοίνωση της τουρκικής προεδρίας, ο Ερντογάν χαρακτήρισε την παρούσα συγκυρία ως «ιστορική καμπή» για τον τερματισμό του πολέμου και επιβεβαίωσε πως συνομίλησε την ίδια ημέρα και με τον Πούτιν, εκφράζοντας την πρόθεση της Τουρκίας να φιλοξενήσει συνομιλίες που ενδέχεται να οδηγήσουν σε διαρκή λύση.
Το παλαιστινιακό ισλαμιστικό κίνημα Χαμάς ανακοίνωσε την πρόθεσή του να απελευθερώσει τον Ένταν Αλεξάντερ, Αμερικανοϊσραηλινό στρατιώτη 21 ετών, που αιχμαλωτίστηκε στις 7 Οκτωβρίου 2023 κατά την έφοδο της οργάνωσης στο νότιο Ισραήλ. Η ανακοίνωση έγινε χωρίς να προσδιοριστεί συγκεκριμένη ημερομηνία απελευθέρωσης, εν όψει της επίσκεψης του Αμερικανού προέδρου Ντόναλντ Τραμπ στη Μέση Ανατολή.
Ο Αλεξάντερ είναι ο μοναδικός ζωντανός Αμερικανός υπήκοος μεταξύ των ομήρων που παραμένουν στη Λωρίδα της Γάζας, σύμφωνα με αμερικανικές και ισραηλινές πηγές. Η οικογένειά του ενημερώθηκε από το φόρουμ των οικογενειών των ομήρων ότι η απελευθέρωση αναμένεται «εντός ημερών».
Η Χαμάς δήλωσε ότι η απελευθέρωση του ομήρου εντάσσεται στο πλαίσιο προσπαθειών για συμφωνία κατάπαυσης του πυρός, άνοιγμα των σημείων διέλευσης και παροχή ανθρωπιστικής βοήθειας στον πληθυσμό της Γάζας. Εκπρόσωποι της οργάνωσης επιβεβαίωσαν επίσης τη διεξαγωγή απευθείας συνομιλιών με τις Ηνωμένες Πολιτείες.
Σύμφωνα με το γραφείο του πρωθυπουργού του Ισραήλ, Μπενιαμίν Νετανιάχου, οι ΗΠΑ ενημέρωσαν την ισραηλινή κυβέρνηση για την πρόθεση της Χαμάς να απελευθερώσει τον Αλεξάντερ ως «χειρονομία προς τις ΗΠΑ». Το Ισραήλ δήλωσε ότι οι διαπραγματεύσεις θα συνεχιστούν υπό συνθήκες σύρραξης και με γνώμονα την επίτευξη των στόχων του πολέμου.
Ο Τραμπ, μέσω ανάρτησής του, χαρακτήρισε την επικείμενη απελευθέρωση του Αλεξάντερ «μνημειώδη είδηση» και εξέφρασε την ελπίδα ότι θα αποτελέσει ένα από τα τελευταία βήματα προς τον τερματισμό των εχθροπραξιών.
Παράλληλα, μεσολαβητές από την Αίγυπτο και το Κατάρ χαιρέτισαν την ανακοίνωση της Χαμάς ως μία θετική κίνηση προς την επανέναρξη των διαπραγματεύσεων. Οι Ηνωμένες Πολιτείες δεν έχουν εκδώσει επίσημη τοποθέτηση, πέραν της ανάρτησης Τραμπ, ενώ ο ειδικός απεσταλμένος Άνταμ Μπόλερ είχε προηγουμένως έρθει σε επαφή με τη Χαμάς.
Η ισραηλινή στρατιωτική επιχείρηση στη Γάζα συνεχίζεται από τις 18 Μαρτίου 2024, μετά από δίμηνη ανακωχή, με πλήγματα σε διάφορες περιοχές, κυρίως στη Χαν Γιουνίς. Σύμφωνα με τις τοπικές αρχές, οι επιχειρήσεις την Κυριακή προκάλεσαν τον θάνατο 12 ατόμων, συμπεριλαμβανομένων παιδιών. Ο ισραηλινός στρατός ανέφερε ότι έπληξε πάνω από 50 στόχους.
Από την επίθεση της 7ης Οκτωβρίου 2023, στην οποία σκοτώθηκαν 1.218 άτομα στο Ισραήλ, έχουν απαχθεί 251 άτομα, από τους οποίους 58 παραμένουν στη Γάζα και 34 θεωρούνται νεκροί.
Ο Ένταν Αλεξάντερ γεννήθηκε στο Νιου Τζέρσει και εγκαταστάθηκε στο Ισραήλ το 2022, όπου κατατάχθηκε στις ένοπλες δυνάμεις. Η μητέρα του είχε αναφέρει στο παρελθόν ότι τον Νοέμβριο 2024 η Χαμάς είχε δημοσιοποιήσει βίντεο του γιου της, το οποίο επιβεβαίωνε πως ήταν ζωντανός.
Εντός του Απριλίου 2025, ο πρόεδρος της Παλαιστινιακής Αρχής Μαχμούντ Αμπάς κάλεσε τη Χαμάς να παραδώσει τη διοίκηση της Γάζας και να μετατραπεί σε πολιτικό κόμμα. Η Χαμάς διατηρεί τον έλεγχο του θύλακα από το 2007, έπειτα από ρήξη με την Παλαιστινιακή Αρχή και ένοπλη σύγκρουση. Εκλογές στη Γάζα δεν έχουν διεξαχθεί από το 2006.
Οι έμμεσες διαπραγματεύσεις Ισραήλ-Χαμάς συνεχίζουν να βρίσκονται σε αδιέξοδο, ενώ η ισραηλινή κυβέρνηση ανακοίνωσε στις 5 Μαΐου σχέδιο ευρείας στρατιωτικής προέλασης και νέου κύματος εσωτερικού εκτοπισμού των αμάχων στη Γάζα.
