KATABELLA ROBERTS

Τα Ηνωμένα Έθνη προειδοποιούν ότι τα συστήματα τεχνητής νοημοσύνης (AI) ενδέχεται να αποτελέσουν «αρνητική, ακόμη και καταστροφική» απειλή για τα ανθρώπινα δικαιώματα και ζήτησαν την απαγόρευση των εφαρμογών τεχνητής νοημοσύνης που δεν χρησιμοποιούνται σύμφωνα με τα ανθρώπινα δικαιώματα.

Η επικεφαλής ανθρωπίνων δικαιωμάτων του ΟΗΕ Μισέλ Μπατσελέτ στις 15 Σεπτεμβρίου προέτρεψε τα κράτη μέλη να θέσουν προσωρινή απαγόρευση της πώλησης και της χρήσης τεχνητής ενέργειας μέχρι να αντιμετωπιστούν οι δυνητικοί κίνδυνοι που ενέχει και να τεθούν σε εφαρμογή επαρκείς ασφαλιστικές δικλείδες για να διασφαλιστεί η σωστή χρήση της συγκεκριμένης τεχνολογίας.

«Δεν έχουμε την πολυτέλεια να προσπαθούμε να προφτάσουμε την τεχνητή νοημοσύνη — επιτρέποντας τη χρήση της με περιορισμένα ή καθόλου όρια ή επίβλεψη, και αντιμετωπίζοντας τις σχεδόν αναπόφευκτες συνέπειες των ανθρωπίνων δικαιωμάτων εκ των υστέρων», ανέφερε η Μπατσελέτ σε δήλωσή της.

«Η δύναμη της τεχνητής νοημοσύνης να εξυπηρετεί τους ανθρώπους είναι αναμφισβήτητη, αλλά το ίδιο και η ικανότητα της να τροφοδοτεί τις παραβιάσεις των ανθρωπίνων δικαιωμάτων σε τεράστια κλίμακα χωρίς σχεδόν να γίνεται αντιληπτή. Τώρα απαιτείται δράση για να τεθούν τα τείχη προστασίας για τα ανθρώπινα δικαιώματα στη χρήση της τεχνητής νοημοσύνης, για το καλό όλων μας», πρόσθεσε ο επικεφαλής ανθρωπίνων δικαιωμάτων.

Τα σχόλιά της έρχονται λίγο μετά τη δημοσίευση έκθεσης από το γραφείο της, η οποία αναλύει τον τρόπο με τον οποίο η τεχνητή νοημοσύνη επηρεάζει το δικαίωμα των ανθρώπων στην ιδιωτική ζωή, καθώς και μια σειρά άλλων δικαιωμάτων σχετικά με την υγεία, την εκπαίδευση, την ελεύθερη κυκλοφορία και την ελευθερία της έκφρασης, μεταξύ άλλων.

Το έγγραφο περιλαμβάνει αξιολόγηση της κατάρτισης προφίλ, της αυτοματοποιημένης λήψης αποφάσεων και άλλων τεχνολογιών μηχανικής μάθησης.

Ενώ η έκθεση σημειώνει ότι η τεχνητή νοημοσύνη μπορεί να χρησιμοποιηθεί για καλή χρήση και μπορεί να βοηθήσει «τις κοινωνίες να ξεπεράσουν μερικές από τις μεγάλες προκλήσεις της εποχής μας», η χρήση της ως εργαλείου πρόβλεψης και κατάρτισης προφίλ μπορεί να επηρεάσει δραστικά «τα δικαιώματα στην ιδιωτική ζωή, σε μια δίκαιη δίκη, στην ελευθερία από την αυθαίρετη σύλληψη και κράτηση, και το δικαίωμα στη ζωή».

Σύμφωνα με την έκθεση, πολλά κράτη και επιχειρήσεις συχνά αποτυγχάνουν να πραγματοποιήσουν τη δέουσα επιμέλεια ενώ σπεύδουν να ενσωματώσουν εφαρμογές τεχνητής νοημοσύνης, και σε ορισμένες περιπτώσεις, αυτό έχει οδηγήσει σε επικίνδυνες γκάφες, με μερικούς ανθρώπους να φέρονται να κακοποιούνται και ακόμη και να συλλαμβάνονται λόγω ελαττωματικού λογισμικού αναγνώρισης προσώπου.

Εν τω μεταξύ, η αναγνώριση προσώπου έχει τη δυνατότητα να επιτρέψει απεριόριστη παρακολούθηση ατόμων, η οποία μπορεί κάλλιστα να οδηγήσει σε μια σειρά ζητημάτων που αφορούν τις διακρίσεις και την προστασία των δεδομένων.

 

 

Καθώς πολλά συστήματα τεχνητής νοημοσύνης βασίζονται σε μεγάλα σύνολα δεδομένων, περαιτέρω ζητήματα σχετικά με τον τρόπο με τον οποίο αποθηκεύονται αυτά τα δεδομένα μακροπρόθεσμα ενέχουν επίσης κίνδυνο και υπάρχει πιθανότητα εκμετάλλευσης τέτοιων δεδομένων στο μέλλον, τα οποία θα μπορούσαν να οδηγήσουν σε σημαντικούς κινδύνους για την εθνική ασφάλεια.

«Η πολυπλοκότητα του περιβάλλοντος δεδομένων, των αλγορίθμων και των μοντέλων στα οποία βασίζεται η ανάπτυξη και λειτουργία συστημάτων τεχνητής νοημοσύνης, καθώς και το εκ προθέσεως απόρρητο κυβερνητικών και ιδιωτικών φορέων είναι παράγοντες που υπονομεύουν σημαντικούς τρόπους για το κοινό να κατανοήσει τις επιπτώσεις των συστημάτων τεχνητής νοημοσύνης στα ανθρώπινα δικαιώματα και την κοινωνία», αναφέρει η έκθεση.

Ο Τιμ Ένγκελχαρτ, υπεύθυνος ανθρωπίνων δικαιωμάτων στο Τμήμα Κράτους Δικαίου και Δημοκρατίας, προειδοποίησε ότι η κατάσταση είναι «τρομερή» και ότι έχει επιδεινωθεί μόνο με την πάροδο των ετών, καθώς ορισμένες χώρες και επιχειρήσεις υιοθετούν εφαρμογές τεχνητής νοημοσύνης, ενώ δεν ερευνούν τους πολλαπλούς πιθανούς κινδύνους που συνδέονται με την τεχνολογία.

Αν και χαιρετίζει τη συμφωνία της ΕΕ για «ενίσχυση των κανόνων ελέγχου», σημείωσε ότι δεν πρόκειται να υπάρξει λύση στα μυριάδες ζητήματα που αφορούν την τεχνητή νοημοσύνη το επόμενο έτος και ότι τα πρώτα βήματα για την επίλυση αυτού του ζητήματος πρέπει να ληφθούν τώρα αλλιώς «πολλοί άνθρωποι στον κόσμο θα πληρώσουν υψηλό τίμημα».

«Όσο υψηλότερος είναι ο κίνδυνος για τα ανθρώπινα δικαιώματα, τόσο αυστηρότερες θα πρέπει να είναι οι νομικές απαιτήσεις για τη χρήση της τεχνολογίας τεχνητής ενέργειας», πρόσθεσε η Μπατσελέτ.

Η έκθεση και τα σχόλια του Μπατσελέτ έρχονται μετά τις αποκαλύψεις του Ιουλίου ότι το λογισμικό υποκλοπής, γνωστό ως Pegasus, χρησιμοποιήθηκε για να χακάρει τα τηλέφωνα χιλιάδων ανθρώπων σε όλο τον κόσμο, συμπεριλαμβανομένων δημοσιογράφων, κυβερνητικών αξιωματούχων και ακτιβιστών ανθρωπίνων δικαιωμάτων.

Το τηλέφωνο του υπουργού Οικονομικών της Γαλλίας Μπρούνο ΛεΜέρ ήταν μόνο ένα από τα πολλά που διερευνώνται εν μέσω της πειρατείας μέσω του κατασκοπευτικού λογισμικού, το οποίο αναπτύχθηκε από την ισραηλινή εταιρεία NSO Group.

Ο Όμιλος NSO εξέδωσε δήλωση σε πολλά μέσα ενημέρωσης χωρίς να απαντήσουν στους ισχυρισμούς, ωστόσο ανέφερε ότι η εταιρεία «θα συνεχίσει να παρέχει υπηρεσίες πληροφοριών και επιβολής του νόμου σε όλο τον κόσμο με τεχνολογίες που σώζουν ζωές για την καταπολέμηση της τρομοκρατίας και του εγκλήματος».

Σε ομιλία του στην ακρόαση του Συμβουλίου της Ευρώπης σχετικά με τις επιπτώσεις που προκύπτουν από τη διαμάχη για το λογισμικό υποκλοπής Pegasus, ο Μπατσελέτ ανέφερε ότι οι αποκαλύψεις δεν ήταν έκπληξη, δεδομένου του «πρωτοφανούς επιπέδου επιτήρησης σε όλο τον κόσμο από κρατικούς και ιδιωτικούς φορείς».

Νέα έγγραφα κυκλοφόρησαν τα οποία περιγράφουν λεπτομερώς την χρηματοδότηση της έρευνας από τις ΗΠΑ για διάφορους τύπους κορονοϊών στο Ινστιτούτο ιολογίας της Γουχάν (WIV) της Κίνας, όπου σημειώθηκε το πρώτο ξέσπασμα του ιού του ΚΚΚ (Κομμουνιστικό Κόμμα Κίνας).

Περισσότερες από 900 σελίδες υλικού αποκτήθηκαν από το The Intercept μέσω μιας αγωγής για την Ελευθερία της Πληροφορίας που ασκήθηκε από το έντυπο κατά του Εθνικού Ινστιτούτου Υγείας (NIH).

Τα έγγραφα περιγράφουν λεπτομερώς το έργο της EcoHealth Alliance, ενός αμερικανικού οργανισμού υγείας που χρησιμοποίησε ομοσπονδιακά χρήματα για τη χρηματοδότηση της έρευνας για κορονοϊούς νυχτερίδων στο κινεζικό εργαστήριο. Περιλαμβάνουν δύο προηγουμένως αδημοσίευτες προτάσεις επιχορήγησης που χρηματοδοτήθηκαν από το Εθνικό Ινστιτούτο Αλλεργίας και Λοιμωδών Νοσημάτων, καθώς και ενημερώσεις των πρότζεκτ που σχετίζονται με την έρευνα της EcoHealth Alliance.

Μία από τις επιχορηγήσεις που χορηγήθηκαν από το NIH στην EcoHealth Alliance, “Κατανοώντας τον κίνδυνο των κορονοϊών νυχτερίδας“, ανήλθε στα $666.422.

Η πρόταση επιχορήγησης περιγράφει συνοπτικά ένα φιλόδοξο σχέδιο, με επικεφαλής τον Πρόεδρο της EcoHealth Alliance, Peter Daszak, «να διερευνήσει την οικολογία, την εξελικτική βιολογία και τη δυναμική μετάδοσης των κορονοϊών από νυχτερίδες στη διεπαφή ανθρώπου-άγριας ζωής».

«Συγκεκριμένα, θα διεξάγουμε επιτόπιες μελέτες στην Κίνα για να λάβουμε δείγματα υψηλής ποιότητας από νυχτερίδες και θα εντοπίσουμε, θα χαρακτηρίσουμε και θα απομονώσουμε τον γνωστό και νέο κορονοϊό», αναφέρεται στην πρόταση επιχορήγησης. «Θα αναλύσουμε τα πρότυπα μετάδοσης του κορονοϊού μεταξύ των νυχτερίδων και άλλων άγριων ζώων, καθώς και τον κίνδυνο μετάδοσης στους ανθρώπους».

Η έρευνα του Daszak περιελάμβανε επίσης την επιτήρηση ατόμων που εργάζονται με ζωντανά ζώα.

Τα έγγραφα σημειώνουν επίσης ότι βασικές πειραματικές εργασίες με εξανθρωπισμένα ποντίκια διεξήχθησαν σε εργαστήριο βιοασφάλειας επιπέδου 3 στο Πανεπιστημιακό Κέντρο της Γουχάν για Πείραμα σε Ζώα και όχι στο WIV, όπως είχε υποτεθεί προηγουμένως, ανέφερε το The Intercept.

 

Η πρόταση επιχορήγησης αναγνωρίζει επίσης τους πιθανούς κινδύνους της μελέτης, μεταξύ άλλων κατά τη διάρκεια της επιτόπιας εργασίας, δηλώνοντας ότι «ενέχει τον υψηλότερο κίνδυνο έκθεσης σε SARS ή άλλα CoV, κατά την εργασία σε σπηλιές με υψηλή περιεκτικότητα σε νυχτερίδες και τη δυνατότητα εισπνοής σκόνης κοπράνων».

«Υπάρχει επίσης κάποιος κίνδυνος έκθεσης σε παθογόνους παράγοντες ή σωματικούς τραυματισμούς κατά το χειρισμό νυχτερίδων, τσιμπιδιών, τρωκτικών ή άλλων ζώων, δειγμάτων αίματος ή περιττωμάτων», αναφέρει το έγγραφο. «Η απομόνωση του ιού μπορεί να αποτελέσει μια πρόκληση».

Η επιχορήγηση για τον κορονοϊό νυχτερίδων παρείχε στη EcoHealth Alliance συνολικά 3,1 εκατομμύρια δολάρια, συμπεριλαμβανομένων 599.000 δολαρίων που χρησιμοποίησε το Ινστιτούτο Ιολογίας της Γουχάν για να εντοπίσει και να τροποποιήσει τους κορονοϊούς νυχτερίδων πιθανόν για να μπορούν να μολύνουν ανθρώπους, σύμφωνα με το The Intercept.

Η επιχορήγηση χορηγήθηκε αρχικά για πενταετή περίοδο από το 2014 έως το 2019. Η χρηματοδότηση ανανεώθηκε το 2019, αλλά κόπηκε από την κυβέρνηση Τραμπ τον Απρίλιο του 2020.

Η δεύτερη επιχορήγηση που χορηγήθηκε από το NIH στην EcoHealth Alliance, «Κατανόηση του κινδύνου εμφάνισης ζωονοσογόνου ιού σε εστίες επείγουσας μολυσματικής νόσου της Νοτιοανατολικής Ασίας», δόθηκε τον Αύγουστο του 2020 και επεκτείνεται έως το 2025.

Η πρόταση επιχορήγησης αναφέρει ότι «θα φέρει πρωτοπόρους στην αναδυόμενη έρευνα ασθενειών από τις ΗΠΑ, την Ταϊλάνδη, τη Σιγκαπούρη και τις τρεις μεγάλες διοικητικές περιοχές της Μαλαισίας μαζί για να δημιουργήσουν ένα σύστημα έγκαιρης προειδοποίησης για την προστασία από απειλές πανδημίας».

Η ομάδα «θα εντοπίσει νέους ιούς από την άγρια ζωή της Νοτιοανατολικής Ασίας, θα χαρακτηρίσει την ικανότητά τους να μολύνουν και να προκαλούν ασθένειες σε ανθρώπους και θα χρησιμοποιούσε ορολογικές αναλύσεις δειγμάτων από άτομα σε αγροτικές κοινότητες με υψηλή επαφή με άγρια ζώα για να προσδιορίσει το βασικό ποσοστό έκθεσης και παράγοντες κινδύνου που το επέφεραν».

Η σε βάθος επιτήρηση στα νοσοκομεία που εξυπηρετούν αυτές τις κοινότητες θα χρησιμοποιηθεί για να εξεταστεί εάν κρυπτικές εστίες μόλυνσης προκαλούνται από αυτούς τους νέους παράγοντες, οι οποίοι ελπίζουν ότι οι ερευνητές θα τους βοηθήσουν να αναπτύξουν μια ταχεία αντίδραση σε εστίες σε τέτοιου είδους περιοχές.

 

Ακόμη και πριν από την πανδημία του COVID-19, πολλοί επιστήμονες ανησυχούσαν για τους πιθανούς κινδύνους που σχετίζονται με τέτοιου είδους πειράματα και τα πρόσφατα δημοσιευμένα έγγραφα αναμφίβολα θα εγείρουν περαιτέρω ερωτήματα σχετικά με τη θεωρία ότι η πανδημία του ιού του ΚΚΚ προήλθε από διαρροή εργαστηρίου στη Γουχάν.

Μετά την δημοσίευση των εγγράφων, ο Richard Ebright, μοριακός βιολόγος στο Πανεπιστήμιο Rutgers, έγραψε στο Twitter:

«Το υλικό επιβεβαιώνει ότι οι επιχορηγήσεις υποστήριξαν την κατασκευή-στη Γουχάν-νέων χιμαιρικών κορονοϊών που σχετίζονται με τον SARS και συνδύασαν ένα γονίδιο από έναν κορονοϊό με γενετικές πληροφορίες από έναν άλλο κορονοϊό και επιβεβαίωσαν ότι οι ιοί που προέκυψαν θα μπορούσαν να μολύνουν ανθρώπινα κύτταρα.

«Τα έγγραφα καθιστούν σαφές ότι οι ισχυρισμοί του Διευθυντή του NIH, Francis Collins και του Διευθυντή του NIAID, Anthony Fauci, ότι το NIH δεν υποστήριξε την έρευνα ‘κέρδους λειτουργίας’ ή την πιθανή ενίσχυση πανδημικών παθογόνων στο WIV είναι αναληθείς».

Τον Αύγουστο, ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας (ΠΟΥ) προέτρεψε την Κίνα να μοιραστεί ακατέργαστα δεδομένα από τα πρώτα κρούσματα COVID-19, λέγοντας ότι είναι «ζωτικής σημασίας να γνωρίζουμε πώς ξεκίνησε η πανδημία COVID-19» και να αποτελέσει παράδειγμα για τον προσδιορισμό της προέλευσης όλων των μελλοντικών γεγονότων διαρροής ζώου-ανθρώπου.

Μια ομάδα υπό την ηγεσία του ΠΟΥ πέρασε τέσσερις εβδομάδες μέσα και γύρω από την κεντρική πόλη της Γουχάν με Κινέζους ερευνητές τον Ιανουάριο του 2021 για να ερευνήσουν την προέλευση της πανδημίας.

Τον Μάρτιο, οι ερευνητές είπαν ότι ο ιός πιθανότατα μεταδόθηκε στον άνθρωπο από νυχτερίδες μέσω ενός άλλου ζώου και ότι «το ξεκίνημα μέσω εργαστηριακού περιστατικού θεωρήθηκε εξαιρετικά απίθανη οδός».

Ωστόσο, το κινεζικό κομμουνιστικό καθεστώς αντιμετώπισε σφοδρή κριτική από τη διεθνή κοινότητα, η οποία τους κατηγόρησε ότι συμμετείχαν σε συγκάλυψη.

Τον Ιούλιο, ο Γενικός Διευθυντής του ΠΟΥ Tedros Adhanom Ghebreyesus είπε στους δημοσιογράφους ότι οι έρευνες για την προέλευση της πανδημίας του COVID-19 στην Κίνα παρεμποδίζονται από την έλλειψη ακατέργαστων δεδομένων τις πρώτες ημέρες της εξάπλωσης εκεί και προέτρεψε το καθεστώς να είναι πιο διαφανές.