ΑΠΕ-ΜΠΕ

Συστηματική έρευνα στο ανάγλυφο της Σαντορίνης διεξάγει η Διεπιστημονική Επιτροπή Διαχείρισης Κινδύνων και Κρίσεων του Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών (ΕΚΠΑ) με στόχο τον εντοπισμό περιοχών αυξημένου κατολισθητικού κινδύνου.

Σύμφωνα με ανακοίνωση του Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών ο καθηγητής Ευθύμιος Λέκκας και η ομάδα του παρακολουθεί από την αρχή την εξελισσόμενη σεισμική ακολουθία και τα σύνοδά της φαινόμενα στο νησί της Σαντορίνης.

Τις προηγούμενες ημέρες μαζί με τις καθηγήτριες Νίκη Ευελπίδου και Ασημίνα Αντωναράκου πραγματοποίησε επιτόπιες έρευνες στην ύπαιθρο, αξιολογώντας τον κατολισθητικό κίνδυνο και βαθμονομώντας τα μοντέλα πρόβλεψης, ενώ έπονται και άλλες αποστολές για την παρακολούθηση και λεπτομερή καταγραφή του φαινομένου.

Όπως αναφέρεται στην ανακοίνωση, «οι πολυάριθμες σεισμικές δονήσεις που έχουν καταγραφεί μέχρι σήμερα έχουν προκαλέσει αποσταθεροποίηση των πρανών σε αρκετές περιοχές. Ο κίνδυνος αυτός αποδίδεται στις έντονες μορφολογικές κλίσεις, τη σύσταση των πετρωμάτων, καθώς και στις εναλλαγές υλικών με διαφορετική αντοχή στη διάβρωση. Οι ανθρώπινες δραστηριότητες επιβαρύνουν περαιτέρω τις ήδη ευάλωτες περιοχές».

Ιδιαίτερη ανησυχία, όπως τονίζεται, προκαλούν οι περιοχές με διαφορική διάβρωση, όπου τα λιγότερο ανθεκτικά πετρώματα αποσαθρώνονται, αφήνοντας εκτεθειμένα τα ανθεκτικότερα στρώματα, τα οποία στη συνέχεια καταρρέουν. Χαρακτηριστικό παράδειγμα αποτελούν οι ηφαιστειακές λάβες, που συχνά χάνουν την υποστήριξή τους από το υποκείμενο πέτρωμα, οδηγώντας σε καταρρεύσεις.

Η ερευνητική ομάδα, έχει ήδη εντοπίσει συγκεκριμένες περιοχές αυξημένου κινδύνου και έχει πραγματοποιήσει επιτόπιες επισκέψεις για την καταγραφή και αποτύπωσή τους.

Αξίζει να σημειωθεί ότι η αποσταθεροποίηση των πρανών μπορεί να οδηγήσει σε κατολισθήσεις ακόμη και μετά την παύση της σεισμικής δραστηριότητας. Μια έντονη βροχόπτωση μπορεί να λειτουργήσει ως καταλύτης, επιταχύνοντας τις διεργασίες αστοχίας, υπογραμμίζεται στην ανακοίνωση.

Ειδικότερα, την Τρίτη 18 Φεβρουαρίου, ο συντονιστής της Διεπιστημονικής Επιτροπής Διαχείρισης Κινδύνων και Κρίσεων του ΕΚΠΑ, Ευθύμιος Λέκκας, συνοδευόμενος από τα μέλη της Επιτροπής, κ. Αντωναράκου και κ. Ευελπίδου, επισκέφθηκαν τη Σαντορίνη και πραγματοποίησαν συνάντηση με το Τοπικό Επιχειρησιακό Συντονιστικό Όργανο Πολιτικής Προστασίας (ΤΕΣΟΠΠ). Στόχος της συνάντησης ήταν η ενημέρωση και ο καλύτερος συντονισμός όλων των επιχειρησιακών ομάδων που δραστηριοποιούνται στο νησί.

Στη σύσκεψη συμμετείχαν εκπρόσωποι της ΕΜΑΚ, της ΕΤΙΚ, του Αεροδρομίου, του Στρατού, του Λιμενικού, της Πυροσβεστικής, της Αστυνομίας, της Δημοτικής Αρχής, καθώς και ο βουλευτής κος Καφούρος.

Ο κος Λέκκας, με βάση τις προτάσεις της Επιτροπής Εκτίμησης Σεισμικού Κινδύνου και Μείωσης της Σεισμικής Διακινδύνευσης και της Επιτροπής Παρακολούθησης Ελληνικού Ηφαιστειακού Τόξου, παρουσίασε τα πιθανά σενάρια εξέλιξης της κατάστασης, εξηγώντας τη χρονική κλίμακα και τον απαιτούμενο επιχειρησιακό σχεδιασμό για κάθε περίπτωση.

Συγκεκριμένα, όπως αναφέρεται σε σχετική ανακοίνωση:

– Πιο πιθανό σενάριο: Η σταδιακή αποκλιμάκωση του φαινομένου.

– Δεύτερο σενάριο: Πρόκληση σεισμού μεγέθους 6 Ρίχτερ ή και ελαφρώς μεγαλύτερου. Σε αυτήν την περίπτωση υπάρχει πιθανότητα 4% για την κατάρρευση 200-300 κτηρίων στην καλδέρα.

Οι επιχειρησιακές ομάδες είναι έτοιμες να αντιμετωπίσουν αυτόν τον κίνδυνο, ενώ λαμβάνονται μέτρα για την αποφυγή προσέγγισης επικίνδυνων περιοχών και τον περιορισμό του συνωστισμού.

– Ηφαιστειακή δραστηριότητα: Δεν αναμένεται ηφαιστειακή έκρηξη στο άμεσο μέλλον. Ο «Κολούμπος» δεν αναμένεται να εκραγεί για τις επόμενες 10 χιλιάδες χρόνια και οι συζητήσεις για νέο ηφαίστειο που μπορεί να εμφανιστεί αφορούν σε κάτι που μπορεί να συμβεί σε 200 χιλιάδες χρόνια. Κατά συνέπεια, τα σενάρια αυτά δεν έχουν θέση σε επίπεδο επιχειρησιακού σχεδιασμού.

– Γεωλογικές μεταβολές: Καταγράφηκαν μετακινήσεις του εδάφους, με το βόρειο τμήμα του νησιού να μετατοπίζεται κατά 8 εκατοστά και το νότιο κατά 4 εκατοστά. Οι αλλαγές αυτές εξελίσσονται σε γεωλογικό χρόνο και δεν επηρεάζουν την επιχειρησιακή διαχείριση.

Κατά τη σύσκεψη, συζητήθηκαν επίσης:

– Η επαναλειτουργία των σχολείων, καθώς οι έλεγχοι έδειξαν πως δεν υπάρχουν ζημιές στα σχολικά κτήρια. Παρόλα αυτά, τα σχολεία θα παραμείνουν κλειστά μέχρι το τέλος της εβδομάδας για ψυχολογικούς λόγους. Η εκπαιδευτική διαδικασία οφείλει να συνεχίζεται απρόσκοπτα, μέσω τηλεδιάσκεψης.

– Οι ζώνες διαβάθμισης πρόσβασης στο νησί βάσει επικινδυνότητας, και τα απαραίτητα μέτρα προστασίας.

– Το ζήτημα των κατολισθήσεων στην καλδέρα, το οποίο εξετάζεται από τη διεπιστημονική επιτροπή διαχείρισης κινδύνων και κρίσεων του ΕΚΠΑ, με στόχο τον καθορισμό των θέσεων περιορισμένης πρόσβασης και επιχειρησιακών μέτρων.

– Ο επιχειρησιακός σχεδιασμός για την απομάκρυνση πολιτών από επικίνδυνες περιοχές και η αποφυγή συνωστισμού σε συγκεκριμένα σημεία.

– Η πιθανότητα εκδήλωσης τσουνάμι, το οποίο με βάση τα τρέχοντα στοιχεία, δεν αναμένεται να ξεπεράσει τα 3-4 μέτρα. Αυτήν τη στιγμή ο σχεδιασμός για τον επιχειρησιακό συντονισμό αφορά σε 7.000-8.000 άτομα και συζητήθηκε η προσαρμογή των μέτρων ενόψει της τουριστικής περιόδου.

Η Διεπιστημονική Επιτροπή Διαχείρισης Κινδύνων και Κρίσεων του ΕΚΠΑ παρακολουθεί στενά την εξέλιξη των φαινομένων και συνεχίζει τη συνεργασία με τις τοπικές αρχές, διασφαλίζοντας την άμεση και αποτελεσματική ανταπόκριση σε οποιαδήποτε κατάσταση απαιτείται.

Συντονιστής της Διεπιστημονικής Επιτροπής Διαχείρισης Κινδύνων και Κρίσεων ΕΚΠΑ είναι ο Ευθύμιος Λέκκας, Ομ. Καθηγητής Τμήματος Γεωλογίας και Γεωπεριβάλλοντος.

Συμφωνία με τον δήμο Σαν Σεμπαστιάν της Χώρας των Βάσκων στην Ισπανία συνήψε ο δήμος Αριστοτέλη Χαλκιδικής, ο οποίος είχε αρχικά προσεγγίσει την εμβληματική πόλη του Ατλαντικού πριν από περίπου δύο χρόνια.

Στόχος είναι ο αμοιβαίος περιηγητικός τουρισμός, σχολικές ανταλλαγές, οινοτουρισμός και γαστρονομία. Ο δήμαρχος Αριστοτέλη, Στέλιος Βαλιάνος, ως επικεφαλής αντιπροσωπείας που επισκέφθηκε την ισπανική πόλη, πρότεινε τη σύνδεση δύο θαλασσών – Ατλαντικού στον Βορρά και Αιγαίου στο Νότο – μέσα από διευρυμένο πρόγραμμα πολιτιστικών ανταλλαγών.

Σύμφωνα με σημερινή ανακοίνωση του δήμου, η παρουσίαση στη Χώρα των Βάσκων αντιπαρέβαλε χαρακτηριστικά των δύο περιοχών, μέσα από τα ιστορικά τους αφηγήματα: πρώτον, την προσήλωση των Βάσκων στο έθνος και την αυτονομία, που συγκρίθηκε με την ιστορία των Μαδεμοχωρίων και το πάθος των Μαδεμοχωριτών για ανεξαρτησία (Mademochoria Project). Δεύτερον, προτάθηκε να παρουσιάσουν οι Βάσκοι λογοτέχνες έργα τους στον τόπο που γεννήθηκε ο Αριστοτέλης. Τρίτον, η παραδοσιακή βασκική μουσική, με επιρροές από τον ωκεανό και τις οροσειρές, συνδέθηκε με την παραδοσιακή ελληνική μουσική, που χόρεψε ο Αλέξης Ζορμπάς στο Παλαιοχώρι (Zorba the Greek Project) και, τέταρτον, η «μυθική» γαστρονομία και οι οίνοι του Σαν Σεμπαστιάν αντιπαραβλήθηκαν με την αθωνική κουζίνα και τις οινικές διαδρομές του Άθωνα.

«Προσεγγίζουμε μια ιστορική εθνότητα της Ισπανίας μέσα από ένα ιδιαίτερο τουριστικό αφήγημα, το οποίο συνδέει το Βισκαϊκό κόλπο με τoν Αθωνικό» σημείωσε ο κος Βαλιάνος, επαναλαμβάνοντας ότι «η Ιβηρική χερσόνησος, καθώς και όλες οι ισπανόφωνες τουριστικές αγορές, αποτελούν κεφαλαιώδη στόχο του Δήμου στην προσπάθεια διείσδυσής του στην δυτική πλευρά της Ευρώπης».

Κατά τη διάρκεια της παρουσίασης συμφωνήθηκαν οι πρώτοι άξονες της δικτύωσης, με τη γαστρονομία να αποτελεί το κυρίαρχο πεδίο τουριστικής ανταλλαγής. Μεταξύ άλλων, Βάσκοι σεφ προσκλήθηκαν στην Ανατολική Χαλκιδική, ενώ αντίστοιχα οι Χαλκιδικιώτες συνάδελφοί τους αναμένεται να παρουσιάσουν τη μοναστηριακή κουζίνα στη Χώρα των Βάσκων, αφιερώνοντας την εκδήλωση στη μνήμη του Γέροντα Επιφάνειου του Μυλοποταμινού. Εκδήλωση πολιτισμού με πρωταγωνιστές Βάσκους χορευτές και μουσικούς αναμένεται να πραγματοποιηθεί στο Άλσος του Αριστοτέλη, ενώ ο δήμαρχος του Σαν Σεμπαστιάν, Eneco Goia, θα πραγματοποιήσει επίσημη επίσκεψη στον Δήμο Αριστοτέλη και στο Άγιον Όρος.

Η δραστηριότητα της ελληνικής αποστολής στη Χώρα των Βάσκων πλαισιώθηκε από διευρυμένο πρόγραμμα επαγγελματικών συναντήσεων «πόρτα-πόρτα» με tour operators του Μπιλμπάο και του Σαν Σεμπαστιάν, ενώ συμφωνήθηκε να πραγματοποιηθεί ένα πρώτο ταξίδι εξοικείωσης τον Ιούνιο του 2025. Θα ακολουθήσει επίσημη παρουσίαση του προορισμού στο Μπιλμπάο από τον τουριστικό οργανισμό ICARION, ο οποίος συμπεριλαμβάνει στο πρόγραμμά του οκταήμερο πακέτο διακοπών στην Ανατολική Χαλκιδική. Στην αποστολή συμμετείχαν ακόμα ο αντιδήμαρχος Αθλητισμού Κώστας Κωτάκης και η σύμβουλος Τουρισμού Μαρία Πάππα.

Η Epoch Times συνέβαλε σε αυτό το άρθρο.

Μερικοί αναλυτές μετά την επικράτηση του Ντόναλντ Τραμπ και λόγω της ιδιαίτερης… αδυναμίας του για τα κρυπτονομίσματα, έσπευσαν να χαρακτηρίσουν το Bitcoin ως «αποθήκη αξίας», το οποίο θα μπορούσε να αποτελέσει ασφαλές επενδυτικό καταφύγιο, αντικαθιστώντας κάποια στιγμή τον χρυσό!

Ο χρυσός όμως παραμένει το διαχρονικά ασφαλές καταφύγιο. Η τιμή του χρυσού από την αρχή του έτους έχει αυξηθεί περίπου 10% έναντι απόδοσης περίπου 4% του Bitcoin.

Πρόσφατες εξελίξεις, όπως ο εμπορικός πόλεμος ΗΠΑ-Κίνας και οι απειλές για νέους δασμούς, ενίσχυσαν ακόμα περισσότερο τη θέση του ως ασφαλές καταφύγιο οδηγώντας την τιμή του κίτρινου μετάλλου σε νέο ιστορικό ρεκόρ στην περιοχή των 3.000 δολ./ουγγιά.

Βεβαίως υπήρχαν και εκτιμήσεις, όπως της Swiss Asia Capital από το 2003, όταν η τιμή του χρυσού εκινείτο στην περιοχή των 1.800 δολ. ακόμη και στα 4.000 δολ./ουγγιά

Τον Ιανουάριο του 2024, η τιμή του χρυσού έφτασε στα 2.035 και τον περασμένο Απρίλιο υπερέβη τα επίπεδα των 2.350 δολαρίων και στα τέλη του περασμένου Αυγούστου στα 2.540 δολάρια ανά ουγγιά, καθώς υπήρχε αισιοδοξία ότι η Fed πλησίαζε στη μείωση των επιτοκίων, καθώς τα υψηλότερα επιτόκια λειτουργούν συνήθως αρνητικά για τον χρυσό. Η μείωση του κόστους δανεισμού γενικά ευνοεί τον χρυσό, ο οποίος δεν προσφέρει τόκο και πιέζεται όταν τα επιτόκια της Fed βρίσκονται σε υψηλά επίπεδα. Ο διαφαινόμενος εμπορικός πόλεμος ενίσχυσε ακόμη την τιμή του χρυσού προς το ορόσημο των 3.000 δολ.

Ενδεικτικό του επενδυτικού κλίματος που υπάρχει για το χρυσό είναι και το εξής γεγονός που αποκάλυψε το Bloomberg: Αεροπλάνα με 151 τόνους χρυσού «πέταξαν» από Λονδίνο για ΗΠΑ.

Η ποσότητα του χρυσού που αποθηκεύεται στα θησαυροφυλάκια του Λονδίνου μειώθηκε κατά 4,9 εκατομμύρια ουγγιές τον Ιανουάριο, καθώς οι επενδυτές έσπευσαν να μεταφέρουν το πολύτιμο μέταλλο στις ΗΠΑ, για να αποφύγουν τους δασμούς και να εκμεταλλευτούν τις υψηλότερες τιμές.

Το Λονδίνο είναι ο μεγαλύτερος κόμβος εμπορίας χρυσού στον κόσμο, με πολύτιμο μέταλλο αξίας περίπου 800 δισεκατομμύρια δολάρια να βρίσκεται σε θησαυροφυλάκια της βρετανικής πρωτεύουσας. Οι ανησυχίες, όμως, ότι ο πρόεδρος Τραμπ θα επιβάλει δασμούς που θα επηρεάσουν τον χρυσό ανέβασαν τις τιμές στις ΗΠΑ πάνω από αυτές του Λονδίνου τον περασμένο μήνα, προσφέροντας μια επικερδή ευκαιρία «για «αρμπιτράζ» σε όσους μπορούσαν να μεταφέρουν τα αποθέματά τους αεροπορικώς μέσω του Ατλαντικού.

Τρόποι επένδυσης

Εάν θέλετε να τοποθετηθείτε στο χρυσό υπάρχουν πολλοί τρόποι με τους οποίους μπορείτε να επενδύσετε.

Φυσικός χρυσός

Ένας τρόπος για να επενδύσετε σε χρυσό είναι να αγοράσετε φυσικό χρυσό. Για παράδειγμα, αγοράζοντας ράβδους χρυσού (με τη μορφή ράβδων, ράβδων ή νομισμάτων) ή κοσμήματα.

Χρυσή λίρα

Ένας δεύτερος τρόπος είναι η χρυσή λίρα. Στα μέσα Ιανουαρίου η τιμή της χρυσής λίρας έσπασε το φράγμα των 700 ευρώ, καταγράφοντας εάν ακόμη ιστορικό ρεκόρ και συνέχισε ανοδικά έως και τα 740 ευρώ(τιμή πώλησης από την ΤτΕ) την Τετάρτη. Την ίδια ώρα η τιμή αγοράς από την ΤτΕ είναι στα 633 ευρώ με το spread μεταξύ τιμής αγοράς και πώλησης ξεπερνά τα 100 ευρώ, ένα spread «απαγορευτικό» για τοποθέτηση στο πολύτιμο μέταλλο, τουλάχιστον όσον αφορά τη φυσική του μορφή.

Όσοι επιθυμούν να αγοράσουν και να πωλήσουν χρυσές λίρες Αγγλίας από την Τράπεζα της Ελλάδος θα πρέπει να γνωρίζουν ότι για οποιαδήποτε συναλλαγή, ανεξαρτήτως ποσού, απαιτείται η επίδειξη α) του δελτίου αστυνομικής ταυτότητας ή του διαβατηρίου σε ισχύ και β) πρωτότυπου δημόσιου εγγράφου (π.χ. εκκαθαριστικού εφορίας) ή πρόσφατου λογαριασμού οργανισμού κοινής ωφέλειας, όπου να αναγράφεται ο Α.Φ.Μ του πελάτη.

Για συναλλαγές έως 10.000 ευρώ, περιλαμβανομένου του ποσού της προμήθειας, ισχύουν οι τιμές του δελτίου τιμών που εκδίδεται από την ΤτΕ και το οποίο αναρτάται στον ιστοχώρο της. Το κάθε δελτίο τιμών ισχύει μέχρι την έκδοση νεοτέρου.

Σε περίπτωση συναλλαγής έως 10.000 ευρώ, περιλαμβανομένης της προμήθειας με τραπεζική επιταγή, το ποσό της επιταγής δεν πρέπει να ξεπερνά τα 9.500 ευρώ (το υπόλοιπο καταβάλλεται τοις μετρητοίς).

Για συναλλαγές άνω των 10.000 ευρώ, η τιμή προσδιορίζεται με βάση την τρέχουσα τιμή χρυσού την ώρα της συναλλαγής.

Για συναλλαγές άνω των 500 ευρώ, η πληρωμή πραγματοποιείται στο γκισέ με άμεση μεταφορά πίστωσης ή με προσκόμιση τραπεζικής επιταγής εις διαταγήν του πελάτη ή και με κάρτα μέσω POS.

Μετοχές εταιρειών εξόρυξης χρυσού

Μπορείτε επίσης να επενδύσετε σε μετοχές εταιρειών εξόρυξης χρυσού. Αυτή είναι μια πιο έμμεση οδός επένδυσης σε χρυσό, καθώς δεν έχετε προσωπικά στην κατοχή σας τον χρυσό. Η αξία των μετοχών εξόρυξης χρυσού συνήθως αυξομειώνεται, ακολουθώντας στενά την τιμή του χρυσού. Ωστόσο, μπορεί να υπάρχουν διακυμάνσεις των τιμών και πρόσθετες εκτιμήσεις, όπως τα οικονομικά στοιχεία της εταιρείας ή άλλα ζητήματα που σχετίζονται με την εξόρυξη. Εάν επενδύετε σε φυσικό χρυσό, το μόνο εισόδημα που λαμβάνετε από τον χρυσό είναι κέρδη σε περίπτωση που οι τιμές του χρυσού αυξηθούν σε σχέση με την τιμή αγοράς. Ωστόσο, ορισμένες μετοχές εταιρειών εξόρυξης χρυσού, για παράδειγμα, πληρώνουν μερίσματα, οπότε είναι δυνατόν να προκύψει παθητικό εισόδημα.

Διαπραγματεύσιμα αμοιβαία κεφάλαια χρυσού

Υπάρχουν επίσης πολλά διαπραγματεύσιμα αμοιβαία κεφάλαια χρυσού (ETF). Ορισμένα ETF χρυσού επικεντρώνονται στις πτυχές του χρυσού ως εμπορεύματος, όπως οι διακυμάνσεις της τιμής. ‘Αλλα θα επενδύσουν σε εταιρείες της βιομηχανίας χρυσού. Με τα ETF χρυσού, δεν κατέχετε το φυσικό εμπόρευμα, αλλά μάλλον μικρές ποσότητες περιουσιακών στοιχείων που σχετίζονται με τον χρυσό μέσα σε ένα μόνο μερίδιο.

Ένας άλλος δημοφιλής τρόπος επένδυσης σε χρυσό είναι μέσω συμβολαίων μελλοντικής εκπλήρωσης επί χρυσού ή άλλων προϊόντων με μόχλευση, όπου το υποκείμενο περιουσιακό στοιχείο είναι ο χρυσός. Τα συμβόλαια μελλοντικής εκπλήρωσης και τα προϊόντα με μόχλευση είναι πολύπλοκα μέσα και μπορεί να ενέχουν υψηλό κίνδυνο να χάσετε την επένδυσή σας ή και περισσότερο. Είναι μία μορφή επένδυσης για επαγγελματίες περισσότερο παρά για απλούς επενδυτές.

Παράγοντες που επηρεάζουν την τιμή του χρυσού

Οι αβεβαιότητες – πολιτικές, γεωπολιτικές, οικονομικές – ευνοούν τον χρυσό, καθώς θεωρείται ως περιουσιακό στοιχείο ασφαλούς καταφυγίου, δηλαδή επενδύσεις που αναμένεται να διατηρήσουν ή να αυξήσουν την αξία τους σε περιόδους αστάθειας και πτωτικών τάσεων της αγοράς. Επίσης, ο χρυσός ενισχύεται σε περιόδους υψηλού πληθωρισμού όπως αυτές των τελευταίων ετών.

Ιστορικά, ο χρυσός είχε αρνητική συσχέτιση με τις μετοχές και άλλα χρηματοπιστωτικά μέσα, αλλά τα τελευταία χρόνια αυτός ο κανόνας δεν… τηρείται.

Υπάρχει γενικά μια αντίστροφη σχέση μεταξύ των τιμών του χρυσού και του δολαρίου. Όταν η αξία του δολαρίου μειώνεται, οι τιμές του χρυσού τείνουν να αυξάνονται. Από την άλλη πλευρά, όταν το δολάριο αυξάνεται σε αξία, οι τιμές του χρυσού τείνουν να μειώνονται.

Το Ιράν εκτέλεσε τουλάχιστον 975 ανθρώπους τον τελευταίο χρόνο σε μια «αποτρόπαιη κλιμάκωση» της εφαρμογής της θανατικής ποινής, ανακοίνωσαν σήμερα δύο οργανώσεις ανθρωπίνων δικαιωμάτων, η «Ανθρώπινα Δικαιώματα Ιράν» (IHR), η οποία εδρεύει στη Νορβηγία, και η γαλλική οργάνωση «Μαζί Κατά της Θανατικής Ποινής».

Αμφότερες υποστηρίζουν ότι ο αριθμός αυτός είναι ο υψηλότερος από το 2008 που ξεκίνησε η πρώτη να κρατάει αρχεία.

Σε κοινή τους έκθεση, οι δύο οργανώσεις υποστηρίζουν ότι ο αριθμός αυτός «αποκαλύπτει μια φρικτή κλιμάκωση της χρήσης της θανατικής ποινής από την Ισλαμική Δημοκρατία το 2024» και κατηγορούν το Ιράν ότι χρησιμοποιεί την θανατική ποινή ως «βασικό εργαλείο πολιτικής καταστολής».

«Οι εκτελέσεις αυτές εντάσσονται στον πόλεμο που έχει κηρύξει η Ισλαμική Δημοκρατία εναντίον των ίδιων των πολιτών της για να διατηρηθεί στην εξουσία», λέει ο διευθυντής της IHR Μαχμούντ Αμιρί-Μογκαντάμ.

«Πέντε άνθρωποι εκτελούνταν κατά μέσο όρο καθημερινά κατά το τελευταίο τρίμηνο του έτους, καθώς κλιμακωνόταν η απειλή του πολέμου μεταξύ Ιράν και Ισραήλ», εξηγεί.

Ο περυσινός αριθμός αναλογεί σε μια αύξηση 17% επί των 834 εκτελέσεων που καταγράφηκαν το 2023, σημειώνει η έκθεση.

Από τους 975 εκτελεσθέντες, τέσσερεις απαγχονίστηκαν δημοσίως και 31 ήταν γυναίκες – επίσης ο υψηλότερος αριθμός των τελευταίων 17 ετών.

Εκτελέσεις για τις διαδηλώσεις

Οι οργανώσεις ανθρωπίνων δικαιωμάτων, που υποστηρίζουν ότι το Ιράν πραγματοποιεί τις περισσότερες εκτελέσεις μετά την Κίνα, κατηγορούν τις αρχές ότι χρησιμοποιούν τη θανατική ποινή για να προκαλέσουν φόβο στους πολίτες, κυρίως μετά τις διαδηλώσεις που ξέσπασαν σε εθνικό επίπεδο το 2022.

Η θανατική ποινή παραμένει βασικός πυλώνας του δικαστικού συστήματος που βασίζεται στη σαρία και θεσπίστηκε μετά την επανάσταση του 1979, με την οποία εκδιώχθηκε ο υποστηριζόμενος από τη Δύση σάχης.

Τα εγκλήματα που τιμωρούνται με θάνατο περιλαμβάνουν την ανθρωποκτονία, τον βιασμό και εγκλήματα για ναρκωτικά αλλά και πιο αόριστα διατυπωμένες κατηγορίες όπως ‘διαφθορά επί της γης’ και ‘εξέγερση’, οι οποίες, σύμφωνα με τους ακτιβιστές, χρησιμοποιούνται κατά των αντιφρονούντων.

Τα τελευταία χρόνια πραγματοποιήθηκαν εκτελέσεις δι’απαγχονισμού, κυρίως μέσα σε φυλακές αλλά κάποιες φορές και σε δημόσιο χώρο, παρότι και άλλες μέθοδοι θανάτωσης παραμένουν στη νομοθεσία.

Δύο από τις εκτελέσεις του περασμένου χρόνου συνδέονται με τις διαδηλώσεις σε εθνικό επίπεδο που ξέσπασαν τον Σεπτέμβριο του 2022 μετά τον θάνατο της  υπό κράτηση Μαχσά Αμινί, μιας Ιρανής κουρδικής καταγωγής που συνελήφθη από την αστυνομία ηθών για φερόμενη παραβίαση του αυστηρού ενδυματολογικού κώδικα που επιβάλλεται στις γυναίκες στο Ιράν.

Ο 23χρονος Μοχάμεντ Γκομπαντλού εκτελέστηκε τον Ιανουάριο του 2024 με την κατηγορία ότι σκότωσε έναν αστυνομικό με το αυτοκίνητό του στη διάρκεια διαδήλωσης διαμαρτυρίας τον Οκτώβριο του 2022.

Οργανώσεις για τα ανθρώπινα δικαιώματα υποστηρίζουν ότι η δίκη του ήταν προβληματική, με τους δικαστές να αγνοούν τα αποδεικτικά στοιχεία που παρουσίασε η υπεράσπιση ότι ο κατηγορούμενος έπασχε από διπολική διαταραχή.

Ο 34χρονος Γκολαμρεζά Ρασαΐ εκτελέστηκε κρυφά τον Αύγουστο κατηγορούμενος ότι σκότωσε έναν Φρουρό της Επανάστασης στη διάρκεια διαδήλωσης διαμαρτυρίας του 2022.

Ακτιβιστές λένε ότι η κατάθεσή του αποσπάστηκε με βασανιστήρια.

Οι οργανώσεις ανθρωπίνων δικαιωμάτων υποστηρίζουν ότι υπάρχουν ενδείξεις πως το Ιράν πιθανόν να πραγματοποίησε περισσότερες εκτελέσεις τον περασμένο χρόνο, τις οποίες δεν μπόρεσαν να επιβεβαιώσουν προκειμένου να τις συμπεριλάβουν στην έκθεσή τους.

Υποστηρίζουν ότι υπάρχουν πληροφορίες για επιπλέον 39 εκτελέσεις το 2024, τις οποίες δεν μπόρεσαν να διασταυρώσουν από άλλες πηγές.

Ήδη, μέσα σε αυτόν τον χρόνο, το Ιράν έχει πραγματοποιήσει τουλάχιστον 121 εκτελέσεις, σύμφωνα με καταμέτρηση της IHR.

Τις προβλέψεις του μνημονίου συνεργασίας Ελλάδας-Αιγύπτου στη Δέσμευση, Χρήση και Αποθήκευση ‘Ανθρακα που υπέγραψαν στην Αίγυπτο ο υπουργός Περιβάλλοντος και Ενέργειας, Θεόδωρος Σκυλακάκης, και ο υπουργός Πετρελαίου και Ορυκτών Πόρων της Αιγύπτου, Καρίμ Μπανταβί, εξειδικεύει η Ελληνική Διαχειριστική Εταιρεία Υδρογονανθράκων και Ενεργειακών Πόρων. Η ΕΔΕΥΕΠ είναι η αρμόδια αδειοδοτούσα αρχή της χώρας για την εξερεύνηση και υπόγεια αποθήκευση αερίων και υγρών – συμπεριλαμβανομένης της γεωλογικής αποθήκευσης διοξειδίου του άνθρακα.

\Συγκεκριμένα, το Μνημόνιο Κατανόησης Ελλάδας-Αιγύπτου αφορά στη δημιουργία Κοινών Ομάδων Εργασίας από ειδικούς του υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας, την ΕΔΕΥΕΠ, και τους Αιγύπτιους ομολόγους τους. Οι Ομάδες Εργασίας στοχεύουν στην ανάπτυξη ενός ολοκληρωμένου νομοθετικού πλαισίου για το CCS στην Αίγυπτο, οικοδομώντας στην εμπειρία της Ελλάδας που ωριμάζει τη δική της εθνική νομοθεσία για την υλοποίηση του εμβληματικού έργου αποθήκευσης διοξειδίου του άνθρακα στον Πρίνο.

Επίσης, τα δύο συμβαλλόμενα μέρη θα συνεργαστούν για να εντοπίσουν περιοχές στην Αίγυπτο κατάλληλες για έργα γεωλογικής αποθήκευσης διοξειδίου του άνθρακα και να διερευνήσουν έτερες χρήσεις δεσμευμένου άνθρακα. Και τέλος, οι Κοινές Ομάδες Εργασίας θα εξετάσουν οικονομικά μοντέλα και την αλυσίδα αξίας του CCS, με στόχο την ενίσχυση των επενδύσεων στον κλάδο.

Σχολιάζοντας τη συμφωνία, ο υπουργός Περιβάλλοντος και Ενέργειας, Θόδωρος Σκυλακάκης, δήλωσε: «Υπογράψαμε, με τον Αιγύπτιο ομόλογό μου, ένα πολύ σημαντικό Μνημόνιο Κατανόησης για την προώθηση της συνεργασίας Ελλάδας-Αιγύπτου στον τομέα της Δέσμευσης, Χρήσης και Αποθήκευσης ‘Ανθρακα (CCUS). Με τη συγκεκριμένη πρωτοβουλία διευκολύνεται η ανταλλαγή τεχνογνωσίας των δύο χωρών στον συγκεκριμένο τομέα, ενώ παράλληλα καταδεικνύεται η ανάγκη για συντονισμένες προσπάθειες με σκοπό την ανάπτυξη εγκαταστάσεων-αποθηκευτικών χώρων για CCS/CCUS. Ενέργειες, που θα συμβάλλουν καθοριστικά στην επίτευξη των κλιματικών στόχων. Ο ρόλος της ΕΔΕΥΕΠ θα είναι πολύτιμος στην προσπάθεια υλοποίησης των διαδικασιών και τήρησης των χρονοδιαγραμμάτων που περιγράφονται σε αυτό το MoU».

Από πλευράς ΕΔΕΥΕΠ, o διευθύνων σύμβουλος Αριστοφάνης Στεφάτος, σημείωσε: «Είναι ιδιαίτερα τιμητικό που το υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας μας εμπιστεύεται να εκπροσωπήσουμε τη χώρα και να συντονίσουμε τις εργασίες με τις αρμόδιες αιγυπτιακές αρχές, ώστε να διευκολυνθεί το έργο των Κοινών Ομάδων Εργασίας και η υλοποίηση του Μνημονίου Κατανόησης. Τα έργα CCS/CCUS είναι κομβικά για την αντιμετώπιση της κλιματικής αλλαγής και την ενίσχυση της ανταγωνιστικότητας των βιομηχανιών που δεν δύνανται να μειώσουν τους ρύπους τους με εναλλακτικούς τρόπους. Η επιτυχία της προσπάθειας μπορεί να προστατεύσει την ανταγωνιστικότητα της ελληνικής βιομηχανίας, και τέτοιου είδους στρατηγικές συνεργασίες δείχνουν τον δρόμο. Ήδη υλοποιείται το πρώτο έργο αποθήκευσης άνθρακα στην Ελλάδα και την ΝΑ Ευρώπη, στον Πρίνο από την EnEarth, και ανυπομονούμε να επεκτείνουμε τη δράση μας».