Κυριακή, 22 Δεκ, 2024

«Ο Πετρόμπεης Μαυρομιχάλης και το φάσμα των φατριών»: μια σειρά συζητήσεων με αφορμή το θεατρικό έργο του Παντελή Μπουκάλα

«Το θέατρο (και η λογοτεχνία γενικότερα) είναι τέχνη της απορίας και των ερωτημάτων, όχι των τελεσίδικων απαντήσεων, και μάλιστα σε ζητήματα για τα οποία η ιστοριογραφία δεν συμφωνεί στις προσεγγίσεις και τα συμπεράσματά της. Είναι τέχνη μέχρις ενός σημείου αρχαιολογική: δοκιμάζει να αναδείξει τις στρώσεις των συναισθημάτων και των σκέψεων των ηρώων της, αποφεύγει όμως να προσφέρει έτοιμη τη μία και μόνη ερμηνεία τους.»

Με βάση αυτή τη ρήση του Παντελή Μπουκάλα, μετά από κάθε παράσταση, στο Studio Μαυρομιχάλη θα βρίσκεται μια προσωπικότητα από διαφορετικούς χώρους της δημόσιας ζωής, προκειμένου να γίνει συζήτηση, όχι μόνο για τον Πετρόμπεη Μαυρομιχάλη, αλλά και για τη μεγαλειώδη στιγμή του ελληνικού έθνους, την Επανάσταση του 1821. Με τους ήρωες της, τους προδότες της, τα αμφιλεγόμενα πρόσωπα, τις αντιφάσεις της, τις προσδοκίες, τις διαψεύσεις,, τα φωτεινά αλλά και τα σκοτεινά της σημεία. Και φυσικά για το πώς αυτή η μεγαλειώδης εξέγερση καθόρισε τη συνέχεια του Ελληνισμού μέχρι σήμερα. Γιατί, όπως πάλι σημειώνει ο Παντελής Μπουκάλας, «η εθνική αυτογνωσία είναι ένα αέναο ζητούμενο».

Στις 10 Νοεμβρίου καλεσμένος είναι ο ιστορικός, υπεύθυνος των ιστορικών αρχείων του Μουσείου Μπενάκη, Τάσος Σακελλαρόπουλος, ενώ ακολουθούν στις 24 Νοεμβρίου ο ιστορικός, επίτιμο μέλος του Ιδρύματος Μεσογειακών Σπουδών και ομότιμος καθηγητής στο Τμήμα Ιστορίας και Αρχαιολογίας στο Πανεπιστήμιο Κρήτης Χρήστος Λούκος, στις 15 Δεκεμβρίου ο καθηγητής Φιλοσοφίας Δικαίου και Θεωρίας Θεσμών στο Τμήμα Ιστορίας και Φιλοσοφίας της Επιστήμης του ΕΚΠΑ Αριστείδης Χατζής και στις 22 Δεκεμβρίου η αναπληρώτρια καθηγήτρια Ιστορίας Νέων Χρόνων στο τμήμα Ιστορίας και Αρχαιολογίας του Πανεπιστήμιου Κρήτης Ελευθερία Ζέη.

Η είσοδος στη συζήτηση είναι δωρεάν για το κοινό που θέλει να την παρακολουθήσει.

Λίγα λόγια για την παράσταση

Πόσο συνδεδεμένοι είμαστε με την ιστορία μας;

Έχουμε αναρωτηθεί ποτέ από ποια πρόσωπα ή ποια γεγονότα πήραν τα ονόματά τους οι οδοί και οι πλατείες που ζούμε ή εργαζόμαστε ή διασχίζουμε σε καθημερινή βάση; Έχουμε ποτέ επιχειρήσει αυτήν τη μικρή σύνδεση με το παρελθόν μας;

Αυτή ήταν η αφορμή για να προχωρήσουμε στη δημιουργία μιας παράστασης για τον Πετρόμπεη Μαυρομιχάλη, έναν από τους πρωταγωνιστές της ελληνικής επανάστασης του 1821, από τον οποίον πήρε το όνομά της η οδός Μαυρομιχάλη και κατ’ επέκταση το θέατρό μας, Studio Μαυρομιχάλη.

Και είχαμε την τεράστια τύχη και τιμή, συνοδοιπόρος μας σε αυτή μας την προσπάθεια να είναι ο Παντελής Μπουκάλας, που ανέλαβε τη συγγραφή του έργου.

Παντελής Μπουκάλας: Διακόσια χρόνια μετά την Επανάσταση, ο Πέτρος Μαυρομιχάλης, ο οικείος μας Πετρόμπεης, παραμένει, αν όχι ένα σημείο αμφιλεγόμενο, πάντως ένα πρόσωπο του Αγώνα ευρύτερα γνωστό όχι για τη μεγάλη συμβολή του στα επαναστατικά χρόνια αλλά για την εμπλοκή της οικογένειάς του στη δολοφονία του Ιωάννη Καποδίστρια. Στις 9 Οκτωβρίου 1831, ο Γεώργιος και ο Κωνσταντίνος Μαυρομιχάλης, γιος και αδερφός αντίστοιχα του ηγέτη των Μανιατών, πυροβόλησαν και μαχαίρωσαν θανάσιμα τον Κυβερνήτη στο Ναύπλιο, έξω από τον ναό του Αγίου Σπυρίδωνος. Στη βαθύτατα διχασμένη Ελλάδα, που δεν είχε βρει ακόμα έναν στέρεο βηματισμό, άλλοι θρηνούσαν κι άλλοι πανηγύριζαν.

Γνώριζε άραγε ο Πετρόμπεης τι σχεδίαζαν οι άμεσοι συγγενείς του; Οι ιστοριογραφικές υποθέσεις ποικίλλουν, όπως ποικίλλουν και για την ενδεχόμενη εμπλοκή της Γαλλίας και της Αγγλίας στον φόνο. Διαθέτουμε, ωστόσο, μιαν απάντηση του ίδιου του Πέτρου: «Τι μέτρον ήθελον λάβει αν ο υιός μου και ο αδελφός μου εξεμυστηρεύοντο εις εμέ την συνωμοσίαν των; Ήθελον ακούσει την φωνήν της εκδικήσεως και του αυστηρού πατριωτισμού; Ή το γήρας αυτό και η θρησκεία ήθελον με καταφέρει να λησμονήσω τον Άρχοντα διά να ελεήσω τον άνδρα; Ιδού εξέτασις βασανική δι’ εμέ».

Η απάντηση αυτή πρέπει να συνεκτιμηθεί με τη μεγάλη σημασία που της αξίζει, επειδή δόθηκε σε χρόνο ιστορικά και συναισθηματικά ουδέτερο: γράφτηκε τον Δεκέμβριο του 1842, όταν η υπόληψη της μαυρομιχαλαίικης οικογένειας είχε αποκατασταθεί και δημοσιεύτηκε στην εφημερίδα Νέα Ημέρα της Τεργέστης στις 25 Μαρτίου 1843.

Ο Πετρόμπεης αρνείται κατηγορηματικά ότι γνώριζε. Η απάντησή του πρέπει να θεωρηθεί ειλικρινής και τίμια, διότι ακόμα και τότε, πέντε χρόνια πριν από τον θάνατό του, δεν συμπληρώνει την άρνησή του αυτή με μια δεύτερη απάντηση που θα βόλευε τη συνείδησή του και θα ενίσχυε το κύρος του. Δεν λέει δηλαδή ότι θα απέτρεπε τους συγγενείς του από το φονικό εγχείρημά τους. Αντίθετα, εκτίθεται εκουσίως στην κριτική, λέγοντας ότι, μια δεκαετία μετά, εξακολουθεί να βασανίζεται από το ερώτημα τι θα έπραττε, αν όντως γνώριζε.

Το θέατρο (και η λογοτεχνία γενικότερα) είναι τέχνη της απορίας και των ερωτημάτων, όχι των τελεσίδικων απαντήσεων, και μάλιστα σε ζητήματα για τα οποία η ιστοριογραφία δεν συμφωνεί στις προσεγγίσεις και τα συμπεράσματά της.

Είναι τέχνη μέχρις ενός σημείου αρχαιολογική: δοκιμάζει να αναδείξει τις στρώσεις των συναισθημάτων και των σκέψεων των ηρώων της, αποφεύγει όμως να προσφέρει έτοιμη τη μία και μόνη ερμηνεία τους.

* * * * *

Η παράσταση «Ο Πετρόμπεης Μαυρομιχάλης και το φάσμα των φατριών», σε κείμενο του Παντελή Μπουκάλα, ανέβηκε αρχικά τον Μάιο του 2023 στο Studio Μαυρομιχάλη από τον Θεατρικό Οργανισμό «Νέος λόγος» και τώρα συνεχίζει και την επόμενη περίοδο 2023-24 με επιχορήγηση από το Υπουργείο Πολιτισμού. Το έργο γράφτηκε κατόπιν παραγγελίας του θεάτρου Studio Μαυρομιχάλη στον Παντελή Μπουκάλα.

Πετρόμπεης

ΣΥΝΤΕΛΕΣΤΕΣ:

Σκηνοθεσία: Φώτης Μακρής – Στέλλα Κρούσκα – Κλεοπάτρα Τολόγκου

Σκηνικά – Κοστούμια: Μάγδα Καλορίτη

Μουσική: Νείλος Καραγιάννης

Φωτισμοί: Φώτης Μακρής

Βίντεο παράστασης: Φοίβος Σαμαρτζής

3D γραφικά: Κωνσταντίνος Οικονόμου

Φωτογραφίες: Δάφνη Δίγκα

Παίζει ο Φώτης Μακρής.

Μαζί του στην σκηνή ο μουσικός Νείλος Καραγιάννης.

Ημέρες και ώρες παράστασης: Κάθε Παρασκευή στις 21:00

Διάρκεια: 90΄, χωρίς διάλειμμα

ΤΙΜΕΣ ΕΙΣΙΤΗΡΙΩΝ:

Κανονικό : 12 ευρώ

Φοιτητικό, κάτω των 25 ετών, άνω των 65 : 10 ευρώ

Άνεργοι, ατέλειες, Α.Μ.Ε.Α.  : 8 ευρώ

Προπώληση: https://www.viva.gr/tickets/theater/o-petrompeis-mauromixalis-kai-to-fasma-ton-fatrion/

Διεύθυνση: Μαυρομιχάλη 134, Νεάπολη Εξαρχείων

Τηλ.: 210 6453330

(με πληροφορίες από το Αθηνόραμα)

Ανακατασκευάζοντας την ιστορική ηφαιστειακή έκρηξη του 1650 στο Αιγαίο με τρισδιάστατα σεισμικά προφίλ

Την ιστορική υποθαλάσσια έκρηξη του ηφαιστείου Κολούμπου στο Αιγαίο, που συνέβη το 1650 προκαλώντας ένα καταστροφικό τσουνάμι, ανακατασκεύασαν ερευνητές του γερμανικού ινστιτούτου GEOMAR σε συνεργασία με το Εθνικό και Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών και το Πανεπιστήμιο του Αμβούργου. Η τρισδιάστατη απεικόνιση έδωσε νέα στοιχεία για το συμβάν και ανοίγει νέους δρόμους για την παρακολούθηση των ηφαιστειακών εκρήξεων.

Η ομάδα ερευνητών, με επικεφαλής του Γιενς Κάρστενς από το Κέντρο Ωκεάνιων Ερευνών GEOMAR Helmholtz του Κιέλου, εξερεύνησε τον υποθαλάσσιο κρατήρα του Κολούμπου με μηχανήματα σύγχρονης τεχνολογίας απεικόνισης και ανακατασκεύασε τα ιστορικά γεγονότα χρησιμοποιώντας για πρώτη φορά τρισδιάστατα σεισμικά προφίλ. Τα συμπεράσματα δημοσιεύονται στο περιοδικό «Nature Communications».

Η έκρηξη ήταν ορατή στη Σαντορίνη για αρκετές εβδομάδες. Τον Σεπτέμβριο του 1650 οι άνθρωποι ανέφεραν ότι το χρώμα του νερού είχε αλλάξει και το νερό έβραζε. Περίπου επτά χιλιόμετρα βορειοανατολικά της Σαντορίνης ένα υποθαλάσσιο ηφαίστειο είχε αναδυθεί από τη θάλασσα και άρχισε να εκτοξεύει πυρακτωμένους βράχους. Σύννεφα καπνού σκοτείνιαζαν τον ουρανό και μπορούσαν να παρατηρηθούν φωτιές και αστραπές. Στη συνέχεια, το νερό υποχώρησε ξαφνικά, για να ορμήσει προς την ακτογραμμή λίγα λεπτά αργότερα «χτυπώντας» την με κύματα ύψους έως και 20 μέτρων. Ένας τεράστιος κρότος ακούστηκε σε απόσταση άνω των 100 χιλιομέτρων, ελαφρόπετρα και τέφρα έπεσαν στα γύρω νησιά και ένα θανατηφόρο σύννεφο δηλητηριωδών αερίων στοίχισε τη ζωή σε αρκετούς ανθρώπους στη Σαντορίνη.

Οι λεπτομέρειες της ιστορικής έκρηξης συγκεντρώθηκαν και δημοσιεύθηκαν από έναν Γάλλο ηφαιστειολόγο του 19ου αιώνα, ενώ υπάρχουν και ιστορικές περιγραφές από τους κατοίκους του νησιού. Πώς όμως προέκυψαν αυτά τα καταστροφικά γεγονότα;

Για να δώσει απαντήσεις, η ερευνητική ομάδα μελέτησε τον ηφαιστειακό κρατήρα του Κολούμπου με ειδικά μηχανήματα θαλάσσιας τεχνολογίας. «Θέλαμε να καταλάβουμε πώς προέκυψε το τσουνάμι εκείνη την εποχή και γιατί το ηφαίστειο εξερράγη τόσο βίαια», σημειώνει ο Γιενς Κάρστενς.

Στη συνέχεια, η ερευνητική ομάδα χρησιμοποίησε τρισδιάστατες σεισμικές μεθόδους για να δημιουργήσει μια 3D εικόνα του κρατήρα, το ρηχότερο τμήμα του οποίου βρίσκεται 18 μέτρα κάτω από την επιφάνεια του νερού.

Η τρισδιάστατη σεισμική απεικόνιση είναι μια γεωφυσική τεχνική που εκμεταλλεύεται το γεγονός ότι τα ηχητικά κύματα ανακλώνται μερικώς στα όρια των στρωμάτων. Αυτό καθιστά δυνατή τη δημιουργία προφίλ διατομής των γεωλογικών δομών κάτω από τον πυθμένα της θάλασσας. Σε αντίθεση με τα δισδιάστατα σεισμικά ανάκλασης, τα 3D θαλάσσια σεισμικά ανάκλασης χρησιμοποιούν πολλαπλά καλώδια μέτρησης (δέκτες) που ρυμουλκούνται παράλληλα πίσω από το ερευνητικό σκάφος. Το αποτέλεσμα είναι μια τρισδιάστατη εικόνα, γνωστή ως σεισμικός όγκος, η οποία μας επιτρέπει να κοιτάξουμε κάτω από τον πυθμένα και να αναλύσουμε λεπτομερώς τη γεωλογία της περιοχής.

Η τρισδιάστατη απεικόνιση κατά τη συγκεκριμένη έρευνα κατέδειξε ότι ο κρατήρας είχε διάμετρο δυόμιση χιλιομέτρων και βάθος 500 μέτρων, γεγονός που υποδηλώνει μια πραγματικά μαζική έκρηξη, ενώ τα σεισμικά προφίλ αποκάλυψαν επίσης ότι η μία πλευρά του κώνου είχε παραμορφωθεί σοβαρά.

Στη συνέχεια, οι ερευνητές αποφάσισαν να συγκρίνουν τους διάφορους μηχανισμούς που θα μπορούσαν να έχουν προκαλέσει το τσουνάμι με τις ιστορικές μαρτυρίες αυτοπτών μαρτύρων. Όπως εξηγεί στο ΑΠΕ-ΜΠΕ η αναπληρώτρια καθηγήτρια του ΕΚΠΑ και μία από τους συγγραφείς της μελέτης Εύη Νομικού, διαπιστώθηκε ότι «μόνο ο συνδυασμός μιας κατολίσθησης ακολουθούμενης από μια ηφαιστειακή έκρηξη θα μπορούσε να εξηγήσει το τσουνάμι. Η έκρηξη από μόνη της δεν μπορεί να εξηγήσει τη δημιουργία του τσουνάμι. Ωστόσο, όταν η κατολίσθηση συμπεριλήφθηκε στις προσομοιώσεις, τα δεδομένα συμφωνούσαν με τις ιστορικές παρατηρήσεις».

Η μελέτη παρέχει πολύτιμες πληροφορίες για την ανάπτυξη προγραμμάτων παρακολούθησης της ενεργού υποθαλάσσιας ηφαιστειακής δραστηριότητας, όπως το πρόγραμμα «Santory»,με επικεφαλής την κα Νομικού.

«Ελπίζουμε να μπορέσουμε να χρησιμοποιήσουμε τα αποτελέσματά μας για την ανάπτυξη νέων προσεγγίσεων για την παρακολούθηση των ηφαιστειακών αναταραχών. Το όνειρό μας είναι να δημιουργήσουμε ένα σύστημα έγκαιρης προειδοποίησης, συλλέγοντας δεδομένα σε πραγματικό χρόνο. Τώρα έχουμε τοποθετήσει καινοτόμους υποθαλάσσιους αισθητήρες στο ενεργό υδροθερμικό πεδίο του Κολούμπου και τα δεδομένα συλλέγονται κάθε έξι μήνες», επισημαίνει η κα Νομικού.

Της Μαρίας Κουζινοπούλου

Κυρ. Μητσοτάκης: «Η Χαμάς δεν εκπροσωπεί τον παλαιστινιακό λαό»

Στο πλαίσιο του 27ου ετήσιου συνεδρίου «Economist Government Roundable», που έλαβε χώρα στο Λαγονήσι στις 24-26 Οκτωβρίου, ο Κυριάκος Μητσοτάκης συζήτησε με τον Αμερικανό ιαπωνικής καταγωγής πολιτικό επιστήμονα Φράνσις Φουκουγιάμα, αναφερόμενος αρχικά στις εξελίξεις στη Μέση Ανατολή.

Ο πρωθυπουργός ανέφερε ότι από την αρχή η Ελλάδα είχε ξεκάθαρη θέση αναγνωρίζοντας το δικαίωμα του Ισραήλ στην αυτοάμυνα, σύμφωνα με το Διεθνές και το Ανθρωπιστικό Δίκαιο, τονίζοντας την ανάγκη παροχής ανθρωπιστικής βοήθειας και καταδικάζοντας τη δράση της Χαμάς. «Η Χαμάς είναι τρομοκρατική οργάνωση. Δεν εκπροσωπεί τον παλαιστινιακό λαό», τόνισε ο κος Μητσοτάκης και ανέφερε τη συνάντησή του με τον πρωθυπουργό του Ισραήλ Μπενιαμίν Νεντανιάχου στο Ισραήλ. Ο πρωθυπουργός μιλώντας για το ρόλο της Ελλάδας υπογράμμισε πως έχουμε την δυνατότητα να μιλάμε με όλες τις πλευρές, όχι όμως με τη Χαμάς, επαναλαμβάνοντας πως πρόκειται για τρομοκρατική οργάνωση.

Ο κος Μητσοτάκης αναφέρθηκε και στις συζητήσεις στις οποίες συμμετέχει η Ελλάδα με τα ευρωπαϊκά κράτη, τον ΟΗΕ και τις ΗΠΑ για την αποστολή ανθρωπιστικής βοήθειας στη Γάζα δια θαλάσσης, ενώ έκανε λόγο για παραδοσιακό πόλεμο χαρακωμάτων που θυμίζει τον Α’ Παγκόσμιο Πόλεμο.

«Όταν μιλάμε για τη δική μας αμυντική ικανότητα είναι προφανές ότι στην Ευρώπη πρέπει να κάνουμε περισσότερα. Η έννοια της στρατηγικής αυτονομίας της Ευρώπης είναι κάτι το οποίο πρέπει να εξετάσουμε με μεγαλύτερη σοβαρότητα. Η Ελλάδα δαπανά πάνω από το 3% του ΑΕΠ της για αμυντικούς σκοπούς. Ένα από τα θέματα που συζητάμε όταν μιλάμε για το ευρωπαϊκό σύμφωνο σταθερότητας είναι να εξαιρέσουμε τις αμυντικές δαπάνες από τον προϋπολογισμό. Η άμυνα είναι κρίσιμης σημασίας για την ελευθερία και την κυριαρχία μας», τόνισε ο πρωθυπουργός.

Επεσήμανε επίσης την ανάγκη να διδαχθούμε από την Ουκρανία και τη Μέση Ανατολή, ώστε τα κράτη να έχουν τη στρατιωτική ικανότητα να υπερασπιστούν την εδαφική τους κυριαρχία, ενώ είπε ότι πρέπει η ΕΕ να δαπανά περισσότερους πόρους για την υπεράσπιση ευρωπαϊκών εδαφών.

Για τη στάση της Ελλάδας στο ψήφισμα του ΟΗΕ, τόνισε πως η χώρα μας ευθυγραμμίστηκε με την πλειοψηφία των ευρωπαϊκών χωρών. «Προσπαθήσαμε να τροποποιήσουμε το ψήφισμα, αλλά δεν καταφέραμε να περάσουμε τις θέσεις μας και γι’αυτό αποφασίσαμε την αποχή», πρόσθεσε.

Συμπλήρωσε ότι η Ελλάδα ήταν μία από τις τρεις ευρωπαϊκές χώρες που μετείχαν στη διεθνή διάσκεψη της Αιγύπτου και για το παλαιστινιακό και σημείωσε πως μία λύση μπορεί να υπάρξει, αυτή των δύο κρατών.

«Στο μυαλό μου, μόνη λύση μπορεί να είναι η αναβίωση του διαλόγου για δύο κράτη. Δηλαδή το δικαίωμα των Παλαιστινίων να έχουν το δικό τους κράτος, χωρίς να απειλούν το δικαίωμα του Ισραήλ να έχει το δικό του κράτος» ξεκαθάρισε ο πρωθυπουργός.

Ο κος Μητσοτάκης είπε, επίσης, πως δεν μπορεί κανείς να φαντάζεται λύση της κρίσης χωρίς στρατηγική ήττα της Χαμάς και πως η Παλαιστινιακή Αρχή έχει αποδείξει ότι είναι αποτελεσματική στη διοίκηση στη Δυτική Όχθη.

Αναφερόμενος στις ελληνοτουρκικές σχέσεις σημείωσε ότι πρέπει να διατηρηθεί το θετικό μομέντουμ και δήλωσε πως «ο Ταγίπ Εντογάν είναι στη λάθος πλευρά της ιστορίας όταν αρνείται να καταδικάσει τη στάση της Χαμάς».

Για το ενδεχόμενο νέας θητείας Τραμπ στις ΗΠΑ δεν έκανε προγνωστικά και μίλησε για την πολύ ισχυρή σχέση που έχει οικοδομήσει η χώρα μας με τις ΗΠΑ, οι οποίες αναγνωρίζουν το ρόλο της Ελλάδας στην περιοχή ως πυλώνα σταθερότητας.

Επιπλέον, ο πρωθυπουργός είπε ότι η μεγαλύτερη πρόκληση στις μέρες μας είναι η ανισότητα, ενώ αναφέρθηκε και στο ρόλο της τεχνητής νοημοσύνης και στη σύσταση στην Ελλάδα αρμόδιας επιτροπής εμπειρογνωμόνων.

23 επιθέσεις σε δύο εβδομάδες υπέστησαν δυνάμεις των ΗΠΑ σε Ιράκ και Συρία

Δυνάμεις των ΗΠΑ και συμμάχων τους που έχουν αναπτυχθεί σε βάσεις στο Ιράκ και στη Συρία έγιναν στόχοι 23 επιθέσεων με μη επανδρωμένα αεροσκάφη ή/και με ρουκέτες μέσα στις τελευταίες δυο εβδομάδες, δήλωσε χθες Δευτέρα ανώτερος αξιωματούχος του αμερικανικού υπουργείου Άμυνας.

Οι επιθέσεις εναντίον αμερικανικών στρατευμάτων και συμμάχων τους στον διεθνή αντιτζιχαντιστικό συνασπισμό στο Ιράκ και στη Συρία αυξάνονται από την 7η Οκτωβρίου και το ξέσπασμα του πολέμου του Ισραήλ και της Χαμάς – της παλαιστινιακού ισλαμιστικής οργάνωσης που κυβερνά τη Λωρίδα της Γάζας και τα τελευταία χρόνια θεωρείται ότι πρόσκειται στην Τεχεράνη.

«Μεταξύ της 17ης και της 26ης Οκτωβρίου, οι δυνάμεις των ΗΠΑ και του συνασπισμού έγιναν στόχος επιθέσεων 14 φορές στο Ιράκ και άλλες 9 στη Συρία», είπε ο Αμερικανός αξιωματούχος.

Οι επιθέσεις, που έγιναν με μη επανδρωμένα αεροσκάφη ή/και ρουκέτες, «στην πλειονότητά τους απέτυχαν να πλήξουν τους στόχους τους χάρη στις ισχυρές άμυνές μας», πρόσθεσε.

Η Ουάσιγκτον κατηγορεί το Ιράν ότι εμπλέκεται στις ενέργειες αυτές και ότι ουσιαστικά πρόκειται για ιρανικές επιθέσεις «δι’ αντιπροσώπων», καθώς αεροσκάφη των ΗΠΑ εξαπέλυσαν την περασμένη εβδομάδα πλήγματα εναντίον δυο εγκαταστάσεων στην ανατολική Συρία που χρησιμοποιούν οι Φρουροί της Επανάστασης, επίλεκτο σώμα του στρατού του Ιράν, και άλλες «οργανώσεις συνδεόμενες με αυτούς», σύμφωνα με τον Αμερικανό υπουργό Άμυνας Λόυντ Ώστιν.

Την Παρασκευή, το Πεντάγωνο έκανε λόγο για 21 στρατιώτες που τραυματίστηκαν ελαφρά στις επιθέσεις αυτές, ενώ ένας Αμερικανός πολίτης, υπεργολάβος, υπέκυψε εξαιτίας καρδιακής ανακοπής που υπέστη ενώ καλυπτόταν λόγω απειλής επίθεσης που αποδείχθηκε ψευδής.

Ο Αμερικανός αξιωματούχος είπε χθες πως δεν υπήρξαν άλλα θύματα.

Η Ουάσιγκτον διατηρεί ανεπτυγμένους κάπου 900 στρατιωτικούς της στη Συρία και άλλους σχεδόν 2.500 στο Ιράκ στο πλαίσιο των επιχειρήσεων εναντίον της τζιχαντιστικής οργάνωσης Ισλαμικό Κράτος.

Το Ιράν προειδοποιεί ότι οι ισραηλινές επιθέσεις μπορεί να επιφέρουν διεύρυνση της σύγκρουσης

Ο πρόεδρος του Ιράν Ιμπραχίμ Ραϊσί έκρινε χθες ότι το Ισραήλ πέρασε «τις κόκκινες γραμμές» εντείνοντας την επίθεσή του κατά της Χαμάς στη Λωρίδα της Γάζας, κάτι το οποίο «θα μπορούσε» να οδηγήσει άλλες πλευρές «να περάσουν στη δράση».

Η Τεχεράνη υποστηρίζει την παλαιστινιακή ισλαμιστική οργάνωση Χαμάς, που βρίσκεται σε πόλεμο με το Ισραήλ από τις 7 Οκτωβρίου, μετά την άνευ προηγουμένου φονική της επίθεση σε ισραηλινό έδαφος.

Σε αντίποινα, το Ισραήλ βομβαρδίζει συνεχώς τη Λωρίδα της Γάζας και πρόσφατα ενέτεινε τους βομβαρδισμούς.

«Τα εγκλήματα του σιωνιστικού καθεστώτος πέρασαν τις κόκκινες γραμμές, κάτι το οποίο θα μπορούσε να ωθήσει όλους τους άλλους να περάσουν στη δράση», προειδοποίησε ο Ιρανός πρόεδρος Ραϊσί σε ανάρτησή του στο μέσο κοινωνικής δικτύωσης X (πρώην Twitter).

«Η Ουάσιγκτον μας ζήτησε να μην κάνουμε τίποτα, αλλά αυτοί συνεχίζουν να προσφέρουν ευρεία υποστήριξη στο Ισραήλ», πρόσθεσε.

Σε συνέντευξη που παραχώρησε στο τηλεοπτικό δίκτυο Αλ Τζαζίρα, ο Ραϊσί διευκρίνισε ότι «το Ιράν θεωρεί καθήκον του» να υποστηρίξει «τον άξονα της αντίστασης», ο οποίος περιλαμβάνει ένοπλες οργανώσεις, όπως η Χαμάς ή η Χεζμπολάχ στον Λίβανο.

«Αλλά», πρόσθεσε, «οι οργανώσεις της αντίστασης είναι ανεξάρτητες όσον αφορά τις απόψεις τους, τις αποφάσεις τους και τις ενέργειές τους».

Η Ουάσιγκτον επέρριψε στο Ιράν μέρος της ευθύνης για επιθέσεις που είχαν στόχο τις τελευταίες μέρες τον αμερικανικό στρατό στη Συρία και στο Ιράκ και στις οποίες τραυματίστηκαν περίπου είκοσι Αμερικανοί στρατιώτες.

Ο πρόεδρος των ΗΠΑ Τζο Μπάιντεν προειδοποίησε σε «απευθείας μήνυμα» που απηύθυνε στον ανώτατο ηγέτη του Ιράν, τον Αγιατολάχ Αλί Χαμενεΐ, κατά οποιασδήποτε νέας επίθεσης αυτών των οργανώσεων.

«Οι ΗΠΑ γνωρίζουν πολύ καλά τις [στρατιωτικές] δυνατότητές μας» και «γνωρίζουν ότι είναι αδύνατο αυτές να ηττηθούν», προειδοποίησε ο Ραϊσί στη συνέντευξή του στο δίκτυο του Κατάρ.

Το Ιράν χαιρέτισε «την επιτυχία» της επίθεσης που πραγματοποίησε η Χαμάς στις 7 Οκτωβρίου στο ισραηλινό έδαφος, υπογραμμίζοντας ωστόσο ταυτοχρόνως ότι δεν είχε ανάμειξη.

Για τον Ραϊσί, «οι χώρες που δεν υποστηρίζουν τους Παλαιστίνιους θα πρέπει να εξηγήσουν γιατί δεν υπερασπίζονται αυτούς που σκοτώνονται κατά την θεμιτή υπεράσπιση της χώρας τους και της γης τους».

Κινέζοι και Ρώσοι αξιωματούχοι επέκριναν τις χώρες «που επιθυμούν να δημιουργήσουν προβλήματα» στην Ασία και αλλού

Υψηλόβαθμος αξιωματούχος του κινεζικού στρατού και ο Ρώσος υπουργός Άμυνας κατηγόρησαν σήμερα κάποιες χώρες ότι επιθυμούν «να δημιουργήσουν προβλήματα» στην Ασία και αλλού, στη διάρκεια φόρουμ για την Άμυνα που διεξάγεται στο Πεκίνο.

Οι δύο άνδρες εκφώνησαν ομιλίες στο συνέδριο Σιανγκσάν, το μεγαλύτερο ετήσιο φόρουμ για την Άμυνα που διεξάγεται στην Κίνα με τη συμμετοχή στρατιωτικών και διπλωματών από 90 χώρες και το οποίο ξεκίνησε χθες Κυριακή.

Το συνέδριο πραγματοποιείται φέτος την ώρα που η θέση του υπουργού Άμυνας της Κίνας παραμένει κενή μετά την ανακοίνωση την προηγούμενη εβδομάδα της αποπομπής, χωρίς επίσημη εξήγηση, του Λι Σανγκφού.

Ο στρατηγός Τζανγκ Γιουσία, αντιπρόεδρος της Κεντρικής Στρατιωτικής Επιτροπής της Κίνας, δήλωσε ότι ανησυχεί για την επιρροή «κάποιων χωρών» στον υπόλοιπο κόσμο, κάνοντας μια κεκαλυμμένη αναφορά στις ΗΠΑ.

«Στον κόσμο σήμερα τα καυτά σημεία διαδέχονται το ένα το άλλο. Ο πόνος του πολέμου, του χάους και της αναταραχής, καθώς και η απώλεια ανθρώπινων ζωών εμφανίζονται συνεχώς», επεσήμανε ο στρατηγός.

«Κάποιες χώρες, φοβούμενες ότι ο κόσμος θα καταφέρει να σταθεροποιηθεί, δημιουργούν σκοπίμως προβλήματα, εμπλέκονται σε περιφερειακά ζητήματα, παρεμβαίνουν στις εσωτερικές υποθέσεις άλλων χωρών και υποκινούν επαναστάσεις των χρωμάτων», εκτίμησε.

«Για να εξυπηρετήσουν τα δικά τους εγωιστικά συμφέροντα, βάζουν παντού καρφιά. Δημιουργούν πολλές τεχνητές γεωπολιτικές συγκρούσεις, στη συνέχεια ισχυρίζονται ότι είναι αμερόληπτες ενώ στην πραγματικότητα ευνοούν μία από τις πλευρές, γεγονός που κάνει τις περιφερειακές καταστάσεις περίπλοκες και άλυτες», κατήγγειλε.

«Στους διαδρόμους μοιράζουν μαχαίρια και δεν διστάζουν να προκαλέσουν πολέμους, διασφαλίζοντας ότι θα ωφεληθούν οι ίδιες από το χάος», κατέληξε ο στρατηγός Ζανγκ.

Ωστόσο, ο ίδιος τόνισε ότι το Πεκίνο επιθυμεί να ενισχύσει τους στρατιωτικούς του δεσμούς με την Ουάσιγκτον.

«Θα εμβαθύνουμε τη στρατηγική συνεργασία και τον συντονισμό με τη Ρωσία και είμαστε διατεθειμένοι – με βάση τις αξίες του αμοιβαίου σεβασμού, της ειρηνικής συνύπαρξης και της συνεργασίας από την οποία όλοι είναι κερδισμένοι – να αναπτύξουμε στρατιωτικούς δεσμούς με τις ΗΠΑ», επεσήμανε.

«Καταστροφικές συνέπειες»

Από την πλευρά του, ο Ρώσος υπουργός Άμυνας Σεργκέι Σαϊγκού κατηγόρησε τις ΗΠΑ ότι επιθυμούν να προκαλέσουν αστάθεια στην Ασία.

«Αφού προκάλεσε οξεία κρίση στην Ευρώπη, η Δύση προσπαθεί να επεκτείνει το ενδεχόμενο κρίσης στην περιοχή Ασίας- Ειρηνικού», εκτίμησε.

«Η δυτική γραμμή της συνεχούς κλιμάκωσης της σύγκρουσης με τη Ρωσία ενέχει την απειλή μιας άμεσης στρατιωτικής σύγκρουσης μεταξύ πυρηνικών δυνάμεων, κάτι που θα είχε καταστροφικές συνέπειες», κατήγγειλε ο Σαϊγκού, όπως μετέδωσε το ρωσικό πρακτορείο TASS.

Ο Ρώσος υπουργός κατηγόρησε τη Δύση ότι επιδιώκει να προκαλέσει «τη στρατηγική ήττα» της Ρωσίας σε έναν «υβριδικό πόλεμο», ενώ εξήρε το μοντέλο των ρωσοκινεζικών σχέσεων ως «υποδειγματικό».

Η Κίνα έχει αρνηθεί να καταδικάσει την εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία και προσπαθεί να εμφανιστεί ουδέτερη ως προς τη σύγκρουση, παρέχοντας ωστόσο στη Μόσχα διπλωματική και οικονομική βοήθεια.

Στο φόρουμ πήρε μέρος αντιπροσωπεία του αμερικανικού υπουργείου Άμυνας υπό τη Σύνθια Ξανθή Κάρρας, επικεφαλής του γραφείου για την Κίνα.

Προς το παρόν δεν είναι ξεκάθαρο αν η αμερικανική αντιπροσωπεία θα συναντηθεί ξεχωριστά με Κινέζους αξιωματούχους.

Το ανάκτορο των Αρχανών: Ένα μινωικό ανάκτορο που ήρθε πρόσφατα στο φως

Ένα λαμπερό ανάκτορο, στην κυριολεξία, φαίνεται ότι ήταν το μινωικό ανάκτορο των Αρχανών, όπως αποκάλυψε η φετινή ανασκαφή τής Αρχαιολογικής Εταιρείας υπό τη διεύθυνση της δρος Έφης Σαπουνά-Σακελλαράκη. Όπως ενημερώνει ανακοίνωση του ΥΠΠΟ, η ανασκαφή που πραγματοποιήθηκε στο βορειότερο, μέχρι στιγμής, τμήμα του ανακτόρου προσέθεσε πολλά νέα στοιχεία για το κτίριο και συμπλήρωσε τις γνώσεις μας για την αρχιτεκτονική και την κατασκευή του. Συγκεκριμένα, ανασκάφηκαν ο ισόγειος χώρος και ο πρώτος όροφος, ενώ πλήθος λίθων είχαν καταπέσει από τον δεύτερο ή τρίτο όροφο, συμπαρασύροντας τμήματα των δαπέδων.

Όπως σημειώνει η ίδια ανακοίνωση, το πιο ενδιαφέρον στοιχείο των φετινών ανασκαφών ήταν η αποκάλυψη της χρήσης για την κατασκευή του ενός λαμπερού υλικού, του γυψόλιθου, γνωστού από τη Φαιστό και την Κνωσό. Στις Αρχάνες χρησιμοποιήθηκε καθ’ υπερβολήν σε παραστάδες, πολύθυρα κ. ά. δημιουργώντας την εντύπωση του «λαμπερού» κτιρίου. Σημαντική ήταν και η αποκάλυψη του πολύθυρου του ανακτόρου, το οποίο μαζί με το δίθυρο -που επίσης αποκαλύφθηκε- από γυψόλιθο και έναν κεντρικό κίονα συγκροτούν το τμήμα ενός «Minoan Hall», σημαντικού στοιχείου της πολυτελούς  μινωικής αρχιτεκτονικής.

Ένα ακόμη νέο στοιχείο είναι ο εντοπισμός του σημείου από όπου είχε αρχίσει η πυρκαγιά με αποτέλεσμα την καταστροφή αυτού του τμήματος του ανακτόρου. Σύμφωνα με την ανακοίνωση, όπως είχε διαπιστωθεί στις ανασκαφές του 1999/2000 όλο το βόρειο ανασκαμμένο τμήμα (δωμάτια 30-33) είχε καταστραφεί από ισχυρή πυρκαγιά, αντίθετα με το λοιπό προς νότια και δυτικά τμήμα, το οποίο και ανεσκάφη τότε. Η πυρκαγιά είχε φθάσει στους 1.000 βαθμούς, όπως είχε γνωμοδοτήσει τότε η Πυροσβεστική Υπηρεσία, η οποία είχε κληθεί. Στον χώρο 33, εξάλλου, που δεν ήταν αποθηκευτικός, είχαν βρεθεί συγκεντρωμένα περί τα 20 μεγάλα πιθάρια, που περιείχαν κρασί, λάδι, ακόμη και υφάσματα, όπως επίσης ιδιαίτερα αγγεία για άρωμα και ένας αιγυπτιακός σκαραβαίος.

Από την ανασκαφή του 2023 φάνηκε ότι η φωτιά προήλθε από έναν χώρο ανωτέρου ορόφου. Παχύ στρώμα στάχτης και καμένου ξύλου βρέθηκε κυρίως στο ΒΑ τμήμα και έφθασε μέχρι το δάπεδο. Από το σημείο αυτό ίσως εξαπλώθηκε η φωτιά. Στη γωνία αυτή του ανασκαφέντος χώρου θα υπήρχε ιερό, όπως δείχνουν τα λίγα διασωθέντα θραύσματα από λίθινα αγγεία: ένα από ορεία κρύσταλλο, ένα από γκρίζο/λευκόλιθο, ένα από εγχάρακτο στεατίτη, καθώς και τμήματα οψιανού. Πρέπει να σημειωθεί, ότι ο οψιανός δεν είναι σύνηθες εργαλείο στην εποχή αυτή (ΥΜΙ περίοδο, περί το 1600 π. Χ.). Το πλήθος των οψιανών, επομένως, που βρίσκεται εδώ έχει μάλλον τελετουργικό/μαγικό χαρακτήρα.

Στο ιερό έχουν βρεθεί ακόμη τμήματα από μικροσκοπικά δείγματα μεγάλων αγγείων, όπως π.χ. από χύτρες, που είναι αφιερωματικά. Ένα ακόμη τελετουργικό εύρημα ήταν ένας θαλάσσιος τρίτωνας, που αποτελούσε όργανο επίκλησης της θεότητας, όπως γνωρίζουμε από σφραγίδα που έχει βρεθεί στο Ιδαίον Άντρο. Θαλάσσια βότσαλα μεγαλύτερου μεγέθους, που συμβολίζουν τη θαλάσσια υπόσταση της θεότητας και τη χρήση τους γνωρίζουμε από την Κνωσό, βρέθηκαν λίγο μακρύτερα (χώρος 37). Τα βότσαλα αυτά συλλέχθηκαν διασπαρμένα κοντά σε έναν εξαίρετο σφραγιδόλιθο από αχάτη με παράσταση ψαριού, που βρέθηκε στον διπλανό χώρο (34). Το ιερό, όπως συμβαίνει συχνά, δεν χρησιμοποιήθηκε ξανά στα μινωικά χρόνια, σημειώνει, μεταξύ άλλων, η ανακοίνωση του ΥΠΠΟ που αναφέρει πολλά σημαντικά στοιχεία από τις νέες έρευνες.

Το ανάκτορο των Αρχανών βρίσκεται 15 χλμ από αυτό της Κνωσού, με το οποίο, όπως υπολογίσθηκε από τον Γιάννη Σακελλαράκη (Ανακοίνωση σε Κρητολογικό Συνέδριο) έχει το ίδιο μέγεθος. Για την ιστορία του εντοπισμού του, ο σερ Άρθουρ Έβανς, προφανώς έχοντας επισημάνει κάποια στοιχεία, πίστεψε, σύμφωνα με τις βικτωριανές αντιλήψεις της εποχής, ότι εκεί θα βρισκόταν το «θερινό ανάκτορο» της Κνωσού. Το ανάκτορο στη συνέχεια αναζήτησαν οι Μαρινάτος και Πλάτων αλλά σε λάθος θέσεις.

Έτσι, τη δεκαετία του΄60, ο νεαρός τότε αρχαιολόγος Γιάννης Σακελλαράκης, ψάχνοντας στα υπόγεια των σπιτιών αλλά και αποτυπώνοντας ορατά ερείπια βυθισμένα στους δρόμους, είχε την καλή τύχη να βρεθεί στην είσοδο του ανακτόρου, το οποίο αποδείχθηκε μεγαλοπρεπές: Τριώροφο, κατασκευασμένο από λαξευτούς πωρόλιθους, με τοιχογραφίες που εικονίζουν φυτικά και θαλάσσια μοτίβα και γυναικεία μορφή, δάπεδα από χρωματιστούς σχιστόλιθους, βωμούς και πλήθος κινητών, πολύτιμων αντικειμένων, όπως: χρυσελεφάντινα ειδώλια, ανάγλυφους λίθινους λύχνους, ποικίλα αγγεία, ειδώλια κ.ά. Όλα αυτά δεν άφηναν αμφιβολία για την αποκάλυψη του περιζήτητου ανακτόρου από το οποίο ήρθαν στο φως ο θεατρικός του χώρος και το Αρχείο. Ακόμη, ένα από τα ευρήματα, ο περίφημος «οικίσκος των Αρχανών» αποτελεί το μοντέλο για τη μορφή, που θα είχε ένα μινωικό σπίτι, βάζοντας έτσι, τον σύγχρονο άνθρωπο μέσα σ’ αυτό.

Ε.Μ.

Το σχέδιο του ΥΠΑΑΤ για την ανασυγκρότηση του κτηνοτροφικού κλάδου στη Θεσσαλία

Τη δυνατότητα πλήρους χρηματοδότησης σε όσους κτηνοτρόφους επλήγησαν στις καταστροφικές πλημμύρες της Θεσσαλίας και επιθυμούν να επιστρέψουν στο επάγγελμα δίνει το υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων.

Συγκεκριμένα, όπως είχε ανακοινώσει από τη Λάρισα ο αρμόδιος υπουργός Λευτέρης Αυγενάκης, «δεν θα υπάρξει λεπτό καθυστέρηση στην εφαρμογή του προγράμματος ανασυγκρότησης της Θεσσαλίας».

Προς αυτή την κατεύθυνση, μέσω του Μέτρου 5.2. του Προγράμματος Αγροτικής Ανάπτυξης, οι κτηνοτρόφοι θα μπορέσουν να αντικαταστήσουν το ζωικό τους κεφάλαιο, αλλά και να χτίσουν από την αρχή τις σταβλικές τους εγκαταστάσεις χωρίς να χρειαστεί να ξοδέψουν ούτε ένα ευρώ οι ίδιοι μιας και θα χρηματοδοτηθούν 100%.

Σύμφωνα με τα στοιχεία, από τις πλημμύρες χάθηκαν περισσότερα από 115 χιλιάδες αιγοπρόβατα, βοοειδή και χοίροι ενώ καταστράφηκαν και σταβλικές εγκαταστάσεις.

Σύμφωνα με αυτοψία που διενεργούν οι αρμόδιοι φορείς, αλλά και με όσα έχουν δηλώσει οι παραγωγοί που επλήγησαν, εκτός από το ζωικό κεφάλαιο καταστροφές έχουν υποστεί σταβλικές εγκαταστάσεις, παγολεκάνες, σιλό όπου αποθηκεύονται ζωοτροφές, καθώς και άλλες υποστηρικτικές εγκαταστάσεις που είναι απαραίτητες για τη λειτουργία ενός στάβλου.

«Όσον αφορά την απώλεια του ζωικού κεφαλαίου, αυτή θα αποζημιωθεί όπως προβλέπεται από τον ΕΛΓΑ και θα αφορά όσους έχουν κάνει τη δήλωσή τους, ενώ οι καταστροφές στις εγκαταστάσεις αυτές θα αποζημιωθούν από την κρατική αρωγή», δήλωσαν στο Αθηναϊκό – Μακεδονικό Πρακτορείο Ειδήσεων υψηλόβαθμα στελέχη του υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων.

Επιπλέον, έχει προβλεφθεί η δημιουργία κτηνοτροφικών πάρκων στις περιοχές που επλήγησαν, όπου οι κτηνοτρόφοι μέσω της οικονομίας κλίμακας θα μπορέσουν να μειώσουν τα έξοδα τους, ενώ θα τους παρασχεθεί και δωρεάν συμβουλευτική για όσους μπουν στο Μέτρο 5.2. από κτηνιατρικές σχολές της χώρας για διάστημα τριών ετών, ώστε να γίνουν βιώσιμοι και παραγωγικοί.

Όμως, όπως υπογραμμίζουν τα στελέχη του ΥΠΑΑΤ, «το εν λόγω μέτρο δεν είναι αποζημιωτικού χαρακτήρα. Απευθύνεται σε όσους πραγματικά επιθυμούν να παραμείνουν στο επάγγελμα, να δημιουργήσουν κοπάδια και να παράξουν ξανά».

Το ζωικό κεφάλαιο

Το ζωικό κεφάλαιο της Θεσσαλίας αναμφίβολα υπέστη σοβαρές απώλειες από τις πλημμύρες της θεομηνίας. Μεταξύ άλλων έχασαν τη ζωή τους 84.528 αιγοπρόβατα, 7.963 βοοειδή και 23.131 χοίροι.

Όπως είχε αναφέρει και ο κος Αυγενάκης, οι κτηνοτρόφοι θα μπορέσουν να αντικαταστήσουν τις απώλειες που έχουν υποστεί στο ζωικό τους κεφάλαιο με 100% χρηματοδότηση, χωρίς να χρειαστεί να βάλουν ούτε ένα ευρώ οι ίδιοι.

Τη δεδομένη στιγμή, όπως ανέφεραν τα στελέχη του ΥΠΑΑΤ στο ΑΠΕ-ΜΠΕ, «τα μοναδικά ζώα που είναι προς διάθεση αυτή τη χρονική περίοδο είναι τα έγκυα θηλυκά, τα οποία και λόγω της υψηλής τιμής γάλακτος, καθιστούν δύσκολη τη διάθεσή τους, καθώς οι κτηνοτρόφοι τα κρατάνε για να εκμεταλλευτούν το γάλα, όταν αυτά γεννήσουν. Ίδια είναι και η εικόνα που εντοπίζεται στις αγορές του εξωτερικού».

Έτσι, ο σχεδιασμός έχει στραφεί κατά κύριο λόγο στην απόκτηση μικρών και όχι ενήλικων θηλυκών, την περίοδο του Φεβρουαρίου – Μαρτίου του 2024. Αυτό θα έχει ως αποτέλεσμα να υπάρξει απώλεια εισοδήματος για τους κτηνοτρόφους και αυτό γιατί θα αρχίσουν να γίνονται παραγωγικά το Δεκέμβριο του 2024.

Ο συνολικός προϋπολογισμός του προγράμματος 5.2 φτάνει τα 45 εκατ. ευρώ. Χρήματα υπεραρκετά μιας και ο αριθμός των ζώων πολλαπλασιαζόμενος με τις τιμές αγοράς απόκτησης είναι μικρότερος του ποσού αυτού.

Τα ίδια στελέχη, απαντώντας σε όσα έχουν ακουστεί το προηγούμενο διάστημα για το ότι δεν υπάρχουν ζώα και πού θα βρεθούν αυτά, σημειώνουν ότι «μόνο στη περιοχή της Θεσσαλίας, στις κτηνιατρικές βάσεις είναι εγγεγραμμένα περισσότερα από 1 εκατομμύριο ζώα και το επόμενο διάστημα αναμένεται να γεννηθούν 1,5 εκατομμύρια μικρά».

Θα πρέπει να τονιστεί, πάντως, ότι θα υπάρχουν επιτροπές που θα ελέγχουν ότι τα ζώα είναι κατάλληλα για αγορά, θα είναι υπεύθυνες για τυχόν υπερχρεώσεις ενώ θα δίνουν και το τελικό «ΟΚ» για το αν μια σταβλική εγκατάσταση είναι έτοιμη να υποδεχθεί τα ζώα.

Η προμήθεια των ζώων θα γίνει από συνεταιρισμούς και παραγωγικές μονάδες που θα υποδείξει το υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων, ώστε να πληρούνται οι απαιτήσεις και να καλύπτουν κάθε κτηνοτροφική εγκατάσταση που έχει η κάθε περιοχή.

Οι κτηνοτροφικές εγκαταστάσεις

Στο ίδιο καθεστώς θα υπαχθεί και η επαναδημιουργία των κτηνοτροφικών εγκαταστάσεων που καταστράφηκαν στη Θεσσαλία. Οι ενταγμένοι κτηνοτρόφοι του Μέτρου 5.2 θα μπορέσουν να φτιάξουν από τη αρχή τους στάβλους τους με χρηματοδότηση 100%, μιας και στις επιλέξιμες δαπάνες περιλαμβάνονται και οι δαπάνες υποδομών.

Εντός των επόμενων ημερών, ίσως και μέσα στην επόμενη εβδομάδα, το υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων θα δώσει στη δημοσιότητα τα πρότυπα σχέδια στάβλων.

Προβλέπονται να είναι κατασκευασμένοι με τέτοιο τρόπο, ώστε τα σταβλισμένα ζώα να μπορούν να αποδίδουν 100% της παραγωγής τους.

Επιπλέον, θα τηρούν πλήρως τους κανόνες υγιεινής και βιοασφάλειας, ενώ θα προβλέπεται και η δημιουργία εγκαταστάσεων, διαθέσιμων στους κτηνοτρόφους, προκειμένου να μπορούν απεγκλωβίζουν τα ζώα τους σε περίπτωση πλημμυρών. «Γενικότερα θα είναι υπερσύγχρονες μονάδες που θα μπορούν να αξιοποιήσουν όλες τις τελευταίες τεχνολογίες γύρω από τη ζωική παραγωγή» επισήμαναν.

Τα κτηνοτροφικά πάρκα

Στο νομοσχέδιο που ετοιμάζει το υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων υπάρχει μέριμνα για την απλοποίηση ίδρυσης και λειτουργίας κτηνοτροφικών πάρκων, τα οποία θα λειτουργούν με συγκεκριμένους κανόνες που πληρούν την ευζωία, και την υγιεινή των ζώων.

Σύμφωνα με εκτιμήσεις, με τη δημιουργία τους θα υπάρξουν οικονομίες κλίμακας και βελτιστοποίηση της παραγωγής και της οικονομικής βιωσιμότητας των κτηνοτρόφων.

Το ΥΠΑΑΤ βρίσκεται σε συνεννόηση με την τοπική αυτοδιοίκηση η οποία θα πρέπει να υποδείξει τους κατάλληλους χώρους, που θα πρέπει να πληρούν κάποιους βασικούς όρους, όχι μόνο ως προς τη χρήση αλλά και ως προς τη δυνατότητα διαφυγής των ζώων σε περίπτωση επανάληψης των πλημμυρών.

«Θα είναι εύκολα προσβάσιμα από τα χωριά, αλλά σε τέτοια σημεία που, σε περίπτωση μιας πιθανής πλημμύρας, να υπάρξει ασφαλής διαφυγή του ζωικού κεφαλαίου», σημείωσαν τα στελέχη του ΥΠΑΑΤ στο ΑΠΕ-ΜΠΕ.

Η δημιουργία των κτηνοτροφικών πάρκων, σύμφωνα με τα ίδια στελέχη, θα έχει μεταξύ άλλων και ως αποτέλεσμα τη μείωση των εξόδων των κτηνοτρόφων, ενώ θα τους προσφέρεται και δωρεάν συμβουλευτική για τρία χρόνια.

«Το έχουμε προβλέψει αυτό σε συνεργασία με καθηγητές από την Κτηνιατρική Σχολή του ΑΠΘ, της Κτηνιατρικής Σχολής του Πανεπιστημίου Θεσσαλίας και του Γεωπονικού Πανεπιστημίου Αθηνών και συγκεκριμένα με το τμήμα Ζωικής Παραγωγής. Θα δημιουργηθούν ομάδες οι οποίες θα παρακολουθούν και θα συμβουλεύουν τους κτηνοτρόφους, ώστε να είναι βιώσιμοι και παραγωγικοί», κατέληξαν.

Του  Θ. Παπακώστα

Εθνική υπόθεση η αντιμετώπιση της εγκληματικότητας των ανηλίκων

«Η αντιμετώπιση της εγκληματικότητας των ανηλίκων είναι εθνική υπόθεση και δεν πρόκειται να μείνουμε παρατηρητές επιτρέποντας την εξάπλωση αυτού του φαινομένου», τόνισε η υπουργός Κοινωνικής Συνοχής και Οικογένειας Σοφία Ζαχαράκη, μιλώντας στο ΑΠΕ-MΠE για το φλέγον, όπως διαμορφώνεται, ζήτημα της εγκληματικότητας των ανηλίκων.

Όπως επεσήμανε, η ενδοσχολική βία και παραβατικότητα των ανηλίκων, που μπορεί να οδηγήσουν στην εγκληματικότητα, βρίσκονταν εξαρχής στην ατζέντα της κυβέρνησης, ενώ σημείωσε ότι «η µετα-COVID περίοδος, έβγαλε στην επιφάνεια πρωτόγνωρες συμπεριφορά, ιδίως στους εφήβους».

Επίσης, η κα Ζαχαράκη αναφέρθηκε στις πρωτοβουλίες της κυβέρνησης και ειδικά του υπουργείου που προΐσταται, για την αντιμετώπιση της παιδικής παραβατικότητας-εγκληματικότητας και εκτίμησε ότι η συνεργασία όλων μπορεί να φέρει απτά αποτελέσματα.

Το πλήρες κείμενο της συνέντευξης της υπουργού Κοινωνικής Συνοχής και Οικογένειας Σοφίας Ζαχαράκη στο ΑΠΕ-ΜΠΕ είναι το εξής:

Ερ.: Η εγκληματικότητα των ανηλίκων, ένα φαινόμενο με παγκόσμιες διαστάσεις, διογκώνεται συνεχώς και στη χώρα μας. Ποιες είναι οι πρωτοβουλίες του υπουργείου και της κυβέρνησης γενικότερα, για την αντιμετώπιση του προβλήματος;

Απ.: Πρέπει να ορίσουμε με σαφήνεια τις έννοιες εγκληματικότητα, παραβατικότητα και ενδοσχολική βία μεταξύ ανηλίκων είτε αυτή διαπράττεται μεταξύ τους είτε από τους ανήλικους προς τους ενήλικες.

Η εγκληματικότητα μεταξύ των ανηλίκων αποτελεί ανησυχητικό παγκόσμιο φαινόμενο. Στη χώρα μας τα προβλήματα εντοπίζονται, κυρίως, στην παραβατικότητα των ανηλίκων εντός και εκτός σχολείου με κέντρο την (οπαδική και την ενδοσχολική βία). Συναντάμε, όμως, πολλά σοκαριστικά περιστατικά σε χώρες του δυτικού κόσμου. Αυτό που πρέπει να τονιστεί δεν είναι τόσο η γεωγραφική έκταση της εγκληματικότητας των ανηλίκων όσο το ότι έχει πολλές διαστάσεις με ιδιαίτερα αυξημένη ένταση. Για εμάς ως Πολιτεία δεν υπάρχει εφησυχασμός, η αντιμετώπιση της εγκληματικότητας των ανηλίκων είναι εθνική υπόθεση και δεν πρόκειται να μείνουμε παρατηρητές, επιτρέποντας την εξάπλωση αυτού του φαινομένου. Άλλωστε, τα συγκεκριμένα περιστατικά ενδοσχολικής βίας και παραβατικότητας που μπορεί να οδηγήσουν στην εγκληματικότητα βρίσκονται εξαρχής στην ατζέντα της κυβέρνησης, τόσο εντός των σχολείων, όπου απαιτείται διακριτός σχεδιασμός, όσο και έξω από αυτά, όπου το ζήτημα καθίσταται πιο περίπλοκο. Και ο ίδιος ο πρωθυπουργός ασχολείται προσωπικά με την πλήρη αποτύπωση και την αντιμετώπιση, αλλά κυρίως τις μεθόδους πρόληψης του φαινομένου.

Υπάρχουν πολλές πρωτοβουλίες που έχουν ελήφθησαν την προηγούμενη τετραετία με τριπλό στόχο: καταγραφή του φαινομένου, στήριξη της Σχολικής Κοινότητας, διαμόρφωση πλαισίου αποτελεσματικών πρακτικών για την αντιμετώπιση του. Σε νομοθετικό επίπεδο, αλλά και στο κομμάτι της εκπαίδευσης, όταν και ως υφυπουργός με την τότε υπουργό Νίκη Κεραμέως είχαμε πραγματοποιήσει την πρώτη εισαγωγή ψυχολόγων σε Γενικό Σχολείο και είχαμε διπλασιάσει τον αριθμό των ψυχολόγων-κοινωνικών λειτουργών σε 3.200. Νομοθετήθηκε νέο πλαίσιο για την αντιμετώπιση του σχολικού εκφοβισμού, ενώ έχει ενισχυθεί η επιμόρφωση των εκπαιδευτικών στα ζητήματα αυτά με το πρόγραμμα «φιλία», συγχρόνως μέσω της ένταξης των Εργαστηρίων Δεξιοτήτων στο σχολικό πρόγραμμα που βοηθούν στην πρόληψη, μέσω των θεματικών του αλληλοσεβασμού και της διαφορετικότητας, της κατάρριψης στερεοτύπων και προώθησης της ισότητας, του σεβασμού των κανόνων και της θετικής συμπεριφοράς, και της αλληλεγγύης, των δημοκρατικών αξιών και της ενεργούς πολιτειότητας. Πολύ σημαντικές είναι και οι πρωτοβουλίες που έχουν ληφθεί για τη φιλική προς τα παιδιά δικαιοσύνη.

Με την υποστήριξη της Προεδρίας της Κυβέρνησης προχωράμε, όμως, άμεσα σε μια διυπουργική πρωτοβουλία, με τη μορφή Επιτροπής, την οποία θα συντονίζει το υπουργείο Κοινωνικής Συνοχής & οικογένειας.

Πέρα από τα συναρμόδια υπουργεία, όπως το Παιδείας, Αθλητισμού και Θρησκευμάτων, το Ψηφιακής Διακυβέρνησης, το Δικαιοσύνης, το Προστασίας του Πολίτη, το Μετανάστευσης και Ασύλου και το Εσωτερικών, πολύ βασικό ρόλο στο έργο της Επιτροπής θα διαδραματίσουν η επιστημονική κοινότητα, οι πολύ αξιόλογες οργανώσεις της Κοινωνίας των Πολιτών με τις καίριες παρεμβάσεις τους, καθώς και οι φορείς της τοπικής αυτοδιοίκησης με τις κοινωνικές τους υπηρεσίες.

Το φαινόμενο αυτό χρήζει άμεσης παρέμβασης και δεν πρόκειται να το αντιμετωπίσουμε γραφειοκρατικά. Και βέβαια είναι σημαντικό να προσθέσουμε ότι δεν χωράνε κομματικά στεγανά. Θα απασχολήσουμε και τις αντίστοιχες Επιτροπές στη Βουλή και με χαρά είμαστε διατεθειμένοι να πραγματοποιήσουμε και μια Ολομέλεια για το ζήτημα αυτό. Η σύνθεση απόψεων μεταξύ των κομμάτων θα είναι ωφέλιμη.

Στόχος μας είναι η πρόληψη τέτοιου είδους περιστατικών, η καταγραφή όλων των ήδη ληφθέντων μέτρων, η εκπόνηση νέων για την αντιμετώπιση του φαινομένου, καθώς και η επανένταξη στην κοινωνία των παιδιών µε παραβατική συμπεριφορά. Στόχος είναι μια κοινωνία που να αγκαλιάζει το παιδί, να νοιώθει ότι υπάρχει προστασία και οι γονείς να γνωρίζουν ότι μπορεί να υπάρξει συμβουλευτική και καθοδήγηση από ειδικούς.

Ερ.: Το πρόβλημα της παιδικής παραβατικότητας, σύμφωνα με μελέτες και ειδικούς, ξεκινά από την οικογένεια. Τα περιστατικά παιδικής παραβατικότητας-εγκληματικότητας έχουν αυξηθεί κατακόρυφα έπειτα από τα περιοριστικά μέτρα για την πανδημία του κορονοϊού. Συμμερίζεστε την άποψη αυτή; Θα υπάρξει κάποια θεσμική παρέμβαση;

Απ.: Δεν είναι σωστό να αδιαφορούμε απέναντι στην πραγματικότητα, που είναι η αύξηση των περιστατικών παιδικής παραβατικότητας. Υπάρχουν άλλωστε και επίσημα στοιχεία από την Ελληνική Αστυνομία, που καταδεικνύουν την ανησυχητική έκταση του φαινομένου. Μόνο τον μήνα Σεπτέμβριο, συνελήφθησαν συνολικά 1.353 ανήλικοι για διάφορα αδικήματα, ενώ συνολικά σχηματίστηκαν 1.201 δικογραφίες για ισάριθμες υποθέσεις. Μόνο ανησυχία μπορούν να προκαλέσουν αυτά τα δεδομένα, τα οποία δείχνουν ότι η βία μεταξύ των ανηλίκων είναι πλέον ένα καθημερινό φαινόμενο. Τα αίτια αυτής της μεγάλης έντασης μπορούν να αναζητηθούν στα περιοριστικά μέτρα λόγω της πανδημίας, κάτι που συνομολογεί και η επιστημονική κοινότητα. Ειδικότερα, η µετα-COVID περίοδος έβγαλε στην επιφάνεια πρωτόγνωρες συμπεριφορά, ιδίως σε ό,τι αφορά τους εφήβους. Κυρίαρχο ρόλο έπαιξε ο εγκλεισμός τους, διότι κλήθηκαν να αποξενωθούν από τον ιστό της γειτνίασης και της κοινότητας, που διαμορφώνει την κοινωνικοποίησή τους και ταυτόχρονα έπρεπε να μάθουν να λειτουργούν σε ένα ατομικό περιβάλλον.

Παράλληλα, είδαμε ότι η πανδημία επηρέασε και τον παραδοσιακό θεσμό της οικογένειας. Έκανε πιο έντονο το στοιχείο της αποξένωσης ανάμεσα στα μέλη της, το οποίο με τη σειρά του ενθάρρυνε τα περιστατικά ενδοοικογενειακής βίας, αλλά και την έλλειψη του ελέγχου των γονέων απέναντι στα παιδιά τους. Η έλλειψη του ελέγχου, καθώς και του πολύτιμου στοιχείου της επικοινωνίας μέσα στην οικογένεια ευνόησε την παραβατικότητα και την ανεξέλεγκτη δράση από μέρους των ανηλίκων.

Συνεπώς, η δική μας στόχευση πρέπει να εστιάσει σε πρωτοβουλίες για την πρόληψη του φαινομένου. Να υιοθετήσουμε καλές πρακτικές από το εξωτερικό, αλλά και να ενθαρρύνουμε την εφαρμογή δράσεων που θα ευνοήσουν την ενίσχυση του θεσμού της οικογένειας από τη βάση της, την ευρύτερη κοινωνική ένταξη των ανηλίκων που έχουν προβεί ήδη σε κάποια εγκληματική συμπεριφορά ώστε να λειτουργήσει στο μέλλον υπέρ της προστασίας της κοινωνικής αρμονίας. Η ενίσχυση της οικογένειας προφανώς αγγίζει τη λήψη πολλών μέτρων με οικονομικό και κοινωνικό χαρακτήρα, μέτρα που θα ενδυναμώσουν την αίσθηση της ασφάλειας και της αισιοδοξίας στους πολίτες και θα αντικατοπτρίζεται στις υγιείς σχέσεις. Η οικογένεια είναι ο θεμέλιος λίθος της διαμόρφωσης της προσωπικότητας ενός ανθρώπου και συνδέεται βαθιά με την εξέλιξή του. Είναι προτεραιότητα να αντιμετωπίσουμε το ζήτημα από τη ρίζα του για να φέρουμε αποτελέσματα.

Ερ.: Η αστυνομική καταστολή θα έπρεπε να είναι, λογικά, η τελευταία παρέμβαση της Πολιτείας για την παιδική εγκληματικότητα. Ποιες πιστεύετε ότι πρέπει να είναι οι πρωτοβουλίες της Πολιτείας πριν φτάσουμε στην επέμβαση της αστυνομίας;

Απ.: Αρχικά, οφείλουμε να αναγνωρίσουμε το σημαντικό και πολυδιάστατο έργο που επιτελούν τα στελέχη της Ελληνικής Αστυνομίας στον τομέα της αντιμετώπισης των παραβατικών φαινομένων των ανηλίκων. Δεν περιορίζονται μόνο στον τομέα της καταστολής του φαινομένου, που είναι μάστιγα για την εποχή μας, αλλά με την πολύτιμη συνεισφορά των ειδικών παιδοψυχολόγων προχωράμε στην καλύτερη καταγραφή και ανάλυση των περιστατικών, προκειμένου να εφαρμόσουμε τις βέλτιστες δυνατές πρακτικές.

Η καταστολή ναι μεν συνδέεται με την αντιμετώπιση της παραβατικότητας, προγενέστερα όμως οφείλουμε να εμβαθύνουμε στις πρακτικές της προστασίας των ανηλίκων από παραβατικές συμπεριφορές, αλλά και στην ενσωμάτωση των παραβατών, ώστε να τους καταστήσουμε συμμάχους μας στην εθνική αυτή στρατηγική της αντιμετώπισης της βίας. Με οργανωμένο πλαίσιο, με συστηματική συνεργασία όλων των αρμοδίων υπουργείων, με την ενεργοποίηση της Κοινωνίας των Πολιτών και με την ενίσχυση του ανθρωπίνου δυναμικού, καθώς και των κεντρικών κοινωνικών υπηρεσιών ανά περιοχή. Εάν θέλουμε να πετύχουμε και να μη βρισκόμαστε αμιγώς στο στάδιο της καταστολής, οφείλουμε να μην πορευόμαστε με γνώμονα την επικαιρότητα, αλλά με μεσοπρόθεσμο και μακροπρόθεσμο σχεδιασμό, ο οποίος θα μας οδηγήσει στο να βρισκόμαστε ένα βήμα μπροστά από τις εξελίξεις.

Ερ.: Πολλά περιστατικά σημειώνονται και μέσα στα σχολεία. Θα βοηθούσε η αύξηση μαθημάτων που θα είχαν σχέση με τις τέχνες, το περιβάλλον, τον αθλητισμό ή άλλες δραστηριότητες που θα βοηθούσαν στην άμβλυνση του προβλήματος; Υπάρχει κάποια συνεργασία με το αρμόδιο υπουργείο;

Απ.: Είναι πολύ εύστοχη η διαπίστωσή σας, καθώς πράγματι, το σχολείο έχει κομβικό ρόλο στην αποτροπή εκδήλωσης τέτοιων φαινομένων. Ως χώρος ουσιαστικής κοινωνικής ενσωμάτωσης, άμβλυνσης ανισοτήτων και καλλιέργεια ενσυναίσθησης, μπορεί και πρέπει να αποτελέσει την ασπίδα όχι μόνο στην εξάπλωση του φαινομένου, αλλά και στη ριζική εξάλειψη του. Αρχικά, πρέπει να αναφέρουμε ότι ένα σημαντικό ποσοστό των περιστατικών λαμβάνει χώρα με τη μορφή του σχολικού εκφοβισμού (bullying). Αυτό που πρέπει να μας προβληματίσει, πέρα από τη μεγέθυνση του ίδιου του φαινομένου, είναι ότι ένα μεγάλο ποσοστό των θυμάτων σιωπά. Πολύ μικρό ποσοστό θυμάτων εκφοβισμού απευθύνονται σε ενήλικους, ενώ περίπου το 97% των παιδιών εκτιμάται ότι φοβούνται να αναφέρουν περιστατικά σχολικού διαδικτυακού εκφοβισμού στους εκπαιδευτικούς.

Οφείλουμε, με την πρωτοβουλία και την καθοδήγηση του υπουργείου Παιδείας να δώσουμε ιδιαίτερη βαρύτητα στο πλαίσιο. Η κατάρτιση ενός ορθολογικού πλαισίο, ενός οδικού χάρτη αντιμετώπισης του προβλήματος στο επίπεδο του σχολείου βοηθά στην αποτελεσματικότερη διαχείριση του φαινομένου. Ο πρόσφατος νόμος «Ζούμε Αρμονικά Μαζί – Σπάμε τη Σιωπή» είναι ακριβώς προς αυτή την κατεύθυνση.

Με την επεξεργασία του πλαισίου αυτού, μπορούμε να ενεργοποιήσουμε ακόμα περισσότερες δυνάμεις, που θα λειτουργήσουν προληπτικά, όπως ο Σύμβουλος Σχολικής Ζωής, ένας εκπαιδευτικός δηλαδή που θα εμπιστεύονται ευκολότερα οι μαθητές για θέματα που δημιουργούν «σκηνικό» εκφοβισμού στη σχολική κοινότητα, ο οποίος θα συνεργάζεται στενά με τον διευθυντή του εκάστοτε σχολείου για την αντιμετώπιση των κρουσμάτων βίας, όπως και οι Ομάδες Δράσης σε επίπεδο διεύθυνσης εκπαίδευσης στις οποίες συμμετέχουν ψυχολόγοι και κοινωνικοί λειτουργοί, ενώ σε κεντρικό επίπεδο συγκροτείται επιτροπή εμπειρογνωμόνων.

Εμφανέστατα θα βοηθήσει και η ενίσχυση των μαθημάτων μέσα στα εργαστήρια δεξιοτήτων στα δημοτικά σχολεία, αλλά και των μαθημάτων επιλογής που υιοθετούν σπουδαία μηνύματα για τον αλληλοσεβασμό, τη βοήθεια και τη συμμετοχή, τρεις αξίες που καλλιεργούν τον ψυχισμό των παιδιών και διδάσκουν την αποδοχή και την ανιδιοτελή προσφορά. Και βέβαια η ενθάρρυνση δράσεων που προβάλλουν τον εθελοντισμό, μια πολύτιμη αξία, η οποία άπαξ και αφομοιωθεί από ένα παιδί τότε μπορεί να μειώσει τις συμπεριφορές βίας.

Ένα μεγάλο στοίχημα είναι όμως και να παροτρύνουμε τα θύματα να «σπάνε τη σιωπή τους». Και εκτιμώ ότι οι σημαντικές πρωτοβουλίες του υπουργού Κυριάκου Πιερρακάκη και της υφυπουργού Δόμνας Μιχαηλίδου θα αποτελέσουν μια πολύ ουσιαστική βάση. Τα σχολεία πρέπει να λειτουργούν ως κοιτίδα γνώσης και δημιουργίας καλών προσωπικοτήτων και όχι ως ορμητήρια παραβατικών συμπεριφορών κι αυτό είναι υπόθεση όλων μας.

Ερ.: Η παιδική εγκληματικότητα συνδέεται εντόνως και με την οπαδική βία. Η κατανόηση του αθλητικού πνεύματος και του ευ αγωνίζεσθαι θα βοηθούσε. Μήπως θα βοηθούσε και η εξάπλωση του ερασιτεχνικού αθλητισμού;

Απ.: Είναι θλιβερό το γεγονός ότι ο αθλητισμός, που επικοινωνεί τόσο σπουδαία μηνύματα για την ευγενή άμιλλα και την αξία της συμμετοχής και της προσπάθειας, μολύνεται από τα φαινόμενα της οπαδικής βίας. Η κοινωνία μας έχει γίνει μάρτυρας πολλών τραγικών περιστατικών, δράστες των οποίων ήταν και ανήλικα άτομα, όπως συνέβη με την δολοφονία του Άλκη Καμπανού.

Τα τελευταία χρόνια ελήφθησαν αυστηρά μέτρα για την αντιμετώπιση του φαινομένου. Έγιναν ακόμα πιο αυστηρές οι ποινές για τους παραβάτες και έγινε πιο εύκολος ο έλεγχος. Παρότι υπήρξε βελτίωση, βλέπουμε ότι η βία είναι ακόμα εδώ. Γι’ αυτό και ο πρωθυπουργός ανακοίνωσε τη λήψη μιας σειράς μέτρων για τον περιορισμό του φαινομένου, που περιλαμβάνουν τον ουσιαστικό έλεγχο της νόμιμης ύπαρξης των λεσχών φιλάθλων, την ενίσχυση του ρόλου της Αστυνομίας, τον εκσυγχρονισμό των γηπέδων με συστήματα ασφαλείας, αλλά και τη συνεργασία του Κράτους με τους διεθνείς φορείς και τις ίδιες τις ομάδες. Στον σκοπό αυτό μπορεί να συμβάλει και ο ερασιτεχνικός αθλητισμός. Παροτρύνοντας τα παιδιά στην ενασχόληση με τον αθλητισμό, μπορούμε να πετύχουμε την υιοθέτηση μιας υγιούς κουλτούρας, στην οποία θα κυριαρχήσουν η αλληλεγγύη κι ο σεβασμός στον συνάνθρωπο, μειώνοντας τις βίαιες και τοξικές αντιλήψεις.

Δεν θέλουμε απλά να περιορίσουμε το φαινόμενο της βίας. Θέλουμε να το εξαλείψουμε. Ώστε τα αθλητικά γεγονότα να έχουν γεμάτες κερκίδες και οι οικογένειες να απολαμβάνουν το θέαμα, χωρίς να τίθεται σε κίνδυνο η σωματική ακεραιότητα κανενός.

Ερ.: Υπάρχει τρόπος να καταπολεμηθεί η βία, η τοξικότητα, τα αρνητικά πρότυπα, που διαχέονται μέσω του διαδικτύου και των κοινωνικών δικτύων, τα οποία μιμούνται οι ανήλικοι;

Απ.: Δυστυχώς, είναι γεγονός ότι και το διαδίκτυο έχει συμβάλει στην έξαρση του φαινομένου, ιδιαίτερα κατά την περίοδο της πανδημίας, όταν αποτέλεσε το βασικότερο μέσο επικοινωνίας και αλληλεπίδρασης μεταξύ των ανηλίκων, και αποδεικνύει την πολυποικιλότητα του προβλήματος. Η υπέρμετρη χρήση του διαδικτύου, σε συνδυασμό με την περιορισμένη γνώση της χρήσης του από τους γονείς, αλλά και την έλλειψη ουσιαστικού ελέγχου προς τα παιδιά, καταλήγει σε μια ανεξέλεγκτη έκφραση μηνυμάτων μίσους, τα οποία πολλές φορές λαμβάνουν διαστάσεις λεκτικής βίας. Εκτός από τα αρνητικά πρότυπα, που διαχέονται μέσω του διαδικτύου έχουμε παρατηρήσει στις τάξεις των εφήβων μια τάση αποενεχοποίησης των λέξεων και των παραβατικών συμπεριφορών μέσα από διάφορες μουσικές προτιμήσεις.

Το φαινόμενο μπορεί να αντιμετωπιστεί μόνο αν ενώσουμε δυνάμεις και στοχεύσουμε κυρίως στο να καλλιεργήσουμε στα παιδιά ισχυρές ηθικές αξίες, που θα τα καταστήσουν ανθεκτικά απέναντι σε κάθε είδους μήνυμα που εκ των πραγμάτων οι γονείς δεν μπορούν να ελέγξουν, ιδιαίτερα μέσα σε αυτό το διαρκώς μεταβαλλόμενο περιβάλλον που επιφέρουν οι νέες τεχνολογίες.

Ερ.: Πιστεύετε ότι πρόκειται για μία «μόδα» που θα περάσει στο άμεσο μέλλον ή ένα φαινόμενο που θα έχει διάρκεια και μπορεί να εξαπλωθεί περαιτέρω, με αρκετά δυσμενείς συνέπειες για τη χώρα;

Απ.: Η εγκληματική συμπεριφορά των ανηλίκων, παρά την ανησυχητική έξαρση που έχει λάβει μετά την πανδημία, δεν παύει να αποτελεί ένα ιστορικό φαινόμενο. Οπωσδήποτε, ένα τόσο πολυπαραγοντικό ζήτημα δεν μπορεί να λυθεί από τη μια μέρα στην άλλη. Απαιτείται συνέπεια στην εφαρμογή όσο το δυνατόν περισσότερων μέτρων και αρμονικός συντονισμός μεταξύ των κατά τόπων και καθ’ ύλην φορέων. Καθώς o πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης έχει αναγάγει το ζήτημα αυτό σε εθνική υπόθεση, έχω την πεποίθηση ότι η συνεργασία όλων μας μπορεί να φέρει απτά αποτελέσματα στον τομέα της πρόληψης του φαινομένου, της ενδυνάμωσης των παιδιών, της ευρύτερης κοινωνικής ένταξης όσων ανηλίκων είχαν εκδηλώσει παραβατική συμπεριφορά, αλλά και στην ενδυνάμωση, μετά από καιρό, του οικογενειακού πυρήνα, όπως και στην αποκατάσταση της εμπιστοσύνης των συμπολιτών μας προς τον κοινωνικό ρόλο του σχολείου. Για να πετύχουμε, όμως, [τους παραπάνω στόχους] πρέπει να απαγκιστρωθούμε από τη νοοτροπία των επικοινωνιακών πολιτικών και να εστιάσουμε στην ουσιαστική διασύνδεση των πρωτοβουλιών μας με την αποτελεσματική αντιμετώπιση αυτού του φαινομένου. Σε κάθε περίπτωση η Πολιτεία, η οικογένεια και το σχολείο πρέπει να εστιάσουν και στην αντιμετώπιση των «θυτών», έτσι ώστε να υπάρχει η ένταξη τους, στην κανονικότητα όταν τα προβλήματα εντοπίζονται στο αρχικό στάδιο: Πρόληψη – Αντιμετώπιση – Ένταξη.

Αλληλογραφώντας με την πατρίδα

Υπήρξαν ένα καθοριστικής σημασίας μέσο εμψύχωσης, για τους στρατιώτες του Αλβανικού Έπους. Τα δέματα και τα γράμματα προς τους στρατιώτες, που λίγο πριν τα Χριστούγεννα του 1940 βρίσκονταν ήδη στα χιονισμένα βουνά, ήταν μια οδηγία που είχε δοθεί από το υπουργείο Εσωτερικών και το υπουργείο Στρατιωτικών, με στόχο να τους κρατήσει συναισθηματικά ακμαίους, αν και οι συνθήκες που βίωναν μακριά από τα σπίτια τους και τις οικογένειες τους ήταν δύσκολες.

Γυναίκες και άνδρες από όλη τη χώρα έστελναν στα βουνά δέματα που περιείχαν τσιγάρα, χαρτζιλίκι, μια φανέλα, ένα κασκόλ ή ένα ζευγάρι γάντια και ένα γράμμα, χωρίς συγκεκριμένο παραλήπτη, αφού αυτά έφταναν με φορτηγά και μουλάρια στα βουνά και αφήνονταν για να τα παραλάβουν τυχαία οι φαντάροι μας, όπως είπε στο ΑΠΕ-ΜΠΕ ο ιστορικός- ερευνητής Κωστής Μαμαλάκης.

«Πλησιάζοντας τα Χριστούγεννα του 1940, με το κρύο και τις κακουχίες να έχουν δυσκολέψει πάρα πολύ τις συνθήκες, η αποστολή τέτοιων δεμάτων ήταν πολύ σημαντική. Ακόμη και αν δεν υπήρχε συγκεκριμένη σύνδεση είτε οικογενειακή είτε φιλική, ένα γράμμα μπορούσε να δώσει ελπίδα σε έναν στρατιώτη στο μέτωπο. Ότι κάποιος τον σκέφτεται, ότι ένας συμπατριώτης του ή μια συμπατριώτισσα προσεύχεται για να είναι καλά», ανέφερε ο κος Μαμαλάκης.

Από τις αξιομνημόνευτες και περίεργες μικρές ανθρώπινες ιστορίες, τμήματα της μεγάλης ιστορίας του Αλβανικού Έπους, είναι και αυτή του στρατιώτη Εμμανουήλ Ασημιανάκη στα χιονισμένα βουνά, που παρέλαβε ένα τέτοιο δέμα, στις 14-12-1940.

Η αποστολέας έγραφε μεταξύ άλλων: «Αγαπητέ στρατιώτη. Φθάνουν Χρηστούγεννα. Όλλοι οι άνθρωποι μένουν στα σπίτια τους για να εορτάσουν….Εσείς οι ήρωές μας θα τα επεράσετε εις τα βουνά της Ηπείρου…Έχετε τη βοήθειαν του Θεού και νικάται τον αιμοβόρο εχθρό… Πρέπει να έχετε θάρρος και επιμονή… Θα νικήσετε όμως και έτσι θα γυρίσετε εις τα σπίτια σας νικηταί…».

Η νεαρή γυναίκα ζητούσε από τον στρατιώτη να της απαντήσει στο γράμμα της, όπως και έπραξε.

Ο στρατιώτης, διαβάζοντας το γράμμα, αναγνώρισε στην αποστολέα την ίδια του την αδελφή, τη Σοφία Ασημιανάκη, που ζώντας μέσα στο ίδιο της το σπίτι την αγωνία του αδελφού στο μέτωπο του πολέμου, είχε την ευαισθησία να στείλει σε έναν οποιοδήποτε στρατιώτη ένα δέμα που περιελάμβανε μεταξύ άλλων το γράμμα, τσιγάρα και 50 δραχμές και που ποτέ δεν θα μπορούσε να πιστέψει ότι θα ήταν ο ίδιος της ο αδελφός.

Την επιστολή της νεαρής γυναίκας και την απαντητική επιστολή του αδελφού της έχει στο αρχείο του ο ιστορικός – ερευνητής Κωστής Μαμαλάκης, ο οποίος αναφέρθηκε στην απίστευτη αυτή σύμπτωση, την οποία, όπως τόνισε, είχε συμπεριλάβει στο ημερολόγιό του ως ιστορία και ο αξιωματικός Γεώργιος Καβός, που είχε τον Εμμανουήλ Ασημιανάκη, στην μονάδα του.

Όπως είπε ο κος Μαμαλάκης, στην απάντησή του ο Εμμανουήλ Ασημιανάκης αρχικά δεν αποκαλύφθηκε.

«Αγαπημένη πατριώτισσα… Η σημερινή ημέρα είναι χωρίς υπερβολήν μια από τις ποιο ευτηχησμένες της ζωής μου… Εις εμέ λοιπόν κατά την διανομήν επεφύλαξε η τύχη να κληρωθή το δικό σας δέμα… Εκπληρών λοιπόν την επιθυμίαν σας, σας γράφω και σας απαντώ… Να είσθαι βεβαία ηρωική πατριώτισσα ότι ο Έλλην στρατιώτης θα εκτελέση το καθήκον του παντού και πάντοτε. Πολύ δε περισσότερον όταν σκέπτετε ότι πίσω από αυτόν ευρίσκεται η σεμνή Ελληνοπούλα που περιμένη από αυτόν την ελευθερίαν και την σωτηρίαν της τιμής της…».

Πιο κάτω στην απάντησή του, ο Εμμανουήλ Ασημιανάκης αναφέρεται σε «μυθιστορηματικές» συμπτώσεις, γράφοντας χαρακτηριστικά: «Ούτε εγώ λοιπόν δεν πίστεβα εις αυταίς μέχρι της στιγμής όπου έλαβα το δέμα σας. Γιαυτό και θα φυλάξω τα δύο τσιγάρα όπου μου έστειλες και όταν γυρίσω νικητής, θα τα φουμάρουμε μαζί. Γιατί γλυκιά μου αδελφή Σοφία, ο στρατιώτης όπου έλλαβε το δέμα και την επιστολήν σας είμαι εγώ ο Αδελφός σου Ασημιανάκης Εμμ. Τα σέβη μου εις την Μητέρα και τα φιλιά μου εις την συσηγό μου Καλιόπη και αδελφή μας Μαρίκα, θείο Μηχάλη και εις όλους τους συνγγενείς. Σε φιλώ και ευχαριστό διά το ευγεναίς έσθιμα σου υπέρ της Αγαπημένης μας πατρίδος Ελλάδος. Σε φιλό και μένω υπόχρεος ο Αδελφός σου Ε. Ασημιανάκης».

Οι στρατιώτες στο μέτωπο είχαν την ανάγκη να γράφουν συχνά, είπε στο ΑΠΕ-ΜΠΕ ο κος Μαμαλάκης, ο οποίος συμπλήρωσε ότι αυτή η συνήθεια, συνδεόταν και με το φόβο του θανάτου.

«Έγραφαν και συνδέονταν με την πατρίδα, σκηνοθετούσαν στο μυαλό τους μια μητέρα, μια αδελφή που τους περίμενε. Έχει υπάρξει καταγραφή, ότι στρατιώτης έγραφε σχεδόν κάθε δύο ημέρες. Μια τέτοια επαναλαμβανόμενη ανάγκη να επικοινωνήσει, ίσως να σχετιζόταν και με το φόβο που είχαν αυτοί οι άνθρωποι ότι το κάθε γράμμα τους μπορεί και να ήταν το τελευταίο», εξήγησε ο κος Μαμαλάκης.