Τετάρτη, 10 Σεπ, 2025

Ν. Δένδιας: Στρατηγικός ο ρόλος της Κρήτης στον άξονα βορρά-νότου και δύσης-ανατολής

Στον στρατηγικό ρόλο της Κρήτης και τοn ρόλο της στις γεωπολιτικές εξελίξεις στην ευρύτερη περιοχή, αναφέρθηκε ο υπουργός Εθνικής Άμυνας Νίκος Δένδιας, κατά την ομιλία του στην Αναπτυξιακή Διάσκεψη για την Επιτροπή Κρήτης του Ελληνο-Αμερικανικού Εμπορικού Επιμελητηρίου, στο Ηράκλειο.

«Η Κρήτη είναι ακριβώς πάνω στο σημείο τομής του άξονα βορρά – νότου και ανατολής – δύσης, του γεωπολιτικού άξονα, του γεωγραφικού άξονα και του ενεργειακού άξονα» επισήμανε ο κ. Δένδιας.

Ο Νίκος Δένδιας κατά την ομιλία του, αναφέρθηκε στη Συρία, τονίζοντας ότι μετά το καθεστώς Άσαντ, το ερώτημα που τίθεται είναι αν μπορεί το υπάρχον καθεστώς να συμπεριλάβει τα υπόλοιπα στοιχεία που αποτελούν το μωσαϊκό της σημερινής Συρίας, ή θα επιδιώξει μόνο να κυριαρχήσει στη χώρα.

«Η Συρία παραμένει ένα ερώτημα. Απέναντι σε αυτό το ερώτημα η Ελλάδα οφείλει να έχει σαφή θέση που αφορά στο γεωπολιτικό ρόλο και την επιρροή της Συρίας στο μέλλον. Αλλά η Ελλάδα πρέπει να έχει και έχει μία σαφέστατη θέση, η οποία εκφράστηκε και με σειρά ανακοινώσεων του υπουργείου Εξωτερικών, υπέρ της προστασίας των χριστιανικών πληθυσμών στη Συρία».

Σε ό,τι αφορά τη Λιβύη ο κος Δένδιας τόνισε ότι παραμένει διχασμένη (δυτική και ανατολική), επισημαίνοντας ότι για τη χώρα μας, η ανατολική Λιβύη έχει τεράστια σημασία. Αναφερόμενος στο τουρκολιβυκό μνημόνιο, το χαρακτήρισε «παντελώς ανύπαρκτο», αναφέροντας ότι πρόκειται για νομική κατασκευή.

Στον αντίποδα, αναφέρθηκε στην ελληνοαιγυπτιακή συμφωνία που ο ίδιος υπέγραψε εξ ονόματος της κυβέρνησης Μητσοτάκη, για την οποία τόνισε ότι «είναι έγκυρη σύμφωνα με το Διεθνές Δίκαιο, απολύτως βασισμένη στις ισχύουσες διατάξεις της Σύμβασης για το Δίκαιο της Θάλασσας και του Εθιμικού Δικαίου για το Δίκαιο της Θάλασσας», διευκρινίζοντας ότι το κύριο «εργαλείο» που επέτρεψε την υπογραφή της συμφωνίας αυτής, είναι η Κρήτη.

«Με την ελληνοαιγυπτιακή συμφωνία, η Ελλάδα καθορίζει Αποκλειστικές Οικονομικές Ζώνες στην Ανατολική Μεσόγειο μ’ έναν τρόπο απόλυτα σοβαρό, απόλυτα συμβατό με το Διεθνές Δίκαιο» τόνισε, ενώ πρόσθεσε ότι «αυτή η συμφωνία αποδεικνύει την τεράστια σημασία που έχει η ύπαρξη της Κρήτης για τη χώρα».

Επιπρόσθετα, αναφέρθηκε στον ρόλο που έχει το νησί για το ΝΑΤΟ, τις ΗΠΑ και την Ε.Ε. κάνοντας αναφορά και στις εγκαταστάσεις της Σούδας, αλλά και σε δευτερεύουσες που «είναι απαραίτητες για την άμυνα της χώρας, για την εποπτεία του Αιγαίου, για την εποπτεία της Ανατολικής Μεσογείου».

Σε ό,τι αφορά το νέο εξοπλιστικό πρόγραμμα που θα παρουσιάσει στη Βουλή σε λίγες ημέρες ο πρωθυπουργός, όπως εξήγησε, περιλαμβάνει μια τελείως διαφορετική αντιμετώπιση από αυτή που υπήρχε έως σήμερα, επισημαίνοντας ότι αλλάζει και το πώς εξοπλίζονται οι Ένοπλες Δυνάμεις.

Όπως σημείωσε μάλιστα χαρακτηριστικά: «Έχουμε αλλάξει τη δομή δυνάμεων και πώς είναι αυτές διατεταγμένες στον ελλαδικό χώρο. Εκτός από αυτό, έχουμε ανοίξει και ένα ορθάνοιχτο παράθυρο στην καινοτομία», ενώ εξήγησε ότι το μεγάλο ανθρώπινο κεφάλαιο της Ελλάδας, είτε εντός της χώρας είτε και στο εξωτερικό, όπως και τα πανεπιστημιακά ιδρύματα, μπορούν να παίξουν σημαντικό ρόλο.

«Αυτό το ανθρώπινο κεφάλαιο, μπορεί να προσφέρει σε αυτό το οποίο έχουμε εκκινήσει να κάνουμε. Να προσφέρει καινοτόμες απαντήσεις στις ερωτήσεις, αλλά και στις απαιτήσεις των Γενικών μας Επιτελείων, για μόχλευση αυτού του οικοσυστήματος» είπε ο κ. Δένδιας, αναφερόμενος και στο Ελληνικό Κέντρο Αμυντικής Καινοτομίας.

Καταλήγοντας, ο υπουργός Εθνικής Άμυνας επανέλαβε ότι η Κρήτη είναι «ευλογημένος τόπος», καλώντας τους Κρητικούς να συνεισφέρουν «στην προσπάθεια να κάνουμε την πατρίδα μας ισχυρότερη, πιο ευρωπαϊκή και ιδίως πιο φιλική και πιο χρήσιμη για τη νέα γενιά των Ελλήνων».

Ορκίστηκε ο νέος Πρόεδρος της Δημοκρατίας Κωνσταντίνος Τασούλας

Ενώπιον της Βουλής ορκίστηκε ο νέος Πρόεδρος της Δημοκρατίας Κωνσταντίνος Τασούλας, ο οποίος διαδέχεται, στο ανώτατο πολιτειακό αξίωμα, την πρώην πρόεδρο του Συμβουλίου της Επικρατείας Κατερίνα Σακελλαροπούλου.

Σύμφωνα με το άρθρο 33 του Συντάγματος ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας, πριν αναλάβει την άσκηση των καθηκόντων του, δίνει ενώπιον της Βουλής τον ακόλουθο όρκο: «Ορκίζομαι στο όνομα της Αγίας και Ομοούσιας και Αδιαίρετης Τριάδας να φυλάσσω το Σύνταγμα και τους νόμους, να μεριμνώ για την πιστή τους τήρηση, να υπερασπίζω την εθνική ανεξαρτησία και την ακεραιότητα της Χώρας, να προστατεύω τα δικαιώματα και τις ελευθερίες των Ελλήνων και να υπηρετώ το γενικό συμφέρον και την πρόοδο του Ελληνικού Λαού».

Ο τέως πρόεδρος της Βουλής Κωνσταντίνος Τασούλας εκλέχθηκε στο αξίωμα του Προέδρου της Δημοκρατίας στις 12 Φεβρουαρίου 2025 λαμβάνοντας τη θετική ψήφο 160 βουλευτών. Οι ανθυποψήφιοί του ήταν οι Τάσος Γιαννίτσης (34), Λούκα Κατσέλη (29) και Κων. Κυριακού (14). Καταγράφηκαν επίσης 39 «παρών», ενώ την αποχή επέλεξαν 24 βουλευτές.

Της συνεδρίασης προέδρευσε ο α’ αντιπρόεδρος της Βουλής, Ιω. Πλακιωτάκης, ο οποίος ανέγνωσε στο σώμα την προσφώνηση του προέδρου της Βουλής Νικήτα Κακλαμάνη και την αντιφώνηση του κου Τασούλα, κατά την αναγγελία του αποτελέσματος της ονομαστικής ψηφοφορίας στον νέο Πρόεδρο της Δημοκρατίας.

Ακολούθως, κλήθηκε ο β’ αντιπρόεδρος της Βουλής, Γ. Γεωργαντάς να συνοδεύσει στην αίθουσα του κοινοβουλίου τον Μακαριότατο Αρχιεπίσκοπο Αθηνών και πάσης Ελλάδος Ιερώνυμο και τα συνοδεύοντα αυτόν μέλη της Ιεράς Συνόδου της Εκκλησίας της Ελλάδος.

Τον νέο Πρόεδρο της Δημοκρατίας Κωνσταντίνο Τασούλα υποδέχθηκαν στο Μέγαρο της Βουλής, στην είσοδο του Άγνωστου Στρατιώτη, ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης και ο πρόεδρος της Βουλής των Ελλήνων Νικήτας Κακλαμάνης. Στο μνημείο είχαν παραταχθεί Αγήματα των Ενόπλων Δυνάμεων προς επιθεώρηση από τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας.

Μετά την αναπομπή των κεκανονισμένων δεήσεων, ο εκλεγείς Πρόεδρος της Δημοκρατίας, έθεσε το χέρι του στο Ιερό Ευαγγέλιο και επανέλαβε τον όρκο, τον οποίον ανέγνωσε ο Αρχιεπίσκοπος Αθηνών και πάσης Ελλάδος.

Στη συνέχεια υπεγράφη εις τριπλούν το πρωτόκολλο της ορκωμοσίας του Προέδρου της Δημοκρατίας από τον ορκισθέντα Πρόεδρο της Δημοκρατίας, τον πρόεδρο της Κυβερνήσεως, τον πρόεδρο της Βουλής και τον Αρχιεπίσκοπο Αθηνών και Πάσης Ελλάδος).

Τέλος, ο κος Τασούλας αναχώρησε από την αίθουσα, αφού χαιρέτησε τους αρχηγούς των κομμάτων.

Μετά την τελετή ορκωμοσίας του, ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας Κωνσταντίνος Τασούλας θα καταθέσει στέφανο στο Μνημείο του Αγνώστου Στρατιώτου.

Ο νέος Πρόεδρος της Δημοκρατίας

Ο κος Τασούλας είναι το ένατο πρόσωπο το οποίο ανέρχεται στο ύπατο πολιτειακό αξίωμα από το 1974. Προηγήθηκαν οι Μιχαήλ Στασινόπουλος (1974-1975), Κωνσταντίνος Τσάτσος (1975-1980), Κωνσταντίνος Καραμανλής (1980-1985 και 1990-1995), Χρήστος Σαρτζετάκης (1985-1990), Κωνσταντίνος Στεφανόπουλος (1995-2005), Κάρολος Παπούλιας (2005-2015), Προκόπιος Παυλόπουλος (2015-2020) και Κατερίνα Σακελλαροπούλου (2020-2025).

Ο νέος Πρόεδρος της Δημοκρατίας γεννήθηκε στα Ιωάννινα το 1959, είναι νυμφευμένος με δύο παιδιά και έχει σπουδάσει νομικά στην Αθήνα. Εξελέγη για πρώτη φορά βουλευτής με τη Νέα Δημοκρατία το 2000 και επανεκλέχθηκε το 2004, το 2007, το 2009, το 2012 (δύο φορές), το 2015 (δύο φορές), το 2019 και το 2023 (δύο φορές). Το 2006 ορίσθηκε, από τον πρωθυπουργό, αν. κοινοβουλευτικός εκπρόσωπος της Νέας Δημοκρατίας. Το 2007 ορίσθηκε υφυπουργός Εθνικής Αμύνης. Το Φεβρουάριο του 2010 εκλέχθηκε γενικός γραμματέας της Κοινοβουλευτικής Ομάδος της Νέας Δημοκρατίας. Το 2014 ορίσθηκε υπουργός Πολιτισμού και Αθλητισμού έως τον Ιανουάριο του 2015. To 2018 ορίσθηκε γενικός εισηγητής της ΝΔ για τη Συνταγματική Αναθεώρηση. Εξελέγη, τέλος Πρόεδρος της Βουλής των Ελλήνων το 2019, τον Μάιο του 2023 και τον Ιούλιο του 2023.

Επίσης, ο κος Τασούλας υπήρξε ιδιαίτερος γραμματέας του αειμνήστου Ευάγγελου Αβέρωφ-Τοσίτσα, επίτιμου προέδρου της ΝΔ από το 1981 έως το 1990 και ειδικός σύμβουλος στα υπουργεία Εθνικής Οικονομίας, Εμπορίου και Γεωργίας (1989- 1990). Διετέλεσε πρόεδρος του Οργανισμού Προωθήσεως Εξαγωγών (ΟΠΕ) από το 1990 έως το 1993. Εξελέγη δημοτικός σύμβουλος του δήμου Κηφισιάς το 1990. Το 1994 εξελέγη δήμαρχος Κηφισιάς. Τον Ιούνιο του 2013, ορίσθηκε πρόεδρος του Ινστιτούτου Δημοκρατίας «Κωνσταντίνος Καραμανλής».

 

Γαλλία: Ναι στην υποστήριξη της Ουκρανίας – Έκκληση για την κατάσχεση παγωμένων ρωσικών περιουσιακών στοιχείων

Οι Γάλλοι βουλευτές υιοθέτησαν την περασμένη νύχτα απόφαση για την ενίσχυση της υποστήριξης της Ουκρανίας, η οποία περιλαμβάνει έκκληση για την κατάσχεση παγωμένων ρωσικών περιουσιακών στοιχείων, στην οποία αντιτίθεται η κυβέρνηση.

Στο ζήτημα αυτό, όπως και σε εκείνο της οικοδόμησης μιας Ευρώπης της άμυνας ή ακόμα της υποστήριξης της διαδικασίας ένταξης της Ουκρανίας στην Ευρωπαϊκή Ένωση, η γαλλική βουλή φάνηκε διχασμένη κατά τη διάρκεια των συζητήσεων, που ήταν κατά διαστήματα θυελλώδεις.

Η απόφαση έχει κυρίως συμβολικό χαρακτήρα, όμως οι βουλευτές εξέφρασαν την ελπίδα ότι θα επηρεάσει την κυβερνητική γραμμή.

Το κείμενο υιοθετήθηκε με 288 ψήφους υπέρ και 54 κατά, με τη στήριξη κυρίως των βουλευτών της προεδρικής πλειοψηφίας, των σοσιαλιστών, των οικολόγων και των δεξιών κομμάτων Οι Ρεπουμπλικανοί και Ορίζοντες, ενώ η Ανυπότακτη Γαλλία (LFI, ριζοσπαστική αριστερά) και οι κομμουνιστές βουλευτές καταψήφισαν. Ο συντηρητικός Εθνικός Συναγερμός (RN) απείχε.

Η απόφαση καλεί την ΕΕ, το ΝΑΤΟ και «τις άλλες συμμαχικές χώρες» να «συνεχίσουν και να ενισχύσουν την πολιτική, οικονομική και στρατιωτική στήριξη τους στην Ουκρανία».

Οι βουλευτές τροποποίησαν το κείμενο για να καλέσουν την ΕΕ «να οικοδομήσει μια ανεξάρτητη ευρωπαϊκή άμυνα».

Ιδιαίτερα προβλήθηκε το ζήτημα των ρωσικών περιουσιακών στοιχείων, την ώρα που στην Ευρώπη πολλαπλασιάζονται οι εκκλήσεις υπέρ της κατάσχεσης.

Το τελικό κείμενο «καλεί την Ευρωπαϊκή Ένωση και τα κράτη-μέλη της να προχωρήσουν χωρίς καθυστέρηση στην κατάσχεση παγωμένων και ακινητοποιημένων ρωσικών περιουσιακών στοιχείων […], για να χρηματοδοτήσουν τη στρατιωτική στήριξη της Ουκρανίας στην αντίσταση και την ανοικοδόμηση της».

Οι τόκοι που προκύπτουν από τα ρωσικά περιουσιακά στοιχεία χρησιμοποιούνται ήδη ως βοήθεια προς το Κίεβο.

Όμως, «η πλήρης κατάσχεση του κύριου μέρους αυτών των περιουσιακών στοιχείων θέτει κάποια νομικά ζητήματα», καθώς επίσης και «το ζήτημα του οικονομικού προηγούμενου που αυτό θα μπορούσε να αντιπροσωπεύσει για τους ξένους επενδυτές», δήλωσε στην αίθουσα της Βουλής ο υπουργός αρμόδιος για την Ευρώπη Μπενζαμέν Χαντάντ.

Άλλο ένα σημείο που προέκυψε κατά τις συζητήσεις ήταν το ζήτημα της εισαγωγής ρωσικού αερίου από τις χώρες της ΕΕ, στην οποία η απόφαση καλεί «να μπει τέλος», καθώς επίσης και αυτό της παρουσίας Γάλλων στρατιωτών στο ουκρανικό έδαφος σε περίπτωση ειρηνευτικής συμφωνίας.

Το τροποποιημένο τελικό κείμενο «ενθαρρύνει τη γαλλική κυβέρνηση και τους Ευρωπαίους εταίρους της να μελετήσουν το ενδεχόμενο μιας ανάπτυξης ευρωπαϊκών δυνάμεων για τη διατήρηση της ειρήνης στην Ουκρανία».

Η εν λόγω απόφαση του γαλλικού κοινοβουλίου έχει μια «ισχυρή συμβολική διάσταση», δήλωσε σήμερα ο ειδικός απεσταλμένος του Γάλλου προέδρου στην Ουκρανία Πιερ Ελμπρόν.

«Επισημαίνει δύο ατού ή δύο χαρτιά που έχουμε στα χέρια μας ως Ευρωπαίοι. Κατά πρώτον, αυτό της βοήθειας. Είναι αποφασιστικής σημασίας για να επιτραπεί στην Ουκρανία να αντέξει και επίσης να αρχίσει η συζήτηση για μια βιώσιμη ειρήνη», δήλωσε στο ραδιοσταθμό Radio Classique.

«Το δεύτερο είναι προφανώς τα παγωμένα περιουσιακά στοιχεία της κεντρικής τράπεζας της Ρωσίας, που βρίσκονται υπό ευρωπαϊκή δικαιοδοσία […] υπάρχει τελικά μια ενθάρρυνση ή μια ενισχυμένη θέση που είναι αυτή της Ευρώπης στη συζήτηση που διεξάγεται ταυτόχρονα με τις Ηνωμένες Πολιτείες και τη Μόσχα και στην οποία η Ευρώπη οφείλει να διαδραματίσει το ρόλο της, όπως προφανώς και η Ουκρανία», πρόσθεσε ο Ελμπρόν.

Ημέρα Φροντιστή ατόμων με άνοια στο Μέγαρο Μουσικής

Την Πέμπτη 20 Μαρτίου, με αφορμή την Ημέρα Φροντιστή ατόμων με άνοια, η Εταιρεία Alzheimer Αθηνών και το Μέγαρο Μουσικής Αθηνών συμπράττουν, για μια ακόμα χρονιά, σε μια ημερίδα ενημέρωσης και υποστήριξης για την κοινότητα των φροντιστών. Η εκδήλωση φιλοξενείται στην αίθουσα «Δημήτρης Μητρόπουλος» του Μεγάρου Μουσικής ως μια ανοιχτή πρόσκληση σε οικογενειακούς φροντιστές ατόμων με άνοια. Σύμφωνα με τους διοργανωτές, η ίδρυση, η λειτουργία και το έργο της Εταιρείας Alzheimer Αθηνών ταυτίζεται με την έγνοια για τον φροντιστή/την φροντίστρια του ατόμου με άνοια. Η θέσπιση της Ημέρας Φροντιστή αντανακλά την ανάγκη υπενθύμισης πως και οι φροντιστές χρήζουν μέριμνας.

Η πρόεδρος της Εταιρείας Alzheimer Αθηνών και πρόεδρος του Εθνικού Παρατηρητηρίου για την ‘Ανοια και τη νόσο Alzheimer Δρ Παρασκευή Σακκά θα μιλήσει για την άνοια στην Ελλάδα σήμερα, τα νέα φάρμακα, εγκεκριμένα πλέον και στην Ευρώπη, με μονοκλωνικά αντισώματα που σηματοδοτούν μια νέα εποχή θεραπείας της νόσου και για τις τελευταίες επιστημονικές εξελίξεις στον χώρο της άνοιας. Στο βήμα θα βρεθούν και οι ‘πρωταγωνιστές’ της ημέρας: οι φροντιστές ατόμων με άνοια, ανοιχτοί να μιλήσουν για τις προκλήσεις και τις θετικές στιγμές της καθημερινότητας τους αλλά και τις διαθέσιμες πηγές βοήθειας, ενισχύοντας την ορατότητα και τον ρόλο τους μέσα στην κοινωνία.

Το κοινό θα έχει τη δυνατότητα συμμετοχής σε διάλογο, υποβάλλοντας ερωτήματα, θέτοντας τους προβληματισμούς του μέσα από το λυτρωτικό μοίρασμα κοινών εμπειριών. Ας μην ξεχνάμε πως σήμερα στην Ελλάδα ζουν 250.000 άτομα με άνοια και 350.000 άτομα με Ήπια Νοητική Διαταραχή (προστάδιο της άνοιας). Συναθροίζοντας τα πρόσωπα του οικείου περιβάλλοντος που μεριμνούν για την ποιοτική τους διαβίωση, η άνοια αφορά σε 1,5 εκατομμύριο Έλληνες πολίτες.

Η ημερίδα θα κλείσει μουσικά, με ένα πρόγραμμα σε επιμέλεια του Χρήστου Ζερμπίνου και της Ηλιάνας Ρούσου, οι οποίοι συμμετέχουν αφιλοκερδώς. Η συμμετοχή στην εκδήλωση είναι δωρεάν με απαραίτητη τη δήλωση συμμετοχής στο 2107013271 ή ηλεκτρονικά.

Περισσότερες πληροφορίες στην ιστοσελίδα www.alzheimerathens.gr ή στο 2107013271.

Ο Δ. Παπαστεργίου καλεί τους Ευρωπαίους να συνεργαστούν για την ασφαλή χρήση του διαδικτύου από τα παιδιά

Στις Βρυξέλλες, σήμερα, παρουσίασε ο υπουργός Ψηφιακής Διακυβέρνησης Δημήτρης Παπαστεργίου την Εθνική Στρατηγική Προστασίας των Ανηλίκων από τον Εθισμό στο Διαδίκτυο, στη μόνιμη αντιπροσωπεία της Ελλάδας στην Ευρωπαϊκή Ένωση.

Η εκδήλωση προσέλκυσε την πλειοψηφία των εκπροσώπων των κρατών-μελών όπως και της πολωνικής προεδρίας, στελέχη της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, μεγάλων τεχνολογικών εταιρειών όπως η υπεύθυνη κυβερνητικών σχέσεων της Meta στις Βρυξέλλες και η υπεύθυνη δημόσιας πολιτικής και ευρωπαϊκών θεσμών της Google, καθώς και εκπρόσωποι από το Digital Europe, τη Microsoft, και οργανώσεις της κοινωνίας των πολιτών.

«Οφείλουμε να αντιμετωπίσουμε κατά μέτωπο τον εθισμό των ανηλίκων στο διαδίκτυο, καθώς και να ενισχύσουμε την προστασία τους. Να δούμε το διαδίκτυο ως μέρος του πραγματικού κόσμου. Ακριβώς όπως δεν θα αφήναμε ένα 12χρονο παιδί να περπατήσει μόνο του εδώ στις Βρυξέλλες χωρίς να γνωρίζει την πόλη και τους δρόμους, πρέπει να αισθανόμαστε την ίδια ευθύνη όταν του επιτρέπουμε να περιηγηθεί στο διαδίκτυο, όταν δεν ξέρουμε τι παρακολουθεί, πόσες ώρες περνάει ή με ποιον επικοινωνεί στο διαδίκτυο», τόνισε ο κος Παπαστεργίου, κατά την παρουσίαση.

Σύμφωνα με σχετική ενημέρωση από το υπουργείο, ο κος Παπαστεργίου τόνισε ότι «η Ευρωπαϊκή Ένωση πρέπει να προχωρήσει σε πνεύμα συνεργασίας και όλοι μαζί να ξεπεράσουμε οποιαδήποτε εμπόδια. Είναι αισιόδοξο ότι δημιουργείται μια κοινή αντίληψη για ένα τόσο σημαντικό ζήτημα που έχει ανακύψει – όχι μόνο στην Ελλάδα ή την Ευρώπη, αλλά παγκοσμίως: τον εθισμό στο διαδίκτυο». Συνεχίζοντας, υπογράμμισε πως «είναι απαραίτητο να αναλάβουμε δράση. Κάθε μέρα που περνάει, όλο και περισσότερα παιδιά πέφτουν όλο και πιο βαθιά στον ψηφιακό εθισμό. Αυτό είναι ένα πρόβλημα που δεν έχουμε την πολυτέλεια να αγνοούμε. Δεν έχουμε χρόνο για χάσιμο. Στην Ελλάδα έχουμε αναπτύξει μια Εθνική Στρατηγική και τεχνολογικά εργαλεία που μπορούν να μας βοηθήσουν. Είναι προτεραιότητα για τον πρωθυπουργό, Κυριάκο Μητσοτάκη, ο οποίος ενθαρρύνει και στηρίζει όλες τις σχετικές πρωτοβουλίες.»

Ο υπουργός Ψηφιακής Διακυβέρνησης αναφέρθηκε στο Gov.gr Wallet, στο οποίο ήδη 5,2 εκατ. πολίτες αποθηκεύουν ψηφιακά έγγραφα, όπως η ταυτότητα και το ψηφιακό εισιτήριο με το οποίο εισέρχονται στα γήπεδα. «Αποφασίσαμε να επεκτείνουμε το ψηφιακό πορτοφόλι για την ταυτοποίηση των παιδιών μας στο διαδίκτυο. Φυσικά, πάνω από όλα πρέπει να μιλήσουμε στα παιδιά μας και να τους εξηγήσουμε ότι η πραγματική ζωή δεν είναι στο διαδίκτυο, αλλά εκεί έξω. Προφανώς δεν θα ήταν λογικό να τους απαγορεύσουμε να χρησιμοποιούν τα κινητά τους τηλέφωνα. Πρέπει να βρούμε μια ισορροπία στη χρήση του κινητού τηλεφώνου. Σε αυτό το σημείο έρχονται τα προγράμματα γονικού ελέγχου. Τέτοια εργαλεία υπάρχουν, ακόμη και δωρεάν, αλλά έχουμε συνειδητοποιήσει ότι δεν είναι πάντα αποτελεσματικά. Γι’ αυτό αποφασίσαμε να δώσουμε συνέχεια στο Gov.gr Wallet με το λανσάρισμα του πορτοφολιού Kids Wallet, με στόχο να δημιουργήσουμε ένα σύστημα γονικού ελέγχου πολύ απλό στη χρήση, αλλά και να αντιμετωπίσουμε αυτό που κάποιοι αποκαλούν ως τον ‘ελέφαντα στο δωμάτιο’, δηλαδή την επαλήθευση της ηλικίας», ανέφερε ο υπουργός.

«Καθώς ολοένα και περισσότερες διαδικτυακές πλατφόρμες στην Ελλάδα και παγκοσμίως αναζητούν αξιόπιστες μεθόδους επαλήθευσης της ηλικίας των χρηστών, το Kids Wallet μπορεί να είναι ένα πολύ χρήσιμο εργαλείο για την επαλήθευση. Εκτός από την ψηφιακή χρήση, μπορεί να αξιοποιηθεί και στις συναλλαγές με φυσική παρουσία.»

Ιδιαίτερη αναφορά έκανε ο υπουργός Ψηφιακής Διακυβέρνησης στην ανάγκη συλλογικής δράσης:

«Αντιλαμβανόμαστε ότι οι πλατφόρμες δεν μπορούν να δημιουργήσουν ξεχωριστή εφαρμογή για κάθε χώρα. Γι’ αυτό πρέπει να δράσουμε συλλογικά και γρήγορα, ώστε να καταστήσουμε την επαλήθευση της ηλικίας διαθέσιμη στις πλατφόρμες. Πιστεύουμε ότι οι πλατφόρμες λειτουργούν καλόπιστα και μόλις μπορέσουν να επαληθεύσουν με ακρίβεια την ηλικία ενός χρήστη, θα παρέχουν περιεχόμενο κατάλληλο για παιδιά. Βέβαια, δεν αρκεί να ζητάμε από τις πλατφόρμες να είναι υπεύθυνες. Πρέπει κι εμείς να επιδείξουμε υπευθυνότητα. Μπορούμε να παρέχουμε άμεσα επαλήθευση της ηλικίας και όλοι – κυβερνήσεις και πλατφόρμες – να δεσμευτούμε από κοινού για την προστασία των παιδιών. Φυσικά, οι γονείς πρέπει επίσης να ενεργούν υπεύθυνα», τόνισε.

Κλείνοντας, ο κος Παπαστεργίου επεσήμανε: «Η καταπολέμηση του ψηφιακού εθισμού απαιτεί συντονισμένες προσπάθειες από όλα τα κράτη-μέλη της ΕΕ και στενή συνεργασία με τις τοπικές κοινότητες, τους οργανισμούς και τους ηγέτες του κλάδου. Η Ελλάδα είναι έτοιμη να υλοποιήσει οποιαδήποτε πρωτοβουλία προετοιμάζεται σε ευρωπαϊκό επίπεδο. Πιστεύουμε σε έναν κόσμο όπου τα παιδιά μας θα είναι ασφαλή και είμαστε σίγουροι ότι θα τα καταφέρουμε μαζί. Πρόκειται για μια συλλογική προσπάθεια και χρειαζόμαστε τη συμμετοχή και τη δέσμευση όλων μας για να την κάνουμε πραγματικότητα.»

Από την πλευρά του, ο Βασίλης Κουτσούμπας, σύμβουλος ψηφιακής πολιτικής και εφαρμογών AI του πρωθυπουργού, αναφέρθηκε στην ανάγκη στοχευμένων ρυθμιστικών παρεμβάσεων σε ευρωπαϊκό επίπεδο, οι οποίες θα καλύψουν ελλείψεις του ήδη υπάρχοντος πλαισίου.

«Τα υποχρεωτικά τεχνικά πρότυπα με σκοπό τη φιλική και μη εθιστική αρχιτεκτονική των πλατφορμών από τον σχεδιασμό τους, όπως και η θέσπιση μιας πανευρωπαϊκής ηλικίας ψηφιακής ενηλικίωσης στα 15 με στόχο την υπεύθυνη χρήση, είναι αναγκαία. Απαιτείται μια ενιαία ευρωπαϊκή απάντηση, η οποία θα παράσχει ξεκάθαρες οδηγίες και στις πλατφόρμες, ώστε οι προτάσεις αυτές να είναι εφαρμόσιμες.»

Του Γιάννη Χατζηδοπαυλάκη

Δίκη για το Μάτι: Σήμερα αναμένεται η εισαγγελέας να προτείνει στους δικαστές ποιους πρέπει να κηρύξει ενόχους και ποιους αθώους

Το καταληκτικό κεφάλαιο, το επί της ενοχής ή μη και ποιων, της εισαγγελικής αγόρευσης για την τραγωδία στο Μάτι αναμένεται ότι θα ακουστεί σήμερα στην κατάμεστη από κόσμο αίθουσα τελετών του Εφετείου.

Η εισαγγελέας της Έδρας του Τριμελούς Εφετείου Πλημμελημάτων Σταματίνα Περιμένη συνεχίζει σήμερα την τοποθέτησή της ενώπιον των δικαστών, των κατηγορουμένων, των θυμάτων της φονικής πυρκαγιάς και του πολυπληθούς κοινού που από χθες παρακολουθεί την εισαγγελική κρίση.

Από την έναρξη της αγόρευσής της η εισαγγελέας επεσήμανε πως θεωρεί «κομβικής σημασίας για τη δίκη» το ζήτημα της Οργανωμένης Προληπτικής Απομάκρυνσης, και όπως φάνηκε από την χθεσινή συνεδρίαση, το ζήτημα αυτό θα βαρύνει στην κρίση της.

Μία κρίση που από χθες διατυπώνεται εν μέσω απόλυτης ησυχίας αλλά όχι χωρίς αντιδράσεις σε όσα αναφέρει η κυρία Περιμένη, η οποία χθες έδειξε ότι δεν είναι ψυχρή, δεν ενοχλείται αλλά αλληλεπιδρά με κάποιες φωνές-παρεμβάσεις που ακούγονται από το ακροατήριο, ειδικά όταν πρόκειται για ανθρώπους που βίωσαν απώλεια δικών τους.

Χθες, κάποιες στιγμές, ανέβηκαν οι τόνοι στην αίθουσα, ειδικά όταν η εισαγγελέας αναφέρθηκε στο θέμα της κατηγορίας σχετικά με την αμέλεια που δικάζει το δικαστήριο και την περίπτωση ενδεχόμενου δόλου (κακούργημα) που, κατά την Υποστήριξη της Κατηγορίας που εκπροσωπεί τα θύματα, θα έπρεπε να έχει αποδοθεί. Η εισαγγελέας ρώτησε την πλευρά των θυμάτων, όταν φώναξαν ότι ο ανακριτής είχε ζητήσει την αναβάθμιση της κατηγορίας σε κακούργημα, αν είναι βέβαιοι ότι οι κατηγορούμενοι «προέβλεψαν το θανατηφόρο αποτέλεσμα και το αποδέχθηκαν» με το κοινό να φωνάζει «Ναι! Ναι!». Αυτό ήταν και το σημείο που προκειμένου να αποφορτιστεί η ατμόσφαιρα το δικαστήριο διέκοψε για σήμερα τη συνεδρίασή του.

Κατά την έναρξη της αγόρευσής της χθες, η εισαγγελέας είπε πως στο πρώτο σκέλος της τοποθέτησής της θα επιχειρήσει να δώσει το νομικό περίγραμμα αρμοδιοτήτων και υποχρεώσεων κάθε κατηγορίας κατηγορουμένων, της Πυροσβεστικής, της Πολιτικής Προστασίας και των Αυτοδιοικητικών.

Η κυρία Περιμένη έχει αναφερθεί τόσο στην Πυροσβεστική γενικά όσο και σε κάθε εμπλεκόμενο μέλος του Σώματος, ξεκινώντας από τον επικεφαλής επί του πεδίου και τον πλέον κρίσιμο ρόλο του για τα δεδομένα που μεταφέρει για την εξέλιξη και τους κινδύνους της φωτιάς, φθάνοντας μέχρι τους επιτελικούς αξιωματικούς στα κέντρα λήψης αποφάσεων.

Αναφέρθηκε επίσης στους Αυτοδιοικητικούς, για τους οποίους τόνισε ότι «γνωρίζουν τα σημεία, τις θέσεις, τις διαδρομές αλλά και τον κόσμο, ποιος έχει πρόβλημα, ποιος μπορεί να βοηθήσει». Επίσης τόνισε τον βασικό ρόλο της Πολιτικής Προστασίας, σε ένα πλαίσιο που κατά την κυρία Περιμένη ενεργεί με «διαδικασίες που οφείλουν να λειτουργούν και να εξελίσσονται παράλληλα με τον επιχειρησιακό βραχίονα που είναι η Πυροσβεστική».

Η εισαγγελέας ανέφερε πως η ίδια δεν ενστερνίζεται την άποψη ότι μπορεί να γίνει οργανωμένη απομάκρυνση πολιτών χωρίς εισήγηση του επικεφαλής του πεδίου. Τόνισε, επίσης, ότι καθήκον της Πολιτικής Προστασίας είναι να ζητήσει πληροφόρηση και να αποφασίσει για τις κινήσεις της.

Κατά τη σημερινή συνεδρίαση η εισαγγελική λειτουργός αναμένεται να ολοκληρώσει το σκεπτικό της για το γενικό πλαίσιο και να εξειδικεύσει τη θέση της για κάθε κατηγορούμενο ξεχωριστά.

Αυτό το μέρος της αγόρευσης θα ‘δείξει’ και ποιοι εκ των κατηγορουμένων θα πρέπει, κατά την κυρία Περιμένη, να κηρυχθούν ένοχοι για τους νεκρούς και τους εγκαυματίες της φονικής πυρκαγιάς.

Της Τζούλης Βινιεράτου

 

Δίκη για το Μάτι: Η ώρα της εισαγγελικής αγόρευσης για την τραγωδία

Τι συνέβη το απόγευμα της 23ης Ιουλίου 2018 στην Ανατολική Αττική με μία φωτιά που ξεκίνησε στο Νταού Πεντέλης και κατέληξε σε όλεθρο σαρώνοντας το Μάτι; Πώς κάηκαν 93 άνθρωποι, πώς πνίγηκαν εννέα στη θάλασσα, όπου κατέφυγαν για να σωθούν από την «πύρινη κόλαση»;

Έγιναν σε επίπεδο πρόληψης, επιχειρησιακής δράσης για την αντιμετώπιση της φωτιάς, αλλά και διαχείρισης της κατάστασης όπως διαμορφώθηκε όλες οι ενδεδειγμένες ενέργειες ή ήταν αναπότρεπτη η τραγική εξέλιξη και ο κάθε αρμόδιος έκανε «το ανθρωπίνως δυνατό», όπως ακούστηκε στη δικαστική αίθουσα κατά τη διάρκεια των απολογιών;

Έσφαλε το πρωτοβάθμιο δικαστήριο που δεν απέδωσε ευθύνες σε 15 από τους 21 κατηγορούμενους για την τραγωδία στο Μάτι;

Τις απαντήσεις της, την αποτίμηση επί όλων των στοιχείων της τραγωδίας, όπως υπάρχουν στη δικογραφία και επί όσων εισφέρθηκαν κατά την πολύμηνη ακροαματική διαδικασία, θα αναπτύξει σήμερα με την αγόρευση της, η Εισαγγελέας της Έδρας του Τριμελούς Εφετείου Πλημμελημάτων.

Μία αγόρευση που, αν και δε δεσμεύει το δικαστήριο, αναμένεται με μεγάλο ενδιαφέρον τόσο από τους 21 κατηγορούμενους και τα θύματα της φονικότερης πυρκαγιάς που έχει βιώσει η χώρα όσο και από την κοινωνία.

Οι άνθρωποι που από τη μία στιγμή στην άλλη βίωσαν σκηνές φρίκης, οδύνης και καταστροφής έχουν ζητήσει από όλους τους πολίτες να σταθούν σήμερα στο πλευρό τους, σε αυτήν την ειδική στιγμή της τελευταίας δίκης για την τραγωδία στο Μάτι.

Επτά χρόνια μετά, καλούν την κοινωνία να είναι κοντά τους, στην τελική ευθεία του αγώνα τους για δικαίωση των 104 νεκρών και των δεκάδων εγκαυματιών τους.

Σήμερα, οκτώ μήνες από την έναρξη της δίκης σε δεύτερο βαθμό, η Εισαγγελέας της Έδρας του δευτεροβάθμιου δικαστηρίου, θα διατυπώσει την κρίση, τη νομική της αξιολόγηση στα «πώς και γιατί» της υπόθεσης. Θα απαντήσει στα ζητήματα που θέτει η εισαγγελική έφεση κατά της ετυμηγορίας των δικαστών του πρωτοβάθμιου δικαστηρίου τόσο για τις δεκαπέντε αθωώσεις όσο και για το ύψος των ποινών που επέβαλε σε πέντε εκ των καταδικασθέντων, πρώην επιτελικούς της Πυροσβεστικής.

Το δικαστήριο έχει δώσει τη σημερινή αλλά και την αυριανή συνεδρίαση στη διάθεση της εισαγγελικής λειτουργού, ώστε να έχει χρόνο να αναπτύξει πλήρως το σκεπτικό που θα την οδηγήσει στο «δια ταύτα» της πρότασης της για την ενοχή ή μη και ποιων, από τους κατηγορούμενους, τότε στελέχη της Πυροσβεστικής, της Πολιτικής Προστασίας, των Δήμων και της τότε Περιφερειάρχη.

Οι νομικές απαντήσεις της Εισαγγελέα για πράξεις και παραλείψεις που καταλογίζονται στην κατηγορία, για τον ρόλο εκάστου των κατηγορουμένων και πώς επέδρασε σε όσα έγιναν στο Μάτι, η αποδοχή της ή όχι της θέσης των κατηγορουμένων ότι υπό τις συγκεκριμένες ειδικές συνθήκες και τα μέσα που διέθεταν έδρασαν και «ορθώς» και νομίμως, θα είναι τα δεδομένα που θα οδηγήσουν την εισαγγελική πρόταση στο «ένοχος» ή το «αθώος».

Οι κατηγορίες, οι κατηγορούμενοι και η εισαγγελική έφεση

Το Τριμελές Εφετείο Πλημμελημάτων κρίνει από την αρχή την υπόθεση καθώς καλείται, μετά από έφεση του Εισαγγελέα στην πρωτόδικη απόφαση, να επαναξιολογήσει και τις ομόφωνες αθωώσεις για δεκαπέντε κατηγορούμενους, αλλά και το ύψος των ποινών για πέντε καταδικασθέντες.

Ο κάτοικος Νταού δικάζεται κατόπιν δικής του έφεσης με ζητούμενο τη μείωση της ποινής του, καθώς δεν ασκήθηκε εναντίον της πρωτόδικης απόφασης, στο σκέλος που τον αφορά, εισαγγελική έφεση.

Οι κατηγορίες που βαρύνουν ανά περίπτωση τους είκοσι, τότε επιτελικούς των αρμόδιων υπηρεσιών και φορέων, αφορούν 102 ανθρωποκτονίες από αμέλεια, μεταξύ αυτών και των θανάτων των εννέα ανθρώπων που πνίγηκαν στη θάλασσα στην προσπάθεια τους να γλιτώσουν από τη φωτιά. Αφορούν παράλληλα και 32 σωματικές βλάβες από αμέλεια σχετικά με τους τραυματίες, επιζώντες της καταστροφής οι οποίοι παρίστανται στη δίκη.

Το πρωτόδικο δικαστήριο με την απόφασή του, η οποία έτυχε σφοδρότατων αντιδράσεων εντός και εκτός της δικαστικής αίθουσας, έκρινε ενόχους έξι από τους 21 κατηγορούμενους και ομόφωνα αθώους τους υπόλοιπους δεκαπέντε.

Ένοχοι κρίθηκαν οι τότε επικεφαλής και στελέχη της Πυροσβεστικής Σωτήρης Τερζούδης, Βασίλης Ματθαιόπουλος, Ιωάννης Φωστιέρης, Νίκος Παναγιωτόπουλος και Χαράλαμπος Χιόνης, στους οποίους η τελική εκτιτέα ποινή ορίστηκε στα πέντε έτη, τα οποία μετατράπηκαν σε χρηματική ποινή προς 10 ευρώ ημερησίως. Ένοχος κρίθηκε και ο κάτοικος στο Νταού, από την αυλή του οποίου ξεκίνησε η φωτιά, ο οποίος καταδικάστηκε σε ποινή 3 ετών.

Το πρωτοβάθμιο δικαστήριο αθώωσε τα στελέχη της Πυροσβεστικής Χρήστο Γκολφίνο, Φίλιππο Παντελεάκο, Δαμιανό Παπαδόπουλο, Χρήστο Λάμπρη, Χρήστο Δροσόπουλο, Γεώργιο Πορτοζούδη και Στέφανο Κολοκούρη.

Αθώωσε επίσης τον τότε αξιωματικό στα Εναέρια Μέσα της ΕΛΑΣ Χαράλαμπο Συρογιάννη, τον τότε Γενικό Γραμματέα Πολιτικής Προστασίας Ιωάννη Καπάκη, την τότε περιφερειάρχη Αττικής Ρένα Δούρου και τους τότε δημάρχους Μαραθώνα Ηλία Ψινάκη, Πεντέλης Δημήτριο-Στέργιο Καψάλη και Ραφήνας-Πικερμίου Ευάγγελο Μπουρνούς, καθώς και τους αντιδημάρχους Βάιο Θανασιά (Μαραθώνα) και Αντώνη Παλπατζή (Ραφήνας-Πικερμίου).

Της Τζούλης Βινιεράτου

Νομοθετική πρόταση για τις επιστροφές παράνομων μεταναστών παρουσίασε η ΕΕ

Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή πρότεινε χθες Τρίτη τη θέσπιση κοινού ευρωπαϊκού συστήματος για τις επιστροφές των παράνομων μεταναστών με ταχύτερες, απλούστερες και αποτελεσματικότερες διαδικασίες σε όλη την ΕΕ.

Το νέο νομικό πλαίσιο για τις επιστροφές, το οποίο ζητήθηκε από το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο τον Οκτώβριο του 2024, αποτελεί βασικό στοιχείο για τη συμπλήρωση του Συμφώνου για τη Μετανάστευση και το Άσυλο, το οποίο εγκρίθηκε τον Μάιο του 2024 και θα τεθεί σε εφαρμογή στα μέσα του 2026 και το οποίο καθορίζει ολοκληρωμένη προσέγγιση για τη μετανάστευση, καθώς και ταχύτερη και αποτελεσματικότερη διεκπεραίωση των αιτήσεων ασύλου.

Τα ποσοστά επιστροφής σε ολόκληρη την ΕΕ ανέρχονται σήμερα μόλις στο 20%. «Μόλις ο ένας στους πέντε εγκαταλείπει την ΕΕ και αυτό δεν είναι αποδεκτό. Οι κοινωνίες μας δεν θα το ανεχτούν», τόνισε ο επίτροπος Εσωτερικών Υποθέσεων και Μετανάστευσης Μάγκνους Μπρούνερ, ο οποίος χαρακτήρισε τη νομοθετική πρόταση της Επιτροπής «σημείο καμπής». «Βάζουμε τον ευρωπαϊκό μας σπίτι σε τάξη», διαβεβαίωσε ο Μ. Μπρούνερ, προσθέτοντας: «Με το νέο ευρωπαϊκό σύστημα επιστροφών, θα διασφαλίσουμε ότι όσα άτομα δεν έχουν δικαίωμα παραμονής στην ΕΕ, όντως επιστρέφουν. Έτσι, θα ενισχυθεί σημαντικά η εμπιστοσύνη στο κοινό μας ευρωπαϊκό σύστημα ασύλου και μετανάστευσης.»

Για να τεθεί σε ισχύ, η πρόταση της Επιτροπής θα πρέπει να εγκριθεί από το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και από τα κράτη-μέλη της ΕΕ. Ο επίτροπος Μπρούνερ δήλωσε ότι ελπίζει στην έγκρισή της «το συντομότερο δυνατόν», αν και πρόκειται για εξαιρετικά ευαίσθητο θέμα, πολιτικά και νομικά, που διχάζει τα κράτη-μέλη.

Σύμφωνα με την Επιτροπή, οι νέοι κανόνες θα δώσουν στα κράτη-μέλη τα απαραίτητα εργαλεία ώστε οι επιστροφές να γίνουν πιο αποτελεσματικές, με πλήρη σεβασμό των θεμελιωδών δικαιωμάτων.

Οι νέοι κοινοί κανόνες περιλαμβάνουν:

– Ευρωπαϊκό σύστημα με τη μορφή κανονισμού που περιλαμβάνει κοινές διαδικασίες για την έκδοση αποφάσεων επιστροφής, και τη θέσπιση ευρωπαϊκής εντολής επιστροφής που θα εκδίδεται από τα κράτη-μέλη. Τα 27 διαφορετικά συστήματα που ισχύουν σήμερα σημαίνουν κατακερματισμό σε επίπεδο Ένωσης, σημειώνει η Επιτροπή.

Χάρη στην αμοιβαία αναγνώριση των αποφάσεων επιστροφής, ένα κράτος μέλος θα μπορεί να αναγνωρίζει και να εκτελεί απευθείας απόφαση επιστροφής που έχει εκδοθεί από άλλο κράτος-μέλος, χωρίς να χρειάζεται να κινήσει νέα διαδικασία. Έως την 1η Ιουλίου 2027, ένα έτος μετά την έναρξη εφαρμογής του συμφώνου για τη μετανάστευση και το άσυλο, η Επιτροπή θα επανεξετάσει κατά πόσον τα κράτη-μέλη έχουν θεσπίσει κατάλληλες ρυθμίσεις για την αποτελεσματική διεκπεραίωση των ευρωπαϊκών εντολών επιστροφής και θα εκδώσει εκτελεστική απόφαση που θα καθιστά υποχρεωτική την αναγνώριση και την εκτέλεση απόφασης επιστροφής που έχει εκδοθεί από άλλο κράτος-μέλος.

– Σαφείς κανόνες για την αναγκαστική επιστροφή και παράλληλη παροχή κινήτρων για οικειοθελή επιστροφή: Οι αναγκαστικές επιστροφές θα είναι υποχρεωτικές όταν ένα πρόσωπο που διαμένει παράνομα στην ΕΕ δεν συνεργάζεται, διαφεύγει σε άλλο κράτος-μέλος, δεν αποχωρεί από την ΕΕ εντός της καθορισμένης προθεσμίας οικειοθελούς αναχώρησης ή συνιστά κίνδυνο για την ασφάλεια. Η προσέγγιση αυτή παρέχει κίνητρα για οικειοθελή επιστροφή εντός των καθορισμένων προθεσμιών αναχώρησης από την ΕΕ.

– Αυστηρότερες υποχρεώσεις των επιστρεφόντων, οι οποίες αντισταθμίζονται από σαφείς διασφαλίσεις – ρητές υποχρεώσεις συνεργασίας με τις εθνικές αρχές καθ’ όλη τη διάρκεια της διαδικασίας επιστροφής. Τα μέτρα αυτά συμπληρώνονται από σαφείς συνέπειες σε περίπτωση άρνησης συνεργασίας, όπως η μείωση ή η άρνηση χορήγησης επιδομάτων ή η κατάσχεση ταξιδιωτικών εγγράφων. Ταυτόχρονα, θα ενισχυθούν τα κίνητρα συνεργασίας, συμπεριλαμβανομένης της στήριξης για οικειοθελή επιστροφή.

– Ισχυρές διασφαλίσεις καθ’ όλη τη διάρκεια της διαδικασίας επιστροφής: Όλα τα μέτρα που σχετίζονται με τις επιστροφές πρέπει να υλοποιούνται με πλήρη σεβασμό των θεμελιωδών και διεθνών προτύπων για τα ανθρώπινα δικαιώματα. Αυτό διασφαλίζεται μέσω σαφών διαδικασιών, όπως το δικαίωμα προσφυγής, η στήριξη των ευάλωτων ατόμων, οι ισχυρές διασφαλίσεις για τους ανηλίκους και τις οικογένειες και η τήρηση της αρχής της μη επαναπροώθησης.

– Αυστηρότεροι κανόνες για τον περιορισμό των περιπτώσεων κατάχρησης και την αντιμετώπιση της διαφυγής: Τα κράτη-μέλη θα διαθέτουν ενισχυμένους κανόνες για τον εντοπισμό των επιστρεφόντων, όπως η δυνατότητα να ζητούν χρηματική εγγύηση, η τακτική υποβολή εκθέσεων ή η υποχρέωση των επιστρεφόντων να διαμένουν σε τόπο που ορίζεται από τις εθνικές αρχές. Οι νέοι κανόνες καθορίζουν σαφείς όρους για κράτηση εάν υπάρχει κίνδυνος διαφυγής, καθώς και εναλλακτικές λύσεις αντί της κράτησης. Η κράτηση μπορεί να διαρκέσει έως και 24 μήνες, αντί για 18 μήνες που είναι το σημερινό όριο. Επιπλέον, το ανασταλτικό αποτέλεσμα των αποφάσεων επιστροφής δεν θα είναι πλέον αυτόματο, εκτός εάν συντρέχουν ζητήματα μη επαναπροώθησης.

– Ειδικοί κανόνες για τα άτομα που συνιστούν κίνδυνο για την ασφάλεια: Τα κράτη-μέλη θα πρέπει να ελέγχουν εγκαίρως κατά πόσον ένα άτομο παρουσιάζει κίνδυνο για την ασφάλεια. Μόλις εντοπιστούν, τα άτομα αυτά υπόκεινται σε αυστηρούς κανόνες, όπως υποχρεωτική αναγκαστική επιστροφή, μεγαλύτερης διάρκειας απαγόρευση εισόδου και ξεχωριστοί χώροι κράτησης. Η κράτηση μπορεί να παραταθεί πέραν της κανονικής διάρκειας των 24 μηνών με δικαστική εντολή.

– Επανεισδοχή ως μέρος της διαδικασίας επιστροφής: Για να γεφυρωθεί το χάσμα ανάμεσα στην απόφαση επιστροφής και την επιστροφή σε μια τρίτη χώρα, οι νέοι κανόνες θεσπίζουν κοινή διαδικασία ώστε να διασφαλίζεται ότι η απόφαση επιστροφής ακολουθείται συστηματικά από αίτηση επανεισδοχής. Προβλέπουν επίσης τη δυνατότητα διαβίβασης δεδομένων σε τρίτες χώρες με σκοπό την επανεισδοχή.

– Κέντρα επιστροφής: Τα κράτη-μέλη έχουν ζητήσει καινοτόμες λύσεις για τη διαχείριση της μετανάστευσης. Με αυτή την πρόταση θεσπίζεται η νομική δυνατότητα για επιστροφή ατόμων που διαμένουν παράνομα στην ΕΕ και έχουν λάβει τελεσίδικη απόφαση επιστροφής σε τρίτη χώρα βάσει συμφωνίας ή ρύθμισης που έχει συναφθεί διμερώς ή σε επίπεδο ΕΕ. Αυτή η συμφωνία ή ρύθμιση μπορεί να συναφθεί με τρίτη χώρα που σέβεται τα διεθνή πρότυπα και τις αρχές για τα ανθρώπινα δικαιώματα σύμφωνα με το διεθνές δίκαιο, συμπεριλαμβανομένης της αρχής της μη επαναπροώθησης. Οι οικογένειες με ανηλίκους και οι ασυνόδευτοι ανήλικοι εξαιρούνται, ενώ ο τρόπος που εφαρμόζονται αυτές οι συμφωνίες ή ρυθμίσεις πρέπει να παρακολουθείται.

Της Μαρίας Αρώνη

Έπεσε η κυβέρνηση της Πορτογαλίας

Έπειτα από μόλις ένα χρόνο στην εξουσία, η συντηρητική κυβέρνηση μειοψηφίας της Πορτογαλίας κατέρρευσε χθες Τρίτη, καθώς δεν μπόρεσε να εξασφαλίσει ψήφο εμπιστοσύνης από το κοινοβούλιο.

Ο πρωθυπουργός υπό παραίτηση Λουίς Μοντενέγκρου υπέστη καθαρή ήττα στην πορτογαλική εθνική αντιπροσωπεία, έπειτα από εβδομάδες καταγγελιών της αντιπολίτευσης για σύγκρουση συμφερόντων λόγω δοσοληψιών οικογενειακής επιχείρησης.

Η Πορτογαλία οδηγείται έτσι στις τρίτες βουλευτικές εκλογές σε ισάριθμα χρόνια.

Στη θεωρία, ο πρόεδρος Μαρσέλου Χεμπέλου ντε Σόουζα θα μπορούσε να αναθέσει εντολή σχηματισμού κυβέρνησης σε κάποιον άλλο πολιτικό της κυβερνώσας Δημοκρατικής Συμμαχίας ή στον επικεφαλής της αντιπολίτευσης Πέντρου Νούνου Σάντους του Σοσιαλιστικού Κόμματος. Αναμένεται να έχει συναντήσεις με τους πολιτικούς αρχηγούς αργότερα σήμερα το πρωί.

Ωστόσο, το πιο πιθανό σενάριο μοιάζει να είναι πως ο αρχηγός του κράτους θα διαλύσει τη Βουλή και θα προκηρύξει πρόωρες εκλογές, που θα μπορούσαν να διεξαχθούν την 11η ή τη 18η Μαΐου.

Η πολιτική κρίση ήταν απρόσμενη για αρκετούς αναλυτές, καθώς η υγεία της οικονομίας της Πορτογαλίας κρίνεται καλή, η ανάπτυξη καταγράφει ρεκόρ και η ανεργία βρίσκεται σε ιστορικά χαμηλά παρότι συνεχίζουν να εφαρμόζονται μέτρα λιτότητας.

Η αντιπολίτευση καταγγέλλει πως η εταιρεία Spinumvira, που ίδρυσε ο κος Μοντενέγκρου το 2021, επωφελήθηκε από το ότι ανέλαβε επικεφαλής της κυβέρνησης του κράτους της Ιβηρικής και έκλεισε συμβάσεις με διάφορες ιδιωτικές εταιρείες.

Ο απερχόμενος πρωθυπουργός αρνείται πως έγινε οτιδήποτε παράνομο και τονίζει πως πλέον η επιχείρηση ανήκει στους γιους του. Ωστόσο, απέφυγε να δώσει οποιαδήποτε πληροφορία για το πελατολόγιο της εταιρείας.

Ο Λουίς Μοντενέγκρου κατάφερε να ξεπεράσει δυο προτάσεις μομφής αφού ξέσπασε το σκάνδαλο πριν από τη χθεσινή ψηφοφορία. Εννοεί μολαταύτα να είναι εκ νέου υποψήφιος, παρά τον σάλο. Δημοσκοπήσεις υποδεικνύουν εξάλλου ότι η Δημοκρατική Συμμαχία μπορεί να εξασφαλίσει καλύτερο αποτέλεσμα από ό,τι τον Μάρτιο του 2024.

Παλαιολιθικό σεμινάριο: «Τα στολίδια μας και αυτά των άλλων: στολίδια και πολιτισμικές παραδόσεις στο Φράγχθι»

Μια … ιδιότυπη σταθερότητα στον τύπο κοσμημάτων, που χρησιμοποιούσαν οι προϊστορικοί κάτοικοι του Σπηλαίου Φράγχθι στην Αργολίδα, ανοίγει νέες προοπτικές στην έρευνα. Όπως αναφέρει στο ΑΠΕ-ΜΠΕ η Κατρίν Περλέ, ομότιμη καθηγήτρια του Πανεπιστημίου Παρί-Ναντέρ στη Γαλλία, σε αντίθεση με τους κυνηγούς-τροφοσυλλέκτες άλλων περιοχών του ελλαδικού χώρου που προτιμούσαν μεγαλύτερη ποικιλία στολιδιών, οι παλαιολιθικοί και μεσολιθικοί κάτοικοι στο Φράγχθι χρησιμοποιούσαν το ίδιο περιορισμένο εύρος τύπων κοχυλιών «για σχεδόν 20 χιλιετίες».

«Δεδομένων των επαναλαμβανόμενων μεταβολών σε όλα τα υπόλοιπα – κλίμα, περιβάλλον, οικονομική βάση, κατάσταση σπηλαίου και λίθινα εργαλεία – αυτή η σταθερότητα είναι ακόμη πιο εντυπωσιακή. Το γεγονός αυτό ανοίγει νέες προοπτικές για την πιθανή διάρκεια των πολιτιστικών παραδόσεων στο απώτερο παρελθόν και με οδηγεί να αμφισβητήσω την κλασική χρήση λίθινων εργαλείων και όπλων για τον ορισμό πολιτιστικών ενοτήτων της Παλαιολιθικής ή της Μεσολιθικής Εποχής», επισημαίνει η ίδια στο ΑΠΕ-ΜΠΕ, με αφορμή την ομιλία που θα πραγματοποιήσει την Πέμπτη 13 Μαρτίου, στο πλαίσιο του Παλαιολιθικού Σεμιναρίου 2025, το οποίο διεξάγεται στο Ινστιτούτο της Δανίας στην Αθήνα (Χαιρεφώντος 16, Πλάκα). Η διάλεξή της έχει τίτλο «Τα στολίδια μας και αυτά των άλλων: στολίδια και πολιτισμικές παραδόσεις στο Φράγχθι».

Και τι μπορεί να σημαίνει αυτή η … ιδιότυπη σταθερότητα στο Φράγχθι; «Δεν βλέπω κανένα άλλο πιθανό νόημα πέρα από τη ‘δήλωση’ μιας συγκεκριμένης παράδοσης και ταυτότητας: ‘Εμείς είμαστε αυτοί, οι άλλοι είναι εκείνοι – και θέλουμε να δείξουμε τη διαφορά’. Όμως ακόμη και με περιορισμένο αριθμό τύπων κόσμησης, ανάλογα με την τοποθέτησή τους μπορούσαν να παραχθούν ποικίλα διακοσμητικά μοτίβα», εξηγεί η κα Περλέ.

«Η ομιλία μου αφορά στα πιο εντυπωσιακά χαρακτηριστικά των στοιχείων κόσμησης στο Παλαιολιθικό και Μεσολιθικό Φράγχθι, που είναι, πρώτον, ο εξαιρετικός πλούτος τους ως προς τον αριθμό των στοιχείων, δεύτερον, η πολύ περιορισμένη επιλογή ειδών κοχυλιών και, τρίτον, η σταθερότητα αυτών των επιλογών για σχεδόν 20 χιλιετίες», λέει στο ΑΠΕ-ΜΠΕ.

Και τι πληροφορίες μπορούν να δώσουν αυτά τα μικροσκοπικά, συνήθως, τεκμήρια για τους ανθρώπους του τόσο μακρινού παρελθόντος;

«Τα προϊστορικά στοιχεία κόσμησης αναλύονται συχνότερα ως δείκτες στάτους και ταυτότητας. Στο Φράγχθι, καθώς δεν έχουμε κάποια περίτεχνη ταφή που να συσχετίζει το φύλο και την ηλικία ενός νεκρού με τα στολίδια του, τα τελευταία είναι προτιμότερο να μελετούνται σε επίπεδο κοινότητας τόσο ως προς τις τεχνικές όσο και ως προς τις πολιτιστικές παραδόσεις. Όλα μαζί τα αποτελέσματα ήταν εντελώς απροσδόκητα: Εκεί που είχαμε υποθέσει ότι θα βρίσκαμε ασυνέχεια στις παραδόσεις – κατά την Παλαιολιθική και Μεσολιθική Εποχή – εντοπίσαμε συνέχεια, και όπου περιμέναμε συνέχεια – Νεολιθική – βρήκαμε ισχυρές ενδείξεις για έντονες ασυνέχειες», υπογραμμίζει η συνομιλήτρια του ΑΠΕ-ΜΠΕ.

Και σε συνάρτηση με τη θεματική του Παλαιολιθικού Σεμιναρίου, που είναι αφιερωμένο στην προϊστορία της ένδυσης, της κόσμησης και της νηματουργίας;

«Σε σχέση με το σεμινάριο, είναι σαφές ότι τόσο οι κυνηγοί-τροφοσυλλέκτες όσο και οι γεωργοί που έζησαν στον σπήλαιο Φράγχθι λάτρευαν να διακοσμούν τον εαυτό τους και τα ρούχα τους με στολίδια. Εκμεταλλεύτηκαν την ευκαιρία που τους δόθηκε από την παράκτια θέση του σπηλαίου για να παράγουν μεγάλες ποσότητες χαντρών και περιδέραιων από όστρακα, που πιθανότατα αντάλλασσαν σε οικισμούς της ενδοχώρας. Ωστόσο, τη Νεολιθική εποχή επικράτησε μια διαφορετική αντίληψη για τα στολίδια, που οδήγησε στο να επικεντρωθούν περισσότερο σε χάντρες και περιδέραια από λίθους», καταλήγει η κα Περλέ, που υποστηρίζει «πλήρως την πρωτοβουλία του Παλαιολιθικού Σεμιναρίου».

Το Παλαιολιθικό Σεμινάριο 2025 διοργανώνουν η καθηγήτρια Νένα Γαλανίδου από το Πανεπιστήμιο Κρήτης και ο Ανδρέας Ντάρλας από την Εφορεία Παλαιοανθρωπολογίας-Σπηλαιολογίας του υπουργείου Πολιτισμού.