Τρίτη, 01 Ιούλ, 2025

Το μυστικό 15ετές πρόγραμμα πίσω από τα αμερικανικά χτυπήματα στο Ιράν

ΟΥΑΣΙΓΚΤΟΝ — Το χτύπημα των Β-2 βομβαρδιστικών stealth των Ηνωμένων Πολιτειών στην εγκατάσταση εμπλουτισμού ουρανίου Φορντό του Ιράν ήταν η αποκορύφωση περισσότερων από δεκαπέντε ετών μελέτης και σχεδιασμού, σύμφωνα με τον επικεφαλής του Γενικού Επιτελείου Ενόπλων Δυνάμεων, πτέραρχο Νταν Κέιν.

Σε συνέντευξη Τύπου που έδωσε από κοινού με τον υπουργό Άμυνας Πητ Χέγκσεθ, στις 26 Ιουνίου, αναφέρθηκε πως οι βομβαρδισμοί της 21ης Ιουνίου στέφθηκαν με επιτυχία, θέτοντας την πυρηνική ανάπτυξη του Ιράν πολλά χρόνια πίσω.

Ο Κέιν περιέγραψε τον στρατιωτικό σχεδιασμό που άρχισε το 2009 ώστε να βρεθεί η κατάλληλη μέθοδος για την καταστροφή της εγκατάστασης Φορντό, που είναι θαμμένη εκατοντάδες μέτρα κάτω από τη γη, σε μια ορεινή περιοχή του Ιράν.

Αναφορά σε ένα κρυσφήγετο

Ο Κέιν έριξε νέο φως στον ρόλο της Defense Threat Reduction Agency (DTRA, Αμυντική Υπηρεσία Μείωσης Απειλών), έναν οργανισμό με σκοπό την προετοιμασία λύσεων για καταστροφή υψηλά ευαίσθητων στόχων, περιλαμβανομένων νέων όπλων μαζικής καταστροφής.

«Η DTRA κάνει πολλά για το έθνος μας – είναι η κορυφαία στον κόσμο για βαθιά θαμμένους, υπόγειους στόχους», είπε ο Κέιν.

«Το 2009, ένας αξιωματικός της Defense Threat Reduction Agency πήγε σε έναν υπόγειο χώρο σε μια μυστική τοποθεσία και πήρε πληροφορίες για κάτι που γίνεται στο Ιράν», ανέφερε ο Κέιν, αρνούμενος να ονομάσει τον αξιωματικό του DTRA.

Αυτός ο αξιωματούχος της DTRA, και ένας άλλος που δεν ονοματίστηκε από την υπηρεσία, έλαβαν το καθήκον να δουλέψουν με την κοινότητα πληροφοριών για να μελετήσουν την κατασκευή της εγκατάστασης Φορντό.

«Για περισσότερα από 15 χρόνια, αυτός ο αξιωματικός και ο συνάδελφός του ζούσαν και ανέπνεαν για αυτόν τον στόχο: το Φορντό, ένα κρίσιμο σημείο του μυστικού πυρηνικού προγράμματος του Ιράν», είπε ο Κέιν.

Οι δύο υπάλληλοι της DTRA πέρασαν χρόνια μελετώντας τα πάντα, από τη γεωλογία της γύρω περιοχής του Φορντό έως τα υλικά κατασκευής και άλλον εξοπλισμό που εμφανιζόταν στην εγκατάσταση, ώστε να μπορέσουν να κάνουν ένα μοντέλο της εγκατάστασης και να καταλήξουν σε ένα σχέδιο.

«Έβλεπαν αυτόν τον στόχο ακόμα και στα όνειρά τους», σχολίασε ο Κέιν.

Δορυφορική εικόνα που δείχνει την υπόγεια εγκατάσταση Εμπλουτισμού Ουρανίου Φορντό, αφότου οι ΗΠΑ χτύπησαν την πυρηνική εγκατάσταση, κοντά στην Κουμ. Ιράν, 22 Ιουνίου 2025. (Maxar Technologies/Handout μέσω Reuters)

 

Ειδικές βόμβες

Στην πορεία της μελέτης τους για την εγκατάσταση Φορντό, ο Κέιν είπε ότι οι δύο αξιωματούχοι του DTRA που ήταν επικεφαλής του έργου συνειδητοποίησαν σύντομα ότι ο αμερικανικός στρατός δεν είχε όπλο που θα μπορούσε να εξουδετερώσει την πρόκληση που έθετε η ενισχυμένη πυρηνική εγκατάσταση του Ιράν.

«Έτσι, άρχισαν ένα ταξίδι συνεργασίας με τη βιομηχανία και άλλους ειδικούς για ανάπτυξη της GBU-57», είπε ο Κέιν.

Η GBU-57, επίσης γνωστή ως Μαζικό Πυρομαχικό Διείσδυσης ή διατρητική, είναι μια βόμβα 13.000 κιλών σχεδιασμένη να διεισδύει και να εκρήγνυται βαθιά υπό το έδαφος.

Στρατιωτικοί σχεδιαστές πέρασαν χρόνια δοκιμάζοντας τη βόμβα, ειδικά για την εγκατάσταση Φορντό.

«Τη δοκίμασαν ξανά και ξανά. […] Έκαναν εκατοντάδες δοκιμών, και έριξαν πολλά πλήρη όπλα κατά εξαιρετικά ρεαλιστικών στόχων με έναν σκοπό: να καταστρέψουν αυτόν τον στόχο όταν αυτό  θα ζητηθεί από το έθνος μας», σημείωσε ο Κέιν, προσθέτοντας ότι κάθε GBU-57 είναι «ειδικά» σχεδιασμένη για έναν συγκεκριμένο στόχο και ότι κάθε βόμβα που έπεσε στην εγκατάσταση Φορντό «είχε μια μοναδική επιθυμητή γωνία πτώσης, άφιξης, τελικής σύγκρουσης, και ανατίναξης» σχετική με τον ρόλο της στην αποστολή.


Η Πολεμική Αεροπορία, σε συνεργασία με την Υπηρεσία Μείωσης Αμυντικών Απειλών, δοκιμάζει την GBU-57 Μαζικής Διεύσδυσης, ένα διατρητικό όπλο χτυπήματος ακριβείας, σχεδιασμένο για να καταστρέψει στόχους σε μεγάλο βάθος. Ουάσιγκτον, 11 Δεκεμβρίου 2020. Η δοκιμή έδειξε την ικανότητα της Αεροπορίας να χτυπά βαριά ενισχυμένους υπόγειους στόχους και ορεινά συμπλέγματα. (Air Force Television Pentagon/Defense Visual Information Distribution Service)

 

Εκτός από τις δοκιμές της GBU-57, ο Κέιν είπε ότι το πρόγραμμα για την ανάπτυξη της βαριάς διατρητικής βόμβας περιελάμβανε πολλούς και περίπλοκους υπολογισμούς.

«Στην αρχή, είχαμε πολλούς ερευνητές με διδακτορικά να δουλεύουν στο πρόγραμμα της βόμβας, να κάνουν ψηφιακές προσομοιώσεις ήσυχα και μυστικά – ήμασταν οι μεγαλύτεροι χρήστες ωρών υπερυπολογιστών εντός των Ηνωμένων Πολιτειών Αμερικής», σχολίασε.

Επιχείρηση «Σφυρί του Μεσονυκτίου»

Οι βομβαρδισμοί των ΗΠΑ στο Φορντό ήταν μέρος μιας μεγαλύτερης αποστολής, με όνομα επιχείρηση «Σφυρί του Μεσονυκτίου» («Midnight Hammer»), που επίσης στόχευσε τις πυρηνικές εγκαταστάσεις Νατάνζ και Ισφαχάν του Ιράν.

Βομβαρδιστικά B-2 Spirit stealth που θα βομβάρδιζαν την εγκατάσταση Φορντό είχαν την αποστολή να ρίξουν τις βόμβες GBU-57 σε μια ομάδα αγωγών εξαερισμού που εξέρχονταν από την υπόγεια εγκατάσταση. Πριν από τα χτυπήματα στην εγκατάσταση Φορντό, οι στρατιωτικοί σχεδιαστές των ΗΠΑ παρατήρησαν πολύ πρόσφατες αλλαγές στην εγκατάσταση, όπως νέες οροφές από τσιμέντο στους αεραγωγούς.

Σύμφωνα με τον Κέιν, η πρώτη βόμβα που έπεσε στο Φορντό ήταν ειδικά σχεδιασμένη για να καταστρέψει τις τσιμεντένιες οροφές που προστάτευαν τους αεραγωγούς. Οι βόμβες 2, 3, 4 και 5 ήταν σχεδιασμένες για να εισέλθουν στον αεραγωγό, να τρυπήσουν έως κάτω στην υπόγεια δομή με περισσότερα από 300 μέτρα το δευτερόλεπτο, και να εκραγούν.

Αεροπόροι δίπλα σε μια βόμβα GBU-57, αλλιώς Μαζικό Όπλο Διείσδυσης, στη βάση της αεροπορίας Γουάιτμαν στο Μισσούρι, στις 2 Μαΐου 2023. (File/U.S. Air Force μέσω AP)

 

Ο πτέραρχος είπε ότι η έκτη βόμβα σχεδιάστηκε ως «όπλο δύναμης», σε περίπτωση που μία από τις πέντε πρώτες βόμβες δεν πετύχαινε το αναμενόμενο αποτέλεσμα.

Όσον αφορά την αξιολόγηση της πραγματικής ζημίας των χτυπημάτων, ο Κέιν είπε ότι η κοινότητα πληροφοριών των ΗΠΑ έχει τον ηγετικό ρόλο σε αυτόν τον τομέα, όχι ο στρατός.

«Δεν βαθμολογούμε την εργασία μας, η κοινότητα πληροφοριών το κάνει αυτό», δήλωσε.

Ενώ η υπηρεσία πληροφοριών ακόμα αξιολογεί την πραγματική ζημία που επέφεραν τα αμερικανικά χτυπήματα, οι στρατιωτικοί σχεδιαστές έχουν την πεποίθηση πως το χτύπημα ήταν επιτυχές, βασισμένοι στην κατανόηση των όπλων που χρησιμοποιήθηκαν, και στο ότι κάθε όπλο έδρασε όπως αναμενόταν, εξήγησε ο Κέιν.

«Τα όπλα κατασκευάστηκαν, δοκιμάστηκαν και φορτώθηκαν καταλλήλως», είπε. «Δεύτερον, τα όπλα ρίχτηκαν με σωστή ταχύτητα και με σωστές παραμέτρους. Τρίτον, τα όπλα οδηγήθηκαν στους επιθυμητούς στόχους και στα επιθυμητά σημεία. Τέταρτον, τα όπλα λειτούργησαν όπως σχεδιάστηκαν, δηλαδή ανατινάχτηκαν.»

Ο Κέιν αναφέρθηκε και σε έναν πιλότο μαχητικού των ΗΠΑ που συνόδευσε την ομάδα βομβαρδιστικών και παρατήρησε τις εκρήξεις των βομβών, ο οποίος, σύμφωνα με τον Κέιν, είπε: «Ήταν η πιο φωτεινή έκρηξη που έχω δει ποτέ. Ήταν σαν να ήταν μέρα.»

Ο επικεφαλής του Γενικού Επιτελείου πτέραρχος Νταν Κέιν παρακολουθεί βίντεο δοκιμής βομβαρδισμού της GBU-57A/B Massive Ordnance Penetrator (MOP) κατά τη διάρκεια συνέντευξης Τύπου στο Πεντάγωνο στο Άρλινγκτον, στις 26 Ιουνίου 2025. (Andrew Harnik/Getty Images)


Άλλες ομάδες, άλλοι στόχοι

Μετά την επιχείρηση «Σφυρί του Μεσονυκτίου», ο Κέιν συνάντησε και ευχαρίστησε τους δύο αξιωματούχους της DTRA που πέρασαν χρόνια στην ανάπτυξη του σχεδίου κρούσης για το Φορντό.

«Ένας από αυτούς είπε: ‘Δεν μπορώ να το πιστέψω. Είμαι υπερήφανος που είμαι μέρος αυτής της ομάδας. Νιώθω μεγάλη τιμή να είμαι μέρος αυτού’», ανέφερε ο Κέιν.

Κατόπιν, ο Χέγκσεθ διάβασε μια λίστα δηλώσεων, περιλαμβανομένης των δηλώσεων της Διεθνούς Υπηρεσίας Ενέργειας Ατόμων, της Επιτροπής Ατομικής Ενέργειας του Ισραήλ, του υπουργείου Εξωτερικών του Ιράν, του διευθυντή της CIA Τζον Ράτκλιφ, και άλλων, που εξέφραζαν την άποψη ότι τα χτυπήματα της 21ης Ιουνίου προκάλεσαν σημαντική βλάβη στο πυρηνικό πρόγραμμα του Ιράν.

Ο Κέιν εξέφρασε την ευγνωμοσύνη του για όσους βοήθησαν στον σχεδιασμό και εκτέλεση της βομβιστικής επίθεσης. Επίσης, παρουσίασε την επιχείρηση «Σφυρί του Μεσονυκτίου» ως μήνυμα σε πιθανούς αντιπάλους των Ηνωμένων Πολιτειών στο μέλλον:

«Οι αντίπαλοί μας ανά τον κόσμο θα πρέπει να γνωρίζουν ότι υπάρχουν κι άλλα μέλη της ομάδας DTRA που μελετούν στόχους για το ίδιο χρονικό διάστημα, και θα συνεχίσουν να το κάνουν.»

Χρονολόγιο των αμερικανικών πληγμάτων που ανέτρεψαν την πορεία του 12ήμερου πολέμου

Έπειτα από δώδεκα ημέρες σφοδρών εχθροπραξιών, Ισραήλ και Ιράν συμφώνησαν να αποκλιμακώσουν μία σύγκρουση που είχε προκαλέσει έντονη ανησυχία σε ολόκληρη τη Μέση Ανατολή.

Η κρίση ξεκίνησε με φόντο το αδιέξοδο στις συνομιλίες για το πυρηνικό πρόγραμμα του Ιράν. Ο Αμερικανός πρόεδρος Ντόναλντ Τραμπ φέρεται να είχε πιέσει την Τεχεράνη να εγκαταλείψει πλήρως τις πυρηνικές της δραστηριότητες, την ώρα που Ιρανοί διαπραγματευτές δήλωναν απροθυμία να αποποιηθούν τις δυνατότητες εμπλουτισμού ουρανίου. Η Τεχεράνη επέμενε ότι δεν επιδιώκει την απόκτηση πυρηνικών όπλων.

Τα ξημερώματα της 13ης Ιουνίου, ισραηλινά πολεμικά αεροσκάφη πραγματοποίησαν αιφνιδιαστική επίθεση με στόχο να πλήξουν το πυρηνικό πρόγραμμα και τις στρατιωτικές δυνατότητες του Ιράν. Μετά από αυτό, οι Ιρανοί ακύρωσαν συνομιλίες με τις ΗΠΑ που είχαν προγραμματιστεί για την επόμενη ημέρα στο Ομάν, περνώντας σε αντίποινα με μία σειρά επιθέσεων με μη επανδρωμένα αεροσκάφη και βαλλιστικούς πυραύλους, ορισμένοι από τους οποίους διέσπασαν τα ισραηλινά συστήματα αεράμυνας, προκαλώντας νεκρούς, τραυματισμούς και υλικές καταστροφές.

Καθώς η ένταση αυξανόταν, οι ΗΠΑ μετέφεραν την αεροναυτική δύναμη Nimitz στην περιοχή και έθεσαν τις ένοπλες δυνάμεις τους σε κατάσταση συναγερμού, διατάσσοντας τελικά αεροπορική επιχείρηση μεγάλης εμβέλειας, η οποία έπληξε τρεις ιρανικές πυρηνικές εγκαταστάσεις. Κύριος στόχος θεωρήθηκε η υπόγεια εγκατάσταση εμπλουτισμού ουρανίου στο Φορντό, που βρίσκεται σε βάθος δεκάδων μέτρων και εκτός εμβέλειας των περισσότερων όπλων της ισραηλινής πολεμικής αεροπορίας. Η Ουάσιγκτον χαρακτήρισε την επιχείρηση «τεράστια επιτυχία», αν και το εύρος των ζημιών στο ιρανικό πυρηνικό πρόγραμμα παραμένει ασαφές.

Ακολούθησε ιρανική απάντηση με βαλλιστικούς πυραύλους εναντίον αμερικανικής βάσης στο Κατάρ, κατόπιν προειδοποίησης και χωρίς θύματα. Μετά από αυτό, και κατόπιν παρακίνησης των ΗΠΑ,  Ιράν και Ισραήλ συμφώνησαν σε κατάπαυση του πυρός.

Σε ανάρτησή του στις 23 Ιουνίου στην πλατφόρμα Truth Social, ο Αμερικανός πρόεδρος συνεχάρη τις δύο χώρες για την «αντοχή, το θάρρος και τη σοφία» που επέδειξαν ώστε να λήξει, όπως ανέφερε, ο «Δωδεκαήμερος Πόλεμος».

Ο αντιπρόεδρος των ΗΠΑ, Τζ. Ντ. Βανς, δήλωσε αργότερα στο Fox News ότι η σύντομη σύγκρουση αποτελεί ευκαιρία για ανακαθορισμό της διπλωματίας στην περιοχή.

Ο αντιπρόεδρος Τζ. Ντ. Βανς μιλάει στην εκπομπή Special Report with Bret Baier του Fox News. Ουάσιγκτον, 23 Ιουνίου 2025. (J. Scott Applewhite/AP Photo)

 

Χρονολόγιο κρίσιμων γεγονότων

13 Ιουνίου

  • Ισραηλινά μαχητικά εξαπολύουν αιφνιδιαστικές επιδρομές σε στρατιωτικούς και πυρηνικούς στόχους εντός του Ιράν, πλήττοντας ανώτερους αξιωματούχους και επιστήμονες. Ο πρωθυπουργός Μπενιαμίν Νετανιάχου ισχυρίστηκε ότι το Ιράν πλησίαζε στην απόκτηση πυρηνικών όπλων και ανέφερε ότι τα πλήγματα «χτύπησαν την καρδιά» του εμπλουτισμού ουρανίου.
  • Ο πρόεδρος Τραμπ ανήρτησε ότι είχε δώσει στο Ιράν διορία 60 ημερών για συμφωνία, και πως η ισραηλινή επίθεση έγινε την 61η. Παρότρυνε την Τεχεράνη να περιορίσει το πυρηνικό της πρόγραμμα.
  • Τις νυχτερινές ώρες, οι ιρανικές δυνάμεις ξεκίνησαν μαζική ανταπόδοση με πυραύλους και μη επανδρωμένα αεροσκάφη.
Πυροσβέστες σε κατεστραμμένο συγκρότημα κατοικιών στη βόρεια Τεχεράνη. Ιράν, 13 Ιουνίου 2025. (Vahid Salemi/AP Photo)

 

14 Ιουνίου

  • Η Τεχεράνη αποσύρει την αντιπροσωπεία της από τις συνομιλίες με τις ΗΠΑ στο Ομάν. Οι επιθέσεις συνεχίζονται εκατέρωθεν.
Iρανικοί και ισραηλινοί πύραυλοι φωτίζουν τον ουρανό πάνω από τη Βηρυτό. Λίβανος, 14 Ιουνίου 2025. (NAEL CHAHINE/Middle East Images/AFP μέσω Getty Images)

 

15 Ιουνίου

  • Ο Τραμπ δηλώνει στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης ότι πλησιάζει η ειρήνη και ότι βρίσκονται σε εξέλιξη πολλές επαφές και διαβουλεύσεις.

16 Ιουνίου

  • Ιρανικοί πύραυλοι πλήττουν τέσσερις περιοχές στο Ισραήλ. Ο Ιρανός ΥΠΕΞ Αμπάς Αραγτσί αναφέρει πως αν οι ΗΠΑ επιθυμούν ειλικρινά ειρήνη, θα πρέπει να συγκρατήσουν το Ισραήλ.
  • Η ισραηλινή αεροπορία βομβαρδίζει εγκαταστάσεις του κρατικού ιρανικού ραδιοτηλεοπτικού φορέα, κατηγορώντας τον για στρατιωτική χρήση.
  • Στη σύνοδο των G7 — Ηνωμένες Πολιτείες,  Ηνωμένο Βασίλειο, Ιαπωνία, Γαλλία, Ιταλία, Γερμανία και Καναδάς — στον Καναδά, οι ηγέτες των κρατών εξέφρασαν την υποστήριξή τους στο Ισραήλ και χαρακτήρισαν το Ιράν «κύρια πηγή αστάθειας και τρομοκρατίας».
  • Ο Τραμπ αποχωρεί νωρίς από τη Σύνοδο Κορυφής για να επιστρέψει στην Ουάσιγκτον, καθώς η σύγκρουση μεταξύ Ισραήλ και Ιράν συνεχίζεται. Στο αεροσκάφος Air Force One κατά την πτήση επιστροφής, ο Τραμπ δηλώνει: «Δεν επιδιώκω κατάπαυση του πυρός. Επιδιώκουμε κάτι καλύτερο από την κατάπαυση του πυρός.»
Περιοχή που χτυπήθηκε κατά τη διάρκεια των ιρανικών πυραυλικών επιθέσεων. Χάιφα, Ισραήλ, 16 Ιουνίου 2025. (AHMAD GHARABLI/AFP μέσω Getty Images)

 

17 Ιουνίου

  • Το Ισραήλ διατάζει εκκένωση της Περιοχής 3 στην Τεχεράνη, όπου κατοικούν περίπου 330.000 άτομα. Ο Τραμπ απαιτεί μέσω ανάρτησης «άνευ όρων παράδοση».
Καπνός υψώνεται από τα ερείπια ενός κτιρίου των κρατικών μέσων ενημέρωσης του Ιράν στην Τεχεράνη, στις 16 Ιουνίου 2025. (Nikan/Middle East Images/AFP μέσω Getty Images)

 

18 Ιουνίου

  • Η αμερικανική πρεσβεία στο Ισραήλ ανακοινώνει ότι θα παραμείνει κλειστή για τρεις ημέρες. Ξεκινούν προσπάθειες απομάκρυνσης Αμερικανών πολιτών.

19 Ιουνίου

  • Ιρανικός πύραυλος πλήττει το νοσοκομείο Σορόκα στην Μπερ Σεβά, τραυματίζοντας 240 άτομα. Ο Ισραηλινός υπουργός Άμυνας απειλεί τον ανώτατο ηγέτη του Ιράν, Αλί Χαμενεΐ, λέγοντας πως «δεν θα έπρεπε να συνεχίσει να υφίσταται».
  • Ο Λευκός Οίκος δηλώνει ότι εντός δύο εβδομάδων θα αποφασίσει αν οι ΗΠΑ θα εμπλακούν απευθείας στη σύγκρουση.
Το νοσοκομείο Σορόκα μετά από ιρανική πυραυλική επίθεση στη Μπερ Σεβά. Ισραήλ, 19 Ιουνίου 2025. (JOHN WESSELS/AFP μέσω Getty Images)

 

20 Ιουνίου

  • Οι ισραηλινές δυνάμεις αναφέρουν ότι πραγματοποίησαν επιθέσεις σε δεκάδες ιρανικούς στρατιωτικούς στόχους. Ευρωπαίοι ΥΠΕΞ συναντώνται με τον Ιρανό ομόλογό τους. Η Τεχεράνη δηλώνει ότι όσο συνεχίζονται οι επιθέσεις, δεν υπάρχει περιθώριο για διάλογο.
Ο Ιρανός υπουργός Εξωτερικών Αμπάς Αραγτσί μιλάει κατά τη διάρκεια της 59ης συνόδου του Συμβουλίου Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων στην ευρωπαϊκή έδρα των Ηνωμένων Εθνών. Γενεύη, 20 Ιουνίου 2025. (Martial Trezzini/Keystone μέσω AP)

 

21 Ιουνίου

  • Λίγο μετά τα μεσάνυχτα (ώρα Ανατολικής Ακτής ΗΠΑ): Βομβαρδιστικά αεροσκάφη B-2 Spirit της Πολεμικής Αεροπορίας των ΗΠΑ απογειώνονται από την αεροπορική βάση Whiteman στο Μιζούρι και κατευθύνονται ανατολικά, διασχίζοντας τον Ατλαντικό.
  • 5 μ.μ. (ώρα Ανατολικής Ακτής ΗΠΑ): Τα βομβαρδιστικά αεροσκάφη B-2 εισέρχονται στην περιοχή ευθύνης του Κεντρικού Στρατηγείου των ΗΠΑ, ενώ πολεμικά πλοία των ΗΠΑ αρχίζουν να εκτοξεύουν πυραύλους Tomahawk κατά της πυρηνικής εγκατάστασης του Ισφαχάν στο Ιράν.
  • 6 μ.μ. (ώρα Ανατολικής Ακτής ΗΠΑ, 1:30 π.μ. ώρα Ιράν): Αμερικανικά μαχητικά αεροσκάφη που πετούν μπροστά από τα βομβαρδιστικά B-2 αρχίζουν να χτυπούν τα ιρανικά συστήματα αεροπορικής άμυνας κατά μήκος της διαδρομής προς τις πυρηνικές εγκαταστάσεις του Φορντό και του Νατάνζ.
  • Μεταξύ 6:40 μ.μ. και 7 μ.μ. (ώρα Ανατολικής Ακτής, 2-2:30 π.μ. ώρα Ιράν): Τα βομβαρδιστικά B-2 ρίχνουν βόμβες κατά των οχυρών στο Φορντό και το Νατάνζ.
  • 7:05 μ.μ. ET: Οι τελευταίοι αμερικανικοί πύραυλοι Tomahawk πέφτουν στις πυρηνικές εγκαταστάσεις του Ισφαχάν στο Ιράν.
  • 7:30 μ.μ. ET (3 π.μ. ώρα Ιράν): Τα πληρώματα των βομβαρδιστικών B-2 εξέρχονται από τον ιρανικό εναέριο χώρο.
  • 7:50 μ.μ. ET: Ο Τραμπ ανακοινώνει την αμερικανική επίθεση στο Ιράν.
Χρονοδιάγραμμα των επιχειρήσεων για την επίθεση κατά του Ιράν παρουσιάζεται κατά τη διάρκεια συνέντευξης Τύπου στο Πεντάγωνο. Βιρτζίνια, στις 22 Ιουνίου 2025. (Andrew Harnik/Getty Images)

 

22 Ιουνίου

  • Σε συνέντευξη Τύπου, ο υπουργός Άμυνας Πητ Χέγκσεθ δηλώνει ότι ο στόχος της επιχείρησης δεν ήταν η αλλαγή του καθεστώτος στο Ιράν και ότι ήταν «σκόπιμα περιορισμένη».
  • Ο Τραμπ ανακοινώνει ότι τα βομβαρδιστικά B-2 έχουν επιστρέψει όλα στη βάση Whiteman, σχεδόν δύο ημέρες μετά την αναχώρησή τους.
  • Ο Τραμπ δημοσιεύει ένα μήνυμα στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης στο οποίο αναφέρει: «Δεν είναι πολιτικά ορθό να χρησιμοποιείται ο όρος «αλλαγή καθεστώτος», αλλά αν το τρέχον ιρανικό καθεστώς δεν είναι σε θέση να ΚΑΝΕΙ ΤΟ ΙΡΑΝ ΜΕΓΑΛΟ ΞΑΝΑ, γιατί να μην υπάρξει αλλαγή καθεστώτος; MIGA (MAKE IRAN GREAT AGAIN)!!!»
  • Το Ανώτατο Συμβούλιο Εθνικής Ασφάλειας του Ιράν αρχίζει διαβουλεύσεις σχετικά με το αν θα κλείσει ή όχι τα Στενά του Ορμούζ μετά τις αμερικανικές επιθέσεις.
  • Σε συνέντευξή του στο «Sunday Morning Futures» του Fox News, ο υπουργός Εξωτερικών των ΗΠΑ, Μάρκο Ρούμπιο, δηλώνει ότι θα ήταν «οικονομική αυτοκτονία» για το Ιράν να μπλοκάρει τα Στενά του Ορμούζ.
    Ο Ρούμπιο καλεί την Κίνα να πείσει το Ιράν να μην προχωρήσει σε μια τέτοια κίνηση.
Πριν και μετά τον βομβαρδισμό των ΗΠΑ στις 21 Ιουνίου στο εργοστάσιο εμπλουτισμού ουρανίου στο Φορντό, βόρεια της Κουμ, στο Ιράν. (Εικονογράφηση: The Epoch Times, Reuters, Shutterstock)

 

23 Ιουνίου

  • Η εκπρόσωπος Τύπου του Λευκού Οίκου, Καρολάιν Λέβιτ, προειδοποιεί εκ νέου το Ιράν να μην κλείσει το στενό του Ορμούζ.
  • Το Ιράν εξαπολύει πυραυλική επίθεση κατά της αεροπορικής βάσης Αλ Ουντέιντ στο Κατάρ. Κλείνουν οι εναέριοι χώροι γύρω από το Κατάρ, το Μπαχρέιν και τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα.
  • Οι αμερικανικές δυνάμεις αναφέρουν ότι κατάφεραν να αναχαιτίσουν τους ιρανικούς πυραύλους. Ο Τραμπ αναφέρει ότι από τους δεκατέσσερις πυραύλους που εκτόξευσε το Ιράν, οι αμερικανικές δυνάμεις «κατέρριψαν» τους δεκατρείς και «άφησαν ελεύθερο» έναν άλλο που κατευθυνόταν προς μια μη απειλητική κατεύθυνση. Η κυβέρνηση του Κατάρ αναφέρει ότι εκτοξεύτηκαν δεκαεννέα πύραυλοι, με μόνο έναν να χτυπά μία στρατιωτική βάση, χωρίς να υπάρξουν θύματα.
  • Ο Τραμπ ανακοινώνει ότι το Ιράν προειδοποίησε εκ των προτέρων για την επίθεση και ότι δεν υπέστησαν ζημίες ούτε οι Αμερικανοί ούτε το Κατάρ.
  • Στις 6 μ.μ. (ώρα Ανατολικής Ακτής, 1 π.μ. ώρα Ελλάδος), ο Τραμπ ανακοινώνει ότι το Ισραήλ και το Ιράν συμφώνησαν σε κατάπαυση του πυρός, η οποία θα τεθεί σε εφαρμογή σταδιακά κατά τις επόμενες 24 ώρες.
  • Στις 6 μ.μ. ώρα ΗΠΑ, ο Τραμπ ανακοινώνει κατάπαυση του πυρός μεταξύ Ισραήλ και Ιράν, με σταδιακή εφαρμογή.

 

Ένας χάρτης δείχνει την αμερικανική αεροπορική βάση Αλ Ουντέιντ στο Κατάρ, την οποία το Ιράν χτύπησε με πολλαπλούς πυραύλους στις 23 Ιουνίου. (Εικονογράφηση The Epoch Times)

 

24 Ιουνίου

  • Λίγες ώρες μετά την ανακοίνωση της κατάπαυσης του πυρός από τον Τραμπ, τόσο το Ισραήλ όσο και το Ιράν αναφέρουν επιθέσεις της άλλης πλευράς.
  • Καθώς αναχωρεί για τη Σύνοδο Κορυφής του ΝΑΤΟ στην Ολλανδία, ο Τραμπ επικρίνει το Ισραήλ και το Ιράν για τη συνέχιση των επιθέσεων κατά τη διάρκεια της περιόδου κατάπαυσης του πυρός.
  • Ο Τραμπ αποστασιοποιείται από τις συζητήσεις για αλλαγή καθεστώτος στο Ιράν. «Θα ήθελα να δω τα πράγματα να ηρεμούν το συντομότερο δυνατόν», δηλώνει.
  • Ο Νετανιάχου ανακοινώνει ότι το Ισραήλ ακύρωσε νέες επιθέσεις κατά του Ιράν μετά από τηλεφωνική συνομιλία με τον Τραμπ.
Ο Ισραηλινός πρόεδρος Ισαάκ Χέρτζογκ μιλάει στα ΜΜΕ έξω από κτίριο όπου σκοτώθηκαν τέσσερα άτομα από ιρανική πυραυλική επίθεση στη Μπερ Σεβά. Ισραήλ, 24 Ιουνίου 2025. (Erik Marmor/Getty Images)

Ποιους πυρηνικούς επιστήμονες και στρατιωτικούς του Ιράν εξολόθρευσε το Ισραήλ

 

Τις πρώτες πρωινές ώρες της 13ης Ιουνίου, ισραηλινές δυνάμεις εκκίνησαν αιφνιδιαστική επίθεση κατά κρίσιμων εγκαταστάσεων και υποδομών του Ιράν, προκειμένου να παρεμποδίσουν ενδεχόμενη κατασκευή πυρηνικού όπλου.

Εκτός από τις μεγάλες στρατιωτικές βάσεις και την πυρηνική υποδομή, στόχευσαν και τη στρατιωτική ηγεσία του Ιράν, καθώς και τους πυρηνικούς επιστήμονες της χώρας.

Με την ονομασία επιχείρηση «Ανατέλλων Λέων», η αρχική αιφνιδιαστική επίθεση του Ισραήλ έχει εξελιχθεί σε μία επιθετική στρατιωτική επιχείρηση που βάλλει καίριους στόχους εντός της εχθρικής χώρας.

Εντός της πρώτης μέρας της επιχείρησης, το Ιράν επιβεβαίωσε τους θανάτους τριών ανωτάτων στρατιωτικών του: του αρχηγού του Γενικού Επιτελείου Αντ/γου Μοχάμαντ Χοσεΐν Μπαγκέρι, του διοικητή του Ισλαμικού Επαναστατικού Στρατού (ΙΕΣ) Αντ/γο Χοσεΐν Σαλάμι, και του Αντ/γου Γκόλαμ Αλί Ρασίντ, επικεφαλής της Κατάμ αλ Ανμπίγια στα κεντρικά γραφεία της, που είναι ένα κέντρο αποστολής διαταγών για τις συνήθεις δυνάμεις του Ιράν καθώς και για τον ΙΕΣ.

Το Ιράν επιβεβαίωσε ότι ο Φερεϊντούν Αμπάσι, κορυφαίος Ιρανός πυρηνικός επιστήμονας, ήταν επίσης μεταξύ αυτών που σκοτώθηκαν από τη στρατιωτική επιχείρηση του Ισραήλ.

Σε τηλεοπτική δήλωση, στις 13 Ιουνίου, για τη νέα στρατιωτική επιχείρηση, ο Ισραηλινός πρωθυπουργός Μπενιαμίν Νετανιάχου ανέφερε ότι τα χτυπήματα θα συνεχίζονται «για όσες ημέρες χρειαστεί για την εξουδετέρωση της απειλής».

Τα θύματα

Εκτός από την εξουδετέρωση των τριών κορυφαίων Ιρανών στρατιωτικών, οι ισραηλινές δυνάμεις ισχυρίζονται πως τα χτυπήματά τους κατά της ιρανικής στρατιωτικής δομής ηγεσίας συνεχίζονται.

Ο ακριβής αριθμός των θυμάτων είναι δύσκολο να επαληθευτεί, αλλά Ιρανοί αξιωματούχοι και κρατικά μέσα έχουν αναγνωρίσει ότι αρκετοί στρατιωτικοί επικεφαλής έχουν σκοτωθεί.

Στις 14 Ιουνίου, η ιρανική κρατική τηλεόραση PressTV ανέφερε ότι οι Υπτ/γοι Γκολαμρέζα Μεράμπι και Μέντι Ραμπάνι σκοτώθηκαν από το αρχικό κύμα ισραηλινών χτυπημάτων, τις πρώτες ώρες της 13ης Ιουνίου. Το ιρανικό μέσο περιέγραψε τον Μεράμπι ως τον υποδιευθυντή πληροφοριών για το Γενικό Επιτελείο των Ιρανικών Ενόπλων Δυνάμεων, και τον Ραμπάνι ως τον υποδιευθυντή για επιχειρήσεις για το Γενικό Επιτελείο των Ιρανικών Ενόπλων Δυνάμεων.

Ο Υπτ/γος Αμίρ Αλί Χατζιζάντε, κεφαλή του τμήματος διαστημικής του ΙΕΣ, σκοτώθηκε επίσης την πρώτη μέρα των ισραηλινών χτυπημάτων, σύμφωνα με την PressTV.

Η PressTV, στις 15 Ιουνίου, ανέφερε ότι ο Υπτ/γος Μοχάμεντ Καζέμι, επικεφαλής του κυρίου τμήματος πληροφοριών του ΙΕΣ, σκοτώθηκε από ισραηλινό χτύπημα μαζί με τον υποδιευθυντή του, Μοχάμαντ Χασάν Μοχάγκεγκ. Από το ίδιο χτύπημα σκοτώθηκε και ο Μοσέν Μπακέρι, για τον οποίον η ισραηλινή κυβέρνηση είπε πως ήταν ένας υψηλόβαθμος αξιωματούχος πληροφοριών που δούλευε για το τμήμα Δύναμης Κουντ του ΙΕΣ.

Εκτός από τους θανάτους των στρατιωτικών, το Ιράν μετρά απώλειες και μεταξύ των πυρηνικών επιστημόνων του: ιρανικά κρατικά μέσα επιβεβαίωσαν τους θανάτους εννέα πυρηνικών ερευνητών από τις 13 Ιουνίου, συμπεριλαμβανομένου του Αμπάσι.

Οι υπόλοιποι οκτώ είναι οι: Αμπντόλ-Χαμίντ Μινουσέρ, Μοχάμαντ Μέντι Τεχράντσι, Αχμάντ Ρέζα Ζολφαγκάρι, Σεγιέντ Αμίρ Χοσεΐν Φεκχί, Μανσούρ Ασκάρι, Σαϊντέ Μπόργι, Ακμπάρ Μοταλεμπιζάντε και Αλί Μπακουέι Κατρίμι.

Καπνός αναδύεται από έκρηξη στην Τεχεράνη, στις 13 Ιουνίου 2025, από την ισραηλινή επιχείρηση «Ανατέλλων Λέων». (Vahid Salemi/AP Photo)

 

Το αμφιλεγόμενο πυρηνικό ιρανικό πρόγραμμα

Αν και το Ισραήλ διατείνεται ότι η επιχείρηση κατά του Ιράν έχει ως στόχο την αποτροπή του από την απόκτηση πυρηνικών όπλων, ο Ιρανός επικεφαλής Αλί Χαμενεΐ υποστηρίζει εδώ και χρόνια πως το Ιράν δεν εμπλουτίζει ουράνιο για να κατασκευάσει πυρηνικά, αλλά μόνο για πολιτικούς σκοπούς.

Διεθνείς παρατηρητές έχουν δώσει μια πιο σύνθετη αξιολόγηση για τις πυρηνικές φιλοδοξίες του Ιράν.

Σύμφωνα με τις ετήσιες αξιολογήσεις του Αμερικανικού Γραφείου Εθνικών Πληροφοριών, το Ιράν δεν επιδιώκει επί του παρόντος την κατασκευή πυρηνικών όπλων αλλά συνεχίζει να εμπλουτίζει ουράνιο σε υψηλά επίπεδα καθαρότητας.

Στην τελευταία του ετήσια αξιολόγηση, τον Μάρτιο, το εν λόγω Γραφείο έγραψε ότι ο Χαμενεΐ «δεν συνεχίζει το πρόγραμμα πυρηνικών όπλων που σταμάτησε το 2003, αν και πιθανώς λόγω πιέσεων».

Ωστόσο, το Ισραήλ κατηγόρησε το Ιράν για τη συνέχιση του προγράμματος πυρηνικών όπλων το 2011, το οποίο όπως λέει συνεχίζεται έως σήμερα.

Μια γενική όψη της εγκατάστασης εμπλουτισμού ουρανίου Νατάνζ, 350 χιλιόμετρα νότια της Τεχεράνης, στις 9 Απριλίου 2007. (Majid Saeedi/Getty Images)

Το Πεντάγωνο επανεξετάζει τη συμφωνία για τα υποβρύχια με Ηνωμένο Βασίλειο και Αυστραλία

Το αμερικανικό υπουργείο Άμυνας έχει ξεκινήσει την επανεξέταση της τριμερούς εταιρικής σχέσης ασφαλείας με τη Βρετανία και την Αυστραλία, γνωστής ως AUKUS, όπως ανέφερε αξιωματούχος του Πενταγώνου στην εφημερίδα The Epoch Times.

Σύμφωνα με τον ίδιο αξιωματούχο, η αναθεώρηση της συμφωνίας, η οποία συγκροτήθηκε κατά τη διάρκεια της θητείας του προέδρου Τζο Μπάιντεν, αποσκοπεί στην αξιολόγηση της συμβατότητάς της με τη σημερινή ατζέντα του προέδρου Ντόναλντ Τραμπ.

Όπως δήλωσε, το ζητούμενο είναι «η διασφάλιση της υψηλότερης δυνατής επιχειρησιακής ετοιμότητας των ενόπλων δυνάμεων των ΗΠΑ, η πλήρης συμμετοχή των συμμάχων στη συλλογική άμυνα και η ανταπόκριση της αμυντικής βιομηχανίας στις ανάγκες της χώρας». Η ίδια πηγή ανέφερε ότι στόχος της επανεξέτασης είναι να επιβεβαιωθεί ότι η πρωτοβουλία πληροί αυτά τα «κριτήρια κοινής λογικής που βασίζονται στην αρχή ‘Πρώτα η Αμερική’».

Η AUKUS συγκροτήθηκε το 2021, με αρχική έμφαση στη μεταφορά τεχνογνωσίας για πυρηνοκίνητα υποβρύχια στην Αυστραλία, τεχνολογία που διαθέτουν τόσο οι Ηνωμένες Πολιτείες όσο και το Ηνωμένο Βασίλειο.

Η ενίσχυση της Αυστραλίας με πυρηνοκίνητα υποβρύχια θεωρείται ότι θα μπορούσε να ενδυναμώσει τη ναυτική της ισχύ και να λειτουργήσει ως αποτρεπτικός παράγοντας έναντι επιθετικών ενεργειών στην περιοχή του Ινδο-Ειρηνικού, κυρίως εκ μέρους της Κίνας.

Ωστόσο, σύμφωνα με ανησυχίες Αμερικανών αξιωματούχων, παραμένει αβέβαιο το κατά πόσον το Πολεμικό Ναυτικό των ΗΠΑ διαθέτει επαρκή αριθμό πολεμικών πλοίων. Όπως επισημαίνεται σε έκθεση του Γραφείου Προϋπολογισμού του Κογκρέσου, στόχος είναι η αύξηση του στόλου από 295 πλοία σε 390 έως το 2054. Πλην όμως, σύμφωνα με τις εκτιμήσεις, ο αριθμός των σκαφών προβλέπεται να μειωθεί στα επόμενα πέντε έτη προτού αρχίσει να αυξάνεται.

Ο υφυπουργός Άμυνας για θέματα πολιτικής, Έλμπριτζ Κόλμπυ, έχει εκφράσει σκεπτικισμό για τη συμφωνία AUKUS, ιδίως όσον αφορά το σκέλος που αφορά την ενίσχυση της Αυστραλίας με πυρηνοκίνητα υποβρύχια.

Ο Κόλμπυ δήλωσε τον Αύγουστο ότι δεν απορρίπτει εκ των προτέρων την AUKUS, εφόσον η συμφωνία μπορεί να συμβάλει στην παράδοση περισσότερων υποβρυχίων εντός χρονοδιαγράμματος που να επιτρέπει την αποτροπή σύγκρουσης με την Κίνα. Όπως επεσήμανε, όμως, αυτό αποτελεί «πραγματολογικό και χειροπιαστό ερώτημα – όχι φιλοσοφικό».

Αμφιβολίες για την υλοποίηση της συμφωνίας έχουν εκφραστεί και στην Αυστραλία. Τον Μάρτιο, ο πρώην πρωθυπουργός της χώρας, Μάλκολμ Τέρνμπουλ, υποστήριξε ότι δεν υπάρχουν σοβαρές πιθανότητες να προμηθευτεί η Αυστραλία τα υποβρύχια που της είχαν υποσχεθεί, δεδομένης της κατάστασης της αμερικανικής ναυπηγικής βιομηχανίας. Όπως ανέφερε, αν οι Ηνωμένες Πολιτείες δεν αλλάξουν δραστικά τον ρυθμό παραγωγής τους – και δεν υπάρχει ένδειξη ότι αυτό είναι εφικτό – «δεν πρόκειται να παραλάβουμε ποτέ τα υποβρύχια που μας υποσχέθηκαν».

Τον Απρίλιο, ο πρόεδρος Τραμπ υπέγραψε εκτελεστικά διατάγματα με σκοπό την ενίσχυση της αμερικανικής ναυπηγικής βιομηχανίας.

Κατά τη διάρκεια ακρόασης στη Βουλή των Αντιπροσώπων, στις 10 Ιουνίου, ο υπουργός Άμυνας Πητ Χέγκσεθ ανέφερε ότι το Πεντάγωνο διεξάγει «ειλικρινείς συζητήσεις» με τους ομολόγους του από την Αυστραλία και το Ηνωμένο Βασίλειο.

Ο ίδιος τόνισε ότι παραμένει αφοσιωμένος σε μια συνεργασία που να ωφελεί και τις τρεις χώρες. «Δεν θέλουμε να στηριζόμαστε μόνο στον σχεδιασμό της προηγούμενης κυβέρνησης», ανέφερε, προσθέτοντας ότι αναζητούνται «νέα προγράμματα που να εξυπηρετούν και τους τρεις εταίρους, δημιουργώντας διαδικασίες και δυνατότητες προμήθειας συστημάτων απαραίτητων για τις μελλοντικές συγκρούσεις».

Οι ΗΠΑ ζητούν την άρση των κυρώσεων κατά δύο Ισραηλινών υπουργών

Την αντίθεσή τους στην απόφαση πέντε δυτικών χωρών να επιβάλουν κυρώσεις σε δύο υπουργούς της ισραηλινής κυβέρνησης εξέφρασαν οι Ηνωμένες Πολιτείες, καλώντας σε αναθεώρηση της απόφασης, την οποία χαρακτήρισαν «αντιπαραγωγική» εν μέσω των συνεχιζόμενων εντάσεων στη Μέση Ανατολή.

Συγκεκριμένα, στις 10 Ιουνίου, το Ηνωμένο Βασίλειο, ο Καναδάς, η Αυστραλία, η Νέα Ζηλανδία και η Νορβηγία ανακοίνωσαν την επιβολή κυρώσεων στον Ισραηλινό υπουργό Εθνικής Ασφάλειας Ιταμάρ Μπεν-Γκβιρ και στον υπουργό Οικονομικών Μπετσαλέλ Σμότριτς. Σε κοινή τους ανακοίνωση, οι πέντε κυβερνήσεις κατηγόρησαν τους δύο αξιωματούχους για υποκίνηση βίας κατά παλαιστινιακών κοινοτήτων, ιδίως στη Δυτική Όχθη.

Οι χώρες εξέφρασαν ανησυχία για την επέκταση των ισραηλινών εποικισμών στην αμφισβητούμενη περιοχή, αλλά και για περιστατικά βίαιων επιθέσεων από εποίκους. Στην ανακοίνωση αναφέρεται ότι οι ενέργειες αυτές είναι απαράδεκτες και ότι, παρά τις εκτεταμένες συνομιλίες με την ισραηλινή κυβέρνηση, οι δράστες συνεχίζουν να δρουν ατιμώρητοι. Σύμφωνα με τις πέντε χώρες, αυτή ήταν η αιτία λήψης των μέτρων, με στόχο να αποδοθούν ευθύνες σε όσους θεωρούνται υπαίτιοι.

Η βρετανική κυβέρνηση γνωστοποίησε ότι θα παγώσει τα περιουσιακά στοιχεία των Μπεν-Γκβιρ και Σμότριτς και θα τους απαγορεύσει να διοικούν ή να διαχειρίζονται επιχειρήσεις με έδρα το Ηνωμένο Βασίλειο. Αντίστοιχα, η κυβέρνηση της Αυστραλίας ανακοίνωσε ότι θα παγώσει τα περιουσιακά τους στοιχεία και θα τους απαγορεύσει την είσοδο στη χώρα, ενώ η Νέα Ζηλανδία έκανε γνωστό ότι οι κυρώσεις της επίσης περιλαμβάνουν την απαγόρευση εισόδου των δύο Ισραηλινών υπουργών στο έδαφός της.

Ο Αμερικανός υπουργός Εξωτερικών Μάρκο Ρούμπιο, σε δήλωσή του το απόγευμα της Τρίτης, καταδίκασε τις κυρώσεις, υποστηρίζοντας ότι οι πέντε χώρες θα έπρεπε να εστιάσουν την κριτική τους στην τρομοκρατική οργάνωση Χαμάς. Όπως ανέφερε, οι ΗΠΑ απορρίπτουν κάθε εξίσωση μεταξύ των δύο πλευρών, χαρακτηρίζοντας τη Χαμάς τρομοκρατική οργάνωση που έχει διαπράξει φρικαλεότητες, συνεχίζει να κρατά ομήρους αμάχους και στερεί από τους Παλαιστίνιους της Γάζας τη δυνατότητα να ζουν ειρηνικά. Παράλληλα, ζήτησε από τις πέντε χώρες να ανακαλέσουν άμεσα τις κυρώσεις τους.

Η εκπρόσωπος Τύπου του Στέιτ Ντιπάρτμεντ, Τάμμυ Μπρους, χαρακτήρισε επίσης τις κυρώσεις «εξαιρετικά αντιπαραγωγικές» κατά την τακτική ενημέρωση των δημοσιογράφων. Υπενθύμισε ότι έξι Βρετανοί πολίτες και 46 Αμερικανοί σκοτώθηκαν στην επίθεση της Χαμάς στις 7 Οκτωβρίου 2023, ενώ τα πτώματα τεσσάρων Αμερικανών παραμένουν στη Λωρίδα της Γάζας.

Οι πέντε χώρες που ανακοίνωσαν τις κυρώσεις υπογραμμίζουν στην κοινή τους δήλωση ότι δεν έχουν ξεχάσει την επίθεση της Χαμάς, η οποία και πυροδότησε την τρέχουσα σύρραξη στη Γάζα. Τονίζουν δε ότι τα μέτρα που ανακοινώθηκαν δεν υπονομεύουν την σταθερή υποστήριξή τους στην ασφάλεια του Ισραήλ και ότι συνεχίζουν να καταδικάζουν τις τρομοκρατικές επιθέσεις της 7ης Οκτωβρίου.

Επιπλέον, επαναλαμβάνουν ότι η λύση των δύο κρατών παραμένει, κατά την άποψή τους, η καλύτερη προοπτική για την ασφάλεια τόσο των Ισραηλινών όσο και των Παλαιστινίων.

Υπενθυμίζεται ότι το Ισραήλ κατέλαβε τη Δυτική Όχθη και τη Λωρίδα της Γάζας μετά τον πόλεμο του Ιουνίου του 1967 και έκτοτε Ισραηλινοί έποικοι συνεχίζουν να εγκαθίστανται σε περιοχές της Δυτικής Όχθης, παρά τις διεθνείς επικρίσεις.

Όπως επισημαίνεται στην ανακοίνωση των πέντε χωρών, τα μέτρα στοχεύουν συγκεκριμένα πρόσωπα που, κατά την άποψή τους, υπονομεύουν την ίδια την ασφάλεια του Ισραήλ και τη διεθνή του εικόνα.

Από την πλευρά του, ο Ισραηλινός υπουργός Εξωτερικών Γεδεών Σάαρ χαρακτήρισε τις κυρώσεις «σκανδαλώδεις και απαράδεκτες» και ευχαρίστησε τον Ρούμπιο για την υποστήριξή του.

Ο Τραμπ αναπτύσσει την Εθνοφρουρά στο Λος Άντζελες μετά από βίαιες διαδηλώσεις κατά της Υπηρεσίας Μετανάστευσης

Η κυβέρνηση Τραμπ διέταξε την ανάπτυξη της Εθνοφρουράς στο Λος Άντζελες, μετά από βίαιες συγκρούσεις μεταξύ πρακτόρων της Υπηρεσίας Μετανάστευσης και Τελωνείων (ICE) και διαδηλωτών.

Οι διαδηλωτές συγκρούστηκαν με τις ομοσπονδιακές αρχές και επιχείρησαν να εισβάλουν στο Ομοσπονδιακό Κτήριο Roybal στις 6 Ιουνίου, την ώρα που πράκτορες της ICE διεξήγαν εκτεταμένες επιχειρήσεις σε ολόκληρη την κομητεία του Λος Άντζελες.

Ο Τομ Χόμαν, αρμόδιος του Λευκού Οίκου για τα σύνορα, δήλωσε ότι οι συγκρούσεις αυτές θα απαντηθούν με ομοσπονδιακή δράση, συμπεριλαμβανομένης της ανάπτυξης της Εθνοφρουράς.

«Θα φέρουμε την Εθνοφρουρά απόψε», δήλωσε ο Χόμαν σε συνέντευξή του στο Fox News το βράδυ του Σαββάτου.

Λίγο μετά την εμφάνιση του Χόμαν, η εκπρόσωπος Τύπου του Λευκού Οίκου, Καρολάιν Λέβιτ, εξέδωσε ανακοίνωση επιβεβαιώνοντας την πρόθεση της κυβέρνησης να κινητοποιήσει 2.000 στρατιώτες της Εθνοφρουράς.

«Η κυβέρνηση Τραμπ έχει μηδενική ανοχή στην εγκληματική συμπεριφορά και τη βία, ειδικά όταν αυτή στρέφεται κατά των στελεχών επιβολής του νόμου που προσπαθούν να κάνουν τη δουλειά τους», ανέφερε η Λέβιτ. «Αυτοί οι εγκληματίες θα συλληφθούν και θα οδηγηθούν άμεσα στη δικαιοσύνη. Ο Αρχιστράτηγος θα διασφαλίσει την πλήρη και απόλυτη εφαρμογή των νόμων των Ηνωμένων Πολιτειών.»

Ο κυβερνήτης της Καλιφόρνιας, Γκάβιν Νιούσομ, σε ανάρτησή του στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης, ανέφερε ότι η σχεδιαζόμενη ανάπτυξη δυνάμεων ισοδυναμεί με ομοσπονδιακή κατάληψη της Εθνοφρουράς. Ο Νιούσομ χαρακτήρισε την κίνηση «εσκεμμένα προκλητική, που το μόνο που θα καταφέρει είναι να οξύνει τις εντάσεις».

Η Γιασμίν Πιτς Ο’Κιφ, εκπρόσωπος της Υπηρεσίας Ερευνών Εσωτερικής Ασφάλειας της ICE, ανακοίνωσε ότι οι ομοσπονδιακοί πράκτορες συνέλαβαν 44 άτομα κατά τη διάρκεια της μεταναστευτικής επιχείρησης της Παρασκευής.

Οι συλλήψεις πυροδότησαν άμεσες διαδηλώσεις.

Το Γραφείο του Εισαγγελέα των ΗΠΑ ανακοίνωσε τη σύλληψη του Ντέιβιντ Ουέρτα, προέδρου του συνδικάτου Service Employees International Union της Καλιφόρνιας, με την κατηγορία της παρεμπόδισης των επιχειρήσεων επιβολής του μεταναστευτικού νόμου. Από την πλευρά του, το σωματείο ανέφερε σε ανακοίνωσή του ότι ο Ουέρτα συνελήφθη και τραυματίστηκε από τις αρχές «ενώ ασκούσε το δικαίωμά του, βάσει της Πρώτης Τροπολογίας του Συντάγματος, να παρακολουθεί και να καταγράφει τη δράση των αρχών».

Την Παρασκευή, η δήμαρχος του Λος Άντζελες, Κάρεν Μπας, εξέδωσε ανακοίνωση καταδικάζοντας την επιχείρηση.

«Αυτές οι τακτικές σπέρνουν τον τρόμο στις κοινότητές μας και υπονομεύουν τις βασικές αρχές της ασφάλειας στην πόλη μας. Το γραφείο μου βρίσκεται σε στενή συνεργασία με οργανώσεις για τα δικαιώματα των μεταναστών», δήλωσε. «Δεν θα το ανεχτούμε αυτό.»

Σε δήλωσή του το Σάββατο, ο αναπληρωτής διευθυντής της ICE, Τοντ Λάιονς, είπε ότι οι ομοσπονδιακοί πράκτορες ζητούσαν ενισχύσεις για περισσότερες από δύο ώρες, πριν τελικά παρέμβει η Αστυνομία του Λος Άντζελες.

Καθώς η ένταση κλιμακωνόταν, διαδηλωτές πετούσαν κομμάτια σπασμένου τσιμέντου εναντίον των αστυνομικών.

«Αυτοί οι βίαιοι ταραξίες θα λογοδοτήσουν αν βλάψουν ομοσπονδιακούς αξιωματούχους και, μην έχετε καμία αμφιβολία, η ICE θα συνεχίσει να επιβάλλει τους μεταναστευτικούς νόμους του έθνους μας και να συλλαμβάνει παράτυπους μετανάστες εγκληματίες», τόνισε ο Λάιονς.

Ο Τραμπ επιτέθηκε δριμύτατα κατά του Νιούσομ και της Μπας σε ανάρτησή του στο Truth Social το Σάββατο.

«Αν ο κυβερνήτης Γκάβιν Νιούσκαμ της Καλιφόρνιας και η δήμαρχος Κάρεν Μπας του Λος Άντζελες δεν μπορούν να κάνουν τη δουλειά τους, πράγμα που όλοι γνωρίζουν, τότε θα παρέμβει η Ομοσπονδιακή Κυβέρνηση και θα λύσει το πρόβλημα, ΤΙΣ ΤΑΡΑΧΕΣ & ΤΟΥΣ ΛΗΣΤΕΣ, με τον τρόπο που πρέπει να λυθεί!!!» έγραψε ο πρόεδρος.

Οι βίαιες συγκρούσεις συνεχίστηκαν και το Σάββατο για δεύτερη συνεχόμενη ημέρα.

Η Μπας εξέδωσε νέα ανακοίνωση το βράδυ του Σαββάτου, προτρέποντας τους διαδηλωτές να αποφύγουν τη βία.

«Βρισκόμαστε σε άμεση επαφή με αξιωματούχους στην Ουάσινγκτον και συνεργαζόμαστε στενά με τις αρχές επιβολής του νόμου για να βρούμε την καλύτερη λύση», είπε η Μπας. «Όλοι έχουν το δικαίωμα στην ειρηνική διαμαρτυρία, αλλά θέλω να είμαι ξεκάθαρη: η βία και οι καταστροφές είναι απαράδεκτες και οι υπεύθυνοι θα λογοδοτήσουν.»

Με πληροφορίες από το Associated Press.

Ιράν: Έχουμε στα χέρια μας κάποια στοιχεία της πρότασης των ΗΠΑ για τη νέα πυρηνική συμφωνία

Ο υπουργός Εξωτερικών του Ιράν, Αμπάς Αραγτσί, γνωστοποίησε ότι έχει λάβει κάποια από τα πρώτα στοιχεία της πρότασης των Ηνωμένων Πολιτειών για μια νέα συμφωνία με στόχο τον περιορισμό των πυρηνικών φιλοδοξιών της χώρας του.

Σε ανάρτησή του στην πλατφόρμα X, στις 31 Μαΐου, ο Αραγτσί ανέφερε ότι ο υπουργός Εξωτερικών του Ομάν, Μπαντρ αλ-Μπουσαΐντί, ο οποίος έχει διαδραματίσει ρόλο μεσολαβητή στις πρόσφατες συνομιλίες ΗΠΑ-Ιράν, πραγματοποίησε σύντομη επίσκεψη στην Τεχεράνη, κατά την οποία μετέφερε τα διαθέσιμα στοιχεία της αμερικανικής πρότασης.

Ο Ιρανός αξιωματούχος δεν αποκάλυψε συγκεκριμένες λεπτομέρειες του σχεδίου, επισημαίνοντας ωστόσο ότι η Τεχεράνη θα απαντήσει «κατάλληλα, με βάση τις αρχές, τα εθνικά συμφέροντα και τα δικαιώματα του ιρανικού λαού».

Το Σάββατο, η εκπρόσωπος Τύπου του Λευκού Οίκου, Κάρολαϊν Λέβιτ, επιβεβαίωσε ότι ο ειδικός απεσταλμένος του προέδρου των ΗΠΑ, Στηβ Γουίτκοφ, είχε μεταφέρει «μια λεπτομερή και αποδεκτή πρόταση στο ιρανικό καθεστώς», τονίζοντας πως η αποδοχή της «είναι προς το συμφέρον τους».

Η ιρανική ηγεσία επαναλαμβάνει ότι δεν επιδιώκει την κατασκευή πυρηνικών όπλων, αν και εξακολουθεί να εμπλουτίζει ουράνιο σε υψηλά επίπεδα καθαρότητας.

Ο πρόεδρος των ΗΠΑ, Ντόναλντ Τραμπ, υποστηρίζει ότι το Ιράν δεν μπορεί να αποκτήσει πυρηνικά όπλα και ζητά σίγουρες εγγυήσεις για την αποτροπή ενός τέτοιου ενδεχομένου. Ωστόσο, φέρεται να υπάρχουν διαφωνίες μεταξύ των δύο πλευρών ως προς το κατά πόσο το Ιράν μπορεί να συνεχίσει τον εμπλουτισμό ουρανίου.

Η πυρηνική συμφωνία του 2015, από την οποία οι Ηνωμένες Πολιτείες αποχώρησαν το 2018, επί της πρώτης προεδρίας Τραμπ, περιόριζε τον εμπλουτισμό ουρανίου στο 3,67%, επαρκές επίπεδο για την παραγωγή ενέργειας. Ένα από τα βασικά σημεία της κριτικής του Τραμπ ήταν ότι η εν λόγω συμφωνία καθυστερούσε μεν δεν απέτρεπε δε την πιθανότητα το Ιράν να φτάσει στον εμπλουτισμό της τάξης του 90%, που απαιτείται για στρατιωτική χρήση.

Έκτοτε, το Ιράν έχει αυξήσει σταδιακά τα επίπεδα εμπλουτισμού. Τον Φεβρουάριο, η Διεθνής Υπηρεσία Ατομικής Ενέργειας (International Atomic Energy Agency – ΙΑΕΑ) εκτίμησε ότι η χώρα είχε συγκεντρώσει περίπου 274,8 κιλά ουρανίου εμπλουτισμένου στο 60%.

Στη δήλωσή της, η Λέβιτ επανέλαβε τη θέση Τραμπ ότι το Ιράν δεν πρέπει να αποκτήσει πυρηνικά όπλα, χωρίς όμως να δώσει περαιτέρω πληροφορίες για την τελευταία πρόταση που έχει αποσταλεί στην Τεχεράνη.

Ο Αραγτσί ηγείται της ιρανικής αντιπροσωπείας στις συνομιλίες με τις ΗΠΑ, οι οποίες ξεκίνησαν στις 12 Απριλίου. Αντίστοιχα, ο Γουίτκοφ ηγείται της αμερικανικής αποστολής. Τρεις από τους πέντε μέχρι στιγμής γύρους διαπραγματεύσεων έχουν πραγματοποιηθεί στο Ομάν και δύο στην Ιταλία.

Η αμερικανική πρόταση διατυπώθηκε πριν από την αναμενόμενη ανακοίνωση ενός έκτου γύρου συνομιλιών, για τον οποίο δεν έχει ακόμη οριστεί ημερομηνία ή τοποθεσία.

Μετά τον τελευταίο γύρο συνομιλιών, που διεξήχθη στη Ρώμη στις 23 Μαΐου, ο Αραγτσί είχε δηλώσει ότι οι δύο πλευρές είχαν καταλήξει σε «καλύτερη και σαφέστερη κατανόηση των εκατέρωθεν θέσεων» και ότι «οι προτάσεις και οι ιδέες που κατατέθηκαν έχουν μεταφερθεί στις αντίστοιχες πρωτεύουσες για περαιτέρω εξέταση».

Με πληροφορίες από το Reuters

Πέντε σημεία της συνάντησης Τραμπ-Ραμαφόσα

ΟΥΑΣΙΓΚΤΟΝ — Ο πρόεδρος των ΗΠΑ Ντόναλντ Τραμπ στις 21 Μαΐου αντιμετώπισε τον Νοτιοαφρικανό πρόεδρο Σύριλ Ραμαφόσα με ισχυρισμούς για μαζική βία κατά των Αφρικανών, προκαλώντας αντιδράσεις από τον Αφρικανό ηγέτη.

Η συνάντηση στο Οβάλ Γραφείο πραγματοποιήθηκε εν μέσω αυξημένων εντάσεων μεταξύ των δύο χωρών για το θέμα. Οι Ηνωμένες Πολιτείες δέχτηκαν πρόσφατα την πρώτη ομάδα λευκών Νοτιοαφρικανών στους οποίους χορηγήθηκε καθεστώς πρόσφυγα.

Ακολουθούν πέντε βασικές σημεία από τη συνάντηση, που διήρκεσε περίπου μία ώρα.

«Σβήστε τα φώτα»

Μια τεταμένη στιγμή κατά τη διάρκεια της συνάντησης σημειώθηκε όταν ο Τραμπ παρουσίασε βίντεο που δείχνουν στοιχεία για τη «γενοκτονία των λευκών Αφρικανών» στη Νότια Αφρική, αφού ο Ραμαφόσα είχε απορρίψει τους ισχυρισμούς, αρνούμενος ότι λάμβαναν χώρα τέτοιες δολοφονίες.

Σε μια δραματική σκηνή, ο Τραμπ είπε: «Χαμηλώστε τα φώτα. Χαμηλώστε τα φώτα», πριν παίξει ένα βίντεο.

Το βίντεο, διάρκειας αρκετών λεπτών, έδειχνε πλήθη σε συγκεντρώσεις να ζητούν την εκτέλεση λευκών αγροτών, ακολουθούμενα από σκηνές «χώρων ταφής λευκών αγροτών», όπως είπε ο Τραμπ, στη Νότια Αφρική.

«Αυτοί είναι χώροι ταφής εδώ. Τάφοι άνω των 1.000 λευκών αγροτών», είπε ο Τραμπ, μιλώντας πάνω από το βίντεο.

«Κάθε ένα από αυτά τα λευκά πράγματα που βλέπετε είναι ένας σταυρός», είπε, δείχνοντας την οθόνη.

«Αυτά τα αυτοκίνητα δεν κινούνται», συνέχισε ο Τραμπ, αναφερόμενος στα αυτοκίνητα που ήταν παραταγμένα στον χώρο ταφής. «Σταμάτησαν εκεί για να αποτίσουν φόρο τιμής στο μέλος της οικογένειάς τους που σκοτώθηκε, και είναι ένα τρομερό θέαμα. Δεν έχω ξαναδεί κάτι παρόμοιο.»

Ένα βίντεο παίζει καθώς ο Πρόεδρος της Νότιας Αφρικής Σύριλ Ραμαφόσα συναντάται με τον Πρόεδρο των ΗΠΑ Ντόναλντ Τραμπ στο Οβάλ Γραφείο στις 21 Μαΐου 2025. Η συνάντηση πραγματοποιήθηκε εν μέσω εντάσεων σχετικά με την επανεγκατάσταση λευκών Αφρικανών από την Ουάσινγκτον, τους οποίους ο Τραμπ έχει χαρακτηρίσει θύματα γενοκτονίας. Jim Watson/AFP μέσω Getty Images

 

Καθώς έπαιζε το βίντεο, ο Ραμαφόσα κοίταξε αλλού.

«Θα ήθελα να μάθω πού βρίσκεται αυτό, γιατί δεν το έχω ξαναδεί», είπε.

«Είναι στη Νότια Αφρική», απάντησε ο Τραμπ.

Η στοίβα άρθρων του Τραμπ

Καθώς τελείωνε το βίντεο, ένας Νοτιοαφρικανός δημοσιογράφος ρώτησε τον Τραμπ τι θα ήθελε να κάνει ο Ραμαφόσα σχετικά με τις βίαιες επιθέσεις εναντίον λευκών αγροτών.

«Δεν ξέρω», απάντησε ο Τραμπ, πριν συνεχίσει την παρουσίασή του με μια στοίβα άρθρων ειδήσεων που περιέγραφαν περαιτέρω βίαιες επιθέσεις εναντίον λευκών στη Νότια Αφρική.

«Αυτά είναι άρθρα των τελευταίων ημερών. Θάνατος ανθρώπων, θάνατος, θάνατος, θάνατος, φρικτός θάνατος, θάνατος», είπε ο Τραμπ καθώς ξεφύλλιζε τις εκτυπώσεις. «Δεν ξέρω. Διαλέξτε οποιαδήποτε: ‘Οι λευκοί Νοτιοαφρικανοί φεύγουν λόγω της βίας και των ρατσιστικών νόμων’».

Καθώς ξεφύλλιζε τα έντυπα, ο Τραμπ επέπληξε έναν δημοσιογράφο που προσπάθησε να απομακρύνει τη συζήτηση για τη βία στη Νότια Αφρική, θέτοντας μια ερώτηση σχετικά με την προσφορά του Κατάρ ενός Boeing 747-8 προς υπουργείο Άμυνας των ΗΠΑ για να χρησιμοποιηθεί προσωρινά ως νέο Air Force One.

Στις 7 Φεβρουαρίου, ο Τραμπ εξέδωσε εκτελεστικό διάταγμα που ανέστειλε κάθε εξωτερική βοήθεια των ΗΠΑ προς τη Νότια Αφρική. Το διάταγμα ανέφερε επίσης ότι η κυβέρνηση Τραμπ θα προωθούσε την επανεγκατάσταση των «Νοτιοαφρικανών προσφύγων που διαφεύγουν από τις φυλετικές διακρίσεις που χρηματοδοτούνται από την κυβέρνηση, συμπεριλαμβανομένης της δήμευσης περιουσίας που βασίζεται σε φυλετικές διακρίσεις» στη Νότια Αφρική.

Στις 12 Μαΐου, σχεδόν 60 λευκοί Νοτιοαφρικανοί έφτασαν στις Ηνωμένες Πολιτείες ως η πρώτη ομάδα που έλαβε άσυλο στο πλαίσιο του προγράμματος επανεγκατάστασης του προέδρου.

Μέλη του Αφρικανικού Εθνικού Κογκρέσου, του Κομμουνιστικού Κόμματος της Νότιας Αφρικής και των Νοτιοαφρικανικών Συνδικάτων τραγουδούν και χορεύουν περιμένοντας την άφιξη του πρώην πρέσβη της Νότιας Αφρικής στις Ηνωμένες Πολιτείες, Εμπραχίμ Ρασούλ, στο Διεθνές Αεροδρόμιο του Κέιπ Τάουν. Νότια Αφρική, 23 Μαρτίου 2025. (Gianluigi Guercia/AFP μέσω Getty Images)

 

Ξεσπάει καβγάς

Κατά τη διάρκεια της τεταμένης ανταλλαγής, ο Ραμαφόσα απέρριψε τους ισχυρισμούς του Τραμπ για «γενοκτονία των Αφρικάνερ», δηλώνοντας ότι η ρητορική στο βίντεο δεν αντανακλούσε την επίσημη κυβερνητική πολιτική.

«Έχουμε μια πολυκομματική δημοκρατία στη Νότια Αφρική, που επιτρέπει στους ανθρώπους να εκφράζονται», είπε.

Ο Τραμπ διέκοψε: «Αλλά τους επιτρέπετε να πάρουν γη».

Ο Ραμαφόσα το αρνήθηκε, δηλώνοντας: «Κανείς δεν μπορεί να πάρει τη γη».

«Παίρνουν τη γη, σκοτώνουν τους λευκούς αγρότες κι όταν σκοτώνουν τους λευκούς αγρότες, δεν τους συμβαίνει τίποτα», επέμεινε ο Τραμπ.

Ο Ραμαφόσα αναγνώρισε ότι η εγκληματική βία αποτελεί σοβαρό πρόβλημα στη χώρα του, αλλά αρνήθηκε ότι ισοδυναμεί με γενοκτονία που στοχεύει τους λευκούς. Σημείωσε ότι τα θύματα βίαιων εγκλημάτων είναι στην συντριπτική τους πλειοψηφία μαύροι.

Είπε στον Τραμπ ότι θα ήθελε να συζητήσει αυτά τα ζητήματα «πολύ ήρεμα» κεκλεισμένων των θυρών.

Ο Ραμαφόσα αλλάζει θέμα

Ενώ ο Τραμπ επέκρινε τον δημοσιογράφο που παρέκκλινε από το θέμα της βίας στη Νότια Αφρική, ο Ραμαφόσα αστειεύτηκε: «Λυπάμαι που δεν έχω αεροπλάνο να σου δώσω».

«Μακάρι να το είχες», απάντησε ο Τραμπ, προκαλώντας τα γέλια του Νοτιοαφρικανού προέδρου.

Ο πρόεδρος Ντόναλντ Τραμπ παραδίδει έγγραφα στον πρόεδρο της Νότιας Αφρικής Σύριλ Ραμαφόσα κατά τη διάρκεια συνάντησης στο Οβάλ Γραφείο του Λευκού Οίκου, στις 21 Μαΐου 2025. (Jim Watson/AFP μέσω Getty Images)

 

Καθώς ο Ραμαφόσα και ο Τραμπ επικεντρώθηκαν ξανά στη βία στη Νότια Αφρική, ο Ραμαφόσα είπε ότι ήθελε να αντιμετωπίσει τις ανησυχίες του Τραμπ με μια συνεργατική προσέγγιση. Σημείωσε ότι η Νότια Αφρική έχει δείξει ενδιαφέρον για κάποια αμερικανική τεχνολογία για την καταπολέμηση του εγκλήματος.

«Υπάρχει υποστήριξη που μπορούμε να λάβουμε από εσάς και τις Ηνωμένες Πολιτείες για να μας βοηθήσετε να αντιμετωπίσουμε όλες αυτές τις εγκληματικές πράξεις — αυτό πιστεύω ότι είναι το ζητούμενο της συνεργασίας — και είμαστε εδώ ως εταίρος ώστε να μπορούμε να βοηθάμε ο ένας τον άλλον», είπε ο Ραμαφόσα.

Αντιπροσωπεία της Νότιας Αφρικής

Κατά τη διάρκεια της συνάντησης, ο Ραμαφόσα προσπάθησε να δείξει ότι έφερε μια συμπεριληπτική αντιπροσωπεία στη συνάντηση του Λευκού Οίκου. Μεταξύ των εξεχόντων προσωπικοτήτων ήταν ο δισεκατομμυριούχος επιχειρηματίας Γιόχαν Ρούπερτ και οι εξέχοντες παίκτες γκολφ Έρνι Ελς ​​και Ρέτιφ Γκούσεν.

Ο Τραμπ τους χαιρέτησε θερμά, αποκαλώντας τον Ρούπερτ «φίλο μου» και «έναν από τους σπουδαιότερους επιχειρηματίες της Νότιας Αφρικής».

Κατά τη διάρκεια της συνάντησης, ο Ραμαφόσα παρουσίασε επίσης τον υπουργό Γεωργίας του, Τζον Στινχούιζεν, σημειώνοντας ότι είναι λευκός και εντάχθηκε στο υπουργικό του συμβούλιο από ένα κόμμα της αντιπολίτευσης.

Ο Νοτιοαφρικανός επιχειρηματίας Γιόχαν Ρούπερτ (α) μιλάει κατά τη διάρκεια συνάντησης μεταξύ του προέδρου των ΗΠΑ Ντόναλντ Τραμπ και του Νοτιοαφρικανού προέδρου Σύριλ Ραμαφόζα στο Οβάλ Γραφείο, στις 21 Μαΐου 2025. Οι σχέσεις ΗΠΑ-Νότιας Αφρικής έχουν επιδεινωθεί από τότε που ο Τραμπ εξέδωσε εκτελεστικό διάταγμα τον Φεβρουάριο που ανέστειλε κάθε ξένη βοήθεια των ΗΠΑ προς τη χώρα και απέλασε τον πρέσβη της Νότιας Αφρικής, Εμπραχίμ Ρασούλ. (Chip Somodevilla/Getty Images)

 

Ο Στινχούιζεν δήλωσε ότι η πλειοψηφία των αγροτών θέλει να παραμείνει στη Νότια Αφρική. Είπε ότι οι επιθέσεις σε αγροκτήματα και οι κλοπές ζώων είναι πηγή ανησυχίας και ότι συνεργάζεται με αστυνομικούς και δικαστικούς αξιωματούχους για να θέσει ως προτεραιότητα την αντιμετώπισή τους.

«Θέλω να πω το εξής: Τα δύο άτομα σε αυτό το βίντεο που είδατε είναι και τα δύο ηγέτες κομμάτων της αντιπολίτευσης στη Νότια Αφρική», είπε, προσθέτοντας ότι ένωσε τις δυνάμεις του με το κόμμα του Ραμαφόσα «για να κρατήσει αυτούς τους ανθρώπους μακριά από την εξουσία».

Μετά τη συνάντησή τους κεκλεισμένων των θυρών, ο Ραμαφόσα είπε ότι οι συνομιλίες «πήγαν πολύ καλά».

Όταν ρωτήθηκε αν ο Τραμπ άκουσε τις ανησυχίες του, ο Ραμαφόσα απάντησε: «Ναι, τις άκουσε».

Ο Τραμπ ανακοινώνει τον «Χρυσό Θόλο»: Το νέο αντιπυραυλικό σχέδιο 175 δισ. δολαρίων

Την επιλογή του σχεδίου αρχιτεκτονικής για το πρόγραμμα αντιπυραυλικής άμυνας «Golden Dome» («Χρυσός Θόλος») ανακοίνωσε στις 20 Μαΐου ο πρόεδρος των ΗΠΑ, Ντόναλντ Τραμπ, δηλώνοντας ότι το υπουργείο Άμυνας προχώρησε στην τελική έγκριση του σχεδιασμού.

Όπως ανέφερε, το σύστημα θα αξιοποιεί τεχνολογίες επόμενης γενιάς και θα αναπτυχθεί σε ξηρά, θάλασσα και διάστημα, περιλαμβάνοντας αισθητήρες και αναχαιτιστικά μέσα εκτοξευόμενα από το διάστημα.

Το πρόγραμμα είχε τεθεί ως προτεραιότητα ήδη από την πρώτη εβδομάδα της προεδρίας του, όταν υπέγραψε εκτελεστικό διάταγμα που ζητούσε από το Πεντάγωνο να εκπονήσει σχέδιο για την υλοποίησή του. Ο Τραμπ εκτίμησε ότι το σύστημα θα είναι πλήρως επιχειρησιακό εντός τριών ετών, δηλαδή πριν από τη λήξη της θητείας του.

Αναφορά έγινε και στη συμμετοχή του Καναδά, με τον Τραμπ να σημειώνει ότι η χώρα αυτή ενδέχεται να συνδράμει στην ανάπτυξη του ενισχυμένου αντιπυραυλικού συστήματος, επισημαίνοντας ότι πρόκειται για μια περιορισμένη επέκταση της συνεργασίας, για την οποία θα υπάρξει διαπραγμάτευση σχετικά με το κόστος.

Το εκτελεστικό διάταγμα που υπέγραψε τον Ιανουάριο περιλάμβανε επίσης εντολή προς το υπουργείο Άμυνας να εξετάσει μη κινητικά μέσα αναχαίτισης, όπως τεχνολογίες λέιζερ, αλλά και μεθόδους που θα επιτρέπουν την εξουδετέρωση πυραυλικών απειλών προτού εκτοξευθούν ή κατά τη φάση αρχικής ώθησης.

Ο Τραμπ υποστήριξε ότι το πρόγραμμα, προϋπολογισμού 175 δισ. δολαρίων, θα επιτρέψει στις ΗΠΑ να αντιμετωπίσουν αποτελεσματικά τόσο πυραύλους κρουζ όσο και υπερηχητικά βαλλιστικά συστήματα.

Τόνισε ακόμη ότι, όταν ολοκληρωθεί, το σύστημα «Χρυσός Θόλος» θα μπορεί να αναχαιτίζει πυραύλους που εκτοξεύονται από οποιοδήποτε σημείο του πλανήτη, ακόμα και από το διάστημα, κάνοντας λόγο για το «καλύτερο σύστημα που έχει ποτέ κατασκευαστεί».

Το επιλεγμένο σχέδιο θα ενσωματώνει νέες τεχνολογίες σε συνδυασμό με τα υπάρχοντα συστήματα αντιπυραυλικής άμυνας των ΗΠΑ. Κατά την ανακοίνωση στον Λευκό Οίκο, δίπλα στον Τραμπ βρέθηκε ο υπουργός Άμυνας, Πιτ Χέγκσεθ, ο οποίος συνέδεσε την πρωτοβουλία με την Στρατηγική Αμυντική Πρωτοβουλία («Πόλεμος των Άστρων») που είχε προωθήσει ο πρόεδρος Ρόναλντ Ρήγκαν τη δεκαετία του 1980.

Ο Χέγκσεθ φέρεται να ανέφερε ότι ο Ρήγκαν είχε οραματιστεί ένα τέτοιο σύστημα πριν από 40 χρόνια, αλλά τότε δεν υπήρχε η απαραίτητη τεχνολογία – κάτι που, κατά τον ίδιο, ισχύει σήμερα.

Στο πλαίσιο της χρηματοδότησης του προγράμματος, Ρεπουμπλικανοί στο Κογκρέσο πρότειναν συμπληρωματικό πακέτο στρατιωτικών δαπανών ύψους 150 δισ. δολαρίων, εκ των οποίων περίπου 25 δισ. θα διατεθούν ειδικά για την εκκίνηση του «Χρυσού Θόλου». Το σχέδιο αυτό αποτελεί μέρος ευρύτερου νομοσχεδίου, το οποίο Τραμπ και σύμμαχοί του επιδιώκουν να περάσει μέσω της διαδικασίας συμφιλίωσης στο Κογκρέσο, αποφεύγοντας έτσι πιθανό μπλοκάρισμα στη Γερουσία.

Ο πρόεδρος εξέφρασε την πεποίθηση ότι η νομοθετική πρωτοβουλία θα εγκριθεί, σημειώνοντας ότι έχουν ήδη γίνει οι απαραίτητες διαβουλεύσεις και ότι «όλοι είναι ευθυγραμμισμένοι».

Τέλος, ανακοίνωσε τον ορισμό του στρατηγού Μάικλ Γκέτλαϊν, αναπληρωτή αρχηγού διαστημικών επιχειρήσεων της Διαστημικής Δύναμης των ΗΠΑ, ως υπεύθυνου διαχείρισης του προγράμματος. Τον χαρακτήρισε ως έναν από τους πιο σεβαστούς ειδικούς στον τομέα της άμυνας παγκοσμίως.

Τραμπ: Ανοικτός στο ενδεχόμενο συμμετοχής σε διαπραγματεύσεις Ρωσίας–Ουκρανίας στην Τουρκία

Ο πρόεδρος των Ηνωμένων Πολιτειών, Ντόναλντ Τραμπ, άφησε ανοιχτό το ενδεχόμενο να ταξιδέψει στην Τουρκία αυτή την εβδομάδα, με στόχο να συμβάλει στις ειρηνευτικές διαπραγματεύσεις ανάμεσα στην Ρωσία και την Ουκρανία.

Όλα ξεκίνησαν στις 10 Μαΐου, όταν ο Ρώσος πρόεδρος, Βλαντιμίρ Πούτιν, πρότεινε συνάντηση μεταξύ εκπροσώπων των δύο εμπόλεμων χωρών στην Κωνσταντινούπολη, στις 15 Μαΐου, με σκοπό τον τερματισμό μιας πολυετούς σύγκρουσης που έχει αφήσει βαθιά χαραγμένα τα σημάδια της.

Ο Ουκρανός πρόεδρος, Βολοντίμιρ Ζελένσκι, απάντησε άμεσα, εκδηλώνοντας πρόθεση να στηρίξει τον διάλογο, ακόμα και με την προσωπική του παρουσία στην Τουρκία – υπό την προϋπόθεση ότι το ίδιο θα πράξει και ο Πούτιν. Έτσι, δημιουργήθηκε το ενδεχόμενο συνάντησης κορυφής σε ηγετικό επίπεδο.

Μιλώντας στους δημοσιογράφους στο προεδρικό αεροσκάφος, στις 14 Μαΐου, κατά τη διάρκεια της περιοδείας του στη Μέση Ανατολή, ο Τραμπ αποκάλυψε πως ο Πούτιν του έχει ζητήσει να παρευρεθεί στη συνάντηση στην Τουρκία. Ο ίδιος, ωστόσο, υπογράμμισε πως παραμένουν πολλά ανοιχτά ζητήματα σχετικά με τη διενέργεια της συνάντησης.

Το πρόγραμμα του Τραμπ είναι ήδη ιδιαίτερα επιβαρυμένο, αφού ετοιμάζεται για αναχώρηση στα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα, στις 15 Μαΐου. «Αύριο θα βρισκόμαστε στα Εμιράτα. Το πρόγραμμά μας είναι γεμάτο», δήλωσε ο Αμερικανός πρόεδρος στους δημοσιογράφους. «Αυτό δεν σημαίνει όμως ότι δεν είμαι διατεθειμένος να αλλάξω τα σχέδιά μου αν αυτό μπορεί να σώσει ανθρώπινες ζωές».

Παράλληλα, ο Τραμπ ανέφερε πως ο υπουργός Εξωτερικών, Μάρκο Ρούμπιο, έχει προγραμματίσει ταξίδι στην Τουρκία την ίδια εβδομάδα. «Ο Μάρκο θα είναι εκεί και έχει αποδειχθεί πολύ αποτελεσματικός», σχολίασε.

Παραδέχθηκε, πάντως, πως δεν είναι βέβαιο αν ο Πούτιν θα προσέλθει στις διαπραγματεύσεις, εάν ο ίδιος (ο Τραμπ) τελικά δεν παραβρεθεί. Σύμφωνα με ανακοίνωση του Κρεμλίνου στις 14 Μαΐου, ρωσική αντιπροσωπεία θα βρίσκεται στην Κωνσταντινούπολη για τις συνομιλίες, δίχως ωστόσο να διευκρινιστεί ακόμη το ποιοι θα εκπροσωπήσουν επίσημα τη Ρωσία.

Η ρωσική πλευρά είχε προηγουμένως ανακοινώσει μονομερή κατάπαυση του πυρός, διάρκειας τριών ημερών, από τις 8 ως τις 10 Μαΐου, με αφορμή την 80ή επέτειο της νίκης επί της ναζιστικής Γερμανίας – γνωστής στη Ρωσία ως «Ημέρα της Νίκης». Η Ουκρανία, ωστόσο, απέρριψε το διάλειμμα αυτό, καταγγέλλοντας συνέχιση των επιθέσεων εκ μέρους της Μόσχας.

Παρά τις συνεχιζόμενες εχθροπραξίες, ο Ζελένσκι είχε προτρέψει τον Πούτιν να δεχθεί πρόταση για κατάπαυση του πυρός διάρκειας 30 ημερών με την υποστήριξη των ΗΠΑ, καθώς και να παρατείνει τη ρωσική εκεχειρία μέχρι και τη σύνοδο της 15ης Μαΐου στην Τουρκία. «Η Ουκρανία αναμένει μια πλήρη και διαρκή κατάπαυση του πυρός, ξεκινώντας από αύριο, ώστε να δημιουργηθεί το απαραίτητο έδαφος για τη διπλωματία», ανέφερε ο Ουκρανός πρόεδρος σε γραπτή δήλωσή του στις 11 Μαΐου, ως απάντηση στην πρόσκληση του Πούτιν για συνομιλίες.

Με την συμβολή των Τζέικομπ Μπεργκ και Reuters.