Δευτέρα, 03 Νοέ, 2025

Μια σπάνια ματιά στο εσωτερικό ενός άστρου που εκρήγνυται

Οι αστέρες μπορούν να ζήσουν εκατομμύρια έως τρισεκατομμύρια χρόνια μέχρι να εξαντληθούν τα ‘καύσιμά’ τους. Οι μεγαλύτεροι αστέρες σβήνουν με μια έκρηξη που ονομάζεται σουπερνόβα.

Χρησιμοποιώντας τηλεσκόπια που παρατηρούν βαθιά στο διάστημα, οι ερευνητές έχουν εντοπίσει πολλές τέτοιες εκρήξεις. Οι κοσμικές εκρήξεις τείνουν να ανακατεύουν τα στρώματα ενός αστέρα που πεθαίνει, καθιστώντας δύσκολη την παρατήρηση της εσωτερικής δομής του.

Αλλά αυτό δεν συνέβη στην περίπτωση του σουπερνόβα 2021yfj, βρίσκεται στον δικό μας γαλαξία μας.

Τα εξωτερικά στρώματα υδρογόνου και ηλίου του αστέρα που κατέρρεε είχαν αποκολληθεί εδώ και πολύ καιρό· αυτό ήταν αναμενόμενο. Αλλά παρατηρήθηκε ότι τα πυκνά, εσωτερικά στρώματα πυριτίου και θείου του αστέρα είχαν επίσης αποκολληθεί κατά τη διάρκεια της έκρηξης.

«Ποτέ δεν έχουμε παρατηρήσει έναν αστέρα που να έχει απογυμνωθεί σε τέτοιο βαθμό», δήλωσε ο Στηβ Σουλτς του Πανεπιστημίου Northwestern, ο οποίος ήταν μέλος της ομάδας ανακάλυψης που δημοσίευσε την έρευνα στο περιοδικό Nature.

Η ανακάλυψη αυτή ενισχύει τις θεωρίες των επιστημόνων σχετικά με την εμφάνιση των μεγάλων άστρων στο τέλος της ζωής τους, τα οποία είναι οργανωμένα σε στρώματα με ελαφρύτερα στοιχεία στο εξωτερικό και βαρύτερα κοντά στον πυρήνα.

«Επειδή τόσο πολλά στρώματα είχαν αποκολληθεί από αυτό το αστέρι, αυτό ουσιαστικά επιβεβαίωσε τι ήταν αυτά τα στρώματα», είπε η Άνια Νούτζεντ, που μελετά τους σουπερνόβα στο Κέντρο Αστροφυσικής Χάρβαρντ-Σμιθσόνιαν και η οποία δεν συμμετείχε στη νέα έρευνα.

Δεν είναι ακόμη σαφές πώς αυτό το αστέρι απογυμνώθηκε τόσο πολύ – αν τα στρώματά του απομακρύνθηκαν βίαια στα τελικά στάδια της ζωής του ή αν απομακρύνθηκαν από ένα δίδυμο αστέρι. Μελλοντικές έρευνες μπορεί να αποκαλύψουν στοιχεία, αν και οι επιστήμονες παραδέχονται ότι ένα τέτοιο γεγονός μπορεί να είναι δύσκολο να καταγραφεί ξανά.

Κονγκό: Τουλάχιστον 86 νεκροί από ανατροπή πλοιαρίου

Τουλάχιστον 86 άνθρωποι έχασαν τη ζωή τους όταν ένα μηχανοκίνητο πλοιάριο ανετράπη στην επαρχία Εκουατέρ, στη βορειοδυτική Λαϊκή Δημοκρατία του Κονγκό, σύμφωνα με τα όσα μετέδωσαν την Παρασκευή τα κρατικά μέσα ενημέρωσης.

Η κρατική ειδησεογραφική υπηρεσία ανέφερε ότι το δυστύχημα σημειώθηκε την Τετάρτη στην περιοχή Μπασανκσού, με την πλειονότητα των θυμάτων να είναι μαθητές.

Δεν έχει ακόμη διευκρινιστεί η ακριβής αιτία της τραγωδίας, ωστόσο οι κρατικές πηγές αποδίδουν το δυστύχημα σε «ακατάλληλη φόρτωση και νυχτερινή πλεύση», επικαλούμενες μαρτυρίες από τον τόπο του συμβάντος.

Εικόνες που φέρονται να προέρχονται από την περιοχή δείχνουν χωρικούς να έχουν συγκεντρωθεί γύρω από τα πτώματα, θρηνώντας για τα θύματα.

Τοπική οργάνωση της κοινωνίας των πολιτών κατηγόρησε την κυβέρνηση για το δυστύχημα και υποστήριξε ότι ο αριθμός των νεκρών είναι μεγαλύτερος. Οι αρχές δεν ήταν άμεσα διαθέσιμες για σχολιασμό.

Τα ναυάγια πλοιαρίων σε αυτή τη χώρα της κεντρικής Αφρικής συμβαίνουν ολοένα και συχνότερα, καθώς οι κάτοικοι εγκαταλείπουν το ελάχιστο οδικό δίκτυο και στρέφονται στη φθηνότερη λύση των ξύλινων σκαφών.

Σε τέτοιου είδους διαδρομές, τα σωσίβια είναι σπάνια, ενώ τα σκάφη συνήθως υπερφορτώνονται, με αποτέλεσμα να μην αντέχουν πολλές φορές το βάρος των επιβατών και των φορτίων τους. Πολλά ταξιδεύουν τη νύχτα, γεγονός που δυσχεραίνει τις προσπάθειες διάσωσης σε περίπτωση ατυχήματος· τελικά πολλά πτώματα δεν εντοπίζονται ποτέ.

Χιλιάδες νέα άστρα σε πρόσφατη φωτογραφία της NASA

ΑΚΡ. ΚΑΝΑΒΕΡΑΛ, ΗΠΑ – Χιλιάδες νέα άστρα σπιθιρίζουν στην τελευταία φωτογραφία που έστειλε το διαστημικό τηλεσκόπιο της NASA, Webb (Webb Space Telescope).

Η φωτογραφία, που δημοσιεύθηκε μόλις αυτήν την εβδομάδα, αποτυπώνει ένα σημείο γέννησης αστεριών, 5.500 έτη φωτός από τη Γη. Ένα έτος φωτός (ly) ισοδυναμεί με 9,4607 (≃9,5) τρισεκατομμύρια χιλιόμετρα.

Εκτός από τα ‘νεογέννητα’ άστρα, στη φωτογραφία διακρίνεται και ένα νέφος αστρικής σκόνης και αερίων που εκλύονται από τη διαδικασία διαμόρφωσης των αστέρων. Αυτό το νεφέλωμα, που ονομάστηκε ‘Αστακός’ είναι τόσο ογκώδες που δεν χωρά ολόκληρο στο κάδρο της φωτογραφίας. Το σύμπλεγμα των νέων άστρων, το οποίο ονομάστηκε Pismis 24, βρίσκεται στο βάθος του νεφελώματος.

Το τηλεσκόπιο Webb είναι το μεγαλύτερο και ισχυρότερο τηλεσκόπιο που έχει στείλει έως τώρα ο άνθρωπος στο Διάστημα. Από το 2021, έτος εκτόξευσής του, μεταδίδει εικόνες που τραβά στο υπεριώδες φάσμα. Για την αποτύπωση της συγκεκριμένης εικόνας χρειάστηκαν περισσότερες από πέντε ώρες.

Της Marcia Dunn

Αιματηρή επιχείρηση της αστυνομίας στο Ρίο ντε Τζανέιρο κατά κυκλώματος ναρκωτικών

Η αστυνομία του Ρίο ντε Τζανέιρο απελευθέρωσε την Πέμπτη δύο ομήρους, ανάμεσά τους και ένα παιδί, κατά τη διάρκεια επιχείρησης εναντίον κυκλώματος διακίνησης ναρκωτικών, η οποία οδήγησε σε σφοδρή ανταλλαγή πυρών και είχε ως αποτέλεσμα τον θάνατο οκτώ μελών της συμμορίας, σύμφωνα με τις αρχές.

Η επιχείρηση είχε στόχο την εγκληματική οργάνωση με την ονομασία «Pure Third Command», στην οποία ανήκει και διακινητής γνωστός με το παρατσούκλι «Συνταγματάρχης», κατηγορούμενος για τη δολοφονία μιας γυναίκας τον Αύγουστο, ανέφερε η αστυνομία σε ανακοίνωσή της.

Σύμφωνα με τις αρχές, σε οικία εντοπίστηκαν έξι ένοπλοι που κρατούσαν όμηρο έναν πάστορα και ένα παιδί. Οι δράστες προέβαλαν αντίσταση και εξουδετερώθηκαν, ενώ σε άλλο σημείο σκοτώθηκαν ακόμη δύο μέλη της συμμορίας. Οι όμηροι απελευθερώθηκαν χωρίς να υποστούν βλάβη.

Η αστυνομία ανακοίνωσε επίσης δύο συλλήψεις, καθώς οι ύποπτοι επιχείρησαν να καταλάβουν λεωφορείο προκειμένου να το χρησιμοποιήσουν ως οδόφραγμα, εμποδίζοντας την πρόσβαση των δυνάμεων ασφαλείας στην περιοχή. Κατασχέθηκαν, επιπλέον, τέσσερα τουφέκια.

Σύμφωνα με την εφημερίδα O Globo, η ανταλλαγή πυρών προκάλεσε σοβαρές αναταράξεις στις συγκοινωνίες, με δρομολόγια τρένων και λεωφορείων να διακόπτονται, σχολεία να κλείνουν και σκηνές πανικού να καταγράφονται στην πόλη. Δεκάδες παιδιά σε κοντινό νηπιαγωγείο αναγκάστηκαν να ξαπλώσουν στους διαδρόμους για να προστατευθούν από τα πυρά.

Η τοπική βουλευτής Ρενάτα Σόουζα σχολίασε ότι μαθητές και εργαζόμενοι δεν γνώριζαν αν θα επιστρέψουν ζωντανοί στα σπίτια τους, προσθέτοντας πως δεν μπορεί να θεωρείται «κανονικότητα» η πολιτική του τρόμου και του φόβου.

Σύμφωνα με τις αρχές, η συμμορία εκφοβίζει κατοίκους, εκδιώκει αντιπάλους, επιτίθεται σε αστυνομικές δυνάμεις και επιβάλλει απαγορεύσεις κυκλοφορίας στην περιοχή.

Μάχη με τον χρόνο για τον εντοπισμό επιζώντων στο Αφγανιστάν – Πάνω από 1.400 οι νεκροί

Ο ΟΗΕ προειδοποίησε για δραματική αύξηση των θυμάτων του ισχυρού σεισμού που έπληξε την ανατολική περιοχή του Αφγανιστάν, καθώς οι Ταλιμπάν ανακοίνωσαν την Τρίτη ότι ο αριθμός των νεκρών ξεπέρασε τους 1.400 και οι τραυματίες τους 3.000. Σύμφωνα με εκπρόσωπο της κυβέρνησης των Ταλιμπάν, τα στοιχεία αφορούσαν μόνο την επαρχία Κουνάρ.

Ο σεισμός, μεγέθους 6 βαθμών της κλίμακας Ρίχτερ, σημειώθηκε το βράδυ της Κυριακής και προκάλεσε εκτεταμένες ζημιές σε πολλές επαρχίες. Χωριά ισοπεδώθηκαν και εκατοντάδες άνθρωποι παγιδεύτηκαν κάτω από ερείπια σπιτιών κατασκευασμένων κυρίως από ξύλο και πλίνθους.

Το δύσβατο τοπίο δυσχεραίνει τις επιχειρήσεις διάσωσης, με τις αρχές των Ταλιμπάν να αναγκάζονται να μεταφέρουν με εναέριες ρίψεις δεκάδες κομάντος για να απομακρύνουν τραυματίες από περιοχές όπου δεν μπορούσαν να προσγειωθούν ελικόπτερα.

Η οργάνωση «Save the Children» ανέφερε ότι ομάδα της περπάτησε πάνω από 20 χιλιόμετρα για να προσεγγίσει απομονωμένα χωριά, μεταφέροντας ιατρικό εξοπλισμό στην πλάτη με τη βοήθεια κατοίκων.

Σύμφωνα με το Γεωλογικό Ινστιτούτο των ΗΠΑ, την Τρίτη καταγράφηκε ισχυρός μετασεισμός 5,2 Ρίχτερ κοντά στο επίκεντρο, χωρίς να αναφερθούν νέες ζημιές.

Ο συντονιστής του ΟΗΕ για το Αφγανιστάν, Ιντρίκα Ρατβάτε, τόνισε ότι οι διασώστες δίνουν «αγώνα με τον χρόνο» για να φτάσουν στις απομακρυσμένες ορεινές περιοχές, προειδοποιώντας σε ενημέρωση στη Γενεύη ότι τα θύματα μπορεί να αυξηθούν εκθετικά. Επεσήμανε δε πως οι κοινότητες έχουν εξαντλήσει τις αντοχές τους και κάλεσε τη διεθνή κοινότητα να συνδράμει.

Πρόκειται για τον τρίτο μεγάλο σεισμό από τότε που οι Ταλιμπάν κατέλαβαν την εξουσία το 2021. Η χώρα εξακολουθεί να δοκιμάζεται από περικοπές στη διεθνή βοήθεια, οικονομική αδυναμία και τις μαζικές επιστροφές Αφγανών από Ιράν και Πακιστάν.

Σύμφωνα με τον Ρατβάτε, η κατάρρευση σπιτιών από ξύλα και πλίνθους οδηγεί σε τραυματισμούς και θανάτους, καθώς οι στέγες πέφτουν πάνω στους ανθρώπους που τα κατοικούν. Αν και η περιοχή έχει χαμηλή πυκνότητα πληθυσμού, ο σεισμός σημειώθηκε τη νύχτα, όταν οι περισσότεροι κοιμούνταν.

Το καθεστώς των Ταλιμπάν, το οποίο αναγνωρίζεται διεθνώς μόνο από τη Ρωσία, απηύθυνε έκκληση για βοήθεια. Ωστόσο, η παροχή στήριξης παραμένει περιορισμένη, καθώς οι δωρητές έχουν μειώσει τα κονδύλια λόγω άλλων διεθνών κρίσεων αλλά και εξαιτίας της πολιτικής των Ταλιμπάν απέναντι στις γυναίκες και τα κορίτσια.

Ο ΟΗΕ ανακοίνωσε την άμεση διάθεση 5 εκατ. δολαρίων από το ταμείο εκτάκτων αναγκών, ποσό που θα ενισχυθεί με άλλα 5 εκατ. από το Ανθρωπιστικό Ταμείο του Αφγανιστάν. Τουλάχιστον είκοσι πέντε ομάδες αξιολόγησης έχουν σταλεί στην πληγείσα περιοχή, μεταφέροντας είδη πρώτης ανάγκης όπως κουβέρτες και ηλιακούς φανούς.

Το Ηνωμένο Βασίλειο δεσμεύτηκε να διαθέσει 1 εκατ. λίρες σε ανθρωπιστικούς οργανισμούς, ενώ η Ευρωπαϊκή Ένωση στέλνει 130 τόνους εφοδίων και οικονομική βοήθεια ενός εκατ. ευρώ. Αντίστοιχη στήριξη έχουν ανακοινώσει τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα, η Ινδία και η Κίνα.

Ωστόσο, τα θύματα του σεισμού υφίστανται τις συνέπειες της διεθνούς απομόνωσης των Ταλιμπάν, ιδιαίτερα λόγω της απαγόρευσης στις γυναίκες να εργάζονται σε ΜΚΟ. Νωρίτερα φέτος, οι ΗΠΑ μείωσαν δραστικά τη βοήθεια προς το Αφγανιστάν, επικαλούμενες ανησυχίες ότι τα κονδύλια κατευθύνονταν προς το καθεστώς.

Η Κέητ Κάρεϋ, αναπληρώτρια επικεφαλής του Γραφείου Συντονισμού Ανθρωπιστικών Υποθέσεων του ΟΗΕ στη χώρα, υπογράμμισε ότι περισσότερες από 420 δομές υγείας έχουν κλείσει ή αναστείλει τη λειτουργία τους λόγω της «τεράστιας μείωσης» της χρηματοδότησης, εκ των οποίων οι ογδόντα βρίσκονται στην πληγείσα ανατολική περιοχή. Όπως σημείωσε, τα εναπομείναντα κέντρα υγείας είναι υπερφορτωμένα, με ελλείψεις προσωπικού και προμηθειών, ενώ απέχουν από τον τοπικό πληθυσμό σε μια κρίσιμη στιγμή που απαιτείται άμεση τραυματιολογική φροντίδα.

Οι αρχές των Ταλιμπάν έχουν στήσει καταυλισμό στην Κουνάρ για την οργάνωση προμηθειών και ανθρωπιστικής βοήθειας, ενώ λειτουργούν δύο κέντρα για τον συντονισμό της μεταφοράς τραυματιών, της ταφής των νεκρών και της διάσωσης επιζώντων.

Η Microsoft περιορίζει την πρόσβαση Κινέζων στο σύστημα πρόβλεψης κυβερνοεπιθέσεων

Η Microsoft ανακοίνωσε την Τετάρτη ότι έχει περιορίσει την πρόσβαση ορισμένων κινεζικών εταιρειών στο σύστημα πρόβλεψης ευπαθειών στον τομέα της κυβερνοασφάλειας, ύστερα από υποψίες ότι το Πεκίνο εμπλέκεται σε εκστρατεία κυβερνοεπιθέσεων εναντίον των ευρέως χρησιμοποιούμενων διακομιστών SharePoint της εταιρείας.

Οι νέοι περιορισμοί επιβλήθηκαν μετά τις εκτεταμένες απόπειρες κυβερνοεπιθέσεων κατά των διακομιστών SharePoint τον προηγούμενο μήνα, για τις οποίες ορισμένες αναφορές και η ίδια η Microsoft κατηγορούν το Πεκίνο.

Οι επιθέσεις προκάλεσαν υποψίες μεταξύ ειδικών κυβερνοασφάλειας ότι πιθανώς υπήρξε διαρροή στο Microsoft Active Protections Program (MAPP), το οποίο η Microsoft χρησιμοποιεί για να ενημερώνει εταιρείες ασφαλείας σε όλο τον κόσμο, συμπεριλαμβανομένης της Κίνας, για τις κυβερνοαπειλές πριν αυτές γίνουν γνωστές στο ευρύ κοινό, ώστε να μπορούν να προστατευτούν αποτελεσματικότερα.

Το Πεκίνο έχει αρνηθεί οποιαδήποτε εμπλοκή στις επιθέσεις κατά των διακομιστών SharePoint.

Σύμφωνα με προηγούμενα ρεπορτάζ του Reuters, η Microsoft ενημέρωσε τα μέλη του προγράμματος MAPP για τις ευπάθειες των διακομιστών SharePoint στις 24 Ιουνίου, 3 Ιουλίου και 7 Ιουλίου. Επειδή η Microsoft δήλωσε ότι παρατήρησε τις πρώτες απόπειρες στις 7 Ιουλίου, ο χρόνος αυτός οδήγησε ορισμένους ειδικούς να υποθέσουν ότι η ξαφνική αύξηση των επιθέσεων πιθανώς προέκυψε από κακή χρήση των πληροφοριών από κάποιο μέλος του MAPP.

Σε δήλωσή της, η Microsoft ανέφερε ότι ορισμένες κινεζικές εταιρείες δεν θα λαμβάνουν πλέον «απόδειξη εφικτότητας της ιδέας» (proof of concept code), ο οποίος μιμείται τη λειτουργία κακόβουλου λογισμικού. Ο κώδικας αυτός μπορεί να βοηθήσει τους επαγγελματίες κυβερνοασφάλειας να θωρακίσουν τα συστήματά τους γρήγορα, αλλά μπορεί επίσης να αξιοποιηθεί από κυβερνοεισβολείς για να αποκτήσουν πλεονέκτημα έναντι των συστημάτων ασφαλείας.

Η εταιρεία επεσήμανε ότι είναι ενήμερη πως οι πληροφορίες που παρέχει στους συνεργάτες της μπορεί να γίνουν αντικείμενο εκμετάλλευσης, «γι’ αυτό λαμβάνουμε μέτρα – τόσο γνωστά όσο και εμπιστευτικά – για να αποτρέψουμε την κακή χρήση τους. Εξετάζουμε συνεχώς τους συμμετέχοντες και τους αναστέλλουμε ή τους αφαιρούμε αν διαπιστώσουμε ότι παραβίασαν τη σύμβασή τους μαζί μας, η οποία περιλαμβάνει απαγόρευση συμμετοχής σε επιθέσεις».

Η Microsoft δεν θέλησε να αποκαλύψει την πρόοδο της έρευνας για τις κυβερνοεπιθέσεις ούτε να δώσει λεπτομέρειες για τις εταιρείες που περιορίστηκαν.

Γκάνα: Συντριβή στρατιωτικού ελικοπτέρου με οκτώ νεκρούς, ανάμεσά τους δύο υπουργοί

Οκτώ άνθρωποι, μεταξύ των οποίων ο υπουργός Άμυνας της Γκάνας Έντουαρντ Ομάνε Μπόαμα και ο υπουργός Περιβάλλοντος Ιμπραχίμ Μουρτάλα Μουχάμεντ, σκοτώθηκαν την Τετάρτη όταν στρατιωτικό ελικόπτερο συνετρίβη σε δασώδη περιοχή στο κεντρικό τμήμα της χώρας.

Σύμφωνα με ανακοίνωση της κυβέρνησης, όλοι οι επιβαίνοντες στο ελικόπτερο έχασαν τη ζωή τους, ενώ το περιστατικό χαρακτηρίστηκε «εθνική τραγωδία». Η πτήση είχε ξεκινήσει το πρωί από την πρωτεύουσα Άκκρα με προορισμό την πόλη Ομπουάσι, κέντρο της μεταλλευτικής δραστηριότητας στην περιφέρεια Ασάντι, όταν το σκάφος χάθηκε από τα ραντάρ.

Το στρατιωτικό επιτελείο της Γκάνας ανέφερε ότι τα συντρίμμια εντοπίστηκαν τελικά στην περιοχή Αντάνσι της ίδιας περιφέρειας. Τα αίτια της συντριβής δεν έχουν ακόμη διευκρινιστεί και οι αρχές έχουν ξεκινήσει έρευνα για το περιστατικό.

Μεταξύ των θυμάτων βρίσκονται επίσης ο αντιπρόεδρος του κυβερνώντος κόμματος National Democratic Congress (NDC), ένας ανώτατος σύμβουλος εθνικής ασφάλειας, καθώς και μέλη του πληρώματος.

Κρατικά μέσα ενημέρωσης μετέδωσαν ότι το ελικόπτερο ήταν τύπου Z-9, μοντέλο που χρησιμοποιείται συχνά για μεταφορές προσωπικού και ιατρικές αποστολές.

Βίντεο που κυκλοφόρησε στο διαδίκτυο φαίνεται να δείχνει το σημείο της συντριβής, με συντρίμμια να καίγονται μέσα σε δασική έκταση και πολίτες να έχουν πλησιάσει για να προσφέρουν βοήθεια.

Πλήθος κόσμου συγκεντρώθηκε στην οικία του υπουργού Μπόαμα, καθώς και στα κεντρικά γραφεία του NDC, όπου επικρατούσε βαρύ πένθος.

Το δυστύχημα συγκαταλέγεται στα σοβαρότερα αεροπορικά περιστατικά των τελευταίων ετών στη Γκάνα. Το 2014, ελικόπτερο υπηρεσίας είχε συντριβεί στα ανοικτά των ακτών, με αποτέλεσμα να σκοτωθούν τουλάχιστον τρία άτομα. Το 2012, εμπορευματικό αεροσκάφος είχε ξεφύγει από τον διάδρομο προσγείωσης στην Άκκρα, προσκρούοντας σε λεωφορείο και προκαλώντας τον θάνατο τουλάχιστον δέκα ανθρώπων.

Του Ope Adetayo

Παραιτήθηκε ο Λιθουανός πρωθυπουργός Γκιντάουτας Παλούτσκας εν μέσω ερευνών και κινητοποιήσεων

Την παραίτησή του υπέβαλε την Πέμπτη ο πρωθυπουργός της Λιθουανίας, Γκιντάουτας Παλούτσκας, έπειτα από αποκαλύψεις για τις επιχειρηματικές του δραστηριότητες που προκάλεσαν δημόσιες αντιδράσεις και διαδηλώσεις στην πρωτεύουσα της χώρας.

Ο πρόεδρος της Λιθουανίας, Γκιτάνας Ναουσέντα, ανακοίνωσε την παραίτηση στους εκπροσώπους του Τύπου το πρωί της Πέμπτης. Εκπρόσωπος του Παλούτσκας, σύμφωνα με πληροφορίες, δεν ανταποκρίθηκε άμεσα σε αίτημα για σχόλιο.

Ο Παλούτσκας είχε αναλάβει καθήκοντα στα τέλη του προηγούμενου έτους ως επικεφαλής των Σοσιαλδημοκρατών, ενός κεντροαριστερού κόμματος, στο πλαίσιο τρικομματικής κυβέρνησης συνεργασίας που σχηματίστηκε μετά τις βουλευτικές εκλογές του Οκτωβρίου. Μετά την παραίτησή του, αναμένεται να παραιτηθεί και ολόκληρο το υπουργικό συμβούλιο, γεγονός που ενδέχεται να αφήσει τη χώρα χωρίς αποτελεσματική διακυβέρνηση λίγες εβδομάδες πριν από τις προγραμματισμένες κοινές στρατιωτικές ασκήσεις Ρωσίας-Λευκορωσίας.

Ωστόσο, σύμφωνα με πολιτικούς αναλυτές, η εξωτερική πολιτική της Λιθουανίας δεν αναμένεται να μεταβληθεί, καθώς ο πρόεδρος της χώρας – ο οποίος εκλέγεται απευθείας από το εκλογικό σώμα – διατηρεί τον κεντρικό ρόλο στη διεθνή εκπροσώπηση. Ο Ναουσέντα θεωρείται από τους πλέον σταθερούς υποστηρικτές της Ουκρανίας στον αγώνα της κατά της ρωσικής εισβολής.

Τον τελευταίο καιρό, ο Παλούτσκας είχε βρεθεί στο επίκεντρο δημοσιογραφικών ερευνών σχετικών με τις επιχειρηματικές και οικονομικές του δραστηριότητες. Πολλαπλά μέσα ενημέρωσης δημοσίευσαν τον Ιούλιο αποκαλύψεις για παλαιότερες και τρέχουσες επιχειρηματικές του εμπλοκές, κάνοντας λόγο για ατασθαλίες που σε ορισμένες περιπτώσεις ανάγονταν σε γεγονότα που χρονολογούνταν περισσότερο από μία δεκαετία πριν. Στη συνέχεια, οι αρμόδιες υπηρεσίες καταπολέμησης της διαφθοράς και οι διωκτικές αρχές της χώρας ξεκίνησαν σχετικές έρευνες.

Ιδιαίτερη ζημιά στην εικόνα του φέρεται να προκάλεσε η αποκάλυψη πως δεν είχε εξοφλήσει σημαντικό μέρος προστίμου ύψους 16.500 ευρώ, το οποίο του είχε επιβληθεί σε ποινική υπόθεση του 2012, γνωστή στα λιθουανικά μέσα ως το «σκάνδαλο του ποντικοφάρμακου».

Σύμφωνα με τις τότε αποφάσεις του ανώτατου δικαστηρίου, ο Παλούτσκας είχε κριθεί ένοχος για κακοδιαχείριση της διαδικασίας ανάθεσης έργου καταπολέμησης τρωκτικών στον Δήμο Βίλνιους, όταν υπηρετούσε ως γενικός διευθυντής της δημοτικής διοίκησης. Είχε κριθεί ότι καταχράστηκε τη θέση του, παραχωρώντας παρανόμως πλεονεκτήματα σε εταιρεία που είχε προσφέρει τη μεγαλύτερη τιμή στον σχετικό διαγωνισμό. Η ποινή του ήταν διετής φυλάκιση με αναστολή, την οποία δεν εξέτισε ποτέ.

Ο ίδιος ο Παλούτσκας αρνήθηκε κάθε αδικοπραγία σε σχέση με τις επιχειρηματικές του δραστηριότητες, κάνοντας λόγο για «συντονισμένη επίθεση» σε βάρος του από πολιτικούς αντιπάλους.

Παραιτήθηκε προτού ξεκινήσουν επίσημα οι διαδικασίες καθαίρεσής του από την αντιπολίτευση. Εκτιμάται ότι οι διαβουλεύσεις για τη συγκρότηση νέου κυβερνητικού συνασπισμού θα ξεκινήσουν άμεσα.

Του Liudas Dapkus

Τρεις δήμαρχοι συνελήφθησαν στη νότια Τουρκία στο πλαίσιο καταστολής της αντιπολίτευσης

Οι δήμαρχοι τριών μεγάλων πόλεων της νότιας Τουρκίας συνελήφθησαν το Σάββατο, σύμφωνα με τα κρατικά μέσα ενημέρωσης, προσθέτοντας τα ονόματά τους στη λίστα των στελεχών της αντιπολίτευσης που κρατούνται μετά και τη φυλάκιση του δημάρχου Κωνσταντινούπολης τον περασμένο Μάρτιο.

Ο Αμπντουραχμάν Τουτούρα, δήμαρχος της Εντεϊμέν, και ο Ζεϊντέν Κεραλάρ, επικεφαλής του μητροπολιτικού δήμου Αδάνων, συνελήφθησαν σε εφόδους τα ξημερώματα, σύμφωνα με το πρακτορείο Anadolu. Και οι δύο ανήκουν στο Ρεπουμπλικανικό Λαϊκό Κόμμα (CHP), το βασικό κόμμα της αντιπολίτευσης.

Ο δήμαρχος της Αττάλειας με το CHP, Μουχιτίν Μποτζέκ, συνελήφθη μαζί με δύο ακόμη υπόπτους σε ξεχωριστή έρευνα για υπόθεση δωροδοκίας από την Εισαγγελία Πρωτοδικών Αττάλειας, όπως μετέδωσε το Anadolu.

Στελέχη του CHP έχουν βρεθεί φέτος στο στόχαστρο μαζικών συλλήψεων που πολλοί ερμηνεύουν ως προσπάθεια εξουδετέρωσης της κύριας δύναμης της αντιπολίτευσης.

Η κυβέρνηση επιμένει ότι εισαγγελείς και δικαστές δρουν ανεξάρτητα· ωστόσο η σύλληψη του δημάρχου Κωνσταντινούπολης, Εκρέμ Ιμάμογλου, οδήγησε στις μεγαλύτερες διαδηλώσεις στους δρόμους τα τελευταία δέκα χρόνια.

Ο Κεραλάρ συνελήφθη κοντά στην Κωνσταντινούπολη και ο Τουτούρα στην Άγκυρα, όπου και διατηρεί κατοικία. Ο Τουτούρα έγραψε στην πλατφόρμα X ότι τον μεταφέρουν στην Κωνσταντινούπολη. Η αστυνομία πραγματοποίησε εφόδους στα δημαρχεία σε Άδανα και Εντεϊμέν.

Συνολικά έντεκα άτομα, ανάμεσά τους οι Κεραλάρ και Τουτούρα, συνελήφθησαν στο πλαίσιο έρευνας της Εισαγγελίας Κωνσταντινούπολης για υποθέσεις οργανωμένου εγκλήματος, δωροδοκίας και χειραγώγησης διαγωνισμών.

Σύμφωνα με ανακοίνωση της εισαγγελίας, τα στοιχεία σε βάρος των δύο δημάρχων έδωσε επιχειρηματίας που συνεργάστηκε με τις Αρχές, αφού πρώτα συνελήφθη ως αρχηγός εγκληματικής οργάνωσης και για καταβολή δωροδοκιών.

Οι εισαγγελείς προσέθεσαν ότι οι δήμαρχοι ζητούσαν αθέμιτα οικονομικά ανταλλάγματα από εκτελεστικά στελέχη εταιρειών με τις οποίες συνεργάζονταν οι δήμοι.

Οι τελευταίες συλλήψεις δημάρχων έπονται δεκάδων συλλήψεων στελεχών δημοτικών αρχών που ελέγχει το CHP τους τελευταίους μήνες.

Μετά τις συλλήψεις, ο πρόεδρος του CHP, Οζγκιούρ Οζέλ, συγκάλεσε έκτακτη σύσκεψη της ανώτατης κομματικής ηγεσίας. Παράλληλα, ο δήμαρχος Άγκυρας από το CHP έθεσε το ερώτημα γιατί οι δήμοι που ελέγχει το κόμμα του προέδρου Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν δεν υφίστανται τον ίδιο δικαστικό έλεγχο με εκείνους της αντιπολίτευσης.

Ο Μανσούρ Γιαβούζ έγραψε στην πλατφόρμα X: «Σε ένα σύστημα όπου ο νόμος κάμπτεται και διαστρέφεται σύμφωνα με τις πολιτικές επιταγές, όπου η δικαιοσύνη εφαρμόζεται για κάποιους και παραβλέπεται για άλλους, κανείς δεν μπορεί να απαιτεί να εμπιστευτούμε το κράτος δικαίου ή να πιστέψουμε στη δικαιοσύνη».

Ο υπουργός Δικαιοσύνης, Γιλμάζ Τανκ, καταδίκασε κατηγορηματικά τις «ανεύθυνες κατηγορίες» που, όπως υποστήριξε, πλήττουν ευθέως την αμεροληψία και την ανεξαρτησία της Δικαιοσύνης και επιχειρούν να την υπονομεύσουν.

Ο Ιμάμογλου, ο οποίος θεωρείται ο βασικός αντίπαλος στα 22 χρόνια διακυβέρνησης Ερντογάν, φυλακίστηκε πριν τέσσερις μήνες για υποθέσεις διαφθοράς.

Στο πλαίσιο της σχετικής έρευνας, το Σάββατο συνελήφθη και ο αναπληρωτής δήμαρχος της περιοχής Μπαϊεξεκμίς Κωνσταντινούπολης.

Ο πρώην δήμαρχος της Σμύρνης του CHP και 137 στελέχη του δήμου συνελήφθησαν νωρίτερα αυτή την εβδομάδα με κατηγορίες για χειραγώγηση διαγωνισμών και απάτη.

Την Παρασκευή, ο πρώην δήμαρχος Τανκ Σογιέρ και 59 ακόμη προφυλακίστηκαν ενόψει δίκης, σε μια απόφαση την οποία ο συνήγορος του Σογιέρ χαρακτήρισε «κατάφωρα άδικη, παράνομη και με ξεκάθαρο πολιτικό υπόβαθρο». 

Επίσης την Παρασκευή, κρατικά μέσα ανέφεραν ότι ο δήμαρχος Μανάβγκατ με το CHP, σε τουριστική περιοχή της Αττάλειας, καθώς και 34 ακόμη πρόσωπα, τελούν υπό κράτηση για υποθέσεις διαφθοράς.

Ο Ιμάμογλου ανακηρύχθηκε επισήμως υποψήφιος του κόμματός του για την προεδρία, μετά τη φυλάκισή του. Οι επόμενες εθνικές εκλογές στην Τουρκία είναι προγραμματισμένες για το 2028, αλλά ενδέχεται να επισπευστούν.

Η καταστολή αυτή ακολουθεί ένα έτος μετά τις σημαντικές νίκες του CHP στις τοπικές εκλογές. Η Εντεϊμέν, μια από τις πόλεις που επλήγησαν σοβαρά από τον καταστροφικό σεισμό του 2023, βρέθηκε ανάμεσα στις ισχυρές εκλογικές βάσεις του Ερντογάν που τις κέρδισε η αντιπολίτευση.

‘Αντριου Γουίλκς

Καταστροφή ρωσικών βομβαρδιστικών στη Σιβηρία: Δορυφορικές εικόνες αποκαλύπτουν το μέγεθος της ουκρανικής επίθεσης

Δορυφορικές φωτογραφίες, που ανέλυσε το Associated Press την Τετάρτη, καταγράφουν το εκτεταμένο μέγεθος της καταστροφής που προκάλεσε η ουκρανική επίθεση με μη επανδρωμένα αεροσκάφη στη ρωσική αεροπορική βάση Μπέλαγια, στην ανατολική Σιβηρία. Η βάση, που αποτελεί σημαντικό κέντρο της ρωσικής στρατηγικής αεροπορίας μεγάλου βεληνεκούς, χτυπήθηκε με μια από τις πλέον τολμηρές επιχειρήσεις που έχει πραγματοποιήσει η Ουκρανία από την έναρξη του πολέμου.

Οι εικόνες, οι οποίες παρασχέθηκαν από τον δορυφορικό οργανισμό Planet Labs PBC, καταγράφουν συντρίμμια αεροσκαφών και εκτεταμένες καμένες εκτάσεις στον αεροδιάδρομο της βάσης. Σύμφωνα με την ανάλυση, τουλάχιστον τρία βομβαρδιστικά τύπου Tu-95 και τέσσερα τύπου Tu-22M έχουν καταστραφεί ολοσχερώς πάνω στον διάδρομο της Μπέλαγια. Τα συγκεκριμένα αεροσκάφη αποτελούν τον πυρήνα των επιχειρήσεων μακρού πλήγματος της ρωσικής αεροπορίας.

Η επίθεση φαίνεται να πραγματοποιήθηκε τη νύχτα της 3ης προς 4η Ιουνίου 2025, σύμφωνα με τις ημερομηνίες λήψης των φωτογραφιών. Στην πρώτη φωτογραφία, που τραβήχτηκε στις 17 Μαΐου 2025, τα αεροσκάφη διακρίνονται ανέπαφα στις θέσεις τους. Σε αντίθεση, η φωτογραφία της 4ης Ιουνίου δείχνει σαφή ίχνη καταστροφής, με τα αεροσκάφη να έχουν παραμορφωθεί ή μετατραπεί σε σωρούς καμένων μετάλλων.

Η αεροπορική βάση Μπέλαγια θεωρείται ένα από τα βασικά επιχειρησιακά κέντρα της ρωσικής Πολεμικής Αεροπορίας στην ανατολική Σιβηρία, φιλοξενώντας μεγάλο αριθμό στρατηγικών βομβαρδιστικών. Τα Tu-95 και Tu-22M συμμετέχουν, σύμφωνα με ρωσικές και ουκρανικές πηγές, σε πληθώρα επιθέσεων κατά ουκρανικών στόχων, χρησιμοποιώντας πυραύλους μεγάλου βεληνεκούς.

Η ουκρανική πλευρά είχε ήδη ανακοινώσει ότι πραγματοποίησε επιχείρηση εναντίον της βάσης με μη επανδρωμένα αεροσκάφη (drones), χωρίς ωστόσο να αποκαλύπτει λεπτομέρειες για τον αριθμό των χαμένων ρωσικών αεροσκαφών. Οι συγκεκριμένες δορυφορικές εικόνες επιβεβαιώνουν την ουσιαστική επιτυχία της ουκρανικής επιχείρησης και επισημαίνουν το μέγεθος του πλήγματος που αποτελεί μια από τις σοβαρότερες απώλειες για τη στρατηγική πολεμική αεροπορία της Ρωσίας μετά την έναρξη της σύγκρουσης.

Οι ρωσικές αρχές δεν έχουν προβεί επισήμως σε αναφορά για το συμβάν ή για τον αριθμό των απωλειών σε αεροπορικό υλικό στην Μπέλαγια. Σύμφωνα όμως με διεθνείς αναλυτές, η απώλεια τόσων μονάδων μεγάλης αξίας αναμένεται να επηρεάσει την επιχειρησιακή ετοιμότητα και τη δυνατότητα της Ρωσίας να πραγματοποιεί μεγάλες επιθέσεις από αέρος κατά της Ουκρανίας.

Η ουκρανική αυτή επίθεση έγινε σε μια περίοδο εντάσεων, με το Κίεβο να επιδιώκει να μεταφέρει τον πόλεμο και στο εσωτερικό της Ρωσίας, πλήττοντας κρίσιμες στρατιωτικές υποδομές ακόμα και σε απομακρυσμένες περιοχές, όπως η ανατολική Σιβηρία. Αυτό καταδεικνύει αφ’ ενός τις δυνατότητες της Ουκρανίας να εκτελεί επιχειρήσεις μεγάλου βεληνεκούς αφ’ ετέρου επιτείνει την πίεση στη στρατιωτική ηγεσία της Ρωσίας για την οργάνωση της άμυνας, ακόμα και σε περιοχές που θεωρούνταν απρόσβλητες έως πρόσφατα.

Διεθνείς παρατηρητές επισημαίνουν ότι τέτοιου είδους πλήγματα δυσχεραίνουν τον στρατηγικό σχεδιασμό της Μόσχας και ενισχύουν ψυχολογικά και πολιτικά την ουκρανική πλευρά. Ωστόσο, η απάντηση της ρωσικής ηγεσίας απέναντι σε αυτές τις νέες τακτικές παραμένει ασαφής, με το ενδεχόμενο περαιτέρω κλιμάκωσης να παραμένει ανοιχτό.

Η επιχειρησιακή συνέχεια των αεροπορικών επιχειρήσεων της Ρωσίας ενδέχεται να αναπροσαρμοστεί, είτε με τη μεταστάθμευση βομβαρδιστικών σε άλλες βάσεις είτε με την ενίσχυση των μέτρων αεράμυνας και αντι-drone συστημάτων, σε μια προσπάθεια αποτροπής αντίστοιχων επιθέσεων.

Η επίθεση κατά της βάσης Μπέλαγια και η καταστροφή επτά στρατηγικών βομβαρδιστικών, όπως καταγράφεται σε δορυφορικές εικόνες, σηματοδοτεί μια νέα φάση στον πόλεμο Ουκρανίας-Ρωσίας. Το πλήγμα αυτό υπογραμμίζει τη μεταβαλλόμενη υφή της σύγκρουσης, όπου η τεχνολογική καινοτομία και η διεύρυνση του θεάτρου επιχειρήσεων εκτός μετώπου διαμορφώνουν νέες συνθήκες για όλους τους εμπλεκομένους. Το ουκρανικό μήνυμα είναι σαφές: κανένα σημείο του ρωσικού εδάφους δεν θεωρείται πλέον απρόσβλητο.