Κυριακή, 14 Σεπ, 2025

Κοινωνικά δίκτυα και εργασία: Ποια είναι τα δικαιώματα του εργαζομένου

Νέες μορφές παρενόχλησης στον χώρο της εργασίας έχει δημιουργήσει η νέα ψηφιακή εποχή. Μία από αυτές τις μορφές, που είναι αναδυόμενη στην Ελλάδα, έχει να κάνει με τα social media. Για παράδειγμα, δίνεται εντολή στον εργαζόμενο να προωθήσει μέσω του δικού του προφίλ δημοσιεύσεις της εταιρείας ή στελεχών της και μάλιστα με τρόπο πιεστικό. Για να μπει ένα φρένο σε αυτήν την κατάσταση η Ανεξάρτητη, πλέον, Αρχή Επιθεώρησης Εργασίας, με εγκύκλιο διευκρινίζει το πλαίσιο έκθεσης του εργαζομένου στα ψηφιακά κοινωνικά δίκτυα (social media) του εργοδότη και γίνεται σαφές ότι είναι θεμιτή και κατοχυρωμένη η ενδεχόμενη άρνησή του να συμπεριληφθεί σε δημοσιεύσεις, πόσο μάλλον να αλληλοεπιδρά με αναρτήσεις και περιεχόμενο που αφορά στη δραστηριότητα της όποιας επιχείρησης. Όπως αναφέρει ο διοικητής της Ανεξάρτητης Αρχής Επιθεώρησης Εργασίας, Γιώργος Τζιλιβάκης, δημιουργήθηκε η ανάγκη για τη σύνταξη της εγκυκλίου καθώς υπήρχαν το τελευταίο διάστημα τέτοιου είδους καταγγελίες στην Ελλάδα στα γραφεία του πρώην ΣΕΠΕ (Σώμα Επιθεώρησης Εργασίας).

«Ο εργαζόμενος προστατεύεται από την επεξεργασία προσωπικών δεδομένων του σε όλο το χρονικό διάστημα της εργασιακής σχέσης. Προστατεύονται τόσο οι υποψήφιοι όσο και οι απασχολούμενοι. Το ίδιο αφορά και τους απασχολούμενους που η εργασιακή τους σχέση έχει λήξει κι έχουν αποχωρήσει από τον εργοδότη για οποιοδήποτε λόγο. Είναι σημαντικό να καταστεί σαφές ότι η άρνηση του εργαζομένου στην επεξεργασία των προσωπικών δεδομένων του αφορά εκείνα τα στοιχεία τα οποία δεν είναι απολύτως απαραίτητο να ληφθούν υπόψη για τη σύναψη της σύμβασης εργασίας ή για την εκτέλεσή της. Για τα στοιχεία που δεν είναι απαραίτητα για την εκτέλεση της εργασίας του -όπως φωτογραφίες που τον ταυτοποιούν στα social media- το δικαίωμα άρνησης του εργαζόμενου προστατεύεται από τον νόμο, ο οποίος για οποιαδήποτε επεξεργασία που ξεφεύγει από τους παραπάνω σκοπούς (σύναψη και εκτέλεσης της σύμβασης) απαιτεί την ελεύθερη και ρητή συγκατάθεση του εργαζομένου. Η συγκατάθεσή του, για επεξεργασία δεδομένων προσωπικού χαρακτήρα, ανακαλείται ελεύθερα ανά πάσα στιγμή τόσο εύκολα όσο παρασχέθηκε», δηλώνει στο Αθηναϊκό-Μακεδονικό Πρακτορείο Ειδήσεων ο κ. Τζιλιβάκης.

Ο ίδιος εξηγεί ότι ο νόμος ορίζει πως η συγκατάθεση μπορεί να παρέχεται είτε σε έντυπη ή σε ηλεκτρονική μορφή και πρέπει να διακρίνεται σαφώς από τη σύμβαση εργασίας. Ο εργοδότης πρέπει να ενημερώνει τον εργαζόμενο εγγράφως ή ηλεκτρονικά για τον σκοπό της επεξεργασίας και το δικαίωμά του να ανακαλέσει τη συγκατάθεσή του. Παράλληλα, αν ο εργαζόμενος έχει υπογράψει σχετικές φόρμες συναίνεσης κατά την πρόσληψη, ο κ. Τζιλιβάκης σημειώνει ότι όσο εύκολα δόθηκαν τόσο εύκολα μπορούν να ανακληθούν.

Παράλληλα, η νέα εγκύκλιος διευκρινίζει πως σε ό,τι αφορά τη νομιμότητα χρήσης των κοινωνικών δικτύων (Facebook, LinkedIn, Twitter, Instagram κ.ά.) ως εργαλείων εξέτασης του προφίλ του υποψήφιου εργαζομένου, ενόψει πρόσληψης, είναι θεμιτή σε ορισμένες περιπτώσεις που σχετίζονται μόνο με επαγγελματικούς σκοπούς, οπότε ο εργοδότης νομιμοποιείται να προσπελάσει και να ελέγξει, βάσει εννόμου συμφέροντος, τις διαθέσιμες πληροφορίες που ο ίδιος ο εργαζόμενος έχει δημοσιοποιήσει στο δημόσια ορατό προφίλ του, όπως σπουδές και προηγούμενη εργασιακή εμπειρία. Ωστόσο, όπως τονίζεται σε σχετική ανακοίνωση, δεν επιτρέπεται φυσικά στον εργοδότη να αξιολογεί τις προσωπικές αναρτήσεις και, σε κάθε περίπτωση, κάθε γνώση πληροφορίας που αποκτάται, μέσω των κοινωνικών δικτύων, για τα χόμπι, φιλικές και κοινωνικές συναναστροφές των εργαζομένων, την οικογενειακή κατάστασή τους, τις θρησκευτικές ή τις πολιτικές πεποιθήσεις ή τις σεξουαλικές προτιμήσεις τους, δεν πρέπει να αποτελεί αιτία διάκρισης ούτε να κοινοποιείται σε τρίτους.

«Σε περίπτωση που ο εργαζόμενος προβεί σε καταγγελία προκειμένου να ασκήσει το νόμιμο δικαίωμά του για προστασία δεδομένων προσωπικού χαρακτήρα και δεχτεί αντίποινα από τον εργοδότη του, είτε με χειροτέρευση της εργασιακής του θέσης είτε με καταγγελία της σύμβασης εργασίας του είτε δεχτεί παρενόχληση (mobbying) για την απόφασή του αυτή, η εργατική νομοθεσία τον προστατεύει επίσης και μπορεί να ζητήσει την παρέμβαση της Επιθεώρησης Εργασίας, με αίτηση διενέργειας εξέτασης εργατικής διαφοράς», επισημαίνει ο διοικητής της Ανεξάρτητης Αρχής Επιθεώρησης Εργασίας στο ΑΠΕ-ΜΠΕ.

Ποια είναι, όμως, τα περιθώρια της Ανεξάρτητης Αρχής σε αυτές τις περιπτώσεις; «Η Επιθεώρηση Εργασίας θα γνωμοδοτήσει αιτιολογημένα και θα επιδιώξει την επίλυση της εργατικής διαφοράς. Ωστόσο, πρέπει να γίνει σαφές στους εργαζομένους ότι το πόρισμα της Επιθεώρησης δεν είναι δικαστική απόφαση για να εξαναγκάσει τον εργοδότη να συμμορφωθεί. Παρά ταύτα, η πλειοψηφία των εργοδοτών συμμορφώνεται με τα πορίσματα και τις υποδείξεις της, με αποτέλεσμα να αποφεύγεται η δικαστική διαμάχη και να επιλύεται συμβιβαστικά η εργατική διαφορά, γεγονός το οποίο συντελεί στη διατήρηση αρμονικών εργασιακών σχέσεων. Η Επιθεώρηση Εργασίας διαθέτει τη δυνατότητα επιβολής διοικητικών κυρώσεων, οι οποίες, μάλιστα, είναι πολύ υψηλές στις περιπτώσεις που συντρέχει διακριτική μεταχείριση ή παρενόχληση στην εργασία, με προσβολή της αξιοπρέπειας του εργαζομένου. Παρ’ όλα αυτά, πριν από τις τελικές κυρώσεις, η αρχική προσέγγιση έχει καθοδηγητικό και συμβουλευτικό χαρακτήρα», εξηγεί ο κ. Τζιλιβάκης.

Τα ταξίδια κινήτρων και τα επαγγελματικά ταξίδια μπορούν να εκτοξεύσουν τους «μικρούς» προορισμούς

Τουρισμός όλο τον χρόνο, υψηλού οικονομικού επιπέδου ταξίδια, άνθρωποι που γνωρίζουν τον προορισμό και είτε επανέρχονται ιδιωτικά, είτε μιλούν για αυτόν λειτουργώντας ως “πρεσβευτές”, αναδεικνύοντας τον από “στόμα σε στόμα” (word of mouth) είναι μόνο μερικά από τα πλεονεκτήματα της βιομηχανίας MICE (Meetings, Incentives, Conferences & Exhibitions) σε ό,τι αφορά την τουριστική ανάπτυξη.

Ωστόσο, μπορεί η προσοχή όλων όταν γίνεται λόγος για MICE τουρισμό, να στρέφεται και να επικεντρώνεται στα συνέδρια αλλά ένα σημαντικό κομμάτι του είναι τα επαγγελματικά ταξίδια και τα ταξίδια κινήτρων (Incentive and Corporate), τα οποία όπως επισημαίνουν οι άνθρωποι που ασχολούνται με τον συγκεκριμένο κλάδο μπορούν να βοηθήσουν την ανάδειξη μικρότερων πόλεων και γενικότερα προορισμών, αρκεί ο ίδιος ο κόσμος, κυρίως οι επαγγελματίες, να αντιληφθούν τη σημασία αυτής της μερίδας τουριστών.

Εκτός από την Αθήνα και τη Θεσσαλονίκη, η Μύκονος είναι επίσης ένας προορισμός που επενδύει σε αυτόν το κομμάτι του MICE τουρισμού, καθώς φέρνει κόσμο στο νησί εκτός σεζόν, σε καλά επίπεδα κινείται η Ρόδος και η Καλαμάτα με το Costa Navarino αλλά μεγάλη δυναμική και προοπτικές ανάπτυξης έχουν και τα Ιωάννινα, η Καβάλα και η Αλεξανδρούπολη.

Σε ένα ταξίδι Incentive ή corporate, τα στελέχη μιας εταιρείας για παράδειγμα μπορεί να χρειάζονται μια αίθουσα για να κάνουν ορισμένα meetings και στη συνέχεια να ζήσουν την εμπειρία του ράφτινγκ στον Βοϊδομάτη ή τον Νέστο, ως μέρος ενός μιας συνολικής διαδικασίας που απαιτούν αυτού του είδους τα ταξίδια.

Την ίδια ώρα οι εταιρείες αναζητούν νέες ιδέες και τόπους που μπορούν να συνδυάσουν πολλές δραστηριότητες και αυτό ανοίγει ένα μεγάλο “παράθυρο ευκαιρίας” για τους μικρότερους προορισμούς που θέλουν να προσελκύσουν επισκέπτες, όπως επισημαίνει μιλώντας στο Αθηναϊκό και Μακεδονικό Πρακτορείο Ειδήσεων, η Ελένη Σωτηρίου, Γενική Διευθύντρια του Thessaloniki Convention Bureau (TCB), του Γραφείου Προσέλκυσης Συνεδρίων για τη Θεσσαλονίκη.

«Ένας νεοεισερχόμενος προορισμός είναι πιο δύσκολο να ανταποκριθεί καθαρά στο συνέδριο αλλά υπάρχει κι ένα άλλο κομμάτι της συγκεκριμένης αγοράς, που είναι τα λεγόμενα Insetives and corporate ταξίδια, όπως λέγονται, δηλαδή τα ταξίδια κινήτρων και τα άλλα επαγγελματικά ταξίδια που αφορούν συνήθως μικρότερες ομάδες που μπορεί να είναι από 20 μέχρι 200 άτομα για παράδειγμα, με συγκεκριμένες ανάγκες, που επικεντρώνονται περισσότερο στη γνωριμία με τον προορισμό. Δηλαδή έχουν συνήθως ένα κομμάτι που αφορά την εταιρική συνάντηση και στη συνέχεια δραστηριότητες στη φύση, που θα κάνουν το λεγόμενο bonding κτλ. Οπότε εκεί φυσικά οι μικρότεροι προορισμοί είναι επιλέξιμοι, διότι διευκολύνουν αυτές τις διαδικασίες, καθώς είναι πιο δύσκολο σε μια μεγάλη πόλη να κάνεις τέτοια πράγματα. Επίσης, οι μικρότεροι προορισμοί έχουν ανεπτυγμένο αυτό το κομμάτι που σχετίζεται και με τον leisure τουρισμό και είναι πιο εύκολο να το αναπτύξουν, πριν φτάσουμε στις υποδομές των συνεδριακών κέντρων και όλα τα σχετικά», σημειώνει η κ.Σωτηρίου και προσθέτει: «Τα περισσότερα από αυτά τα ταξίδια έχουν συνήθως υψηλό μπάτζετ, δηλαδή για παράδειγμα μπορεί μια τράπεζα να διοργανώσει ένα ταξίδι για τους διευθυντές της, οπότε εκεί μιλάμε για άλλα μεγέθη. Είναι μια αγορά που μπορεί κάποιος προορισμός να προσεγγίσει και να το κάνει με τα δικά του συγκριτικά πλεονεκτήματα που έχει να προσφέρει. Υπάρχει μεγάλη ανάγκη, και είναι μια αγορά που επανέκαμψε πιο γρήγορα μετά την πανδημία γιατί αφορά ταξίδια μικρότερων ομάδων. Επίσης, είναι μια αγορά που πλέον έχει περιορίσει τα ταξίδια εντός Ευρώπης, γιατί οι πτήσεις είναι μικρότερης διάρκειας, το οικονομικό ρίσκο μειώνεται και οι συμμετέχοντες νοιώθουν μεγαλύτερη ασφάλεια. Υπάρχει δηλαδή ένα παράθυρο ευκαιρίας». Εκείνο που πρέπει να κάνουν οι προορισμοί από την πλευρά τους, σύμφωνα με την διευθύντρια του TCB, είναι «να αναπτύξουν την εξωστρέφεια, να συμμετέχουν στις εκθέσεις, να καταλάβουν πώς κινείται η αγορά, ο ανταγωνισμός και να καταλάβουν και οι ίδιοι πώς πρέπει να κινηθούν».

«Οι μικροί προορισμοί με το Incentive μπορούν να εκτοξευθούν, δυστυχώς όμως δεν το αντιλαμβάνονται. Δεν αντιλαμβάνονται την αξία που μπορεί να δώσουν τέτοια ταξίδια στον προορισμό», επισημαίνει η Μαρία Παπαδάκη, β΄αντιπρόεδρος του Hapco and Des (Hellenic Association of Professional Congress Organizers & Destination Events Specialists – Σύνδεσμος Ελλήνων Επαγγελματιών Εκδηλώσεων και Οργανωτών Συνεδρίων).

«Καταρχήν εμείς ταξιδεύουμε όλο τον χρόνο και διαθέτουμε υψηλού budget τουρίστες ενώ απευθυνόμαστε κυρίως σε 5αστερα και 4αστερα ξενοδοχεία. Στη Μύκονο για παράδειγμα, που όλη την ξέρουν ως high end προορισμό, εμείς δουλεύουμε Μάιο Σεπτέμβριο και Οκτώβριο και σε αυτό βοήθησε το γεγονός ότι οι αεροπορικές επέκτειναν τις πτήσεις και φυσικά ότι υπάρχουν ξενοδοχεία που μπορούν να διαθέσουν 600 δωμάτια και αίθουσες. Τα ταξίδια αυτά είναι μικρής διάρκειας και το budget τους υπολογίζονται στα 2.000 με 2.500 ευρώ το άτομο», σημειώνει η κ.Παπαδάκη.

Όπως αναφέρει, τα Ιωάννινα είναι μια πόλη με μεγάλη δυναμική σε αυτόν τον τομέα γιατί διαθέτουν ξενοδοχεία, αεροδρόμιο και φυσική ομορφιά.

«Όλοι επιζητούν κάτι καινούργιο, διαφορετικό, μια νέα ιδέα. Η Κρήτη επίσης, έχει πολλές δυνατότητες να αναπτύξει και αυτό το κομμάτι του τουρισμού αλλά είναι τόσο προσκολλημένη στο tour operating που δεν μπορεί να αντιληφθεί τη δύναμη του MICE. Ξέρουμε όλοι ότι χρειαζόμαστε καλές αεροπορικές συνδέσεις και συνεδριακά κέντρα για να αναπτύξουμε τον MICE τουρισμό αλλά χρειάζεται και κάτι ακόμη εξίσου σημαντικό: Να εκπαιδεύουμε τους τουριστικούς προορισμούς για να κατανοήσουν τι σημαίνει MICE», επισημαίνει η κ.Παπαδάκη και τονίζει: «Για να γίνει πιο αντιληπτό αυτό, να σας πω ότι για παράδειγμα στη Μύκονο, υπάρχουν ξενοδοχεία που τον Μάιο και τον Ιούνιο το 80% των πελατών τους είναι MICE. Η Ρόδος επίσης είναι ένας προορισμός που αναπτύσσει αυτό το κομμάτι, όπως και το Costa Navarino όπου υπάρχει σύνδεση με τσάρτσερ αλλά μεγάλη δυναμική έχουν και τα Ιωάννινα, όπως επίσης και η Καβάλα και η Αλεξανδρούπολη», προσθέτει η κ.Παπαδάκη.

Τα Ιωάννινα ανερχόμενος MICE προορισμός

«Τα Ιωάνιννα έχουν αποκτήσεις καλύτερες υποδομές για Mice tourism. Είναι ένας σημαντικός κλάδος και είναι καλή ευκαιρία να “πάρουν μπρος” και οι πιο μικρές πόλεις», επισημαίνει ο Γιώργος Λώλης αντιδήμαρχος Τουρισμού του δήμου Ιωαννιτών. «Στα Ιωάννινα έχουμε τρία 5αστερα ξενοδοχεία. Το ένα διαθέτει 13 αίθουσες και μπορεί να φιλοξενήσει μέχρι περίπου 2000 άτομα, το άλλο 9 αίθουσες και μπορεί να εξυπηρετήσει μέχρι 700 άτομα και ένα τρίτο που διαθέτει 8 αίθουσες και μπορεί να εξυπηρετήσει μέχρι περίπου 1500 άτομα. Φυσικά υπάρχουν και άλλα μικρότερα ξενοδοχεία που μπορούν να φιλοξενήσουν μικρά συνέδρια ενώ βλέπουμε ότι και οι καινούργιες ξενοδοχειακές εγκαταστάσεις μεριμνούν να έχουν συνεδριακές αίθουσες», σημειώνει ο κ.Λώλης και συμπληρώνει: «Τα Ιωάννινα έχουν αναπτύξει πολύ το συνεδριακό τουρισμό. Έχει τύχει να γίνονται συγχρόνως τρία συνέδρια στην πόλη. Έχουμε επίσης και πολλά ιατρικά συνέδρια και σε αυτό έχει βοηθήσει πολύ και το πανεπιστήμιο. Αυτήν τη στιγμή η πόλη είναι στο peak του εσωτερικού συνεδριακού τουρισμού. Tο επόμενο στάδιο είναι τα διεθνή συνέδρια. Άλλωστε είμαστε ένας μητροπολιτικός κόμβος, απέχουμε πολύ λίγο από θάλασσα και από το βουνό και οι επισκέπτες, όχι μόνο όσοι έρχονται για συνέδρια αλλά και για επαγγελματικά ταξίδια και ταξίδια κινήτρων, μπορούν να κάνουν πολλές δραστηριότητες. Ακόμη υπάρχει ωστόσο, ένας σκεπτικισμός από τους επαγγελματίες αλλά εκτιμώ ότι τα Ιωάννινα θα ανέβουν ακόμη περισσότερο και θα αναπτύξουν και αυτόν τον κλάδο του τουρισμού, που φέρνει κόσμο όλο τον χρόνο στην πόλη».

Νικόλ Καζαντζίδου

Ξεκινά άμεσα ο προσεισμικός έλεγχος των δημόσιων κτιρίων

Ξεκινά άμεσα ο προσεισμικός έλεγχος των δημόσιων κτιρίων της Ελλάδας καθώς την ερχόμενη εβδομάδα αναμένεται, σύμφωνα με πηγές του υπουργείου Κλιματικής Κρίσης και Πολιτικής Προστασίας, να κατατεθεί σχετική νομοθετική ρύθμιση. Στο επίκεντρο των ελέγχων τίθενται τα δημόσια κτίρια, ενώ προτεραιότητα θα δοθεί στα σχολεία και στα νοσοκομεία, κτίρια που εκτιμάται ότι ανέρχονται σε 20.000. Ο πρωτοβάθμιος έλεγχος θα είναι υποχρεωτικός και στη συνέχεια εφόσον απαιτηθεί θα γίνεται και δευτεροβάθμιος έλεγχος. Όταν ολοκληρωθεί ο προσεισμικός έλεγχος σε σχολεία και νοσοκομεία, θα πραγματοποιηθεί έπειτα έλεγχος σε άλλα δημόσια κτίρια που υπολογίζονται από 35- 45.000. Σκοπός των προσεισμικών ελέγχων, οι οποίοι σύμφωνα με πληροφορίες υπολογίζεται να ολοκληρωθούν σε ορίζοντα 6 έως 8 μηνών, θα είναι η καταγραφή και εκτίμηση της σεισμικής διακινδύνευσης τους προκειμένου να καθοριστούν οι προτεραιότητες σε εθνικό επίπεδο ώστε να ληφθούν περαιτέρω μέτρα, εφόσον απαιτούνται.

Η υλοποίηση δράσης για τη διενέργεια του πρωτοβάθμιου και του δευτεροβάθμιου προσεισμικού ελέγχου πρόκειται να ανατεθεί στο Τεχνικό Επιμελητήριο Ελλάδας, ενώ ο Οργανισμός Αντισεισμικού Σχεδιασμού και Προστασίας (ΟΑΣΠ) θα έχει την εποπτεία και θα συνδράμει επιστημονικά σε ό,τι του ζητηθεί. Παράλληλα θα δημιουργηθεί μία ηλεκτρονική πλατφόρμα στον ΟΑΣΠ όπου θα καταχωρούνται όλοι οι έλεγχοι που διενεργούνται. Η πλατφόρμα αυτή θα χρησιμοποιήσει την ήδη υπάρχουσα βάση δεδομένων που διαθέτει ο ΟΑΣΠ για όλα τα κτίρια της χώρας. Εφόσον τα στοιχεία που θα προκύπτουν από τους ελέγχους είναι σωστά και επαρκή θα καταχωρούνται άμεσα στην ηλεκτρονική πλατφόρμα. Την ίδια ώρα, για τη διενέργεια των ελέγχων ο ΟΑΣΠ και το ΤΕΕ θα συνεργαστούν με την Κεντρική Ένωση Δήμων Ελλάδας (ΚΕΔΕ), ενώ με κοινή απόφαση 6 υπουργείων θα καθοριστούν οι λεπτομέρειες σχετικά με την κατηγοριοποίηση και την ιεράρχηση προτεραιοτήτων των ελεγχόμενων κτιρίων και τη διαδικασία επιλογής και εκπαίδευσης των μηχανικών με σκοπό οι έλεγχοι να είναι όσο το δυνατόν πιο αποτελεσματικοί.

«Ο πρωτοβάθμιος έλεγχος θα γίνει μέσα σε 6-8 μήνες από εκεί που κάναμε 20 χρόνια για να ελέγξουμε το 30% των σχολείων. Το ΤΕΕ θα κάνει τους ελέγχους με την εποπτεία και την επιστημονική συνδρομή του ΟΑΣΠ, που θα έχει και τη βάση δεδομένων για όλα τα κτίρια της χώρας. Στην ηλεκτρονική πλατφόρμα που θα φτιαχτεί θα καταχωρούνται οι έλεγχοι με ηλεκτρονικό τρόπο όχι με δελτία που γίνονταν παλαιότερα. Τα στοιχεία αυτά αν είναι σωστά και επαρκή πηγαίνουν απευθείας στην πλατφόρμα του ΟΑΣΠ, αν δεν είναι δεν μπορούν να αποσταλούν για καταχώρηση», αναφέρει στο ΑΠΕ-ΜΠΕ ο πρόεδρος του ΟΑΣΠ και καθηγητής του ΕΚΠΑ, Ευθύμης Λέκκας.

Σύμφωνα με στοιχεία του ΟΑΣΠ, το 46% των υφιστάμενων κατασκευών της Ελλάδας έχουν χτιστεί από το 1959-1985 με τον αντισεισμικό κανονισμό του 1959, το 32% πριν το 1959 χωρίς αντισεισμικό κανονισμό, το 13% των κτιρίων που έχουν χτιστεί από το 1985 έως το 1995 με τον αντισεισμικό κανονισμό του 1959 και τα πρόσθετα άρθρα του 1984/85 ενώ το 9% που έχουν χτιστεί από το 1995 έως σήμερα με τον νέο αντισεισμικό κανονισμό του 1995 και τον Ελληνικό Αντισεισμικό Κανονισμό του 2000.

«Το 1959 είχαμε την πρώτη απόφαση για αντισεισμικές συστάσεις. Όλα τα κτίρια μέχρι το 1985 που ήταν ο πρώτος αντισεισμικός κανονισμός χτίστηκαν με αυτές τις συστάσεις που είχαν εκδοθεί από καθηγητές του ΕΜΠ, ήταν κανονιστική διάταξη. Αυτά τα κτίρια δεν είναι επικίνδυνα αλλά είναι κτίρια που δεν είναι τόσο σύγχρονα όσο με τον αντισεισμικό κανονισμό του 1985 και 1995. Ήταν όμως και κτίρια πριν το 1959. Τα κτίρια έχουν κι αυτά μια αντισεισμικότητα διότι από το 1929 και μετά (έπειτα δηλαδή από τους σεισμούς του 1926) δόθηκαν τότε κάποιες συστάσεις κανονισμών, οπότε κι αυτά έχουν ως έναν βαθμό κάποια αντισεισμική θωράκιση», εξηγεί ο κ. Λέκκας.

Επιπλέον, όπως τονίζει ο κ. Λέκκας, ο πρωτοβάθμιος έλεγχος που θα διενεργηθεί στα δημόσια κτίρια δεν θα κρίνει την καταλληλότητα ή την ακαταλληλότητα ενός κτιρίου, αλλά τη στάθμη της αντισεισμικότητας.

«Ο πρωτοβάθμιος έλεγχος δεν θα λέει αν ένα κτίριο είναι κατάλληλο ή ακατάλληλο αλλά οδηγεί στη διαπίστωση μιας στάθμης κινδύνων. Τα κτίρια θα έχουν έναν χαρακτηρισμό ως προς την στάθμη της αντισεισμικότητας. Αυτή η διαδικασία του πρωτοβάθμιου και δευτεροβάθμιου ελέγχου είναι μία επιτελική διαδικασία για να δούμε τι κτιριακό απόθεμα έχουμε, που είμαστε και τι επεμβάσεις χρειάζεται να κάνουμε την κάθε φορά», προσθέτει ο κ. Λέκκας στο ΑΠΕ-ΜΠΕ.

Σημειώνεται ότι στην Ελλάδα ο προσεισμικός έλεγχος ξεκίνησε το 2001 και μέχρι σήμερα έχουν πραγματοποιηθεί περίπου 16.000 πρωτοβάθμιοι έλεγχοι από περίπου 80.000 στατικά ανεξάρτητα κτίρια Δημόσιας και Κοινωφελούς χρήσης (20%) και περίπου 9.000 έλεγχοι από περίπου 16.000 σχολικά κτίρια (56%), που εκτιμάται ότι υπάρχουν σε όλη την επικράτεια αντίστοιχα. Η καθυστέρηση, οφείλεται, κυρίως στο γεγονός ότι σύμφωνα με το υφιστάμενο νομικό πλαίσιο δεν υπάρχει υποχρεωτική εφαρμογή.

Ιωάννα Καρδάρα

Βόλος: Διμήνι, ο παλαιότερος νεολιθικός οικισμός της Ευρώπης

Μία από τις σημαντικότερες αρχαιολογικές ανακαλύψεις, που προκάλεσαν τον θαυμασμό όλης της Ευρώπης, και αποτελούν ως σήμερα τους αρχαιότερους ανακαλυφθέντες οικισμούς της νεολιθικής περιόδου στη Γηραιά Ήπειρο, βρίσκονται μία ανάσα από το κέντρο του Βόλου και περιμένουν περισσότερη ανάδειξη, αξιοποίηση και προβολή.

Πρόκειται για τους οικισμούς του Διμηνίου και του Σέσκλου, όχι άγνωστους, αλλά χωρίς ίσως την προσοχή που θα έπρεπε να τους έχει επιδοθεί.

Σημαντικότερος εκ των δύο οικισμών είναι ο νεολιθικός οικισμός του Διμηνίου, που βρίσκεται πάνω σε ένα χαμηλό λόφο και σύμφωνα με τους αρχαιολόγους, που δούλεψαν και ανέσκαψαν την περιοχή με απίστευτο ζήλο, εκτιμάται ότι το Διμήνι κατοικήθηκε για πρώτη φορά στη Νεότερη Νεολιθική, κάπου στις αρχές της 5ης χιλιετίας, και τα αρχιτεκτονικά λείψανα του εκτείνονται πάνω στο λόφο δίδοντας την εικόνα ενός οργανωμένου νεολιθικού οικισμού που παρουσιάζει ένα μοναδικό αρχιτεκτονικό στοιχείο: τους έξι λιθόκτιστους περιβόλους, που κατασκευάστηκαν γύρω από τον οικισμό κατά ζεύγη. Τα σπίτια βρίσκονταν γύρω από την κεντρική αυλή ή στο χώρο που δημιουργείται ανάμεσα στα ζεύγη των περιβόλων, είναι μεγάλα και έχουν βοηθητικά παράπλευρα κτίσματα που αφήνουν ανάμεσα τους αστέγαστο χώρο για κοινόχρηστη αυλή.

Στις επί δεκαετίες ανασκαφές στα ευρήματα περιλαμβάνονται λίθινα και οστέινα εργαλεία, ειδώλια και κοσμήματα, καθώς επίσης και άφθονη κεραμική, γραπτή και εγχάρακτη που αποτελεί το αποκορύφωμα της νεολιθικής κεραμικής τέχνης.

Οι ανασκαφές ξεκίνησαν το 1886, μόλις λίγα χρόνια μετά την απελευθέρωση του Βόλου, με πρωτοβουλία του τότε νομάρχη Μαγνησίας Ι. Κονδάκη και του γυμνασιάρχη Ε. Κούση, και με τη συνεργασία των αρχαιολόγων Π. Καββαδία, P. Wolter και H. Lolling.

Τα ευρήματα ήταν σημαντικότατα και οι ουσιαστικές ανασκαφικές έρευνες στο Διμήνι άρχισαν από το 1977 και για 30 ολόκληρα χρόνια η σπουδαία αρχαιολόγος Βασιλική Αδρύμη – Σισμάνη με τα ευρήματά της έδειξε ότι το Διμήνι δεν εγκαταλείφθηκε στο τέλος της Νεότερης Νεολιθικής, αλλά κατοικήθηκε για μεγάλο χρονικό διάστημα συνεχώς και μέχρι το τέλος της Χαλκοκρατίας, ενώ στα μέσα του 15ου αι. π.Χ. χτίστηκαν οι πρώτες μυκηναϊκές οικίες οι οποίες διαδέχτηκαν παλαιότερα μεσοελλαδικά μέγαρα. Οι οικίες χτίστηκαν δεξιά και αριστερά από ένα φαρδύ δρόμο και όλος ο οικισμός απλώνεται σε μία έκταση μεγαλύτερη από 100 στρέμματα.

Η μεγαλύτερη ανακάλυψη στο Διμήνι ήταν και παραμένουν οι δύο επιβλητικοί μυκηναϊκοί θολωτοί τάφοι, το «Λαμιόσπιτο» και η «Τούμπα» που αποδίδονται χωρίς καμία αμφιβολία στους βασιλείς του οικισμού και από τους αρχαιολόγους εκτιμώνται ως εφάμιλλοι εκείνων των Μυκηνών.

Η Βασιλική Αδρύμη-Σισμάνη, που ανέσκαψε όλη την περιοχή από το 1977 μέχρι και το 2011, ήταν επικεφαλής των ανασκαφών και δημιούργησε, μαζί με τους συνεργάτες της, ένα ολοκληρωμένο και επισκέψιμο αρχαιολογικό χώρο κορυφαίας σημασίας και πολλές φορές ξεναγούσε η ίδια τους επισκέπτες και έδειχνε σε ελληνικά και ξένα τηλεοπτικά δίκτυα, τα συγκλονιστικά ευρήματα του Διμηνίου.

Σε πολλές περιπτώσεις αναφέρθηκε και η ταύτιση του αρχαιολογικού χώρου του Διμηνίου με εκείνον της Ιωλκού και ότι ίσως τα ανακαλυφθέντα παλάτια να ανήκουν στον Ιάσονα και τους άνακτες της περιόδου εκείνης.

Σήμερα με επικεφαλής τη διευθύντρια της Εφορείας Αρχαιοτήτων Μαγνησίας Αθηνά Μπάτσιου και την αναπληρώτρια Ελισάβετ Νικολάου «οι ανασκαφές συνεχίζονται και επεκτείνονται συνεχώς». Όπως εξήγησε η κ. Νικολάου μιλώντας στο Αθηναϊκό και Μακεδονικό Πρακτορείο Ειδήσεων «συγκεκριμένα, στο κέντρο του οικισμού ερευνήθηκε ένα μεγάλο συγκρότημα που αποτελείται από δύο μεγάλα μέγαρα που πλαισιώνονται από άλλα μικρότερα κτίρια και συνδέονται με μία εσωτερική αυλή. Το Μέγαρο Α, όπως το αποκαλούμε, αποτελείται από δύο πτέρυγες δωματίων που συνδέονται μεταξύ τους με διάδρομο. Στη βόρεια πτέρυγα βρίσκονται οι κύριοι χώροι διαμονής, ενώ στη νότια πτέρυγα οι βοηθητικοί και εργαστηριακοί χώροι. Σε έναν από αυτούς αποκαλύφθηκε λίθινο σταθμίο με τρία εγχάρακτα σύμβολα Γραμμικής Β γραφής, ενώ στο διάδρομο βρέθηκαν λίθινες μήτρες και άλλα εργαλεία που σχετίζονται με τη μεταλλουργία. Οι τοίχοι του Μεγάρου Α σώζονται αρκετά καλά, σε ικανό ύψος και είναι επιχρισμένοι, όπως και τα δάπεδα, με λευκό ασβεστοκονίαμα. Προς τα βόρεια και προς τα νότια του κτιρίου αναπτύσσονται δύο ανεξάρτητες πτέρυγες αποθηκών. Το Μέγαρο Α καταστράφηκε και εγκαταλείφθηκε από τους ενοίκους του στο τέλος του 13ου αι. – αρχές του 12ου αι. π.Χ.».

Η αρχαιολόγος Ελισάβετ Νικολάου μιλώντας και για τα άλλα ευρήματα των ανασκαφών, τόνισε ότι «το Μέγαρο Β περιλαμβάνει επίσης δύο πτέρυγες δωματίων που χωρίζονται από διάδρομο. Και αυτό καταστράφηκε ολοσχερώς από ισχυρή πυρκαγιά στο τέλος του 13ου αι.- αρχές 12ου αι. π.Χ. Οι τοίχοι του ήταν καλυμμένοι με επάλειψη πηλού που διατηρήθηκε άριστα σε ορισμένα σημεία λόγω της φωτιάς, ενώ το δάπεδό του ήταν κατασκευασμένο από παχύ στρώμα πηλού με ενίσχυση από ασβέστη και χαλίκια. Στις αποθήκες του αρχαίου συγκροτήματος βρέθηκε μεγάλη ποσότητα κεραμικής και απανθρακωμένα βοτανικά κατάλοιπα, ενώ στον πρόδομο αποκαλύφθηκε ένας πήλινος υπερυψωμένος βωμός».

Οι δύο μυκηναϊκοί θολωτοί τάφοι αποτελούν ωστόσο σημεία αναφοράς για τον νεολιθικό οικισμό του Διμηνίου, και σύμφωνα με τις αναφορές του Υπουργείου Πολιτισμού ο μικρότερος, αλλά και αρχαιότερος, είναι εκείνος που ονομάστηκε «Λαμιόσπιτο».

Η είσοδος στη θόλο του «Λαμιόσπιτου» γινόταν μέσω του στομίου (ύψους 3 μ., μήκους 2,20 μ. και πλάτους 1,90 μ.), που καλύπτεται με τέσσερις μεγάλες πλάκες, που αποτελούν το υπέρθυρό του, πάνω από το οποίο υπήρχε το ανακουφιστικό τρίγωνο. Η θόλος, με διάμετρο 8,20 μ. και ύψος 8,10 μ., έχει κατασκευασθεί κατά το εκφορικό σύστημα, πιθανώς με τη χρήση ξυλοτύπων, τα ίχνη των οποίων δεν είναι ορατά. Είναι χτισμένη με μικρές ακανόνιστες ασβεστολιθικές πέτρες χωρίς συνδετικό υλικό, οι οποίες στη βάση της είναι ιδιαίτερα ενισχυμένες. Το δάπεδο έχει διαμορφωθεί με ισοπέδωση του ασβεστολιθικού βράχου.

Το άνω τμήμα της θόλου έφραζε μεγάλη στρογγυλή πλάκα, «το κλειδί». Ο τάφος απέδωσε λίγα αλλά σπουδαία ευρήματα, κυρίως γυάλινα κοσμήματα, ελεφάντινα αντικείμενα και χάλκινα όπλα, τα οποία μεταφέρθηκαν και εκτίθενται σήμερα στο Εθνικό Αρχαιολογικό Μουσείο.

Ο θολωτός τάφος «Τούμπα» που ανασκάφηκε το 1892 από τον Β. Στάη, βρέθηκε συλημένος και δεν διατηρείται σε καλή κατάσταση, αφού η θόλος του έχει καταρρεύσει μέχρι το ύψος του υπερθύρου. Είναι καλύτερα κατασκευασμένος από το θολωτό τάφο «Λαμιόσπιτο», και χρονολογείται – σύμφωνα με την αρχιτεκτονική του μορφή- λίγο αργότερα από αυτόν. Από τα ελάχιστα θραύσματα των αγγείων που βρέθηκαν στην ανασκαφή του δρόμου που οδηγεί στη θόλο, η τελευταία χρήση του τάφου μπορεί να χρονολογηθεί στην Ύστερη Εποχή του Χαλκού, δηλαδή στο 13ο αι. π.Χ.

Ο τάφος αποτελείται από τη θόλο και από ένα μακρύ δρόμο, του οποίου οι παρειές συγκρατούνται από λιθόκτιστους αναλημματικούς τοίχους, οι οποίοι στη συμβολή τους με τη θόλο έχουν ύψος 4,00 μ. και σώζονται σε αρίστη κατάσταση. Στο δυτικό άκρο του δρόμου σώζεται ο τοίχος της τελευταίας φραγής του τάφου. Η είσοδος στη θόλο του τάφου γινόταν μέσω ενός στομίου που καλύπτεται από τρεις μεγάλες λαξευμένες πέτρες υπερθύρου πάχους 0,45μ. Η εσωτερική πλάκα του υπερθύρου είναι λαξευμένη ώστε να ακολουθεί τη μορφή της θόλου.

Η θόλος έχει κατασκευασθεί κατά το εκφορικό σύστημα και είναι χτισμένη με μικρές ασβεστολιθικές πέτρες χωρίς συνδετικό υλικό. Οι πέτρες στη βάση της θόλου είναι μεγάλοι λαξευμένοι κυβόλιθοι και είναι θεμελιωμένοι πάνω στον ασβεστολιθικό βράχο που έχει ισοπεδωθεί για να αποτελέσει το δάπεδο του θολωτού τάφου, όπου ανακαλύφθηκε κτιστή λάρνακα για την τοποθέτηση της νεκρικής κλίνης.

Αν και ο τάφος βρέθηκε συλημένος, ωστόσο μερικά ευρήματα, κυρίως μικρά χρυσά και γυάλινα κοσμήματα, διέφυγαν της προσοχής των αρχαιοκαπήλων και τα κτερίσματα αυτά εκτίθενται στο Εθνικό Αρχαιολογικό Μουσείο στην Αθήνα.

Σήμερα απαιτούνται γενναίες οικονομικές ενισχύσεις από την Πολιτεία, για την συνέχιση των ανασκαφών στον νεολιθικό οικισμό του Διμηνίου και προπάντων η συστηματική ανάδειξη, προβολή και προώθηση του εξαιρετικά σημαντικού αρχαιολογικού χώρου, όπως ζητά και ο Δήμος Βόλου, αφού μεταξύ άλλων αποτελεί σημείο αναφοράς και υψηλού ενδιαφέροντος για χιλιάδες τουρίστες που καταφθάνουν από τα κρουαζιερόπλοια στο λιμάνι του Βόλου.

Απελευθερώθηκαν 212 εργάτες γης στην Βραζιλία που κρατούνταν σε συνθήκες «δουλείας»

Επιθεωρητές του υπουργείου Εργασίας της Βραζιλίας απελευθέρωσαν χθες Παρασκευή 212 εργάτες που κρατούνταν σε συνθήκες «δουλείας» σε αγροκτήματα της χώρας.

Οι απάνθρωπες συνθήκες υπό τις οποίες απασχολούνταν οι συγκεκριμένοι εργάτες γης ήρθαν στο φως χάρη σε επιθεωρήσεις που έγιναν σε αγροκτήματα στις πολιτείες Μίνας Ζεράις (νοτιοανατολικά) και Γκοϊάς (κεντροδυτικά), αναφέρει η ανακοίνωση του υπουργείου Εργασίας.

Στην ανακοίνωση υπογραμμίζεται ότι, ύστερα από την χθεσινή παρέμβαση, ανέρχονται σε 890 οι εργάτες που κρατούνταν σε απάνθρωπες συνθήκες και απελευθερώθηκαν φέτος.

Σύμφωνα με την ίδια πηγή, οι εργοδότες δεν παρείχαν τροφή στους εργαζόμενους, τους υποχρέωναν να πληρώνουν για τα εργαλεία που χρησιμοποιούσαν και για τη διαμονή τους σε ανθυγιεινούς χώρους. Παράλληλα τους άφηναν εκτεθειμένους σε τοξικά προϊόντα, αφού δεν τους έδιναν προστατευτικό εξοπλισμό.

Η ομοσπονδιακή αστυνομία έχει ξεκινήσει έρευνα για την υπόθεση.

Στη Βραζιλία, κρούσματα σύγχρονης δουλείας εντοπίζονται συνήθως σε γεωργικές δραστηριότητες, όπως φυτείες ζαχαροκάλαμου και καφέ, αλλά έχουν αναφερθεί και σε αστικά κέντρα. Τα θύματα προέρχονται στην πλειονότητά τους από υποβαθμισμένες περιοχές στο βορειοανατολικό τμήμα της χώρας.

Την προηγούμενη χρονιά το υπουργείο Εργασίας της Βραζιλίας είχε ανακοινώσει την απελευθέρωση 2.075 σύγχρονων σκλάβων, τους περισσότερους από το 2013 – τότε είχαν καταγραφεί 2.808.

Ζωντανό κύτταρο του Ρεθύμνου η Εθνική Βιβλιοθήκη της πόλης

Ζωντανό κύτταρο της Ρεθεμνιώτικης κοινωνίας αποτελεί η Δημόσια Βιβλιοθήκη του Ρεθύμνου με την υπεύθυνη βιβλιοθηκονόμο Μαριάννα Ρουκουνάκη να κάνει λόγο για μία από τις πιο δραστήριες εκπαιδευτικές δομές «…σε μία μικρή κοινωνία που έχει αποδείξει ότι μπορεί να συνεχίσει τη μεγάλη παράδοση των γραμμάτων και του πολιτισμού».

Πρόκειται για μια από τις μεγαλύτερες Δημόσιες Βιβλιοθήκες στην Ελλάδα, η μοναδική Δημόσια στην Κρήτη, που μπήκε κάτω από την ομπρέλα της πολιτείας το 1953 και το 1972 ορίστηκε ως Κεντρική και εξοπλίστηκε με δύο κινητές βιβλιοθήκες, με αποτέλεσμα μέχρι και σήμερα τα βιβλία να ταξιδεύουν σε όλα τα σημεία της Κρήτης, ακόμη και στα πιο απομακρυσμένα και απομονωμένα χωριά της. «Εμείς με ζήλο και τεράστια διάθεση υπηρετούμε τη σχέση του πολίτη κάθε ηλικίας με το βιβλίο. Αυτό που θα θέλαμε είναι οι γονείς να φέρουν τα παιδιά τους στις βιβλιοθήκες και να εντάξουν στο πρόγραμμά τους, ακόμα και στην καθημερινότητά τους, αν αυτό είναι δυνατό τη βιβλιοθήκη. Είναι ωφέλιμο τα παιδιά από μικρή ηλικία να καταλάβουν τη χρησιμότητα της, την αξία του χώρου, την αξία του βιβλίου, διότι αυτό θα μείνει και αργότερα στη ζωή τους και θα διαδραματίσει πολύ σημαντικό ρόλο στην εξέλιξη τους ως άνθρωποι», λέει η κ. Ρουκουνάκη.

Καθημερινά επισκέπτονται τη δημόσια βιβλιοθήκη δεκάδες παιδιά από τα σχολεία, γίνονται παρουσιάσεις βιβλίων, διαφόρων θεμάτων, εκπαιδευτικών και άλλων. Σύμφωνα με την προϊσταμένη, το να κινούνται παιδιά και νέοι στους χώρους της Βιβλιοθήκης για να ενημερωθούν ή να συμμετέχουν σε εκπαιδευτικά προγράμματα, είναι ένας ακόμη κρίκος: «…για μία υγιή κοινωνία στην οποία επικρατεί η γνώση, η παιδεία, ο πολιτισμός, ο σεβασμός. Αυτά εμπνέονται στους χώρους της βιβλιοθήκης και ίσως για το λόγο αυτό να νιώθουμε στενάχωρα όταν διαπιστώνουμε πως ένα κοινό που κυρίως χάνουμε επαφή είναι αυτό των εφήβων». Όπως τόνισε υπάρχουν πολλές δράσεις σε όλη τη διάρκεια του έτους κυρίως «…για να φέρουμε τα παιδιά στη βιβλιοθήκη, τα παιδιά του δημοτικού και γυμνασίου. Αυτό το έχουμε πετύχει σε ένα πάρα πολύ μεγάλο βαθμό. Εκεί που χάνουμε και νομίζω ότι αυτό συμβαίνει σε όλες τις βιβλιοθήκες είναι οι έφηβοι». Όπως εξηγεί τα παιδιά μετά που θα πάνε στο γυμνάσιο ξεκινούν να διακόπτουν τη σχέση τους με τη βιβλιοθήκη, αλλάζουν τα ενδιαφέροντα τους, πιέζονται πιο πολύ από το πρόγραμμα τους, υπάρχει και η εφηβεία, οπότε η απομάκρυνση είναι δεδομένη για τους περισσότερους έφηβους.

Προκειμένου να ανατραπεί αυτή η συνθήκη υπάρχει πλήθος επικοινωνιών και συζητήσεων των ανθρώπων της Βιβλιοθήκης στο Ρέθυμνο με καθηγητές και δασκάλους, με τις ενώσεις τους, ώστε όλοι μαζί να συνεργαστούν. «Όμως δυστυχώς η συμμετοχή είναι μικρή, το ενδιαφέρον στην εφηβεία ελαχιστοποιείται για τις βιβλιοθήκες και θα έλεγα ότι υπάρχει ένας μεγάλος προβληματισμός για αυτό. Όμως τους ξαναβλέπουμε όταν είναι φοιτητές…» λέει η κ. Ρουκουνάκη. Σε μία τοπική κοινωνία η λειτουργία της βιβλιοθήκης διαδραματίζει βασικό ρόλο για όλους τους πολίτες και σύμφωνα με την Μαριάννα Ρουκουνάκη, η ενημέρωση, η ψυχαγωγία, η εκπαίδευση, η σύμπραξη πολλών στη γνώση έχει βοηθήσει σε αρκετές περιόδους την κοινωνία να ξεπεράσει προβλήματα ή να επαναπροσδιορισθεί σε νέες ή έκτακτες συνθήκες. Άλλωστε δεν είναι τυχαίο πως το Ρέθυμνο χαρακτηρίζεται ως η πόλη των Γραμμάτων. Όπως αναφέρει η εκπαιδευτικός και εθελόντρια στη Βιβλιοθήκη Ελευθερία Καλούδη: «Οι βιβλιοθήκες είναι σημαντικές για την τοπική κοινωνία και δη τις κλειστές κοινωνίες στην περιφέρεια. Μπορεί να αποτελέσει πολύ σημαντικό ρόλο, να γίνει το κέντρο της κοινότητας. Μέσα από εκεί μπορεί να γίνουν δράσεις επιμόρφωσης ειδικά σε ανθρώπους ασθενέστερων κοινωνικά και οικονομικά ομάδων. Μπορεί να γίνει γνωριμία των κατοίκων, ή προσπάθειες μέσα από τη βιβλιοθήκη, για έναν κοινό στόχο που αφορά την κοινότητα. Η βιβλιοθήκη μπορεί να είναι το επίκεντρο για μία κοινωνία και μιας κοινότητας και αυτό έχει αποδειχθεί».

Στη βιβλιοθήκη του Ρεθύμνου υπάρχουν όλων των ειδών και κατηγορίες βιβλίων με σημαντική προσφορά από πολίτες που θέλουν να βάλουν το δικό τους λιθαράκι στη μετάδοση της γνώσης. «Κάθε χρόνο αγοράζουμε βιβλία, μας ενδιαφέρει το παιδικό τμήμα πάρα πολύ και το εφηβικό και ενημερωνόμαστε για τις καινούργιες εκδόσεις. Θεωρώ ότι το παιδικό τμήμα είναι πάρα πολύ καλά οργανωμένο και δεν έχει να ζηλέψει τίποτα από άλλες βιβλιοθήκες», λέει η κ. Ρουκουνάκη, γνωστοποιώντας παράλληλα το πλήθος των δράσεων που οργανώνει τόσο το προσωπικό της Βιβλιοθήκης όσο και οι εθελοντές που ενισχύουν το έργο της. «Στη Δημόσια Βιβλιοθήκη Ρεθύμνου υπάρχουν πάρα πολλά προγράμματα ιδίως τους καλοκαιρινούς μήνες, υπάρχει αξιόλογη συμμετοχή στις εκστρατείες που οργανώνονται κάτω από την επίβλεψη και την καθοδήγηση της εθνικής βιβλιοθήκης με όλα αυτά τα προγράμματα να είναι πολύ σημαντικά για μικρούς και μεγάλους. Μέσα από τα προγράμματα και τις δράσεις μας έχουμε διαπιστώσει την ψυχική ωφέλεια που υπάρχει κυρίως όμως στα μικρά παιδιά η συμμετοχή των οποίων είναι εκπληκτική. Εκεί φαίνεται, ότι χρειάζεται η βιβλιοθήκη στη ζωή των παιδιών, εκεί διακρίνουμε σε πολλά παιδιά, ότι ζουν τη σχέση τους με τη βιβλιοθήκη, με τα βιβλία, με τη γνώση, ότι τη χαίρονται».

Για το πόσο σημαντική είναι η επαφή των μικρών παιδιών με τα προγράμματα αυτά, με τη βιβλιοθήκη και κατά πόσο τα βοηθάει και τα σπρώχνει προς την αέναη σχέση με τα βιβλία η κ. Καλούδη από την πλευρά της είπε πως «η ύπαρξη βιβλιοθηκών είναι πάρα πολύ σημαντική και για αυτό θεωρώ πως κάθε σχολική μονάδα, θα έπρεπε να έχει τη δική της βιβλιοθήκη, καλά οργανωμένη που να επικοινωνεί άμεσα και με τη δημοτική και την εθνική βιβλιοθήκη της περιοχής διότι είναι απαραίτητη μία βιβλιοθήκη για την αναζήτηση της πληροφορίας και της γνώσης. Είναι πολύ σημαντική ως χώρος επικοινωνίας ανάμεσα στα παιδιά, ειδικά τα χρόνια αυτά που έχουμε τα πολυπολιτισμικά σχολεία, όπως επίσης και λόγω του ότι υπάρχουν αρκετά παιδιά με μαθησιακά προβλήματα».

Όπως εξηγεί η κ. Ρουκουνάκη, έχει διαπιστώσει πως τα τελευταία χρόνια εντοπίζεται μεγαλύτερος αριθμός παιδιών με διάσπαση προσοχής ή και υπερκινητικότητα κατά τη συμμετοχή τους σε εκπαιδευτικά και ψυχαγωγικά προγράμματα. «Μπορούμε να εντοπίζουμε αυτά τα θέματα και να βοηθάμε τους γονείς με ενημέρωση στο να κατανοήσουν πως πρέπει να ασχοληθούν και να απευθυνθούν αρμοδίως. Θεωρούμε ότι πολύ αρνητικό ρόλο στις συμπεριφορές των παιδιών και των νέων διαδραματίζει η ενασχόληση τους, η έντονη, με το διαδίκτυο και τις πλατφόρμες επικοινωνίας, τα ηλεκτρονικά παιχνίδια και τη γρήγορη ακούραστη μεταφορά γνώσης», λέει η προϊσταμένη της βιβλιοθήκης και εξηγεί: «Όλα στο διαδίκτυο γίνονται χωρίς σκέψη και αβίαστα και τελικά δυστυχώς τα παιδιά μένουν στη διαδικασία αυτή. Τη διαδικασία δηλαδή, χωρίς σκέψη διότι τα παίρνουνε όλα έτοιμα, χωρίς τίποτα να προβληματίσει. Αυτό δεν ισχύει όμως μόνο για τα παιδιά αλλά και για τους μεγάλους για τους γονείς».

Η Ελευθερία Καλούδη η οποία είναι και υπεύθυνη σχολικής βιβλιοθήκης στο Ηράκλειο εδώ και 13 χρόνια προσθέτει ότι «έχει παρατηρηθεί ότι υπάρχουν και παιδιά με μικρά ή μεγαλύτερα ψυχολογικά προβλήματα και ειδικότερα μετά την περίοδο της καραντίνας, η οποία άφησε βαριά κληρονομιά από ότι φαίνεται έως τώρα». Επίσης αναφέρει πως «…είναι πολύ σημαντικό οι βιβλιοθήκες για τα παιδιά που αντιμετωπίζουν δυσκολίες στη γλώσσα, τα παιδιά πρόσφυγες που έχουν έρθει στα σχολεία. Είναι πολύ βασικό και για την ανάπτυξή τους αλλά και την ενσυναίσθηση τους επίσης, να γνωρίσουν δηλαδή καλύτερα τον εαυτό τους, το διπλανό τους, να μαθαίνουν να γίνονται πιο ανθεκτικά τα παιδιά, να αποδέχονται. Αυτό αφορά και τον εαυτό τους και το περιβάλλον τους γύρω τους».

Στη Δημοτική Βιβλιοθήκη στο Ρέθυμνο έχει αποδειχτεί, σύμφωνα με τους ανθρώπους που την υπηρετούν, πως μέσα από τη σχέση με τα βιβλία σε όλους, αλλά πολύ πιο έντονα στα παιδιά, αναπτύσσεται η αίσθηση του να είσαι ελεύθερος άνθρωπος. Να αγαπάς και να συνυπάρχεις. «Στο χώρο μας έρχονται και παιδιά με αναπηρίες, τα οποία καλωσορίζουμε, τα εντάσσουμε στα προγράμματα, συμμετέχουν και βλέπουμε το πόσο ζωηρά λειτουργεί το συναίσθημα τους μέσα στο χώρο της βιβλιοθήκης. Βοηθάμε στη συνύπαρξη και κάνουμε ότι μπορούμε μιας και πρώτα από όλα κανένα παιδί δεν διαφέρει από το άλλο».

Το έργο της Βιβλιοθήκης στο Ρέθυμνο στηρίζει το σύνολο της κοινωνίας με σημαντικό ρόλο να διαδραματίζουν οι εθελοντές. Υπάρχουν πολλοί άνθρωποι, όπως είπε η κ. Ρουκουνάκη, που ενισχύουν το έργο τους εθελοντικά. «Εμείς δεν θα μπορούσαμε μόνοι μας να κάνουμε όλα αυτά τα προγράμματα, στηριζόμαστε λοιπόν στους εθελοντές μας, στους πολίτες που αγαπάνε το ρολό και την ύπαρξη της βιβλιοθήκης. Χωρίς τη βοήθεια τους δεν θα μπορούσαμε να συνεχίζουμε το έργο μας». Σύμφωνα με την εκπαιδευτικό Ελευθερία Καλούδη: «Η αλήθεια είναι πως στο πλαίσιο του εθελοντισμού γίνονται όλα. Προσωπικά, για παράδειγμα το κάνω διότι μου αρέσει πάρα πολύ αυτό, βλέπω αποτελέσματα μιας και είμαι υπεύθυνη μιας σχολικής βιβλιοθήκης τα τελευταία 13 χρόνια οπότε έχω ορατά μπροστά μου τα αποτελέσματα της αλλαγής της κουλτούρας, ολόκληρου του σχολείου και έχω αποφασίσει όπου και όποτε μπορώ να συμμετέχω. Πόσο μάλλον για μία βιβλιοθήκη που είναι πολύ σημαντική για τον τόπο της όπως η βιβλιοθήκη του Ρεθύμνου».

Όπως τόνισε, οι βιβλιοθήκες στην ουσία στηρίζονται στο φιλότιμο στην καλή πρόθεση, στη διάθεση των ανθρώπων που είναι μέσα και γύρω από αυτές. «Να σκεφτείτε ότι δεν υπάρχει ουσιαστική επίσημη στήριξη, για παράδειγμα το Δίκτυο Σχολικών Βιβλιοθηκών στην πραγματικότητα είναι ανενεργό, ενώ υπάρχουν πάρα πολλοί άνεργοι βιβλιοθηκονόμοι. Απευθύνουμε κάλεσμα και στην επίσημη πολιτεία να ενισχύσει με προσωπικό τις βιβλιοθήκες. Να πούμε στο σημείο αυτό, ότι οι εθελοντές είναι για να βοηθούν να ολοκληρωθεί κάτι και όχι για να ξεκινήσει κάτι. Υπάρχουν πολύ σημαντικές βιβλιοθήκες σε όλη την Ελλάδα που δεν έχουν δράση, όπως για παράδειγμα πολύ σπουδαία δράση έχει η βιβλιοθήκη του Ρεθύμνου αλλά και η βιβλιοθήκη των Χανίων» καταλήγει η κ. Καλούδη.

Το μήνυμα της Μαριάννας Ρουκουνάκη προς τους γονείς, είναι να φέρουν τα παιδιά τους στις βιβλιοθήκες και να εντάξουν στο πρόγραμμά τους τη βιβλιοθήκη, «…αποτέλεσμα του οποίου θα είναι μία διαφορετική διαχείριση της ζωής τους, όπως έχει αποδειχθεί διαχρονικά».

Οι «άμυνες» του Χρηματιστηρίου Αθηνών στη νέα διεθνή αναταραχή

Τελικά ο μήνας Μάρτιος «στοιχειώνει» τις αγορές και το Χρηματιστήριο Αθηνών. Οι «Μαύροι Κύκνοι» εμφανίζονται στις αγορές σχεδόν κάθε Μάρτιο, τα τελευταία έτη: Μάρτιος 2020 η πανδημία, Μάρτιος 2022 ο πόλεμος στην Ουκρανία και Μάρτιος 2023 η πτώχευση της SVB και η κατάρρευση της Credit Suisse Group.

Από τις αρχές Μαρτίου ο βασικός χρηματιστηριακός δείκτης καταγράφει απώλειες 9,66%, η συνολική κεφαλαιοποίηση της αγοράς υποχωρεί πάνω από 7 δισ. ευρώ, ενώ ο τραπεζικός δείκτης σημειώνει απώλειες περίπου 20,85%.

Η αγορά είχε συμπληρώσει πέντε μήνες ανοδικής κίνησης που έφεραν τον βασικό δείκτη στα υψηλά των 1.133 μονάδων, από τα χαμηλά των 790 μονάδων που ήταν στα τέλη του περασμένου Σεπτεμβρίου. Στο πεντάμηνο ο βασικός χρηματιστηριακός δείκτης είχε ενισχυθεί κατά περίπου 43%, η κεφαλαιοποίηση της αγορά στο ίδιο διάστημα ενισχύθηκε κατά 20 δισ. ευρώ, ενώ οι τράπεζες ήταν οι πρωταγωνιστές της ανόδου με τον τραπεζικό δείκτη να καταγράφει μεγάλα κέρδη 83%.

Όπως σημειώνουν οι χρηματιστηριακοί αναλυτές η διεθνής τραπεζική αναταραχή ήταν η αφορμή για διόρθωση και στην ελληνική αγορά, η οποία είχε καταγράψει και τα μεγαλύτερα κέρδη διεθνώς για το 2022.

Το ελληνικό χρηματιστήριο είχε ολοκληρώσει ένα «θερμό» δίμηνο με τον Γενικό Δείκτη Τιμών να αναδεικνύεται σε πρωταγωνιστή των αποδόσεων ανάμεσα στους μεγάλους παγκοσμίους δείκτες.

Ο Γενικός Δείκτης Τιμών ολοκλήρωσε το πρώτο δίμηνο του 2023 με κέρδη 21,45%, ενώ ο τραπεζικός δείκτης είχε ενισχυθεί κατά 45,18%.

Όμως, τα νέα τραπεζικά επεισόδια με την SVB και την Credit Suisse Group «δυναμιτίζουν» μια από τις αγαπημένες επιλογές των επενδυτών για φέτος, τις ευρωπαϊκές τράπεζες και φυσικά τους ελληνικούς τραπεζικούς τίτλους.

Ωστόσο, οι ελληνικές τράπεζες είναι σήμερα σε θέση να απορροφήσουν τυχόν κλυδωνισμούς από τις διεθνείς αγορές. Οι τράπεζες έχουν εξυγιάνει τους ισολογισμούς τους με τη χρήση του προγράμματος “Ηρακλής”. Τα «κόκκινα» δάνεια στο χαρτοφυλάκιο των τραπεζών από το 44%, σήμερα έχουν υποχωρήσει στο 8%. Οι τράπεζες διατηρούν δείκτες κεφαλαιακής επάρκειας αρκετά πιο υψηλά του ελάχιστου όρου και φυσικά έχουν επανέλθει σε κερδοφορία μετά από μία σειρά ζημιογόνων χρήσεων.

Τα ποιοτικά δεδομένα (κεφαλαιακή επάρκεια και χαμηλό ύψος «κόκκινων» δανείων), σε συνδυασμό με το χαμηλό δείκτη δανείων προς καταθέσεις (στο 61,12% στο 3ο τρίμηνο, με τις καταθέσεις του ιδιωτικού τομέα στα 184,1 δισ. τον Ιανουάριο 2023 και τα δάνεια στα 113,5 δισ.) παρέχουν ασπίδα στις ελληνικές τράπεζες.

Η ελληνική χρηματιστηριακή αγορά έχει σημαντικές «άμυνες». Στήριγμα στην αγορά μπορεί να δώσει η αναπτυξιακή προοπτική της ελληνικής οικονομίας και της αύξησης των επενδύσεων λόγω των αυξημένων ροών ευρωπαϊκών κονδυλίων (Ταμείο Ανάκαμψης και ΕΣΠΑ κυρίως).

Η Κομισιόν στις χειμερινές της προβλέψεις ανεβάζει τον πήχη για την φετινή ανάπτυξη της ελληνικής οικονομίας στο 1,2% φέτος και στο 2,2% το 2024, σαφώς υψηλότερα από τον ευρωπαϊκό μέσο όρο. Υπάρχουν, όμως, και προβλέψεις διεθνών οίκων όπως η UBS που βάζουν τον πήχη υψηλότερα ακόμη και στο 3%.

Και φυσικά τα ιδιαίτερα θετικά αποτελέσματα που ανακοινώνουν οι εισηγμένες εταιρείες για το 2022, οι οποίες έχουν ανακοινώσει διανομή μερισμάτων και επιστροφές κεφαλαίου που ήδη ξεπερνούν το 1 δισ. ευρώ.

Τέλος, η ελληνική χρηματιστηριακή αγορά αναμένει και την απόκτηση επενδυτικής βαθμίδας από την Ελλάδα, η οποία φαίνεται να έχει προς το παρόν «παγώσει» κυρίως λόγω των εκλογών.

Οι αποδόσεις

Από τα υψηλά της 1ης Μαρτίου (1.133,11 μονάδες), στις μετοχές της υψηλής κεφαλαιοποίησης άνοδο παρουσιάζουν μόνο οι μετοχές της Jumbo (+13,08%) και της Coca Cola HBC (+0,54%).

Αντιθέτως, τη μεγαλύτερη υποχώρηση παρουσιάζουν οι μετοχές των: Alpha Bank (-27,54%), Πειραιώς (-23,80%), Εθνικής (-18,21%), Eurobank (-16,88%), Motor Oil (-16,34%), Ελλάκτωρ (-15,56%), ΟΤΕ (-13,85%), ΕΛΠΕ (-13,25%), ΑΔΜΗΕ (-12,71%), Elvalhalcor (-11,24%), Lamda Development (-11,03%) και ΓΕΚ ΤΕΡΝΑ (-10,17%).

Μικρότερες απώλειες σημειώνουν οι μετοχές των: Τιτάν (-8,92%), Quest Συμμετοχών (-8,85%), Viohalco (-8,42%), ΔΕΗ (-7,14%), Τέρνα Ενεργειακή (-6,80%), Σαράντης (-4,78%), Μυτιληναίος (-4,69%), ΟΠΑΠ (-2,37%) και ΟΛΠ (-1,83%).

Επιστροφή Τραμπ σε Facebook και YouTube ύστερα από 2ετή αποκλεισμό

Ο πρώην πρόεδρος των ΗΠΑ Ντόναλντ Τραμπ έκανε χθες Παρασκευή τις πρώτες του δημοσιεύσεις σε Facebook και YouTube, σηματοδοτώντας την επιστροφή του στις πλατφόρμες κοινωνικής δικτύωσης που χρησιμοποίησε για να ενισχύσει την επιρροή του, προτού αποκλειστεί λόγω της επίθεσης που εξαπέλυσαν υποστηρικτές του στο Καπιτώλιο στις 6 Ιανουαρίου 2021.

Οι αναρτήσεις του, με τίτλο «Επέστρεψα», στη σελίδα του στο Facebook και στο κανάλι του στο YouTube συνοδεύονται από ένα βίντεο που ξεκινά με την αναγγελία από το CNN της εκλογής του Τραμπ στην προεδρία των ΗΠΑ το 2016 και καταλήγει με το μήνυμα «Τραμπ 2024».

«Συγγνώμη που σας άφησα να περιμένετε», λέει ο Ντόναλντ Τραμπ.

Νωρίτερα χθες η πλατφόρμα YouTube της Alphabet Inc επανέφερε το κανάλι του αμερικανού μεγιστάνα, όπως είχε κάνει νωρίτερα φέτος η Meta Platforms με τους λογαριασμούς του Τραμπ σε Facebook και Instagram.

Ο λογαριασμός του Ντόναλντ Τραμπ στο Twitter αποκαταστάθηκε τον Νοέμβριο από τον νέο ιδιοκτήτη της πλατφόρμας Ίλον Μασκ, αλλά ο πρώην πρόεδρος των ΗΠΑ δεν έχει κάνει μέχρι σήμερα κάποια ανάρτηση.

Η επιστροφή του Τραμπ στις δημοφιλείς πλατφόρμες κοινωνικής δικτύωσης του επιτρέπει να προσεγγίσει ξανά περίπου 146 εκατομμύρια ακολούθους, ενόψει των προεδρικών εκλογών του 2024 στις ΗΠΑ όπου σκοπεύει να διεκδικήσει μια νέα θητεία στον Λευκό Οίκο.

Αλλαγές στη διάταξη για την άδεια διαμονής των ασυνόδευτων

Αλλαγές στη διάταξη για δεκαετή άδεια διαμονής στα ασυνόδευτα παιδιά που ενηλικιώνονται, με την κατάθεση του Κώδικα Μετανάστευσης προς ψήφιση στη Βουλή, προαναγγέλλει η υφυπουργός Μετανάστευσης και Ασύλου, Σοφία Βούλτεψη, σε συνέντευξή της στο ΑΠΕ-ΜΠΕ.

Όπως διευκρινίζει η υφυπουργός Μετανάστευσης στη συνέντευξή της, «το νομοσχέδιο που θα ψηφιστεί αφορά δεκαετή άδεια διαμονής για τους ενήλικους πολίτες τρίτων χωρών ή ανιθαγενείς που εισήλθαν στην Ελλάδα ως ασυνόδευτοι ανήλικοι και έχουν ολοκληρώσει επιτυχώς τουλάχιστον τρεις τάξεις δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης του ελληνικού σχολείου στην Ελλάδα πριν από τη συμπλήρωση του 23ου έτους της ηλικίας τους.»

Στην εφ’ όλης της ύλης συνέντευξή της η κ. Βούλτεψη αναφέρεται, επίσης, σε μερικές από τις σημαντικότερες προκλήσεις που έχει αντιμετωπίσει κατά τη θητεία της στο υπουργείο, όπως την καθυστέρηση έναρξης του ευρωπαϊκού χρηματοδοτικού προγράμματος 2021-2027, αλλά και τα  προγράμματα που ήδη εφαρμόζονται, μεταξύ των οποίων η νέα Εθνική Στρατηγική για την ένταξη, ο Μηχανισμός Επείγουσας Ανταπόκρισης για τα ασυνόδευτα παιδιά και η άτυπη εκπαίδευση των παιδιών. Επίσης, περιγράφει την εκπαίδευση προσφύγων και μεταναστών σε τέσσερεις κρίσιμους τομείς της ελληνικής οικονομίας, πρόγραμμα που βρίσκεται ακόμα στο στάδιο των προσκλήσεων.

Τέλος, σχετικά με το δυστύχημα στα Τέμπη, η ίδια τονίζει ότι «ο μόνος δρόμος προς την κάθαρση και την ανάπαυση των ψυχών των συμπολιτών μας είναι ο δρόμος της αλήθειας και της απόδοσης Δικαιοσύνης. Η αλήθεια είναι εθνική επιταγή. Αλλά η πραγματική αλήθεια και όχι η βολική. Η Δικαιοσύνη θα φέρει σε πέρας αυτό το τιτάνιο έργο και θα ερευνήσει όλες τις πτυχές – και είναι πολλές – αυτής της τραγωδίας».

Ακολουθεί η πλήρης συνέντευξη της υφυπουργού Μετανάστευσης και Ασύλου Σοφίας Βούλτεψη στο Αθηναϊκό-Μακεδονικό Πρακτορείο Ειδήσεων, στη Μαρία Κουζινοπούλου

Ερ.: Στη σκιά του δυστυχήματος στα Τέμπη, ποιες πιστεύετε ότι είναι οι ευθύνες της κυβέρνησης για το τραγικό συμβάν; Θα αποδοθούν ευθύνες σε όσους πραγματικά φέρουν μερίδιο ευθύνης;

Απ.: Μετά από μια τόσο μεγάλη εθνική τραγωδία που έχει συγκλονίσει το πανελλήνιο, ο μόνος δρόμος προς την κάθαρση και την ανάπαυση των ψυχών των συμπολιτών μας, στην πλειοψηφία τους νέα παιδιά, είναι ο δρόμος της αλήθειας και της απόδοσης Δικαιοσύνης. Η αλήθεια είναι εθνική επιταγή. Αλλά η πραγματική αλήθεια και όχι η βολική. Η Δικαιοσύνη θα φέρει σε πέρας αυτό το τιτάνιο έργο και θα ερευνήσει όλες τις πτυχές – και είναι πολλές – αυτής της τραγωδίας. Ωστόσο, έχουμε όλοι την ηθική υποχρέωση να κάνουμε ένα βήμα μπροστά και να αναλάβουμε ο καθένας τις ευθύνες του. Πολιτικοί, συνδικαλιστές, δημοσιογράφοι, πολίτες. Στρατηγικές του τύπου «δεν φταίμε εμείς, αλλά οι άλλοι» ή «όλα ήταν καλά πριν από εμάς, όλα έβαιναν καλώς επί της διακυβέρνησής μας» και «όλα διαλύθηκαν μόλις φύγαμε εμείς» υποτιμούν τη νοημοσύνη όλων. Η κυβέρνηση και ο πρωθυπουργός προσωπικά ανέλαβαν την ευθύνη. Όσον αφορά εκείνους που δηλώνουν «αλάνθαστοι», θα λάβουν τις απαντήσεις από την Δικαιοσύνη. Το μόνο βέβαιο είναι πως όταν δηλώνεις αλάνθαστος, δεν πρόκειται ποτέ να διορθώσεις λάθη.

Ερ.: Ο Κώδικας Μετανάστευσης τέθηκε σε διαβούλευση και δέχτηκε επικρίσεις από πολλές οργανώσεις, που παρατηρούν ότι η πλειοψηφία των ασυνόδευτων παιδιών τίθεται εκτός της ρύθμισης για δεκαετή άδεια παραμονής και ότι στερεί από τη δεύτερη γενιά μεταναστών ουσιώδη δικαιώματα. Τι απαντάτε;

Απ.: Δεν ισχύει τίποτε από όσα κάποιοι βιάστηκαν να καταγγείλουν. Η αλήθεια είναι πως για πρώτη φορά προσφέρονται τόσες πολλές δυνατότητες – συμπεριλαμβανομένης δεκαετούς άδειας διαμονής – στα παιδιά δεύτερης γενιάς και στα ασυνόδευτα ανήλικα. Ειδικά όσον αφορά στα ασυνόδευτα ανήλικα, λαμβάνουν δεκαετή άδεια διαμονής αρκεί να έχουν ολοκληρώσει επιτυχώς τουλάχιστον τρεις τάξεις δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης του ελληνικού σχολείου στην Ελλάδα, πριν από την συμπλήρωση του 23ου έτους της ηλικίας τους. Με τον τρόπο αυτό λύνεται οριστικά ένα χρόνιο πρόβλημα που μέχρι σήμερα αντιμετωπιζόταν αποσπασματικά και κατά περίπτωση. Φαινόμενα Σαϊντού στο μέλλον δεν θα υπάρξουν. Με την ενηλικίωσή τους τα παιδιά δεν θα αντιμετωπίζουν πλέον τον κίνδυνο της απόρριψης. Θα νιώσουν ασφαλή και θα μπορέσουν να παρακολουθούν με ηρεμία, χωρίς αγωνία και αβεβαιότητα, τα μαθήματά τους και απερίσπαστα θα μετέρχονται της ελληνικής παιδείας. Θα διευκολυνθεί έτσι η ενταξιακή τους πορεία.

Η φιλοσοφία της νομοθέτησής μας έγκειται στο γεγονός ότι συνδέεται η παραμονή στη χώρα με την εκπαίδευση. Είναι μια πολιτική απόφαση με ουσιαστικό περιεχόμενο. Σας θυμίζω άλλωστε ότι ήδη από τον περασμένο Ιανουάριο ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης είχε δημόσια δηλώσει: «Κατά την άποψή μου, αυτοδικαίως όταν συμπληρώνουν το 18ο έτος, θα πρέπει να τους δίνεται η δυνατότητα, εφόσον έχουν συμπληρώσει τουλάχιστον τρία χρόνια εκπαίδευσης, να μπορούν να παραμείνουν στη χώρα μας και, εφόσον το επιθυμούν, να ενταχθούν στην ελληνική κοινωνία». Και αυτό ακριβώς κάνουμε.

Ερ.: Για τα ασυνόδευτα παιδιά, όμως, το νομοσχέδιο, όπως αναρτήθηκε στη διαβούλευση, αναφέρει ότι πρέπει να έχουν ολοκληρώσει τρεις τάξεις δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης και να είναι εισακτέοι σε ΙΕΚ ή τριτοβάθμια εκπαίδευση.

Απ.: Το νομοσχέδιο που θα ψηφιστεί αφορά: Δεκαετή άδεια διαμονής για τους ενήλικους πολίτες τρίτων χωρών ή ανιθαγενείς που εισήλθαν στην Ελλάδα ως ασυνόδευτοι ανήλικοι και έχουν ολοκληρώσει επιτυχώς τουλάχιστον τρεις τάξεις δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης του ελληνικού σχολείου στην Ελλάδα πριν από τη συμπλήρωση του 23ου έτους της ηλικίας τους.

Ερ.: Επιχειρώντας έναν απολογισμό της θητείας σας στο υπουργείο Μετανάστευσης και Ασύλου, ποιες πιστεύετε ότι ήταν οι σημαντικότερες δυσκολίες που αντιμετωπίσατε και ποιες οι μεγαλύτερες επιτυχίες σας;

Απ.: Το σημαντικότερο πρόβλημα υπήρξε η καθυστέρηση του ευρωπαϊκού χρηματοδοτικού προγράμματος 2021-2027, που τελικά ξεκινά τους προσεχείς μήνες. Μια καθυστέρηση που συνέπεσε με αλλεπάλληλες κρίσεις – απόπειρα παραβίασης των συνόρων μας, πανδημία, ενεργειακή κρίση ως συνέπεια του πολέμου στην Ουκρανία – οι οποίες επιβάρυναν σημαντικά τον κρατικό προϋπολογισμό. Χρειάστηκε να επιδοθώ σε ακροβασίες για να ανταποκριθώ στις απαιτήσεις του χαρτοφυλακίου μου. Ωστόσο κρατήσαμε όρθια τόσο το εμβληματικό ενταξιακό μας πρόγραμμα HELIOS, όσο και τις 75 δομές ασυνόδευτων ανηλίκων, δημιουργήσαμε το πρόγραμμα άτυπης εκπαίδευσης, σχεδιάσαμε μια νέα Εθνική Στρατηγική με έμφαση στον ευρωπαϊκό τρόπο ζωής, αλλά και τον Μηχανισμό Επείγουσας Ανταπόκρισης που σώζει ζωές.

Μεγάλη πρόκληση υπήρξαν οι κρίσεις μετά την επικράτηση των Ταλιμπάν στο Αφγανιστάν και μετά την εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία. Κυρίως επειδή στην περίπτωση της Ουκρανίας βρεθήκαμε μπροστά σε μια εντελώς νέα κατάσταση και την ανάγκη εφαρμογής της Οδηγίας περί Προσωρινής Προστασίας, που παραπέμπει στην «ήπια ένταξη». Χρειαζόταν μεγάλος συντονισμός μεταξύ πολλών υπουργείων για να εξασφαλιστούν ιατροφαρμακευτική περίθαλψη, εκπαίδευση, ελεύθερη κυκλοφορία, στέγαση. Η έγκαιρη ένταξη και των Ουκρανών στο πρόγραμμα HELIOS λύνει πολλά προβλήματα, ενώ με τον Ειδικό Γραμματέα Προστασίας Ασυνόδευτων Ανηλίκων, Ηρακλή Μοσκώφ, αισθανόμαστε πολύ χαρούμενοι που καταφέραμε να φέρουμε ασυνόδευτα ανήλικα από την Ουκρανία. Κάποια από αυτά τα παραλάβαμε πέρσι το Πάσχα μωρά της αγκαλιάς. Τα Χριστούγεννα έτρεχαν γύρω μας και μιλούσαν ελληνικά. Μεγάλη χαρά μάς έδωσε και το γεγονός ότι καταφέραμε να οργανώσουμε το μεγαλύτερο κατασκηνωτικό πρόγραμμα στην Ευρώπη με την φιλοξενία 600 ατόμων, από τα οποία τα 525 ήταν παιδιά από την πολύπαθη Μπούτσα.

Στην πραγματικότητα, όμως, πιστεύω πως η μεγάλη μας επιτυχία είναι ότι βάλαμε στόχους και τους πετύχαμε χάρη στη συνεργασία μας με την Ευρωπαϊκή Επιτροπή (DG HOME και Ευρωπαϊκή Υπηρεσία για το ‘Ασυλο), τους διεθνείς οργανισμούς (Διεθνή Οργανισμό Μετανάστευσης, Ύπατη Αρμοστεία του ΟΗΕ, UNICEF) και τις εγγεγραμμένες στα Μητρώα μας ΜΚΟ. Θεωρώ επίσης μεγάλες επιτυχίες το γεγονός ότι εντάξαμε την εκπαίδευση των προσφύγων και των μεταναστών στο Ταμείο Ανάκαμψης, την εφαρμογή της άτυπης εκπαίδευσης στα παιδιά και το γεγονός ότι η δομή Ελευσίνας για Ουκρανούς πρόσφυγες θεωρείται πρότυπη.

Ερ.: Είχατε προαναγγείλει και ένα πρόγραμμα για την ένταξη των ασυνόδευτων παιδιών που ενηλικιώνονται, το Helios Junior. Έχει «παγώσει» αυτή η εξαγγελία;

Απ.: Όχι, δεν έχει παγώσει. Το Helios Junior έχει ενταχθεί στα νέα Ταμεία και θα εφαρμοστεί αμέσως με την έναρξη της εκταμίευσης.

Ερ.: Στην Εθνική Στρατηγική για την Ένταξη που παρουσιάσατε πριν από ένα χρόνο αναφέρατε ως κρίσιμη την κατάρτιση των προσφύγων σε καίριους τομείς της ελληνικής οικονομίας για τη μετέπειτα απασχόλησή τους. Σε ποιο στάδιο βρίσκεται η διαδικασία αυτή και ποιους τομείς αφορά;

Απ.: Η Ελλάδα είναι η μόνη ευρωπαϊκή χώρα που χρησιμοποιεί κονδύλια του Ταμείου Ανάκαμψης για την εκπαίδευση προσφύγων και μεταναστών σε κρίσιμους τομείς της ελληνικής οικονομίας, που παρουσιάζουν ελλείψεις σε εργαζομένους. Πρόκειται για τον αγροτικό, τον τουριστικό, τον κατασκευαστικό τομέα και την μεταποίηση. Παράλληλα, υπάρχουν και άλλα προγράμματα, όπως η εκπαίδευση στην αντιμετώπιση των φυσικών καταστροφών, η καταπολέμηση της εμπορίας ανθρώπων, η προστασία του περιβάλλοντος. Γι’ αυτά τα τελευταία οι εκπαιδεύσεις έχουν ήδη ξεκινήσει, ενώ για τα τέσσερα μεγάλα εκπαιδευτικά προγράμματα ο Διεθνής Οργανισμός Μετανάστευσης βρίσκεται στο στάδιο των προσκλήσεων. Οι εκπαιδεύσεις περιλαμβάνουν ελληνομάθεια και κατάρτιση στο πεδίο. Ούτε αυτό ήταν εύκολο. Πρόκειται για απαιτητικά προγράμματα, χρειάζονται εγκρίσεις και συνεργασίες. Αλλά πρόκειται και για προγράμματα που δεν έχουν ποτέ εφαρμοστεί στην Ελλάδα. Κάθε αρχή και δύσκολη, άλλωστε.

Ερ.: Επίσης, δώσατε έμφαση στη μετάβαση των παιδιών από την άτυπη στην τυπική εκπαίδευση μέσα από το στάδιο της «προένταξης». Αυτό υλοποιείται  στην πράξη  και ποια είναι τα αποτελέσματά του;

Απ.: Ασφαλώς και υλοποιείται. Πρόκειται για το πρόγραμμα «Όλα τα παιδιά στην εκπαίδευση» που εφαρμόζεται από τη UNICEF παντού, όπου υπάρχουν παιδιά πρόσφυγες. Ήταν κάτι που με απασχολούσε πάντα πολύ. Μπορεί στην Ελλάδα η εκπαίδευση να είναι υποχρεωτική, αλλά κάθε άλλο παρά εύκολο είναι να μπει σε μια τάξη ένα παιδί μου μιλά μόνο ουρντού ή παστού. Το πρόγραμμα άτυπης εκπαίδευσης, που αποτελεί γέφυρα για μια ομαλή μετάβαση στην τυπική και στο δημόσιο σχολείο, εξαφάνισε τις εντάσεις που είχαμε ζήσει στο παρελθόν. Η σχολική χρονιά 2021-2022 υπήρξε η καλύτερη για παιδιά πρόσφυγες, ενώ σύμφωνα με τη UNICEF πρέπει να χρησιμεύσει ως πρότυπο για όλη την Ευρώπη.

Ερ.: Ποιες έχετε θέσει ως προσωπικές σας προτεραιότητες για το μέλλον;

Απ.: Προσωπική μου προτεραιότητα είναι να ανταπεξέρχομαι στα καθήκοντα που μου αναθέτει ο πρωθυπουργός από οποιαδήποτε θέση. Στο προσφυγικό έχουμε ακόμη να κάνουμε πολλά. Να εφαρμόσουμε τις πολιτικές που έχουμε χαράξει στον τομέα της Ένταξης. Να λύνουμε προβλήματα. Η περίπτωση της ουκρανικής προσφυγικής κρίσης υπήρξε για μένα μια πραγματική πρόκληση. Καταφέραμε να εφαρμόσουμε την οδηγία περί προσωρινής προστασίας άμεσα και αποτελεσματικά. Ήταν ένα case study. Μια πολύτιμη εμπειρία για το μέλλον. Η πολιτική υπάρχει για να κάνει καλύτερη την ζωή των ανθρώπων. Χρειάζεται όραμα, σκληρή δουλειά, αυταπάρνηση και προσήλωση στον στόχο.

Μια διαφορετική οινική εμπειρία στη Νάουσα

Διασχίζοντας με το αυτοκίνητο τον δρόμο πλάι από τ’ αμπέλια του Κτήματος Κυρ-Γιάννη στο Γιαννακοχώρι Νάουσας ένα κρύο αλλά φωτεινό χειμωνιάτικο πρωινό, δεν μπορείτε παρά να παρατηρήσετε τις γυμνές από φύλλωμα κληματόβεργες που περιμένουν υπομονετικά την άνοιξη που κοντοζυγώνει, για ν’ αρχίσουν σιγά σιγά να πρασινίζουν ώσπου να χαρίσουν απλόχερα τον πολύτιμο καρπό τους.

Φτάνοντας στον προορισμό σας, τον χώρο του οινοποιείου που δεσπόζει στην πλαγιά με τ’ αμπέλια, ένα πολύβουο πλήθος  «ξεδιπλώνεται» μπροστά σας. «Το 2022 ξεπεράσαμε τους 10.000 επισκέπτες και φέτος, μόνο τον Ιανουάριο είχαμε ήδη 1250 άτομα», εξηγεί μιλώντας στο Αθηναϊκό/Μακεδονικό Πρακτορείο Ειδήσεων η υπεύθυνη επισκέψεων Ελπίδα Παλαμίδα. «Μετά την Πρωτοχρονιά υπήρχαν μέρες που υποδεχόμασταν και 200 άτομα τη μέρα», λέει με ενθουσιασμό.

Αυτή την εποχή, στο Κτήμα το πιο πιθανό είναι να συναντήσετε επισκέπτες από τη Νάουσα και όμορους νομούς, πολλούς Αθηναίους την περίοδο των γιορτών, αλλά κι εργαζόμενους στον κλάδο της εστίασης και των ξενοδοχείων στα νησιά, που αξιοποιούν την περίοδο αυτή ώστε να κάνουν διακοπές, αναζητώντας παράλληλα νέες προτάσεις για τις λίστες των κρασιών στις επιχειρήσεις τους.

Στον αντίποδα, το καλοκαίρι -από Μάιο ώς και Αύγουστο κυρίως- πληθαίνουν οι τουρίστες από το εξωτερικό. «Έχουμε Γερμανούς, Γάλλους, Ιταλούς αλλά και πολλούς Αμερικανούς», αναφέρει χαρακτηριστικά η κ. Παλαμίδα, στην οποία ο οινοποιός Στέλλιος Μπουτάρης έχει εμπιστευτεί το σημαντικό αυτό κομμάτι εξωστρέφειας του Κτήματος.

Σινεμά και θέατρο στο φως της πανσελήνου, βόλτες με ηλεκτρικά ποδήλατα και πικ-νικ στ’ αμπέλι

Όσο στο εσωτερικό των βαρελιών και των δεξαμενών γίνονται οι απαραίτητες ζυμώσεις που θα δώσουν το κρασί για τις φημισμένες ετικέτες του Κτήματος, σ’ ένα από τα τραπέζια του γεμάτου με κόσμο εστιατορίου, η Ελπίδα Παλαμίδα «ζυμώνει» στη σκέψη της νέες δράσεις που θα «παντρέψουν» τον κόσμο του κρασιού με τον θαυμαστό κόσμο της φύσης και του πολιτισμού.

Ένας ωραίος Φεβρουάριος στο κτημα Κυρ-Γιάννη | Parallaxi Magazine
Δράσεις δεμένες με την παράδοση τον Φεβρουάριο, στο Κτήμα Κυρ-Γιάννη στη Νάουσα

Το Κτήμα Κυρ-Γιάννη έχει καταστεί προορισμός για όλο τον χρόνο, για οινόφιλους αλλά και για όσους επιζητούν μια διαφορετική οινική εμπειρία, μέσα από δράσεις στη φύση ή εκδηλώσεις πολιτισμού, οι οποίες φέτος αναμένεται να εμπλουτιστούν ακόμη περισσότερο. Ο Φεβρουάριος είχε πολλές δράσεις «δεμένες» με την παράδοση της περιοχής και το φημισμένο έθιμο Γενίτσαροι και Μπούλες, ο Μάρτιος εστιάζει στην αειφορία, ενώ στο ημερολόγιο προστίθενται συνεχώς πολλές και ενδιαφέρουσες δράσεις κι εκδηλώσεις.

Μια από τις δράσεις που γνώρισε μεγάλη απήχηση ήταν το σινεμά κάτω από το φως της Πανσελήνου, στην πλαγιά δίπλα στο οινοποιείο, που φέτος θα επεκταθεί -καιρού επιτρέποντος- σε δύο φορές τον μήνα (μόνο Σάββατο), όπως εξηγεί η κ. Παλαμίδα, που ομολογεί πως οι βραδιές σινεμά μαζί μ’ ένα μονόπρακτο του Τσέχωφ που παρουσίασε ομάδα της Νάουσας σε μια «μαγική βραδιά» της έχουν μείνει ανεξίτηλα χαραγμένες στο μυαλό. Όπως και οι παρουσιάσεις βιβλίων, οι βραδιές ποίησης, οι παραστάσεις Καραγκιόζη για παιδιά και πολλές άλλες δράσεις πολιτισμού, συνοδεία βέβαια πάντα ενός -ή και περισσότερων- ποτηριού κρασιού.Οι λάτρεις της φύσης επιλέγουν συνήθως να κάνουν ένα πικ-νικ στους αμπελώνες ή μια βόλτα με ηλεκτρικά ποδήλατα, ενώ όποιος θέλει να χαρίσει σε κάποιον φίλο/-η του μια παρόμοια εμπειρία δεν έχει παρά να του/της χαρίσει μια δωροκάρτα, προπληρώνοντας κάτι από το πλούσιο «μενού» δράσεων, που εμπλουτίζονται συνεχώς, με στόχο το κρασί να «συναντά» σε κάθε βήμα του τη φύση και τον πολιτισμό.

Το κρασί στην περιοχή της Νάουσας έχει μακρά ιστορία, με τα πρώτα γραπτά κείμενα να μαρτυρούν ότι η καλλιέργεια της αμπέλου και η οινοποίηση γινόταν ήδη από τον 16ο αιώνα. Σε μια τέτοια περιοχή, συνυφασμένη με την κουλτούρα του κρασιού, λειτουργεί και το οινοτουριστικό κέντρο του Κυρ-Γιάννη στο Γιαννακοχώρι. Για όλους όσοι εργάζονται εκεί, όμως, το κρασί «δεν είναι μόνο ό,τι υπάρχει στη φιάλη και ό,τι απολαμβάνουμε στο ποτήρι μας. Είναι ιστορία, παράδοση, κουλτούρα, ενέργεια, επαφή με τη φύση, άποψη ζωής. Είναι “εμπειρία ΚΥΡ-ΓΙΑΝΝΗ”».

Αυτές τις μέρες η ομάδα του «Κυρ-Γιάννη» ετοιμάζεται για τη μεγαλύτερη εμπορική έκθεση του κλάδου στον κόσμο, που θα συγκεντρώσει 6.000 εκθέτες από 61 χώρες στο Ντίσελντορφ. Στις αποσκευές της «κουβαλά» ήδη τα εξαιρετικά νέα που έλαβε στις αρχές του μήνα από τον εκεί διεθνή διαγωνισμό «Mundus Vini Spring Tasting 2023»: πέντε χρυσά μετάλλια σε σύνολο ισάριθμων συμμετοχών. Η «χρυσή πεντάδα» απαρτιζόταν από τα: ΤΑΡΣΑΝΑΣ Single Vineyard 2019,  ΑΓΚΑΘΩΤΟ Single Vineyard 2021, ΝΑΟΥΣΣΑ CUVÉE VILLAGES 2019, ΡΑΜΝΙΣΤΑ 2018 και ΔΙΑΠΟΡΟΣ Single Vineyard 2018.