Σάββατο, 01 Νοέ, 2025

Τούρκος δωρίζει 115.000€ στο Νοσοκομείο Λέρου ως ένδειξη ευγνωμοσύνης

Σε μια κίνηση αναγνώρισης και ευγνωμοσύνης για τη φροντίδα που του παρασχέθηκε μετά το σοβαρό ναυτικό ατύχημα που υπέστη το προπερασμένο καλοκαίρι στις θάλασσες της Λέρου, ο Τούρκος επιχειρηματίας Αλί Σαμπαντζί ανακοίνωσε προσφορά δωρεάς ύψους 115.000 ευρώ προς το Κρατικό Νοσοκομείο Λέρου.

Το καλοκαίρι του 2023, ο κος Σαμπαντζί, ιδιοκτήτης της Pegasus Airlines, επέβαινε σε σκάφος αναψυχής όταν αυτό χτύπησε στα βράχια της Λέρου, με αποτέλεσμα σοβαρό τραυματισμό του. Οι γιατροί και οι νοσηλευτές του νοσοκομείου κατάφεραν με άμεση και άρτια ιατρική παρέμβαση να σταθεροποιήσουν την κατάστασή του και να τον επαναφέρουν πλήρως.

Στην επιστολή του προς τη διοίκηση του νοσοκομείου, ο κος Σαμπαντζί επεσήμανε ότι του έσωσαν τη ζωή και εξέφρασε την επιθυμία του να ενισχύσει τον δημόσιο χαρακτήρα της περίθαλψης στο νησί.

Σύμφωνα με την απόφαση αποδοχής της δωρεάς:

* 70.000 ευρώ θα διατεθούν για την προμήθεια ενός υπερσύγχρονου χειρουργικού κρεβατιού, εξοπλισμένου με λειτουργίες αιμοδυναμικής παρακολούθησης.

* 45.000 ευρώ θα επενδυθούν σε ειδικό φωτισμό χειρουργείου υψηλής ευκρίνειας, ο οποίος θα βελτιώσει σημαντικά την ορατότητα και την ασφάλεια κατά τις επεμβάσεις.

Η αναβάθμιση αυτή αναμένεται να ενισχύσει ουσιαστικά τις δυνατότητες της χειρουργικής κλινικής, καλύπτοντας τόσο τις καθημερινές ανάγκες όσο και επείγουσες περιστάσεις.

Κάτοικοι και φορείς του νησιού εκφράζουν την ευγνωμοσύνη τους για τη γενναιόδωρη χειρονομία, ενώ οι γιατροί του νοσοκομείου τονίζουν ότι η δωρεά θα συμβάλει καθοριστικά στη βελτίωση της ποιότητας των παρεχόμενων υπηρεσιών υγείας.

Ο ίδιος ο επιχειρηματίας σχεδιάζει να επισκεφθεί τη Λέρο τους προσεχείς μήνες ώστε να παρακολουθήσει από κοντά την εγκατάσταση του νέου εξοπλισμού και να συναντήσει το ιατρικό προσωπικό που του έσωσε τη ζωή.

Στη Γερμανία ένα από τα μεγαλύτερα κοιτάσματα λιθίου στον κόσμο

Η περιοχή Altmark στη Σαξονία-Άνχαλτ της Γερμανίας αναδεικνύεται σε ένα από τα σημαντικότερα κέντρα εξόρυξης λιθίου παγκοσμίως, με επιβεβαιωμένους πόρους που ανέρχονται σε 43 εκατομμύρια τόνους ισοδύναμου ανθρακικού λιθίου (LCE). Το φιλόδοξο αυτό έργο ανήκει στη Neptune Energy, εταιρεία που παραδοσιακά δραστηριοποιείται στην εξόρυξη πετρελαίου και φυσικού αερίου, αλλά πλέον στρέφεται δυναμικά προς την κρίσιμη αγορά πρώτων υλών για μπαταρίες ηλεκτρικών οχημάτων. Η αξιολόγηση των αποθεμάτων πραγματοποιήθηκε από την ανεξάρτητη Sproule ERCE σύμφωνα με τα διεθνή πρότυπα CIM/NI 43-101, επιβεβαιώνοντας τη στρατηγική σημασία του κοιτάσματος.

Η εξόρυξη θα βασιστεί στην τεχνολογία άμεσης εξαγωγής λιθίου (Direct Lithium Extraction – DLE) από αλμυρά διαλύματα που προέρχονται από παλαιά γεωτρύπανα φυσικού αερίου, εξασφαλίζοντας ελάχιστη περιβαλλοντική όχληση. Στο Steinitz έχει ήδη προγραμματιστεί πιλοτική μονάδα με την τεχνολογία ιοντοανταλλαγής της Lilac Solutions, ενώ δεύτερη μονάδα αξιολογεί εναλλακτικές μεθόδους DLE. Σημαντικό είναι ότι έχει παραχθεί ήδη ανθρακικό λίθιο ποιότητας «battery grade», χωρίς να απαιτούνται ανοιχτές εκσκαφές ή λιμνοθάλασσες εξάτμισης, καθώς αξιοποιούνται οι υπάρχουσες υποδομές γεωτρήσεων, μειώνοντας δραστικά το περιβαλλοντικό αποτύπωμα.

Οι άδειες που έχουν χορηγηθεί περιλαμβάνουν την παραγωγική «Jeetze-L» και τις εξερευνητικές «Milde A-L», «Milde C-L» και «Milde B-L», εξασφαλίζοντας το νομικό πλαίσιο για την πλήρη εμπορική εκμετάλλευση μέσα στα επόμενα χρόνια. Η επιτυχία της πιλοτικής φάσης θα ανοίξει τον δρόμο για τη μετάβαση σε ευρείας κλίμακας παραγωγή, η οποία αναμένεται να ενισχύσει αποφασιστικά την εφοδιαστική ασφάλεια της γερμανικής και ευρωπαϊκής αυτοκινητοβιομηχανίας. Σε μια εποχή που η ζήτηση για μπαταρίες αυξάνεται κατακόρυφα, η μείωση της εξάρτησης από εισαγωγές από χώρες όπως η Κίνα, η Χιλή και η Αυστραλία αποκτά ιδιαίτερη σημασία για την ευρωπαϊκή πράσινη μετάβαση.

Με την επιβεβαίωση των 43 εκατομμυρίων τόνων ισοδύναμου ανθρακικού λιθίου, η Altmark καθίσταται στρατηγικός πυλώνας της ευρωπαϊκής αλυσίδας παραγωγής μπαταριών. Το εγχείρημα της Neptune Energy λειτουργεί έτσι ως καταλύτης για την ενίσχυση της βιομηχανικής αυτάρκειας της Γερμανίας και συνολικά της Ευρώπης.

Στέγαση: Σε απόγνωση οι δανειολήπτες από τα κόκκινα δάνεια και τα ανεξέλεγκτα funds

Η ελληνική κοινωνία βρίσκεται αντιμέτωπη με μία από τις σοβαρότερες στεγαστικές κρίσεις της σύγχρονης ιστορίας της, καθώς τα επενδυτικά funds και οι εταιρείες διαχείρισης απαιτήσεων ελέγχουν πλέον 79 δισεκατομμύρια ευρώ σε κόκκινα δάνεια, αφήνοντας χιλιάδες δανειολήπτες σε απελπιστική κατάσταση. Την ίδια στιγμή, η Ελλάδα καταγράφει τη χειρότερη επίδοση στην Ευρωπαϊκή Ένωση όσον αφορά την ευκολία πρόσβασης σε στέγη, με τους πολίτες να δαπανούν το 35,5% του εισοδήματός τους για στέγαση, έναντι του ευρωπαϊκού μέσου όρου 19,2%.

Η κυριαρχία των funds στην ελληνική οικονομία

Το φαινόμενο των funds στην Ελλάδα έχει λάβει διαστάσεις που ξεπερνούν κάθε προηγούμενο. Σύμφωνα με τα πιο πρόσφατα στοιχεία της Τράπεζας της Ελλάδος, η αξία των κόκκινων δανείων που διαχειρίζονται οι εταιρείες αυξήθηκε κατά 1,6 δισ. ευρώ μόνο στο δεύτερο τρίμηνο του 2025. Αυτή η εκρηκτική αύξηση αποτελεί το αποτέλεσμα του σχεδίου «Ηρακλής», που επέτρεψε στις τράπεζες να μεταφέρουν τα προβληματικά τους δάνεια σε εξειδικευμένα funds.

Από το 2021 έως το 2023, πραγματοποιήθηκαν πάνω από 44 συναλλαγές μη εξυπηρετούμενων δανείων συνολικής αξίας άνω των 65 δισ. ευρώ. Η Τράπεζα Πειραιώς ολοκλήρωσε 24 συναλλαγές αξίας 18 δισ. ευρώ, η Alpha Bank 8 συναλλαγές αξίας 21,95 δισ., η Eurobank 4 συναλλαγές αξίας 6,5 δισ., και η Εθνική Τράπεζα 5 συναλλαγές αξίας 15,5 δισ. ευρώ.

Παράλληλα με την άνοδο των funds, η Ελλάδα βιώνει μία δραματική πτώση του ποσοστού ιδιοκατοίκησης. Από το ιστορικό υψηλό του 84,6% το 2005, το ποσοστό έχει κατρακυλήσει στο 61% το 2024, φέρνοντας τη χώρα κάτω από τον ευρωπαϊκό μέσο όρο για πρώτη φορά στην ιστορία της.

Αυτή η ραγδαία μείωση κατά 23,6 ποσοστιαίες μονάδες μέσα σε δύο δεκαετίες αντικατοπτρίζει μία βαθιά κοινωνική αλλαγή. Ενδεικτικό είναι ότι το 75% των ατόμων άνω των 50 ετών ζει σε ιδιόκτητο σπίτι, ενώ μόλις το 30% των νέων δηλώνει ιδιοκατοίκηση. Οι νέοι Έλληνες εγκαταλείπουν το πατρικό τους σπίτι κατά μέσο όρο στα 30,7 έτη, έναντι ευρωπαϊκού μέσου όρου των 26,4 ετών.

Ο εφιάλτης των πλειστηριασμών

Αναλόγως, οι πλειστηριασμοί ακινήτων έχουν επίσης εκτοξευθεί σε πρωτοφανή επίπεδα. Το 2023 πραγματοποιήθηκαν 7.291 πλειστηριασμοί, αύξηση 26,6% σε σχέση με το 2022, ενώ το 2024 αποτέλεσε έτος-ρεκόρ με 12.476 ακίνητα να πωλούνται μέσω πλειστηριασμών, αξίας 1,32 δισ. ευρώ.

Ωστόσο, τα στοιχεία αποκαλύπτουν μία ανησυχητική πραγματικότητα: περίπου το 75% των πλειστηριασμών αποβαίνουν άγονοι, ενώ στους επιτυχείς πλειστηριασμούς, τρίτα μέρη απέκτησαν μόνο το 50% περίπου των ακινήτων. Παρά ταύτα, εκτιμάται ότι την επόμενη τριετία αναμένεται να βγουν σε πλειστηριασμό 150.000 ακίνητα.

Οι μαρτυρίες δανειοληπτών αποκαλύπτουν ένα σύστημα που λειτουργεί με αθέμιτες και καταχρηστικές πρακτικές. Τα funds χρησιμοποιούν τακτικές όπως η κωλυσιεργία στην παροχή αναγκαίων βεβαιώσεων, η παραπληροφόρηση μέσω τηλεφωνικών οχλήσεων, και το «μαρτύριο της σταγόνας» με ψευδείς υποσχέσεις για ρυθμίσεις.

Χαρακτηριστική είναι η περίπτωση δανειολήπτη που, αφού είχε ρυθμίσει την οφειλή του, αναγκάστηκε να καταφύγει στο δικαστήριο για να ζητήσει την ακύρωση διαταγής πληρωμής που εξέδωσε εις βάρος του η εταιρεία. Το δικαστήριο τελικά προστάτευσε τον δανειολήπτη, κρίνοντας ως καταχρηστική την έκδοση διαταγής πληρωμής κατά συνεργάσιμου δανειολήπτη.

Πιέσεις χωρίς επαρκή εποπτεία

Τα παραπάνω συντείνουν σε έντονες οικονομικές πιέσεις στα ελληνικά νοικοκυριά. Σύμφωνα με στοιχεία της Eurostat, σχεδόν το 1/3 των νοικοκυριών δαπανά πάνω από το 40% του διαθέσιμου εισοδήματός του για στέγαση, ενώ ο μέσος όρος στην ΕΕ είναι μόλις 8,8%.

Το κόστος ενοικίασης ειδικότερα έχει καταστεί απαγορευτικό για τους περισσότερους, με το κόστος ενοικίασης ενός μικρού διαμερίσματος στην Αθήνα να αγγίζει το 72% του βασικού μισθού, καθιστώντας την αυτόνομη διαβίωση αδύνατη για πολλούς νέους εργαζόμενους.

Η κατάσταση αναμένεται να επιδεινωθεί περαιτέρω. Με την έλλειψη αυστηρής εποπτείας από την Τράπεζα της Ελλάδος και την αυξανόμενη πίεση των funds για μεγιστοποίηση των κερδών, οι δανειολήπτες βρίσκονται σε μία ολοένα και πιο ευάλωτη θέση.

Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή έχει ήδη προσδιορίσει την κατάσταση στην Ελλάδα ως «κρίση της δυνατότητας πρόσβασης σε κατοικία», ενώ παράγοντες του χρηματοπιστωτικού τομέα προειδοποιούν για 300.000 ακίνητα που αναμένεται να βγουν στο σφυρί στο επόμενο διάστημα.

Δικηγόροι και κοινωνικοί φορείς τονίζουν την ανάγκη για παρέμβαση της πολιτείας για τον περιορισμό της αυθαιρεσίας των funds. Χρειάζεται ένα σαφές ρυθμιστικό πλαίσιο που να προστατεύει τους δανειολήπτες από καταχρηστικές πρακτικές, με αυστηρότερους κανόνες διαφάνειας και υποχρέωση παροχής σαφών πληροφοριών.

Η αποκατάσταση της ισορροπίας μεταξύ δανειοληπτών και funds δεν είναι απλώς θέμα οικονομικής πολιτικής, αλλά κοινωνικό ζήτημα που απαιτεί άμεση και ουσιαστική αντιμετώπιση.

Χάλκινο μετάλλιο για τη Λήδα Μανθοπούλου στο Παγκόσμιο Πρωτάθλημα Παραστίβου

Η Λήδα Μανθοπούλου κατέκτησε το χάλκινο μετάλλιο στα 100μ. της κατηγορίας Τ38 στο Παγκόσμιο Πρωτάθλημα Παραστίβου 2025, που διεξάγεται στο Νέο Δελχί, στην Ινδία. Η 20χρονη αθλήτρια από τη Λάρισα ολοκλήρωσε την κούρσα σε 12.72 δευτερόλεπτα, πραγματοποιώντας νέο ατομικό ρεκόρ για τη φετινή σεζόν.

Η Μανθοπούλου παρουσίασε μια εντυπωσιακή εμφάνιση στον τελικό, παρά τις δύσκολες συνθήκες με υψηλή θερμοκρασία και υγρασία στο στάδιο Τζαβαχαρλάλ Νεχρού. Η νεαρή αθλήτρια έδειξε ψυχραιμία, αποφασιστικότητα και δύναμη, επιβεβαιώνοντας την εξαιρετική της πορεία στον παγκόσμιο παραολυμπιακό στίβο.

Στην κορυφή του βάθρου ανέβηκε η Μεχία Μοράλες με χρόνο 12.34 δευτερόλεπτα, ενώ στη δεύτερη θέση κατετάγη η Παλομέκε Μορένο. Η Μανθοπούλου είχε περάσει στον τελικό μετά από επίσης εξαιρετική κούρσα στον προκριματικό, όπου σημείωσε χρόνο 12.74.

Το χάλκινο μετάλλιο στο Νέο Δελχί αποτελεί συνέχεια της εκπληκτικής πορείας της Μανθοπούλου, που κατέκτησε το ασημένιο μετάλλιο στους Παραολυμπιακούς Αγώνες του Παρισιού 2024. Εκεί, η νεαρή αθλήτρια τερμάτισε σε 12.49 δευτερόλεπτα, κάνοντας ατομικό ρεκόρ και κατακτώντας το πρώτο ασημένιο μετάλλιο της Ελλάδας στους αγώνες.

Η Λήδα Μανθοπούλου είναι κόρη του εκλιπόντος ηθοποιού Αίαντα Μανθόπουλου (1962-2023). Διαγνώστηκε με σκλήρυνση κατά πλάκας περίπου 1,5 χρόνο πριν από τους Παραολυμπιακούς Αγώνες του Παρισιού. Όπως έχει δηλώσει η ίδια, οι πρώτοι μήνες ήταν εξαιρετικά δύσκολοι και χρειάστηκε περίπου έξι μήνες για να συνειδητοποιήσει τι συνέβαινε στο σώμα της.Παρά τις αρχικές δυσκολίες και τους πόνους που αντιμετώπισε, η Λήδα επέστρεψε στο γήπεδο με αποφασιστικότητα: «Υπήρχαν πολλοί πόνοι, άλλαξε πολύ η καθημερινότητά μου. Δίστασα στην αρχή, αλλά μετά μπήκα ξανά στο γήπεδο. Είναι κάτι, που μου αρέσει, το αγαπώ και θα το συνεχίσω».

Η επιτυχία της Μανθοπούλου αποτελεί πηγή έμπνευσης για τον παραολυμπιακό αθλητισμό στην Ελλάδα. Το χάλκινο μετάλλιο δεν είναι απλώς μια σημαντική διάκριση, αλλά και ένα μήνυμα για το πάθος, την επιμονή και το ταλέντο που χαρακτηρίζουν τους Έλληνες αθλητές. Η νεαρή αθλήτρια δείχνει ότι ο παραολυμπιακός αθλητισμός στη χώρα έχει πολλά να προσφέρει και αξίζει τη στήριξη όλων.

Η Μανθοπούλου αγωνίζεται για τον σύλλογο Ελπίδες Θεσσαλονίκης και διαμένει στη Λάρισα. Η επιτυχία της γεμίζει περηφάνεια την ελληνική αποστολή και δίνει δύναμη για τη συνέχεια των αγώνων στο Νέο Δελχί.

Η Stellantis σε κρίσιμη καμπή, στο απαιτητικό τοπίο της ευρωπαϊκής αυτοκινητοβιομηχανίας

Η απόφαση της Stellantis να παγώσει προσωρινά την παραγωγή στα εργοστάσιά της στο Πουασσύ και το Πομιλιάνο δεν είναι απλώς μία τεχνική προσαρμογή στα δεδομένα της αγοράς. Πρόκειται για το επιστέγασμα μιας βαθύτερης κρίσης που μαστίζει την ευρωπαϊκή αυτοκινητοβιομηχανία, ενώ παράλληλα αποτελεί συμπτωματική εκδήλωση της δύσκολης πορείας ενός γίγαντα που γεννήθηκε από τη συγχώνευση δύο ιστορικών ομίλων.

Η γέννηση ενός κολοσσού

Η Stellantis δημιουργήθηκε τον Ιανουάριο του 2021 από τη συγχώνευση της Fiat Chrysler Automobiles (FCA) με τον γαλλικό όμιλο PSA. Αυτή η στρατηγική κίνηση ενοποίησε υπό μία στέγη 14 ιστορικές μάρκες αυτοκινήτων – από την Jeep και την Dodge μέχρι την Peugeot και την Citroën – δημιουργώντας τον τέταρτο μεγαλύτερο κατασκευαστή αυτοκινήτων παγκοσμίως.

Το εργοστάσιο στο Πουασσύ, δυτικά του Παρισιού, έχει μια ιδιαιτέρως πλούσια ιστορία που ξεκινά από το 1940, όταν η Ford άνοιξε τις πύλες του. Διαδοχικά πέρασε στη Simca, στη συνέχεια στην Chrysler και τελικά στην Peugeot το 1978. Σήμερα απασχολεί 2.000 εργαζόμενους και παράγει τα DS3 και Opel Mokka.

Το εργοστάσιο του Πομιλιάνο, κοντά στη Νάπολη, κατασκευάστηκε το 1968 από την Alfa Romeo και ξεκίνησε την παραγωγή το 1972. Μετά την εξαγορά της Alfa Romeo από τη Fiat το 1986, το εργοστάσιο έγινε μέρος του γαλλοϊταλικού κολοσσού και σήμερα απασχολεί 3.800 εργαζόμενους.

Ένα πολύπλευρο πρόβλημα

Η απόφαση για προσωρινή διακοπή της παραγωγής δεν είναι μεμονωμένο φαινόμενο. Η Stellantis αντιμετωπίζει μια πολύπλευρη κρίση που αντικατοπτρίζει τα δομικά προβλήματα της ευρωπαϊκής αυτοκινητοβιομηχανίας.

Τα στοιχεία είναι αποκαλυπτικά: δύο εκατομμύρια λιγότερα αυτοκίνητα παρήχθησαν στην Ευρώπη το 2024 σε σχέση με την προ-πανδημίας περίοδο. Η μειωμένη αγοραστική δύναμη της ευρωπαϊκής μεσαίας τάξης, σε συνδυασμό με τα υψηλά επιτόκια και το αυξημένο κόστος ζωής, έχει δημιουργήσει ένα εχθρικό περιβάλλον για τις πωλήσεις αυτοκινήτων.

Στην Ιταλία, συγκεκριμένα, η παραγωγή της Stellantis κατέγραψε ιστορικό χαμηλό το 2024, με πτώση 37%, φτάνοντας μόλις τις 475.090 μονάδες – το χαμηλότερο επίπεδο από το 1956. Το εμβληματικό εργοστάσιο Mirafiori στο Τορίνο είδε τη μεγαλύτερη μείωση με 70% πτώση.

Παράλληλα, η άνοδος των κινεζικών κατασκευαστών αυτοκινήτων αλλάζει ραγδαία το τοπίο. Η BYD, που εισήλθε επίσημα στην ευρωπαϊκή αγορά το 2022, κατάφερε να διπλασιάσει το μερίδιό της στην ευρωπαϊκή αγορά τον Απρίλιο του 2025 σε σχέση με τον προηγούμενο χρόνο. Παρά τους επιπλέον δασμούς που μπορεί να φτάνουν το 35%, οι κινεζικές εταιρείες προσαρμόζονται γρήγορα, εστιάζοντας σε υβριδικά και βενζινοκίνητα οχήματα που δεν υπόκεινται σε δασμούς.

Εν τούτοις, ίσως το πιο κρίσιμο πρόβλημα για τη Stellantis είναι η προσπάθεια συμμόρφωσης με τους νέους στόχους εκπομπών CO2 της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Από το 2025, οι κατασκευαστές πρέπει να επιτύχουν στόχο 93,6 γραμμαρίων CO2 ανά χιλιόμετρο για επιβατικά αυτοκίνητα. Η Stellantis εκτιμά ότι διατρέχει τον κίνδυνο να επιβληθούν πρόστιμα έως 2,5 δισεκατομμυρίων ευρώ εάν δεν πετύχει τους στόχους.

Ο Ζαν-Φιλίπ Ιμπαράτο, επικεφαλής της εταιρείας στην Ευρώπη, προειδοποίησε ότι υπάρχουν δύο λύσεις: «είτε πιέζω όσο δεν πάει άλλο για τα ηλεκτρικά είτε σταματώ την παραγωγή οχημάτων με κινητήρες εσωτερικής καύσης και άρα κλείνω εργοστάσια».

Ανάμεσα στην κρίση και την ελπίδα

Τα οικονομικά δεδομένα της Stellantis αντικατοπτρίζουν τη δυσχερή της κατάσταση. Για το 2024, τα καθαρά έσοδα έπεσαν κατά 17% στα 156,9 δισεκατομμύρια ευρώ, ενώ τα καθαρά κέρδη κατέρρευσαν κατά 70% στα 5,5 δισεκατομμύρια ευρώ. Η βιομηχανική ελεύθερη ταμειακή ροή έγινε αρνητική στα -6 δισεκατομμύρια ευρώ.

Για το πρώτο εξάμηνο του 2025, η εικόνα δεν βελτιώθηκε σημαντικά. Τα έσοδα έπεσαν κατά 13% στα 74,3 δισεκατομμύρια ευρώ, ενώ η εταιρεία κατέγραψε καθαρή ζημία 2,3 δισεκατομμυρίων ευρώ.

Η κρίση της Stellantis είναι μέρος ενός ευρύτερου προβλήματος που μαστίζει την ευρωπαϊκή αυτοκινητοβιομηχανία. Συνολικά, 88.000 μειώσεις θέσεων εργασίας ανακοινώθηκαν κατά τη διάρκεια του 2024. Η Volkswagen ανακοίνωσε σχέδια για περικοπή 35.000 θέσεων εργασίας έως το 2030.

Η πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν, έχει ανακοινώσει «στρατηγικό διάλογο» για το μέλλον της αυτοκινητοβιομηχανίας, αναγνωρίζοντας τον «θανάσιμο κίνδυνο» που αντιμετωπίζει ο τομέας.

Παρά τις δυσκολίες, η Stellantis έχει φιλόδοξα σχέδια για το μέλλον. Η εταιρεία δεσμεύεται να επενδύσει 2 δισεκατομμύρια ευρώ στην Ιταλία το 2025, ενώ έχει εξαγγείλει νέα μοντέλα για τα ιταλικά εργοστάσιά της.

Το εργοστάσιο του Πομιλιάνο θα συνεχίσει την παραγωγή του Fiat Panda έως το 2030 και θα αναλάβει την παραγωγή της επόμενης γενιάς του μοντέλου. Από το 2028, θα αρχίσει η παραγωγή δύο νέων συμπαγών μοντέλων βασισμένων στη νέα πλατφόρμα STLA Small.

Η προσωρινή διακοπή της παραγωγής στα εργοστάσια του Πουασσύ και του Πομιλιάνο συμβολίζει τις βαθιές δομικές αλλαγές που διανύει η ευρωπαϊκή αυτοκινητοβιομηχανία. Η Stellantis, ως προϊόν μιας στρατηγικής συγχώνευσης που στόχευε στη δημιουργία ενός παγκόσμιου κολοσσού, βρίσκεται τώρα αντιμέτωπη με την πραγματικότητα μιας αγοράς σε μεταβολή.

Η επιτυχία της εταιρείας θα εξαρτηθεί από το κατά πόσο θα μπορέσει να προσαρμοστεί στη νέα ευρωπαϊκή πραγματικότητα – σε μια αγορά όπου η κινεζική καινοτομία συναντά τους αυστηρούς περιβαλλοντικούς κανονισμούς και η μεσαία τάξη παλεύει να διατηρήσει την αγοραστική της δύναμη. Το αν η προσωρινή διακοπή θα αποτελέσει την αρχή μιας ευρύτερης αναδιοργάνωσης ή απλώς μια παύση πριν από την ανάκαμψη, θα φανεί τους επόμενους μήνες.

Χρυσό μετάλλιο για την Ελλάδα στην κωπηλασία – Ο Ντούσκος συγκινεί με τις δηλώσεις του

Ο Στέφανος Ντούσκος έγραψε χρυσή σελίδα στην ιστορία της ελληνικής κωπηλασίας κατακτώντας το χρυσό μετάλλιο στο Παγκόσμιο Πρωτάθλημα Κωπηλασίας της Σαγκάης, στις 27 Σεπτεμβρίου 2025. Ο 28χρονος κωπηλάτης από τα Γιάννενα πραγματοποίησε μια εκπληκτική κούρσα στον τελικό του μονού σκιφ, τερματίζοντας με χρόνο 6:36:75 και αφήνοντας πίσω του τον παγκόσμιο πρωταθλητή Όλιβερ Ζάιντλερ από τη Γερμανία.

Ο Ντούσκος εκκίνησε τον αγώνα από την τρίτη θέση στα πρώτα 500 μέτρα, προχώρησε στη δεύτερη θέση στα 1.000 μέτρα και στη συνέχεια πέρασε πρώτος στα 1.500 μέτρα. Στα τελευταία 100 μέτρα, έκανε μια καθοριστική επίθεση που τον οδήγησε στη νίκη. Αυτό είναι το πρώτο παγκόσμιο χρυσό μετάλλιο του χρυσού Ολυμπιονίκη Στέφανου Ντούσκου, ο οποίος είχε τερματίσει έκτος το 2022 και τέταρτος το 2023 στα προηγούμενα παγκόσμια πρωταθλήματα.

Αμέσως μετά την κατάκτησή του, ο Στέφανος Ντούσκος έκανε συγκινητικές δηλώσεις που αποτυπώνουν την αγάπη του για την πατρίδα και την ελληνική ψυχή:

«Αυτό είναι για την Ελλάδα, για όλους τους Έλληνες. Ελπίζω να τους έδωσα λίγη χαρά», είπε ο παγκόσμιος πρωταθλητής στις πρώτες του δηλώσεις, προσθέτοντας: «Το πίστευα […] Ένα μεγάλο ευχαριστώ στο Θεό που μου έδωσε τη δύναμη και σε όλους όσους είναι δίπλα μου και με στηρίζουν. Είμαι πάρα πολύ χαρούμενος, ήθελα να κατακτήσω ένα παγκόσμιο μετάλλιο».

Για την κρίσιμη στιγμή της κούρσας είπε: «Τα τελευταία 100 μέτρα ήταν τόσο δύσκολα που έβαλα την ψυχή μου για να κατακτήσω το χρυσό».

Ο Ντούσκος έστειλε ένα ισχυρό μήνυμα στους νέους αθλητές: «Ελπίζω να είμαι παράδειγμα για νέα παιδιά. Μπορεί να είμαστε μικροί σαν Ελλάδα και άλλοι να μοιάζουν τεράστιοι μπροστά μας, αλλά για μας μετρά η ελληνική ψυχή».

«Αξίζει ο κόπος για τέτοιες στιγμές, είναι κάτι μοναδικό, κάτι συγκλονιστικό.»

Το χρυσό μετάλλιο του Ντούσκου στη Σαγκάη αποτελεί το πρώτο μετάλλιο της Ελλάδας στο μονό σκιφ ανδρών σε Παγκόσμιο Πρωτάθλημα Κωπηλασίας και το πρώτο χρυσό σε οποιαδήποτε κατηγορία σκάφους από το 2014. Ο Ντούσκος, που είχε κατακτήσει το χρυσό μετάλλιο στους Ολυμπιακούς Αγώνες του Τόκυο το 2021, προσθέτει τώρα στο παλμαρέ του και το παγκόσμιο χρυσό, επιβεβαιώνοντας τη θέση του στην κορυφή της κωπηλασίας.

Η απέλαση του Πακιστανού ιμάμη από την Ιταλία και η αντιτρομοκρατική πολιτική της Μελόνι

Στις 7 Οκτωβρίου 2024, επέτειο της επίθεσης της Χαμάς στο Ισραήλ, η ιταλική κυβέρνηση υπέγραψε διάταγμα απέλασης εναντίον του 54χρονου Πακιστανού ιμάμη Ζουλφικάρ Χαν (Zulfiqar Khan), ο οποίος διέμενε στην Ιταλία από το 1995 και ηγείτο της ισλαμικής κοινότητας στην Μπολόνια. Το περιστατικό αποτελεί κορυφαίο παράδειγμα της σκληρής αντιτρομοκρατικής πολιτικής που ακολουθεί η κυβέρνηση της Τζόρτζια Μελόνι, αλλά και της ευρύτερης ιστορικής τάσης της Ιταλίας να χρησιμοποιεί τις διοικητικές απελάσεις ως εργαλείο εθνικής ασφάλειας.

Η περίπτωση του Ζουλφικάρ Χαν

Ο Χαν, γεννημένος το 1970 στο Ραουάλπιντι του Πακιστάν, είχε φτάσει στην Ιταλία το 1995 και κατείχε νόμιμη άδεια παραμονής. Ως ιμάμης της μουσουλμανικής κοινότητας «Ικράα» στην Μπολόνια, είχε γίνει αντικείμενο έντονης επιτήρησης από τις Αρχές από το φθινόπωρο του 2023, όπως αναφέρει το υπουργικό διάταγμα.

Σύμφωνα με το διάταγμα απέλασης που υπέγραψε ο υπουργός Εσωτερικών Ματτέο Πιαντεντόζι (Matteo Piantedosi), ο Χαν εκδήλωσε «αυξανόμενο ιδεολογικό φανατισμό» και «τάση προς ριζοσπαστικές θέσεις» χαρακτηριζόμενες από έντονα αντιδυτικά και αντισημιτικά αισθήματα, καθώς και ομοφοβική και αντιφεμινιστική ρητορική. Ειδικότερα, κατηγορήθηκε ότι εξέφρασε μια «φονταμενταλιστική οπτική της έννοιας του τζιχάντ», εξύμνησε το μαρτύριο των μουτζαχεντίν στη σύγκρουση Ισραήλ-Παλαιστίνης και διεκδίκησε υποστήριξη για τη Χαμάς.

Σε βίντεο που δημοσίευσε στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης μεταξύ Νοεμβρίου 2023 και Απριλίου 2024, ο Χαν κατηγόρησε Αμερικανούς, Γερμανούς, Γάλλους, Άγγλους και Ιταλούς ότι υποστηρίζουν τους «ακάθαρτους σιωνιστές» και επικαλέστηκε τον Αλλάχ να καταστρέψει τους δυτικούς καταπιεστές.

Η ιταλική πολιτική απελάσεων ως αντιτρομοκρατικό εργαλείο

Η περίπτωση του Χαν εντάσσεται σε μια ευρύτερη και συστηματική χρήση των διοικητικών απελάσεων από την Ιταλία ως μέσο πρόληψης της τρομοκρατίας. Από τον Ιανουάριο του 2015 έως το 2017, συνολικά 147 άτομα απελάθηκαν χωρίς προηγούμενη δίκη για λόγους ασφαλείας, συμπεριλαμβανομένων τουλάχιστον δώδεκα ιμάμηδων. Όλοι οι απελαθέντες συνδέονταν με την ισλαμιστική ιδεολογία, με την πλειονότητα να προέρχεται από τη Βόρεια Αφρική και τα Βαλκάνια.

Η στρατηγική αυτή αντιπροσωπεύει μια ευρωπαϊκή ιδιαιτερότητα της Ιταλίας. Σύμφωνα με διάφορους ειδικούς ασφαλείας και τρομοκρατίας, συμπεριλαμβανομένων των Λορέντσο Βιντίνο και Έντουαρντ Ν. Λούτβακ [Lorenzo Vidino & Edward N. Luttwak], η εκτεταμένη χρήση αυτού του εργαλείου, σε συνδυασμό με περιοριστικούς νόμους υπηκοότητας, μπορεί να εξηγήσει γιατί η χώρα έχει μέχρι σήμερα αποφύγει μεγάλες τρομοκρατικές επιθέσεις σε εθνικό έδαφος.

Νομικό πλαίσιο και διαδικασίες

Το ιταλικό σύστημα προβλέπει τρεις τύπους διοικητικών απελάσεων μη Ευρωπαίων πολιτών, σε αντίθεση με τις δικαστικές απελάσεις που διατάσσονται από ποινικό δικαστή.

Πρώτον, ο Ενιαίος Κώδικας για τη Μετανάστευση (Νομοθετικό Διάταγμα 286/1998) προβλέπει ότι ο υπουργός Εσωτερικών μπορεί να διατάξει την απέλαση αλλοδαπού «για λόγους δημόσιας τάξης ή κρατικής ασφάλειας».

Δεύτερον, ο αντιτρομοκρατικός νόμος του 2005 (Νόμος 155/2005), που θεσπίστηκε αμέσως μετά τις επιθέσεις στο Λονδίνο, παρέχει στον υπουργό Εσωτερικών ή κατά εξουσιοδότηση στον νομάρχη την εξουσία να διατάξει την απέλαση αλλοδαπού εναντίον του οποίου υπάρχουν «βάσιμοι λόγοι να πιστεύεται ότι η παραμονή του στην επικράτεια του κράτους μπορεί να διευκολύνει με οποιονδήποτε τρόπο τρομοκρατικές οργανώσεις ή δραστηριότητες».

Τέλος, ένας νέος αντιτρομοκρατικός νόμος του Απριλίου 2015 (Νόμος 43/2015), μετά τις επιθέσεις στο Παρίσι, επέκτεινε τις περιπτώσεις για διοικητική απέλαση αλλοδαπού για λόγους «κοινωνικής επικινδυνότητας».

Η πολιτική της κυβέρνησης Μελόνι

Η κυβέρνηση της Τζόρτζια Μελόνι έχει εντείνει τη χρήση των απελάσεων για λόγους ασφαλείας. Από τις 22 Οκτωβρίου 2022, όταν η τρέχουσα κυβέρνηση ανέλαβε καθήκοντα, 164 άτομα έχουν απελαθεί για λόγους κρατικής ασφαλείας, θεωρούμενα ως ριζοσπάστες, εξτρεμιστές ή δυνητικοί τρομοκράτες. Από αυτούς, οι 94 απελάθηκαν μετά την 7η Οκτωβρίου 2023, την ημερομηνία έναρξης της σύγκρουσης μεταξύ Χαμάς και Ισραήλ.

Η απέλαση του Χαν συνάδει με τη γεικότερη στάση της ιταλικής κυβέρνησης απέναντι στον εξτρεμισμό μετά τη σφαγή της 7ης Οκτωβρίου. Την ίδια ημέρα, το αμερικανικό υπουργείο Οικονομικών επέβαλε κυρώσεις σε έναν άλλον ιμάμη που δρα στην Ιταλία, τον Παλαιστίνιο αρχιτέκτονα Μοχάμμεντ Χαννούν [Mohammad Hannoun] με έδρα τη Γένοβα, ο οποίος χαρακτηρίστηκε ως μέλος της Χαμάς που ασχολείται με τη συγκέντρωση χρημάτων για την παλαιστινιακή τρομοκρατική οργάνωση.

Η απέλαση του Χαν προκάλεσε αντιθετικές αντιδράσεις. Ο αντιπρωθυπουργός και αρχηγός της Λέγκας Ματέο Σαλβίνι, ο οποίος είχε ζητήσει την απέλασή του τον Ιούνιο, χαιρέτισε την απόφαση γράφοντας: «Επιτέλους, τον στείλαμε σπίτι του». Αντίθετα, ο δικηγόρος υπεράσπισης του Χαν, Φραντσέσκα Μούδρου [Francesco Murru], καταδίκασε το μέτρο ως «επιστροφή σε αστυνομικό κράτος και δίωξη εικασμένων εγκλημάτων γνώμης».

Η υπόθεση αναδεικνύει την ένταση μεταξύ ασφάλειας και θεμελιωδών δικαιωμάτων. Ενώ η ελευθερία έκφρασης προστατεύεται, η ιταλική κυβέρνηση έχει αποσαφηνίσει ότι η ρητορική μίσους και η υποστήριξη της τρομοκρατίας δεν είναι ανεκτές. Η απόφαση του υπουργού Πιαντεντόζι να υπογράψει το διάταγμα απέλασης την επέτειο της σφαγής της 7ης Οκτωβρίου θεωρήθηκε ιδιαίτερα σημαντική και αξιοθαύμαστη.

Η στάση της Μελόνι απέναντι στη μετανάστευση περιλαμβάνει πολύπλευρη στρατηγική που συνδυάζει εθνικές πρωτοβουλίες με ευρύτερη συνεργασία της ΕΕ. Κεντρικό στοιχείο αυτής της στρατηγικής είναι η συμφωνία Ιταλίας-Αλβανίας, μια ιστορική συμφωνία που υπογράφηκε τον Νοέμβριο του 2024, η οποία εξωτερικεύει τη διαχείριση της μετανάστευσης μεταφέροντας μετανάστες που αναχαιτίζονται καθ’ οδόν προς την Ιταλία σε κέντρα υποδοχής στην Αλβανία.

Πρόσφατα δεδομένα μετανάστευσης αναδεικνύουν την αποτελεσματικότητα αυτής της στρατηγικής. Το 2022, η Ιταλία κατέγραψε 105.131 παράνομες αφίξεις, αριθμός που αυξήθηκε στις 157.651 το 2023 λόγω επιδείνωσης των παγκόσμιων συνθηκών. Ως το 2024, οι αφίξεις μειώθηκαν δραματικά στις 66.317 – μια μείωση σχεδόν 60%, που αποδίδεται σε διμερείς συμφωνίες και αυστηρότερους ελέγχους συνόρων.

Ιστορικό πλαίσιο και συγκριτική ανάλυση

Η χρήση των απελάσεων ως αντιτρομοκρατικό εργαλείο στην Ιταλία δεν είναι νέα. Από το 2002 έως το 2017, η Ιταλία έχει απελάσει σταδιακά εκατοντάδες αλλοδαπούς για λόγους ασφαλείας. Ωστόσο, η ένταση αυτής της πολιτικής έχει αυξηθεί σημαντικά τα τελευταία χρόνια, ιδιαίτερα μετά τις επιθέσεις στο Παρίσι το 2015 και την άνοδο του Ισλαμικού Κράτους (ISIS).

Η αποτελεσματικότητα αυτής της προσέγγισης από πλευρά αντιτρομοκρατίας έχει αναγνωριστεί από διεθνείς ειδικούς. Σε αντίθεση με πολλές άλλες ευρωπαϊκές χώρες που έχουν αντιμετωπίσει άτομα που υποψιάζονται ότι υποστηρίζουν την τρομοκρατία επί χρόνια, η Ιταλία έχει καταφέρει να αποφύγει μεγάλες επιθέσεις σε εθνικό έδαφος. Για παράδειγμα, ο διαβόητος Βρετανός κήρυκας Άτζεμ Τσούνταρυ [Anjem Choudary], πακιστανικής καταγωγής, καταδικάστηκε σε πέντε χρόνια και έξι μήνες φυλάκιση τον Σεπτέμβριο του 2016, μετά από δύο δεκαετίες ριζοσπαστικής δραστηριότητας στη χώρα. Είναι εύλογο να υποτεθεί ότι στην Ιταλία ένας εξτρεμιστής κήρυκας όπως ο Τσουντάρυ πιθανότατα δεν θα είχε αποκτήσει υπηκοότητα και θα είχε απελαθεί νωρίς.

Στην Ιταλία το μέτρο της απέλασης μπορεί να χρησιμοποιηθεί δυνητικά εναντίον μεγάλου αριθμού ατόμων. Στην πραγματικότητα, πολλοί εξτρεμιστές, συμπεριλαμβανομένων εγχώριων τζιχαντιστών που γεννήθηκαν ή μεγάλωσαν στη χώρα, μπορεί να μην έχουν υπηκοότητα, εξαιτίας αυστηρών νόμων πολιτογράφησης, και συνεπώς υπόκεινται σε απέλαση.

Ο νόμος υπηκοότητας στην Ιταλία βασίζεται σε μεγάλο βαθμό στην αρχή του jus sanguinis (απόκτηση μέσω γενεαλογίας). Οι μη Ιταλοί που ενδιαφέρονται να αποκτήσουν υπηκοότητα αντιμετωπίζουν μια μακροχρόνια και σύνθετη διαδικασία, βασισμένη σε μια διαδικασία διακριτικής εκτίμησης. Τα παιδιά μεταναστών, συγκεκριμένα, πρέπει να υποβάλουν αίτηση για υπηκοότητα εντός ενός έτους μετά την ενηλικίωση (18 ετών) αποδεικνύοντας αδιάλειπτη και νόμιμη διαμονή στην Ιταλία από τη γέννηση.

Διαφημίσεις και στα έξυπνα ψυγεία: Το νέο μέτωπο του ψηφιακού μάρκετινγκ

Οι διαφημίσεις εισβάλλουν πλέον και στην καρδιά του σπιτιού μας με τα έξυπνα ψυγεία να μετατρέπονται σε ψηφιακές πλατφόρμες προβολής εμπορικών μηνυμάτων. Από τον Σεπτέμβριο του 2025, η Samsung ξεκίνησε πιλοτικά την εμφάνιση διαφημίσεων στις οθόνες των Family Hub ψυγείων της, αναδεικνύοντας μια νέα τάση όπου η οικιακή συσκευή γίνεται μέσο αδιάλειπτης προβολής προσφορών και διαφημίσεων.

Καινοτομία ή εμπορική εκμετάλλευση;

Η κίνηση αυτή προβάλλεται ως «ενίσχυση της αξίας για τον χρήστη», προσφέροντας «επιμελημένο περιεχόμενο» σε συγκεκριμένα θέματα οθόνης (Weather, Color, Daily Board), ενώ διατηρεί απαλλαγμένα από διαφημίσεις τα Art Mode και Gallery. Στην πράξη όμως, ψυγεία αξίας έως $ 3.500 μετατρέπονται σε ψηφιακές διαφημιστικές πινακίδες, με τα μηνύματα να εμφανίζονται όταν η οθόνη παραμένει αδρανής.

Οι καταναλωτές αντέδρασαν έντονα. Στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης, πολλοί τόνισαν ότι έχουν πληρώσει ακριβά για μια έξυπνη συσκευή, όχι για να δέχονται διαφημίσεις στην κουζίνα τους. Η μόνη διέξοδος φαίνεται να είναι η απενεργοποίηση της σύνδεσης στο διαδίκτυο ή η χρήση θεμάτων οθόνης που δεν υποστηρίζουν διαφημίσεις.

Η Samsung δεν είναι η μόνη. Μεγάλες εταιρείες όπως η LG, η Bosch και η Amazon  εξερευνούν ήδη τρόπους εισαγωγής εμπορικών μηνυμάτων στις έξυπνες οικιακές συσκευές τους, από φούρνους μέχρι βοηθούς κουζίνας με τεχνητή νοημοσύνη, ενισχύοντας έτσι τα έσοδα τους μέσω διαφημίσεων.

Παρά τις δηλώσεις ότι προς το παρόν δεν συλλέγονται δεδομένα αλληλεπίδρασης με τις διαφημίσεις, η εμπιστοσύνη των χρηστών κλονίζεται. Η Ευρωπαϊκή Ένωση, με τους αυστηρούς κανονισμούς για την προστασία προσωπικών δεδομένων, αναμένεται να ασκήσει πίεση στους κατασκευαστές για διαφάνεια και σεβασμό στην ιδιωτικότητα.

Η εξέλιξη αυτή δείχνει ότι ακόμα και οι πιο «αθώες» οικιακές συσκευές δεν μένουν ανεπηρέαστες από τη διαρκή αναζήτηση νέων διαφημιστικών χώρων. Το ερώτημα πλέον δεν είναι μόνο τεχνολογικό, αλλά και κοινωνικό: πόσο βαθιά είμαστε διατεθειμένοι να επιτρέψουμε στις εταιρείες να διεισδύσουν στην ατομική μας καθημερινότητα;

Τουρκικά Hurjet στην Ισπανία: Μια στρατηγική συμφωνία με βαθιές οικονομικές ρίζες

Η απόφαση της Ισπανίας να εγκρίνει τη χρηματοδότηση για την προμήθεια σαράντα πέντε εκπαιδευτικών αεροσκαφών Hurjet από την Τουρκία αποτελεί κάτι περισσότερο από μια απλή αμυντική συμφωνία. Πρόκειται για μια κίνηση που αντικατοπτρίζει τις βαθιές οικονομικές διασυνδέσεις μεταξύ των δύο χωρών, με τις ισπανικές τράπεζες να κατέχουν πρωταγωνιστικό ρόλο στην τουρκική οικονομία.

Τεχνικά χαρακτηριστικά του Hurjet

Το Hurjet της Turkish Aerospace Industries (TAI) είναι ένα μονοκινητήριο, υπερηχητικό εκπαιδευτικό και ελαφρύ επιθετικό αεροσκάφος που πραγματοποίησε την πρώτη του πτήση στις 25 Απριλίου 2023. Με μέγιστη ταχύτητα Mach 1.4 και κινητήρα General Electric F404-GE-104, το αεροσκάφος έχει σχεδιαστεί για να αντικαταστήσει παλαιότερα εκπαιδευτικά μοντέλα όπως τα T-38M και F-5.

Η επιλογή της Ισπανίας για το Hurjet δεν είναι τυχαία. Το αεροσκάφος έχει επιτύχει σημαντικές επιδόσεις, συμπεριλαμβανομένης της επίτευξης ταχύτητας Mach 1.2 κατά τη διάρκεια δοκιμαστικών πτήσεων. Με φορτίο 7.500 λιβρών και βελτιωμένα χαρακτηριστικά μάχης, το Hurjet αντιπροσωπεύει τη νέα γενιά τουρκικής αεροδιαστημικής τεχνολογίας, αποτέλεσμα των πολυετών επενδύσεων της Τουρκίας στην αμυντική της βιομηχανία.

Λεπτομέρειες της συμφωνίας

Η συμφωνία αξίας 3,68 δισεκατομμυρίων ευρώ προβλέπει την παραγωγή των αεροσκαφών στις εγκαταστάσεις της TAI, με τελική διαμόρφωση από την Airbus Defence and Space στην Ισπανία. Αυτό το μοντέλο συνεργασίας αποτελεί πρότυπο για μελλοντικές ισπανο-τουρκικές συνεργασίες στον τομέα της άμυνας.

Για την Ισπανία, η συμφωνία διασφαλίζει τον εκσυγχρονισμό του εκπαιδευτικού στόλου της, αντικαθιστώντας τα παλαιά F-5M Freedom Fighter. Για την Τουρκία, αποτελεί την πρώτη επιβεβαιωμένη εξαγωγή Hurjet σε μέλος του ΝΑΤΟ και της ΕΕ, επικυρώνοντας τις τουρκικές αεροδιαστημικές ικανότητες στη διεθνή αγορά.

Η βαθιά εμπλοκή των ισπανικών τραπεζών

Η τρέχουσα συμφωνία δεν μπορεί να κατανοηθεί χωρίς να ληφθεί υπ’ όψιν η εκτεταμένη παρουσία των ισπανικών τραπεζών στην Τουρκία. Η BBVA, δεύτερη μεγαλύτερη τράπεζα της Ισπανίας, κατέχει το 85,97% του τουρκικού Garanti Bank, έχοντας επενδύσει συνολικά πάνω από 7 δισεκατομμύρια ευρώ.

Η εμπλοκή της BBVA στην Τουρκία ξεκίνησε το 2011 με την απόκτηση 25% του Garanti. Από τότε, η ισπανική τράπεζα αύξησε σταδιακά το μερίδιό της, φτάνοντας το σημερινό επίπεδο μετά από επιθετικές κινήσεις εξαγοράς το 2021-2022, εκμεταλλευόμενη την υποτίμηση της τουρκικής λίρας.

Σύμφωνα με στοιχεία της Τράπεζας Διεθνών Διακανονισμών, οι ισπανικές τράπεζες έχουν τη μεγαλύτερη έκθεση στην Τουρκία μεταξύ των δυτικών δανειστών, με περίπου 80 δισεκατομμύρια δολάρια σε δάνεια. Η BBVA μόνη της έχει σχεδόν το 8% των περιουσιακών της στοιχείων επενδυμένα στην Τουρκία.

Εμπορικές σχέσεις

Η βαθιά οικονομική διασύνδεση μεταξύ των δύο χωρών αντικατοπτρίζεται και στους εμπορικούς δείκτες. Ο εμπορικός όγκος μεταξύ Ισπανίας και Τουρκίας έφτασε τα 19,2 δισεκατομμύρια δολάρια το 2023, δεκαπλάσιος σχεδόν από τα 2 δισεκατομμύρια του 2002. Οι δύο κυβερνήσεις έχουν θέσει στόχο να φτάσουν τα 25 δισεκατομμύρια ευρώ έως την επόμενη διμερή σύνοδο.

Επίσης, η Ισπανία αναδείχθηκε ως ο κορυφαίος επενδυτής στην Τουρκία το 2022, με συνολικές επενδύσεις 11 δισεκατομμυρίων δολαρίων από 740 ισπανικές εταιρείες. Αυτή η οικονομική αλληλεξάρτηση εξηγεί εν μέρει την ισπανική πρόθεση να στηρίξει την τουρκική αεροδιαστημική βιομηχανία.

Η τουρκική αμυντική βιομηχανία το 2024 πέτυχε εξαγωγές άνω των 7 δισεκατομμυρίων δολαρίων. Η TAI στοχεύει να παράγει 1.500 στρατιωτικά αεροσκάφη έως το 2034, με το Hurjet να διαδραματίζει κεντρικό ρόλο.

Η επιτυχία της συμφωνίας θα εξαρτηθεί από την ικανότητα των δύο χωρών να διαχειριστούν τους γεωπολιτικούς κινδύνους. Οι ισπανικές τράπεζες έχουν ήδη αντιμετωπίσει σημαντικές απώλειες λόγω της αστάθειας της τουρκικής λίρας, ενώ οι μακροοικονομικοί κίνδυνοι παραμένουν υψηλοί.

Τι φέρνει η χρονιά 2025-26 στην ελληνική εκπαίδευση

Νέοι διορισμοί, ανακαίνιση σχολικών μονάδων, ψηφιακά ενισχυτικά προγράμματα και η έναρξη λειτουργίας των Ωνάσειων Σχολείων αποτελούν τα βασικότερα νέα της δημόσιας εκπαίδευσης για φέτος.

Σε Αττική, Μακεδονία και Θράκη άνοιξαν τις πύλες τους τα δώδεκα πρώτα Δημόσια Ωνάσεια Σχολεία (Δημ.Ω.Σ.), τα οποία επιδιώκουν να συνδυάσουν τα στοιχεία των Πρότυπων Σχολείων με τον κοινωνικό χαρακτήρα της δημόσιας εκπαίδευσης, με χρηματοδότηση από το Ίδρυμα Ωνάση, που προβλέπεται να διαθέσει συνολικά 160 εκατομμύρια ευρώ για την αναβάθμιση και λειτουργία των είκοσι δύο σχολείων που θα ενταχθούν σταδιακά στο δίκτυο έως το 2026.

Τα νέα σχολεία διαθέτουν εκσυγχρονισμένες εγκαταστάσεις και εξοπλισμό τελευταίας τεχνολογίας, ενώ το ωρολόγιο πρόγραμμά τους θα είναι ενισχυμένο κατά δύο ώρες ημερησίως, περιλαμβάνοντας προγράμματα που εστιάζουν σε σύγχρονα γνωστικά πεδία όπως η πληροφορική, το STEM, οι τέχνες και οι ξένες γλώσσες. Είναι ανοιχτά και σε μαθητές από γειτονικά δημόσια σχολεία.

Η νέα σχολική χρονιά βλέπει και την ολοκλήρωση του προγράμματος «Μαριέττα Γιαννάκου», με την έγκαιρη παράδοση 431 ανακαινισμένα σχολεία. Οι κατασκευαστικές παρεμβάσεις, που υλοποιήθηκαν με συνολικό προϋπολογισμό 100 εκατομμυρίων ευρώ, περιλαμβάνουν αναβάθμιση αθλητικών εγκαταστάσεων, χώρων υγιεινής και εσωτερικών χώρων. Το πρόγραμμα αναμένεται να επεκταθεί σε περισσότερες από 2.500 σχολικές μονάδες, με πρόσθετη δωρεά 30εκατομμυρίων ευρώ από τις συστημικές τράπεζες και συνολικό προϋπολογισμό τα 650 εκατομμύρια ευρώ.

Όσον αφορά το εκπαιδευτικό προσωπικό, η κυβέρνηση προχώρησε σε 9.816 νέους διορισμούς συνολικά. Από αυτούς, 8.223 είναι μόνιμοι εκπαιδευτικοί
(5.627 στη Γενική Εκπαίδευση και 3.196 στην Ειδική Αγωγή), ενώ προστέθηκαν 993 μέλη Ειδικού Εκπαιδευτικού και Βοηθητικού Προσωπικού. Ταυτόχρονα, πραγματοποιήθηκε η πρώτη φάση πρόσληψης 18.566 αναπληρωτών εκπαιδευτικών και 6.225 μελών ΕΕΠ-ΕΒΠ, εξασφαλίζοντας την ομαλή λειτουργία των σχολείων από την πρώτη ημέρα. Ιδιαίτερη αξία έχει η παρουσία 600 ψυχολόγων και 600 κοινωνικών λειτουργών σε 3.000 σχολεία για ψυχοκοινωνική υποστήριξη των μαθητών και των οικογενειών.

Η Ψηφιακή Βιβλιοθήκη αποτελεί άλλη μία εξέλιξη, με νέα σχολικά βιβλία για όλες τις τάξεις έως την Α’ Λυκείου να είναι διαθέσιμα ψηφιακά. Η πλατφόρμα
ebooks.edu.gr περιέχει όλα τα σχολικά βιβλία σε διάφορες μορφές, συμπεριλαμβανομένων εμπλουτισμένων εκδόσεων με διαδραστικά μαθησιακά αντικείμενα.

Παράλληλα, συνεχίζεται το Πρόγραμμα Ψηφιακού Φροντιστηρίου, που προσφέρει online εκπαιδευτική υποστήριξη στους μαθητές της Γ΄ Λυκείου. Το πρόγραμμα υλοποιήθηκε με 3.500 ώρες ζωντανών διαδικτυακών μαθημάτων την περασμένη χρονιά, παρέχοντας δωρεάν πρόσβαση σε ενισχυτική διδασκαλία. Φέτος εφαρμόζεται για πρώτη φορά νέο πρόγραμμα σπουδών σε Δημοτικό και Γυμνάσιο, με βασικές και προαιρετικές ενότητες που προσαρμόζονται στις ανάγκες κάθε τάξης. Νέο στοιχείο αποτελεί η εισαγωγή του μαθήματος των Οικονομικών στη Γ’ Γυμνασίου, σε μια προσπάθεια σύνδεσης της εκπαίδευσης με τις σύγχρονες κοινωνικές ανάγκες.