Σάββατο, 10 Μαΐ, 2025

Γλυκά με μούστο

Ο τρύγος έχει ξεκινήσει εδώ και λίγο καιρό κι έτσι στην αγορά βρίσκουμε όλα τα ανάλογα καλούδια – σταφύλια, μούστο, πετιμέζι – για τις κλασικές, παραδοσιακές λιχουδιές της εποχής: μουστοκούλουρα, μουσταλευριά, πετ(ι)μεζόπιτες. Αυτές ακριβώς τις συνταγές θα σας δώσω, αλλά σας έχω και μια έκπληξη: Πώς να φτιάξετε πετιμέζι από μούστο, στο σπίτι! Πιστέψτε με, είναι παιχνιδάκι και απίστευτα πιο οικονομικό!

Μούστος και πετιμέζι

(για 1 λίτρο πετιμέζι υπολογίστε ότι θα χρειαστείτε 2 κιλά μούστο, δηλαδή πάνω από 3 κιλά σταφύλια της αρεσκείας σας)

1. Αγοράζετε σταφύλια ώριμα και γερά, όποιας ποικιλίας θέλετε, με ή χωρίς κουκούτσια. Τα πλένετε πολύ καλά και τα αφήνετε να στραγγίξουν Μετά κόβετε τις ρώγες μία-μία και τις σκουπίζετε να στεγνώσουν τελείως.

2. Καλό είναι να χρησιμοποιήσετε μεγάλη ποσότητα γιατί θα μείνει λίγη ποσότητα χυμού μετά το στύψιμο των σταφυλιών και ακόμα πιο λίγη μετά το βράσιμο!

3. Βάζετε τα σταφύλια σε δόσεις, σε ένα μεγάλο σουρωτήρι ψιλό (σήτα) και πιέζετε τις ρώγες με τις γροθιές σας ή με ένα βαρύ και χοντρό γουδοχέρι ή με άλλο βάρος, ώστε οι ρώγες να λιώσουν και να πέσει από το σουρωτήρι ο χυμός, χωρίς φλούδες, μικρά κοτσανάκια και κουκούτσια (αν υπάρχουν). Δεν χρησιμοποιείτε μπλέντερ ή μούλτι γιατί δεν πρέπει να κρατήσετε φλούδες και κουκούτσια.

4. Σουρώνετε το ζωμό από τουλπάνι, πιέζοντας και στύβοντας καλά, μέσα σε μια μεγάλη κατσαρόλα.

5. Αυτός ο σουρωμένος χυμός είναι ο μούστος. Αν θέλετε να φτιάξετε μουσταλευριά, μουστοκούλουρα ή άλλο γλυκό με μούστο τον χρησιμοποιείτε όπως είναι, τώρα. Αν όχι, συνεχίζετε τη διαδικασία για να προχωρήσετε και να φτιάξετε το πετιμέζι.

6. Ρίχνετε αμέσως το μούστο σε μια μεγάλη κατσαρόλα. ΔΕΝ ΤΟΝ ΑΦΗΝΕΤΕ ΓΙΑ ΑΛΛΗ ΜΕΡΑ Ή ΑΡΓΟΤΕΡΑ ΓΙΑΤΙ Ο ΜΟΥΣΤΟΣ ΟΣΟ ΜΕΝΕΙ ΖΥΜΩΝΕΤΑΙ ΚΑΙ ΔΕΝ ΜΠΟΡΕΙ ΝΑ ΓΙΝΕΙ ΠΕΤΙΜΕΖΙ.

7. Βάζετε την κατσαρόλα σε μέτρια προς χαμηλή φωτιά. Όταν αρχίσει να βγαίνει αφρός ξαφρίζετε προσεκτικά. Συνεχίζετε το βράσιμο και το ξάφρισμα για όσο βγαίνει αφρός.

8. Το πετιμέζι θα είναι έτοιμο σε περίπου 50 λεπτά με 1 ώρα, όταν θα έχει αποκτήσει σκούρο χρώμα σαν της καραμέλας αν και μπορεί να είναι πιο ανοιχτόχρωμο, ανάλογα με το σταφύλι. Ένα σημάδι ότι είναι έτοιμο είναι ότι αρχίζει και σχηματίζει πολλές φουσκάλες στην επιφάνεια.

9. Η υφή του θα είναι σαν του σιροπιού ή σαν αραιωμένο μέλι, δηλαδή πυκνό αλλά ρευστό. Μην το παραβράσετε γιατί θα πήξει.

10. Αποσύρετε από τη φωτιά και αφήνετε το πετιμέζι να κρυώσει τελείως μέσα στην κατσαρόλα. Το μοιράζετε σε μπουκάλια, στεγνά και πολύ καθαρά. Το φυλάτε σε μέρος σκοτεινό και δροσερό.

Μουστοκούλουρα με πετιμέζι ή μούστο

Προετοιμασία: 30΄
Ψήσιμο: 20΄

Υλικά για 30 κομμάτια

• 250 γρ. αγελαδινό βούτυρο (ή μαργαρίνη)
• 2 κρόκοι αυγών
• 150 γρ. ζάχαρη
• 250 γρ. πετιμέζι • 250 γρ. νερό ή μούστο 500γρ• 10 γρ. κανέλα, σε σκόνη
• 1.200 γρ. αλεύρι για όλες τις χρήσεις
• 10 γρ. μπέικιν πάουντερ

Εκτέλεση

Σε ένα μεγάλο μπολ (ή σε μια λεκάνη), βάζω το μαλακωμένο βούτυρο, τους κρόκους αυγών, τη ζάχαρη, το πετιμέζι (ή τον μούστο), το νερό και την κανέλα και ανακατεύω πολύ καλά με το σύρμα, μέχρι να ενωθούν τα υλικά σε ένα λείο μείγμα. Προσθέτω πασπαλιστά το αλεύρι και το μπέικιν πάουντερ, σε δόσεις, ανακατεύοντας καλά με το σύρμα μετά από κάθε προσθήκη.

Όσο προσθέτω αλεύρι το μείγμα θα σφίγγει και θα το ανακατεύω πλέον με τα χέρια μου, μέχρι να φτιάξω ένα ελαστικό ζυμάρι με λαδωμένη υφή.

Το κόβω σε κομμάτια βάρους περίπου 50 γρ., τα οποία πλάθω σε χοντρά στρογγυλά κουλούρια, δηλαδή στο κλασικό σχήμα του μουστοκούλουρου.

Προθερμαίνω το φούρνο στους 190ºC.

Στρώνω ένα μεγάλο ταψί (ή μια λαμαρίνα φούρνου) με αντικολλητικό χαρτί ψησίματος και αραδιάζω εκεί τα μουστοκούλουρα, αφήνοντας μεταξύ τους περίπου 2 εκ. απόσταση.

Σκεπάζω το ταψί με ένα άλλο ταψί (χωρίς να ακουμπά στα κουλούρια) και το βάζω στο μεσαίο ράφι του φούρνου. Έτσι, τα μουστοκούλουρα θα μείνουν ελαστικά και μαλακά. Αν τα θέλω τραγανά, δεν τα σκεπάζω με το ταψί.

Ψήνω τα μουστοκούλουρα για περίπου 20 λεπτά και τα αφήνω να κρυώσουν επάνω σε μια σχάρα.

Κέικ μούστου ή μουστόπιτα

Η συνταγή είναι της vasiliki ver, με μικρές παρεμβάσεις της Theodora_Captain. Η αυθεντική συνταγή περιέχει 1 φλυτζάνι ζάχαρη, ενώ η παραλλαγή της μόνο λίγες κουταλιές μέλι για να έχει μόνο τη γλύκα του μούστου και της σταφίδας. Είναι ένα ιδιαίτερο, νόστιμο κέικ σαν σταφιδόψωμο! Πασπάλισα με σουσάμι.

Υλικά

3 φλυτζάνια αλεύρι ολικής άλεσης

1 φακελάκι μπέικιν πάουντερ

1,5 φλυτζάνια μούστο

1/2 φλυτζάνι μέλι

1/2 φλυτζάνι σπορέλαιο

1/2 φλυτζάνι σταφίδες μουλιασμένες σε 2-3 κουταλιές κονιάκ

1 φλυτζάνι σόδα (που πίνουμε)

1 βανίλια

1 πρέζα αλάτι

1 κουταλάκι κανέλα

1/2 κουταλάκι γαρύφαλλο

1 πορτοκάλι το ξύσμα από

2 κουταλιές καστανή ζάχαρη για την κρούστα

Σουσάμι και κανέλα για την κρούστα

Εκτέλεση

Σε μπολ ανακατεύουμε το λάδι, το μέλι, το μούστο, τη σόδα, το ξύσμα πορτοκαλιού και ανακατεύουμε με το σύρμα.

Κοσκινίζουμε το αλεύρι μαζί με το μπέικιν πάουντερ. Προσθέτουμε την κανέλα, το γαρύφαλλο, τη βανίλια και το αλάτι.

Ενσωματώνουμε το μείγμα του αλευριού στο υγρό μείγμα και, αν χρειαστεί, προσθέτουμε λίγο αλεύρι ακόμη μέχρι να γίνει η υφή του σαν του κέικ.

Τέλος, βάζουμε και τις σταφίδες μαζί με το κονιάκ στο οποίο τις μουλιάσαμε και ανακατεύουμε.

Λαδώνουμε και αλευρώνουμε το ταψάκι μας και στρώνουμε τη ζύμη.

Πασπαλίζουμε με το σουσάμι, την κανέλα και την καστανή ζάχαρη.

Ψήνουμε σε προθερμασμένο φούρνο στους 170 βαθμούς για 1 ώρα περίπου. Στα 45-50 λεπτά δοκιμάζουμε με το μαχαίρι και, αν χρειαστεί, συνεχίζουμε το ψήσιμο.

Πηγές: ebiskoto.gr, cookpad.com

Αρωματικό ψωμί με 3 αλεύρια (τριομίγαδο), αποξηραμένα φρούτα και ξηρούς καρπούς

Ένα άγλυκο ψωμί, γεμάτο όμως γεύσεις και υγιεινά συστατικά, που συνοδεύει ιδανικά γάλα, καφέ, τσάι και άλλα ροφήματα.

Υλικά

2 κούπες  αλεύρι κριθαρένιο ολικής άλεσης

1 κούπα αλεύρι για όλες τις χρήσεις και λίγο ακόμη για το πλάσιμο

2 κούπες αλεύρι σταρένιο ολικής άλεσης

250 ml νερό

60-65 γρ νωπή μαγιά ή 3 φακελάκια (21-24 γρ) ξηρή μαγιά

1 κ.γλ. ζάχαρη (προαιρετικά)

1 κ.γλ. αλάτι

1 κούπα καρύδια και αμύγδαλα ή μόνο καρύδια ή μόνο αμύγδαλα

1 κούπα αποξηραμένα φρούτα ( εδώ από 70 γρ περίπου σύκα, σταφίδες, κράνμπερι)

1 κ.γλ. κανέλα

1/2 κ.γλ. γαρύφαλλο

1 κ.γλ. μοσχοκάρυδο

Ξύσμα ενός πορτοκαλιού

125 ml ελαιόλαδο

160 ml χυμό πορτοκαλιού ή γιαούρτι απλό

2 κ.σ. μέλι ή πετιμέζι

Εκτέλεση

Διαλύουμε τη μαγιά σε 125 ml νερό, προσθέτουμε 2-3 κουταλιές από το αλεύρι για όλες τις χρήσεις ή το σταρένιο και τη ζάχαρη αν θέλουμε, και αφήνουμε να φουσκώσει.

Ανακατεύουμε σε ένα μπολ τα αλεύρια με το αλάτι και τα μπαχαρικά, τα ξερά φρούτα κομμένα σε μικρά κομμάτια (αν χρησιμοποιήσουμε σύκα ή βερίκοκα), και  τα αμύγδαλα χοντροκοπανισμένα ή κομμένα με το χέρι. Όταν ανέβει η μαγιά, βάζουμε σε μπολ το μείγμα των αλεύρων, κάνουμε μια λακουβίτσα και προσθέτουμε το ελαιόλαδο, το γιαούρτι ή τον χυμό, το ξύσμα, το μέλι ή το πετιμέζι και το μείγμα της μαγιάς.

Ζυμώνουμε μέχρι να αναμειχθούν καλά τα υλικά, προσθέτοντας σταδιακά όσο από το υπόλοιπο νερό χρειάζεται, ώστε να έχουμε μια μαλακή ζύμη. Σκεπάζουμε με μια πετσέτα και αφήνουμε να ανέβει.  Όταν ετοιμαστεί βγάζουμε τη ζύμη σε αλευρωμένη επιφάνεια και τη ζυμώνουμε λίγο ακόμη.

Τη χωρίζουμε σε τρία μέρη και πλάθουμε 3 ψωμάκια σε σχήματα της επιλογής μας. Τα χαράσουμε ελαφρά στην επιφάνειά τους,  σκεπάζουμε το ταψί με μια πετσέτα και αφήνουμε να φουσκώσουν. Τα ψήνουμε σε προθερμασμένο φούρνο, στους 180 βαθμούς (λίγο πιο κάτω από τη μεσαία σχάρα-αντιστάσεις) για 50 λεπτά περίπου. Τα αφήνουμε να κρυώσουν σε σχάρα και τα φυλάσσουμε σε μέρος χωρίς υγρασία.
Με τον χυμό πορτοκαλιού. (Γαστρονομικός περίπλους)

 

Με το γιαούρτι. (Γαστρονομικός περίπλους)

 

Παρατηρήσεις

Αντί αμύγδαλα και καρύδια, μπορείτε να χρησιμοποιήσετε σπόρους (ηλιόσπορους, κολοκυθόσπορους κλπ).

Τα ξερά φρούτα μπορεί να είναι ενός είδους ή μείγμα διαφόρων. Πολύ καλό συνδυασμός είναι τα σύκα με σταφίδες και κράνμπερι.

Από τους συνδυασμούς μπαχαρικών, προτείνεται η κανέλα με γαρύφαλλο και μοσχοκάρυδο ίσως επειδή είναι και πιο οικείος. Ταιριάζει όμως και ο κολίανδρος, ίσως και η μαστίχα.

Αν σκεφθείτε να αντικαταστήσετε το σταρένιο αλεύρι με αλεύρι σίκαλης, έχετε υπ’ όψιν ότι το ψωμί βαραίνει αρκετά.

Της Βαγγελιώς Κασσαπάκη

Πηγή: Κρήτη: Γαστρονομικός Περίπλους

Ξάνθη: 60 χρόνια ζωής για το φημισμένο καρναβάλι και τις Θρακικές Λαογραφικές Εορτές

Το πιο ζωντανό και εντυπωσιακό γεγονός της πόλης με τα χίλια χρώματα πλησιάζει στην κορύφωσή του, καθώς απομένουν δυο εικοσιτετράωρα για τη μεγάλη καρναβαλική παρέλαση της Ξάνθης, που ταυτόχρονα θα σημάνει και την ολοκλήρωση των Θρακικών Λαογραφικών Εορτών (ΘΛΕ) που φέτος συμπλήρωσαν εξήντα χρόνια ζωής.

Οι Θρακικές Λαογραφικές Εορτές, που ειδικά φέτος ξεκίνησαν νωρίτερα από κάθε άλλη χρονιά, αποτελούν το μακροβιότερο πολιτιστικό γεγονός της περιοχής, με το καρναβάλι να κατέχει μια σημαντική θέση στις καρδιές μικρών και μεγάλων.

Η πόλη είναι έτοιμη να υποδεχθεί εκατοντάδες επισκέπτες το τριήμερο της Καθαράς Δευτέρας, όχι μόνο από τις όμορες περιοχές της ανατολικής Μακεδονίας και της Θράκης, αλλά επίσης από τη Βουλγαρία και την Τουρκία. Κάτοικοι και επισκέπτες αναμένεται να πλημμυρίσουν τους κεντρικούς δρόμους της Ξάνθης και τα γραφικά σοκάκια της παλιάς πόλης, για να ζήσουν την αστείρευτη ενέργεια του καρναβαλιού και να θαυμάσουν την εντυπωσιακή παρέλαση με τη συμμετοχή τριάντα τεσσάρων συλλόγων και χιλιάδων καρναβαλιστών.

Ο αντιδήμαρχος Πολιτισμού του δήμου Ξάνθης Μιχάλης Τσέπελης μιλώντας στο ΑΠΕ – ΜΠΕ υπογραμμίζει ότι ήδη υπάρχει πληρότητα στα καταλύματα της Ξάνθης και όσοι επισκέπτες του τριημέρου δεν βρίσκουν να μείνουν στην πόλη, επιλέγουν για τη διαμονή τους την Καβάλα και την Κομοτηνή. «Η Εγνατία έχει πλέον μικρύνει τις αποστάσεις», σημειώνει ο κος Τσέπελης, «οπότε τόσο οι Έλληνες όσο και οι επισκέπτες από τη Βουλγαρία και την Τουρκία μπορούν εύκολα να έρθουν. Εξάλλου, κάθε χρόνο, ο δήμος κάνει από νωρίς μια μεγάλη προσπάθεια για την προβολή και προώθηση του καρναβαλιού και στις γειτονικές χώρες.»

Η ιστορία των ΘΛΕ μέσα από μια έκθεση

Το φετινό Καρναβάλι δεν είναι μόνο μια γιορτή διασκέδασης και κεφιού, αλλά και μια ευκαιρία για την πόλη να γιορτάσει την πολιτιστική κληρονομιά της αναδεικνύοντας παραδόσεις της Θράκης που διατηρούνται ακέραιες για πάνω από έξι δεκαετίες. «Με τα 60 χρόνια του Καρναβαλιού», σημειώνει ο κος Τσέπελης στο ΑΠΕ – ΜΠΕ, «η Ξάνθη αποδεικνύει πως είναι μία πόλη που συνδυάζει το παρελθόν με το μέλλον, διατηρώντας ζωντανές τις παραδόσεις της, ενώ παράλληλα υποδέχεται με αισιοδοξία το μέλλον. Αυτό φάνηκε και στις φετινές ΘΛΕ, που ήταν χωρισμένες σε τρεις ενότητες και συγκέντρωσαν πολύ κόσμο.»

Να σημειωθεί πως η πρώτη εβδομάδα των ΘΛΕ ήταν αφιερωμένη στη λαογραφία, με την αναβίωση του εντυπωσιακού δρώμενου «ο Καλόγερος της Βιζύης». Η δεύτερη εβδομάδα ήταν αφιερωμένη στην οικογένεια, όπου γονείς και παιδιά συμμετείχαν από κοινού σε πολλές δράσεις, όπως το παραδοσιακό γαϊτανάκι.

Η τρίτη και τελευταία εβδομάδα είναι αφιερωμένη στο καρναβάλι, με πολλές μουσικές και καλλιτεχνικές εκδηλώσεις.
Ωστόσο, την Παρασκευή 28 Φεβρουαρίου, με απόφαση της διοίκησης του δήμου αναβλήθηκαν όλες οι προγραμματισμένες εκδηλώσεις λόγω της συμπλήρωσης δύο χρόνων από το τραγικό σιδηροδρομικό δυστύχημα των Τεμπών.

Με αφορμή τη συμπλήρωση 60 χρόνων από την ίδρυση των ΘΛΕ, οι διοργανωτές θέλησαν να κάνουν μια ιστορική αναδρομή στον θεσμό προκειμένου να φωτιστούν οι στιγμές, τα πρόσωπα και τα γεγονότα που σημάδεψαν την πορεία των γιορτών. Μέσα από αυτή τη διαδρομή, αναδεικνύεται η σπουδαιότητα των ΘΛΕ όχι μόνο ως πολιτιστικού θεσμού, αλλά και ως κινητήριας δύναμης για την κοινωνική και οικονομική ανάπτυξη του τόπου.

Στο πλαίσιο αυτό λοιπόν, καθ’ όλη την διάρκεια των εορτών, πραγματοποιείται στη Δημοτική Πινακοθήκη Ξάνθης, στην παλιά πόλη, μια εντυπωσιακή αναδρομική έκθεση με φωτογραφίες, αφίσες και ενθυμήματα από την ιστορία του πολυετούς αυτού θεσμού. Η έκθεση αποδεικνύει περίτρανα πως η δύναμη του καρναβαλιού και των ΘΛΕ είναι οι άνθρωποι του, οι κάτοικοι της Ξάνθης, που ανεξαρτήτου ηλικίας συμμετέχουν ενεργά και στηρίζουν έμπρακτα αυτή την κοινή προσπάθεια.

Το μυστικό της επιτυχίας του 60ετούς θεσμού

«Το μυστικό της επιτυχίας των γιορτών του καρναβαλιού νομίζω πως κρύβεται στο ανεπτυγμένο αίσθημα εθελοντισμού και προσφοράς που έχουν οι Ξανθιώτες», επισημαίνει μιλώντας στο ΑΠΕ – ΜΠΕ ο Γιάννης Χρηστίδης, πρόεδρος του Συλλόγου Κατασκηνωτών Ξάνθης που συμμετέχουν στην παρέλαση.

Έχοντας συμπληρώσει το 62ο έτος της ηλικίας του, ο κος Χρηστίδης παραμένει ένας ενεργός και δραστήριος φίλος του καρναβαλιού. Το υπηρέτησε μάλιστα ως θεσμό από διάφορες διοικητικές θέσεις, όντας εκλεγμένος δημοτικός σύμβουλος το 1994, στη δεύτερη θητεία του αείμνηστου δημάρχου και μεγάλου οραματιστή της Ξάνθης Φίλιππου Αμοιρίδη.

Σήμερα, από τη θέση του προέδρου του Συλλόγου Κατασκηνωτών, που ιδρύθηκε το 1987 και αριθμεί 250 μέλη, ο κος Χρηστίδης συνεχίζει μια μακρά παράδοση, υπογραμμίζοντας την ανάγκη οι νέοι άνθρωποι να συμμετέχουν ενεργά στις γιορτές.

«Σε αυτά τα 60 χρόνια ο θεσμός εξελίχθηκε», αναφέρει στο ΑΠΕ – ΜΠΕ, «και υπήρχαν καλές και κακές χρονιές. Από τις πιο δύσκολες ήταν αυτές του covid, που οι γιορτές αναβλήθηκαν. Πάντως, αν σήμερα λείπει κάτι από το καρναβάλι, θα έλεγα πως είναι ο αυθορμητισμός και η ενεργή συμμετοχή του κόσμου στην όλη προετοιμασία. Τη δεκαετία του 1980, τα μέλη του κάθε συλλόγου έραβαν μόνοι τις στολές τους και κατασκεύαζαν οι ίδιοι τα άρματα. Δυο μήνες πριν, μαζεύονταν μεγάλες παρέες κατασκεύαζαν το άρμα τους με μουσική, τσίπουρο και μεζεδάκια. Σήμερα, τις στολές τις ράβουν οι βιοτεχνίες και τα άρματα τα κατασκευάζει ο δήμος. Και πάλι όμως ο κόσμος, τα μέλη των συλλόγων, παραμένουν η κινητήρια δύναμη αυτής της μεγάλης γιορτής. Φέτος, ο δικός μας σύλλογος συνεργάστηκε με άλλους πέντε και όλοι μαζί αναβιώσαμε τα παλιά παιχνίδια που παίζαμε στις γειτονιές. Δεν μπορείτε να φανταστείτε πόσο το χάρηκαν μικροί και μεγάλοι. Παιχνίδια από το παρελθόν που διασκεδάζουν ακόμα τα σημερινά παιδιά.»

Η ιστορία λέει πως στα μέσα της δεκαετίας του 1960 ορισμένοι Ξανθιώτες με φαντασία, διάθεση και τόλμη προώθησαν την ιδέα των λαϊκών γιορτών κατά την περίοδο της Αποκριάς. Έτσι, το 1966 για πρώτη φορά οργανώθηκαν στη Ξάνθη οι Αποκριάτικες Θρακικές Γιορτές. Γεννημένος σε μια εποχή αστικοποίησης και εκβιομηχάνισης, μια εποχή κρίσιμη σε θέματα οικονομικά και ζητήματα ταυτότητας, ο θεσμός πέρασε ποικίλες φάσεις εξέλιξης φθάνοντας έως τις μέρες μας. Από τα μέσα της δεκαετίας του 1980 οι σύλλογοι ξεκίνησαν δειλά δειλά να συμμετέχουν στο καρναβάλι, μέχρι το 1990 οπότε ο τότε δήμαρχος Αμοιρίδης αποφάσισε να τους εντάξει οργανωμένα στο θεσμό δίνοντάς τους νέα πνοή και ζωντάνια.

Ο κος Χρηστίδης τονίζει πως το καρναβάλι και οι ΘΛΕ έχουν πολλά και σημαντικά οφέλη για την Ξάνθη και προσθέτει: «Δεν είναι μόνο το οικονομικό, που σίγουρα μετράει πολύ. Το καρναβάλι δίνει την ευκαιρία στους επισκέπτες να γνωρίσουν την Ξάνθη, να μάθουν για τον πολιτισμό και τις ομορφιές της, ώστε να έρθουν να την ανακαλύψουν ξανά. Το καρναβάλι δεν είναι μόνο η παρέλαση της Κυριακής, είναι πολλά περισσότερα».

Του Β. Λωλίδη

Θέλετε τα παιδιά σας να τρώνε σωστά ως ενήλικες; Βάλτε τα στην κουζίνα νωρίς

Οι περισσότεροι γονείς έχουν έρθει αντιμέτωποι με την εκλεκτικότητα και τις διατροφικές ιδιοτροπίες των παιδιών τους, οι οποίες οφείλονται συνήθως στη μεγαλύτερη ευαισθησία τους στις μυρωδιές, την υφή και τη γεύση. Άλλα διστάζουν να δοκιμάσουν άγνωστα τρόφιμα.

Το να μπουν τα παιδιά στην κουζίνα σαν βοηθοί σας στην προετοιμασία του φαγητού μπορεί να βοηθήσει να ξεπεραστούν τέτοια ζητήματα – ταυτόχρονα, όμως, αποτελεί και μια σημαντική πρόκληση για τους πολυάσχολους γονείς του σήμερα. Ο χρόνος φαίνεται να μην είναι ποτέ αρκετός.

Μεταξύ αθλημάτων, σχολείου, εργασίας και άλλων υποχρεώσεων, οι γονείς και τα παιδιά είναι πιο απασχολημένοι από ποτέ. Επιπλέον, το να έχετε μικρά παιδιά κάτω από τα πόδια σας όταν έχετε ένα ζεστό τηγάνι με τηγανητό κοτόπουλο ή μια κατσαρόλα στον ατμό ή ρύζι στο χέρι, απλώς αυξάνει το άγχος της ώρας του φαγητού.

Ωστόσο, η προσπάθεια αξίζει τον κόπο. Μελέτες δείχνουν ότι η συμμετοχή των παιδιών στην προετοιμασία γευμάτων όχι μόνο τα εκθέτει σε άγνωστα τρόφιμα με θετικό τρόπο, αλλά αυξάνει και τις πιθανότητες να δοκιμάσουν νέες τροφές.

Η εργασία στην κουζίνα βοηθά επίσης στον συντονισμό χεριού-ματιού και στις λεπτές κινητικές δεξιότητες, ακόμα και στην εξάσκηση στα μαθηματικά και την ανάγνωση, όταν πρέπει να διαβάσουν τη συνταγή και να μετρήσουν τις ποσότητες των υλικών.

Έτσι, πετυχαίνετε να διδάξετε με ευχάριστο και διασκεδαστικό τρόπο τα παιδιά να μαγειρεύουν και να προτιμούν το σπιτικό, καλό φαγητό, καλλιεργώντας παράλληλα υγιεινές διατροφικές συνήθειες.

Φυσικά, για να πετύχετε αυτόν τον στόχο, πρέπει πρωτίστως εσείς οι ίδιοι να δίνετε αξία στην υγιεινή διατροφή, ώστε να βοηθήσετε αποτελεσματικά τα παιδιά σας να ελέγχουν τις παρορμήσεις τους για τους γευστικούς ‘πειρασμούς’ και να έχουν μέτρο στις επιλογές τους.

Στα μικρά παιδιά, η παρόρμηση να σας ακολουθούν και να σας μιμούνται είναι έμφυτη. Αξιοποιήστε τη, λοιπόν, χρίζοντάς τα βοηθούς σεφ και απολαύστε μαζί τη διαδικασία παρασκευής ενός γεύματος ή ενός γλυκού – ίσως του γλυκού της εβδομάδας.

Πιθανόν να μην είναι εύκολο, αν ο χρόνος πιέζει ή αν το θέαμα της κουζίνας σας σας προκαλεί απελπισία – αλλά αν καταφέρετε να αντιπαρέλθετε αυτούς τους δύο παράγοντες και να δείξετε υπομονή στην αρχή, θα διαπιστώσετε ότι γρήγορα οι βοηθοί σας θα είναι πραγματικοί βοηθοί και μετά από λίγα χρόνια μάλιστα ούτε καν θα σας χρειάζονται. Το μόνο που θα απαιτείται από εσάς θα είναι να απολαμβάνετε τα αποτελέσματα των γαστρονομικών δημιουργιών τους.

Ο Μαρκ Μπίτμαν, πρώην αρθρογράφος των New York Times και πατέρας δύο παιδιών, έχει γράψει 30 βιβλία μαγειρικής. Ένα από αυτά, με τίτλο «Τα παιδιά μαγειρεύουν τα πάντα: Έμπνευση και συνταγές για να φτιάξετε το φαγητό που αγαπάτε» («Kids Cook Everything: Inspiration and Recipes for Make the Food You Love» ) είναι γραμμένο για παιδιά ηλικίας 8 έως 12 ετών, με ευέλικτες, φιλικές προς τα παιδιά συνταγές, διασκεδαστική εικονογράφηση και πολλές εξηγήσεις για τις τεχνικές μαγειρέματος μέσα σε χαρούμενες ‘φούσκες’.

«Οι άνθρωποι δεν πιστεύουν ότι μπορούν να μαγειρέψουν», αλλά τα βιβλία μαγειρικής σίγουρα βοηθούν δίνοντας τους συγκεκριμένα βήματα να ακολουθήσουν».

Ο Μπίτμαν επιλέγει και προτείνει μερικές συνταγές από το βιβλίο του, για μικρούς σεφ όλων των επιπέδων, με την ελπίδα ότι με τη βοήθειά τους θα καταφέρετε να παρασύρετε τα μικρά σας στην κουζίνα, με θαυμάσια, βρώσιμα αποτελέσματα

Για αρχάριους: Γαλλικό τοστ

Όλοι αγαπούν το γαλλικό τοστ, ειδικά τα παιδιά. Και επειδή είναι εξαιρετικά εύκολο να το φτιάξετε, είναι μια πολύ καλή αφετηρία, ακόμη και για τους νεότερους μάγειρες. Χρησιμοποιήστε ό,τι ψωμί σας αρέσει για τοστ ή σάντουιτς. Εμείς επιλέξαμε μπριός σε φέτες, που είναι ένα γλυκό και βουτυρωμένο ψωμί.

Υλικά

1 αυγό
1/3 φλιτζάνι γάλα
1 κουταλάκι του γλυκού ζάχαρη ή μια μικρή πρέζα αλάτι (προαιρετικά)
2 φέτες ψωμί άσπρο ή ολικής αλέσεως, η καθεμία πάχους μέχρι από 2,5 εκατοστά
1 κουταλιά της σούπας βούτυρο ή φυτικό λάδι

Εκτέλεση 

Σπάστε τα αυγά σε ένα φαρδύ, ρηχό μπολ ή πιάτο. Προσθέστε γάλα και ζάχαρη, αν θέλετε το τοστ να είναι λίγο γλυκό (ή αλάτι, αν το προτιμάτε αλμυρό).

Χτυπήστε με ένα πιρούνι μέχρι το μείγμα να γίνει κρέμα και να πάρει ένα ανοιχτό κίτρινο χρώμα χωρίς ραβδώσεις.

Βάλτε το μπολ με την κρέμα κοντά στο τηγάνι. Βάλτε το βούτυρο ή το λάδι σε ένα τηγάνι 2,5 εκατοστών σε χαμηλή φωτιά. Προσθέστε το πρώτο κομμάτι ψωμί στην κρέμα και αναποδογυρίστε το με ένα πιρούνι μερικές φορές μέχρι να μουλιάσει λίγο.

Χαμηλώστε τη φωτιά στο τηγάνι σε μέτρια. Όταν το βούτυρο αφρίσει ή το λάδι γυαλίσει, βάλτε προσεκτικά το μουλιασμένο ψωμί στο τηγάνι και προσθέστε την άλλη φέτα στην κρέμα.

Αφήστε το γαλλικό τοστ να ψηθεί, χωρίς να το ακουμπήσετε για 3-5 λεπτά, ενώ γυρίζετε τη δεύτερη φέτα ψωμιού στο μπολ και το αφήνετε να μουλιάσει, όπως κάνατε με το πρώτο.

Κοιτάξτε το ψωμί στο τηγάνι. Όταν οι άκρες γίνουν καφέ και αρχίσει να μυρίζει, ανασηκώστε τη μια γωνία με μια σκληρή σπάτουλα και κοιτάξτε να δείτε αν έχει πάρει από κάτω ένα ωραίο χρυσό χρώμα. Αν όχι, αφήστε το να ψηθεί λίγο ακόμα, και ύστερα αναποδογυρίστε το για να ψηθεί κι από την άλλη.

Είναι έτοιμο όταν πατήσετε στη μέση με τη σπάτουλα και δεν είναι πια μαλακό. Αν χρειαστεί να το γυρίσετε ξανά, γυρίστε το.

Όταν είναι έτοιμη η πρώτη φέτα, βάλτε τη στο πιάτο σας (πάνω σε χαρτί κουζίνας για να απορροφήσει το λάδι) και τηγανίστε την επόμενη.

Για λίγο έμπειρους: Πατάτες στον φούρνο

(2-4 μερίδες)

Αυτές οι πατάτες φούρνου είναι και πιο εύκολες και πιο ασφαλείς από αυτές που τηγανίζονται σε λάδι. Μπορείτε να τις έχετε μαγειρέψει λίγο την προηγουμένη και να ολοκληρώσετε το ψήσιμο λίγο πριν το δείπνο.

Υλικά

3 ή 4 μέτριες πατάτες
3 κουταλιές της σούπας ελαιόλαδο
Αλάτι

Πλύντε τις πατάτες με τρεχούμενο νερό και ύστερα ξεφλουδίστε τις με το ειδικό εργαλείο. Αν προτιμάτε να τις μαγειρέψετε με τη φλούδα, επιμείνετε περισσότερο στο πλύσιμο.

Χωρίς να τις κόψετε, βάλτε τις σε μια μεγάλη κατσαρόλα και σκεπάστε τις με κρύο νερό. Βάζουμε την κατσαρόλο σε δυνατή φωτιά.

Όταν το νερό αρχίσει να κοχλάζει, αποσύρετε την κατσαρόλα από τη φωτιά και σκεπάστε την με μία καθαρή πετσέτα. Αφήστε τις πατάτες να μείνουν στο ζεστό νερό μέχρι να γίνουν μαλακώσουν λίγο – να μην περνάει εύκολα το μαχαίρι, όμως. Αυτό παίρνει 15-25 λεπτά, ανάλογα με το μέγεθος της πατάτας.

Μεταφέρετε τις πατάτες σε ένα πιάτο και αφήστε τις να κρυώσουν τόσο ώστε να τις κρατάτε στο χέρι σας χωρίς να καίγεστε. Μετά προχωρήστε στο επόμενο βήμα ή φυλάξτε τις σε σφραγισμένο δοχείο έως και 2 ημέρες.

Όταν είστε έτοιμοι να τις ψήσετε, θερμαίνετε το φούρνο στους 200 βαθμούς Κελσίου, και βάλτε ένα μεγάλο ταψί μέσα για να ζεσταθεί.

Κόψτε προσεκτικά τις πατάτες στη μέση κατά μήκος και βάλτε την επίπεδη πλευρά προς τα κάτω στο ξύλο κοπής. Τώρα κόψτε σε φέτες πάχους ενός δακτύλου, έτσι ώστε να έχετε μπαστουνάκια πιο φαρδιά από το συνηθισμένο μεν, αλλά όχι πολύ χοντρά.

Βάλτε τις πατάτες σε ένα μεγάλο μπολ με 3 κουταλιές της σούπας λάδι. Ανακατέψτε με τα χέρια σας για να καλυφθούν εντελώς. Αν χρειάζεται, προσθέστε άλλη μια κουταλιά της σούπας λάδι και ανακατέψτε ξανά.

Βγάλτε προσεκτικά το ζεστό ταψί από το φούρνο,  φορώντας τα ειδικά γάντια φούρνου και χρησιμοποιήστε λαβίδες για να απλώσετε τις πατάτες σε μία μόνο στρώση. Δεν χρειάζεται να είναι σε τέλειες σειρές, απλά τοποθετήστε τις εκεί χωρίς να τις μετακινήσετε πολύ μετά.

Βάλτε το ταψί με τις πατάτες στον φούρνο και ψήστε τις πατάτες, χωρίς να τις γυρίσετε, μέχρι να ροδίσουν ελαφρά και να ξύνονται εύκολα από το τηγάνι όταν προσπαθείτε να τις μετακινήσετε με μια σκληρή σπάτουλα. Περιμένετε να περάσουν 15 λεπτά, πριν δοκιμάσετε. Το πιρούνι πρέπει να γλιστράει εύκολα μέσα όταν στις πατάτες όταν τις τρυπάτε.

Αναποδογυρίστε τις πατάτες που δεν ροδίσαν και από τις δύο πλευρές. Μπορεί να χρειαστούν έως και 30 λεπτά, ανάλογα με το πόσο μεγάλα είναι τα μπαστουνάκια.

Όταν είναι έτοιμες, τις πασπαλίζετε με αλάτι όσο είναι ακόμα στο ταψί, και ύστερα τις βγάζετε απαλά με μια σπάτουλα και τις σερβίρετε σε ένα πιάτο.

Για λίγο έμπειρους: Σούπα κοτόπουλου με τορτίγιες

Είναι μία πικάντικη, θρεπτική σούπα που μαγειρεύεται σε μισή ώρα περίπου . Μπορείτε να αντικαταστήσετε το μπούτι κοτόπουλου με στήθος, και να αυτοσχεδιάσετε ελεύθερα με τα έξτρα. Το τριμμένο τυρί και το αβοκάντο σε κύβους ταιριάζουν ιδιαιτέρως.

Υλικά

Για τις τορτίγιες

4 τορτίγιες με διάμετρο 15 εκατοστών, κομμένες σε λωρίδες πάχους ενός δακτύλου
1 κουταλάκι του γλυκού ελαιόλαδο
1/2 κουταλάκι του γλυκού αλάτι

Για τη σούπα

1 μικρό κρεμμύδι, ξεφλουδισμένο και κομμένο στα τέσσερα
1 ντομάτα ξεφλουδισμένη και κομμένη στα τέσσερα
2 σκελίδες σκόρδο, καθαρισμένες
1 ή 2 κουταλάκια του γλυκού τσίλι σε κονσέρβα Chipotle σε σάλτσα adobo
2 κουταλάκια του γλυκού φυτικό λάδι
Μία πρέζα αλάτι
350 γρ. στήθος κοτόπουλου, σε κομμάτια, χωρίς την πέτσα
4 φλιτζάνια ζωμό κότας
2 κουταλιές της σούπας φύλλα φρέσκου κόλιανδρου
Φέτες λάιμ, για το σερβίρισμα

Ετοιμάστε τις τορτίγιες

Προθερμάνετε το φούρνο στους 220 βαθμούς Κελσίου. Τοποθετήστε τις λωρίδες της τορτίγιας σε ένα ταψί, περιχύστε με λάδι και ανακατέψτε ώστε να καλυφθούν ομοιόμορφα. Απλώστε τις λωρίδες σε μονή στρώση.

Ψήστε τις λωρίδες της τορτίγιας μέχρι να ροδίσουν και να γίνουν τραγανές, για 7-10 λεπτά περίπου,  χρησιμοποιώντας γάντια φούρνου για να περιστρέψετε το ταψί μέχρι τη μέση του ψησίματος. Μεταφέρετε το ταψί σε σχάρα ψύξης.

Αλατίστε τις λωρίδες, και αφήστε να κρυώσουν ενώ φτιάχνετε τη σούπα.

Ετοιμάστε τη σούπα

Βάλτε το κρεμμύδι, την ντομάτα, το σκόρδο και το πιπέρι στο μούλτι και δουλέψτε μέχρι να έχετε ένα ομοιογενές μείγμα, περίπου 30 δευτερόλεπτα. Αφαιρέστε το καπάκι και αφαιρέστε προσεκτικά τις λεπίδες.

Σε μια μεγάλη κατσαρόλα, βάλτετε το μείγμα ντομάτας, 2 κουταλάκια του γλυκού λάδι και μια πρέζα αλάτι. Μαγειρέψτε σε μέτρια προς δυνατή φωτιά, ανακατεύοντας περιστασιακά με μια ξύλινη κουτάλα, μέχρι να πήξει και να γίνει σάλτσα, περίπου 8 λεπτά.

Προσθέστε το κοτόπουλο και το ζωμό στο μείγμα της ντομάτας και αφήστε το να βράσει. Μαγειρέψτε για 20 λεπτά περίπου.

Χρησιμοποιήστε λαβίδες για να μεταφέρετε το κοτόπουλο σε ξύλο κοπής και αφήστε το να κρυώσει λίγο, περίπου 5 λεπτά. Κόψτε το κοτόπουλο σε μπουκιές.

Ξαναβάλτε το κομμένο κοτόπουλο στη σούπα και μαγειρέψτε μέχρι να ζεσταθεί, περίπου 2 λεπτά. Σβήστε το μάτι.

Χωρίστε ομοιόμορφα τις λωρίδες τορτίγιας σε 2 μπολ. Ρίξτε τη σούπα σε μπολ και πασπαλίστε με κόλιαντρο. Σερβίρετε με φέτες λάιμ.

Της Gretchen McKay

Από την Pittsburgh Post-Gazette

Οι συνταγές είναι από τα βιβλία “Kids Cook Everything: Inspiration and Recipes for Making the Food You Love”, και από το “The Complete Cookbook for Teen Chefs” by America’s Test Kitchen, του Mark Bittman 

Πνευματικά δικαιώματα 2025 PG Publishing Co. Ιστοσελίδα: post-gazette.com. Διανέμεται από την Tribune Content Agency, LLC.