ΑΠΕ-ΜΠΕ

Μια διεθνής ερευνητική ομάδα μελετά εδώ και μία 20ετία τη δραστηριότητα του υποθαλάσσιου ηφαιστείου Κολούμπο, ενός από τα πιο ενεργά υποθαλάσσια ηφαίστεια της Μεσογείου, 7 χλμ. βορειοανατολικά της Σαντορίνης, μέσω του ερευνητικού προγράμματος SANTORY.

Στη διεθνή ομάδα του SANTORY συμμετέχουν επιστήμονες με πολυετή εμπειρία στη μελέτη του ελληνικού ηφαιστειακού τόξου από το Τμήμα Γεωλογίας και Γεωπεριβάλλοντος και το Τμήμα Φυσικής του Εθνικού Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών, το Ινστιτούτο Θαλάσσιας Βιολογίας, Βιοτεχνολογίας και Υδατοκαλλιεργειών του Ελληνικού Κέντρου Θαλασσίων Ερευνών, το Εργαστήριο Τηλεπισκόπησης του Εθνικού Μετσόβιου Πολυτεχνείου, το Εθνικό Ινστιτούτο Γεωφυσικής και Ηφαιστειολογίας του Παλέρμου, το Πανεπιστήμιο του Μιλάνο-Μπίκοκκα και την ισπανική εταιρία Ploatech, με συντονίστρια την καθηγήτρια Γεωλογικής Ωκεανογραφίας του ΕΚΠΑ Παρασκευή Νομικού.

Το ερευνητικό πρόγραμμα, το οποίο χρηματοδοτείται από το Ελληνικό Ίδρυμα Έρευνας και Καινοτομίας (ΕΛΙΔΕΚ), σύμφωνα με σχετική ενημέρωση από το ΕΚΠΑ, έχει αποφέρει σημαντικά επιστημονικά αποτελέσματα, ενισχύοντας τη γνώση που υπάρχει για το υποθαλάσσιο ηφαίστειο Κολούμπο.

«Με τις πρόσφατες σεισμικές δονήσεις στη θαλάσσια περιοχή της Σαντορίνης, η προσοχή όλων επικεντρώνεται στο υποθαλάσσιο ηφαίστειο Κολούμπος. Ο Κολούμπος, αν και αόρατος από την επιφάνεια στα 7 χλμ βορειοανατολικά της Σαντορίνης, είναι ένα από τα πιο ενεργά υποθαλάσσια ηφαίστεια της Μεσογείου. Η τελευταία του έκρηξη το 1650 προκάλεσε την εκπομπή τοξικών αερίων που κόστισαν τη ζωή σε πάνω από 70 κατοίκους της Σαντορίνης, ενώ το τσουνάμι που ακολούθησε προκάλεσε σοβαρές υλικές ζημιές στη Σαντορίνη, την Ίο και τη Σίκινο», αναφέρεται στην ανακοίνωση.

Το ηφαίστειο Κολούμπο αποτελεί για τους επιστήμονες του SANTORY ένα μοναδικό φυσικό εργαστήριο, το οποίο μελετούν εδώ και μία εικοσαετία. «Σκοπός της ερευνητικής μας ομάδας στο πρόγραμμα SANTORY είναι η συνεχής παρακολούθηση της δραστηριότητάς του με όργανα τελευταίας τεχνολογίας για να εκτιμήσουμε πόσο ενεργό είναι το υδροθερμικό του πεδίο και να αναλύσουμε πόσο επικίνδυνο είναι για τον πληθυσμό των κοντινών νησιών», σημειώνεται στην ανακοίνωση.

Αναλυτικά, έχουν τοποθετηθεί στο εσωτερικό του κρατήρα στα 500 μέτρα βάθος ειδικοί αισθητήρες που μετρούν φυσικοχημικές παραμέτρους (θερμοκρασία, pH, συγκεντρώσεις αερίων, πίεση κ.ά.), κλισιόμετρα για τη μέτρηση των θαλάσσιων ρευμάτων μέσα στον κρατήρα και ειδικά θερμόμετρα για τη μέτρηση των αλλαγών της θερμοκρασίας των καμινάδων του. Επιπλέον, έχουν τοποθετηθεί οπτικές κάμερες μπροστά από ενεργές καμινάδες για την καταγραφή της υδροθερμικής ροής των ρευστών, καθώς επίσης και μία ειδική κάμερα για να καταγραφεί η υφή του υποθαλάσσιου πυθμένα αλλά και μία UV κάμερα CHERI για τον εντοπισμό της ακτινοβολίας Cherenkov, κάτι που για πρώτη φορά πραγματοποιείται σε παγκόσμια κλίμακα. Τέλος, έχουν εγκατασταθεί όργανα για μετρήσεις ακτινοβολίας-γ σε πραγματικό χρόνο.

«Στο πλαίσιο της έρευνάς μας, πραγματοποιήθηκαν στο εσωτερικό του κρατήρα δειγματοληψίες νερού για μικροβιολογικές αναλύσεις με στόχο τον εντοπισμό υπερανθεκτικών βακτηρίων. Συλλέχθηκαν, επίσης, αέρια και υδροθερμικά υγρά από τις πολύ ενεργές καμινάδες», τονίζει η ερευνητική ομάδα και προσθέτει: «Μέσα από αυτές τις προσπάθειες, διαθέτουμε για πρώτη φορά χρονοσειρά δεδομένων για δύο χρονικές περιόδους από τον κρατήρα του Κολούμπου, δηλαδή όχι μεμονωμένες μετρήσεις αλλά ένα μοτίβο που μας αποκαλύπτει την καθημερινότητα του ηφαιστείου. Τα δεδομένα αυτά είναι πολύτιμα, καθώς εάν γνωρίζουμε την τυπική του δραστηριότητα, τυχόν αλλαγές στις φυσικό-χημικές και ακουστικές παραμέτρους θα μας δείξουν αλλαγές στην ενεργή συμπεριφορά του».

Σύμφωνα με τη σχετική ενημέρωση από το ΕΚΠΑ, μέσα από τα προγράμματα προέκυψαν καινοτόμα αποτελέσματα αναδεικνύοντας τη μοναδικότητα του υποθαλάσσιου ηφαιστείου Κολούμπο, μεταξύ των οποίων:

1. Καταγραφή μεταβολών φυσικών και γεωχημικών παραμέτρων: Αυτές οι μεταβολές συνδέονται με την ηφαιστειακή δραστηριότητα του ενεργού υδροθερμικού πεδίου του Κολούμπο και εκτιμήθηκε η ηφαιστειακή επικινδυνότητά του.

2. Καταγραφή εξαιρετικά υψηλής φυσικής ακτινοβολίας: Για πρώτη φορά καταγράφηκαν δεδομένα που δείχνουν πολύ υψηλά επίπεδα φυσικής ακτινοβολίας εντός του υδροθερμικού πεδίου του Κολούμπο.

3. Απομόνωση μικροοργανισμών από το ακραίο περιβάλλον του Κολούμπο: Αυτοί οι μικροοργανισμοί παρουσιάζουν ιδιαίτερο ενδιαφέρον για την αξιοποίησή τους σε τομείς της βιοτεχνολογίας, καθώς διαθέτουν μοναδικούς μηχανισμούς προσαρμογής σε ακραίες συνθήκες.

4. Μεταγονιδιωματικές αναλύσεις: Αυτές οι αναλύσεις αποκάλυψαν νέες πληροφορίες για τον κύκλο του άνθρακα και του μεθανίου, οι οποίοι επηρεάζουν άμεσα το κλίμα του πλανήτη μας.

Η συνεχής παρακολούθηση του Κολούμπο είναι απαραίτητη για την εκτίμηση της ηφαιστειακής επικινδυνότητας, όπως εφαρμόζεται διεθνώς στην επιτήρηση των υποθαλάσσιων ηφαιστείων.

Της Αθηνάς Καστρινάκη

Στην επιστολή τονίζεται ότι το Ισραήλ και ο Λίβανος συμφώνησαν σε εκεχειρία στις 27 Νοεμβρίου 2024, η οποία περιελάμβανε έναν Διεθνή Μηχανισμό Παρακολούθησης και Εφαρμογής υπό την ηγεσία των ΗΠΑ. Παρόλο που οι Ένοπλες Δυνάμεις του Λιβάνου (LAF) προσπαθούν να εφαρμόσουν τους όρους, το Ισραήλ υποστηρίζει ότι η ανταπόκρισή τους είναι ανεπαρκής, επικαλούμενο τη συνεχιζόμενη στρατιωτική παρουσία και τις επιχειρήσεις της Χεζμπολάχ.

Το Ισραήλ έχει αναφέρει εκατοντάδες παραβιάσεις από τη Χεζμπολάχ όπως:

•  Συνεχιζόμενη στρατιωτική δραστηριότητα νότια του ποταμού Λιτάνι
•  Λαθρεμπόριο όπλων μέσω των συνόρων Συρίας-Λιβάνου
•  Εγκαταστάσεις παραγωγής όπλων και απογειώσεις UAV προς το Ισραήλ

«Αυτές οι παραβιάσεις περιλαμβάνουν, μεταξύ άλλων, τη συνεχιζόμενη στρατιωτική δραστηριότητα της Χεζμπολάχ, και στην περιοχή νότια του ποταμού Λιτάνι, το λαθρεμπόριο όπλων μέσω των συνόρων Συρίας-Λιβάνου, τις μεταφορές χρημάτων μέσω του Διεθνούς Αεροδρομίου της Βηρυτού, τις ενεργές εγκαταστάσεις παραγωγής όπλων και την εκτόξευση UAV προς το Ισραήλ» ανέφερε ο κος Ντανόν.

Σύμφωνα με τον Ισραηλινό Μόνιμο Αντιπρόσωπο, η Χεζμπολάχ έχει «ξαναρχίσει τις επιχειρήσεις λαθρεμπορίου, παρά τις προσπάθειες του Ισραήλ να τις αποτρέψει. Το Ισραήλ αναφέρει την ύπαρξη «σήραγγας λαθρεμπορίου τριών χιλιομέτρων από τη Συρία στον Λίβανο», η οποία χρησιμοποιείται για τη μεταφορά ιρανικών όπλων και βομβαρδίστηκε από τον ισραηλινό στρατό στις 9 Φεβρουαρίου 2025.

Ο κος Ντανόν γράφει ακόμη ότι η Χεζμπολάχ διατηρεί «στρατιωτικές υποδομές στον Λίβανο», όπως εγκαταστάσεις παραγωγής όπλων στην κοιλάδα Μπεκάα και αποθήκες όπλων στη Ζιμπκίν.

«Ένα τέτοιο συγκρότημα βρίσκεται στα βουνά ανατολικά της κοιλάδας Μπεκάα, μεταξύ των περιοχών Νάμπι Τσιτ και Μπριτάλ, νότια της Μπααλμπέκ, κοντά στα σύνορα με τη Συρία και στις κύριες διαδρομές λαθρεμπορίου όπλων», είπε.

Το Ισραήλ έχει παρατηρήσει αύξηση των «επιχειρήσεων αναγνώρισης της Χεζμπολάχ νότια του Λιτάνι, κατά μήκος της Μπλε Γραμμής», στα σύνορα. Επίσης, τόνισε ο κος Ντανόν, η Χεζμπολάχ συνεχίζει τις «παραβιάσεις του εναέριου χώρου του Ισραήλ με μη επανδρωμένα αεροσκάφη (UAVs)».

«Η Χεζμπολάχ έχει αρχίσει να αξιολογεί τις ζημιές στις στρατιωτικές της υποδομές, με μέλη της να εκτελούν εργασίες αποκατάστασης και να επισκέπτονται γνωστές τοποθεσίες για να ανακτήσουν όπλα και να αποκαταστήσουν αυτές τις εγκαταστάσεις» σημείωσε.

Οικονομική στήριξη από το Ιράν και διείσδυση στον λιβανέζικο στρατό

Το Ισραήλ ισχυρίζεται ότι το Ιράν έχει διοχετεύσει χρήματα μέσω του αεροδρομίου της Βηρυτού και ενδεχομένως μέσω της Τουρκίας για να χρηματοδοτήσει τη Χεζμπολάχ.

«Υπήρξαν αναφορές για προσπάθειες του Ιράν να στηρίξει οικονομικά τη Χεζμπολάχ με σκοπό την επανίδρυσή της. Όπως περιγράφεται στα χαρτιά που κατέθεσα, υπάρχουν αρκετές περιπτώσεις στις οποίες, με εμπορικές πτήσεις από το Ιράν προς το αεροδρόμιο της Βηρυτού, μεταφέρονταν σημαντικά ποσά για τη χρηματοδότηση των στρατιωτικών δραστηριοτήτων της οργάνωσης. Όπως φαίνεται στα στοιχεία μας, υπάρχουν ενδείξεις ότι η επανίδρυση της Χεζμπολάχ χρηματοδοτείται και μέσω μεσαζόντων στην Τουρκία, η οποία θα μπορούσε δυνητικά να χρησιμεύσει ως οικονομικός κόμβος σε αυτήν τη συνεχιζόμενη προσπάθεια», γράφει ο κος Ντανόν.

Οι Ισραηλινοί κατηγορούν επίσης τη Χεζμπολάχ ότι «έχει επηρεάσει μονάδες του λιβανέζικου στρατού όπως τη Στρατιωτική Υπηρεσία Πληροφοριών του Νότιου Λιβάνου».

«Το Ισραήλ έχει παρατηρήσει σαφή σύνδεση μεταξύ ορισμένων μονάδων του λιβανέζικου στρατού στις οποίες έχει διεισδύσει η Χεζμπολάχ και της αδυναμίας του λιβανέζικου στρατού να εφαρμόσει τις υποχρεώσεις της στο πλαίσιο του UNSCR 1701», αναφέρεται στην επιστολή.

Ο κος Ντανόν καλεί τα μέλη του Συμβουλίου Ασφαλείας του ΟΗΕ να διασφαλίσουν την πλήρη εφαρμογή του UNSCR 1701, «να αποτρέψουν τις μεταφορές ιρανικών όπλων» και να «διακόψουν τα δίκτυα χρηματοδότησης της Χεζμπολάχ».

«Το Ισραήλ δηλώνει ότι παραμένει δεσμευμένο στην Κατανόηση Εκεχειρίας, αλλά θα αναλάβει μονομερή δράση, εάν χρειαστεί, για να προστατεύσει τους πολίτες του» σημείωσε.

Το Ισραήλ αναμένει από τα μέλη του Συμβουλίου Ασφαλείας να διασφαλίσουν ότι η κυβέρνηση του Λιβάνου θα εφαρμόσει και θα επιβάλει πλήρως τους όρους του UNSCR 1701 και των συμφωνηθεισών Κατανοήσεων σε ολόκληρη την επικράτειά του, τόσο νότια όσο και βόρεια του ποταμού Λιτάνι. Ζητά επίσης επείγουσα διεθνή δράση για την αποτροπή της ανασυγκρότησης της Χεζμπολάχ και τη διατήρηση της σταθερότητας στην περιοχή.

Για την κατάσταση στη Λιβύη ενημέρωσε το Συμβούλιο Ασφαλείας των Ηνωμένων Εθνών η αναπληρώτρια γενική γραμματέας για Πολιτικές υποθέσεις και υποθέσεις Οικοδόμησης της Ειρήνης, Ρόζμαρι Ντι Κάρλο, τονίζοντας τις συνεχιζόμενες διαιρέσεις, την οικονομική αστάθεια, τις παραβιάσεις των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και τα ανταγωνιστικά εσωτερικά και εξωτερικά συμφέροντα που συνεχίζουν να διαβρώνουν την ενότητα και τη σταθερότητα της Λιβύης.

Η κα Ντι Κάρλο κάλεσε τα μέλη του Συμβουλίου να παράσχουν την υποστήριξή τους στη νεοδιορισθείσα Ειδική Απεσταλμένη για τη Λιβύη, Χάνα Tέτε.

Όπως ανέφερε, η κα Tέτε θα αναλάβει άμεσα τα καθήκοντά της στην Τρίπολη και θα εργαστεί για να συμβάλει στην άρση του πολιτικού αδιεξόδου, στην επίλυση της παρατεταμένης κρίσης της Λιβύης και στην υποστήριξη του λιβυκού λαού προς την κατεύθυνση της ενοποίησης των θεσμών της Λιβύης και της διεξαγωγής εθνικών εκλογών χωρίς αποκλεισμούς.

Η κα Ντι Κάρλο αναφέρθηκε στη Συμβουλευτική Επιτροπή που δημιουργήθηκε από τη UNSMIL στις 4 Φεβρουαρίου, για να αντιμετωπίσει τις διαφωνίες σχετικά με τη νομοθεσία για τις εκλογές.

«Δεν είναι ένα όργανο λήψης αποφάσεων», ανέφερε η κα Ντι Κάρλο και πρόσθεσε ότι «οι προτάσεις της στοχεύουν στην άρση των εμποδίων για τις εθνικές εκλογές».

Η Επιτροπή αποτελείται από 20 Λίβυους εμπειρογνώμονες. Τις συνεδριάσεις της Επιτροπής στην Τρίπολη έχουν χαιρετίσει θετικά τα πολιτικά κόμματα και η κοινωνία των πολιτών.

Επιπλέον, η κα Ντι Κάρλο τόνισε ότι η Λιβύη σημείωσε πρόοδο με τη διεξαγωγή των δημοτικών εκλογών. «Μετά τις επιτυχημένες τοπικές εκλογές σε 56 δήμους τον Νοέμβριο του 2024, η Ανώτατη Εθνική Εκλογική Επιτροπή ξεκίνησε τις προετοιμασίες για τις επόμενες 63 δημοτικές εκλογές». Ωστόσο, ανέφερε, η κρατική χρηματοδότηση παραμένει κρίσιμη.

Σύμφωνα με την κα Nτι Κάρλο η Λιβύη παραμένει βαθιά διχασμένη, με «διαμάχες σχετικά με τους κρατικούς θεσμούς να εμποδίζουν τη διακυβέρνηση». Δεν έχει σημειωθεί πρόοδος σε έναν ενιαίο κρατικό προϋπολογισμό, ενώ διαφωνίες όπως αυτή για τον «Λιβυκό Ελεγκτικό Οργανισμό» απειλούν τη θεσμική ακεραιότητα. Επίσης, το Ανώτατο Κρατικό Συμβούλιο είναι «βαθιά διχασμένο και ανίκανο να εκπληρώσει τον θεσμικό του ρόλο», ανέφερε.

Η Συμφωνία Εκεχειρίας του 2020 εξακολουθεί να εφαρμόζεται μερικώς, ωστόσο τον Δεκέμβριο η UNSMIL διευκόλυνε τη δημιουργία μιας «κοινής τεχνικής ομάδας στρατιωτικών αξιωματούχων καθώς και αξιωματούχων της αστυνομίας» από τις δύο μεγάλες λιβυκές παρατάξεις, με στόχο τη βελτίωση της συνοριακής ασφάλειας, την καταπολέμηση της τρομοκρατίας και τη διαχείριση της μετανάστευσης.

Όσον αφορά τις παραβιάσεις ανθρωπίνων δικαιωμάτων, ανέφερε ότι «οι αυθαίρετες συλλήψεις και οι εξαφανίσεις» έχουν αυξηθεί. Η UNSMIL έχει καταγράψει 15 θανάτους ανθρώπων υπό κράτηση από τον Μάρτιο του 2024 και ζητεί μεταρρυθμίσεις στη δικαιοσύνη. Οι μετανάστες και οι αιτούντες άσυλο συνεχίζουν να αντιμετωπίζουν «βασανιστήρια και απάνθρωπη μεταχείριση», ενώ ομαδικοί τάφοι ανακαλύφθηκαν στην περιοχή Αλ Κοφρά, περιέχοντες 93 σορούς. «Απαιτείται μια ανεξάρτητη και πλήρης έρευνα για να αποδοθεί δικαιοσύνη», υπογράμμισε η κα Ντι Κάρλο.

Η Ελλάδα ανησυχεί λόγω ξένων στρατιωτικών δυνάμεων

Τη δέσμευση της Ελλάδας για μια «ισχυρή, σταθερή και ενωμένη Λιβύη, απαλλαγμένης από ξένες παρεμβάσεις», επανέλαβε ο Έλληνας Μόνιμος Αντιπρόσωπος στον ΟΗΕ, πρέσβης Ευάγγελος Σέκερης και τόνισε τη σημασία του σεβασμού της «κυριαρχίας, της ανεξαρτησίας και της εδαφικής ακεραιότητας» της χώρας.

Ο κος Σέκερης επεσήμανε ότι όλες οι ενέργειες πρέπει να διέπονται από τις αρχές του Χάρτη του ΟΗΕ και του Διεθνούς Δικαίου, συμπεριλαμβανομένου του Δικαίου της Θάλασσας (UNCLOS).

«Η σταθερότητα στη Λιβύη είναι κρίσιμη για την περιοχή και επηρεάζει ιδιαίτερα τις γειτονικές χώρες, όπως η Ελλάδα, μεταξύ άλλων λόγω της αύξησης των παράτυπων μεταναστευτικών ροών», ανέφερε.

Η Ελλάδα, πρόσθεσε, υποστηρίζει πλήρως την αποστολή του ΟΗΕ στη Λιβύη UNSMIL, η οποία έχει επιδιώξει να διαδραματίσει εποικοδομητικό ρόλο στη διαμόρφωση μιας συμπεριληπτικής πολιτικής διαδικασίας. Χαιρέτισε την ανανέωση της εντολής της UNSMIL και καλωσόρισε τον διορισμό της κας Χάνα Τέτε ως Ειδικής Απεσταλμένης του γενικού γραμματέα και νέας επικεφαλής της UNSMIL, εκφράζοντας εμπιστοσύνη στις ικανότητές της.

Η προετοιμασία για εκλογές που θα αποκαταστήσουν τη νομιμότητα των θεσμών πρέπει να είναι βασική προτεραιότητα για τη διεθνή κοινότητα, τόνισε ο κος Σέκερης και χαιρέτησε τη διεξαγωγή του πρώτου γύρου των δημοτικών εκλογών στη Λιβύη, προειδοποιώντας ότι «οποιαδήποτε πολιτική διαδικασία είναι δύσκολο να ευδοκιμήσει εάν δεν βελτιωθεί η κατάσταση ασφάλειας».

Ο κος Σέκερης εξέφρασε σοβαρές ανησυχίες για τη «μακροχρόνια παρουσία ξένων στρατιωτικών δυνάμεων στη Λιβύη», τονίζοντας ότι «πρέπει να υπάρξει σαφές χρονοδιάγραμμα για την αποχώρηση δυνάμεων ατάκτων, τακτικού στρατού καθώς και μισθοφόρων».

«Η παρουσία τους δεν συμβάλλει στη σταθερότητα ούτε στη διεξαγωγή ελεύθερων, δίκαιων και δημοκρατικών εκλογών», σημείωσε.

Κυρώσεις και εμπάργκο όπλων

Η Ελλάδα χαιρέτησε την ανανέωση των κυρώσεων, επισημαίνοντας ότι το σχετικό ψήφισμα πέτυχε μια λεπτή ισορροπία μεταξύ της «παράτασης των περιορισμών και της προστασίας των συμφερόντων του λιβυκού λαού».

Ο κος Σέκερης υπογράμμισε τη σημασία των νέων κριτηρίων που σχετίζονται με τη στήριξη ένοπλων ομάδων και εγκληματικών δικτύων και επεσήμανε ότι «η εφαρμογή των αποφάσεων του Συμβουλίου Ασφαλείας για τις κυρώσεις παραμένει πρόκληση, ιδιαίτερα όσον αφορά την εφαρμογή του εμπάργκο όπλων στη Λιβύη μέσω της Επιχείρησης IRINI της ΕΕ».

«Αναγνωρίζουμε ότι η επιχείρηση καταβάλλει προσπάθειες να εκπληρώσει την αποστολή της», τόνισε.

«Δυστυχώς, σύμφωνα με την τελευταία Έκθεση των Εμπειρογνωμόνων του ΟΗΕ, υπήρξαν επαναλαμβανόμενες και επίμονες – ακόμη και επιθετικές – αρνήσεις για την επιθεώρηση πλοίων που ύποπτα παραβιάζουν το εμπάργκο όπλων», ανέφερε ο κος Σέκερης.

Η Ελλάδα δεσμεύθηκε να συμβάλει εποικοδομητικά στην ανανέωση της κρίσιμης εντολής της Επιχείρησης IRINI, η οποία λήγει τον Μάιο.

Ο Έλληνας Μόνιμος Αντιπρόσωπος επανέλαβε τη δέσμευση της Ελλάδας για μια «ισχυρή, σταθερή, ευημερούσα και ενωμένη Λιβύη, όπου θα αποκατασταθεί το κράτος δικαίου, που θα τηρεί το διεθνές δίκαιο και όπου όλοι οι πολίτες της θα μπορούν να απολαύσουν τα οφέλη μιας εκλογικής διαδικασίας χωρίς ξένες παρεμβάσεις ή προσπάθειες αποσταθεροποίησης».

Λιβύη: Απομάκρυνση ξένων παραγόντων για επίλυση της κρίσης

Ο Μόνιμος Αντιπρόσωπος της Λιβύης Ταχέρ Αλ Σόνι επεσήμανε ότι «14 χρόνια μετά την υπαγωγή της Λιβύης στο Κεφάλαιο 7, οι Λίβυοι ξύπνησαν ελπίζοντας σε δικαιοσύνη, κράτος δικαίου και δημοκρατικούς θεσμούς, αλλά οι προσδοκίες τους διαψεύστηκαν λόγω συγκρούσεων και ξένων παρεμβάσεων».

Ο κος Αλ Σόνι εξέφρασε προβληματισμό για το γεγονός ότι η κα Λέτε είναι ο 10ος κατά σειρά Ειδικός Απεσταλμένος του ΟΗΕ στη Λιβύη τα τελευταία 14 χρόνια και διερωτήθηκε αν το πρόβλημα οφείλεται στους απεσταλμένους και στους μηχανισμούς του ΟΗΕ ή στη διεθνή επιβολή λύσεων χωρίς συναίνεση.

Ο κος Αλ Σόνι τόνισε ότι η νέα Ειδική Απεσταλμένη «πρέπει να αντλήσει διδάγματα από το παρελθόν, να αξιοποιήσει τις προηγούμενες επιτυχίες και να βασιστεί στις υπάρχουσες συμφωνίες, όπως εκείνες της Σίρτης και της Γενεύης».

Υπογράμμισε την ανάγκη για σαφή οδικό χάρτη με χρονοδιάγραμμα που θα οδηγεί στη διεξαγωγή εθνικών εκλογών και τόνισε την ανάγκη «ενοποίησης των στρατιωτικών θεσμών και των θεσμών ασφαλείας, ώστε τα όπλα να βρίσκονται μόνο στα χέρια του κράτους».

Αυτό ανέφερε θα συμβάλει στην α) καταπολέμηση της τρομοκρατίας και του οργανωμένου εγκλήματος, β) αντιμετώπιση της εμπορίας ανθρώπων, γ) ενίσχυση του ελέγχου των συνόρων και την προστασία της εδαφικής ακεραιότητας της Λιβύης.

Εξέφρασε επίσης διαίτερη ανησυχία για τους «μαζικούς τάφους μεταναστών», υπογραμμίζοντας ότι αυτές οι «σοβαρές παραβιάσεις ανθρωπίνων δικαιωμάτων θα συνεχιστούν χωρίς μια ολοκληρωμένη πολιτική λύση».

Ο κος Αλ Σόνι τόνισε την ανάγκη για «διεθνή υποστήριξη προς τη Λιβύη», προειδοποιώντας ότι οι ίδιες χώρες και περιοχές που εμπλέκονται σε συγκρούσεις, όπως η «Ουκρανία, η Γάζα και η Συρία, είναι οι ίδιες που παρεμβαίνουν στη Λιβύη».

«Ελπίζουμε ότι οι πρόσφατες διεθνείς συμφωνίες και συναντήσεις θα οδηγήσουν στην επίλυση της κρίσης στη Λιβύη και στην απομάκρυνση κάθε ξένης παρέμβασης από το έδαφος μας», ανέφερε.

Οι ΗΠΑ υποστηρίζουν πολιτική λύση

Η Αναπληρώτρια Μόνιμη Αντιπρόσωπος των ΗΠΑ, πρέσβης Ντόροθυ Σέι τόνισε ότι η «πολιτική λύση είναι ο μόνος δρόμος για μακροπρόθεσμη σταθερότητα στη Λιβύη», προειδοποιώντας ότι ο χρόνος πιέζει, λόγω «των αποσταθεροποιητικών δραστηριοτήτων εξωτερικών παραγόντων».

Οι Ηνωμένες Πολιτείες τόνισαν τη δέσμευσή τους για εκεχειρία στη Λιβύη, αναφέροντας την επίσκεψη υψηλόβαθμων αμερικανών διπλωματών στην Τρίπολη, τη Βεγγάζη και τη Σύρτη στις 4-6 Φεβρουαρίου, με στόχο την επιβεβαίωση της ανάγκης διατήρησης της συμφωνίας κατάπαυσης του πυρός και της επαναφοράς των μηχανισμών ασφαλείας σύμφωνα με τα ψηφίσματα του ΟΗΕ.

Η κα Σέι καλωσόρισε την επικαιροποίηση των κριτηρίων επιβολής κυρώσεων για άτομα και οντότητες που οδηγούσαν τη Λιβύη σε αποσταθεροποίηση μέσω της παράνομης εκμετάλλευσης και εξαγωγής πετρελαίου. Τόνισε ότι το «λαθρεμπόριο καυσίμων οδηγεί σε διαρροή κεφαλαίων εκτός Λιβύης», γεγονός που πρέπει να αντιμετωπιστεί «για το καλό του λιβυκού λαού».

«Έχουμε κάνει μία πολυεπίπεδη προσπάθεια στήριξης της ιδιωτικής ακίνητης περιουσίας και τώρα το 2025 προχωρούν περισσότερες δράσεις. Η πολιτική μας προσπαθεί να απαντήσει στις ανάγκες όλων των εμπλεκομένων. Και να κρατάει μια ισορροπία μεταξύ όλων των μερών. Στην προκειμένη περίπτωση, δηλαδή, μεταξύ των ιδιοκτητών από τη μία πλευρά, των αγοραστών και των ενοικιαστών από την άλλη», τόνισε ο υπουργός Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών κος Χατζηδάκης μιλώντας στο 42ο ετήσιο συνέδριο της Πανελλήνιας Ομοσπονδίας Ιδιοκτητών Ακινήτων (ΠΟΜΙΔΑ).

Οι δράσεις που έχουν ήδη εφαρμοστεί

Μείωση του ΕΝΦΙΑ, η οποία μεσοσταθμικά από το 2019 έχει φθάσει στο 35% και ήταν από τις πρώτες μειώσεις φόρων που έκανε η κυβέρνηση Μητσοτάκη το 2019.

Έκπτωση 10% στον ΕΝΦΙΑ για τις ασφαλισμένες από φυσικές καταστροφές κατοικίες, που ίσχυσε πέρυσι.

Κατάργηση του φόρου γονικών παροχών έως τις 800.000 ευρώ για συγγενείς α’ βαθμού.

Αναστολή του ΦΠΑ στις νέες οικοδομές από το 2020.

Έκπτωση 30% από το φορολογητέο εισόδημα για δαπάνες που γίνονται με ηλεκτρονικά μέσα για την επισκευή και συντήρηση κατοικίας από συγκεκριμένους επαγγελματίες, μέχρι τα 5.000 ευρώ ετησίως.

Ενίσχυση το 2023 της μείωσης φόρου για δαπάνες ενεργειακής, λειτουργικής και αισθητικής αναβάθμισης κτιρίων κατά τη διάρκεια του 2024, από το 40% στο 100%, με ανώτατο όριο δαπάνης τα 16.000 ευρώ. Όσοι αξιοποίησαν το μέτρο θα δουν το όφελος στα φετινά εκκαθαριστικά.

Εκκίνηση του προγράμματος «Ανακαινίζω-Νοικιάζω», για την αύξηση των διαθέσιμων προς μίσθωση κατοικιών μέσω της αξιοποίησης κενών ιδιωτικών κατοικιών.

«Από τον περασμένο Σεπτέμβριο», ανέφερε ακόμη ο κος Χατζηδάκης, «και ως το τέλος του 2025, δεχόμενοι εν μέρει την πρόταση της ΠΟΜΙΔΑ, απαλλάξαμε από τον φόρο εισοδήματος 3 ετών τα ακίνητα που ήταν κενά για τουλάχιστον 3 έτη και θα μισθωθούν, καθώς και αυτά που μετατρέπονται από βραχυχρόνια σε μακροχρόνια μίσθωση».

Οι πρωτοβουλίες που ξεκινούν το 2025

Ο δεύτερος κύκλος του προγράμματος «Σπίτι Μου» με διευρυμένα ηλικιακά και εισοδηματικά κριτήρια, το ενδιαφέρον για το οποίο έχει ξεπεράσει τις προσδοκίες πολλών.

Το νέο πρόγραμμα 400 εκατ. ευρώ του Ταμείου Ανάκαμψης για την ενεργειακή αναβάθμιση παλαιών κατοικιών με μηδενικό επιτόκιο.

Η μείωση του ΕΝΦΙΑ κατά επιπλέον 10% στις ασφαλισμένες για φυσικές καταστροφές κατοικίες αξίας έως 500.000 ευρώ. Έτσι, η συνολική έκπτωση φτάνει έτσι το 20%.

Η επέκταση για μια ακόμη μια χρονιά, μέχρι το τέλος του 2025, της αναστολής του ΦΠΑ στις νέες οικοδομές.

Ο διπλασιασμός της μέγιστης επιδότησης του προγράμματος «Ανακαινίζω-Νοικιάζω», από τα 4.000 στα 8.000 ευρώ.

Η επέκταση του θεσμού της κοινωνικής αντιπαροχής, μέσω της οποίας οι αντισυμβαλλόμενοι θα δύνανται να κατασκευάσουν κατοικίες που είτε θα διατίθενται σε προσιτά ενοίκια είτε θα πωλούνται με τη μέθοδο rent to own.

«Κλείνω, με μία νέα πρωτοβουλία μας, το valuemaps.gov.gr, η οποία υιοθετήθηκε με διάταξη του πρόσφατου φορολογικού νομοσχεδίου. Η εν λόγω πλατφόρμα είναι ουσιαστικά ένας “ψηφιακός χάρτης” που αναπτύχθηκε από το Υπουργείο Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών, η οποία προσφέρει σε χρήστες-ιδιοκτήτες, δημόσιες υπηρεσίες και κάθε άλλο ενδιαφερόμενο εύκολο και γρήγορο εντοπισμό και υπολογισμό της αντικειμενικής αξίας οποιουδήποτε ακινήτου στη χώρα», επεσήμανε ο κος Χατζηδάκης.

Αναφερόμενος στις εξελίξεις στην αγορά ακινήτων ο υπουργός σημείωσε ότι ενώ την περασμένη δεκαετία, η οικονομική κρίση λειτουργούσε εις βάρος των ιδιοκτητών και υπέρ των ενοικιαστών, με την πτώση των τιμών των ακινήτων, τώρα οι οικονομικές εξελίξεις λειτουργούν αντίθετα: εναντίον των ενοικιαστών και υπέρ των ιδιοκτητών. «Αυτός, τόνισε, είναι και ο λόγος που εφαρμόζουμε ταυτόχρονα ένα πλέγμα μέτρων για τη στεγαστική πολιτική και την εξισορρόπηση της αγοράς, που μόλις περιέγραψα. Έχουμε υιοθετήσει λοιπόν μία σειρά από πρωτοβουλίες για τους ιδιοκτήτες. Αλλά σε καμία περίπτωση δεν μπορούμε να ξεχνάμε και τους ενοικιαστές, μέσα σε ένα πλαίσιο κοινωνικής δικαιοσύνης και ολοκληρωμένης στεγαστικής πολιτικής.

»Αντιλαμβάνομαι την επιθυμία κάθε πολίτη, όχι μόνο στην Ελλάδα αλλά και παντού στον κόσμο, να πληρώνει λιγότερους φόρους. Η κυβέρνησή μας, όπως απέδειξα με σειρά μέτρων που έχουμε υιοθετήσει, κινείται προς αυτή την κατεύθυνση. Το ζήτημα, βέβαια, πάντοτε, είναι οι αντοχές του προϋπολογισμού. Γι’ αυτό προχωρούμε βήμα-βήμα, συνδυάζοντας τη δημοσιονομική σύνεση με την ανάπτυξη. Διότι διαφορετικά θα στέλναμε ένα τελείως αρνητικό μήνυμα, όχι για την κυβέρνηση αλλά για τη χώρα, στις διεθνείς αγορές. Αυτό το μείγμα οικονομικής πολιτικής δημιουργεί τις προϋποθέσεις για να μπορούμε να προχωρούμε σταδιακά σε λελογισμένη μείωση των φόρων για τους συνεπείς φορολογούμενους. Στηριζόμενοι στη φιλοσοφία μας, που είναι μία φιλοσοφία στήριξης της ελεύθερης οικονομίας και του δικαιώματος της ιδιοκτησίας, θέλουμε να ενισχύσουμε την ανάπτυξη, να δώσουμε περαιτέρω ώθηση στην οικονομία, να δημιουργήσουμε περαιτέρω ευκαιρίες για όλους, αλλά και όλες τις αναγκαίες προϋποθέσεις για την άσκηση μίας δίκαιης κοινωνικής πολιτικής».

Με τις απολογίες του τότε δημάρχου Μαραθώνα Ηλία Ψινάκη και του αντιδημάρχου του για θέματα Καθαριότητας και Πολιτικής Προστασίας Βάιου Θανασιά, συνεχίστηκε σήμερα η δίκη για τη φονική πυρκαγιά στο Μάτι, που άφησε πίσω της 104 νεκρούς.

Ο κος Ψινάκης, ο οποίος την επίμαχη ημέρα του Ιουλίου του 2018 βρισκόταν σε άδεια και επέστρεψε την επομένη όπως είπε, αναφέρθηκε στις ενέργειες που είχαν προβεί ως δήμος για ζητήματα Πολιτικής Προστασίας, καθώς όλη η περιοχή αντιμετωπίζει συχνά «δύσκολες πυρκαγιές».

Στην αρχή της απολογίας του, ο κος Ψινάκης ανέφερε την εικόνα που είχε δει ως δημοτικός σύμβουλος στον Δήμο Αθηναίων η οποία τον κινητοποίησε να ασχοληθεί με τα κοινά.

«Όλη η ενασχόληση που είχα με τον δήμο άρχισε τελείως τυχαία. Λιποθύμησε μια γριούλα από την πείνα και ήρθα σε επαφή με αυτήν την δραματική πλευρά. Ήθελα να κάνω κάτι, και στις επόμενες εκλογές προτίμησα να κατέβω υποψήφιος δήμαρχος Μαραθώνα (αντί ξανά στον Δήμο Αθήνας) γιατί ζούσα εκεί και ήταν εντελώς ανεκμετάλλευτη η περιοχή με το διεθνές brand name». Απαριθμώντας το έργο που έγινε επί δημαρχίας του προς αυτήν την κατεύθυνση, ο κος Ψινάκης κατέληξε:

«Ο Μαραθώνας ακούστηκε με την δουλειά που κάναμε. Είχε να ακουστεί από το 490 πΧ.»

Όσον αφορά το μοιραίο απόγευμα της 23ης Ιουλίου, ο τότε δήμαρχος είπε: «Την ημέρα που έγινε η τραγική αυτή πυρκαγιά, εγώ έλειπα. Συνήθως παίρνω Αύγουστο άδεια αλλά λόγω πολλών φωτιών που έχουμε στην περιοχή τον Αύγουστο, πήρα άδεια Ιούλιο.

»Ενημερώθηκα από την γραμματέα μου πολύ νωρίς (πέντε και κάτι το απόγευμα). Με το που έμαθα για τη φωτιά έψαχνα να φύγω με ελικόπτερο, γιατί ξέρω πως αυτές οι φωτιές είναι δύσκολες. Όμως απαγορεύονταν οι πτήσεις. Έτσι, βρήκα ένα φουσκωτό μεγάλο. Μου το παραχώρησε φιλική οικογένεια, με τον καπετάνιο του. Είχε αέρα πεντάρι και λογικά δεν είχαμε πρόβλημα. Ωστόσο, δεν μπορέσαμε να προσεγγίσουμε (λόγω των συνθηκών)… έφτασα την επομένη τα ξημερώματα».

Για την οργάνωση του δήμου σε θέματα Πολιτικής Προστασίας, ο κατηγορούμενος εξήρε τον συγκατηγορούμενό του κο Θανασιά, λέγοντας πως είχαν συνεχή συνεργασία λόγω των συχνών φωτιών.

«Την ημέρα της φωτιάς, τι ειρωνεία, υπέγραψε (ο Θανασιάς) πρόσληψη για πολιτικό προσωπικό για πυροπροστασία».

Ο κος Ψινάκης τόνισε πως η περιοχή, και ειδικά το Μάτι, είναι δύσκολη στο να καθαριστεί από ξερά δέντρα και άλλα, υπεραμυνόμενος ωστόσο των ενεργειών του δήμου για καθαρισμό της περιοχής:

«Το Μάτι, ενώ είναι κανονική αστική περιοχή, είναι δασική. Δεν μπορείς να κόψεις τίποτα. Το δυστύχημα σε αυτήν περιοχή είναι ότι έχει πεύκα. Είναι δασική και δεν μπορείς να κάνεις τίποτα αν δεν πάρεις άδεια από το Δασαρχείο. Δεν αγγίζεις πεύκο.»

Σύμφωνα με τον τότε δήμαρχο Μαραθώνα, σε ό,τι τους ζητήθηκε εκείνη την μέρα από Πυροσβεστική ή άλλον φορέα ανταποκρίθηκαν αμέσως.

«Μέσα στον δήμο έχουμε την πρώην αμερικανική βάση. Μέσα στεγάζεται και η Πυροσβεστική. Είναι χώρος με πάρα πολλές δομές. Είχαμε φροντίσει εκεί να υπάρχει χώρος οργανωμένος για κάθε περίσταση.

»Στη Βάση, μέσα σε μισή ώρα εκείνη την μέρα, ήρθαν 2.500 άνθρωποι με το μαγιό. Είχαμε τα πάντα. Φαγητό, νερό μέχρι και ψυχολογική υποστήριξη. Γιατί είχαμε πάντα έτοιμο τον χώρο και το ήξεραν.»

Πρόεδρος: Πήρε ο αστυνομικός σας την Πυροσβεστική και είπε ότι καίγεται το σπίτι σας;

Κατηγορούμενος: Εγώ όταν έφυγα άφησα τους αστυνομικούς μου όλους πίσω. Η μητέρα μου δεν έβρισκε εμένα και πήρε τον αστυνομικό μου. Η μάνα μου δεν ήξερε ότι είχε φωτιά παντού. Ο αστυνομικός μου πήρε την Πυροσβεστική και ενημέρωσε ότι στο σπίτι έχει φωτιά και του λένε «εδώ καίγεται όλη η περιοχή» και το έκλεισε…

Σύνεδρος: Αφού είχατε χώρο στη Βάση, γιατί δεν σκεφτήκατε νωρίτερα να πάρετε την Αστυνομία να το δηλώσετε, για να οδηγηθεί αυτός ο κόσμος εκεί συντονισμένα με πούλμαν;

Κατηγορούμενος: Η Μαραθώνος ήταν κλειστή. Ποιος θα ρίσκαρε να πάρει κόσμο; Να τον πάει που;

Σύνεδρος: Στις 18:00 η κατάσταση ήταν πλέον δύσκολη (στο Μάτι). Γιατί δεν αποφασίστηκε εκείνη την ώρα, χωρίς να υπάρχει εισήγηση, να μεταφερθεί εκεί κόσμος;

Κατηγορούμενος: Ο δήμος έχει υποστηρικτικό ρόλο στην Πυροσβεστική. Αν δεν έχει δώσει εισήγηση η Πυροσβεστική, δεν μπορεί να πάρει τον κόσμο. Εμπλέκονταν δύο δήμοι πλέον. Η απόφαση ήταν στην περιφέρεια εφόσον εισηγούνταν η Πυροσβεστική.

Σύνεδρος: Η Οργανωμένη Απομάκρυνση αφορά τον πολίτη, δεν είναι υποστηρικτική δράση στην Πυροσβεστική. Είναι απόφαση που θα υποστηριχθεί από τους άλλους φορείς.

Κατηγορούμενος: Πώς θα πείσουμε κάποιον να φύγει; Σας λέω παράδειγμα τη μάνα μου. Δεν θα έφευγε και να της λέγαμε. Πολλοί ήταν στα σπίτια τους και έριχναν νερά.

Σύνεδρος: Αν έδινε εισήγηση η Πυροσβεστική για ΟΠΑ (Οργανωμένη Προληπτική Απομάκρυνση) εσείς είχατε τρόπο να τους μεταφέρετε στην Βάση;

Κατηγορούμενος: Βεβαίως! Είχαμε 30 οχήματα και 50 άτομα προσωπικό και εφόσον μας υποδείκνυαν διαδρομές μπορούσαμε. Άλλωστε μας συνδράμουν.

Σύνεδρος: Στις έξι θα μπορούσατε;

Κατηγορούμενος: Αυτό δεν το ξέρω. Δεν ξέρω πώς ακριβώς ήταν η κατάσταση.

Ο κος Θανασιάς με την έναρξη της απολογίας του δήλωσε:

«Αισθάνομαι βαριά θλίψη για τους ανθρώπους που χάθηκαν στην τραγική πυρκαγιά και έχω πλήρη ενσυναίσθηση και σεβασμό για τους οικείους τους.»

Ο τότε αρμόδιος αντιδήμαρχος στον Μαραθώνα αναφέρθηκε στις ενέργειες που είχαν γίνει ώστε ο δήμος να έχει Πολιτική Προστασία που να μπορεί να ανταποκριθεί στις συνθήκες της περιοχής.

«Τον Φεβρουάριο του 2018 καταρτίστηκε το πρώτο επιχειρησιακό σχέδιο του δήμου. Είχαμε στενή συνεργασία με ομάδες εθελοντών, στους οποίους παρείχαμε μέσα και υλικά σε ό,τι μας ζητούσαν. Στους εθελοντές δασοπυροσβέστες είχαμε δώσει οχήματα, μπαταρίες, ανταλλακτικά και ό,τι άλλο ζητούσαν. Τον Ιούνιο 2018, υπογράψαμε μνημόνιο συνεργασίας με τους εθελοντές και είχαμε κάθε δικαίωμα να τους παραχωρούμε ό,τι ζητούσαν». Αναφερόμενος στο θέμα του καθαρισμού από χόρτα, κλαδιά και ξερά, ο κος Θανασιάς ανέφερε ότι το Τμήμα καθαρισμού λειτουργούσε διπλές βάρδιες και ότι φρόντιζαν να εντοπίζουν οικόπεδα που δεν είχαν καθαριστεί, ώστε να ειδοποιούνται οι ιδιοκτήτες να τα καθαρίσουν.

Για την επίμαχη μέρα, ο κατηγορούμενος είπε πως λόγω του βαθμού επικινδυνότητας όλο το προσωπικό βρισκόταν στις θέσεις του και ότι από την πρώτη στιγμή οι δασοπυροσβέστες ενεπλάκησαν στο επιχειρησιακό κομμάτι για την αντιμετώπιση της φωτιάς. «Ήμασταν συντονισμένοι και σε ετοιμότητα.»

Ο κατηγορούμενος τόνισε πως αναζητούσε μάταια πληροφορίες από Πυροσβεστική και Αστυνομία για να ενημερώσει τους πολίτες.

«Δεν μας δόθηκε καμία πληροφορία για την ενημέρωση του κόσμου και την ένταση της φωτιάς».

Σύμφωνα με τον κατηγορούμενο, όταν η φωτιά πήρε πορεία προς τα όρια του δήμου, ειδοποίησε το 199 ζητώντας ενισχύσεις: «Τους είπα δεν βλέπω εναέρια. Με ρώτησαν από που πρέπει να πάνε. Κανείς δεν είχε καμία πληροφόρηση… Γύρω στις 18:30 με 19:00, η φωτιά κατεβαίνει από Νέο Βουτζά στη Μαραθώνος. Πήγα και είδα τεράστιες φλόγες και κουκουνάρια να πετάγονταν στη λεωφόρο που θεωρούνταν αντιπυρική ζώνη…».

Ο κατηγορούμενος είπε ότι διέθεσαν αμέσως όταν τους ζητήθηκαν (αφού είχε περάσει η φωτιά) δύο πούλμαν από το Κεντρικό Συντονιστικό Όργανο Πολιτικής Προστασίας για τον κόσμο στο Μάτι.

«Πήγαμε με πούλμαν στο Μάτι. Η φωτιά είχε φτάσει στη θάλασσα. Δεν μπορώ να σας περιγράψω αυτό που αντικρίσαμε. Καμένα καλώδια, στάχτες παντού, άνθρωποι να τρέχουν αλλόφρονες. Ακόμη δεν ξέραμε ούτε φανταζόμασταν ότι υπήρχαν νεκροί…

»Ο κόσμος ήταν σε κατάσταση σοκ και δεν έμπαινε στα πούλμαν. Δεν ήθελαν να πάνε πουθενά… Όταν πήγαμε στο δημοτικό κατάστημα Νέας Μάκρης ερχόταν κόσμος. Πολύς κόσμος. Έρχονταν ακόμη και από ξένες πρεσβείες και αναζητούσαν πολίτες τους…

»Τις επόμενες μέρες και για πολλά χρόνια φιλοξενούσαμε ανθρώπους στις κατασκηνώσεις μας. Βρέθηκαν άνθρωποι χωρίς σπίτι και μέχρι να φτιάξουν άλλο ή να αποκαταστήσουν, εξασφαλίσαμε στέγη και συσσίτια. Από τη μια στιγμή στην άλλη βρεθήκαμε άνθρωποι στον δρόμο, άνθρωποι έφυγαν από την ζωή…».

Πρόεδρος: Πότε έφθασε κόσμος στη Βάση;

Κατηγορούμενος: Γύρω στις οκτώ, οκτώμισι.

Πρόεδρος: Πώς είχαν ενημερωθεί για να έρθουν εκεί;

Κατηγορούμενος: Πολλοί πήγαιναν στο δημοτικό κατάστημα Νέας Μάκρης και τους έλεγαν να πάνε εκεί. Έρχονταν άλλοι με αυτοκίνητο, άλλοι με τα πόδια.

Η δίκη θα συνεχιστεί την Τρίτη 25 Φεβρουαρίου.

Ο υπουργός Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών Κωστής Χατζηδάκης, μιλώντας στην εκδήλωση «The World Ahead 2025: Athens Gala Dinner» του Economist υπογράμμισε τη στροφή της κυβέρνησης από εδώ και στο εξής σε τέσσερεις τομείς προτεραιότητας: επενδύσεις, εξαγωγές, διασφάλιση συνθηκών υγιούς ανταγωνισμού στην αγορά και ενίσχυση της ανταγωνιστικότητας της οικονομίας.

Παράλληλα, έκανε λόγο για πρωτοβουλίες για περαιτέρω μειώσεις φόρων φέτος για όλους τους συνεπείς φορολογούμενους, που θα ανακοινωθούν από τον πρωθυπουργό το φθινόπωρο στη ΔΕΘ.

Όπως είπε ο υπουργός, «από τη στιγμή που έχουμε καταφέρει να σταθεροποιήσουμε τα μακροοικονομικά μεγέθη, η προσοχή μας πλέον στρέφεται περισσότερο στις μικροοικονομικές παραμέτρους. Περνάμε δηλαδή, όπως λένε οι οικονομολόγοι, περισσότερο από τα macro στα micro». Ειδικότερα, σημείωσε ότι με βάση τον συνολικό κυβερνητικό προγραμματισμό, μέσα στο 2025 θα εξελιχθούν ορισμένες βασικές προτεραιότητες, οι οποίες ανά επιμέρους τομέα περιλαμβάνουν:

Επενδύσεις

*Συνέχιση της βελτίωσης του επιχειρηματικού περιβάλλοντος με την εκπόνηση των Τοπικών και Ειδικών Πολεοδομικών Σχεδίων, ολοκλήρωση του Εθνικού Κτηματολογίου και επιτάχυνση της απονομής δικαιοσύνης (δράσεις που είναι ήδη σε εξέλιξη). Παράλληλα, ο νέος αναπτυξιακός νόμος θα επιδιωχθεί να είναι περισσότερο συνδεδεμένος με την παροχή επιπλέον φορολογικών κινήτρων.

*Πρόσβαση των επιχειρήσεων σε χρηματοδότηση με ενίσχυση του ανταγωνισμού στο τραπεζικό σύστημα και αναβάθμιση της λειτουργίας του Χρηματιστηρίου και της κεφαλαιαγοράς. Επίσης, περαιτέρω αξιοποίηση του δανειακού σκέλους του Ταμείου Ανάκαμψης σε συνδυασμό με την Αναπτυξιακή Τράπεζα και το νέο Εθνικό Επενδυτικό Ταμείο.

Εξαγωγές

Βασικός στόχος είναι η διείσδυση σε νέες πολλά υποσχόμενες αγορές όπως η Ινδία και η Κίνα. Θα χρησιμοποιηθούν στοχευμένα χρηματοδοτικά εργαλεία για εξαγωγικές επιχειρήσεις και επιχειρήσεις που συμμετέχουν σε εκθέσεις, εκτός από το πρόγραμμα «Εξωστρέφεια Μικρομεσαίων Επιχειρήσεων», ύψους 200 εκατ. ευρώ, που ανακοινώθηκε πρόσφατα. Επιπλέον, υλοποιούνται δράσεις απλοποίησης και ψηφιοποίησης των τελωνειακών διαδικασιών. Ενώ βρίσκεται υπό εξέταση και η παροχή φορολογικών κινήτρων στοχευμένων σε συγκεκριμένους τομείς που προσφέρονται για ενίσχυση των εξαγωγών.

Ανταγωνισμός

«Η κυβέρνηση θα συνεχίσει να παρεμβαίνει σε περιπτώσεις που η αγορά δεν λειτουργεί αποτελεσματικά, όπως έγινε στις τράπεζες με τη μείωση ή κατάργηση έξι κατηγοριών προμηθειών και στις ασφαλιστικές εταιρείες με την παρέμβαση για τον περιορισμό των αυξήσεων στα ασφάλιστρα υγείας», σημείωσε ο κος Χατζηδάκης. Ταυτόχρονα, είναι αποφασισμένη να εξετάσει εναπομείναντες φραγμούς εισόδου στην αγορά που δυσχεραίνουν τον ανταγωνισμό και λειτουργούν αντιαναπτυξιακά. «Και η Επιτροπή Ανταγωνισμού είμαι βέβαιος ότι εντείνει την προσπάθειά της για την αντιμετώπιση φαινομένων καρτέλ στην αγορά», είπε.

Ανταγωνιστικότητα

Βασική προτεραιότητα είναι η συγκράτηση του μη μισθολογικού κόστους με τη μείωση των ασφαλιστικών εισφορών κατά μια μονάδα που υλοποιήθηκε εφέτος, ενώ προβλέπεται περαιτέρω μείωση κατά μισή μονάδα το 2027. Στη βελτίωση της ανταγωνιστικότητας θα συμβάλουν η εφαρμογή του νέου νόμου για κίνητρα στην καινοτομία και τις συγχωνεύσεις που είναι τα πιο ισχυρά στην ΕΕ, καθώς και η στροφή του ΕΣΠΑ, του Ταμείου Ανάκαμψης και της Αναπτυξιακής Τράπεζας σε πρωτοβουλίες που ενισχύουν την καινοτομία. Όπως, επίσης, η μείωση του κόστους της ενέργειας με επενδύσεις στα δίκτυα, και η ενίσχυση των δεξιοτήτων του ανθρώπινου δυναμικού.

Στο ίδιο πλαίσιο προχωρά η μείωση της φορολογίας, σε συνδυασμό με τη συντονισμένη προσπάθεια για την πάταξη της φοροδιαφυγής: «Η διαφαινόμενη υπέρβαση των στόχων του προϋπολογισμού για το 2024 δημιουργεί προϋποθέσεις για νέες θετικές πρωτοβουλίες. Πρωτοβουλίες για περαιτέρω μειώσεις φόρων για όλους τους συνεπείς φορολογούμενους, που θα ανακοινωθούν από τον πρωθυπουργό το φθινόπωρο στη ΔΕΘ», τόνισε ο κος Χατζηδάκης.

Αναφερόμενος στην κοινωνική πολιτική, ο υπουργός υπογράμμισε ότι στόχος όλης αυτής της προσπάθειας είναι η αύξηση του διαθέσιμου εισοδήματος και της ευημερίας των πολιτών, στηριζόμενοι όμως στα θεμέλια μιας σοβαρής οικονομικής πολιτικής. «Το 2025 προβλέπονται: επτά αυξήσεις αποδοχών. Αύξηση των δαπανών για την υγεία (+74% σε σχέση με το 2019). Δημιουργία κοινωνικών υποδομών σε όλη τη χώρα, αξιοποιώντας το ΠΔΕ και το Ταμείο Ανάκαμψης. Εξορθολογισμός των κοινωνικών επιδομάτων, ώστε να κατευθύνονται σε αυτούς που πραγματικά τα έχουν ανάγκη», είπε.

Ο κος Χατζηδάκης αναφέρθηκε, παράλληλα, στις θετικές επιδόσεις που επιτεύχθηκαν τα προηγούμενα χρόνια στους τομείς αυτούς, σημειώνοντας ενδεικτικά:

• Την αύξηση των επενδύσεων κατά 64% την τελευταία πενταετία, ποσοστό που είναι το υψηλότερο στην ΕΕ.
• Τον υπερδιπλασιασμό των εξαγωγών σε σχέση με τα προ της κρίσης επίπεδα, ενώ τα στοιχεία για το 2024 δείχνουν ότι θα υπερβούν τα 100 δισ. ευρώ.
• Τη βελτίωση στον δείκτη PMR (Product Market Regulation Index) του ΟΟΣΑ αναφορικά με το επίπεδο ανταγωνισμού.
• Τη μείωση συνολικά περισσότερων από 70 φόρων.

«Η Ελλάδα συνεχίζει να αποτελεί μια από τις λίγες πηγές ‘’καλών ειδήσεων” σε ένα ταραχώδες διεθνές περιβάλλον. Τόσο όσον αφορά στις οικονομικές της επιδόσεις όσο και στην πολιτική σταθερότητα. Και μπορεί φέτος στη σχετική κατάταξη του Economist να βρισκόμαστε στην τρίτη θέση, μετά από δυο συνεχείς πρωτιές, αλλά για μένα αυτή η διάκριση είναι, κατά κάποιο τρόπο, ακόμα πιο σημαντική, γιατί αποδεικνύει ότι η επιτυχία έχει διάρκεια, δεν αποτελεί πυροτέχνημα. Με σύνεση στα δημοσιονομικά και σταθερή προσήλωση σε μια πραγματικά φιλοαναπτυξιακή πολιτική, θα προχωρήσουμε ακόμα περισσότερο για μια πιο ισχυρή οικονομία και μια πιο δίκαιη κοινωνία», κατέληξε στην ομιλία του ο υπουργός.